2 Σκεφτόµενοιως Οικονοµολόγοι
Σκεφτόµενοι ως Οικονοµολόγοι Κάθε επιστήµη έχει τη δική της τεχνολογία Μαθηµατικά Ολοκληρώµατα αξιώµατα διανυσµατικοί χώροι Ψυχολογία Εγώ ταυτότητα γνωστική ασυµφωνία Νοµική ωσιδικία αδικήµατα ενστάσεις εφέσεις Οικονοµικά Προσφορά κόστος ευκαιρίας ελαστικότητα πλεόνασµα του καταναλωτή ζήτηση συγκριτικό πλεονέκτηµα µη αντισταθµιζόµενη απώλεια
Σκεφτόµενοι ως οικονοµολόγοι Οι οικονοµολόγοι σε κατευθύνουν να... Σκέφτεσαι σε όρους εναλλακτικών λύσεων. Εκτιµάς το ατοµικό κόστος και τις κοινωνικές επιλογές. Να εξετάζεις και να καταλαβαίνεις πως διάφορα γεγονότα και θέµατα συσχετίζονται.
Ο οικονοµολόγος ως επιστήµονας Ο οικονοµικός τρόπος σκέψης: Σε κάνει να σκέφτεσαι αναλυτικά και αντικειµενικά Σε κάνει να χρησιµοποιείς τον επιστηµονικό τρόπο
Η επιστηµονική µέθοδος: παρατήρηση, θεωρία και ακόµη περισσοτερη παρατήρηση Χρησιµοποιώντας θεωρητικά µοντέλα µπορείς να βοηθηθείς για να εξηγήσεις πως λειτουργεί ο κόσµος. Επινοούνθεωρίες, συλλέγουνκαι αναλύουν δεδοµένα για να εκτιµήσουν τις θεωρίες.
Ο ρόλος των υποθέσεων Οι οικονοµολόγοι διατυπώνουν υποθέσεις που βοηθούν να κατανοήσουµε ευκολότερα τον κόσµο. Η τέχνη της επιστηµονικής σκέψης έγκειται στο να αποφασίσουµε ποιές υποθέσεις θα κάνουµε. Οι οικονοµολόγοι χρησιµοποιούν διαφορετικές υποθέσεις για να απαντήσουν σε διαφορετικά προβλήµατα.
Οικονοµικά υποδείγµατα Οι οικονοµολόγοι χρησιµοποιούν µοντέλα για να απλοποιήσουν την πραγµατικότητα έτσι ώστε να βελτιώσουν την κατανόηση µας για τον κόσµου. ύο από τα βασικά οικονοµικά υποδείγµατα είναι: The Circular Flow Diagram -Τοδιάγραµµακυκλικής ροής The Production Possibilities Frontier -Ταόριατων παραγωγικών δυνατοτήτων.
1 Μοντέλο: ιάγραµµα κυκλικής ροής Το διάγραµµα κυκλικής ροής είναι ένα γραφικό υπόδειγµα της οικονοµίας που δείχνει πώς κινείται το χρήµα µεταξύ νοικοκυριών και επιχειρήσεων δια µέσου των αγορών.
Figure 1 The Circular Flow Revenue Goods and services sold MARKETS FOR GOODS AND SERVICES Firms sell Households buy Spending Goods and services bought FIRMS Produce and sell goods and services Hire and use factors of production HOUSEHOLDS Buy and consume goods and services Own and sell factors of production Factors of production Wages, rent, and profit MARKETS FOR FACTORS OF PRODUCTION Households sell Firms buy Labor, land, and capital Income = Flow of inputs and outputs = Flow of dollars
1 Μοντέλο: ιάγραµµα κυκλικής ροής Επιχειρήσεις Παράγουν και πωλούν αγαθά και υπηρεσίες. Μισθώνουν και χρησιµοποιούν συντελεστές της παραγωγής. Νοικοκυριά Αγοράζουν και καταναλώνουν αγαθά και υπηρεσίες. Κατέχουν και πωλούν συντελεστές της παραγωγής.
1 Μοντέλο: ιάγραµµα κυκλικής ροής Αγορές για αγαθά και υπηρεσίες Επιχειρήσεις πωλούν Νοικοκυριά αγοράζουν Αγορές για τους συντελεστές παραγωγής Νοικοκυριά πωλούν Επιχειρήσεις αγοράζουν
1 Μοντέλο: ιάγραµµα κυκλικής ροής Συντελεστές της Παραγωγής Εισροές για την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών. Έδαφος, εργασία και κεφάλαιο
2 Μοντέλο:Τα όρια παραγωγικών δυνατοτήτων Τα όρια παραγωγικών δυνατοτήτων είναι ένα διάγραµµα που δείχνει τους διάφορους συνδυασµούς ποσοτήτων δύο προϊόντων που η οικονοµία µπορεί (πιθανόν) να παράγει µε δεδοµένους παραγωγικούς συντελεστές και τη διαθέσιµη τεχνολογία παραγωγής.
Figure 2 The Production Possibilities Frontier Quantity of Computers Produced 3,000 2,200 2,000 1,000 B C D A Όριο παραγωγικών δυνατοτήτων Production possibilities frontier 0 300 600 700 1,000 Quantity of Cars Produced
2 Μοντέλο:Τα όρια παραγωγικών δυνατοτήτων Αποτελεσµατικότητα (Efficiency) Ανταλλαγές (Tradeoffs) Κόστος Ευκαιρίας (Opportunity Cost) Οικονοµικήµεγέθυνσηήανάπτυξη (Economic Growth)
Figure 3 A Shift in the Production Possibilities Frontier Quantity of Computers Produced 4,000 3,000 2,100 2,000 A E 0 700 750 1,000 Quantity of Cars Produced
Μικροοικονοµική και Μακροοικονοµική Η µικροοικονοµική µελετά ατοµικά τα µέρη της οικονοµίας. Μελετά πως τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις λαµβάνουν τις αποφάσεις τους και του πως αλληλεπιδρούνσεσυγκεκριµένεςαγορές. Η µακροοικονοµική µελετά την οικονοµία ως σύνολο. Μελετά τα φαινόµενα που αφορούν την οικονοµία ως σύνολο, µεταξύ των οποίων περιλαµβάνεται ο πληθωρισµός, η ανεργία και η οικονοµική µεγέθυνση ή ανάπτυξη.
Ο οικονοµολόγος ως διαµορφωτής πολιτικής Όταν οι οικονοµολόγοι προσπαθούν να εξηγήσουν τον κόσµο, τότε είναι επιστήµονες. Όταν οι οικονοµολόγοι προσπαθούν να βελτιώσουν τον κόσµο, τότε είναι διαµορφωτές της πολιτικής.
Θετική έναντι κανονιστικής ανάλυσης Θετικές αποφάνσεις είναι ισχυρισµόι που προσπαθούν να περιγράψουν πως είναι ο κόσµος Περιγραφικές αποφάνσεις. Κανονιστικές αποφάνσεις είναι ισχυρισµοί που προσπαθούν να υποδείξουν πως θα έπρεπε ναείναιοκόσµος. Έχουν δεοντολογικό χαρακτήρα.
? Θετική έναντι κανονιστικής ανάλυσης Θετικές ή κανονιστικές ηλώσεις; Μια αύξηση στον ελάχιστο µισθό θα προκαλέσει µια µείωση στην ανεργία µεταξύ των λιγότερο ειδικευµένων Θετική Υψηλότερα ελλείµµατα στον προϋπολογισµό θα προκαλέσουν αύξηση στα επιτόκια. Θετική??
? Θετική έναντι κανονιστικής ανάλυσης Θετικές ή κανονιστικές ηλώσεις Τα εισοδήµατα των κερδών από το υψηλότερο επίπεδο των ελάχιστων µισθών αξίζουν περισσότερο από διάφορες µικρές µειώσεις της εργασίας. Κανονιστική? Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να συλλέγουν από εταιρίες παραγωγής καπνού το κόστος έκθεσης στον καπνό που σχετίζεται µε τις ασθένειες µεταξύ των φτωχών. Κανονιστική?
Τα οικονοµικά της Ουάσιγκτον... Εκτελούνκαθήκοντασυµβούλωνστη διαδικασία διαµόρφωσης πολιτικής των τριών συµβουλίων της κυβέρνησης Legislative-Νοµοθετικό σώµα Executive Εκτελεστικόσώµα Judicial ικαστικό σώµα
Τα οικονοµικά της Ουάσιγκτον Μερικές κυβερνητικές υπηρεσίες συλλέγουν οικονοµικά δεδοµένα και διαµορφώνουν την οικονοµική πολιτική από τις παρακάτω ιστοσελίδες : Department of Commerce http://www.commerce.gov Bureau of Labor Statistics http://www.bls.gov Congressional Budget Office http://www.cbo.gov Federal Reserve Board http://www.federalreserve.gov
Γιατί οι οικονοµολόγοι διαφωνούν; Οι οικονοµολόγοι διαφωνούν για τη βασιµότητα των εναλλακτικών θετικών οικονοµικών θεωριών σχετικά µε το πώς λειτουργεί ο κόσµος. Οι οικονοµολόγοι έχουν διαφορετικές αξίες και εκφέρουν διαφορετικές κανονιστικές απόψεις σχετικά µε την πολιτική που πρέπει να πραγµατοποιηθεί.
Προτάσεις και ποσοστό των οικονοµολόγων που συµφωνούν µε τις δέκα προτάσεις 1. Η επιβολή κάποιας οροφής στα ενοίκια µειώνει την ποιότητα και την ποσότητα της προσφερόµενης στέγης(93%) 2. Οι εισαγωγικοί δασµοί και οι ποσοστώσεις στις εισαγωγές µειώνουν τη γενική οικονοµική ευηµερία.(93%) 3. Οι εύκαµπτες και κυµαινόµενες συναλλαγµατικές ισοτιµίες είναι ένας αποτελεσµατικός µηχανισµός διεθνών νοµισµατικών ρυθµίσεων(90%) 4. Η δηµοσιονοµική πολιτική (π.χ. οι µειώσεις φόρων ή και οι αυξήσεις των δηµοσίων δαπανών) ενθαρρύνει σηµαντικά την οικονοµική δραστηριότητα σε µια οικονοµία που λειτουργεί κάτω από το επίπεδο της πλήρους απασχόλησης(90%) 5. Αν ο οµοσπονδιακός προϋπολογισµός πρέπει να είναι ισοσκελισµένος, αυτό πρέπει να επιτυγχάνεται στη διάρκεια το οικονοµικού κύκλου και όχι κάθε χρόνο(85%)
Προτάσεις και ποσοστό των οικονοµολόγων που συµφωνούν µε τις δέκα προτάσεις 6. Οι χρηµατικές πληρωµές αυξάνουν την ευηµερία των ληπτών σε µεγαλύτερο βαθµό από τις πληρωµές σε είδος ίσης χρηµατικής αξίας(84%) 7. Ένα µεγάλο έλλειµµα του κρατικού προϋπολογισµού έχει δυσµενή επίπτωση στην οικονοµία(83%) 8. Η θέσπιση κατώτατων ηµεροµισθίων και µισθών αυξάνει την ανεργία µεταξύ των νέων και ανειδίκευτων εργατών(79%) 9. Το κράτος πρέπει να ανασυγκροτήσει το σύστηµα κοινωνικής πρόνοιας προς την κατεύθυνση ενός αρνητικού φόρου εισοδήµατος(79%) 10. Οι επιβαρύνσεις στην απελευθέρωση ρύπων και οι µεταβιβάσιµες άδειες εκποµπής ρύπων αντιπροσωπεύουν µια καλύτερη προσέγγιση στον έλεγχο της ρύπανσης από την επιβολή ανώτατων ορίων στη ρύπανση(78%)
Επανάληψη Οι οικονοµολογοι προσπαθούν να αντιµετωπίσουν το γνωστικό τους αντικείµενο µε επιστηµονική αντικειµενικότητα. ιατυπώνουν τις κατάλληλες υποθέσεις και κατασκευάζουν απλοποιηµένα υποδείγµατα για να κατανοήσουν τον κόσµο που τους περιβάλλει. ύο απλά οικονοµικά µοντέλα είναι το διάγραµµα κυκλικής ροής και τα όρια παραγωγικών δυνατοτήτων.
Επανάληψη Το πεδίο της οικονοµικής διαιρείται σε δύο επιµέρους πεδία: Οι µικροοικονοµολόγοι µελετούν τη λήψη αποφάσεων από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις στις αγορές. Οι µακροοικονοµολόγοι µελετούν τις δυνάµεις και τις τάσεις που επηρεάζουν την οικονοµία ως σύνολο.
Επανάληψη Μια θετική δήλωση είναι ένας ισχυρισµός σχετικάµετοπωςείναιοκόσµος. Μια κανονιστική απόφανση είναι ένας ισχυρισµόςσχετικάµετοπωςθαέπρεπενα είναι ο κόσµος. Όταν οι οικονοµολόγοι εκφέρουν κανονιστικές αποφάσεις ενεργούν περισσότερο ως διαµορφωτές της πολιτικής παρά ως επιστήµονες.
Επανάληψη Οι οικονοµολόγοι που συµβουλεόυν τους πολιτικούς, προσφέρουνδιαφορετικές συµβουλές ο καθένας, εξαιτίας είτε διαφορετικών επιστηµονικών εκτιµήσεων είτε διαφορετικών αξιολογικών κρίσεων. Μερικές φορές οι οικονοµολόγοι εισηγούνται σχεδόν οµόφωνα κάποιες προτάσεις αλλά οι διαµορφωτές της πολιτικής µπορεί να επιλέξουν να τις αγνοήσουν.