ΕΛΤΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΙΚΤΗ ΟΡΙΣΜΟΣ - ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ Ο δείκτης καταγράφει το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) των Περιφερειών και των Νοµών της Ζώνης IV. Ο δείκτης θεωρείται ότι εκφράζει το ΑΕΠ που είναι προσπελάσιµο από το σύστηµα Εγνατία Οδός / Κάθετοι Άξονες, ως ένδειξη του µεγέθους της αγοράς, η οποία δυνητικά ενοποιείται από τη λειτουργία του συστήµατος αυτού. Ο δείκτης αποτελεί µια ποσοτική εκτίµηση της δυνητικής επίδρασης του συστήµατος Εγνατία Οδός / Κάθετοι Άξονες στην οικονοµία της περιοχής µελέτης λόγω των επιδράσεων στην αύξηση της κινητικότητας των συντελεστών παραγωγής και στη βελτίωση της προσπελασιµότητας των αγορών. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΜΕΓΕΘΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ, 2002 (σε εκατ. ΜΑ και εκατ.ευρώ) NUTS ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Ευρώ ΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ (%) ΣΤΟ ΑΕΠ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ (ΜΑ ) ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ (%) ΣΤΟ ΑΕΠ ΤΗΣ ΖΩΝΗΣ IV (ΜΑ ) gr11 Ανατολική Μακεδονία και Θράκη 5.961,30 7.594,00 4,21% 12,90% gr12 Κεντρική Μακεδονία 24.861,70 31.670,90 17,55% 53,82% gr13 υτική Μακεδονία 3.946,60 5.027,50 2,79% 8,54% gr14 Θεσσαλία 7.949,50 10.126,80 5,61% 17,21% gr21 Ήπειρος 3.476,50 4.428,70 2,45% 7,53% zniv ΖΩΝΗ ΕΠΙΡΡΟΗΣ IV 46.195,60 58.847,90 32,61% 100,00% gr22 Ιόνιοι Νήσοι 2.410,30 3.070,40 1,70% gr23 υτική Ελλάδα 7.035,50 8.962,40 4,97% gr24 Στερεά Ελλάδα 10.135,70 12.911,70 7,15% gr25 Πελοπόννησος 7.716,60 9.830,00 5,45% gr31 Αττική 53.467,80 68.111,80 37,74% gr41 Βόρειο Αιγαίο 2.693,90 3.431,70 1,90% gr42 Νότιο Αιγαίο 4.549,70 5.795,80 3,21% gr43 Κρήτη 7.463,60 9.507,80 5,27% gr ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ 141.668,70 180.469,50 100,00% Πηγή εδοµένων: Eurostat 01/2006 1
ΜΕΓΕΘΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΝΟΜΩΝ ΖΩΝΗΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ IV, 2002 (σε εκατ. ΜΑ και εκατ. Ευρώ) NUTS NOMOΣ Ευρώ ΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ (%) ΣΤΟ ΑΕΠ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ (ΜΑ ) ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ (%) ΣΤΟ ΑΕΠ ΤΗΣ ΖΩΝΗΣ IV (ΜΑ ) gr111 ΕΒΡΟΥ 1.666,10 2.122,50 1,2% 3,61% gr112 ΞΑΝΘΗΣ 926,90 1.180,80 0,7% 2,01% gr113 ΡΟ ΟΠΗΣ 940,60 1.198,20 0,7% 2,04% gr114 ΡΑΜΑΣ 837,50 1.066,90 0,6% 1,81% gr115 ΚΑΒΑΛΑΣ 1.590,20 2.025,70 1,1% 3,44% gr121 ΗΜΑΘΙΑΣ 1.546,20 1.969,70 1,1% 3,35% gr122 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 16.639,20 21.196,40 11,7% 36,02% gr123 ΚΙΛΚΙΣ 1.010,00 1.286,60 0,7% 2,19% gr124 ΠΕΛΛΑΣ 1.389,80 1.770,40 1,0% 3,01% gr125 ΠΙΕΡΙΑΣ 1.162,20 1.480,50 0,8% 2,52% gr126 ΣΕΡΡΩΝ 1.723,90 2.196,00 1,2% 3,73% gr127 ΧΑΛΚΙ ΙΚΗΣ 1.390,40 1.771,30 1,0% 3,01% gr131 ΓΡΕΒΕΝΩΝ 391,80 499,10 0,3% 0,85% gr132 ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 640,70 816,20 0,5% 1,39% gr133 ΚΟΖΑΝΗΣ 2.242,30 2.856,40 1,6% 4,85% gr134 ΦΛΩΡΙΝΑΣ 671,80 855,80 0,5% 1,45% gr141 ΚΑΡ ΙΤΣΑΣ 1.182,80 1.506,80 0,8% 2,56% gr142 ΛΑΡΙΣΣΑΣ 3.181,00 4.052,20 2,2% 6,89% gr143 ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 2.284,40 2.910,00 1,6% 4,94% gr144 ΤΡΙΚΑΛΩΝ 1.301,30 1.657,70 0,9% 2,82% gr211 ΑΡΤΑΣ 592,30 754,50 0,4% 1,28% gr212 ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ 429,30 546,90 0,3% 0,93% gr213 ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 1.843,30 2.348,10 1,3% 3,99% gr214 ΠΡΕΒΕΖΑΣ 611,60 779,10 0,4% 1,32% zniv ΖΩΝΗ ΕΠΙΡΡΟΗΣ IV 46.195,60 58.847,90 32,6% 100,00% gr ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ 141.668,70 180.469,50 100,0% Πηγή εδοµένων: Eurostat 01/2006 2
ΕΤΗΣΙΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΑΕΠ 1996-2000 & 2000-2002 (σε εκατ.ευρώ και σε σταθερές τιµές 1995) NUTS ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 1996 2000 2002 1996-2000 2000-2002 gr11 Ανατολική Μακεδονία και Θράκη 4.124,98 4.603,80 4.842,65 2,78% 2,56% gr12 Κεντρική Μακεδονία 16.073,71 18.586,95 20.196,34 3,70% 4,24% gr13 υτική Μακεδονία 2.512,77 2.948,49 3.206,01 4,08% 4,28% gr14 Θεσσαλία 5.652,02 6.187,73 6.457,76 2,29% 2,16% gr21 Ηπειρος 2.065,16 2.603,11 2.824,13 5,96% 4,16% zniv ΖΩΝΗ ΕΠΙΡΡΟΗΣ IV 30.428,64 34.930,08 37.526,89 3,51% 3,65% gr22 Ιόνιοι Νήσοι 1.497,84 1.807,00 1.958,00 4,80% 4,09% gr23 υτική Ελλάδα 5.143,19 5.344,08 5.715,27 0,96% 3,41% gr24 Στερεά Ελλάδα 7.393,33 7.738,81 8.233,71 1,15% 3,15% gr25 Πελοπόννησος 4.572,11 5.717,46 6.268,56 5,75% 4,71% gr31 Αττική 33.739,91 39.965,00 43.434,44 4,32% 4,25% gr41 Βόρειο Αιγαίο 1.479,06 1.923,51 2.188,38 6,79% 6,66% gr42 Νότιο Αιγαίο 2.758,31 3.410,72 3.695,94 5,45% 4,10% gr43 Κρήτη 4.980,94 5.622,47 6.063,04 3,08% 3,84% gr ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ 91.993,33 106.459,03 115.084,24 3,72% 3,97% Πηγή εδοµένων: Eurostat 01/2006 ΕΤΗΣΙΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΑΕΠ 1995 2002 (σταθερές τιµές 1995, Eurostat 01/2006) 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% ΖΩΝΗ ΕΠΙΡΡΟΗΣ IV ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ 0,00% 95-96 96-97 97-98 98-99 99-00 00-01 01-02 3
Το 2002, το ΑΕΠ που παρήχθη συνολικά στις 5 Περιφέρειες της Ζώνης ΙV ήταν 46.196 εκ., περίπου το 1/3 του συνολικού εθνικού ΑΕΠ. Με βάση τις σταθερές τιµές 1995, στο διάστηµα 1995-2002 το ΑΕΠ µεταβλήθηκε µε εν γένει αυξανόµενους ρυθµούς. Για τα έτη 1997-2001 ο ρυθµός αύξησης του ΑΕΠ στη Ζώνη IV ήταν µεγαλύτερος του µέσου Χώρας, ενώ στο διάστηµα 2001-02 ήταν στα ίδια επίπεδα. Η Κεντρική Μακεδονία παρήγαγε 53,8% του ΑΕΠ της Ζώνης ΙV και ακολουθούν η Θεσσαλία (17,2%) και η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (12,9%). Η υτική Μακεδονία και η Ήπειρος έχουν τη µικρότερη συµµετοχή στην παραγωγή του ΑΕΠ της Ζώνης ΙV (8,5% και 7,5% αντιστοίχως). Στην πενταετία 1996 2000, δύο Περιφέρειες παρουσίασαν µέσο ετήσιο ρυθµό µεταβολής µεγαλύτερο του µέσου Χώρας (Ήπειρος, και υτική Μακεδονία), µία Περιφέρεια, περίπου ίσο µε το µέσο Χώρας (Κεντρική Μακεδονία) και οι άλλες δύο µικρότερη. Η υτική Μακεδονία, η Κεντρική Μακεδονία και η Ήπειρος παρουσίασαν µέσο ετήσιο ρυθµό µεταβολής µεγαλύτερο του αντίστοιχου της χώρας και στην τριετία 2000-2002. Σε επίπεδο Νοµών, ο Νοµός Θεσσαλονίκης συµµετέχει µε το µεγαλύτερο ποσοστό (περισσότερο του 1/3). Όλοι οι άλλοι συµµετέχουν µε ποσοστό από µόλις 1% (Νοµοί Θεσπρωτίας και Γρεβενών, που έχουν το µικρότερο µέγεθος αγοράς) έως 7% (Νοµός Λάρισας). Την πενταετία 1996-2000 τον µεγαλύτερο ετήσιο ρυθµό αύξησης παρουσίασαν οι Νοµοί Γρεβενών, Φλώρινας και Ιωαννίνων (10,4%, 9,1% και 8,3% αντίστοιχα). Επίσης, µεγαλύτερο ετήσιο ρυθµό αύξησης σε σύγκριση µε το µέσο Χώρας παρουσίασαν οι Νοµοί Έβρου, Χαλκιδικής, Ροδόπης, Κιλκίς, Θεσπρωτίας, Πρέβεζας και Θεσσαλονίκης. Μείωση του ετήσιου ρυθµού µεταβολής ΑΕΠ σε σταθερές τιµές παρουσίασαν οι Νοµοί ράµας, Ηµαθίας και Πέλλας. Την τριετία 2000-2002 ο µέσος ετήσιος ρυθµός µεταβολής του ΑΕΠ παρουσιάζεται µεγαλύτερος του αντίστοιχου εθνικού στους περισσότερους Νοµούς της Ηπείρου (Θεσπρωτίας, Πρέβεζας και Ιωαννίνων), της υτικής Μακεδονίας (Φλώρινας, Καστοριάς και Κοζάνης) καθώς και στο Νοµό Θεσσαλονίκης. Τέλος, κανένας νοµός της Ζώνης IV δεν παρουσίασε µείωση του ΑΕΠ την τριετία 2000-02. ΜΕΤΑ Ε ΟΜΕΝΑ Πηγές Οι τιµές του ΑΕΠ σε ΜΑ και σε ευρώ (τρέχουσες τιµές) καθώς και οι αποπληθωριστές του ΑΕΠ, προέρχονται από τη βάση δεδοµένων της Eurostat, Απρίλιος 2005. Μεθοδολογία Το ΑΕΠ της Ζώνης IV προκύπτει ως άθροισµα του ΑΕΠ των πέντε Περιφερειών της Ζώνης. Ο ετήσιος ρυθµός µεταβολής του ΑΕΠ προκύπτει από την εφαρµογή του τύπου του αποπληθωρισµού στις σταθερές τιµές του ΑΕΠ (τιµές 1995). Οι σταθερές τιµές 4
υπολογίστηκαν µε τη χρήση των αποπληθωριστών, που υπολογίζει η Eurostat για κάθε Χώρα. Σύµφωνα µε τη Εurostat (Eurostat, Statistics in Focus, Theme 2, 56/2002), η σύγκριση οικονοµικών µεγεθών σε διακρατικό και διαπεριφερειακό επίπεδο µε βάση το ΑΕΠ σε ορισµένο έτος είναι θεµιτό να γίνεται σε όρους Μονάδων Αγοραστικής ύναµης (ΜΑ ). Το ΑΕΠ σε όρους ΜΑ δεν είναι θεµιτό, όµως, να συγκρίνεται µεταξύ διαφορετικών ετών. Η προσέγγιση της διαχρονικής µεταβολής των οικονοµικών µεγεθών πρέπει να γίνεται µε βάση το ΑΕΠ σε πραγµατικούς όρους, δηλαδή σε σταθερές τιµές, όπου γίνεται ρητή προσαρµογή των µεταβολών των τιµών µεταξύ των ετών. 5
Χάρτης 1: Μέγεθος αγοράς (ΑΕΠ) ανά Περιφέρεια, 2002 6
Χάρτης 2: Μέγεθος αγοράς (ΑΕΠ) ανά Νοµό, 2002 7
Χάρτης 3: Ετήσιος ρυθµός µεταβολής ΑΕΠ ανά Περιφέρεια, 2000-2002 8
Χάρτης 4: Ετήσιος ρυθµός µεταβολής ΑΕΠ ανά Νοµό, 2000-2002 9