Κείμενα Νεοελληνικήρ Λογοηεσνίαρ. Α Λςκείος. Θεμαηική ενόηηηα: Παπάδοζη και μονηεπνιζμόρ ζηη νεοελληνική ποίηζη

Π.3.2.1 Δκπαιδεςηικά ζενάπια και μαθηζιακέρ δπαζηηπιόηηηερ, ζύμθωνα με ζςγκεκπιμένερ πποδιαγπαθέρ, πος ανηιζηοισούν ζε 30 διδακηικέρ ώπερ ανά ηάξη Κείμενα Νεοελληνικήρ Λογοηεσνίαρ Α Λςκείος Θεμαηική ενόηηηα: Παπάδοζη και μονηεπνιζμόρ ζηη νεοελληνική ποίηζη Σίηλορ: «Από ηο δημοηικό ηπαγούδι ζηη μονηέπνα ποίηζη» ΥΑΡΗΣΧΝ ΜΑΓΔΝΛΖ ΤΠΟΤΡΓΔΗΟ ΠΑΗΓΔΗΑ ΚΑΗ ΘΡΖΚΔΤΜΑΣΧΝ Θεζζαλονίκη 2013

ΣΑΤΣΟΣΖΣΑ ΔΡΓΟΤ ΠΡΑΞΖ: «Γημιοςπγία ππωηόηςπηρ μεθοδολογίαρ εκπαιδεςηικών ζεναπίων βαζιζμένων ζε ΤΠΔ και δημιοςπγία εκπαιδεςηικών ζεναπίων για ηα μαθήμαηα ηηρ Δλληνικήρ Γλώζζαρ ζηην Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδεςζη» MIS 296579 (θσδ. 5.175), - ΟΡΗΕΟΝΣΗΑ ΠΡΑΞΖ, ζηνπο άμνλεο πξνηεξαηόηεηαο 1-2-3 ηνπ Δπηρεηξεζηαθνύ Πξνγξάκκαηνο «Δθπαίδεπζε θαη Γηα Βίνπ Μάζεζε», ε νπνία ζπγρξεκαηνδνηείηαη από ηελ Δπξσπατθή Έλσζε (Δπξσπατθό Κνηλσληθό Σακείν) θαη εζληθνύο πόξνπο. ΔΠΗΣΖΜΟΝΗΚΟ ΤΠΔΤΘΤΝΟ: Η.Ν. ΚΑΕΑΕΖ ΑΝΑΠΛΖΡΧΣΖ ΔΠΗΣΖΜΟΝΗΚΟ ΤΠΔΤΘΤΝΟ: ΒΑΗΛΖ ΒΑΗΛΔΗΑΓΖ ΠΑΡΑΓΟΣΔΟ: Π.3.2.1. Δκπαιδεςηικά ζενάπια και μαθηζιακέρ δπαζηηπιόηηηερ, ζύμθωνα με ζςγκεκπιμένερ πποδιαγπαθέρ, πος ανηιζηοισούν ζε 30 διδακηικέρ ώπερ ανά ηάξη. ΤΠΔΤΘΤΝΟ ΠΑΡΑΓΟΣΔΟΤ: ΓΖΜΖΣΡΖ ΚΟΤΣΟΓΗΑΝΝΖ Τπεύζπλνο ππν-νκάδαο εξγαζίαο ινγνηερλίαο: Βαζίιεο Βαζηιεηάδεο ΦΟΡΔΑ ΤΛΟΠΟΗΖΖ: http://www.greeklanguage.gr Καξακανύλα 1 Πιαηεία θξα Σ.Κ. 55 132 Καιακαξηά, Θεζζαινλίθε Σει.: 2310 459101, Φαμ: 2310 459107, e-mail: centre@komvos.edu.gr ειίδα 2 από 38

