ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η

ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η Eξεταστέας Ύλης ακαδημαϊκού έτους 2013 2014 ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Αθήνα, 15/01/2014 Ανακοινώνεται στους φοιτητές ότι η εξεταστέα ύλη των μαθημάτων που διδάχθηκαν κατά το Xειμερινό Eξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2013-14 είναι η κατωτέρω: Καθηγητής Αντώνης Μωυσίδης 510013 ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Αγροτικός Χώρος και Αγροτική Πολιτική στη σύγχρονη Ελλάδα Διδάσκων/σα: Αντώνης Μωυσίδης, Καθηγητής Η ύλη του φακέλου που είναι ανηρτημένη στην ιστοσελίδα της Βιβλιοθήκης του Παντείου. Βιβλία: Οχι Φάκέλος: Ναι 510006 ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Οικονομική και Κοινωνική Ιστορία της Ευρώπης Διδάσκων/σα: Αντώνης Μωυσίδης, Καθηγητής E. Tuma: Ευρωπαϊκή Οικονομική Ιστορία, εκδ. Gutenberg, Αθήνα, 1971, 2 τόμοι. 1 ος τόμ.: Σελ. 107-140, 151-197, 207-211, 246-295, 311-314, 339-351. 2 ος τομ.: Σελ. 393-419, 426-432, 477-492, 524-536, 571-578, 598-624, 644-693, 708-715. Βιβλία: E. Tuma: Ευρωπαϊκή Οικονομική Ιστορία, εκδ. Gutenberg, Αθήνα, 1971, 2 τόμοι. Φάκέλος: Οχι Καθηγητής Γεώργιος Ρούσης-Αναπλ. Καθηγητής Σπ. Σακελλαρόπουλος 510136 ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «Πολιτική θεωρία και κράτος» Διδάσκων/σα: Γιώργος Ρούσης, Σπ. Σακελλαρόπουλος Όσα περιέχονται στις σημειώσεις με τον τίτλο του μαθήματος που έχουν αναρτηθεί στον «Πάνδημο» www.library.panteion.gr ) σε συνδυασμό με τα κεφάλαια 1, 4,,5,7,14,16 του βιβλίου του Γ.Ρούση Το κράτος από τον Μακιαβέλι στον Βέμπερ εκδόσεις «Γκοβόστη» Βιβλία: Γ.Ρούση «Το κράτος από τον Μακιαβέλι στον Βέμπερ» εκδόσεις «Γκοβόστη» Φάκέλος: σημειώσεις με τον τίτλο του μαθήματος που έχουν αναρτηθεί στον «Πάνδημο» www.library.panteion.gr

Καθηγητής Θεόδωρος Τζώνος 510160 ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Βασικές έννοιες συνταγματικού δικαίου Διδάσκων: Θεόδωρος Χαρ.Τζώνος σελ. 19-75, 89-125, 135-184 Βιβλίο: Αντώνη Μ.Παντελή, Εγχειρίδιο συνταγματικού δικαίου, 2 η έκδ. Α.Α.Λι βάνη, Αθήνα 2007. Η εξέταση του μαθήματος γίνεται προφορικά χωρις χρήση βιβλίων και σημειώσεων 510161 ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Τα όργανα του κράτους. Διδάσκων : Θεόδωρος Χαρ. Τζώνος σελ. 310-378, 385-399, 402-438 Βιβλίο: Αντώνη Μ.Παντελή, Εγχειρίδιο συνταγματικού δικαίου, 2 η εκδ.α.α. Λι βάνη, Αθήνα 2007. Η εξέταση του μαθήματος γίνεται προφορικά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Καθηγήτρια Μαρία Καραμεσίνη 510101 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Διδάσκουσα: Αναπλ. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ3 ΧΕ Κύκλος 1 Υποενότητα: Εργασία, απασχόληση Εργατικό δυναμικό και αγορά εργασίας. Η διάρθρωση και η λειτουργία της αγοράς εργασίας. Νεοκλασική θεωρία της προσφοράς και ζήτησης εργασίας. Θεωρία του ανθρώπινου κεφαλαίου και των διακρίσεων στην αγορά εργασίας. Εξισωτικές μισθολογικές διαφορές, ατελής πληροφόρηση και γεωγραφική και επαγγελματική κινητικότητα. Εργατικά συνδικάτα, συλλογικές διαπραγματεύσεις και μισθοί. Απασχόληση και ανεργία. Οι σημειώσεις του μαθήματος βρίσκονται αναρτημένες στον Πάνδημο (ένα αρχείο). Καλύπτουν μέρος της εξεταστέας ύλης. Η υπόλοιπη καλύπτεται από το διανεμόμενο σύγγραμμα (Ξ. Πετρινιώτη, κεφ. 6-10). Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων 510127 ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Διδάσκουσα: Αναπλ. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΕΠ ΕΣ4 ΔΜ3 ΧΕ Κύκλος 1 Υποενότητα: Εργασία, απασχόληση Ορισμός, μέτρηση και ετερογένεια της ανεργίας. Κίνδυνος ανεργίας του εργατικού δυναμικού και απασχολησιμότητα των ανέργων. Στατική και δυναμική αναπαράσταση της ανεργίας. Τυπολογία της ανεργίας ανάλογα με τα αίτιά της και τις ατομικές παγγελματικές διαδρομές. Θεωρητικές ερμηνείες της ανεργίας (νεοκλασικοί, μονεταριστές, Κέυνς, νεο-κευνσιανοί, Μαρξ, Σουμπέτερ). Πολιτική απασχόλησης και πολιτικές αγοράς εργασίας, τα διαφορετικά είδη πολιτικών αγοράς εργασίας και τα εργαλεία τους, η ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση. Οι σημειώσεις του μαθήματος βρίσκονται αναρτημένες στον Πάνδημο (δύο αρχεία). Η εξέταση του μαθήματος γίνεται γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Καθηγήτρια Μαρία Καραμεσίνη-Θ. Μητράκος 510005 ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ»

