67 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Πρόγραμμα Αγωγής Σταδιοδρομίας «Η επιλογή σπουδών και επαγγέλματος.. Η αναζήτηση της ευτυχίας σε μια κοινωνία που μας ανήκει, που οραματιζόμαστε Υπεύθυνοι Προγράμματος: Μαρία Καλογεροπούλου, Φιλόλογος, Υπ/ντρια 67 ου Γυμνασίο Αθηνών Γεώργιος Π. Μπουρίτσας, Φυσικός -Πληροφορικός, Δ/ντης 67 ου Γυμνασίου Αθηνών Συμμετοχή : Νικόλαος Ροτζιώκος, Μαθηματικός Αικατερίνη Τζίτζη, Φιλόλογος Ιούνιος 2012
Πρόγραμμα Αγωγής Σταδιοδρομίας «Η επιλογή σπουδών και επαγγέλματος.. Η αναζήτηση της ευτυχίας σε μια κοινωνία που μας ανήκει, που οραματιζόμαστε Υπεύθυνοι Προγράμματος: Μαρία Καλογεροπούλου, Φιλόλογος, Υπ/ντρια 67 ου Γυμνασίο Αθηνών Γεώργιος Π. Μπουρίτσας, Φυσικός -Πληροφορικός, Δ/ντης 67 ου Γυμνασίου Αθηνών Συμμετοχή : Νικόλαος Ροτζιώκος, Μαθηματικός Αικατερίνη Τζίτζη, Φιλόλογος ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Η υλοποίηση του προγράμματος Αγωγής Σταδιοδρομία με θέμα «Η επιλογή σπουδών και επαγγέλματος.. Η αναζήτηση της ευτυχίας σε μια κοινωνία που μας ανήκει, που οραματιζόμαστε» εντάχθηκε στη διαδικασία υλοποίησης του Πιλοτικού Προγράμματος για το «Νέο Σχολείο» το οποίο εφαρμόστηκε στο 67 Γυμνάσιο Αθηνών. Με βάση τους στόχους του πιλοτικού προγράμματος ενσωματώσαμε την πραγματοποίηση των Σχολικών Δραστηριοτήτων στο Διδακτικό/Μαθησιακό Πεδίο «Βιωματικές Δράσεις Συνθετικές Δημιουργικές Εργασίες με εργαλεία τη διαθεματικότητα και την ολιστική προσέγγιση του Αναλυτικού και Ωρολογίου προγράμματος. Στόχος μας η συμμετοχή των μαθητών /τριών μας στην πραγμάτωση των στόχων του «Νέου Σχολείου» σε μια πορεία κριτικής προσέγγισης του Πιλοτικού Προγράμματος Μικρή συμβολή της προσπάθειας οι παρεμβάσεις μας να βοηθήσουν θετικά στην γενικευμένη εφαρμογή του στο εκπαιδευτικό παιδαγωγικό και διοικητικό επίπεδο Το όραμα η διαθεματική και ολιστική προσέγγιση του Αναλυτικού κα Ωρολογίου Προγράμματος σε ένα σχολείο ανοιχτό στην κοινωνία Η εμπειρία μας από μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από τις παραμέτρους της πολυπολιτισμικότητας και των οξυμμένων κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων Η ευρύτερη περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα. Πιστεύουμε ότι κάτι πετύχαμε χωρίς την όποια βοήθεια ακροβατώντας μεταξύ των οραματικών μας θέλω και της πραγματικότητας, μιας καθημερινότητας που με τα προβλήματα που έβαζε έδειχναν και τις παρεμβάσεις που έχει ανάγκη το «Νέο Σχολείο».
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Εντάξαμε το πρόγραμμα στο «μάθημα» Σχολική Κοινωνική Ζωή Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός και εφαρμόσαμε το πρόγραμμα της συνδιδασκαλίας, όπου δύο εκπαιδευτικοί ταυτόχρονα στην τάξη συνεργάζονται, αναπτύσσουν με τα παιδιά ένα δημιουργικό και γόνιμο διάλογο, για θέματα σπουδών και επιλογής επαγγέλματος, για θέματα που θα αντιμετωπίσουν ως οι αυριανοί πολίτες Επίσης εντάξαμε στην αξιολογική διαδικασία την ομαδική πραγματοποίηση Συνθετικών Δημιουργικών Εργασιών για να προετοιμάσουμε τους μαθητές μας να αντιμετωπίσουν το αντικείμενο των Ερευνητικών Εργασιών στο Λύκειο Το πείραμα έδειξε ότι τέτοιες πρωτοβουλίες έχουν προοπτικές, θα συνεχίσουμε. Η παραπάνω αλλαγή προφανώς τροποποίησε το πρόγραμμα τόσο στο επίπεδο της συμμετοχής όσο και στο επίπεδο της υλοποίησης. Αναλυτικότερα: Επειδή το μάθημα «Σχολική και Κοινωνική Ζώη και Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός» σύμφωνα με το Ωρολόγιο Πρόγραμμα της Πιλοτικής Εφαρμογής για το «Νέο Σχολείο» ήταν στο Γ Τρίμηνο η αρχική ομάδα των μαθητών/τριών που είχαν δηλώσει ενδιαφέρον για το πρόγραμμα σχεδίασε μαζί με τους υπευθύνους του προγράμματος τη διαδικασία ενσωμάτωσής του στο «μάθημα: ΣΚΖ- Σ..Ε.Π» με τους ακόλουθους επιμέρους στόχους : 1. Την λειτουργία ενός άτυπου ΓΡΑ.Σ.Ε.Π στη σχολική μονάδα 2. Την καταγραφή θεματικών που θα προτείνονταν για συζήτηση στο μάθημα Σ.Κ.Ζ. Σ.Ε.Π. Μετά από συζήτηση των υπευθύνων του προγράμματος Μ. Καλογεροπούλου (υποδιευθύντριας) [η οποία δίδασκε το μάθημα του Σ.Ε.Π. τα προηγούμενα χρόνια στο σχολείο] και του Γ. Π. Μπουρίτσα (Διευθυντή) [ο οποίος έχει διατελέσει ως Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού υπεύθυνος των ΓΡΑΣΕΠ του 1 ου Λυκείου Άνω Λιοσίων και του 2 ου Γυμνασίου Ηλιούπολης] και σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς οι οποίοι είχαν την ανάθεση του μαθήματος Σ.Ε.Π. στη Γ Γυμνασίου [Αικ. Τζίτζή (Φιλόλογος) και Νικ. Ροτζιώκος (Μαθηματικός)] προσδιορίστηκαν οι παρακάτω επιμέρους ενέργειες και δράσεις: 1. Στο μάθημα του Σ.Κ.Ζ- Σ,Ε.Π. γίνονταν με την παρουσία πάντα δύο διδασκάλων. Δηλαδή για τα 4 τμήματα της Γ Τάξης οι εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν ήταν οι έχοντες την ανάθεση και ο Διευθυντής [με την ιδιότητά του του Συμβούλου Επαγγελματικού Προσανατολισμού] 2. Με δεδομένο ότι οι συνολικές διδακτικές ώρες που αντιστοιχούσαν στο μάθημα Σ.Κ.Ζ- Σ.ΕΠ. ήταν περίπου 10 ο διάλογος συζήτηση αναπτύχθηκε για τα ακόλουθα θέματα: Η αξία της πληροφορίας στη διαδικασία λήψης απόφασης, το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα [με έμφαση Σπουδές και
Επιλογή Επαγγέλματος] και εστίαση στις μετά το Γυμνάσιο Σπουδές [ΓΕ.Λ και ΕΠΑΛ- ΕΠΑΣ] 3. Παράλληλα στη διαδικασία αξιολόγησης εντάθηκε και η ανάθεση εκπόνησης μιας εργασίας [οι μαθητές της Γ Τάξης χωρίστηκαν σε ομάδες ανέλαβαν την εκπόνηση μιας εργασίας προκειμένου να έρθουν σε επαφή με τη διαδικασία εκπόνησης της συνθετικής εργασίας που έχει ενταχθεί σαν μάθημα στην Α Τάξη του Λυκείου] Θα πρέπει να σημειωθεί ότι έγινε παρουσίαση των σταδίων εκπόνησης μιας εργασίας και είχε ορισθεί από τον επιβλέποντα εκπαιδευτικό συγκεκριμένη ώρα συνεργασίας με την ομάδα, όπως επίσης αξιοποιήθηκαν οι δυνατότητες που προσφέρει η ΙΝΤΕΡΝΕΤ επικοινωνία. 4. Στην προοπτική υλοποίησης του στόχου δημιουργίας ενός άτυπου ΓΡΑ.Σ.Ε.Π. στη σχολική μονάδα οι Υπεύθυνοι του Προγράμματος είχαν καθορίσει συγκεκριμένες ώρες που οι μαθητές μπορούσαν να ζητούν πληροφορίες για θέματα επιλογής σπουδών και επαγγέλματος και ο Διευθυντής με την ιδιότητά του του Συμβούλου Επαγγελματικού Προσανατολισμού ανέλαβε την υλοποίηση της επιμέρους δράσης. όσοι μαθητές το επιθυμούσαν, με τη σύμφωνη γνώμη των γονέων τους, να πραγματοποιήσουν το ΤΕΣΤ Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Η ανταπόκριση ήταν κάτι παραπάνω από ικανοποιητική. Με δεδομένη τη σύνθεση του μαθητικού δυναμικού της Γ Τάξης, την έλλειψη σχετικής κουλτούρας και τις χρονικές δυσκολίες από την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος για πρώτη χρονιά, ανταποκρίθηκε το 30% των μαθητών/ μαθητριών Ακολουθήθηκε η εξής διαδικασία: o Παρουσίαση των Ψυχομετρικών Εργαλείων Τεστ Επαγγελματικών Δεξιοτήτων στους μαθητές/τριες της Γ Τάξης του Γυμνασίου κατά τη διάρκεια των Τριήμερων Εκπαιδευτικών και Πολιτιστικών Δρώμενων της σχολικής μας μονάδας [15-18 Μαϊου 2012] o Εκδήλωση ενδιαφέροντος από τους μαθητές/τριες για την πραγματοποίηση του ΤΕΣΤ με την έγκριση των γονέων τους o Πραγματοποίηση του ΤΕΣΤ μετά από συνεννόηση με τη ηλεκτρονική διαδικασία στο Εργαστήριο ΤΠΕ της σχολικής μονάδας o Εξαγωγή του αποτελέσματος του ΤΕΣΤ o Συζήτηση του αποτελέσματος με τους μαθητές και τους γονείς [Αυτό το τμήμα θα πραγματοποιηθεί το χρονικό διάστημα μετά την 27 Ιουνίου 2012 μετά από προσωπική συνεννόηση με τον κάθε μαθητή ξεχωριστά (ειδική συμβουλευτική - ατομική συνεδρία για τους 23
μαθητές /τριες που πραγματοποίησαν το ΤΕΣΤ)] Σε κάθε μαθητή θα δίνεται και ένα CD το οποίο περιέχει: Ένα αρχείο PP με την «Παρουσίαση στοιχείων των Ψυχομετρικών Εργαλείων ΤΕΣΤ Επαγγελματικού Προσανατολισμού του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ΥΠΕΠΘ» [Γ.Π.Μπουρίτσας] και Ένα αρχείο με την πλήρη ανάπτυξη των αποτελεσμάτων του ΤΕΣΤ και των συνοδευτικών σχολίων Η πραγματοποίηση του ΤΕΣΤ μια ακόμη δωρεάν υπηρεσία παιδείας που το δημόσιο σχολείο προσφέρει με εγκυρότητα και αξιοπιστία Γιατί η λήψη απόφασης απαιτεί πλήρη πληροφόρηση στην εποχή της Κοινωνίας της Πληροφορίας που βιώνουμε Κατά τη γνώμη μας, η αρχή για μια άλλη οργάνωση της συμβουλευτικής παρέμβασης στο σχολικό περιβάλλον Επισκέψεις Στο πλαίσιο του υλοποίησης του προγράμματος, της διαθεματικής προσέγγισης, της ανάδειξης κοινών εκπαιδευτικών παιδαγωγικών στοιχείων με τα άλλα προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων που υλοποιήθηκαν στη σχολική μας μονάδα και την άλλη μας αντίληψη για τις σχολικές εκδρομές και επισκέψεις πραγματοποιήθηκαν οι ακόλουθες επισκέψεις και εκδρομές: 1. Επίσκεψη στο Κέντρο Λυμάτων Ψυτάλλειας [ Θέματα περιβάλλοντος Επαγγέλματα που σχετίζονται με το περιβάλλον ] 2. Μονοήμερη Εκδρομή στην Χαλκίδα [Επίσκεψη στο ΤΕΙ Χαλκίδας. Οι μαθητές γνώρισαν από κοντά για πρώτη φορά ένα Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (επίσκεψη στους χώρους διδασκαλίας, εργαστηριακής άσκησης, διοίκησης και τη βιβλιοθήκη) 3. Επίσκεψη στο Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και παρακολούθηση του προγράμματος για τον Σχολικό Επαγγελματικό Προσανατολισμό 4. Επίσκεψη στην Ακαδημία Θετικών Επιστημών [διαθεματική προσέγγιση των γνωστικών αντικειμένων μαθηματικών φυσικών επιστημών και Τ.Π.Ε.] Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι επισκέψεις μαθητών της α και β τάξης στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο και την Βιβλιοθήκη της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών έγιναν στην κατεύθυνση να αποκτηθεί σταδιακά η απαιτούμενη «κουλτούρα» στους μαθητές/ τριες σχετικές με τα θέματα πληροφόρησης και της επιλογής σπουδών και επαγγέλματος.
Παρουσίαση της δουλειάς μας : 1. Στο τριήμερο Εκπαιδευτικών Πολιτιστικών και Αθλητικών δρώμενων που πραγματοποιήθηκε στην σχολική μας μονάδα την 15-16 και 18 Μαϊου 2012 2. Στο ΠΑΝΟΡΑΜΑ 2012 [Σχολικών Δραστηριοτήτων] της Δνσης ΔΕ Α Αθήνας 3. Στην Ιστοσελίδα της σχολικής μας μονάδας. Ήδη έχει αναρτηθεί ένα τμήμα των παραδοτέων του προγράμματος 4. Η πλήρης παρουσίαση του προγράμματος θα αποτελεί ένα ξεχωριστό CD το οποίο θα περιέχει το συνολικό υλικό του προγράμματος 5. Στην αποχαιρετιστήρια εκδήλωση των αποφοίτων μας θα ανακοινωθεί η δημιουργία ειδικού τμήματος της ιστοσελίδας στο οποίο θα αναρτώνται θέματα που σχετίζονται με τις σπουδές στο γυμνάσιο και τον ΣΕΠ. Οι πρώτες αναρτήσεις που θα γίνουν το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου 2012 θα αφορούν : οδηγούς σπουδών για τη β και γ γυμνασίου στους οποίους θα υπάρχουν εξειδικευμένες αναφορές των εκπαιδευτικών για το πως γίνεται η προσέγγιση των διαφόρων γνωστικών αντικειμένων στη σχολική μας μονάδας το εκπαιδευτικό υλικό [βιβλία βοηθήματα κλπ ] που έχει εκπονήσει το ΥΠΔΜΘ ενημερωτικά στοιχεία για το ΣΕΠ [εκπαιδευτικό σύστημα, το σύστημα εισαγωγής, στατιστικά στοιχεία, οδηγούς επαγγελμάτων κλπ] όπως αυτά έχουν κωδικοποιηθεί κατά τη διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος Επίσης θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρουσιάσαμε την επιστημονική μας άποψη που αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του προγράμματος αυτού στο διακρατικό συνέδριο ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ «Επαγγελματικός Προσανατολισμός & Οικονομική Κρίση» με την εισήγηση «Η θέση του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού στο Πιλοτικό Πρόγραμμα του Γυμνασίου για το «Νέο Σχολείο»» Γεώργιος Π. Μπουρίτσας Διευθυντής 67 ΟΥ Γυμνασίου Αθηνών Φυσικός Πληροφορικός Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού, επειδή πιστεύουμε ότι θέματα που αφορούν αλλαγές στην εκπαίδευση θα πρέπει υιοθετούνται μέσα από διαδικασίες επιστημονικού διαλόγου και να είναι αποτέλεσμα τεκμηρίωσης και επιστημονικής έρευνας προκειμένου οι αλλαγές στην παιδεία να έχουν και εγκυρότητα και αξιοπιστία Η εισήγηση αυτή: επιχειρεί την προσέγγιση του θέματος του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού στο Ωρολόγιο και Αναλυτικό Πρόγραμμα της Πιλοτικής Εφαρμογής «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21 ου αιώνα Πιλοτική Εφαρμογή)» το οποίο εφαρμόζεται πειραματικά σε 68 Γυμνάσια σε όλη τη χώρα μεταξύ των οποίων είναι και το 67 ο Γυμνάσιο Αθηνών.
Η πιλοτική- πειραματική εφαρμογή του προγράμματος επιτρέπει προσεγγίσεις στο εκπαιδευτικό παιδαγωγικό και διοικητικό επίπεδο που λαμβάνουν υπόψη: τη νέα εκπαιδευτική πραγματικότητα όπως αυτή προκύπτει από την κατάργηση των ΓΡΑΣΕΠ και την υποβαθμισμένη λειτουργία των ΚΕ.ΣΥ.Π τις διαπιστώσεις για τη λειτουργία του θεσμού του Επαγγελματικού Προσανατολισμού όπως αυτές προκύπτουν από τις προσεγγίσεις αναφορικά με όλες τις παραμέτρους που έχουν διερευνηθεί. την ολιστική και διαθεματική προσέγγιση του αναλυτικού και ωρολογίου προγράμματος μέσα από τις βιωματικές δράσεις και τις συνθετικές δημιουργικές εργασίες που αντιμετωπίζονται τα διδακτικά /μαθησιακά πεδία την απόπειρα δημιουργίας ενός άτυπου ΓΡΑΣΕΠ ενταγμένου στη φιλοσοφία που διέπει το πιλοτικό πρόγραμμα του Γυμνασίου, το οποίο επιχειρείται να λειτουργήσει στο 67 ο Γυμνάσιο Αθηνών αποτελούν στοιχεία που μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα για γενικευμένη εφαρμογή ειδικά για το θεσμό του Επαγγελματικού Προσανατολισμού που θα αντιμετωπίζει:: προβλήματα της μέχρι τώρα εφαρμογής του θεσμού του Σ.Ε.Π την αναγκαιότητα ένταξης του ΣΕΠ στην εξυπηρέτηση των αναγκών που έχουν επιβληθεί από την ΚτΠ την οποία βιώνουμε και τη διερεύνηση των αιτιών που οδήγησαν σε απαξιωτικές για το θεσμό λύσεις
Σαν επίλογος Νομίζουμε ότι στα ασφυκτικά χρονικά πλαίσια που πραγματοποιήθηκε το πρόγραμμα σε ένα σχολικό περιβάλλον που επιδιώκει τη μετάβαση από το συμβατικό αναλυτικό και ωρολόγιο πρόγραμμα στην υλοποίηση της εφαρμογής του Πιλοτικού Προγράμματος για το «Νέο Σχολείο» η προσπάθεια ένταξης των Προγραμμάτων των Σχολικών Δραστηριοτήτων σε μια νέα προοπτική και η ταυτόχρονη κατάθεση πρότασης, μας δίνει το κουράγιο να συνεχίσουμε παρά τις όποιες δυσκολίες στο κοινωνικονομικό επίπεδο της περιοχής της σχολικής μας μονάδας, όπου όμως διαπιστώσαμε ότι οι πραγματικά ανασταλτικοί παράγοντες στη δημιουργία του νέου στο εκπαιδευτικό σύστημα είναι η αδράνεια που ενυπάρχει στην λειτουργία του. Εμείς όμως είμαστε και ρεαλιστές και για το λόγο αυτό ζητάμε το αδύνατο, θα συνεχίσουμε