ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 8.6. COM() 292 final ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ σχετικά με την ενδιάμεση επανεξέταση του σχεδίου δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών {SWD() 224 final} {SWD() 225 final} EL EL

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η κορυφαία προτεραιότητα της Επιτροπής είναι να ενισχύσει την οικονομία της ΕΕ και να τονώσει τις επενδύσεις προκειμένου να δημιουργηθούν θέσεις απασχόλησης. Για την ενίσχυση των επενδύσεων σε μακροπρόθεσμη βάση, χρειαζόμαστε ισχυρότερες κεφαλαιαγορές. Αυτές οι αγορές θα πρέπει να παρέχουν νέες πηγές χρηματοδότησης των επιχειρήσεων και να συμβάλλουν στην αύξηση των επενδυτικών επιλογών, αξιοποιώντας τα απτά οφέλη της ενιαίας αγοράς για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στην ΕΕ. Οι επιχειρήσεις στην ΕΕ, από τις νεοσύστατες και τις επεκτεινόμενες επιχειρήσεις έως τις εδραιωμένες πολυεθνικές εταιρείες, χρειάζονται πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα πηγών χρηματοδότησης, προκειμένου να επενδύουν στην καινοτομία και την επέκτασή τους. Τα νοικοκυριά χρειάζονται πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές, προκειμένου να διαθέτουν περισσότερες και καλύτερες ευκαιρίες για να επενδύουν στο μέλλον τους. Τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες που απαιτούνται για αυτόν τον σκοπό μπορούν να προσφέρονται με πιο ανταγωνιστικούς όρους από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τράπεζες, επιχειρήσεις επενδύσεων και θεσμικούς επενδυτές που δραστηριοποιούνται σε μεγάλες και ολοκληρωμένες κεφαλαιαγορές. Οι κεφαλαιαγορές έχουν επίσης τη δυνατότητα να κατευθύνουν ιδιωτικά κεφάλαια προς πιο βιώσιμες επενδύσεις. Η οικονομική ανάκαμψη αποκτά μεγαλύτερο δυναμισμό στην ΕΕ, με ένα πέμπτο συνεχόμενο έτος μεγέθυνσης. Παρά ταύτα, υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι δυσμενών εξελίξεων. Η συμβολή των επενδύσεων στην ανάπτυξη παραμένει χαμηλή και το ποσοστό των επενδύσεων βρίσκεται ακόμη σε επίπεδα χαμηλότερα από ό,τι πριν από την κρίση. Αυτή η επίμονη επενδυτική υποτονικότητα εξακολουθεί να αποτελεί τροχοπέδη για τη δυναμική ανάκαμψης και πιο μακροπρόθεσμης μεγέθυνσης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Πρόεδρος Juncker έθεσε ως μία από τις κύριες προτεραιότητές του την ανάγκη να οικοδομήσουμε μια πραγματικά ενιαία αγορά κεφαλαίων μια Ένωση Κεφαλαιαγορών για το σύνολο των κρατών μελών. Η Ένωση Κεφαλαιαγορών ενισχύει τον τρίτο πυλώνα του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη. Θα προσφέρει οφέλη για το σύνολο των κρατών μελών, με παράλληλη ενίσχυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ), με τη στήριξη της οικονομικής και κοινωνικής σύγκλισης και τη συμβολή στην απορρόφηση των οικονομικών κλυδωνισμών στη ζώνη του ευρώ. Αυτό αναφέρθηκε στην έκθεση των Πέντε Προέδρων σχετικά με την Ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 19ης Ιανουαρίου 2016 1, αναγνώρισε τον σημαντικό ρόλο που μπορούν να παίξουν οι κεφαλαιαγορές στην ικανοποίηση των χρηματοδοτικών αναγκών των οικονομιών των κρατών μελών και υπογράμμισε ότι η 1 Ψήφισμα σχετικά με τον απολογισμό και τις προκλήσεις της ρύθμισης των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών σε επίπεδο ΕΕ: αντίκτυπος και επόμενα βήματα προς ένα αποδοτικότερο και αποτελεσματικό πλαίσιο της ΕΕ για την χρηματοπιστωτική ρύθμιση και την Ένωση Κεφαλαιαγορών (2015/2106(INI). 2

Ένωση Κεφαλαιαγορών πρέπει να επικεντρωθεί περισσότερο στους τελικούς χρήστες των κεφαλαιαγορών, δηλαδή τις εταιρείες και τους επενδυτές. Πρόσφατα έχουν ανακύψει διάφορες νέες προκλήσεις για τη χρηματοπιστωτική ολοκλήρωση, οι οποίες καθιστούν αναγκαία την ενίσχυση και τον μετασχηματισμό του προγράμματος μεταρρύθμισης των κεφαλαιαγορών της ΕΕ. Ειδικότερα, η μελλοντική αποχώρηση του μεγαλύτερου χρηματοπιστωτικού κέντρου από την ΕΕ καθιστά αναγκαίο να αξιολογηθεί εκ νέου ο τρόπος με τον οποίο η Ένωση Κεφαλαιαγορών μπορεί να διασφαλίσει ότι οι επιχειρήσεις και οι επενδυτές της ΕΕ θα έχουν πρόσβαση σε ισχυρές, δυναμικές και περισσότερο ολοκληρωμένες κεφαλαιαγορές, ενώ θα γίνεται σωστή διαχείριση των κινδύνων για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Γι αυτούς τους λόγους, απαιτείται ισχυρότερη δράση, αποτελεσματικότερη εποπτεία και μέτρα, ώστε να εξασφαλιστεί ότι τα οφέλη της Ένωσης Κεφαλαιαγορών γίνονται αισθητά στο σύνολο της ΕΕ. Η Ένωση Κεφαλαιαγορών πρέπει επίσης να προτείνει τρόπους για την αξιοποίηση της μετασχηματιστικής δύναμης της χρηματοπιστωτικής τεχνολογίας και να στρέψει τα ιδιωτικά κεφάλαια προς την κατεύθυνση των βιώσιμων επενδύσεων. Το Έγγραφο προβληματισμού σχετικά με την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ), της 31ης Μαΐου 2, αναφέρει ότι η επίτευξη προόδου όσον αφορά την Ένωση Κεφαλαιαγορών είναι πρωταρχικής σημασίας δεδομένου ότι θα συμβάλει στην παροχή πιο καινοτόμων, βιώσιμων και διαφοροποιημένων πηγών χρηματοδότησης για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Τονίζει, επίσης, ότι η επιτυχία της Ένωσης Κεφαλαιαγορών εξαρτάται από τη δέσμευση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και όλων των ενδιαφερομένων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου 2016 ζήτησε «ταχεία και καθοριστική πρόοδο για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση και τη στήριξη των επενδύσεων στην πραγματική οικονομία, προωθώντας το θεματολόγιο της Ένωσης Κεφαλαιαγορών.» 3 Τον Σεπτέμβριο του 2016, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση, όπου ζητεί την επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων 4. Στις 13 Δεκεμβρίου 2016, η κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με τις νομοθετικές προτεραιότητες της ΕΕ για το αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες για τη δημιουργία ασφαλέστερων και περισσότερο διαφανών αγορών τιτλοποίησης και βελτιωμένων ενημερωτικών δελτίων για τις κινητές αξίες, με στόχο τη δημιουργία της Ένωσης Κεφαλαιαγορών 5. Ωστόσο, η Επιτροπή δεν μπορεί να οικοδομήσει μόνη της την Ένωση Κεφαλαιαγορών. Η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από το επίπεδο πολιτικής δέσμευσης των κρατών μελών, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των συμμετεχόντων στην αγορά. 2 3 4 5 https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/reflection-paper-emu_el.pdf Έγγρ. EUCO 26/16. Ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ένωση Κεφαλαιαγορών Επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων», COM(2016) 601 final της 14.9.2016. Κοινή δήλωση σχετικά με τις νομοθετικές προτεραιότητες της ΕΕ για το. 3

