ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΙΡΗΝΗ Στρατάκη Ελένη Παρασύρη Παγώνα Μανουσιδάκη Κατερίνα Πουλινάκη Κατερίνα Μάθημα : Παιδαγωγική & Φιλοσοφία της Παιδείας Καθηγητής: Μαυρικάκης Εμμανουήλ Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη Συγγραφέας: Ιωάννης Πυργιωτάκης Εκδόσεις: Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2009
ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ (Brecht: Ο στρατιώτης της πόλης) ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ: (Αναφορές για τον πόλεμο από Θουκυδίδη, Kαινή Διαθήκη, Comenius, Rousseau, Kant) Η Παιδαγωγική της ειρήνης
Ο στρατιώτης της πόλης Στο κείμενο του Μπρεχτ ο Γάλλος στρατιώτης αποτελεί αιώνιο και διαχρονικό σύμβολο των ανθρώπων που συμμετέχουν σε πολέμους. Ο πόλεμος κατά τον Μπρεχτ είναι μια ανίατη ασθένεια.
ΑΙΤΙΑ & ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ Υπέρμετρη φιλοδοξία Εξυπηρέτηση συμφερόντων Θάνατος Εξαθλίωση Οπισθοδρόμηση Αίτια Συνέπειες
Θουκυδίδης Ο Πόλεμος χαρακτηρίζεται ως «Δάσκαλος της βίας» αφού κάθε παράταξη για να επιβληθεί χρησιμοποιεί κάθε ύπουλο και βίαιο μέσο. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ Απίστευτες αγριότητες Ηθική αλλοίωση Ανατροπή των παραδεδομένων αξιών και νόμων
Καινή Διαθήκη Κατά τους χριστιανικούς χρόνους, βασικά σημεία της Καινής Διαθήκης αποτελούν η ειρήνη και η αγωγή για την ειρήνη. Η έννοια της ειρήνης προσδιορίζεται σε σχέση με το Θεό, τον πλησίον μας, τον εαυτό μας. Ο Χριστός, ως ειρηνοποιός, αποκατέστησε τις σχέσεις του ανθρώπου με το Θεό που δεν ήταν ομαλές και τον βοήθησε να λυτρωθεί.
Μεσαίωνας Ο Comenius συσχέτισε το ιδεώδες της ειρήνης με το σχολείο και την αγωγή. Πρότεινε ένα πρόγραμμα όπου η παιδεία εκλογικεύει την κοινωνία, καθώς περιορίζει τις επιθυμίες του ατόμου ώστε να μην παραβιάζονται τα δικαιώματα των άλλων. Εισήγαγε την έννοια της πανσοφίας σύμφωνα με την οποία οραματίστηκε ένα κόσμο με μία κυβέρνηση βασισμένη στην ειρήνη, με μια θρησκεία ενωτική, ένα ενιαίο πολιτισμό και σχολείο.
Διαφωτισμός Ο Rousseau θεωρούσε ως ένα από τα πιο επιβλαβή χαρακτηριστικά της φύσης του ανθρώπου, τον πόλεμο. Γι αυτό το λόγο ανέπτυξε σχετικά πολιτικά προγράμματα. Ο Κant πίστευε στην ιδέα της διαρκούς ειρήνης και στην ενότητα των λαών οι οποίοι υπόκεινται σε μια ενιαία δικαιοσύνη.
Νεότερη ιστορία Άλλοι παιδαγωγοί που διαμόρφωσαν απόψεις σχετικά με την αγωγή της ειρήνης ήταν : ο John Dewy και η Μaria Montessori.