Α. ΣΑΤΣΟΣΖΣΑ Τίηλορ Από ην δεκνηηθό ηξαγνύδη ζηε κνληέξλα πνίεζε Δημιοςπγόρ Υαξίησλ Μαδελιήο Διδακηικό ανηικείμενο Νενειιεληθή ινγνηερλία (Πποηεινόμενη) Τάξη Α Λπθείνπ Χπονολογία Γεθέκβξηνο 2013. Διδακηική/θεμαηική ενόηηηα Α Λπθείνπ: Παξάδνζε θαη κνληεξληζκόο ζηε λενειιεληθή πνίεζε Διαθεμαηικό Όρη Χπονική διάπκεια Οθηώ δηδαθηηθέο ώξεο. Χώπορ Η. Φπζηθόο ρώξνο: Δληόο ζρνιείνπ: αίζνπζα δηδαζθαιίαο, εξγαζηήξην πιεξνθνξηθήο. ΗΗ. Δηθνληθόο ρώξνο: Wiki. Πποϋποθέζειρ ςλοποίηζηρ για δάζκαλο και μαθηηή Απαηηείηαη εμνηθείσζε ησλ καζεηώλ κε ηελ νκαδνζπλεξγαηηθή κέζνδν θαζώο θαη δπλαηόηεηα λα ρξεζηκνπνηνύλ δηάθνξεο εθαξκνγέο ησλ Ζ/Τ όπσο: πξνγξάκκαηα επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ (Word), ρξήζε Wiki. Δπίζεο, απαηηείηαη νη καζεηέο λα έρνπλ ειίδα 3 από 38

βαζηθέο γλώζεηο πινήγεζεο ζην δηαδίθηπν θαη ρξήζεο κηαο κεραλήο αλαδήηεζεο (Google). Ο δηδάζθσλ πξέπεη λα έρεη βαζηθέο γλώζεηο ιεηηνπξγίαο ηνπ Wiki, θαζώο απαηηείηαη πξηλ από ηελ εθαξκνγή ηνπ ζελαξίνπ λα έρεη δεκηνπξγήζεη κηα ειθπζηηθή γηα ηνπο καζεηέο ζειίδα Wiki, όπνπ νη νκάδεο ζα εξγάδνληαη αλαξηώληαο όιν ην πιηθό ηνπο. Ο δηδάζθσλ απαηηείηαη λα παξαθνινπζεί θαη λα δηαρεηξίδεηαη ην Wiki θαζ όιε ηε δηάξθεηα εθαξκνγήο ηνπ ζελαξίνπ. Όζνλ αθνξά ηελ πιηθνηερληθή ππνδνκή απαηηείηαη λα δηαζέηεη ην ζρνιείν εξγαζηήξην πιεξνθνξηθήο εμνπιηζκέλν κε ηνπιάρηζηνλ έμη ππνινγηζηέο θαη έλαλ βηληενπξνβνιέα. Δπηπιένλ, είλαη απαξαίηεηε ε αμηνπνίεζε ζπγθεθξηκέλεο βηβιηνγξαθίαο πνπ αθνξά κειέηεο ζρεηηθέο κε ηελ ηερληθή ησλ δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ θαη ηνλ εληνπηζκό ραξαθηεξηζηηθώλ ηεο δεκνηηθήο πνίεζεο ζε πνηήκαηα ζύγρξνλσλ λενειιήλσλ πνηεηώλ. Εθαπμογή ζηην ηάξη Σν ζπγθεθξηκέλν ζελάξην είλαη πξόηαζε δηδαζθαιίαο. Το ζενάπιο ζηηπίζεηαι Το ζενάπιο ανηλεί Β. ΤΝΣΟΜΖ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ/ΠΔΡΗΛΖΦΖ Σν ζελάξην πξνβιέπεη ηε κειέηε δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ θαη κνληέξλσλ πνηεκάησλ θαζώο θαη κειεηώλ πνπ αλαθέξνληαη ζηα θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ησλ δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ θαη ζηελ εκθάληζε ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ απηώλ ζε κνληέξλα πνηήκαηα. Οη καζεηέο αξρηθά εληνπίδνπλ ζε δεκνηηθά ηξαγνύδηα θαη κνληέξλα πνηήκαηα ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπο θαη ζπλζέηνπλ έλα ζρεηηθό άξζξν κε ζέκα ηηο δηαθνξέο κεηαμύ ηεο παξαδνζηαθήο θαη κνληέξλαο πνίεζεο. ηε ζπλέρεηα, κε ηελ ειίδα 4 από 38

θαζνδήγεζε ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο, εληνπίδνπλ θαη κειεηνύλ ηε ιεηηνπξγία ησλ θνηλώλ ραξαθηεξηζηηθώλ ζε επηιεγκέλα δεκνηηθά ηξαγνύδηα. Σα ραξαθηεξηζηηθά απηά ηα εληνπίδνπλ ζε κνληέξλα πνηήκαηα πνπ κειεηνύλ θαη ζπκβνπιεπόκελνη ζρεηηθή βηβιηνγξαθία θαηαιήγνπλ ζηε ζύλζεζε ελόο άξζξνπ πνπ αθνξά ηελ εκθάληζε ραξαθηεξηζηηθώλ ηνπ δεκνηηθνύ ηξαγνπδηνύ ζηε ζύγρξνλε πνίεζε. Καηά ηελ πνξεία εθαξκνγήο ηνπ ζελαξίνπ νη καζεηέο αζθνύληαη ζηελ θξηηηθή αμηνπνίεζε πιεξνθνξηώλ πνπ αληινύλ από θηινινγηθέο κειέηεο θαη ζηε ζπγγξαθή επηζηεκνληθνύ άξζξνπ, ηεθκεξηώλνληαο ηηο απόςεηο ηνπο θαη παξαπέκπνληαο ζηηο πεγέο από ηηο νπνίεο αληινύλ πιηθό. Ζ ζύλζεζε ηνπ ηειηθνύ θεηκέλνπ, πνπ ζην ηέινο αλαξηάηαη ζην δηαδίθηπν, είλαη απνηέιεζκα ηεο ζπλεξγαζίαο ησλ καζεηώλ ηόζν ζηνλ θπζηθό ρώξν ηνπ ζρνιείνπ όζν θαη ζηνλ εηθνληθό ρώξν ηνπ Wiki. Γ. ΔΗΑΓΧΓΖ Σύλλητη και θευπηηικό πλαίζιο Ζ δηδαζθαιία δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ ζπρλά δελ θεξδίδεη ην ελδηαθέξνλ ησλ καζεηώλ, νη νπνίνη ζεσξνύλ ηε δεκνηηθή πνίεζε πνιύ καθξηλή από ηε ζύγρξνλε επνρή θαη ηα ζέκαηα πνπ απαζρνινύλ ηελ θαζεκεξηλόηεηά ηνπο. Οη ηδηαίηεξνη εθθξαζηηθνί ηξόπνη ησλ δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ, ε ηδησκαηηθή ηνπο γιώζζα θαη ηα θνηλά ηερλνηξνπηθά ηνπο ραξαθηεξηζηηθά ζεσξείηαη όηη απέρνπλ από ηνπο ηξόπνπο κε ηνπο νπνίνπο εθθξάδεηαη ε ζύγρξνλε πνίεζε. Έηζη ν εληνπηζκόο επηξξνώλ ηεο δεκνηηθήο πνίεζεο ζηα κνληέξλα πνηήκαηα μαθληάδεη ηνλ αλαγλώζηε θαη ηνλίδεη ηε ζπνπδαηόηεηα ηεο παξάδνζεο σο βάζεο ζηελ νπνία ζηεξίδεηαη ε κεηέπεηηα ινγνηερληθή παξαγσγή. Δπηπιένλ, ε παξνπζίαζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο έξεπλαο ησλ καζεηώλ ζε επηζηεκνληθό άξζξν κε παξαπνκπέο ηόζν ζηα πνηήκαηα όζν θαη ζηηο κειέηεο από ηηο νπνίεο αληινύλ πιηθό γηα λα ηεθκεξηώζνπλ ηηο απόςεηο ηνπο ζεσξείηαη ηδηαίηεξα απνδνηηθή εξγαζία, θαζώο αζθεί ηνπο καζεηέο ζηνλ ηξόπν εξγαζίαο ηνπ θηινιόγνπ εξεπλεηή. ειίδα 5 από 38