Θα εξαρτηθεί επίσης από τον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιήσουν τα δομικά στοιχεία της οι επιχειρήσεις, οι μικροί και μεγάλοι πάροχοι χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, οι θεσμικοί επενδυτές και το ευρύ επενδυτικό κοινό. Οι εθνικές αρχές και οι συμμετέχοντες στην αγορά έχουν τον βασικό ρόλο να δημιουργήσουν τους χρηματοπιστωτικούς διαύλους και τα τμήματα της αγοράς, καθώς και τη νομική, δημοσιονομική και τεχνική υποδομή που απαιτείται για την άρση των εμποδίων για την ολοκλήρωση της ΕΕ και την ανάπτυξη μιας πραγματικά ενιαίας αγοράς κεφαλαίων. Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η παρούσα επανεξέταση επικαιροποιεί και συμπληρώνει το αρχικό θεματολόγιο με νέα μέτρα προτεραιότητας, με βάση τις απαντήσεις στη δημόσια διαβούλευση που έλαβε χώρα από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο του. Όλες οι προτάσεις θα αποτελέσουν αντικείμενο κατάλληλης διαβούλευσης και θα διενεργηθεί εκτίμηση επιπτώσεων σχετικά με όλο το φάσμα των επιλογών για την επίτευξη των στόχων. 2. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΈΝΩΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΩΝ Οι προκλήσεις που προσδιορίστηκαν στο σχέδιο δράσης του 2015 για την Ένωση Κεφαλαιαγορών παραμένουν πιο επίκαιρες από ποτέ. Η Ένωση Κεφαλαιαγορών είναι αναγκαία διότι τόσο οι τράπεζες όσο και οι κεφαλαιαγορές αποτελούν ζωτικά στοιχεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, τα οποία δεν δρουν ανταγωνιστικά μεταξύ τους, αλλά αλληλοσυμπληρώνονται. Οι 178 απαντήσεις στη δημόσια διαβούλευση σχετικά με την ενδιάμεση επανεξέταση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών 6 επιβεβαίωσαν τα πιο συγκεκριμένα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει η Ένωση Κεφαλαιαγορών (βλ. το κατωτέρω πλαίσιο για μια επισκόπηση των παρατηρήσεων που υποβλήθηκαν στη διαβούλευση). Οι ευρωπαϊκές νεοσύστατες και επεκτεινόμενες επιχειρήσεις χρειάζονται περισσότερη χρηματοδότηση με κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου για να επενδύσουν στην καινοτομία και την ανάπτυξή τους. Θα πρέπει να αναπτυχθούν και να ενισχυθούν νέες, αναδυόμενες μορφές κεφαλαίων επιχειρηματικού κινδύνου, παράλληλα με τις τραπεζικές πιστώσεις. Το μέγεθος των δημόσιων αγορών μετοχών και χρεωστικών τίτλων στην ΕΕ υστερεί σε σχέση με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες, ιδίως σε ορισμένα κράτη μέλη. Η πρόσβαση στις δημόσιες αγορές είναι δαπανηρή και πολύπλοκη, ιδίως για τις εταιρείες μικρής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Οι προσπάθειες που κρίθηκε αναγκαίο να καταβάλουν οι τράπεζες της ΕΕ μετά την εκδήλωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης, για να μειώσουν την υπερβολική έκθεση στον κίνδυνο και τη μόχλευση, έχουν συμβάλει στη συρρίκνωση του αριθμού νέων δανείων προς επιχειρήσεις στην ΕΕ. Οι κεφαλαιαγορές μπορούν να προσφέρουν δυναμικές λύσεις για να βοηθήσουν τις τράπεζες να διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα τους ισολογισμούς τους, και να χρηματοδοτούν τον δανεισμό 6 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (Ενημερωτική δήλωση σχετικά με τη δημόσια διαβούλευση για την ενδιάμεση επανεξέταση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών) που συνοδεύει την παρούσα ανακοίνωση. 4

τους προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις και τα συνταξιοδοτικά ταμεία δεν επενδύουν αρκετά σε επιχειρηματικά κεφάλαια, μετοχικά κεφάλαια και υποδομές. Πρέπει να κινητοποιηθούν περισσότερα ιδιωτικά κεφάλαια, για να χρηματοδοτηθούν βιώσιμες επενδύσεις, η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και επενδύσεις για την κάλυψη σημαντικών κοινωνικών αναγκών. Η συμμετοχή του επενδυτικού κοινού στις κεφαλαιαγορές εξακολουθεί να είναι περιορισμένη. Τα νοικοκυριά της ΕΕ έχουν ένα από τα υψηλότερα ποσοστά αποταμίευσης στον κόσμο, αλλά το μεγαλύτερο μέρος των εν λόγω αποταμιεύσεων βρίσκεται σε τραπεζικούς λογαριασμούς με βραχυπρόθεσμη ληκτότητα. Η αύξηση των επενδύσεων στην αγορά κεφαλαίων μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που συνεπάγεται η γήρανση του πληθυσμού και τα χαμηλά επιτόκια. Ωστόσο, αυτό θα επιτευχθεί μόνον εάν το ευρύ επενδυτικό κοινό έχει πρόσβαση σε ελκυστικές επενδυτικές προτάσεις, με ανταγωνιστικούς και διαφανείς όρους. Πολλά μακροχρόνια και βαθιά ριζωμένα εμπόδια αποτελούν τροχοπέδη για τις διασυνοριακές επενδύσεις στην ΕΕ, υπονομεύοντας την αποτελεσματικότητα της οικονομίας της. Οι φραγμοί αποτρέπουν τους επενδυτές από τη γεωγραφική διαφοροποίηση των χαρτοφυλακίων τους, περιορίζουν τη ρευστότητα της αγοράς και δυσχεραίνουν την επέκταση των επιχειρήσεων. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 18 μηνών, σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα, η Επιτροπή έχει υλοποιήσει περισσότερα από τα μισά μέτρα (20 από τα 33) που ανακοίνωσε στο σχέδιο δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών. Έχουν καταβληθεί ιδιαίτερες προσπάθειες για να αυξηθούν οι πηγές κεφαλαίων επιχειρηματικού κινδύνου, παράλληλα με τη σταδιακή επέκταση των επιχειρήσεων, και για να καταστούν ευρύτερα διαθέσιμες σε ολόκληρη την ΕΕ. Επιχειρηματικά κεφάλαια έχει σημειωθεί ικανοποιητική πρόοδος ως προς την εφαρμογή της δέσμης μέτρων της Επιτροπής. Η κατ αρχήν συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, στις 30 Μαΐου, σχετικά με τον κανονισμό για τις ευρωπαϊκές εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου (ΕΕΕΚ) και τον κανονισμό για τα ευρωπαϊκά ταμεία κοινωνικής επιχειρηματικότητας (ΕΤΚΕ) θα επιτρέψει στους επενδυτές να επενδύουν ευκολότερα σε μικρές και μεσαίες καινοτόμες εταιρείες, καθώς θα επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής των κανονισμών σε διαχειριστές κεφαλαίων όλων των μεγεθών και θα διευρύνει το φάσμα εταιρειών στις οποίες μπορούν να γίνονται επενδύσεις. Η διαδικασία επιλογής για τους διαχειριστές ενός ή περισσοτέρων πανευρωπαϊκών οργανισμών επενδύσεων σε μερίδια άλλων οργανισμών επιχειρηματικού κεφαλαίου του ιδιωτικού τομέα θα ολοκληρωθεί κατά τους προσεχείς μήνες. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής επανεξέτασαν τα εθνικά φορολογικά κίνητρα για τα επιχειρηματικά κεφάλαια και τους επιχειρηματικούς αγγέλους. Με βάση την εν λόγω επανεξέταση και τις πρωτοβουλίες που προβλέπονται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του 2016 για τις νεοφυείς και τις αναπτυσσόμενες νέες επιχειρήσεις, δημοσιεύεται σήμερα μελέτη με θέμα τις ορθές πρακτικές. Η εν λόγω μελέτη θα χρησιμοποιηθεί για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή πολιτικών από πλευράς των κρατών μελών, μεταξύ άλλων μέσω του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των εν 5

