ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 7. ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ
1. Γυπαετός Gypaetus barbatus Περιγραφή μακριές οξύληκτες μαυροκαφετί φτερούγες, μακριά σφηνοειδής γκριζόμαυρη ουρά, πάνω μέρος σκούρο γκριζόμαυρο, κάτω μέρος κιτρινο-πορτοκαλί, κεφάλι λευκωπό στην κορυφή και τις παρειές με πλατιά μαύρη λωρίδα που αρχίζει από το ράμφος και καταλήγει πίσω από τα μάτια, πίσω μέρος κεφαλιού και λαιμός καστανά, κάτω μέρος του ράμφους με μακριά τριχόπτερα, οι ταρσοί καλύπτονται με πυκνό φτέρωμα μέχρι τα δάκτυλα Μήκος: 105-125 εκ. Άνοιγμα φτερών: 235-275 εκ.
1. Γυπαετός Gypaetus barbatus Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη (Ισπανία, Ελλάδα, Άλπεις), Ασία, Αφρική Ελλάδα: σπάνιο, μόνο στην Κρήτη Ενδιαίτημα γυμνές από βλάστηση ορεινές περιοχές, 1000-3000 μ. φωλιάζει σε ψηλά βράχια τρέφεται κυρίως με οστά πτωμάτων, τα ρίχνει από ύψος 50-80 μ. για να σπάσουν και να φάει το μεδούλι Αναπαραγωγή 1-2 αυγά επώαση: 55-60 ημ. εκκόλαψη ασύχρονη
1. Γυπαετός Gypaetus barbatus
2. Ασπροπάρης Neophron percnopterus Περιγραφή το μικρότερο είδος γύπα της Ευρώπης, λευκωπός με μαύρα πρωτεύοντα και δευτερεύοντα, πάνω μέρος του λαιμού και αυχένας υπόλευκα με ελαφρά ανασηκωμένο φτέρωμα, παρειές και πηγούνι με γυμνό κιτρινωπό δέρμα, ράμφος μακρύ και λεπτό, φτερούγες και μακριά ουρά οξύληκτες Μήκος: 55-65 εκ. Άνοιγμα φτερών: 155-170 εκ.
2. Ασπροπάρης Neophron percnopterus Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: ηπειρωτικό τμήμα Ενδιαίτημα ορεινές περιοχές με διάκενα, έως 2000 μ. φωλιάζει σε μικρά βράχια, χαμηλά πρανή, σπάνια σε δέντρα τρέφεται κυρίως με πτώματα, απαντάται και σε σκουπιδότοπους Αναπαραγωγή 1-3 αυγά επώαση: 40-42 ημ. εκκόλαψη ασύχρονη
2. Ασπροπάρης Neophron percnopterus
3. Μαυρόγυπας Aegypius monachus Περιγραφή μοιάζει με το όρνιο αλλά διακρίνεται στην πτήση όπου κυρτώνει τις άκρες των φτερών όταν ανεμογλιστρά και η κάτω επιφάνεια είναι ομοιόμορφου σκοτεινόφαιου χρωματισμού και η τραχηλιά δεν διακρίνεται, επίσης έχει κάπως μεγαλύτερο κεφάλι, πλατύτερο και ογκοδέστερο ράμφος, σκουρότερο χρωματισμό φτερώματος στα ανήλικα η τραχηλιά και το κεφάλι είναι καστανόμαυρα, στα ενήλικα η τραχηλιά είναι ανοιχτή καστανή και το κεφάλι μπλε-ροζ Μήκος: 100-115 εκ. Άνοιγμα φτερών: 250-285 εκ.
3. Μαυρόγυπας Aegypius monachus Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: Δαδιά Έβρου Ενδιαίτημα εκτεταμένα δάση κωνοφόρων με διάκενα και βραχότοπους φωλιάζει στις κορυφές δέντρων τρέφεται με πτώματα, μαζί με το όρνιο και άλλους γύπες, καταπίνει μικρά οστά Αναπαραγωγή 1 αυγό επώαση: 50-55 ημ.
3. Μαυρόγυπας Aegypius monachus
4. Όρνιο Gyps fulvus Περιγραφή κατά την πτήση κρατά το λαιμό διπλωμένο, μακριές, πλατιές και αποστρογγυλωμένες φτερούγες, πολύ κοντή, τετράγωνη, καστανόμαυρη ουρά, πρωτεύοντα και δευτερεύοντα καστανόμαυρα, καλυπτήρια, πάνω και κάτω μέρος ωχρά καστανά, κεφάλι και λαιμός με λευκά πτίλα, τραχηλιά στη βάση του λαιμού, καστανή στα ανήλικα, λευκή στα ώριμα Μήκος: 95-110 εκ. Άνοιγμα φτερών: 230-265 εκ.
4. Όρνιο Gyps fulvus Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: ηπειρωτική, Πάρο, Κρήτη Ενδιαίτημα ορεινές περιοχές με μεγάλα διάκενα έως 2750 μ. φωλιάζει σε βράχους τρέφεται με εντόσθια πτωμάτων Αναπαραγωγή 1 αυγό επώαση: 48-54 ημ.
4. Όρνιο Gyps fulvus
5. Τσίφτης Milvus migrans Περιγραφή φαιόμαυρος, τεφρόχρωμο κεφάλι, ελαφρά διχαλωτή ουρά Μήκος: 48-58 εκ. Άνοιγμα φτερών: 130-155 εκ.
5. Τσίφτης Milvus migrans Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: κυρίως ηπειρωτική Ενδιαίτημα χαμηλές περιοχές κοντά σε λίμνες και ποτάμια φωλιάζει σε δέντρα και βράχους τρέφεται με έντομα, πτηνά, σαύρες, φίδια, τρωκτικά, μερικές φορές πτώματα Αναπαραγωγή 2-3 αυγά επώαση: 31-37 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
5. Τσίφτης Milvus migrans
6. Λιβαδόκιρκος Circus pygargus Περιγραφή μακριές, στενές, μυτερές φτερούγες, σταχτότεφρο, με μαύρα άκρα φτερούγας και μαύρες ραβδώσεις στα δευτερεύοντα, τεφρωπό ουροπήγιο Μήκος: 41-46 εκ. Άνοιγμα φτερών: 100-120 εκ.
6. Λιβαδόκιρκος Circus pygargus Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: κυρίως ηπειρωτική Ενδιαίτημα έλη και θαμνώδεις εκτάσεις φωλιάζει στο έδαφος τρέφεται με τρωκτικά, μικρά πτηνά, ερπετά, έντομα Αναπαραγωγή 3-5 αυγά επώαση: 30-40 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
6. Λιβαδόκιρκος Circus pygargus
7. Καλαμόκιρκος Circus aeruginosus Περιγραφή πλατιές φτερούγες, χωρίς λευκό ουροπήγιο, καστανόφαιος στο πάνω μέρος, κοκκινωπός με καφέ γραμμώσεις στο κάτω, ουρά και δευτερεύοντα φτερά γκρίζα, πρωτεύοντα φτερά καστανόμαυρα Μήκος: 43-55 εκ. Άνοιγμα φτερών: 115-140 εκ.
7. Καλαμόκιρκος Circus aeruginosus Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: κυρίως ηπειρωτική Ενδιαίτημα αβαθείς λίμνες, έλη, δέλτα ποταμών, βάλτους με ψηλούς καλαμώνες φωλιάζει σε πυκνούς καλαμώνες τρέφεται με υδρόβια πτηνά, αυγά, νεοσσούς, βατράχια, μικρά θηλαστικά, ερπετά Αναπαραγωγή 4-6 αυγά επώαση: 31-38 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
7. Καλαμόκιρκος Circus aeruginosus
8. Ξεφτέρι Accipiter nisus Περιγραφή γκρίζο στο πάνω μέρος στο κάτω μέρος τα αρσενικά είναι κοκκινωπά με εγκάρσιες ραβδώσεις σκουρότερου χρώματος, τα θηλυκά γκριζωπά με γκριζοκαφετί ραβδώσεις, ίριδα κιτρινοπορτοκαλί στα θηλυκά, πορτοκαλοκόκκινη στα αρσενικά ουρά με 4-5 ραβδώσεις, παρειές κοκκινοκαστανές Μήκος: 29-34, 35-41 εκ. Άνοιγμα φτερών: : 67-80 εκ.
8. Ξεφτέρι Accipiter nisus Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: κυρίως ηπειρωτική Ενδιαίτημα δάση κωνοφόρων και μικτά φωλιάζει σε δέντρα, 6-12 μ. από το έδαφος τρέφεται με πτηνά μικρού μεγέθους Αναπαραγωγή 4-6 αυγά επώαση: 32-33 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
8. Ξεφτέρι Accipiter nisus
9. Διπλοσάινο Accipiter gentilis Περιγραφή πάνω μέρος γκριζόφαιο με λευκωπή στενή λωρίδα πάνω και πίσω από τα μάτια, κάτω μέρος λευκό με καστανόμαυρες εγκάρσιες ραβδώσεις, ράμφος μαύρο, ίριδα κιτρινοπορτοκαλί στα θηλυκά, πορτοκαλοκόκκινη στα αρσενικά Μήκος: 49-56, 58-64 εκ. Άνοιγμα φτερών: 93-105, 108-120 εκ.
9. Διπλοσάινο Accipiter gentilis Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική, Αμερική Ελλάδα: κυρίως ηπειρωτική Ενδιαίτημα δάση κωνοφόρων φωλιάζει σε δέντρα, 10-20 μ. από το έδαφος τρέφεται με πτηνά μεσαίου μεγέθους, μικρά θηλαστικά Αναπαραγωγή 3-4 αυγά επώαση: 35-38 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
9. Διπλοσάινο Accipiter gentilis
10. Σαΐνι Accipiter brevipes Περιγραφή μοιάζει πολύ με το ξεφτέρι, διαφέρει στην κοκκινοκαστανή ίριδα, τα μαύρα άκρα των πρωτευόντων και τις 5-6 στενές εγκάρσιες ραβδώσεις στην ουρά (το ξεφτέρι έχει 4-5) το αρσενικό έχει γκριζομπλέ πάνω μέρος φτερώματος, λευκό κάτω μέρος με πολύ άτονες κοκκινωπές στενές ραβδώσεις που μπορεί να λείπουν, κάτω μέρος φτερούγων λευκό το φτέρωμα του θηλυκού είναι σκούρο γκρίζο στο πάνω μέρος, το κάτω μέρος είναι λευκό με εγκάρσιες καφέ ραβδώσεις Μήκος: 30-37 εκ. Άνοιγμα φτερών: 63-76 εκ.
10. Σαΐνι Accipiter brevipes Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: αναπαράγεται Ενδιαίτημα ξηρές, θερμές, ανοιχτές περιοχές και δάση πλατυφύλλων φωλιάζει σε δέντρα, 5-10 μ. από το έδαφος τρέφεται με σαύρες, έντομα, τρωκτικά και σπανιότερα με μικρά πτηνά Αναπαραγωγή 3-5 αυγά επώαση: 32-35 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
10. Σαΐνι Accipiter brevipes
11. Σφηκοβαρβακίνα Pernis apivorus Περιγραφή πάνω μέρος σκοτεινοκαστανό με αχνές λευκές πιτσίλες, κεφάλι τεφρωπό ουρά με σκοτεινή ακραία ράβδωση και δύο στενότερες κοντά στη βάση (η ποντικοβαρβακίνα έχει λευκή ουρά και μία μόνο πλατιά ακραία λωρίδα), όταν πετάει διακρίνεται από τις στενότερες στη βάση φτερούγες, τη μακρύτερη ουρά και το μικρό κεφάλι πάνω σε μακρύ λαιμό Μήκος: 52-59 εκ. Άνοιγμα φτερών: 113-135 εκ.