Διδάσκων/σα: Μητράκος Θ./ Καραμεσίνη Μ. Τα Κεφάλαια 1 έως και 14 (σελ. 9-297), εκτός των Παραρτημάτων που υπάρχουν στα επιμέρους κεφάλαια. Βιβλία: «Εισαγωγή στην πολιτική οικονομία» των Γεωργακόπουλου, Λιανού, Μπένου, Τσεκούρα, Χατζηπροκοπίου και Χρήστου, Εκδόσεις Γ. Μπένου, Αθήνα 2007. Φάκέλος: ΟΧΙ Καθηγητής Ιωάννης Κουζής 510095 Συνδικάτα και συλλογικές εργασιακές σχέσεις στην Ελλάδα Διδάσκων : Ι. Κουζή ΕΕ ΕΣ ΔΜ: 3 ΧΕ ΟΛΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΒΛΙΟΥ Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει προφορικά 510131 Διδάσκων : Ι. Κουζή ΕΕ ΕΣ ΔΜ: 3 ΧΕ ΟΛΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΒΛΙΟΥ Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει προφορικά Εργασιακές σχέσεις και εργασιακά δικαιώματα Αναπληρωτής καθηγητής Ιορδάνης Ψημμένος 510145 Κοινωνιολογία της Εργασίας I: βιομηχανική παραγωγή και οργάνωση Επιλογή από τα παρακάτω βιβλία: T. Watson (2005) Κοινωνιολογία, Εργασία, Βιομηχανία, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, Κεφ. 1,2,3,4,5. F.W. Taylor (2007) Αρχές Επιστημονικού Μάνατζμεντ, Αθήνα: Παπαζήσης. 510020 Μετανάστευση και Μεταναστευτική Πολιτική Επιλογή από τα παρακάτω βιβλία: 1. Ι. Ψημμένος (2004) Μετανάστευση από τα Βαλκάνια, Αθήνα: Παπαζήσης. 2. Φάκελος Σημειώσεων. 3. Ν. Ξυπολυτάς (2013) Εσωτερική Οικιακή Εργασία, Αθήνα: Παπαζήσης, Κεφ. 1,2 ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΚΑΘΗΓΉΤΡΙΑ ΘΕΟΔΟΣΊΑ ΑΝΘΟΠΟΎΛΟΥ 510116 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Διδάσκουσα: αναπλ. καθηγ. Θ.Ανθοπούλου

Βασικές έννοιες και θεωρητικές τάσεις, θεματικά πεδία και επιστημονικές προσεγγίσεις στην Κοινωνική και Οικονομική Γεωγραφία. Συγκρότηση της Σύγχρονης Γεωγραφίας. Στοιχεία Πληθυσμιακής Γεωγραφίας. Κινήσεις, πυκνότητες και κατανομές πληθυσμού στο χώρο. Ζητήματα «υπερπληθυσμού και αρίστου μεγέθους πληθυσμού». Ο πληθυσμός ως συντελεστής της αναπτυξιακής διαδικασίας. Γεωγραφική κινητικότητα πληθυσμού: Φαινόμενα και τύποι Μετανάστευσης διαχρονικά. Κυκλοφορία και Δίκτυα Μεταφορών. Εξέλιξη των μέσων μεταφορών και επικοινωνιών και χωρικέςκοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις Αστεακός Χώρος: Λειτουργίες της πόλης. Διαδικασίες και φαινόμενα αστικοποίησης. Τύποι και φαινόμενα αστικοποίησης στον αναπτυγμένο και αναπτυσσόμενο κόσμο. Γεωγραφία της Υπαίθρου: Αγροτικοί μετασχηματισμοί στον αναπτυγμένο κόσμο και εξέλιξη αγροτικών δομών μεταπολεμικά (ανάπτυξη και κρίση εντατικού μοντέλου παραγωγής, αγροβιομηχανικό πλέγμα). Σύγχρονες δυναμικές του αγροτικού χώρου Χωρική Υπόσταση των Φυσικών Πόρων. Επιδράσεις του ανθρώπου στα φυσικά αποθέματα και τα τοπία. Ανάπτυξη και προστασία περιβάλλοντος. Γεωγραφία του Τουρισμού. Χαρακτηριστικά του τουρισμού και γεωγραφικές επιπτώσεις (οικονομικές, κοινωνικές, πολιτισμικές, περιβάλλον, χωρικές πολώσεις και τοπία). Μαζικός και εναλλακτικός/ επιλεκτικός τουρισμός. Τουρισμός και αειφόρος ανάπτυξη. Προτεινόμενα συγγράμματα: Λ. Λαμπριανίδης (2000) Οικονομική γεωγραφία, Εκδόσεις Πατάκη Θ.Τερκενλή (κ.ά.) (2007) Ανθρωπογεωγραφία, Εκδόσεις Κριτική Ο. Γιώτη Παπαδάκη (2011) Εισαγωγή στην Οικονομική Γεωγραφία, Εκδόσεις Κριτική 510123 ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Διδάσκουσα: αναπλ. καθηγ. Θ.Ανθοπούλου Γεωγραφία της Υπαίθρου: βασικές έννοιες και προβληματισμοί Εξέλιξη της γεωργίας και των αγροτικών δομών στον κόσμο: -Οι αγροτικοί μετασχηματισμοί στον αναπτυγμένο κόσμο και οι επιπτώσεις τους στις αγροτικές δομές - Από τον αγροτικό χώρο στην ύπαιθρο χώρα: νέες λειτουργίες και χωρο-κοινωνικές δυναμικές του αγροτικού χώρου στον αναπτυγμένο κόσμο. -Αγροτικές κληρονομιές, κρίσεις και προσαρμογές στον αναπτυσσόμενο κόσμο (Πράσινη Επανάσταση- Αγροτική μεταρρύθμιση) Ανάπτυξη και κρίση εντατικού/παραγωγιστικού μοντέλου της γεωργίας και ο ρόλος των δημόσιων πολιτικών- Η μεταπαραγωγιστική μετάβαση Κ.Α.Π.: εξέλιξη στόχων και πολιτικών από την συγκρότηση της (τέλη 1950) στην πρώτη της μεταρρύθμιση (1992) και μετέπειτα. Κοινωνική και δημογραφική αλλαγή: από την αστικοποίηση στην αποαστικοποίηση. Κοινωνική ανασύνθεση στον αγροτικό χώρο και επιπτώσεις Προτεινόμενα βοηθήματα: Woods M. (2012) Γεωγραφία της Υπαίθρου, Εκδόσεις Κριτική (έμφαση στα κεφ. 3-4-6) Φάκελος μαθήματος (Βιβλιοθήκη) ή Σημειώσεις Διδάσκουσας Αναπληρωτής καθηγητής Χρήστος Μπάγκαβος

510027 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΑ Διδάσκων: Χ. Μπάγκαβος Η δημογραφία και οι κλάδοι της. Δημογραφικοί δείκτες και μελέτη του συνολικού πληθυσμού. Η αναπαραγωγή του πληθυσμού: η μελέτη της γεννητικότητας και της γονιμότητας. Η φθορά του πληθυσμού: η μελέτη της θνησιμότητας. Δημογραφικά χαρακτηριστικά των νοικοκυριών και των οικογενειών. Η κινητικότητα του πληθυσμού: η μελέτη της εσωτερικής και της εξωτερικής (διεθνούς) μετανάστευσης. Η ιστορία των πληθυσμών. Θεωρίες της μακροχρόνιας εξέλιξης του πληθυσμού. Εξελίξεις και προοπτικές σε επίπεδο παγκόσμιου πληθυσμού. Βιβλία: - Τσαούσης, Δ.Γ., 1997. Κοινωνική δημογραφία. Αθήνα: Gutenberg. - Ταπεινός, Γ.Φ, 2002. Δημογραφία. Βόλος: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας. Φάκελος: Εισαγωγή στη δημογραφία 510069 ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ, ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ Διδάσκων: Χ. Μπάγκαβος Σχέση των πληθυσμιακών μεταβολών με την κοινωνικο-οικονομική οργάνωση και την ασκούμενη κοινωνική πολιτική. Δείκτες δημογραφικής γήρανσης. Δημογραφικές εξελίξεις και προοπτικές: η ευρωπαϊκή διάσταση. Σύνδεση των πληθυσμιακών μεταβολών με το μέγεθος του εργατικού δυναμικού, την απασχόληση και την ανεργία. Οι προοπτικές εξέλιξης της προσφοράς εργασίας υπό το πρίσμα των δημογραφικών προοπτικών. Πληθυσμιακές μεταβολές και οικονομική ισορροπία των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Μεταβολές στην κατά ηλικία διάρθρωση του πληθυσμού και επιπτώσεις στην ισορροπία των συστημάτων συνταξιοδότησης: η περίπτωση του αναδιανεμητικού συστήματος. Πληθυσμιακές μεταβολές, βιωσιμότητα των ασφαλιστικών συστημάτων και αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών. Δημογραφική γήρανση και αλλαγές στη λειτουργία των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Μη-δημογραφικοί παράγοντες της κρίσης των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Δημογραφικές εξελίξεις και προτεινόμενες αλλαγές αναφορικά με την οργάνωση και τη χρηματοδότηση των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Βιβλία: - Μπάγκαβος, Χ., 2003. Δημογραφικές μεταβολές, αγορά εργασίας και συντάξεις στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αθήνα: Gutenberg. - Σακέλλης, Γ., 2001. Πληθυσμός και εργατικό δυναμικό στην Ελλάδα. Αθήνα: Μπένος. Φάκελος: Πληθυσμιακές μεταβολές, αγορά εργασίας και κοινωνική ασφάλιση Αναπληρωτής καθηγητής Σπύρος Σακελλαρόπουλος 510156 ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Μετεμφυλιακό Πολιτικό Σύστημα Διδάσκων/σα: Σπύρος Σακελλαρόπουλος -Η Ιδεολογία της Εθνικοφροσύνης -Το Θεσμικό πλαίσιο και το Παρασύνταγμα - Η οικονομική ανάπτυξη -Κοινωνικές και περιφερειακές ανισότητες - Συγκρότηση εξέλιξη και κρίση του μετεμφυλιακού πλέγματος εξουσίας -Η σημασία των εκλογών του 1961 -Ο Ανένδοτος Αγώνας -Το εργατικό κίνημα

-Το φοιτητικό κίνημα -Το αγροτικό κίνημα -Οι εκλογές του 1963 και του 1964 -Στρατός και 21 η Απριλίου Βιβλία: Σ. Σακελλαρόπουλος, Τα αίτια του Απριλιανού Πραξικοπήματος, 1998, Αθήνα: Νέα Σύνορα-Λιβάνης Δ. Χαραλάμπης, Στρατός και Πολιτική Εξουσία, 1985, Αθήνα: Εξάντας. Φάκέλος: Όχι Αναπληρώτρια καθηγήτρια Δέσποινα Παπαδοπούλου 510099 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ Διδάσκουσα: Δ. Παπαδοπούλου ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΧΕ Μάθημα κορμού Η ύλη του εξεταζόμένου μαθήματος περιλαμβάνει τον ορισμό, την καταγωγή και τις διαστάσεις του φαινομένου του κοινωνικού αποκλεισμού και της κοινωνικής ένταξης. Τον διαχωρίσμό της έννοιας από το φαινόμενο, τον τρόπο προσέγγισης της έννοιας του κοινωνικού αποκλεισμού και τα κύρια χαρακτηριστικά της. Επίσης περιλαμβάνει την προσέγγιση του φαινομένου μέσω των τριώ αξόνων αποκλεισμού: αναπαραγωγή των κοινωνικών ανισοτήτων, αδυναμία πρόσβασης στα κοινωνικά δικαιώματα και διάρρηξη του κοινωνικού δεσμού. Εξετάζονται πολλά εμπειρικά παραδείγματα. Η εξέταση θα γίνει προφορικά. 510112 ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ Διδάσκουσα: Δ. Παπαδοπούλου ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΧΕ Μάθημα κορμού Η ύλη περιλαμβάνει το σύνολο της θεματικής ενότητας της Κοινωνιολογίας της Κοινωνικής Μεταβολής. Εξετάζονται οι διαδικασίες και τα στοιχεία της Κοινωνικής Μεταβολής και των παραγόντων που την προκαλούν. Ορισμός της έννοιας και του φαινόμενου της Κοινωνικής Μεταβολής και συστηματική ανάλυση των στοιχείων του ορισμού. Οι ενότητες είναι: Σταθερότητα και Μεταβολή, Η Θεωρία της Εξέλιξης, Ανάπτυξη και Εκσυγχρονισμός, Παράγοντες της Κοινωνικής Μεταβολής και Κατευθύνσεις της Κοινωνικής Μεταβολής. Η Κοινωνική Μεταβολή σε σχέση με τους σύγχρονους θεσμούς της Εκπαίδευσης, της Εργασία, της Οικογένειας, της Υγείας και Ασφάλισης, της Εκκλησίας κ.α. Ζητούνται συγκεκριμένα εμπειρικά παραδείγματα κατανόησης της κοινωνικής μεταβολής Η εξέταση θα γίνει προφορικά. Αναπληρώτρια καθηγήτρια Γεωργία Πετράκη ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: 510093 ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΙΙ: Μεταβιομηχανισμός και Εργασία Ανακοινώνεται στους φοιτητές ότι η εξεταστέα ύλη του ανωτέρω μαθήματος είναι: το βιβλίο Πετράκη Γεωργία, Νέες Μορφές Οργάνωσης της Εργασίας, GUTENBERG, 2008 και ο φάκελος Το μάθημα εξετάζει τις εξής γνωστικές ενότητες: «Μεταβιομηχανική Κοινωνία» : Προσεγγίσεις και όψεις Η Οργάνωση της Εργασίας

Οι Νέες Μορφές Οργάνωσης της Εργασίας Τα Μετατεϊλορικά μοντέλα οργάνωσης της εργασίας Η εφαρμογή των Νέων Μορφών Οργάνωσης της Εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Τρόπος εξέτασης: Προφορική +. * Γραπτή... Με ελεύθερη χρήση βιβλίων και σημειώσεων.. Χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Υπεύθυνος μαθήματος Aναπληρώτρια καθηγήτρια Πετράκη Γεωργία 510089 Διδάσκων: Κ. Λελεδάκης Επίκουρος καθηγητής Κανάκης Λελεδάκης ΚΛΑΣΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΧΕ Οι θεματικές του μαθήματος είναι αυτές που ακολουθούν παρακάτω (1-8). Για τις εξετάσεις ζητείται η απάντηση σε τέσσερις θεματικές. Οι τρείς αφορούν τους Marx, Durkheim και Weber (ενότητες 5,6 και 7). Η τέταρτη μπορεί να αφορά κάποιον άλλο θεωρητικό/ θεματική της επιλογής σας. Όταν μία θεματική αναφέρεται σε δύο θεωρητικούς, διαλέγετε τον ένα. Η βιβλιογραφία για κάθε θεματική βρίσκεται στο περίγραμμα του μαθήματος που έχει διανεμηθεί (και θα αναρτηθεί και στην ιστοσελίδα του τμήματος). 1. Η σύγχρονη έννοια του κοινωνικού ως προς τις θεωρίες κοινωνικού συμβολαίου 2. Θετικισμός: J.S. Mill και A. Comte 3. Ερμηνευτικές προσεγγίσεις: G. Vico, W. Dilthey 4. Η κοινωνία ως οργανισμός: H. Spencer 5. K. Marx 6. E. Durkheim 7. M. Weber 8. V. Pareto. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων ΚΛΑΣΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ Διδάσκων: Κανάκης Λελεδάκης Το μάθημα έχει στόχο μία πρώτη επαφή με τις απαρχές της κοινωνιολογικής σκέψης, παρουσιάζοντας την εμφάνιση της σύγχρονης έννοιας του κοινωνικού και τους βασικούς θεματικούς άξονες πάνω στους οποίους αναπτύχθηκαν οι διάφορες θεωρίες για τη κοινωνία. Εστιάζεται στο έργο των κλασικών θεωρητικών και ιδιαίτερα στους Marx, Durkheim και Weber. Θα τονιστεί ο θεμελιώδης ρόλος των κλασικών στη οριοθέτηση της σκέψης για το κοινωνικό και θα ανιχνευτεί η επικαιρότητα που διατηρεί ακόμη το έργο τους. Παρακάτω δίνονται οι θεματικές ενότητες του μαθήματος με μία συνοπτική βιβλιογραφία για κάθε μία. Ως προς τα διανεμόμενα εγχειρίδια υπάρχει επιλογή μεταξύ των: Μ. Αντωνοπούλου, Οι κλασικοί της κοινωνιολογίας (η προηγούμενη έκδοση με τίτλο: Θεωρία και ιδεολογία στη σκέψη των κλασικών της κοινωνιολογίας είχε δοθεί τις παλαιότερες χρονιές και είναι διαθέσιμη στη βιβλιοθήκη) και I. Craib, Κλασική Κοινωνική Θεωρία. Υπάρχουν και άλλα αξιόλογα εγχειρίδια τα οποία αναφέρονται παρακάτω. To καλύτερο είναι του Aron αλλά δεν μπορούσε, λόγω προβλημάτων του εκδοτικού οίκου, να δοθεί. Δυστυχώς Φάκελοι δεν δίνονται πια, ωστόσο ο Φάκελλος που διδόταν υπάρχει στη βιβλιοθήκη αν θέλει κανείς να βγάλει φωτοτυπία. Ο Φάκελος δεν περιέχει υλικό μη προσβάσιμο αλλοιώς, απλά μερικά από τα μικρά κείμενα ή αποσπάσματα από βιβλία που δίδονται στη βιβλιογραφία παρακάτω.

Πρέπει να σημειωθεί ότι, εκτός από τους Marx, Durkheim και Weber, κανένα εγχειρίδιο δεν καλύπτει όλους τους θεωρητικούς που παρουσιάζονται στο μάθημα. Ο οδηγός για το τι περιλαμβάνει το μάθημα και τη σχετική βιβλιογραφία είναι μόνο το παρόν περίγραμμα. Για κάθε ενότητα χρειάζεται να συμβουλευτεί κανείς (μέρος από) τη βιβλιογραφία που δίδεται παρακάτω για την ενότητα αυτή. Αυτή είναι και η 'υλη' του μαθήματος. Για τις εξετάσεις θα ζητηθεί η απάντηση σε τέσσερις θεματικές. Οι τρείς θα αφορούν τους Marx, Durkheim και Weber (αριθμοί 5,6,7). Η τέταρτη μπορεί να αφορά κάποιον άλλο θεωρητικό/ θεματική της επιλογής σας (υπόλοιποι αριθμοί). Γενικά εγχειρίδια στα Ελληνικά (εκτός αυτών που δίδονται) R. Aron, Η εξέλιξη της κοινωνιολογικής σκέψης, 2 τόμοι, 301.09 ARO N. Timasheff - G. Theodorson, Ιστορία κοινωνιολογικών θεωριών Ν. Τάτσης, Κοινωνιολογία: Ιστορική εισαγωγή και θεωρητικές θεμελιώσεις, Α τόμος, 301.01 ΤΑΤ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ 1. Η σύγχρονη έννοια του κοινωνικού ως προς τις θεωρίες κοινωνικού συμβολαίου Αριστοτέλης, Πολιτικά, βιβλίο Ι, 185 ΑΡΙ (απόσπασμα στο Φάκελο) Μ. Αγγελίδης, Θ. Γκιούρας (επ) Θεωρίες της πολιτικής και του κράτους 320.01 ΘΕΩ (για θεωρίες κοινωνικού συμβολαίου Hobbes, Locke, Rousseau και για τον Hegel ) J. J. Rousseau, Πραγματεία περί της καταγωγής και των θεμελίων της ανισότητας ανάμεσα στους ανθρώπους, 320.011 ROU (απόσπασμα στον Φάκελο) M. Foucault, Οι λέξεις και τα πράγματα, 121 FOU, κεφ.7 (για τη σύγχρονη έννοια του κοινωνικού -στο Φάκελο) 2. Θετικισμός ατομικιστικός και ολιστικός: J.S. Mill και A. Comte J. S. Mill, Ο ωφελιμισμός, 171.5 MIL J. S. Mill, A System of Logic, βιβλίο 6 (On the logic of the moral sciences). J.S. Mill, Critical Assessments, 330.153 JOH A. Comte, Μαθήματα θετικής φιλοσοφίας, 146.4 COM Για τον Compte: Aron, τόμος Α, Timassheff, κεφ. 2, Aντωνοπούλου (εγχειρίδιο) 3. Ερμηνευτικές προσεγγίσεις: Vico, Dilthey G. Vico, The New Science L. Pompa, A Study of the New Science, 195 POM Ι. Berlin, Τρείς κριτικοί του διαφωτισμού, Vico, Hamann, Herder, 190 BER Dilthey στο Γ. Κουζέλης, Κ. Ψυχοπαίδης (επ) Επιστημολογία των κοινωνικών επιστημών, 300.1 ΕΠΙ 4. Η κοινωνία ως οργανισμός: H. Spencer J. Turner, H. Spencer, 301.092 TUR Timasheff, κεφ. 3 5. K. Marx K. Marx & F. Engels, Η Γερμανική ιδεολογία, 335.4112 MAR, κεφ.1 (απόσπασμα στο Φάκελο) K. Marx, Το εβραϊκό ζήτημα, 335.411 MAR K. Marx, Εισαγωγή στα Grundrisse, 335.412 MAR, τ.1 (απόσπασμα στο Φάκελο) K. Marx, o Πρόλογος του 1859 στο Διαλεκτά έργα, 335.4 MAR K. Marx & F. Engels, Το κομμουνιστικό μανιφέστο, 335.422 MAR. K. Marx, Προκαπιταλιστικοί οικονομικοί σχηματισμοί (επ. E. Hobsbawm, επιλογές από τα Grundrisse), 335.4 MAR Π. Νούτσος, Κ. Μαρξ, 335.411 ΝΟΥ B. Bottomore, Ο Μαρξ σε θέματα κοινωνιολογίας και κοινωνικής φιλοσοφίας, 335.411 BOT Aντωνοπούλου (εγχειρίδιο), Craib (εγχειρίδιο) 6. E. Durkheim E. Durkheim, Οι κανόνες της κοινωνιολογικής μεθόδου, 301.01 DUR (απόσπασμα στο Φάκελο)

E. Durkheim, The Division of Labour in Society, 306.368 DUR E. Durkheim, Αυτοκτονία ( Κοινωνικές αιτίες της αυτοκτονίας ), 362.28 DUR (απόσπασμα στο Φάκελο) Ε. Durkheim, The Elementary Forms of Religious Life, 306.6 DUR (Εισαγωγή και Συμπεράσματα) S. Lukes, Durkheim, 301.092 DUR Aντωνοπούλου (εγχειρίδιο), Craib (εγχειρίδιο) 7. M. Weber M. Weber, Οικονομία και Κοινωνία : Βασικές έννοιες κοινωνιολογίας, σελ. 3 29, τύποι εξουσίας, 241-246 (απόσπασμα στο Φάκελο) M. Weber, Η προτεσταντική ηθική και το πνεύμα του καπιταλισμού, 306.6 WEB (απόσπασμα στο Φάκελο) M. Weber, Δοκίμια επί της θεωρίας των κοινωνικών επιστημών 300 WEB A. Giddens, Πολιτική και κοινωνιολογία στη σκέψη του M. Weber, 301.092 GID Ν. Τάτσης (επ.), Max Weber: Ερμηνευτικά κείμενα, 301.092 MAX Κ. Λελεδάκης, Ορθολογισμός και ιστορία στον M. Weber στο Ν. Τάτσης, ό.π (και στο Φάκελο) Aντωνοπούλου (εγχειρίδιο), Craib (εγχειρίδιο) 8. V. Pareto V. Pareto, Sociological Writings, 301 PAR C. H. Powers, V. Pareto, 301.0945 POW Aron, Τόμος Β Timasheff, κεφ. 10 Aντωνοπούλου (εγχειρίδιο) Αναπλ. Καθηγητής Σπ. Σακελλαρόπουλος -Επίκουρη καθηγήτρια Μαρία Κορασίδου 510130 ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Διδάσκων: Μ. Κορασίδου ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΧΕ Γενικό μάθημα Θεωρίας Διαφωτισμός- Γέννηση του ελληνικού κράτους-οι Βαυαροί στην Ελλάδα-Η περίοδος από το πρώτο Σύνταγμα μέχρι την έξωση του Οθωνα- Οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη στον 19 ο αιώνα-μεγάλη Ιδέα, συγκρότηση του έθνους, Εθνικός Διχασμός-Εθνικό ζήτημα και Βαλκανικοί ανταγωνισμοί-εκκλησία και κράτος-έθνος-από τη Μεγάλη Ελλάδα στη Μικρασιατική Καταστροφή- Οι συνέπειες της Μικρασιατικής Καταστροφής-Η Β ελληνική Δημοκρατία- Η δικτατορία Μεταξά-Κατοχή, Αντίσταση, Εμφύλιος Πόλεμος- Η κληρονομιά του Εμφυλίου Πολέμου και αντικομμουνιστικό κράτος Φάκελος Βιβλία: Κ. Κωστής, «Τα κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας». Η διαμόρφωση του νεοελληνικού κράτους 18 ος -21 ος αιώνας. Αθήνα, Πόλις, 2013. R. Clogg, Συνοπτική ιστορία της Ελλάδας (1770-2000), Αθήνα, Κάτοπτρο, 2003. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά με ελεύθερη χρήση βιβλίων και σημειώσεων Επίκουρη Καθηγήτρια Μαρία Στρατηγάκη Μάθημα (510029) "Οικογένεια και Οικογενειακή πολιτική" Διδάσκουσα: ΜΑΡΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΑΚΗ, επίκουρη καθηγήτρια

ΕΠ ΕΣ ΔΜ: 3 ΧΕ Σύγγραμμα: Λουκία Μουσούρου (2005) Οικογένεια και οικογενειακή πολιτική. Αθήνα: εκδόσεις Gutenberg. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει προφορικά ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Eνδεικτικές ερωτήσεις βρίσκονται αναρτημένες στην ιστοσελίδα www.mariastratigaki.gr. Σε έντυπη μορφή μπορούν να αναζητηθούν στο Εργαστήριο Σπουδών Φύλου (υπόγειο του γυάλινου κτηρίου (Στασινοπούλου) από 10π.μ 3 μμ. κάθε μέρα ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο από την διδάσκουσα (mstrati@otenet.gr) Μάθημα (510037) "Φύλο και Κοινωνική Πολιτική" Διδάσκουσα: ΜΑΡΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΑΚΗ, επίκουρη καθηγήτρια ΕΠ ΕΣ ΔΜ: 3 ΧΕ Σύγγραμμα: Μαρία Στρατηγάκη (2007) Το φύλο της κοινωνικής πολιτικής. Αθήνα: εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει προφορικά ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Eνδεικτικές ερωτήσεις βρίσκονται αναρτημένες στην ιστοσελίδα www.mariastratigaki.gr. Σε έντυπη μορφή μπορούν να αναζητηθούν στο Εργαστήριο Σπουδών Φύλου (υπόγειο του γυάλινου κτηρίου (Στασινοπούλου) από 10π.μ 3 μμ. κάθε μέρα ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο από την διδάσκουσα (mstrati@otenet.gr) 510008 Διδάσκουσα: Μ. Συμεωνάκη Επίκουρη Καθηγήτρια Μαρία Συμεωνάκη ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι: ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΧΕ Μάθημα κορμού Ορισμοί: Πληθυσμός, δείγμα, μονάδα έρευνας, δειγματική μονάδα, παράμετρος, στατιστικό, μεταβλητή, ιδιότητα ή διχοτόμος. Διαδικασία μέτρησης και επίπεδα μέτρησης (είδη μεταβλητών και ιδιότητες). Μονομεταβλητά περιγραφικά στατιστικά: Αριθμός περιπτώσεων, αναλογίες, ποσοστά (%), ρυθμοί, λόγοι. Κατανομές συχνοτήτων. Μέτρα κεντρικής τάσης: μέσος, διάμεσος, επικρατούσα τιμή (χαρακτηριστικά και διαφορές). Μέτρα θέσης: δεκατημόρια, τεταρτημόρια, ποσοστημόρια. Μέτρα διασποράς: Κύμανση, τεταρτομοριακή απόκλιση, μέση απόκλιση, τυπική απόκλιση, συντελεστές μεταβλητότητας. Μέτρα σύνοψης: Κύρτωση και Λοξότητα. Μετασχηματισμός δεδομένων (τυποποιημένες τιμές). Κανονική κατανομή. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων 510014 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ

Διδάσκουσα: Μ. Συμεωνάκη ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΧΕ Μάθημα κορμού Ε ξεταστέα ύλη: Η διατύπωση του προβλήματος της έρευνας, Ο σχεδιασμός των εμπειρικών κοινωνικών ερευνών, Η μέτρηση στις κοινωνικές έρευνες, Μέθοδοι συλλογής δεδομένων (πληροφοριών), Δειγματολειπτικές έρευνες και ερωτηματολόγια, Συνεντεύξεις, Μέθοδοι παρατήρησης, Αρχεία, Επεξεργασία, ανάλυση και ερμηνεία δεδομένων, Μέθοδοι κλιμάκων μετρήσεων στάσεων, κατασκευή και αξιολόγησή τους (κλίμακες Likert, κλίμακες Guttman, κλίμακες Thurstone), Έρευνα και τεκμηρίωση. Συνοπτική παρουσίαση των Ηλεκτρονικών Βάσεων Κοινωνικών Δεδομένων, Η Κοινωνική Έρευνα στην Ευρώπη (EUROSTAT). Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων 510140 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Διδάσκουσα: Ε. Πρόκου ΕΠ ΕΣ4 ΔΜ: 3 ΧΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Εκπαίδευση Επίκουρη Καθηγήτρια Ελένη Πρόκου Ι. Συγκριτική σπουδή της εκπαίδευσης: θεωρήσεις και ζητήματα Οι συλλογικές ανάγκες και το συγκριτικό ενδιαφέρον για την εκπαίδευση. Συγκριτικό επιχείρημα και εκπαιδευτική πολιτική Βασικές θεωρήσεις συγκριτικής σπουδής της εκπαίδευσης - Η ιστορική προσέγγιση (Sadler, Kandel, Hans, Mallinson, Bereday) - Προς αναζήτηση της επιστημονικής ταυτότητας του κλάδου (Holmes, King, Noah & Eckstein) - Κυρίαρχα παραδείγματα συγκριτικής σπουδής και η αμφισβήτησή τους (ο δομολειτουργισμός και οι Anderson και Foster, η σχέση εκπαίδευσης και ανάπτυξης, η κριτική των κυρίαρχων θεωρήσεων και ο Καζαμίας) - Ανακατατάξεις στη συγκριτική σπουδή: το θεσμικό πλαίσιο και ο πλουραλισμός των θεωρήσεων Ζητήματα συγκριτικής σπουδής της εκπαίδευσης - Ο σκοπός, η σημασία και οι δυσκολίες της σύγκρισης - Εθνοκεντρισμός, υποκειμενικότητα και μεροληψία - Τα συγκριτικά δεδομένα ΙΙ. Συγκριτική και διεθνής προσέγγιση ζητημάτων εκπαιδευτικής πολιτικής - Ευρωπαϊκή πολιτική για την ανώτατη εκπαίδευση - Συγκριτική προσέγγιση στις πολιτικές ανώτατης εκπαίδευσης επιλεγμένων ευρωπαϊκών χωρών (Βρετανία, Ολλανδία, Δανία, Ελλάδα) Υλικό μαθήματος: Συγγράμματα: Πρόκου, Ε. επιμ. 2011. Κοινωνικές Διαστάσεις των Πολιτικών στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Συγκριτική και Διεθνής Προσέγγιση. Αθήνα: Διόνικος. Σημειώσεις: ΟΧΙ Φάκελος: NAΙ (έχει αναρτηθεί στον Πάνδημο) Παρατηρήσεις: - Περιεχόμενα Φακέλου

Καζαμίας, Α. & Καλογιαννάκη, Π. 2003. "Συγκριτική Παιδαγωγική: Επιστημολογικά και μεθοδολογικά ζητήματα", Επιστήμες της Αγωγής, τ. 1, Πανεπιστήμιο Κρήτης, ΠΤΔΕ, Ρέθυμνο, σσ. 7-24. Καζαμίας, Α. 1989. "Συγκριτική Παιδαγωγική: Επιστημολογία, ιδεολογία και προβληματική", λήμμα στην Παιδαγωγική, Ψυχολογική Εγκυκλοπαίδεια, Λεξικό, τόμ. 8, σσ. 4428-4435. Ματθαίου, Δ. 2011. "Συγκριτική Παιδαγωγική: Ανάπτυξη, σχολές σκέψης, χαρακτηριστικά, προοπτικές. Στο: Μαυροειδής, Γ. επιμ. Εισαγωγή στις Επιστήμες Αγωγής. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη. Ματθαίου, Δ. 2006. "Συγκριτική Εκπαίδευση και εκπαιδευτική πολιτική: Μια προβληματική συμβίωση", στην Ημερίδα του European University, Κύπρος (Ιούλιος 2009) και στα πρακτικά του Α' Πανελλήνιου Συνεδρίου Επιστημών της Εκπαίδευσης, Αθήνα (Μάιος 2009) (http://old.primedu.uoa.gr/~dmatth/pub_conf.php). Ενδεικτική ελληνόγλωσση βιβλιογραφία: Καλογιαννάκη, Π. 1998. Sandler M., Kandel I., Hans N. και η Συγκριτική Παιδαγωγική: Αναζητήσεις και Προβληματισμοί μέσα από το Έργο τους. Αθήνα: Gutenberg. Καλογιαννάκη, Π. 1998. Προσεγγίσεις στη Συγκριτική Παιδαγωγική: Τόποι και Τρόποι, Τομές και Παραδείγματα. Αθήνα: εκδ. Γρηγόρη. Ματθαίου, Δ. 2002. Συγκριτική Σπουδή της Εκπαίδευσης: Θεωρήσεις και Ζητήματα. τόμ. Ι, Αθήνα: Ματθαίου. Ματθαίου, Δ. επιμ. 2001. Το Πανεπιστήμιο στην Εποχή της Ύστερης Νεωτερικότητας: Συγκριτική Μελέτη της Ιδεολογικής και Θεσμικής Μεταβολής του. Αθήνα: Ματθαίου. Ματθαίου, Δ. επιμ. 2006. Συγκριτική Σπουδή της Εκπαίδευσης: Εκπαιδευτικά Προβλήματα και Εκπαιδευτική Πολιτική. τόμ. ΙΙ, Αθήνα: Ματθαίου. Μπουζάκης, Σ. επιμ. 2002. Συγκριτική Παιδαγωγική ΙΙΙ. Αθήνα: Gutenberg. Μπουζάκης, Σ. επιμ. 2003. Συγκριτική Παιδαγωγική ΙΙ. Αθήνα: Gutenberg. Μπουζάκης, Σ. επιμ. 2005. Συγκριτική Παιδαγωγική Ι. Αθήνα: Gutenberg. Παντίδης, Σ. & Πασιάς, Γ. 2003. Ευρωπαϊκή Διάσταση στην Εκπαίδευση: Όψεις, Θεωρήσεις, Ζητήματα. Αθήνα: Gutenberg. Πρόκου, Ε. επιμ. 2011. Κοινωνικές Διαστάσεις των Πολιτικών στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Συγκριτική και Διεθνής Προσέγγιση. Αθήνα: Διόνικος. 510141 ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Διδάσκουσα: Ε. Πρόκου ΕΠ ΕΣ4 ΔΜ: 3 ΧΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Εκπαίδευση

Εννοιολογικό πλαίσιο για τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και κατάρτιση: αποσαφήνιση όρων και εννοιών. Αιτιολόγηση της παροχής εκπαίδευσης για ενηλίκους. Τυπολογίες και στρατηγικές της εκπαίδευσης ενηλίκων. Παγκοσμιοποίηση, κοινωνία της γνώσης και διά βίου μάθηση. Πολιτικές και μοντέλα διά βίου μάθησης στην Ευρώπη. Ανάλυση και ερμηνεία των πολιτικών εκπαίδευσης ενηλίκων στην Ελλάδα. Αναλυτική περιγραφή του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των βασικών φορέων εκπαίδευσης ενηλίκων στην Ελλάδα, καθώς και των προγραμμάτων που αυτοί διεξάγουν. Ο ενήλικος εκπαιδευόμενος και η μάθηση των ενηλίκων. Θεωρητικές προσεγγίσεις για τη μάθηση των ενηλίκων. Η διδασκαλία των ενηλίκων. Ο ρόλος του εκπαιδευτή και οι εκπαιδευτικές τεχνικές. Η εκπαίδευση των εκπαιδευτών ενηλίκων και η πιστοποίησή τους. Θεωρίες για τη διαμόρφωση αναλυτικών προγραμμάτων. Σχεδιασμός και αξιολόγηση προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων. Η εκπαίδευση από απόσταση. Υλικό μαθήματος: Συγγράμματα: Πρόκου, Ε., 2009. Εκπαίδευση Ενηλίκων και Διά Βίου Μάθηση στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Αθήνα: Διόνικος. Σημειώσεις: ΟΧΙ Φάκελος: NAΙ (έχει αναρτηθεί στον Πάνδημο) Παρατηρήσεις: - Περιεχόμενα Φακέλου Κόκκος, Α. 2007. "Η εκπαίδευση ενηλίκων ως διακριτό θεσμικό και επιστημονικό πεδίο", Διά Βίου / Επιστημονική Επιθεώρηση για τη Δια Βίου Μάθηση, τ. 1, σ. 45-48, στο www.adulteduc.gr. Τυπολογία Coombs (Μετάφραση επιμέλεια: Θανάσης Καραλής) Jarvis, P. "Το νόημα της ισόβιας μάθησης για τη διά βίου εκπαίδευση", Εκπαίδευση Ενηλίκων, τ. 1, σ. 4-11. Καραλής, Θ. & Βεργίδης, Δ. 2004. "Τυπολογίες και στρατηγικές στην εκπαίδευση ενηλίκων", Εκπαίδευση Ενηλίκων, τ. 2, σ. 11-16. Κόκκος, Α. 2006. "Η ιδιαιτερότητα και ο σκοπός της εκπαίδευση ενηλίκων", Εκπαίδευση Ενηλίκων, τ. 9, σ. 4-18. Αφιέρωμα στον Paulo Freire, 2007. "Η «τραπεζική» και η «προβληματίζουσα» αντίληψη της παιδείας" (απόσπασμα από το βιβλίο Η αγωγή του καταπιεζόμενου, Εκδ. Ράππα, 1977), Εκπαίδευση Ενηλίκων, τ. 10, σ. 20-21. Κόκκος, Α. 2005. "Η εμπειρική εκπαίδευση ενηλίκων", Εκπαίδευση Ενηλίκων, τ. 4, σ. 4-25. Καραλής, Θ. 2005. "Η εκπαίδευση των εκπαιδευτών στην Ελλάδα: Ιστορικές αναφορές, παρούσα κατάσταση και προοπτικές", Εκπαίδευση Ενηλίκων, τ. 5, σ. 9-14. Κόκκος, Α. 2009. "Ο ρόλος, οι ικανότητες και οι στάσεις των εκπαιδευτών ενηλίκων", εισήγηση που έγινε στο Θεματικό Σεμινάριο με τίτλο: «Ανάπτυξη δεξιοτήτων, ικανοτήτων και παιδαγωγικών μεθόδων των εκπαιδευτών και των επαγγελματιών της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης» (Διοργάνωση: Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών, Αθήνα, 28-11-2008), στο http://www.adulteduc.gr. Βεργίδης, Δ. 2000. "Σχεδιασμός προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων για ειδικές κοινωνικές ομάδες: Σχεδιασμός και προϋποθέσεις", Εργαστήριο Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Πατρών. Βεργίδης, Δ. 2000. "Σχεδιασμός προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων για ειδικές κοινωνικές ομάδες: Δόμηση προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων", Εργαστήριο Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Πατρών. Καραλής, Θ. 2006. "Τυπολογίες αξιολόγησης: Θεωρητικές προσεγγίσεις και προϋποθέσεις εφαρμογής", Νέα Παιδεία, τ. 120, σ. 98-108. Καραλής, Θ. 2000. "Μεθοδολογικές προσεγγίσεις στην αξιολόγηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων: Η περίπτωση του προγράμματος εκπαίδευσης εκπαιδευτών ΠΛΑΤΩΝ", Εργαστήριο Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Πατρών.

Κόκκος, A. 2006. "Σχέσεις ανάμεσα στη διά βίου μάθηση, την εξ αποστάσεως εκπαίδευση και την εκπαίδευση ενηλίκων", εισήγηση στο 3ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, στο http://www.adulteduc.gr. Πρόκου, Ε. 2012. "Αλλαγές που εισάγει ο Νόμος υπ αριθ. 3879/2010 «Ανάπτυξη της Διά Βίου Μάθησης και λοιπές διατάξεις» στις πολιτικές για την εκπαίδευση ενηλίκων / διά βίου μάθηση στην Ελλάδα", σημειώσεις για το μάθημα "Διά βίου εκπαίδευση" του ΠΠΣ του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου. Ενδεικτική ελληνόγλωσση βιβλιογραφία: Courau, S., 2000. Τα Βασικά Εργαλεία του Εκπαιδευτή Ενηλίκων. Αθήνα: Μεταίχμιο. Jarvis, P., 2003. Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Κατάρτιση: Θεωρία και Πράξη. Αθήνα: Μεταίχμιο. Rogers, A., 1999. H Εκπαίδευση Ενηλίκων. Αθήνα: Μεταίχμιο. Βεργίδης, Δ. & Κόκκος, Α., επιμ., 2010. Εκπαίδευση Ενηλίκων: Διεθνείς Προσεγγίσεις και Ελληνικές Διαδρομές. Αθήνα: Μεταίχμιο. Βεργίδης, Δ., & Πρόκου, Ε., 2005. Σχεδιασμός, Διοίκηση και Αξιολόγηση Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Ενηλίκων: Στοιχεία Κοινωνικο-οικονομικής Λειτουργίας και Θεσμικού Πλαισίου. τόμ. Α, Πάτρα: ΕΑΠ. Βεργίδης, Δ., επιμ., 2003. Εκπαίδευση Ενηλίκων: Συμβολή στην Εξειδίκευση Στελεχών και Εκπαιδευτών. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων, 2004. 1 ο Συνέδριο. Αθήνα: Μεταίχμιο. Κελπανίδης, Μ. & Βρυνιώτη, Κ., 2004. Δια Βίου Μάθηση: Κοινωνικές Προϋποθέσεις και Λειτουργίες Δεδομένα και Διαπιστώσεις. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Κόκκος, Α., 2005. Εκπαίδευση Ενηλίκων: Ανιχνεύοντας το Πεδίο. Αθήνα: Μεταίχμιο. Κόκκος, Α., επιμ., 2002. Διεθνής Συνδιάσκεψη για την Εκπαίδευση Ενηλίκων. Αθήνα: Μεταίχμιο. Πρόκου, Ε., 2009. Εκπαίδευση Ενηλίκων και Διά Βίου Μάθηση στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Αθήνα: Διόνικος. 510157 ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Συνταγματική Ιστορία Ι Διδάσκων/σα: Δ. Καλτσώνης Επίκουρος Καθηγητής Δημήτριος Καλτσώνης Δ. Καλτσώνης, Ελληνική Συνταγματική Ιστορία Ι (1821-1940), Αθήνα, εκδ. Ξιφαράς, 2009 Βιβλία: Φάκέλος: γραπτές χωρίς χρήση βιβλίων Η εξέταση του μαθήματος γίνεται προφορικά/ γραπτά χωρίς/με χρήση βιβλίων και σημειώσεων. Επίκουρος καθηγητής Κωνσταντίνος Δημουλάς 510071 ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εισαγωγή στην Κοινωνική Πολιτική Διδάσκων: Δημουλάς Κωνσταντίνος Η έννοια της κοινωνικής πολιτικής και οι βασικές οπτικές αντιμετώπισής της Η κοινωνική πολιτική ως επιστημονική και πολιτική πρακτική. Ορισμός περιεχόμενο και επιδιώξεις της σύγχρονης κοινωνικής πολιτικής. Οπτικές αντιμετώπισης της σύγχρονης κοινωνικής πολιτικής: Η οπτική της ευημερίας. Η οπτική

του κινδύνου. Η οπτική της αναπαραγωγής. Η οπτική του κοινωνικού ελέγχου. Η οπτική της κοινωνικής αλλαγής. Η οπτική της ανάπτυξης. II. Πρότυπα και επίπεδα άσκησης της κοινωνικής πολιτικής Τα βασικά πρότυπα(μοντέλα) της κοινωνικής πολιτικής: Το υπολειμματικό πρότυπο. Το θεσμικό πρότυπο. Το πλουραλιστικό πρότυπο. Το πρότυπο της βιομηχανικής επίδοσης. Το τοπικό, το εθνικό και το υπερεθνικό επίπεδο άσκησης της κοινωνικής πολιτικής. IΙΙ. Θεωρίες κοινωνικών αναγκών, κοινωνικά προβλήματα και κοινωνική πολιτική Κοινωνικές και ατομικές ανάγκες. Ανάγκες και επιθυμίες. Οι ανάγκες ως ιδεολογικές και κοινωνικές κατασκευές. Οι κύριες θεωρητικές προσεγγίσεις των κοινωνικών αναγκών. Κοινωνικές ανάγκες και κοινωνική διοίκηση. IV. Ιδεολογικοπολιτικές προσεγγίσεις και θεσμοί άσκησης της κοινωνικής πολιτικής Σύγχρονες πολιτικές και ιδεολογικές προσεγγίσεις στην κοινωνική πολιτική: Η φιλελεύθερη προσέγγιση. Η σοσιαλδημοκρατική προσέγγιση. Η Μαρξιστική προσέγγιση. Φεμινιστικές προσεγγίσεις της κοινωνικής πολιτικής. Οι προσεγγίσεις των νέων κοινωνικών κινημάτων στην κοινωνική πολιτική. Οικογένεια- συγγενικά δίκτυα και κοινωνική πολιτική. Αγορά, απασχόληση, οικονομία και κοινωνική πολιτική. Κράτος πρόνοιας και κοινωνική πολιτική. Παγκοσμιοποίηση και κοινωνική πολιτική στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Βιβλία: Spicker, P, 2004. To κράτος πρόνοιας Μια γενική θεώρηση. Αθήνα: Διόνικος. Φάκέλος: Στασινοπούλου, Ολ, 2010. Πανεπιστημιακές σημειώσεις «Κοινωνική πολιτική, βασικές έννοιες, ιστορική εξέλιξη, φορείς και πρότυπα», Αθήνα: Πάντειο Πανεπιστήμιο. 510072 Επίκουρος Καθηγητής Ανάργυρος. Πασσάς Η οργάνωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ανακοινώνεται στους φοιτητές ότι η εξεταστέα ύλη του ανωτέρω μαθήματος θα είναι: Από το βιβλίο: Μούσης, Ν. (2011), Ευρωπαϊκή Ένωση: Δίκαιο, Οικονομία, Πολιτική, Αθήνα: Παπαζήσης (13 η ενημερωμένη έκδοση). Α. 1 ο Μέρος: Συνθήκες, δίκαιο και θεσμοί (σελ. 3-69) Β. 2 ο Μέρος: Τα στάδια της ολοκλήρωσης (σελ. 71-167) (από το 2 ο Μέρος απαιτείται η γενική κατανόηση της εξέλιξης των σταδίων της ολοκλήρωσης) Τρόπος εξέτασης: Γραπτή χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Λέκτορας Ηρακλής Μαυρίδης 510002 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Διδάσκων: Ηρ. Μαυρίδης ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΧΕ Μάθημα κορμού α) Όλες οι προσωπικές σημειώσεις των φοιτητών / τριων από τις παραδόσεις. β) Τα παρακάτω θέματα από το διδασκόμενο εγχειρίδιο: Τι είναι κοινωνιολογία. Ο πολιτισμός, η κοινωνία και το άτομο. Κοινωνική διαντίδραση και καθημερινή ζωή. Στρωμάτωση και ταξική δομή. Σύγχρονες οργανώσεις. Εθνότητα και Φυλή. Εργασία και οικονομική ζωή. Παγκόσμια μεταβολή και οικολογική κρίση. Ο σύγχρονος

κόσμος: βιομηχανικές κοινωνίες. Κοινωνίες του πρώτου, του δεύτερου και του τρίτου κόσμου. Η κοινωνική μεταβολή σήμερα: παγκοσμιοποίηση. Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά χωρίς τη χρήση βιβλίων και σημειώσεων 510007 Διδάσκων: Ηρ. Μαυρίδης ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΧΕ Μάθημα κορμού α) Όλες οι προσωπικές σημειώσεις των φοιτητών / τριων από τις παραδόσεις. β) Τα παρακάτω θέματα από το διδασκόμενο εγχειρίδιο: Μη αναμενόμενα αποτελέσματα του ατομικού πράττειν. Η λογική των κοινωνικών επιστημών. Σχετικά με τη λογική των κοινωνικών επιστημών. Ο δομισμός και η θεωρία της κοινωνιολογικής γνώσης. Χρόνος και χώρος στην κοινωνική θεωρία Η εξέταση του μαθήματος θα γίνει γραπτά με χρήση βιβλίων και σημειώσεων Από τη Γραμματεία