λόγω φορολογικών κινήτρων και την ενίσχυση της ανάπτυξης των τοπικών κεφαλαιαγορών. Επιχειρήσεις που εισέρχονται και αντλούν κεφάλαια σε δημόσιες αγορές έχει σημειωθεί πρόοδος για τη διευκόλυνσή τους. Η συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, του Δεκεμβρίου 2016, σχετικά με έναν εκσυγχρονισμένο κανονισμό της ΕΕ περί ενημερωτικών δελτίων θα δημοσιευτεί τον Ιούνιο του και θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τα μέσα του 2019. Μεταξύ των βελτιώσεων περιλαμβάνεται και η λειτουργία μιας νέας διαδικτυακής βάσης δεδομένων ενημερωτικών δελτίων για ολόκληρη την ΕΕ, η οποία θα είναι διαθέσιμη χωρίς χρέωση από την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ). Η Επιτροπή συνεργάζεται επί του παρόντος με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα κράτη μέλη και την ΕΑΚΑΑ για τη θέσπιση μέτρων εφαρμογής, συγκεκριμένα σχετικά με το περιεχόμενο και τη μορφή του απλουστευμένου ενημερωτικού δελτίου ανάπτυξης ΕΕ, τον έλεγχο και την έγκριση, το γενικό έγγραφο αναφοράς και τις πληροφορίες που πρέπει να γνωστοποιούνται για δευτερογενείς εκδόσεις (προκειμένου να εξασφαλιστεί η απλούστευση των απαιτήσεων για τους μικρούς και τους συχνούς εκδότες). Η Επιτροπή έλαβε επίσης μέτρα για την αντιμετώπιση των τάσεων στα φορολογικά συστήματα να ευνοούν την προσφυγή στον δανεισμό εις βάρος της χρηματοδότησης με ίδια κεφάλαια, στο πλαίσιο της πρότασής της, του Οκτωβρίου 2016, για την κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ). Η επανεξέταση των ρυθμιστικών εμποδίων για την εισαγωγή των ΜΜΕ σε δημόσιες αγορές και της ρευστότητας της αγοράς εταιρικών ομολόγων θα ολοκληρωθεί σύντομα. Ικανότητα των τραπεζών να χορηγούν δάνεια στην οικονομία έχει σημειωθεί πρόοδος για την απελευθέρωση πόρων στους ισολογισμούς των τραπεζών και, ως εκ τούτου, για τη δημιουργία πρόσθετης χρηματοδότησης για την οικονομία. Στις 30 Μαΐου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατέληξαν σε κατ αρχήν συμφωνία για απλές, διαφανείς και τυποποιημένες τιτλοποιήσεις (τιτλοποίηση STS), παράλληλα με την επανεξέταση των κεφαλαιακών απαιτήσεων για τις τράπεζες. Τον Νοέμβριο του 2016, η Επιτροπή πρότεινε τροποποίηση των κανόνων της ΕΕ για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις για τις τράπεζες, που την εξουσιοδοτεί να εξαιρεί το σύνολο του τομέα της συνεταιριστικής πίστης ενός κράτους μέλους. Η διαβούλευση σχετικά με ένα ενωσιακό πλαίσιο για καλυμμένα ομόλογα και παρεμφερείς δομές για δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις έχει ολοκληρωθεί. Επενδύσεις σε υποδομές η κατ εξουσιοδότηση πράξη «Φερεγγυότητα II» τροποποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 και τέθηκε σε εφαρμογή τον Απρίλιο του 2016, μειώνοντας το κόστος για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις στην ΕΕ όσον αφορά τις επενδύσεις σε επιλέξιμα έργα υποδομής. Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάλλει επίσης μέτρα για την επανεξέταση των βαθμονομήσεων κινδύνου για επενδύσεις σε εταιρείες υποδομών. Για την ενθάρρυνση των ιδιωτικών επενδύσεων από τράπεζες σε έργα υποδομής, η πρόταση, του Νοεμβρίου 2016, για την τροποποίηση της νομοθεσίας περί κεφαλαιακών απαιτήσεων (ΚΚΑ/ΟΚΑ IV)) θα δημιουργήσει ένα ρυθμιστικό περιβάλλον πιο ευαίσθητο σε θέματα κινδύνων, προκειμένου να προαχθούν έργα υποδομής υψηλής ποιότητας και να περιοριστούν οι κίνδυνοι για τους επενδυτές. Θεσμικές και ιδιωτικές επενδύσεις έχουν τεθεί σταθερές βάσεις για την υποστήριξη προτάσεων σχετικά με τις ατομικές συντάξεις σε επίπεδο ΕΕ, τη διασυνοριακή διανομή επενδυτικών κεφαλαίων και τη μείωση του κόστους των 6

επενδύσεων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων σε ιδιωτικά μετοχικά κεφάλαια και σε ιδιωτικές τοποθετήσεις εταιρικού χρέους. Παράλληλα, τον Μάρτιο του η Επιτροπή παρουσίασε το πρόγραμμα δράσης της για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες προς τους καταναλωτές, το οποίο προβλέπει τρόπους ώστε να παρέχεται στους καταναλωτές ευρύτερη επιλογή και καλύτερη πρόσβαση στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες λιανικής σε ολόκληρη την ΕΕ. Προκειμένου να συμπληρωθούν οι προσπάθειες για τον ενιαίο χώρο πληρωμών σε ευρώ (SEPA), το σχέδιο δράσης εξετάζει επίσης το ζήτημα του υψηλού κόστους που συνεπάγεται η πραγματοποίηση ορισμένων πληρωμών στην ΕΕ. Η Επιτροπή εντείνει επίσης τις προσπάθειές της, στο πλαίσιο της συνεργασίας με τις Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές (ΕΕΑ), με σκοπό την αύξηση της διαφάνειας και της συγκρισιμότητας του κόστους και των επιδόσεων των επενδυτικών προϊόντων λιανικής και των συνταξιοδοτικών προϊόντων. Προληπτική αναδιάρθρωση και δεύτερη ευκαιρία για τους επιχειρηματίες τον Νοέμβριο του 2016, η Επιτροπή πρότεινε κανόνες σχετικά με την προληπτική αναδιάρθρωση, προκειμένου να αποφεύγεται η εκκαθάριση βιώσιμων επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, και να δίνεται στους επιχειρηματίες μια ευκαιρία να επανέλθουν στην επιχειρηματική ζωή μετά την πτώχευση. Η πρόταση προβλέπει επίσης κανόνες για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών αφερεγγυότητας, ώστε να καταστούν περισσότερο προβλέψιμες, λιγότερο δαπανηρές και ταχύτερες. Οι προτάσεις αυτές βρίσκονται επί του παρόντος στο στάδιο της διαπραγμάτευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, και η ταχεία έγκρισή τους θα συμβάλει σημαντικά στο να διασφαλιστεί η υποστήριξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας από το νομικό περιβάλλον. Η έκθεση της Επιτροπής του Μαρτίου περιλαμβάνει έναν χάρτη πορείας για την άρση των εθνικών εμποδίων στην ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων. Το Συμβούλιο Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων ενέκρινε αυτόν τον χάρτη πορείας στις 23 Μαΐου. Χρηματοπιστωτική σταθερότητα μολονότι η αύξηση της διαφοροποίησης των διαύλων χρηματοδότησης στο πλαίσιο της Ένωσης Κεφαλαιαγορών θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος στην ΕΕ, εξακολουθεί να είναι αναγκαία η ικανότητα εντοπισμού και αντίδρασης σε ενδεχόμενους κινδύνους για τη σταθερότητα, εάν αυτοί εμφανιστούν στις κεφαλαιαγορές. Μετά τις διαβουλεύσεις που διεξήγαγε το 2016, η Επιτροπή θα εργαστεί τώρα ώστε να εξασφαλιστεί ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ΕΣΣΚ) θα έχει την ικανότητα να παρακολουθεί τους δυνητικούς κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που απορρέουν από τη χρηματοδότηση που βασίζεται στην αγορά. Από τα εκκρεμή μέτρα, για τα οποία είχε ανακοινωθεί η εκτέλεση προπαρασκευαστικών εργασιών στο σχέδιο δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών, η Επιτροπή θα προχωρήσει τώρα ταχέως στην υποβολή τριών νομοθετικών προτάσεων, οι οποίες διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη δημιουργία της Ένωσης Κεφαλαιαγορών: 1. Νομοθετική πρόταση για ένα πανευρωπαϊκό ατομικό συνταξιοδοτικό προϊόν (PEPP), έως το τέλος Ιουνίου του. Αυτή η πρόταση θα θέσει τα θεμέλια για μια ασφαλέστερη, πιο αποτελεσματική ως προς το κόστος και διαφανή αγορά οικονομικά προσιτών και εθελοντικών ατομικών συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων, των οποίων η διαχείριση θα μπορεί να γίνεται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Θα συμβάλει στην κάλυψη των αναγκών των ατόμων που επιθυμούν να ενισχύσουν τις 7

συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις τους, στην αντιμετώπιση της δημογραφικής πρόκλησης, στη συμπλήρωση των υφιστάμενων συνταξιοδοτικών προϊόντων και συστημάτων, και στην υποστήριξη της αποτελεσματικότητας των ατομικών συντάξεων ως προς το κόστος, προσφέροντας ικανοποιητικές ευκαιρίες για τη μακροπρόθεσμη επένδυση των ατομικών συντάξεων 2. Νομοθετική πρόταση που θα διευκρινίζει τους κανόνες περί συγκρούσεως κανόνων δικαίου όσον αφορά τα αποτελέσματα των συναλλαγών τίτλων και απαιτήσεων σε τρίτους, κατά το τέταρτο του. Οι διαφορές όσον αφορά την εθνική μεταχείριση των αποτελεσμάτων της εκχώρησης απαιτήσεων σε τρίτους καθιστούν περίπλοκη τη χρήση των μέσων αυτών ως διασυνοριακής εξασφάλισης, και δυσχεραίνουν για τους επενδυτές την τιμολόγηση του κινδύνου των επενδύσεων σε χρεωστικά μέσα. Καταργώντας την αβεβαιότητα σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο, η οποία συνεπάγεται κόστος και κίνδυνο, η παρούσα πρόταση θα προαγάγει τις διασυνοριακές συναλλαγές. Θα βασιστεί στο έργο ομάδας εμπειρογνωμόνων με ειδική εντολή, και στα αποτελέσματα της υπό εξέλιξη δημόσιας διαβούλευσης 7. Η πρόταση θα αποσαφηνίσει ποιο δίκαιο εφαρμόζεται στα αποτελέσματα σε τρίτους, στην περίπτωση των συναλλαγών σε τίτλους και σε απαιτήσεις 3. Νομοθετική πρόταση για ένα ενωσιακό πλαίσιο για καλυμμένα ομόλογα, κατά το πρώτο του. Σκοπός της θα είναι η δημιουργία μιας πιο ολοκληρωμένης αγοράς καλυμμένων ομολόγων στην ΕΕ, χωρίς να υπονομευθεί η ποιότητα των υφιστάμενων καλυμμένων ομολόγων. Οι αγορές καλυμμένων ομολόγων αποτελούν σημαντικό δίαυλο μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας. Παράλληλα, η Επιτροπή θα διερευνήσει τη δυνατότητα δημιουργίας Ευρωπαϊκών Εξασφαλισμένων Τίτλων ως μέσου για τον δανεισμό προς ΜΜΕ και για δάνεια για έργα υποδομής. Επιπλέον, η Επιτροπή προχωρά όσον αφορά το προπαρασκευαστικό έργο της για τα ακόλουθα μέτρα, για την υλοποίηση των δεσμεύσεων που περιλαμβάνονται στο αρχικό σχέδιο δράσης: Τροποποιήσεις στον κατ εξουσιοδότηση κανονισμό για τη συμπλήρωση της οδηγίας «Φερεγγυότητα ΙΙ», το, προκειμένου να επανεξεταστεί η προληπτική μεταχείριση των ιδιωτικών μετοχικών κεφαλαίων και των ιδιωτικών τοποθετήσεων χρέους, στις περιπτώσεις που δικαιολογείται για προληπτικούς λόγους, από την άποψη της εποπτείας βάσει κινδύνου Σύσταση για τις ιδιωτικές τοποθετήσεις (με βάση την εμπειρία της εύρυθμης λειτουργίας εθνικών καθεστώτων) 8. Οι αγορές ιδιωτικής τοποθέτησης χρέους μπορούν να διευρύνουν τη διαθεσιμότητα χρηματοδότησης για μη εισηγμένες εταιρείες μεσαίου μεγέθους. Η σύσταση θα τροφοδοτηθεί με τα αποτελέσματα μελέτης, η οποία πρόκειται να δημοσιευτεί το τέταρτο του 7 8 Δημόσια διαβούλευση σχετικά με τους κανόνες περί συγκρούσεως κανόνων δικαίου όσον αφορά τα αποτελέσματα των συναλλαγών τίτλων και απαιτήσεων σε τρίτους Όπως οι αγορές Schuldscheine στη Γερμανία και Euro-PP στη Γαλλία. 8

Ανακοίνωση σχετικά με χάρτη πορείας για την άρση των εμποδίων για τις υποδομές μετασυναλλακτικών υπηρεσιών (βάσει των συστάσεων του EPTF του European Post Trade Forum/Ευρωπαϊκό Φόρουμ μετασυναλλακτικών υπηρεσιών) κατά το τέταρτο του. Οι υποδομές μετασυναλλακτικών υπηρεσιών διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στις αγορές κινητών αξιών, διασφαλίζοντας την ομαλή μεταβίβαση της κυριότητας, την καταβολή των πληρωμών και την άσκηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από τίτλους 9. Κατά μέσο όρο, οι διασυνοριακές συναλλαγές εξακολουθούν να είναι σημαντικά πιο δαπανηρές από τις εγχώριες συναλλαγές. Η δημιουργία ενός αποτελεσματικού μετασυναλλακτικού περιβάλλοντος μπορεί να οδηγήσει στη μείωση των συναφών δαπανών. Με βάση την έκθεση του EPTF, οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα ξεκινήσουν σύντομα δημόσια διαβούλευση, προκειμένου να συγκεντρώσουν τις απόψεις των ενδιαφερομένων σχετικά με τα σημεία στα οποία διαβλέπουν την ανάγκη για περαιτέρω βελτίωση του τομέα των μετασυναλλακτικών υπηρεσιών, με στόχο την επίτευξη καλύτερης ολοκλήρωσης Ανακοίνωση για τις αγορές εταιρικών ομολόγων (βάσει των συστάσεων της ομάδας εμπειρογνωμόνων για τη ρευστότητα των αγορών εταιρικών ομολόγων) κατά το τέταρτο του. Οι αγορές εταιρικών ομολόγων συνιστούν σημαντικό δίαυλο χρηματοδότησης για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Η Επιτροπή επανεξετάζει επί του παρόντος τον τρόπο λειτουργίας των εν λόγω αγορών, με έμφαση στους τρόπους βελτίωσης της ρευστότητας της δευτερογενούς αγοράς Κώδικας δεοντολογίας για την απλούστευση των διαδικασιών της παρακράτησης φόρου στην πηγή, με επίκεντρο τις επιστροφές έως το τέλος του. Η Επιτροπή συνεργάζεται με εθνικούς εμπειρογνώμονες σε θέματα φορολογίας για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με έναν κώδικα. Αυτό θα είναι ένα πρακτικό βήμα προς την κατεύθυνση αποδοτικότερων επιχειρησιακών λύσεων για την είσπραξη φόρων που παρακρατούνται στην πηγή. 3. ΓΙΑΤΙ Η ΕΕ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΤΗΝ ΈΝΩΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΩΝ Οι πρόσφατες εξελίξεις στο πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον της ΕΕ καθιστούν αναγκαία την ύπαρξη ισχυρών και ανταγωνιστικών κεφαλαιαγορών για τη χρηματοδότηση της οικονομίας της ΕΕ, παράλληλα με την Τραπεζική Ένωση. Λόγω των ανωτέρω εξελίξεων, η παρούσα ενδιάμεση επανεξέταση του σχεδίου δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών είναι ακόμη πιο σημαντική και επίκαιρη. Υπό το πρίσμα της αυξανόμενης διασύνδεσης των χρηματοπιστωτικών αγορών, τόσο εντός της ΕΕ όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω ολοκλήρωση της εποπτείας της ΕΕ, με στόχο την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων για τις χρηματοπιστωτικές αγορές στην ΕΕ. Η Επιτροπή εμμένει στη δέσμευσή της για ολοκλήρωση των χρηματοπιστωτικών αγορών και για διεθνή συνεργασία. Η ισοδυναμία είναι το βασικό μέσο που χρησιμοποιεί η ΕΕ για την αποτελεσματική διαχείριση της διασυνοριακής δραστηριότητας των παραγόντων της αγοράς σε ένα υγιές και ασφαλές περιβάλλον προληπτικής εποπτείας, διασφαλίζοντας 9 Με την εφαρμογή της οδηγίας, που εγκρίθηκε πρόσφατα, σχετικά με τα δικαιώματα των μετόχων (SRD 2) θα καταργηθούν ορισμένα εμπόδια που σχετίζονται με την άσκηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από τα μετοχικά κεφάλαια και με τη διαβίβαση δεδομένων μέσω της αλυσίδας διαμεσολαβητών. 9