11. Σφηκοβαρβακίνα Pernis apivorus Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: σπάνιο Ενδιαίτημα διάκενα δασών φωλιάζει σε δέντρα τρέφεται κυρίως με σφήκες και μέλισσες Αναπαραγωγή 3-5 αυγά επώαση: 30-35 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
11. Σφηκοβαρβακίνα Pernis apivorus
12. Ποντικοβαρβακίνα Buteo buteo Περιγραφή παρουσιάζει ποικιλότητα ως προς το χρωματισμό συνήθως το πάνω μέρος είναι φαιό με λευκές περιοχές, το κάτω λευκωπό με μικρές καφέ ραβδώσεις, με οριζόντια πλατιά λωρίδα ανοιχτού χρώματος στο στήθος, περισσότερο εμφανής στη σκούρα μορφή Μήκος: 46-58 εκ. Άνοιγμα φτερών: 110-132 εκ.
Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: μόνιμο, το πιο κοινό αρπακτικό Ενδιαίτημα καλοκαίρι δάση με διάκενα, χειμώνα χαμηλές γεωργικές περιοχές φωλιάζει σε κυρίως κωνοφόρα δέντρα, 11-18 μ. πάνω από το έδαφος τρέφεται με τρωκτικά, ακρίδες, σαύρες, φίδια, σκαθάρια 12. Ποντικοβαρβακίνα Buteo buteo Αναπαραγωγή 2-4 αυγά επώαση: 33-35 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
12. Ποντικοβαρβακίνα Buteo buteo
13. Αετοβαρβακίνα Buteo rufinus Περιγραφή παρουσιάζει ποικιλότητα ως προς το χρωματισμό, μοιάζει με την ποντικοβαρβακίνα συνήθως το πάνω μέρος είναι κοκκινόφαιο, το κάτω κιτρινωπό με μικρές καφέ ραβδώσεις, με έντονες σκούρες κηλίδες στον καρπό, διακρίνεται από την κανελί ουρά της η οποία στη βάση είναι λευκωπή και δεν έχει εγκάρσιες ραβδώσεις όπως της ποντικοβαρβακίνας Μήκος: 50-61 εκ. Άνοιγμα φτερών: 130-150 εκ.
13. Αετοβαρβακίνα Buteo rufinus Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: μόνιμο Ενδιαίτημα ημιερημικές στέπες, ανοιχτές λοφώδεις περιοχές φωλιάζει σε βράχους και σπάνια σε δέντρα τρέφεται με μεσαίου μεγέθους θηλαστικά, τρωκτικά, ερπετά, αμφίβια, μεγάλα έντομα, μικρά πτηνά Αναπαραγωγή 3-4 αυγά επώαση: 32-34 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
13. Αετοβαρβακίνα Buteo rufinus
14. Θαλασσαετός Haliaeetus albicilla Περιγραφή λευκή σφηνοειδής κοντή ουρά, ανοιχτόφαιο μεγάλο κεφάλι, ισχυρό κίτρινο ράμφος, γενικός χρωματισμός καφέ με ανοιχτότερο το πάνω μέρος κατά την πτήση διακρίνονται από τον μακρύ λαιμό, το προτεταμένο κεφάλι, την κοντή, λευκή σφηνοειδή ουρά, τις πολύ πλατιές φτερούγες που κρατούνται οριζόντια ή ελαφρά λυγισμένες προς τα κάτω ανώριμα σκουρόφαια με διάσπαρτες κρεμ θέσεις Μήκος: 76-92 εκ. Άνοιγμα φτερών: 190-240 εκ.
14. Θαλασσαετός Haliaeetus albicilla Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Γροιλανδία Ελλάδα: μόνιμο στη Β Ελλάδα Ενδιαίτημα βραχώδεις ακτές, ερημικά νησιά, δέλτα ποταμών φωλιάζει σε βράχους και σε δέντρα τρέφεται με ψάρια κυρίως, αλλά και με μικρά θηλαστικά, πτηνά, πτώματα Αναπαραγωγή 2-3 αυγά επώαση: 34-46 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
14. Θαλασσαετός Haliaeetus albicilla
15. Χρυσαετός Aquila chrysaetos Περιγραφή μεγάλο μέγεθος, ισχυρό ράμφος, μακριά ουρά, μαυρόφαιος, με εξαίρεση τη χρυσίζουσα ανταύγεια του κεφαλιού, του αυχένα και των καλυπτήριων, οι ταρσοί καλύπτονται με φτερά μέχρι τη βάση των δακτύλων τα νεαρά διακρίνονται από το λευκό χρωματισμό στη βάση των πρωτευόντων φτερών και τη λευκή ουρά με την πλατιά μαύρη λωρίδα στην άκρη της, οι λευκοί αυτοί χρωματισμοί μειώνονται σταδιακά με την αύξηση της ηλικίας Μήκος: 80-93 εκ. Άνοιγμα φτερών: 190-225 εκ.
15. Χρυσαετός Aquila chrysaetos
Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική, Β Αμερική Ελλάδα: μόνιμο στην ηπειρωτική χώρα και σε μεγάλα νησιά Ενδιαίτημα ορεινές βραχώδεις περιοχές και δάση, ερημικά περιβάλλοντα φωλιάζει σε βράχους και σπάνια σε δέντρα τρέφεται με μικρού και μεσαίου μεγέθους θηλαστικά, πτηνά, χελώνες, πτώματα 15. Χρυσαετός Aquila chrysaetos Αναπαραγωγή 1-3 αυγά επώαση: 43-45 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
15. Χρυσαετός Aquila chrysaetos
16. Βασιλαετός Aquila heliaca Περιγραφή κιτρινωπό στέμμα και αυχένας, υπόλοιπο μαυρόφαιο, λευκοί ώμοι, ουρά με 5-7 κάθετες γκρίζες λωρίδες τα ανώριμα με καφέ ραβδώσεις, ιδιαίτερα εμφανείς στο κάτω μέρος Μήκος: 70-83 εκ. Άνοιγμα φτερών: 175-205 εκ.
Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: 1-2 ζευγάρια (;), το χειμώνα από Κ Ευρώπη Ενδιαίτημα πεδινές γεωργικές περιοχές με αραιή δενδρώδη βλάστηση, θαμνότοποι, έλη φωλιάζει σε κορυφές ψηλών δέντρων, 10-25 μέτρα από το έδαφος τρέφεται με μικρά θηλαστικά, πτηνά, σαύρες, φίδια, χελώνες, πτώματα Αναπαραγωγή 2-3 αυγά επώαση: 43 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη 16. Βασιλαετός Aquila heliaca
16. Βασιλαετός Aquila heliaca
17. Κραυγαετός Aquila pomarina Περιγραφή κεφάλι, λαιμός, καλυπτήρια ανοιχτοκαφέ, υπόλοιπα μέρη σκούρα καφέ, στη βάση της ουράς έχει λεπτή λευκή γραμμή, κοντή σαν βεντάλια ουρά, φτερούγες καμπυλωτές προς τα κάτω τα ανώριμα με λευκές κηλίδες και ραβδώσεις στα φτερά, ξανθόχρωμη ή κιτρινωπή κηλίδα στον αυχένα Μήκος: 55-65 εκ. Άνοιγμα φτερών: 143-168 εκ.
17. Κραυγαετός Aquila pomarina Γεωγραφική εξάπλωση Ευρώπη, Ασία, Αφρική Ελλάδα: Κ και Β Ελλάδα Ενδιαίτημα δάση με διάκενα, κοντά σε ρέματα και υγρότοπους φωλιάζει σε μεγάλα δέντρα τρέφεται με μικρά θηλαστικά, πτηνά, ερπετά, έντομα Αναπαραγωγή 1-3 αυγά επώαση: 42-43 ημ. εκκόλαψη ασύγχρονη
17. Κραυγαετός Aquila pomarina