Κωνσταντίνος Τζανακάκης Διευθυντής Γραμμής

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΓΡΑΜΜΗΣ Κωνσταντίνος Τζανακάκης Διευθυντής Γραμμής Υποχρεώσεις από την εφαρμογή της Οδηγίας 2008/57 σχετικά με τη διαλειτουργικότητα του κοινοτικού σιδηροδρομικού συστήματος Αθήνα, Νοέμβριος 2008 Έκδοση 1

Συνοπτικά Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 5 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 6 2. ΔΙΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ... 8 3. ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ... 10 4. ΤΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΠΔ... 12 5. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΔ... 16 6. ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΔ... 19 7. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ... 21 8. ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ... 21 9. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΙΧEΙΩΝ ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ... 23 10. ΘΕΣΗ ΣΕ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ... 36 11. ΘΕΣΗ ΣΕ ΧΡΗΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ 38 12. ΤΕΧΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ... 39 13. ΕΠΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ... 41 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΟΔΗΓΙΑ 2008/57... 44 2

Αναλυτικά Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 5 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 6 2. ΔΙΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ... 8 2.1. ΔΙΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ... 9 2.2. ΔΙΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΑΤΙΚΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ... 9 3. ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ... 10 4. ΤΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΠΔ... 12 4.1. ΤΑ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ... 12 4.1.1. Κατάλογος υποσυστημάτων... 12 4.1.2. Σύντομη περιγραφή των υποσυστημάτων... 13 4.1.2.1. Υποδομή... 13 4.1.2.2. Ενέργεια... 13 4.1.2.3. Έλεγχος χειρισμός και σηματοδότηση... 13 4.1.2.4. Τροχαίο υλικό... 14 4.1.2.5. Διεξαγωγή και διαχείριση της κυκλοφορίας... 14 4.1.2.6. Συντήρηση... 14 4.1.2.7. Εφαρμογές τηλεπληροφορικής... 14 4.2. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ... 15 5. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΔ... 16 5.1. ΓΕΝΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ ΤΠΔ... 16 5.2. ΙΣΧΥΟΥΣΕΣ ΤΠΔ... 16 6. ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΔ... 19 7. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ... 21 8. ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ... 21 9. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΙΧEΙΩΝ ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ... 23 9.1. ΠΙΣΤΟΤΗΤΑ Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ... 23 9.1.1. Δήλωση πιστότητας ή καταλληλότητας χρήσης στοιχείων διαλειτουργικότητας ("Δήλωση CE"),... 23 9.1.2. Αξιολόγηση της πιστότητας ή καταλληλότητας χρήσης στοιχείων διαλειτουργικότητας... 24 9.1.3. Διαδικασία για τη δήλωση πιστότητας ή καταλληλότητας χρήσης "CE",.. 24 9.1.3.1. Διαδικασίες που εφαρμόζονται για καθιερωμένα και νέα στοιχεία διαλειτουργικότητας (όπως καθορίζονται στις οικείες ΤΠΔ)... 25 9.1.3.2. Ενότητες αξιολόγησης της συμμόρφωσης στοιχείων διαλειτουργικότητας... 26 9.1.4. Περιεχόμενο της δήλωσης "CE" των στοιχείων διαλειτουργικότητας... 29 9.2. ΠΙΣΤΟΤΗΤΑ Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ... 29 3

9.2.1. Δήλωση επαλήθευσης υποσυστημάτων "CE"... 29 9.2.2. Διαδικασία επαλήθευσης υποσυστημάτων "CE"... 30 9.2.2.1. Στάδια διαδικασίας... 30 9.2.2.2. Πιστοποιητικό... 31 9.2.2.3. Τεχνικός φάκελος... 31 9.2.2.4. Επιτήρηση... 32 9.2.2.5. Υποβολή τεχνικού φακέλου... 33 9.2.2.6. Δημοσίευση... 33 9.2.3. Διαδικασία για τη σύνταξη της δήλωσης επαλήθευσης "CE"... 33 9.3. ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ... 34 9.3.1. Κατάρτιση προγράμματος συντήρησης... 34 9.3.2. Αξιολόγηση του υποσυστήματος συντήρηση... 35 10. ΘΕΣΗ ΣΕ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ... 36 11. ΘΕΣΗ ΣΕ ΧΡΗΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ... 38 12. ΤΕΧΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ... 39 13. ΕΠΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ... 41 13.1. ΟΙ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ ΣΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ... 41 13.2. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΓΙΑ ΝΕΑ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ (ΔΗΛΩΣΗ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗΣ CE)... 42 13.3. ΘΕΣΗ ΣΕ ΧΡΗΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ... 43 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΟΔΗΓΙΑ 2008/57... 44 4

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η παρούσα εργασία σκοπό έχει να αποτελέσει έναν εύχρηστο οδηγό εφαρμογής για την διαλειτουργικότητα, παρουσιάζοντας τις υποχρεώσεις και τις διαδικασίες που προκύπτουν από το σχετικό θεσμικό πλαίσιο. Τα αναφερόμενα στο παρόν αφορούν το ΥΜΕ ως το αρμόδιο Υπουργείο της Ελλάδας ως Κράτους Μέλους, την Αρχή Ασφάλειας του ΥΜΕ, ως αρμόδιο φορέα για την χορήγηση έγκρισης ασφάλειας στον ΕΔΙΣΥ, τον ΕΔΙΣΥ ως Διαχειριστή Υποδομής αλλά και κατασκευαστή έργων ανακαίνισης, και τέλος την ΕΡΓΟΣΕ ως φορέα κατασκευής των μεγάλων σιδηροδρομικών έργων. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι οι Τεχνικές Προδιαγραφές Διαλειτουργικότητας (ΤΠΔ) για τις υψηλές ταχύτητες ισχύουν από το 2002. Επομένως όλα τα έργα στον σιδηροδρομικό άξονα ΠΑΘΕ/Π που το 2002 δεν βρίσκονταν σε προχωρημένο στάδιο εξέλιξης, υπόκεινται στις εν λόγω ΤΠΔ. Το ίδιο ισχύει και για τις ΤΠΔ του συμβατικού σιδηροδρόμου που είναι ήδη σε ισχύ, αφορά δηλαδή τις εκτός ΠΑΘΕ/Π γραμμές που συγκροτούν το συμβατικό σιδηροδρομικό δίκτυο. Απαιτείται επομένως μία ετοιμότητα από πλευράς του ΥΜΕ και των εταιριών του ομίλου ΟΣΕ που ασχολούνται με την παραγωγή των έργων (ΕΔΙΣΥ αλλά κυρίως ΕΡΓΟΣΕ) για την έγκαιρη προετοιμασία όσον αφορά την συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις των ΤΠΔ. Στα πρώτα κεφάλαια του παρόντος αναπτύσσονται τα θέματα της διαλειτουργικότητας με ιδιαίτερη έμφαση στην πιστοποίηση των υποσυστημάτων και των στοιχείων διαλειτουργικότητας, ενώ στο κεφάλαιο 13 παρουσιάζονται οι διαδικασίες πιστοποίησης εποπτικά, σε μορφή διαγραμμάτων. Στην συγγραφή του παρόντος συνέβαλλαν με τις παρατηρήσεις τους η κ. Ασημακοπούλου Αναστασία, Αρχιμηχανικός ΔΓ και ο κ. Βέτσης Γιώργος, Υπαρχιμηχανικός ΔΓ. Αθήνα, 11 Νοεμβρίου 2008 Κωνσταντίνος Τζανακάκης Διευθυντής Γραμμής 5

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στο πλαίσιο της Συνθήκης ΕΚ (άρθρα 154 και 155), η Κοινότητα έθεσε στόχο την καθιέρωση και ανάπτυξη των διευρωπαϊκών δικτύων στον τομέα των μεταφορών. Για την επίτευξη των στόχων αυτών, η Κοινότητα έπρεπε να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα των δικτύων, ιδιαίτερα στον τομέα της τεχνικής τυποποίησης. Στις 23 Ιουλίου 1996 εκδόθηκε η Οδηγία 96/48/EΚ για την διαλειτουργικότητα του διευρωπαϊκού συστήματος υψηλών ταχυτήτων και το 2001 η Οδηγία 2001/16/ΕΚ για τη διαλειτουργικότητα και του συμβατικού διευρωπαϊκού σιδηροδρομικού συστήματος. Το 2004 με την Οδηγία 2004/50/ΕΚ τροποποιήθηκαν οι ως άνω Οδηγίες. Στις 18-7-08, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Ε.Ε. η νέα Οδηγία 2008/57 σχετικά με τη διαλειτουργικότητα του κοινοτικού σιδηροδρομικού συστήματος, η οποία αντικαθιστά τις ως άνω οδηγίες. Από το 2002 ισχύουν οι Τεχνικές Προδιαγραφές Διαλειτουργικότητας (ΤΠΔ) για τον σιδηρόδρομο υψηλών ταχυτήτων. Οι ως άνω ΤΠΔ αναθεωρήθηκαν πρόσφατα. Οι ΤΠΔ για τον συμβατικό σιδηρόδρομο έχουν εκδοθεί εν μέρει, ενώ αναμένεται εντός του 2009 να εκδοθούν οι ΤΠΔ των υπόλοιπων υποσυστημάτων (βλ. κεφ. 5.2). Την 1-7-08 εκδόθηκαν από την ΔΓ της ΕΔΙΣΥ Α.Ε. κωδικοποιημένες οι ισχύουσες ΤΠΔ και κοινοποιήθηκαν στον ΟΣΕ, την ΕΡΓΟΣΕ και τις Υπηρεσίες της ΕΔΙΣΥ Α.Ε. Η συμμόρφωση των έργων προς τις ΤΠΔ είναι υποχρεωτική και πιστοποιείται από Κοινοποιημένους Οργανισμούς, βάσει διαδικασιών που ορίζονται στην Οδηγία 2008/57 και τις οικείες ΤΠΔ. Η συμμόρφωση των έργων προς τις ΤΠΔ αφορά στο στάδιο του σχεδιασμού, της κατασκευής και της θέσης σε χρήση. Στην παρούσα μελέτη γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστούν τα πρακτικά θέματα της διαλειτουργικότητας. Στο Κεφάλαιο 2 (ΔΙΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) παρουσιάζεται το ελληνικό δίκτυο που είναι ενταγμένο στο ΔΙΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ, για το οποίο ισχύουν οι ΤΠΔ. Στο Κεφάλαιο 3 (ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ ) δίδονται οι βασικοί ορισμοί που χρησιμοποιούνται στην Οδηγία 2008/57 και τις ΤΠΔ. Στο Κεφάλαιο 4 (ΤΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΠΔ) παρουσιάζονται τα υποσυστήματα που συνθέτουν το σιδηροδρομικό σύστημα και τα στοιχεία διαλειτουργικότητας των υποσυστημάτων. Στο Κεφάλαιο 5 (ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΔ) αναφέρονται οι ισχύουσες σήμερα ΤΠΔ. Στο Κεφάλαιο 6 (ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΔ) αναφέρονται οι διαδικασίες για την δικαιολόγηση παρεκκλίσεων από την εφαρμογή των ΤΠΔ. 6

Στα Κεφάλαια 7 και 8 (ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ / ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ) δίδονται οι βασικές απαιτήσεις και οι θεμελιώδεις παράμετροι που θέτουν οι ΤΠΔ και που οφείλει να πληροί το σιδηροδρομικό σύστημα. Το Κεφάλαιο 9 (ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΙΧEΙΩΝ ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ) είναι ίσως το ουσιαστικότερο καθώς αναφέρεται μεταξύ των άλλων και σε πρακτικά θέματα, δηλ. την αξιολόγηση πιστότητας (συμμόρφωσης) ή καταλληλότητας χρήσης των υποσυστημάτων και των στοιχείων διαλειτουργικότητας μέσω της χορήγησης σήματος CE. Στο Κεφάλαιο 10 (ΘΕΣΗ ΣΕ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ) περιγράφεται η διαδικασία θέσης σε χρήση των δομικών υποσυστημάτων. Τα εν λόγω υποσυστήματα μπορούν να τίθενται σε χρήση μόνον εάν έχουν μελετηθεί, κατασκευαστεί και εγκατασταθεί κατά τρόπο που να ικανοποιούν τις σχετικές με αυτά βασικές απαιτήσεις. Το Κεφάλαιο 11 (ΘΕΣΗ ΣΕ ΧΡΗΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ) πραγματεύεται την θέση σε χρήση υφιστάμενων υποσυστημάτων τα οποία ανακαινίζονται ή αναβαθμίζονται. Το Κεφάλαιο 12 (ΤΕΧΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ) αναφέρεται στους εθνικούς κανόνες σαν συμπληρωματικά κανονιστικά κείμενα προς τις ΤΠΔ, ενώ δίδεται και ο ορισμός των εθνικών κανόνων. Στο Κεφάλαιο 13 (ΕΠΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ) δίδονται εποπτικά με μορφή διαγραμμάτων οι εμπλεκόμενοι στην διαδικασία πιστοποίησης των υποσυστημάτων και οι διαδικασίες για την κατασκευή νέων υποσυστημάτων και την ανακαίνιση υφισταμένων υποσυστημάτων για τα οποία ισχύουν οι ΤΠΔ. Στο παρόν θ ασχοληθούμε με το σιδηροδρομικό δίκτυο και όχι με τα σιδηροδρομικά οχήματα. 7

2. ΔΙΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το δίκτυο του διευρωπαϊκού σιδηροδρομικού συστήματος αποτελείται από: Δίκτυο γραμμών υψηλών ταχυτήτων Δίκτυο συμβατικών γραμμών που προσδιορίζονται με την απόφαση αριθ. 1692/96/ΕΚ, όπως ισχύει σήμερα (βλ. Σχήμα 1). Σχήμα 1: Διευρωπαϊκό σιδηροδρομικό δίκτυο 8

2.1. Διευρωπαϊκό σιδηροδρομικό σύστημα μεγάλης ταχύτητας Το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2008/57 όσον αφορά το σιδηροδρομικό σύστημα μεγάλης ταχύτητας περιγράφεται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας. Στις γραμμές υψηλών ταχυτήτων περιλαμβάνονται 1 : Κατηγορία Ι: γραμμές που έχουν ειδικά κατασκευασθεί για υψηλές ταχύτητες και είναι εξοπλισμένες για ταχύτητες γενικώς όχι μικρότερες από 250 km/h, Κατηγορία ΙΙ: γραμμές που έχουν ειδικά αναβαθμιστεί για υψηλές ταχύτητες και είναι εξοπλισμένες για ταχύτητες της τάξης των 200 km/h, Κατηγορία ΙΙΙ: γραμμές που έχουν ειδικά αναβαθμιστεί για υψηλές ταχύτητες και διαθέτουν ειδικά χαρακτηριστικά λόγω περιορισμών οφειλόμενων στην τοπογραφία, στο ανάγλυφο του εδάφους ή στην πολεοδομία, και στις οποίες η ταχύτητα πρέπει να προσαρμόζεται κατά περίπτωση. Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει επίσης τις γραμμές διασύνδεσης μεταξύ των δικτύων υψηλών ταχυτήτων και συμβατικού, τις γραμμές διέλευσης σταθμών, τις γραμμές πρόσβασης στους τερματικούς σταθμούς, στα αμαξοστάσια κ.λ.π., στις οποίες το τροχαίο υλικό "υψηλών ταχυτήτων" κινείται με συμβατική ταχύτητα. 2.2. Διευρωπαϊκό συμβατικό σιδηροδρομικό σύστημα Στην υπό έκδοση ΤΠΔ για τον συμβατικό σιδηρόδρομο, ορίζονται πέραν των ανωτέρω Κατηγοριών Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και τέσσερεις πρόσθετες κατηγορίες γραμμών: Κατηγορία IV: Νέες κύριες γραμμές των διευρωπαϊκών δικτύων (New core TEN line) Κατηγορία V: Αναβαθμισμένες κύριες γραμμές των διευρωπαϊκών δικτύων (Upgraded core TEN line) Κατηγορία VI: Νέες άλλες γραμμές των διευρωπαϊκών δικτύων (New other TEN line) Κατηγορία VII: Αναβαθμισμένες άλλες γραμμές των διευρωπαϊκών δικτύων (Upgraded other TEN line) Το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2008/57 όσον αφορά το συμβατικό σιδηροδρομικό σύστημα περιγράφεται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας. 1 η κατηγοριοποίηση έχει γίνει στις ΤΠΔ, βλ. π.χ. ΤΠΔ Υποδομής υψηλών ταχυτήτων, παρ. 1.1 9

3. ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ 2 i ii διαλειτουργικότητα: η ικανότητα του σιδηροδρομικού συστήματος να επιτρέπει την ασφαλή και συνεχή κυκλοφορία αμαξοστοιχιών με την επίτευξη των απαιτούμενων επιδόσεων στις συγκεκριμένες γραμμές. Η ικανότητα αυτή εξαρτάται από το σύνολο των κανονιστικών, τεχνικών και επιχειρησιακών προϋποθέσεων που πρέπει να τηρούνται προκειμένου να πληρούνται οι βασικές απαιτήσεις τεχνική προδιαγραφή διαλειτουργικότητας (ΤΠΔ) (technical specification for interoperability): προδιαγραφή που έχει εγκριθεί σύμφωνα με την Οδηγία 2008/57 και ισχύει για κάθε υποσύστημα ή τμήμα υποσυστήματος προκειμένου αυτό να ανταποκρίνεται στις βασικές απαιτήσεις και να εξασφαλίζεται η διαλειτουργικότητα του σιδηροδρομικού συστήματος iii υποσυστήματα (subsystems): το αποτέλεσμα της υποδιαίρεσης του σιδηροδρομικού συστήματος κατά το παράρτημα II της Οδηγίας 2008/57. Τα υποσυστήματα για τα οποία πρέπει να καθορίζονται βασικές απαιτήσεις είναι δομικής ή λειτουργικής φύσεως iv στοιχεία διαλειτουργικότητας (interoperability constituents): κάθε απλό συστατικό στοιχείο, ομάδα συστατικών στοιχείων, υποσύνολο ή πλήρες σύνολο υλικών ενσωματωμένων ή προοριζόμενων να ενσωματωθούν σε υποσύστημα, από το οποίο εξαρτάται άμεσα ή έμμεσα η διαλειτουργικότητα του σιδηροδρομικού συστήματος. Η έννοια του στοιχείου καλύπτει στοιχεία υλικά όσο και άυλα, όπως το λογισμικό v vi vii viii βασικές απαιτήσεις (essential requirements): το σύνολο των προϋποθέσεων που περιγράφονται στο παράρτημα III στις οποίες πρέπει να ανταποκρίνονται το σιδηροδρομικό σύστημα, τα υποσυστήματα και τα στοιχεία διαλειτουργικότητας, συμπεριλαμβανομένων των διεπαφών θεμελιώδεις παράμετροι (basic parameters): κάθε κανονιστική, τεχνική ή επιχειρησιακή προϋπόθεση, κρίσιμη για τη διαλειτουργικότητα, που διευκρινίζεται στην αντίστοιχη ΤΠΔ κοινοποιημένοι οργανισμοί: οι οργανισμοί που είναι επιφορτισμένοι με την αξιολόγηση της πιστότητας ή της καταλληλότητας χρήσης των στοιχείων διαλειτουργικότητας ή τη διεξαγωγή της διαδικασίας επαλήθευσης CE των υποσυστημάτων. Κατάλογος των Κοινοποιημένων οργανισμών δίδεται στην ιστοθέση: http://ec.europa.eu/transport/rail/interoperability/notified_bodies_en.htm αναβάθμιση (upgrading): σοβαρές εργασίες μετατροπής ενός υποσυστήματος ή τμήματος ενός υποσυστήματος οι οποίες βελτιώνουν τις συνολικές επιδόσεις του υποσυστήματος Σχόλιο: 2 άρθρο 2 της Οδηγίας 2008/57 10

ix x Εργασίες βελτίωσης της χάραξης υφιστάμενης γραμμής με αποτέλεσμα αύξηση ταχυτήτων θεωρείται αναβάθμιση, καθ όσον βελτιώνεται η συνολική επίδοση της γραμμής. Επίσης εάν διατηρηθεί η υφιστάμενη χάραξη, αλλά σηματοδοτηθεί ή ηλεκτροκινηθεί η γραμμή θεωρείται επίσης αναβάθμιση. ανακαίνιση (renewal): σοβαρές εργασίες υποκατάστασης ενός υποσυστήματος ή τμήματος ενός υποσυστήματος οι οποίες δεν τροποποιούν τις συνολικές επιδόσεις του υποσυστήματος Σχόλιο: Εργασίες στην γραμμή στην οποία αντικαθίσταται η παλαιά επιδομή (π.χ. μεταλλικούς στρωτήρες και σιδηροτροχιές UIC 50 με νέο υλικό επιδομής π.χ. ολόσωμοι στρωτήρες και στρωτήρες UIC 54) αλλά χωρίς αύξηση ταχυτήτων θεωρείται ανακαίνιση, καθ όσον δεν τροποποιείται η συνολική επίδοση της γραμμής. αντικατάσταση στο πλαίσιο συντήρησης (substitution in the framework of maintenance): αντικατάσταση στοιχείων από άλλα με την ίδια λειτουργία και τις ίδιες επιδόσεις στο πλαίσιο προληπτικής ή διορθωτικής συντήρησης Σχόλιο: π.χ. εργασίες στην γραμμή στην οποία αντικαθίστανται παλαιές σιδηροτροχιές UIC 54 με νέες ίδιου τύπου. xi θέση σε λειτουργία / χρήση 3 (placing in service): το σύνολο εργασιών με τις οποίες ένα υποσύστημα ή ένα όχημα τίθεται στην επιχειρησιακή κατάσταση την προβλεπόμενη από κατασκευής xii xiii έργο σε προχωρημένο στάδιο εξέλιξης (project at an advanced stage of development): κάθε έργο του οποίου η φάση προγραμματισμού/κατασκευής βρίσκεται σε τέτοιο στάδιο που θα ήταν απαράδεκτη η τροποποίηση της συγγραφής υποχρεώσεων στο συγκεκριμένο κράτος μέλος. Το σχετικό κώλυμα μπορεί να είναι νομικό, συμβατικό, οικονομικό, χρηματοδοτικό, κοινωνικό ή περιβαλλοντικό, και πρέπει να αιτιολογείται δεόντως αναθέτων φορέας: κάθε φορέας, δημόσιος ή ιδιωτικός, που παραγγέλλει τη μελέτη ή/και την κατασκευή ή την ανακαίνιση ή την αναβάθμιση υποσυστήματος. Αυτός ο φορέας μπορεί να είναι επιχείρηση σιδηροδρόμων, διαχειριστής υποδομής ή κάτοχος, ή ο εργολάβος που είναι επιφορτισμένος με την εκτέλεση του έργου 3 Στο άρθρο 2 της Οδηγίας 57/2008 αναφέρεται «Θέση σε λειτουργία» ενώ σε άλλα άρθρα αναφέρεται «θέση σε χρήση» (π.χ. άρθρο 15) 11

4. ΤΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΠΔ Το σιδηροδρομικό σύστημα αναλύεται σε: υποσυστήματα και στοιχεία των υποσυστημάτων (στοιχεία διαλειτουργικότητας). 4.1. Τα υποσυστήματα 4.1.1. Κατάλογος υποσυστημάτων Σύμφωνα με την Οδηγία 2008/57 (Παράρτημα ΙΙ), το σιδηροδρομικό σύστημα, υποδιαιρείται στους τομείς δομικής και λειτουργικής φύσης με την περαιτέρω διάρθρωση, όπως εμφανίζεται στον παρακάτω πίνακα και στο Σχήμα 2: Τομέας Δομικής φύσεως Λειτουργικής φύσεως Υποδομή, Ενέργεια, Υποσύστημα Έλεγχος-χειρισμός και σηματοδότηση, Τροχαίο υλικό Διεξαγωγή και διαχείριση της κυκλοφορίας, Συντήρηση, Εφαρμογές τηλεπληροφορικής (επιβατικές και εμπορευματικές μεταφορές) Για το υποσυστήματα δομικής φύσεως απαιτείται η πιστοποίηση αυτών (Δήλωση CE ) σύμφωνα με την διαδικασία που περιγράφεται στο Κεφ. 9. Επίσης απαιτείται η θέση σε χρήση αυτών από την αρμόδια Αρχή του κάθε κράτους μέλους (βλ. Κεφ.10). 12

Σχήμα 2: Υποσυστήματα 4.1.2. Σύντομη περιγραφή των υποσυστημάτων Τα υποσυστήματα περιλαμβάνουν συνοπτικά τα εξής: 4.1.2.1. Υποδομή Το υποσύστημα περιλαμβάνει την τροχιά, τις αλλαγές τροχιάς, τα τεχνικά έργα (γέφυρες, σήραγγες κ.α.), τη σχετική υποδομή στους σταθμούς (κρηπιδώματα, χώροι πρόσβασης, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών με τις ανάγκες ατόμων μειωμένης κινητικότητας, κ.α.), τον τεχνικό εξοπλισμό ασφαλείας και προστασίας. 4.1.2.2. Ενέργεια Το υποσύστημα περιλαμβάνει το σύστημα ηλεκτροκίνησης συμπεριλαμβανομένων του εναέριου υλικού και του εποχούμενου εξοπλισμού μέτρησης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. 4.1.2.3. Έλεγχος-χειρισμός και σηματοδότηση Το υποσύστημα περιλαμβάνει το σύνολο του τεχνικού εξοπλισμού που είναι αναγκαίος για την ασφάλεια, το χειρισμό και τον έλεγχο των κινήσεων των αμαξοστοιχιών που επιτρέπεται να κυκλοφορούν στο δίκτυο. 13

4.1.2.4. Τροχαίο υλικό Το υποσύστημα περιλαμβάνει τη δομή, το σύστημα χειρισμού και ελέγχου όλων των εξοπλισμών της αμαξοστοιχίας, τους εξοπλισμούς έλξης και μετασχηματισμού της ενέργειας, πέδησης, ζεύξης, τα όργανα κύλισης (τροχοφορείς, άξονες) και την ανάρτηση, τις θύρες, τις διεπαφές ανθρώπου/μηχανής (οδηγός, προσωπικό αμαξοστοιχίας, επιβάτες, συμπεριλαμβανομένων των αναγκών των ατόμων μειωμένης κινητικότητας), τις παθητικές ή ενεργητικές διατάξεις ασφαλείας και τις διατάξεις που είναι αναγκαίες για την υγεία των επιβατών και του προσωπικού της αμαξοστοιχίας. 4.1.2.5. Διεξαγωγή και διαχείριση της κυκλοφορίας Το υποσύστημα περιλαμβάνει τις διαδικασίες και τον σχετικό τεχνικό εξοπλισμό που επιτρέπουν τη συνεκτική επιχειρησιακή λειτουργία των διάφορων δομικών υποσυστημάτων, τόσο κατά την κανονική λειτουργία όσο και κατά την έκρυθμη λειτουργία, συμπεριλαμβανομένων βασικά του σχηματισμού και της οδήγησης των αμαξοστοιχιών, του προγραμματισμού και της διαχείρισης της κυκλοφορίας. Το σύνολο των επαγγελματικών προσόντων που απαιτούνται για την παροχή διασυνοριακών υπηρεσιών. 4.1.2.6. Συντήρηση Το υποσύστημα περιλαμβάνει τις διαδικασίες, τον σχετικό εξοπλισμό, τις βοηθητικές εγκαταστάσεις συντήρησης και τα αποθέματα που επιτρέπουν τις υποχρεωτικές επισκευές και την προληπτική συντήρηση που προβλέπονται για να εξασφαλισθούν η διαλειτουργικότητα του σιδηροδρομικού συστήματος και οι αναγκαίες επιδόσεις του. 4.1.2.7. Εφαρμογές τηλεπληροφορικής Σύμφωνα με το παράρτημα Ι, το υποσύστημα αυτό περιλαμβάνει δύο μέρη: α) τις εφαρμογές για τη μεταφορά των επιβατών, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων ενημέρωσης των επιβατών πριν και κατά τη διάρκεια του ταξιδίου, των συστημάτων κράτησης, των συστημάτων πληρωμής, της διαχείρισης αποσκευών, της διαχείρισης των ανταποκρίσεων μεταξύ αμαξοστοιχιών και άλλων μέσων μεταφοράς β) τις εφαρμογές για τη μεταφορά εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων ενημέρωσης (παρακολούθηση εμπορευμάτων και αμαξοστοιχιών σε πραγματικό χρόνο), των συστημάτων διαλογής και διάθεσης, των συστημάτων κράτησης, πληρωμής και τιμολόγησης, της διαχείρισης των ανταποκρίσεων με άλλα μέσα μεταφοράς, της έκδοσης ηλεκτρονικών συνοδευτικών εγγράφων. 14

4.2. Στοιχεία διαλειτουργικότητας Τα στοιχεία διαλειτουργικότητας καθορίζονται στις οικείες ΤΠΔ. Ενδεικτικά αναφέρονται τα στοιχεία διαλειτουργικότητας για το υποσύστημα «Υποδομή» 4 : σιδηροτροχιά σύνδεσμοι σιδηροτροχιάς στρωτήρες αλλαγές τροχιάς και διασταυρώσεις σύνδεση για εφοδιασμό με νερό Σχήμα 3: Στοιχεία διαλειτουργικότητας υποσυστήματος "ΥΠΟΔΟΜΗ" 4 βλ. ΤΠΔ «Υποδομή», Ε 02.02.10, Άρθρο 5.2 15

5. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΔ 5.1. Γενικό αντικείμενο των ΤΠΔ Οι ΤΠΔ θέτουν τους όρους που πρέπει να πληρούν τα στοιχεία διαλειτουργικότητας καθώς και τη διαδικασία που πρέπει να τηρείται για την πιστοποίηση της συμμόρφωσης προς τις αυτές. 5.2. Ισχύουσες ΤΠΔ Τα υποσυστήματα πρέπει να είναι σύμφωνα προς τις ΤΠΔ που ισχύουν κατά τη στιγμή της θέσης σε λειτουργία (χρήσης), της ανακαίνισης ή της αναβάθμισής τους σύμφωνα με την Οδηγία 2008/57, εκτός εάν έχει ζητηθεί παρέκκλιση (βλ. Κεφ. 6). Η εν λόγω συμμόρφωση διατηρείται συνεχώς καθ όλη τη χρήση κάθε υποσυστήματος. Από το 2002 ισχύουν οι Τεχνικές Προδιαγραφές Διαλειτουργικότητας (ΤΠΔ) για τον σιδηρόδρομο υψηλών ταχυτήτων. Σχόλιο: 1) Σημειώνεται ότι οι ΤΠΔ για τις υψηλές ταχύτητες ισχύουν από 30-11-2002 (βλ. Πίνακας 1). Επομένως όλα τα έργα στον ΠΑΘΕ/Π που δεν βρίσκονταν την χρονική εκείνη στιγμή σε προχωρημένο στάδιο εξέλιξης (βλ. Κεφ. 3 εδ. xii) υπόκεινται στις ΤΠΔ. 2) Πρέπει να γίνει εφαρμογή των ΤΠΔ του συμβατικού σιδηροδρόμου που είναι ήδη σε ισχύ. Οι υπόλοιπες ΤΠΔ θα είναι υποχρεωτικές μόλις αυτές εκδοθούν. Αυτό αφορά νέα έργα, αλλά και έργα που δεν είναι σε προχωρημένο στάδιο. 3) Σημειώνεται επίσης ότι για γραμμές του συμβατικού σιδηροδρόμου (εκτός ΠΑΘΕ/Π) που αναβαθμίζονται ή ανακαινίζονται προβλέπεται η διαδικασία θέσης σε χρήση (βλ. κεφ. 10). Οι ισχύουσες ΤΠΔ για τον σιδηρόδρομο υψηλών ταχυτήτων και τον συμβατικό σιδηρόδρομο εκδόθηκαν την 1-7-08 από την ΔΓ της ΕΔΙΣΥ Α.Ε. με την κωδικοποίηση του Πίνακας 1. 16

Προσοχή: Οι ΤΠΔ ισχύουν από την ισχύ της πρώτης/αρχικής ΤΠΔ. Για παράδειγμα, η ΤΠΔ Ε 02.02.10 Υποδομή ίσχυσε από 30.11.02 (1 η έκδοση). Επεξήγηση των στηλών του Πίνακας 1: Στήλη 1: Κωδικοποίηση της ΤΠΔ, σύμφωνα με το σύστημα κωδικοποίησης της ΔΓ Στήλη 2: Τίτλος ΤΠΔ Στήλη 3: Σιδηροδρομικό σύστημα (υψηλών ταχυτήτων / συμβατικό), για το οποίο έχει εφαρμογή η ΤΠΔ Στήλη 4: Ημερομηνία δημοσίευσης / ημερομηνία ισχύος της τρέχουσας έκδοσης της ΤΠΔ Στήλη 5: Ημερομηνία ισχύος των ΤΠΔ (αφορά τυχόν προηγούμενες εκδόσεις με το ίδιο αντικείμενο) 17

Κωδικός Πίνακας 1: Κωδικοποίηση των ΤΠΔ ΤΠΔ Σιδηροδρομικό σύστημα Ημερομηνία δημ/σης Ισχύς αρχικής ΤΠΔ από Ισχύς από 1 2 3 4 5 E 02.02.10 Υποδομή Infrastructure (INS) Υψ. Ταχ. 19.3.08 01.07.08 30.11.02 E 02.02.20 Έλεγχος - χειρισμός και σηματοδότηση Control command and signaling (CCS) Υψ. Ταχ. 7.12.06 07.05.07 30.11.02 E 02.02.22 Ελεγχος - χειρισμός και σηματοδότηση Control command and signaling (CCS) Συμβ. 16.10.06 28.09.06 E 02.02.30 Ενέργεια Energy Υψ. Ταχ. 14.4.08 01.10.08 30.11.02 E 02.02.40 E 02.02.42 E 02.02.50 Λειτουργία - Διεξαγωγή και διαχείριση της κυκλοφορίας Operations and traffic management (OPE) Διεξαγωγή και διαχείριση της κυκλοφορίας Operations and traffic management (OPE) Τροχαίο υλικό Rolling Stock (RST) Τροχαίο υλικό - εμπορικά φορτηγά E 02.02.56 Rolling Stock - Freight Wagons Θορυβος τροχαίου υλικού E 02.02.60 Rolling Stock - Noise Τηλεματικές εφαρμογές στη μεταφορά E 02.02.70 φορτίων Telematic Applications for freight (TAF) Ασφάλεια στις σιδηροδρομικές σήραγγες E 02.02.80 Safety of Railway Tunnels (SRT) Άτομα μειωμένης κινητικότητας E 02.02.90 Persons with reduced mobility (PRM) Υψ. Ταχ. 26.3.08 01.09.08 30.11.02 Συμβ. 18.12.06 18.06.07 Υψ. Ταχ. 26.3.08 01.09.08 30.11.02 Συμβ. 8.12.06 28.01.07 Συμβ. 8.2.06 23.06.06 Συμβ. 18.1.06 19.01.06 Υψ. Ταχ. + Συμβ. Υψ. Ταχ. + Συμβ. 7.3.08 1.7.08 7.3.08 1.7.08 18

6. ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΔ 5 1. Τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να εφαρμόζουν μία ή περισσότερες ΤΠΔ 6 σύμφωνα με το άρθρο 9 της Οδηγίας 2008/57 στις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παρ. 3. 2. Παρέκκλιση ζητείται μεταξύ των άλλων στην περίπτωση έργων που βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο εξέλιξης 7 ή που υπόκεινται σε σύμβαση υπό εκτέλεση κατά το χρόνο δημοσίευσης της σχετικής δέσμης ΤΠΔ. 8 3. Περιπτώσεις που δικαιολογούν παρεκκλίσεις: α) για έργο νέου υποσυστήματος, ανακαίνισης ή αναβάθμισης υφισταμένου υποσυστήματος που βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο εξέλιξης 9 ή αποτελεί αντικείμενο υπό εκτέλεση σύμβασης κατά τη δημοσίευση των εν λόγω ΤΠΔ. ΠΡΟΣΟΧΗ: εντός ενός έτους από την έναρξη ισχύος κάθε ΤΠΔ, κάθε κράτος μέλος κοινοποιεί στην Επιτροπή κατάλογο έργων στην επικράτειά του τα οποία ευρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο εξέλιξης (άρθρο 9 εδ. 3 της Οδηγίας 2008/57). β) για έργο ανακαίνισης ή αναβάθμισης υφισταμένου υποσυστήματος, όταν το περιτύπωμα, το εύρος τροχιάς ή η απόσταση μεταξύ των αξόνων των τροχιών, ή η τάση της ηλεκτρικής τροφοδότησης που προβλέπονται στις εν λόγω ΤΠΔ είναι ασύμβατα με εκείνα του υφισταμένου υποσυστήματος γ) για έργο νέου υποσυστήματος ή για έργο ανακαίνισης ή αναβάθμισης υφισταμένου υποσυστήματος εκτελούμενο στο έδαφος του εν λόγω κράτους μέλους, όταν το σιδηροδρομικό του δίκτυο είναι περίκλειστο ή αποκομμένο 5 άρθρο 9 της Οδηγίας 2008/57 6 όταν δεν υπάρχουν σχετικές ειδικές περιπτώσεις 7 έργο σε προχωρημένο στάδιο εξέλιξης (project at an advanced stage of development): κάθε έργο του οποίου η φάση προγραμματισμού/κατασκευής βρίσκεται σε τέτοιο στάδιο που θα ήταν απαράδεκτη η τροποποίηση της συγγραφής υποχρεώσεων στο συγκεκριμένο κράτος μέλος. Το σχετικό κώλυμα μπορεί να είναι νομικό, συμβατικό, οικονομικό, χρηματοδοτικό, κοινωνικό ή περιβαλλοντικό, και πρέπει να αιτιολογείται δεόντως (βλ. Κεφ. 3). 8 άρθρο 8 εδ. 4 της Οδηγίας 2008/57 9 έργο σε προχωρημένο στάδιο εξέλιξης (project at an advanced stage of development): κάθε έργο του οποίου η φάση προγραμματισμού/κατασκευής βρίσκεται σε τέτοιο στάδιο που θα ήταν απαράδεκτη η τροποποίηση της συγγραφής υποχρεώσεων στο συγκεκριμένο κράτος μέλος. Το σχετικό κώλυμα μπορεί να είναι νομικό, συμβατικό, οικονομικό, χρηματοδοτικό, κοινωνικό ή περιβαλλοντικό, και πρέπει να αιτιολογείται δεόντως (βλ. Κεφ. 3) 19

λόγω ιδιαίτερων γεωγραφικών συνθηκών από το σιδηροδρομικό δίκτυο της υπόλοιπης Κοινότητας δ) για κάθε έργο ανακαίνισης, επέκτασης ή αναβάθμισης υφισταμένου υποσυστήματος, όταν η εφαρμογή των εν λόγω ΤΠΔ διακυβεύει την οικονομική βιωσιμότητα του έργου ή/και τη συνοχή του σιδηροδρομικού συστήματος του κράτους μέλους ε) όταν, μετά από ατύχημα ή φυσική καταστροφή, οι προϋποθέσεις ταχείας αποκατάστασης του δικτύου δεν επιτρέπουν τεχνικώς ή οικονομικώς τη μερική ή ολική εφαρμογή των αντίστοιχων ΤΠΔ στ) για οχήματα προερχόμενα από τρίτη χώρα ή με προορισμό τρίτη χώρα όπου το εύρος τροχιάς είναι διαφορετικό από εκείνο του κύριου σιδηροδρομικού δικτύου εντός της Κοινότητας. 4. Η παρέκκλιση αιτιολογείται κατάλληλα 10 : i. το οικείο κράτος μέλος διαβιβάζει στην Επιτροπή φάκελο με τον οποίο κατατίθενται τα στοιχεία που αναφέρονται στο παράρτημα IX της Οδηγίας 2008/57. Η Επιτροπή αναλύει τα μέτρα τα προβλεπόμενα από το κράτος μέλος και ενημερώνει την επιτροπή του άρθρου 29 της Οδηγίας 2008/57 11. ii. η Επιτροπή αποφασίζει, σύμφωνα με την κανονιστική διαδικασία 12 αν η αίτηση παρέκκλισης γίνεται δεκτή. 10 άρθρο 9 εδ. 2-6 της Οδηγίας 2008/57 11 Επιτροπή του άρθρου 21 της Οδηγίας 96/48 12 βλ. άρθρο 29 παράγραφος 3 της Οδηγίας 2008/57 20

7. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 13 Το σιδηροδρομικό σύστημα, τα υποσυστήματα, τα στοιχεία διαλειτουργικότητας, συμπεριλαμβανομένων των διεπαφών, πρέπει να πληρούν τις σχετικές με αυτά βασικές απαιτήσεις. Οι βασικές απαιτήσεις καθορίζονται στο Παράρτημα ΙΙΙ της Οδηγίας 2008/57 και διακρίνονται σε: (1) Γενικές απαιτήσεις: ασφάλεια αξιοπιστία και διαθεσιμότητα υγεία προστασία του περιβάλλοντος τεχνική συμβατότητα (2) Ειδικές απαιτήσεις για κάθε υποσύστημα (βλ. Παράρτημα ΙΙΙ της Οδηγίας 2008/57) 8. ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ Θεμελιώδεις (ή βασικές παράμετροι) για την επίτευξη της διαλειτουργικότητας είναι κυρίως τα ακόλουθα στοιχεία 14 : Ελάχιστο περιτύπωμα της υποδομής Ελάχιστη ακτίνα καμπυλότητας Εύρος των σιδηροτροχιών Μέγιστες καταπονήσεις στη γραμμή Ελάχιστο μήκος των κρηπιδωμάτων (αποβαθρών) Ύψος των κρηπιδωμάτων Τάση τροφοδότησης Γεωμετρία των αλυσοειδών Χαρακτηριστικά του ERTMS Φορτίο κατ' άξονα Μέγιστο μήκος των τρένων 13 άρθρο 4 της Οδηγίας 2008/57 14 Κατά την έννοια της Οδηγίας 96/48 άρθρο 5, παράγραφος 3 στοιχείο β 21

Περιτύπωμα του τροχαίου υλικού Ελάχιστα χαρακτηριστικά πέδησης Οριακά ηλεκτρολογικά χαρακτηριστικά του τροχαίου υλικού Οριακά μηχανολογικά χαρακτηριστικά του τροχαίου υλικού Χαρακτηριστικά της εκμετάλλευσης σχετικά με την ασφάλεια των τρένων Οριακά χαρακτηριστικά σχετικά με τους εξωτερικούς θορύβους Οριακά χαρακτηριστικά σχετικά με τις εξωτερικές δονήσεις Οριακά χαρακτηριστικά σχετικά με τις εξωτερικές ηλεκτρομαγνητικές διαταραχές Οριακά χαρακτηριστικά σχετικά με τους εσωτερικούς θορύβους Οριακά χαρακτηριστικά σχετικά με τον κλιματισμό Χαρακτηριστικά σχετικά με τη μεταφορά ατόμων με ειδικές ανάγκες 22

9. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΙΧEΙΩΝ ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 15 1. Η πιστοποίηση αφορά την αξιολόγηση συμμόρφωσης ή / και καταλληλότητας για χρήση για: τα στοιχεία διαλειτουργικότητας τα υποσυστήματα. 2. Οι λεπτομέρειες για την αξιολόγηση της πιστότητας και τις σχετικές διαδικασίες καθορίζονται αφ ενός μεν στην Οδηγία 2008/57, αφ ετέρου δε στις οικείες ΤΠΔ. Σημ. Ο όρος «πιστότητα» (conformity), στις ΤΠΔ αναφέρεται σαν «συμμόρφωση». 9.1. Πιστότητα ή καταλληλότητα χρήσης των στοιχείων διαλειτουργικότητας 16 Τα παρακάτω αφορούν τα στοιχεία διαλειτουργικότητας. 9.1.1. Δήλωση πιστότητας ή καταλληλότητας χρήσης στοιχείων 17, 18 διαλειτουργικότητας ("Δήλωση CE") 1. Τα στοιχεία διαλειτουργικότητας θεωρείται ότι πληρούν τις βασικές απαιτήσεις της Οδηγίας 2008/57 εφ όσον συνοδεύονται από δήλωση πιστότητας "CE" ή καταλληλότητας χρήσης 19. 2. Κάθε στοιχείο διαλειτουργικότητας υποβάλλεται στη διαδικασία αξιολόγησης της πιστότητας και της καταλληλότητας χρήσης που εμφαίνεται στην αντίστοιχη ΤΠΔ και συνοδεύεται από τη σχετική δήλωση «CE». 3. Η δήλωση "CE" αφορά: 15 άρθρο 11 της Οδηγίας 2008/57 16 πιστότητα = Conformity / καταλληλότητα χρήσης = suitability for use 17 πιστότητα = Conformity / καταλληλότητα χρήσης = suitability for use 18 δήλωση πιστότητας "CE"="EC" declaration of verification 19 Κατά το εδάφιο (36) στην εισαγωγή της Οδηγίας 2008/57, «δεν είναι αναγκαίο να επιθέτει ο κατασκευαστής τη σήμανση «CE» στα στοιχεία που υπόκεινται στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας αλλά, με βάση την αξιολόγηση της πιστότητας ή/και της καταλληλότητας χρήσης, πρέπει να αρκεί η δήλωση του κατασκευαστή για την πιστότητα». Στο εδάφιο (37) αναφέρεται «Οι κατασκευαστές υποχρεούνται ωστόσο να επιθέτουν, σε ορισμένα στοιχεία, τη σήμανση «CE» η οποία πιστοποιεί τη συμμόρφωσή τους προς άλλες σχετικές με αυτά κοινοτικές διατάξεις». 23