παράλληλα τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς. Για τον σκοπό αυτό, απαιτείται ένα ενισχυμένο εποπτικό πλαίσιο για την ισοδυναμία. Εντός της ΕΕ, το εποπτικό πλαίσιο είναι απαραίτητο στοιχείο για την εύρυθμη λειτουργία και την ολοκλήρωση των κεφαλαιαγορών, με βάση τους στόχους που καθορίστηκαν στην Έκθεση των Πέντε Προέδρων 10. Έχουν ληφθεί ήδη μέτρα για την αύξηση της ικανότητας των ΕΕΑ να εξασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία των αγορών της ΕΕ και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Σε αυτά περιλαμβάνεται και η πρόσφατη διαβούλευση σχετικά με τις εργασίες των ΕΕΑ. Στο πλαίσιο της ΕΕ των 27, θα πρέπει να ενισχυθεί ιδίως η ικανότητα της ΕΑΚΑΑ να εξασφαλίζει συνεπή εποπτεία σε ολόκληρη την ΕΕ. Με αυτόν τον τρόπο θα διασφαλιστεί η ομοιόμορφη εφαρμογή του ενιαίου εγχειριδίου κανόνων σε ολόκληρη την ενιαία αγορά. Ως εκ τούτου, οι χρηματοπιστωτικές οντότητες που έχουν παρόμοιο μέγεθος και παρόμοια προφίλ κινδύνου θα πρέπει να υπόκεινται στο ίδιο πρότυπο εποπτείας, ανεξάρτητα από τη χώρα της ΕΕ όπου βρίσκονται, και με στόχο την αποφυγή του ρυθμιστικού αρμπιτράζ. Στο Έγγραφο προβληματισμού σχετικά με την εμβάθυνση της ΟΝΕ υπογραμμίστηκε ότι ένα πιο ολοκληρωμένο εποπτικό πλαίσιο, που θα διασφαλίζει την κοινή εφαρμογή των κανόνων του χρηματοπιστωτικού τομέα και πιο συγκεντρωτική εφαρμογή εποπτείας, είναι καθοριστικό για την οικοδόμηση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών. Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ενιαία αγορά καθιστά ακόμη πιο επείγουσα την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης και ολοκλήρωσης του πλαισίου της ΕΕ για τις κεφαλαιαγορές, μεταξύ άλλων όσον αφορά τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους (CCP), τις επιχειρήσεις επενδύσεων και τις αγορές αρχικών δημόσιων προσφορών (ΑΔΠ). Επιπλέον, ενισχύεται η ανάγκη για περαιτέρω ολοκλήρωση της εποπτείας σε επίπεδο ΕΕ. Η χρηματοπιστωτική τεχνολογία (FinTech) αλλάζει ριζικά τις κεφαλαιαγορές, φέρνοντας μαζί της νέους παράγοντες της αγοράς και πιο αποδοτικές λύσεις, ενισχύοντας τον ανταγωνισμό και μειώνοντας το κόστος για τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές. Στα παραδείγματα χρηματοπιστωτικών καινοτομιών που μπορούν να κάνουν τις κεφαλαιαγορές της ΕΕ ευρύτερες και βαθύτερες περιλαμβάνονται τα εξής: η πληθοχρηματοδότηση και άλλα εναλλακτικά εργαλεία χρηματοδότησης η χρηματοδότηση της αλυσίδας εφοδιασμού 11 η παροχή ρομποτικών συμβουλών η ηλεκτρονική ψηφοφορία των μετόχων και η ενδεχόμενη χρήση της τεχνολογίας της αλυσίδας των μπλοκ («blockchain») στις μετασυναλλακτικές υπηρεσίες. Η χρηματοπιστωτική τεχνολογία μπορεί να προσφέρει λύσεις σε διάφορα τμήματα και λειτουργίες των κεφαλαιαγορών, όπως: έκδοση μετοχών εταιρική διακυβέρνηση διαχείριση περιουσιακών στοιχείων διαμεσολάβηση σε επενδύσεις διανομή προϊόντων και υποδομές μετασυναλλακτικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών φύλαξης τίτλων. Η πιο πρόσφατη νομοθεσία, όπως η οδηγία για τις υπηρεσίες πληρωμών (PSD 2) 12, έχει σχεδιαστεί κατά τρόπο ώστε να ανταποκρίνεται στις ταχείες τεχνολογικές αλλαγές στον κλάδο των πληρωμών και, ως εκ τούτου, να διασφαλίζει μια ισορροπημένη προσέγγιση, η οποία επιτρέπει στις εταιρείες χρηματοπιστωτικής τεχνολογίας να αναπτύξουν νέα 10 11 12 https://ec.europa.eu/commission/publications/five-presidents-report-completing-europes-economicand-monetary-union_el Ο προσδιορισμός βέλτιστων πρακτικών στον τομέα της χρηματοδότησης αλυσίδας εφοδιασμού θα προσφέρει στήριξη για την ανάπτυξη αυτής της σημαντικής πηγής χρηματοδότησης για τις ΜΜΕ. Οδηγία (ΕΕ) 2015/2366, της 25ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με υπηρεσίες πληρωμών, L 337/35 της 23.12.2015, σ. 35-127. 10

επιχειρηματικά μοντέλα. Η δημόσια διαβούλευση, που τελεί υπό εξέλιξη, σχετικά με την χρηματοπιστωτική τεχνολογία θα βοηθήσει την Επιτροπή να προσδιορίσει νέα ζητήματα που ενδέχεται να χρειαστεί να ενσωματωθούν στο πλαίσιο πολιτικής της Ένωσης Κεφαλαιαγορών. Ο εκ βαθέων ανασχεδιασμός του χρηματοπιστωτικού συστήματος είναι αναγκαίος προκειμένου οι επενδύσεις να καταστούν περισσότερο βιώσιμες και το σύστημα να προωθεί την πραγματικά βιώσιμη ανάπτυξη από οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική άποψη. Για να επιτευχθεί αυτό, πρέπει να βρεθούν τρόποι για να ενσωματωθεί η βιωσιμότητα στο κανονιστικό πλαίσιο και στο πλαίσιο χρηματοπιστωτικής πολιτικής της ΕΕ, και να κινητοποιηθούν περισσότερες ροές ιδιωτικών κεφαλαίων, οι οποίες να διοχετευτούν προς βιώσιμες επενδύσεις. Οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), που προσδιορίζονται στην Ατζέντα 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη 13, παρέχουν ένα πλαίσιο για την καθοδήγηση των επενδύσεων αυτών, το οποίο η ΕΕ έχει αναλάβει πλήρη δέσμευση να υλοποιήσει 14. Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μεταξύ άλλων προβλημάτων μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας, εξαρτάται από την εξασφάλιση της συνέπειας των χρηματοδοτικών ροών με τους μακροπρόθεσμους στόχους της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και της ανθεκτικής στην κλιματική αλλαγή ανάπτυξης. Η συμφωνία του Παρισιού, η οποία αποτέλεσε σημείο καμπής στις παγκόσμιες δεσμεύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, έθεσε το ζήτημα της χρηματοδότησης στο επίκεντρο αυτής της πολιτικής. Η Ατζέντα 2030 του ΟΗΕ υπογραμμίζει επίσης τον καίριο ρόλο που πρέπει να διαδραματίζει η χρηματοδότηση στην επίτευξη των ΣΒΑ. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και ο χρηματοπιστωτικός κλάδος έχουν αρχίσει να προτείνουν λύσεις που δίνουν κίνητρα στους επενδυτές για να κατευθύνουν τη στήριξή τους σε βιώσιμα και μακροπρόθεσμα έργα και σε κατάλληλες επιχειρήσεις. Αναγνωρίζοντας τη σημασία των ανωτέρω προκλήσεων, η Επιτροπή έχει συγκροτήσει ομάδα εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου, για να της παρέχει συμβουλές σχετικά με τον τρόπο ενσωμάτωσης των προβληματισμών περί βιωσιμότητας στις ενωσιακές χρηματοπιστωτικές ρυθμίσεις και τις πρακτικές των χρηματοπιστωτικών αγορών. Ομοίως, οι κεφαλαιαγορές μπορούν επίσης να συμβάλουν στη διοχέτευση ιδιωτικών κεφαλαίων σε κερδοφόρες επενδυτικές ευκαιρίες με θετικά εξωτερικά κοινωνικά οφέλη, βοηθώντας έτσι την ΕΕ να ανταποκριθεί στις κοινωνικές της υποχρεώσεις. Οι θεσμικοί επενδυτές ήταν παραδοσιακά μακροπρόθεσμοι επενδυτές μετοχικού κεφαλαίου στις κεφαλαιαγορές. Ωστόσο, την τελευταία δεκαπενταετία, οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις της ΕΕ έχουν περιορίσει τις επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου σε περίπου 5-10 % του συνολικού χαρτοφυλακίου τους. Οι επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου των συνταξιοδοτικών ταμείων εξακολουθούν να είναι πιο σημαντικές, αλλά τα ταμεία αυτά επενδύουν είτε κατ εξοχήν στην εγχώρια αγορά τους είτε, εάν επενδύουν στο εξωτερικό, εκτός της ζώνης του ευρώ. Είναι ανάγκη να αξιολογηθούν οι οικονομικοί παράγοντες που ενθαρρύνουν τις επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου από ασφαλιστικές επιχειρήσεις και συνταξιοδοτικά ταμεία, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων εντός της ΕΕ, και ο δυνητικός αντίκτυπος των κανονιστικών περιορισμών σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο, καθώς και άλλων παραγόντων. 13 14 Ψήφισμα A/RES/70/1 των Ηνωμένων Εθνών. Ανακοίνωση της Επιτροπής «Επόμενα βήματα για ένα βιώσιμο ευρωπαϊκό μέλλον» (COM(2016) 739 final) 11