Η σημερινή κατάσταση Ο Β Παγκόσμιος πόλεμος έκανε τους ανθρώπους να ζήσουν και να νοιώσουν τη δυστυχία και τα δεινά του πολέμου. Ήταν τόσο έντονα που τους οδήγησε :
UNESCO & Διεθνείς Οργανισμοί Με οδηγό την γενική αρχή της UNESCO : «Οι πόλεμοι αρχίζουν στο μυαλό των ανθρώπων. Αν λοιπόν θέλει κανείς να εμποδίσει τους πολέμους, πρέπει να αλλάξει το μυαλό των ανθρώπων.» Στόχος ήταν εγκαθίδρυση της ειρήνης μεταξύ των ανθρώπων Αποτελέσματα της αύξηση του ενδιαφέροντος ήταν: Η οικοδόμηση σχολείων σε κατεστραμμένες χώρες Δημιουργία του νέου κλάδου : Παιδαγωγική της Ειρήνης στην Εφαρμοσμένη παιδαγωγική. Αύξηση βιβλιογραφίας σχετικά με την εκπαίδευση στην Παγκόσμια Ειρήνη
Αύξηση Παγκόσμιων Προβλημάτων Παρά τις υπερπροσπάθειες των Διεθνών Οργανισμών η εφαρμογή των στόχων ΔΕΝ πέτυχε. Ο κόσμος έγινε πιο σύνθετος και περίπλοκος με έντονα Παγκόσμια Προβλήματα: Παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Πείνα, έλλειψη περίθαλψης Ρατσισμός Ρύπανση Περιβάλλοντος Αύξηση φαινομένου θερμοκηπίου AIDS αλλά το μεγαλύτερο είναι Η απειλή ενός ακόμη Παγκόσμιου Πολέμου
Η Λύση των Προβλημάτων Απαιτεί την άμεση και επιτακτική συμβολή του σχολείου η οποία θα φέρει την Παγκόσμια & Διεθνή συνεργασία.
Το σχολείο έχει να αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα Μικρο - επίπεδο Την αμέλεια των γονιών που οδηγεί τα παιδία στην εξάσκηση της τέχνης του πολέμου & στην εξοικείωση τους με την καταστροφή της ανθρώπινης ζωής ( TV, πολεμικά παιχνίδια, bullying.) Ενσωμάτωση βίας σε όλο τον κοινωνικό ιστό Μακρο - επίπεδο Αύξηση πολεμικών εφοδίων & εξοπλισμού των χωρών προκαλώντας έμμεση απειλή
Νέα αντίληψη Η ειρήνη πρέπει να προέλθει από την Εφαρμογή της Αγωγής της & τη Συνειδητοποίηση όλων των ανθρώπων, και να μην εξαρτάται από την Οικονομία ή τον Πολεμικό Εξοπλισμό. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να μην ενθαρρύνει την : Παιδαγωγική της Ειρήνης Για να ζήσει ο άνθρωπος ειρηνικά πρέπει να προετοιμαστεί μέσα από ειρηνικές καταστάσεις. Καθήκον του σχολείου είναι : Να δείξει τη σημασία της ειρήνης και τα ολέθρια αποτελέσματα του πολέμου.
Καθήκοντα της Παιδαγωγικής της Ειρήνης Θα πρέπει να είναι η διαρκής καταγραφή των προβλημάτων Να προσπαθεί να συμβάλει στην αποδόμηση της ενσωματωμένης βίας Να μάθει στα παιδιά ότι οι αντιθέσεις αντιμετωπίζονται με λογική διαχείριση και χωρίς συναισθηματικές εκρήξεις.
Σύγχρονη Παιδαγωγική Σκέψη και Ειρήνη Σύμφωνα με την υπάρχουσα βιβλιογραφία οι τρεις βασικές κατηγορίες απόψεων στη σύγχρονη παιδαγωγική σκέψη που αφορούν την ειρήνη είναι 1. Οι ιδεαλιστικές και ανθρωπιστικές απόψεις 2. Οι συμπεριφοριστικές απόψεις και 3. Οι απόψεις για κοινωνική μεταβολή και ενημέρωση
Σχέση Παιδαγωγικών απόψεων Οι τρεις αυτές κατηγορίες δεν αναιρούν η μια την άλλη, αλλά διαφοροποιούνται ουσιαστικά μεταξύ τους και η κάθε μία επικεντρώνει το ενδιαφέρον της σε άλλο σημείο, χωρίς να αναιρεί ή να απορρίπτει τα υπόλοιπα, με αποτέλεσμα να αλληλοσυμπληρώνονται και να βοηθούν το σχολείο στην ανάληψη αυτού του σημαντικού ρόλου.
Μέθοδοι εφαρμογής της Παιδαγωγικής της Ειρήνης Υπάρχουν συγκεκριμένοι στόχοι της Παιδαγωγικής της Ειρήνης που για την επίτευξη τους εκτός από τους θεωρητικούς προσανατολισμούς πειραματίζονται και σε θέματα διδακτικής της ειρήνης, συγκεκριμένα ανά ηλικία, τα οποία ξεκινούν από την προσχολική ηλικία και καταλήγουν στην εφηβεία.
Τέλος Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας!