ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0111 «Σύγχρονα Θέµατα ιοίκησης Αθλητισµού» 1η ιάλεξη: «Βασικές Αρχές Οικονοµικής Θεωρίας» ρ. Κουστέλιος Αθανάσιος, Αναπληρωτής Καθηγητής Θα παρουσιασύν: Θεµελιώδεις αρχές Οικονοµικής Επιστήµης Βασικοί δείκτες Οικονοµίας Περιεχόµενο Οικονοµική Επιστήµη Βιβλία Οικονοµικής Επιστήµης Αγαθά (ελεύθερα οικονοµικά) Κλάδοι οικονοµικής ς Μακροοικονοµία Μικροοικονοµία είκτες Οικονοµίας ΑΕΠ Πληθωρισµός Ανεργία Σχέσεις εικτών Οικονοµίας Οικονοµία οικονοµικών θεωρείται η πρώ κοινωνική Οικονοµία Τα Οικονοµικά αποτελούν µια από τις βασικές επιστήµες υποδοµής οργάνωσης/διοίκησης Άνταµ Σµιθ, ο ιδρυτής σύγχρονων οικονοµικών Ο ιοίκηση Επιχειρήσεων αποτελούν δύο διαφορετικά πτυχία Οικονοµικά Συσµατικοποίησε υς νόµους προσφοράς ζήσης Οικονοµικά Σηµαντικά Βιβλία Τα οικονοµικά περιγράφουν αναλύουν εξωτερικό περιβάλλον, πλαίσιο δηλαδή µέσα σ οποίο υπάρχει δρασριοποιείται µια επιχείρηση Πλούς Εθνών Nations, Adam Smith) (Wealth of Όλες οι αποφάσεις υ µάνατζµεντ περιλαµβάνουν κόσς οφέλη Το Κεφάλαιο Marx) (Das Capital, Karl Οι θεωρίες οικονοµικών βοηθούν υς µάνατζερ να πάρουν σωστές αποφάσεις αφορούν σν αύξηση υ πλούυ µιας επιχείρησης Γενική Θεωρία (General Theory, John M. Keynes) 1
Οικονοµικά αγαθά Αγαθά Ελεύθερα αγαθά Οικονοµικές ενέργειες είναι οι ενέργειες κάνει ο άνθρωπος επιδιώκοντας να καλύψει τις οικονοµικές υ ανάγκες κατά ν πληρέστερο τρόπο Οι ανάγκες καλύπυν τα οικονοµικά αγαθά ονοµάζονται οικονοµικά αγαθά Οι οικονοµικές ανάγκες υ ανθρώ αποτελούν ν κινητήρια δύναµη οικονοµικής δρασριότας Οικονοµία-Ορισµός Ορισµός οικονοµική µελετά πώς τα άµα η κοινωνία επιλέγουν να χρησιµοποιήσουν σπάνιους πόρους, οι οποίοι έχουν εναλλακτικές χρήσεις, να παράγουν διάφορα αγαθά να τα διανέµουν κατανάλωση, τρέχουσα ή µελλοντική, µεταξύ ατόµων ή κοινωνικών οµάδων (Samuelson, 1985) µελέ χρήσης σπάνιων πόρων ν ικανοποίηση ανθρώπινων αναγκών (Lipsey,, Purvis, & Steiner, 1988) Βασικοί κλάδοι οικονοµικής ς Μικροοικονοµία, η οποία ασχολείται µε τις αµικές οικονοµικές µονάδες ή µε λειυργία συγκεκριµένης αγοράς (π.χ.,., ποδοσφαιρική αγορά) Μακροοικονοµία, η οποία ασχολείται µε σύνολο µιας οικονοµίας (π.χ.,., επιπτώσεις διοργάνωσης Ολυµπιακών Αγώνων 2004 σ σύνολο οικονοµίας χώρας) Μικροοικονοµία Στόχος είναι να εξηγήσει συµπεριφορά αυτών µεµονωµένων οικονοµικών µονάδων Αναλύει µε ποιο τρόπο αφενός οι καταναλωτές παίρνουν τις αποφάσεις υς πώς θα δαπανήσουν δεδοµένο εισόδηµά υς αφετέρου οι παραγωγοί οργανώνουν ν παραγωγή υς, ώστε να επιτύχουν βέλτισ γι αυύς αποτέλεσµα Μακροοικονοµία µακροοικονοµία εξετάζει σύνολο οικονοµίας µελετά τις αιτίες, αλλά υς τρός επίλυσης προβληµά παρουσιάζονται ανεργία ο πληθωρισµός αποτελούν κύριο αντικείµενο µακροοικονοµίας Επίσης κύριο µέληµα είναι η ανάπτυξη µιας οικονοµίας 2
Συνδέονται οι δύο κατευθύνσεις; µακροοικονοµία είναι ένα µεµονωµένων οικονοµικών δράσεων Γι αυτό τελευταία µιλάµε «Μικροοικονοµική Θεµελίωση» «Μακροοικονοµικής Θεωρίας» άθροισµα Πρωταγωνιστές Οικονοµίας Οι τρεις βασικοί φορείς απαρτίζουν ν οικονοµία είναι: οι ιθύνοντες οικονοµικής πολιτικής (κυβέρνηση) οι δύο βασικοί «παίκτες» οικονοµίας: οι καταναλωτές οι παραγωγοί Πρωταγωνιστές Οικονοµίας απόφαση υς ενός φορέα έχει άµεσο αντίκτυπο στις αποφάσεις άλλων, οι οποίοι ρυθµίζουν εκ νέου συµπεριφορά υς βάσει νέων δεδοµένων Τα νέα δεδοµένα επιδρούν στις συµπεριφορές υπολοίπων η αλληλεπίδραση συνεχίζεται, έως όυ βρεθεί η «χρυσή µή», ή όπως λέγεται στα οικονοµικά η «ισορροπία» Μικροοικονοµία κυβέρνηση δεν αποτελεί αντικείµενο µελέ µικροοικονοµίας Οι βασικοί «παίκτες» είναι οι καταναλωτές οι παραγωγοί Το κράς υπεισέρχεται ως ο ρυθµιστής οικονοµίας, προκειµένου να επιτυγχάνεται συµφωνία µεταξύ δύο, κάτι δεν εξασφαλίζει πάντα η µεταξύ υς αλληλεπίδραση Ευηµερία υ Καταναλωτή Τα βασικά προβλήµατα µε τα καταπιάνεται η µικροοικονοµία είναι: οποία η µεγισποίηση ευηµερίας υ καταναλωτή & η µεγισποίηση κερδών υ παραγωγού Ευηµερία υ Καταναλωτή ευηµερία (χρησιµότα) είναι η ικανοποίηση αποκοµίζει κάποιος από ν κατανάλωση αγαθών Πρόβληµα πόρους υπάρχει διότι δεν έχουµε απεριόρισυς Παράδειγµα: Έστω ότι έχουµε δύο προϊόντα, είδη ένδυσης (Χ) υπόδησης (Υ). Η βέλτισ χρησιµότα υ καταναλωτής είναι εκείνος ο συνδυασµός δύο παραπάνω αγαθών (µε βάση εισόδηµα εισπράττει) υ αποφέρει µεγαλύτερη ικανοποίηση από κάθε άλλο συνδυασµό αγαθών 3
είκτες οικονοµίας Ακαθάρισ Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) Πληθωρισµός ΑνεργίαΑνεργία ΑΕΠ Απεικονίζει µέγεθος παραγωγής µιας οικονοµίας δείχνει ν παραγωγική επίδοση µιας χώρας Μετριέται σε όρους εισοδήµας µιας οικονοµίας είτε σε όρους δαπάνης συνολική παραγωγή Μετρά ν αξία αγαθών υπηρεσιών παράγονται σε µια χώρα ΑΕθΠ Ακαθάρισ Εθνικό Προϊόν: Μετρά εισόδηµα πολιτών µιας χώρας, είτε βρίσκονται σν πατρίδα υς είτε αλλού Ονοµαστικό ΑΕΠ: ίνει ν τρέχουσα αξία παραγωγής Πραγµατικό ΑΕΠ: µεταβολή τιµών Λαµβάνει υπόψη Πληθωρισµός Είναι η άνοδος παραρείται σ γενικό επίπεδο τιµών ( είκ Τιµών Καταναλωτή) Μετρά κόσς διαβίωσης ενός αντιπροσωπευτικού νοικοκυριού (καλάθι νοικοκυράς) είχνει πόσο αυξάνεται κόσς αυύ υ καλαθιού κάθε ές σε σχέση µε προηγούµενο εκφράζεται µε ποσοστό. Ανεργία Το ποσοστό ανεργίας σχετίζεται άµεσα µε εργατικό δυναµικό µιας χώρας, οποίο είναι σύνολο ανθρώπων µεταξύ 16 65 ετών είναι δυνατόν να εργασύν Είναι ποσοστό ανέργων µιας οικονοµίας ως ποσοστό υ εργατικού δυναµικού Σχέσεις εικτών οικονοµίας Νόµος υ Okun: Μεταβολή (%) Πραγµατικού ΑΕΠ=3% - 2*Μεταβολή (%) Ποσοσύ Ανεργίας Ανεργία Πληθωρισµός (Phillips) Ο πληθωρισµός η ανεργία κινούνται προς αντίθετες κατευθύνσεις Χαµηλότερος πληθωρισµός κοστίζει σε όρους ανεργίας, ενώ µείωση ανεργίας επιφέρει άνοδο υ πληθωρισµού 4
Σκοπός Μακροοικονοµικής Σκοπός µακροοικονοµίας είναι η µελέ αυτών φαινοµένων η πρόταση οικονοµικών πολιτικών ώστε µια οικονοµία να επιτύχει καλύτερο δυνατό ως σύνολο Πρακτικές Εφαρµογές ώστε παραδείγµατα: Βασικών οικονοµικών εικτών κάποιο από τα 25 κρά Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αύξησης υ πληθωρισµού από ν καθηµερινότα. Θέµατα Συζήσης Είναι αναγκαίος σε ποιο βαθµό ο ρόλος υ κράυς σν σταθεροποίηση οικονοµίας; Ποιοι παράγοντες πιστεύετε πληθωρισµό ν ανεργία; ότι προκαλούν ν Σν Ελλάδα, η σχέση πληθωρισµού ανεργίας είναι όντως αρνητική, εάν είναι, υπάρχει τρόπος να επιτευχθεί ταυτόχρονα χαµηλός πληθωρισµός µε χαµηλή ανεργία; Βιβλιογραφία Εφηµερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» (2005). Ανοιχτό ΜΒΑ. Εργαλεία µάνατζερ. Τεύχος 8, σελ.. 2 5. Πουρναράκης Ε., & Κιντής, Α.. (1995). Εισαγωγή σν Οικονοµική, Αθήνα. Πουρναράκης, Ε.. (1991). Μακροοικονοµία Πολιτική. Εκδόσεις «Το Οικονοµικό», Αθήνα. Χολέβας, Γ.. (1988). Απλά Οικονοµικά Όλους. Εκδόσεις Interbooks, Αθήνα. Επίλογος οικονοµική έχει ως αντικείµενο µελέ συµπεριφορά υ ανθρώ σν παραγωγή κατανάλωση υλικών αγαθών υπηρεσιών, τα οποία είναι απαραίτα βελτίωση υ επιπέδου υλικής ευηµερίας οικονοµική ανήκει στις κοινωνικές επιστήµες διότι εξετάζει ν ανθρώπινη συµπεριφορά, όπως αυτή εκδηλώνεται µέσα σε µια οργανωµένη κοινωνίαh 5