Τέλος, είναι ανάγκη να διευρυνθεί η γεωγραφική εμβέλεια των κεφαλαιαγορών, ούτως ώστε όλα τα κράτη μέλη να μπορούν να αποκομίζουν τα οφέλη βαθύτερων και πιο ολοκληρωμένων κεφαλαιαγορών. Η Ένωση Κεφαλαιαγορών μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη των τμημάτων της αγοράς και των διαύλων χρηματοδότησης που προϋποθέτουν λύσεις εγγύτητας και τοπικές λύσεις για τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές. Ταυτόχρονα, η Ένωση Κεφαλαιαγορών θα οδηγήσει σε πιο ολοκληρωμένες κεφαλαιαγορές και, επομένως, θα διευκολύνει την πρόσβαση των εταιρειών και των επενδυτών σε βαθύτερα κεφαλαιακά αποθέματα σε άλλες χώρες της ΕΕ. 4. ΝΕΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΈΝΩΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΩΝ Αυτές οι μεταλλασσόμενες προκλήσεις καθιστούν αναγκαία την ένταξη του σχεδίου δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών σε ένα νέο πλαίσιο, ούτως ώστε να παρέχει δυναμικές απαντήσεις. Η παρούσα ενδιάμεση επανεξέταση βασίζεται σε μια δέσμη νέων μέτρων προτεραιότητας, τα οποία επικεντρώνονται: στην απλούστευση των διασυνοριακών επενδύσεων και στην ανάπτυξη οικοσυστημάτων κεφαλαιαγοράς σε ολόκληρη την ΕΕ και στην εξέταση ορισμένων συμπληρωματικών διαστάσεων των αναπτυσσόμενων συστημάτων κεφαλαιαγοράς στην ΕΕ. Τα μέτρα που προσδιορίζονται στο σημείο αυτό, μαζί με την υπόλοιπη σειρά εργασιών για την Ένωση Κεφαλαιαγορών, αποτελούν τη βάση για μια αποφασιστική και βιώσιμη συμβολή στο να τεθούν τα θεμέλια για μια πραγματική Ένωση Κεφαλαιαγορών έως το 2019. Οι νέες πρωτοβουλίες που παρουσιάζονται στην παρούσα ανακοίνωση θα ενσωματωθούν στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το. Όλα τα μέτρα θα καταρτιστούν σύμφωνα με τις αρχές για τη βελτίωση της νομοθεσίας, και συγκεκριμένα μέσω εκτίμησης επιπτώσεων, μέσω της ελαχιστοποίησης του κόστους συμμόρφωσης και της εξασφάλισης της αναλογικότητας κατά την εκπόνηση νομοθετικών προτάσεων. Το ενοποιημένο σύνολο μέτρων που αποσκοπεί στο να τεθούν τα θεμέλια της Ένωσης Κεφαλαιαγορών έως το 2019 παρουσιάζεται στο παράρτημα. Αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με το έργο των υπηρεσιών της Επιτροπής για την υλοποίηση των δεσμεύσεων σχετικά με την Ένωση Κεφαλαιαγορών περιλαμβάνονται στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που συνοδεύει την παρούσα ανακοίνωση 15. Η επίτευξη σημαντικής προόδου στην υλοποίηση του παρόντος προγράμματος θα δώσει μια μη αναστρέψιμη δυναμική στον στόχο για τη δημιουργία της Ένωσης Κεφαλαιαγορών. 4.1. Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της εποπτείας για την επιτάχυνση της ολοκλήρωσης της αγοράς Η εποπτεία θα τεθεί στο επίκεντρο των προσπαθειών για την οικοδόμηση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, δεδομένου του κεντρικού ρόλου που διαδραματίζει στην επιτάχυνση της ολοκλήρωσης των αγορών και στη δημιουργία ευκαιριών εντός της ενιαίας αγοράς για τις χρηματοπιστωτικές οντότητες και τους επενδυτές. Η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της συνέπειας της εποπτείας είναι απαραίτητη για την εξάλειψη των πιθανοτήτων ρυθμιστικού αρμπιτράζ μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο εποπτεύουν τις χρηματοπιστωτικές οντότητες και δραστηριότητες. 15 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (οικονομική ανάλυση) που συνοδεύει την παρούσα ανακοίνωση. 12

Η συνεπής και αποτελεσματική εποπτεία διασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία των κεφαλαιαγορών, μέσω της εξάλειψης των εμποδίων για τις διασυνοριακές επενδύσεις, και συμβάλλει στην απλούστευση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και στη μείωση του κόστους συμμόρφωσης, το οποίο συνεπάγεται η αποκλίνουσα εφαρμογή για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακή βάση. Η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της εποπτείας δημιουργεί πρόσθετες ευκαιρίες εντός της ενιαίας αγοράς για τις χρηματοπιστωτικές οντότητες και τους επενδυτές, και δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση σε μια ευρύτερη αγορά. Η συνεπής και αποτελεσματική εποπτεία συμβάλλει επίσης στην ενίσχυση της προστασίας των επενδυτών, στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στις κεφαλαιαγορές και στη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Η ΕΑΚΑΑ, η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (ΕΑΑΕΣ) και η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην ενίσχυση της εποπτικής σύγκλισης και, ως εκ τούτου, στην προώθηση της ολοκλήρωσης των αγορών. Η πρόσφατη διαβούλευση για τις ΕΕΑ 16 κατέδειξε επίσης ότι οι κανόνες βάσει των οποίων λειτουργούν οι ΕΕΑ χρειάζεται να εξελιχθούν, ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα της εποπτείας. Τα σχόλια των ενδιαφερόμενων μερών στο πλαίσιο της διαβούλευσης επισήμαναν την ανάγκη να προσαρμοστεί το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των ΕΕΑ, προκειμένου να βελτιωθεί η ικανότητά τους για την εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα και, άρα, για την καλύτερη επίτευξη των στόχων τους. Ιδιαίτερα η ΕΑΚΑΑ διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ενίσχυση της ολοκλήρωσης των κεφαλαιαγορών. Προκειμένου να εξασφαλιστεί πανευρωπαϊκή προσέγγιση όσον αφορά την εποπτεία, και η συνεπής εφαρμογή του ενιαίου εγχειριδίου κανόνων για τις κεφαλαιαγορές, είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η ικανότητα της ΕΑΚΑΑ να προσδιορίζει και να αντιμετωπίζει τις αδυναμίες στην εθνική εποπτεία, και να προσδιοριστούν οι τομείς στους οποίους είναι δικαιολογημένη η υπαγωγή στην άμεση εποπτεία της ΕΑΚΑΑ. Οι προκλήσεις που προκύπτουν σχετικά με τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτες. Η αυξανόμενη συστημική σημασία των κεντρικών αντισυμβαλλομένων για το χρηματοπιστωτικό σύστημα της ΕΕ λόγω του μεγέθους και της διασύνδεσής τους έχει φέρει στο φως τις ελλείψεις των υφιστάμενων ρυθμίσεων για τους κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους της ΕΕ και τρίτων χωρών. Η Επιτροπή ανακοίνωσε την πρόθεσή της να υποβάλει νομοθετική πρόταση, τον Ιούνιο, για την ενίσχυση του πλαισίου για τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους της ΕΕ και τρίτων χωρών, με στόχο τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευρωστίας των κεντρικών αντισυμβαλλομένων και τη στήριξη της περαιτέρω ανάπτυξης της Ένωσης Κεφαλαιαγορών. Τα εποπτικά εργαλεία της ΕΑΚΑΑ θα πρέπει να βελτιστοποιηθούν, για να διασφαλιστεί ότι οι ελλείψεις που εντοπίζονται στα εθνικά εποπτικά αποτελέσματα και τις πρακτικές αντιμετωπίζονται με συνεπή και συνεκτικό τρόπο, τηρουμένης της αρχής της επικουρικότητας. Δράση προτεραιότητας 1 16 Δημόσια διαβούλευση σχετικά με τις εργασίες των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών. 13

Κατά το τρίτο του, η Επιτροπή θα προτείνει τροποποιήσεις στη λειτουργία της ΕΑΚΑΑ και των άλλων ΕΕΑ, για την προώθηση της αποτελεσματικότητας της συνεπούς εποπτείας σε ολόκληρη την ΕΕ αλλά και εκτός αυτής. Σε συγκεκριμένα πεδία, η Επιτροπή θα ενισχύσει τις εξουσίες της ΕΑΚΑΑ, συμπεριλαμβανόμενης, αν συντρέχει λόγος, της ανάθεσης άμεσης εποπτείας για τη στήριξη μιας λειτουργούσας Ένωσης Κεφαλαιαγορών. 4.2. Βελτίωση της αναλογικότητας των κανόνων για την υποστήριξη των αρχικών δημόσιων προσφορών και των επιχειρήσεων επενδύσεων Χρειάζεται να γίνουν περισσότερα για να εξασφαλιστεί ότι οι εταιρείες και οι επενδυτές της Ευρώπης θα μπορούν να αποκομίζουν όλα τα οφέλη της πρόσβασης σε δημόσιες αγορές. Ειδικότερα, οι εισαγωγές των ΜΜΕ σε δημόσιες αγορές στην ΕΕ παραμένουν χαμηλές. Το ύψος των αντλούμενων ιδίων κεφαλαίων στις αγορές που είναι αφιερωμένες στις ΜΜΕ μειώθηκε κατά 9 δισ. EUR, σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από την κρίση. Ιδιαίτερες προκλήσεις αντιμετωπίζουν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που επιδιώκουν να αντλήσουν ποσά κάτω των 100 εκατ. EUR μέσω δημόσιας έκδοσης. Το ισχύον ρυθμιστικό περιβάλλον ενδέχεται να αποθαρρύνει τις επιχειρήσεις αυτές από την άντληση κεφαλαίων σε δημόσιες αγορές. Στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών υπογραμμίστηκε η ανάγκη να εξασφαλιστεί ότι οι αγορές ανάπτυξης ΜΜΕ 17 επιτυγχάνουν τη σωστή ισορροπία ανάμεσα στην παροχή επαρκούς προστασίας των επενδυτών και την αποφυγή περιττού διοικητικού φόρτου. Η Επιτροπή συνεργάστηκε με εκπροσώπους των οικοσυστημάτων δημόσιων αγορών, για την αξιολόγηση του τρόπου λειτουργίας των δημόσιων αγορών ΜΜΕ και για τον προσδιορισμό δυνητικών λύσεων για τα εμπόδια στην εισαγωγή των ΜΜΕ 18. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα δημοσιεύσουν σύντομα έκθεση σχετικά με τα εμπόδια στην εισαγωγή των ΜΜΕ, ως αφετηρία ενός συνεκτικού προγράμματος εργασίας σε αυτόν τον τομέα, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη δράση προτεραιότητας 2. Βασιζόμενη στη σημαντική συνεισφορά των ενδιαφερόμενων μερών, η Επιτροπή θα επανεξετάσει τα κανονιστικά εμπόδια στην είσοδο των ΜΜΕ σε ρυθμιζόμενες αγορές και σε αγορές ανάπτυξης ΜΜΕ, όπως προβλέπεται στην πρόσκληση υποβολής στοιχείων 19. Αυτή η στοχοθετημένη επανεξέταση καίριας τομεακής νομοθεσίας [π.χ. της 17 18 19 Η οδηγία MiFID II (οδηγία 2014/65/ΕΕ, της 15ης Μαΐου 2014, για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων, ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 349) προβλέπει μια νέα κατηγορία αγορών, τις αγορές ανάπτυξης ΜΜΕ, που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της πρόσβασης των ΜΜΕ σε κεφάλαια. Ως αγορά ανάπτυξης ΜΜΕ νοείται ένας πολυμερής μηχανισμός διαπραγμάτευσης, όπου τουλάχιστον το 50 % των εκδοτών των οποίων τα χρηματοπιστωτικά μέσα αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης είναι ΜΜΕ. Ως ΜΜΕ ορίζονται οι εταιρείες οι οποίες έχουν μέση κεφαλαιοποίηση μικρότερη από 200 εκατ. EUR. Τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο του 2016, πραγματοποιήθηκαν δύο εργαστήρια σχετικά με: την προώθηση της εισαγωγής των μετοχών ΜΜΕ προς διαπραγμάτευση λύσεις σε ρυθμιστικά ζητήματα και αδυναμίες της αγοράς και τα εμπόδια στις αγορές ανάπτυξης ΜΜΕ. Ορισμένοι συμμετέχοντες στη δημόσια διαβούλευση και στην πρόσκληση υποβολής στοιχείων επισήμαναν ότι κάποιες τεχνικές πτυχές των κανόνων θα μπορούσαν να τροποποιηθούν, προκειμένου να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος για τους μικρούς εκδότες, χωρίς να τροποποιηθούν οι βασικές αρχές του κανονισμού. Κάποιες από αυτές τις τεχνικές πτυχές μπορεί να αφορούν τους καταλόγους προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες και τις υποχρεώσεις υποβολής αναφορών σχετικά με τις συναλλαγές διαχείρισης. 14

MiFID ΙΙ και του κανονισμού για την κατάχρηση της αγοράς (MAR) 20 ] θα έχει ως στόχο να διερευνηθεί ο βαθμός στον οποίο οι εν λόγω νομοθετικές διατάξεις λαμβάνουν υπόψη τους περιορισμούς για τις ΜΜΕ και τις «αγορές ανάπτυξης» 21. Δράση προτεραιότητας 2 Η Επιτροπή θα διερευνήσει, μέσω εκτίμησης επιπτώσεων, αν οι στοχοθετημένες τροποποιήσεις της συναφούς νομοθεσίας της ΕΕ θα μπορούσαν να προσφέρουν ένα πιο αναλογικό ρυθμιστικό περιβάλλον για την υποστήριξη της εισαγωγής των ΜΜΕ σε δημόσιες αγορές, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε στοχοθετημένες αλλαγές στην τομεακή νομοθεσία, κατά το δεύτερο του. Οι επιχειρήσεις επενδύσεων προσφέρουν διάφορες υπηρεσίες που παρέχουν στους επενδυτές πρόσβαση σε αγορές κινητών αξιών και παραγώγων, μέσω επενδυτικών συμβουλών, διαχείρισης χαρτοφυλακίου, μεσιτείας, εκτέλεσης εντολών, συναλλαγών για ίδιο λογαριασμό, ανάληψης έκδοσης, κ.λπ. Το πλαίσιο της ΕΕ που διέπει τη χορήγηση των αδειών λειτουργίας τους και τη συμπεριφορά τους ορίζεται στην οδηγία MiFID. Επιπλέον, υπόκεινται σε κανόνες προληπτικής εποπτείας δυνάμει των ΚΚΑ/ΟΚΑ 22. Ένα αποτελεσματικότερο πλαίσιο προληπτικής εποπτείας και εποπτικό πλαίσιο, βαθμονομημένο ως προς το μέγεθος και τη φύση των επιχειρήσεων επενδύσεων, αναμένεται ότι θα επαναφέρει ίσους όρους ανταγωνισμού, θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό και θα βελτιώσει την πρόσβαση των επενδυτών σε νέες ευκαιρίες και καλύτερους τρόπους διαχείρισης των κινδύνων τους. Αναμένεται, ως εκ τούτου, ότι θα διασφαλίσει ότι τυχόν μετεγκατάσταση των επιχειρήσεων δεν καθοδηγείται από ρυθμιστικό αρμπιτράζ ή από διαφορές όσον αφορά το εποπτικό πλαίσιο. Δράση προτεραιότητας 3 Η Επιτροπή θα υποβάλει νομοθετική πρόταση για την αναθεώρηση της προληπτικής μεταχείρισης των επιχειρήσεων επενδύσεων, κατά το τέταρτο του. 4.3. Αξιοποίηση του δυναμικού της χρηματοπιστωτικής τεχνολογίας (FinTech) Η Επιτροπή αξιολογεί επί του παρόντος τον τρόπο με τον οποίο η χρηματοπιστωτική τεχνολογία μπορεί να συμβάλει στην εμβάθυνση και τη διεύρυνση των κεφαλαιαγορών της ΕΕ, μέσω της ενσωμάτωσης του δυναμικού της ψηφιοποίησης για την αλλαγή των επιχειρηματικών μοντέλων, μέσω λύσεων που βασίζονται στα δεδομένα στους τομείς της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, της διαμεσολάβησης σε επενδύσεις και της διανομής προϊόντων. 20 21 22 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 596/2014, της 16ης Απριλίου 2014, για την κατάχρηση της αγοράς, ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 1. Η εν λόγω επανεξέταση ενδέχεται να αφορά τομεακή νομοθεσία που εφαρμόζεται ήδη ή που πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή σύντομα. Μέχρι την περάτωση της εν λόγω επανεξέτασης θα συνεχίσει να εφαρμόζεται η υφιστάμενη τομεακή νομοθεσία. Οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 338) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 1). 15

Οι καινοτόμες επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως του αν πρόκειται για νεοσύστατες επιχειρήσεις ή για εταιρείες με εδραιωμένη παρουσία στην αγορά, εκφράζουν ανησυχίες ότι οι εθνικές εποπτικές πρακτικές ενδέχεται να περιορίσουν την ικανότητά τους να καινοτομούν και να προσφέρουν υπηρεσίες σε διασυνοριακό επίπεδο. Ειδικότερα, οι καινοτόμες επιχειρήσεις ισχυρίζονται ότι υπόκεινται σε δυσανάλογες ή ασυνεπείς πρακτικές όσον αφορά την εφαρμογή των κανονιστικών απαιτήσεων. Πρόσφατα, ρυθμιστικές και εποπτικές αρχές σε ορισμένα κράτη μέλη ανέπτυξαν μεθόδους για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη των καινοτόμων επιχειρήσεων, μέσω της συνεργασίας με τις εν λόγω επιχειρήσεις για να κατανοήσουν τα συγκεκριμένα ζητήματα που αντιμετωπίζουν. Στις πρωτοβουλίες αυτές που ονομάζονται «προστατευμένα κανονιστικά περιβάλλοντα» περιλαμβάνονται κόμβοι που παρέχουν καθοδήγηση σχετικά με τους εφαρμοστέους κανονισμούς και άμεση υποστήριξη σε θέματα εποπτείας για όσο διάστημα οι επιχειρήσεις εκτελούν δοκιμές των δραστηριοτήτων τους. Επιπλέον, έχουν καταβληθεί προσπάθειες για την αναγνώριση της ύπαρξης των εταιρειών χρηματοπιστωτικής τεχνολογίας (FinTech) και την εισαγωγή μιας ισορροπημένης προσέγγισης στην πρόσφατη νομοθεσία, όπως στην οδηγία για τις υπηρεσίες πληρωμών (PSD 2) 23. Η υπό εξέλιξη δημόσια διαβούλευση σχετικά με τη χρηματοπιστωτική τεχνολογία, που ξεκίνησε στις 23 Μαρτίου, θα παράσχει πολύτιμες πληροφορίες στην Επιτροπή σχετικά με: το κατά πόσον χρειάζονται νέες, πιο αναλογικές ρυθμίσεις αδειοδότησης για δραστηριότητες και επιχειρήσεις χρηματοπιστωτικής τεχνολογίας σε τομείς όπως η πληθοχρηματοδότηση που βασίζεται σε επενδύσεις ή σε δανεισμό τρόπους στήριξης των εταιρειών χρηματοπιστωτικής τεχνολογίας που έχουν έδρα σε μια χώρα της ΕΕ και ασκούν διασυνοριακές επιχειρηματικές δραστηριότητες, χωρίς να απαιτείται περαιτέρω άδεια σε κάθε χώρα της ΕΕ («μηχανισμός διαβατηρίου»). Δράση προτεραιότητας 4 Στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την προώθηση της χρηματοπιστωτικής τεχνολογίας, η Επιτροπή θα αξιολογήσει τη σκοπιμότητα ενός πλαισίου της ΕΕ για την αδειοδότηση και την έκδοση διαβατηρίου για δραστηριότητες χρηματοπιστωτικής τεχνολογίας, κατά το τέταρτο του. 4.4. Αξιοποίηση των κεφαλαιαγορών για την ενίσχυση του τραπεζικού δανεισμού και της σταθερότητας των τραπεζών Οι κεφαλαιαγορές μπορούν επίσης να βοηθήσουν τις ευρωπαϊκές τράπεζες να υπερνικήσουν τις προκλήσεις των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), τα οποία επιβαρύνουν σημαντικά ορισμένα εθνικά τραπεζικά συστήματα. Τα ΜΕΔ έχουν σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στην κερδοφορία των τραπεζών και στη δυνατότητά τους να χορηγούν δάνεια, μεταξύ άλλων και στις ΜΜΕ. Οι πολιτικές που αποσκοπούν στη βελτίωση της λειτουργίας των δευτερογενών αγορών ΜΕΔ αποτελούν σημαντικό μέρος οποιασδήποτε βιώσιμης λύσης. Η λύση αυτή θα 23 Οδηγία (ΕΕ) 2015/2366, της 25ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με υπηρεσίες πληρωμών, L 337/35 της 23.12.2015, σ. 35-127. 16

μπορούσε να περιλαμβάνει μέτρα για την προώθηση και την ενίσχυση της προβλεψιμότητας και της διαφάνειας, οι οποίες επιτρέπουν στους δυνητικούς αγοραστές ΜΕΔ σε δευτερογενείς αγορές να τιμολογήσουν με περισσότερη ακρίβεια τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία. Θα επιτρέψει στις τράπεζες να πωλήσουν τα ΜΕΔ τους σε μια ευρύτερη ομάδα επενδυτών, πιθανώς με αποτέλεσμα τιμές συναλλαγών που θα αντανακλούν καλύτερα την υποκείμενη αξία των περιουσιακών στοιχείων. Αυτό θα οδηγήσει σε εκκαθαρισμένους ισολογισμούς και σε πιστωτικά ιδρύματα που θα είναι καλύτερα προετοιμασμένα να παρέχουν νέα ροή πιστώσεων προς την οικονομία. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα ξεκινήσουν σύντομα δημόσια διαβούλευση σχετικά με πιθανές δράσεις της ΕΕ σε τομείς όπως η διαχείριση δανείων από τρίτους (ήτοι από άλλα μέρη εκτός του αρχικού δανειστή) και η μεταβίβαση δανείων, μεταξύ άλλων και σε μη τραπεζικές οντότητες. Η διαχείριση των ΜΕΔ θα ωφεληθεί επίσης από αποτελεσματικότερα και περισσότερο προβλέψιμα πλαίσια εξόφλησης δανείων και αφερεγγυότητας, που έχουν σχεδιαστεί ώστε να επιτρέπουν την ταχεία ανάκτηση αξίας από τους ενέγγυους πιστωτές. Η συγκριτική αξιολόγηση που τελεί υπό εξέλιξη θα ολοκληρωθεί το τέταρτο του. Αυτή η αξιολόγηση θα αναδείξει τα χαρακτηριστικά των συστημάτων εξόφλησης/αφερεγγυότητας που συμβάλλουν στην επίτευξη καλύτερων/χειρότερων αποτελεσμάτων. Το έργο συγκριτικής αξιολόγησης υπογραμμίζει, επίσης, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες και άλλοι ενέγγυοι πιστωτές, οι οποίες οφείλονται στην έλλειψη αποτελεσματικότητας στα νομικά πλαίσια για την επιβολή των αντεγγυήσεων ώστε να ανακτάται η αξία από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Υπάρχουν περιθώρια για την ενίσχυση της ικανότητας των ενέγγυων πιστωτών να ανακτούν αξία από εξασφαλισμένες αντεγγυήσεις δανείων σε εταιρείες και επιχειρηματίες, αξιοποιώντας την πείρα ορισμένων κρατών μελών, με τρόπους που δεν καθιστούν αναγκαία την παρέμβαση στα εθνικά συστήματα αφερεγγυότητας και προ-πτωχευτικής διαδικασίας και οι οποίοι συνάδουν με τους στόχους της πρότασης για την αναδιάρθρωση και τη δεύτερη ευκαιρία. Δράση προτεραιότητας 5 Στο πλαίσιο των προσπαθειών της για την αντιμετώπιση του ζητήματος των ΜΕΔ, η Επιτροπή θα παρουσιάσει μέτρα για την υποστήριξη των δευτερογενών αγορών μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η Επιτροπή θα δρομολογήσει επίσης εκτίμηση επιπτώσεων για να εξετάσει το ενδεχόμενο νομοθετικής πρωτοβουλίας, προκειμένου να ενισχυθεί η ικανότητα των ενέγγυων πιστωτών να ανακτούν αξία από εξασφαλισμένα δάνεια σε εταιρείες και επιχειρηματίες (πρώτο του ), μεριμνώντας παράλληλα για τη συνέπεια και τη συμπληρωματικότητα με την πρόταση της Επιτροπής, του Νοεμβρίου 2016, σχετικά με την αποτελεσματική λειτουργία των συστημάτων προπτωχευτικής διαδικασίας/ αναδιάρθρωσης και καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια να υποστηρίξει τους συννομοθέτες της στη διαδικασία επίτευξης συμφωνίας σχετικά με την εν λόγω πρόταση κατά προτεραιότητα. 17