Γ. ΚΔΠΣΗΚΟ-ΣΟΥΟΗ ΚΑΗ ΤΝΓΤΑΜΟ ΣΟΤ Γνώζειρ για ηον κόζμο, αξίερ, πεποιθήζειρ, ππόηςπα, ζηάζειρ ζυήρ Να θαηαλνήζνπλ νη καζεηέο όηη ηόζν ζηελ θαζεκεξηλόηεηα όζν θαη ζε δηάθνξεο εθθάλζεηο ηνπ πνιηηηζκνύ (π.ρ. ινγνηερλία, δσγξαθηθή, αξρηηεθηνληθή, κόδα) ζηνηρεία ηνπ παξειζόληνο επηβηώλνπλ θαη επεξεάδνπλ ην παξόλ. Γνώζειρ για ηη λογοηεσνία Να γλσξίζνπλ νη καζεηέο νξηζκέλα ηδηαίηεξα γλσξίζκαηα ηεο παξαδνζηαθήο θαη κνληέξλαο πνίεζεο. Να γλσξίζνπλ βαζηθνύο θαλόλεο θαη θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ησλ δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ θαη λα εμεηάζνπλ ηε ιεηηνπξγία ηνπο. Να θαηαλνήζνπλ ηηο επηδξάζεηο πνπ αζθνύληαη από ινγνηερληθά έξγα ηνπ παξειζόληνο ζε ζύγρξνλνπο ινγνηέρλεο ζην πιαίζην ηεο ζπλέρεηαο ηεο εζληθήο καο ινγνηερλίαο. Γπαμμαηιζμοί Να είλαη ζε ζέζε λα εξκελεύνπλ πνηήκαηα, παξαδνζηαθά ή κνληέξλα, εληνπίδνληαο θαη αλαιύνληαο βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπο. Να κπνξνύλ λα εληνπίδνπλ ζε δεκνηηθά ηξαγνύδηα θαη ζύγρξνλα πνηήκαηα θνηλά ραξαθηεξηζηηθά, εθθέξνληαο άπνςε γηα ηνλ βαζκό ζηνλ νπνίν ηα θνηλά απηά ζηνηρεία είλαη απνηέιεζκα επίδξαζεο ηνπ παιηνύ ζην λέν. Να αληινύλ ζηνηρεία από δηάθνξεο εξγαζίεο θαη ζπλδπάδνληάο ηα λα ζπλζέηνπλ κηα λέα επηζηεκνληθή εξγαζία. Να αμηνπνηνύλ δπλαηόηεηεο ηνπ πξνγξάκκαηνο επεμεξγαζίαο θεηκέλσλ γηα λα δηαπηζηώλνπλ ηνλ βαζκό ζηνλ νπνίν εκθαλίδνληαη ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα θαη ζηα κνληέξλα πνηήκαηα ηα θνηλά κεηαμύ ηνπο ραξαθηεξηζηηθά. ειίδα 6 από 38

Να ζπλεξγάδνληαη θαηά ηελ εθπόλεζε κηαο δξαζηεξηόηεηαο σο κέιε κηαο νκάδαο ηόζν κέζα ζηνλ θπζηθό ρώξν ηεο ζρνιηθήο ηάμεο όζν θαη ζηνλ εηθνληθό ρώξν ηνπ Wiki. ην πιαίζην ησλ λέσλ γξακκαηηζκώλ, λα αληηκεησπίδνπλ θξηηηθά ην δηαδίθηπν δεκνζηεύνληαο πιηθό πνπ δεκηνύξγεζαλ νη ίδηνη, δηαζέζηκν ζηα εθαηνκκύξηα ησλ ρξεζηώλ ηνπ δηαδηθηύνπ. Διδακηικέρ ππακηικέρ Καηά ηελ εθαξκνγή ηνπ ζελαξίνπ νη καζεηέο ζπλεξγάδνληαη ζην πιαίζην ησλ νκάδσλ είηε ζηε ζρνιηθή ηάμε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο είηε ζηνλ ειεθηξνληθό ρώξν ηνπ Wiki. Μειεηνύλ ηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα πνπ πξνβιέπνληαη από ην ζελάξην θαη θαηαιήγνπλ ζε ζπκπεξάζκαηα γηα ηε ιεηηνπξγία ησλ θνηλώλ ραξαθηεξηζηηθώλ ζε απηά. Αλαδεηνύλ ηα ραξαθηεξηζηηθά απηά ζε κνληέξλα πνηήκαηα θαη θαηαιήγνπλ ζε ζπκπεξάζκαηα γηα ηηο επηδξάζεηο ηεο δεκνηηθήο πνίεζεο ζην έξγν ζύγρξνλσλ πνηεηώλ. Μειεηνύλ ζρεηηθή βηβιηνγξαθία πνπ ηνπο δίλεηαη, απνδειηηώλνπλ ηα ζηνηρεία πνπ ηνπο ελδηαθέξνπλ θαη ηα αμηνπνηνύλ κε επηζηεκνληθά απνδεθηό ηξόπν ζηε ζύλζεζε ηνπ δηθνύ ηνπο επηζηεκνληθνύ άξζξνπ. Ο εθπαηδεπηηθόο παξαθνινπζεί ηελ πνξεία εξγαζίαο ησλ καζεηώλ ηόζν κέζα ζηε ζρνιηθή ηάμε όζν θαη ζην Wiki. Δπεκβαίλεη, όηαλ ην θξίλεη απαξαίηεην, γηα λα δώζεη θαηεπζύλζεηο, λα ιύζεη απνξίεο, λα δηνξζώζεη αζηνρίεο, λα επηβξαβεύζεη θαη λα ελζαξξύλεη ηε ζπκκεηνρή όισλ ησλ καζεηώλ ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Ζ επέκβαζε ηνπ δηδάζθνληα απνζθνπεί κέζσ ηεο αλαηξνθνδόηεζεο λα πεηύρεη ηε βειηίσζε ηνπ πξνζσπηθνύ πιηθνύ ησλ καζεηώλ θαη ηελ απόθηεζε δεμηνηήησλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηηο δξαζηεξηόηεηεο πνπ εθπνλνύλ νη καζεηέο. ειίδα 7 από 38

Δ. ΛΔΠΣΟΜΔΡΖ ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΣΖ ΠΡΟΣΑΖ Αθεηηπία ηηο ηξεηο ηάμεηο ηνπ Λπθείνπ πξνβιέπεηαη από ηα πξνγξάκκαηα ζπνπδώλ ηνπ καζήκαηνο ησλ Κεηκέλσλ Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο ε κειέηε πνηεκάησλ όισλ ησλ πεξηόδσλ ηεο Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο. Έηζη εμεηάδνληαη ζηελ Α ηάμε έξγα ησλ πξώησλ πεξηόδσλ ηεο θαη ζηε Γ πνηήκαηα ησλ ζύγρξνλσλ κεηαπνιεκηθώλ πνηεηώλ. πλήζσο ε εμέηαζε ησλ έξγσλ απηώλ, όπσο θαίλεηαη από ηηο εξσηήζεηο πνπ ζπλνδεύνπλ ηα θείκελα ζην ζρνιηθό εγρεηξίδην θαη από ηηο νδεγίεο πξνο ηνπο δηδάζθνληεο, δελ πεξηιακβάλεη ηε κειέηε ησλ επηδξάζεσλ ηεο δεκνηηθήο πνίεζεο ζηε κνληέξλα. ην παξόλ ζελάξην πξνηείλεηαη ε εμέηαζε θνηλώλ ηερλνηξνπηθώλ ραξαθηεξηζηηθώλ θαη εθθξαζηηθώλ κέζσλ ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα θαη ν εληνπηζκόο ηνπο ζε έξγα ζύγρξνλσλ κεηαπνιεκηθώλ πνηεηώλ, πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζησζεί ε επίδξαζε ηεο παιαηόηεξεο ζηε ζύγρξνλε πνηεηηθή παξαγσγή θαη λα γίλεη θαηαλνεηό από ηνπο καζεηέο όηη ζηνλ ρώξν ηεο ηέρλεο ην παξειζόλ επηβηώλεη ζηε ζύγρξνλε παξαγσγή. Σύνδεζη με ηα ιζσύονηα ζηο ζσολείο ην πξώην ηεύρνο ησλ Κειμένων Νεοελληνικήρ Λογοηεσνίαρ αλζνινγνύληαη αληηπξνζσπεπηηθά δεκνηηθά ηξαγνύδηα δηαθόξσλ θαηεγνξηώλ ηα νπνία πξνβιέπεηαη λα δηδαρζνύλ νη καζεηέο ηεο Α Λπθείνπ. Παξάιιεια, ζηελ εηζαγσγή πνπ ζπλνδεύεη ηελ αληίζηνηρε ελόηεηα παξνπζηάδνληαη ζύληνκα βαζηθά θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ησλ δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ. Δπίζεο, ζην λέν Πξόγξακκα πνπδώλ ηεο Α Λπθείνπ πξνβιέπεηαη ε εμέηαζε παξαδνζηαθώλ θαη ζύγρξνλσλ πνηεκάησλ γηα λα δηαπηζησζνύλ νη κεηαμύ ηνπο δηαθνξέο. ην παξόλ ζελάξην πέξα από ηε κειέηε ησλ δηαθνξώλ ηεο παξαδνζηαθήο θαη κνληέξλαο πνίεζεο εμεηάδνληαη θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ησλ δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ ηα νπνία εληνπίδνληαη θαη ζε κνληέξλα πνηήκαηα πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζησζεί ε επίδξαζε ηεο δεκνηηθήο πνίεζεο ζηε κνληέξλα. ειίδα 8 από 38

Αξιοποίηζη ηυν ΤΠΕ ην ζελάξην αμηνπνηνύληαη νη δπλαηόηεηεο ησλ πξνγξακκάησλ επεμεξγαζίαο θεηκέλσλ (ρξσκαηηζκόο ζηίρσλ, εηζαγσγή ζρνιίσλ), πξνθεηκέλνπ λα παξνπζηαζηνύλ πην παξαζηαηηθά ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ αθνξνύλ ηνλ βαζκό ζηνλ νπνίν εκθαλίδνληαη θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα θαη ζε ζύγρξνλα πνηήκαηα θαη λα γίλεη θαηαλνεηή ηόζν ε ζύλζεζε θαη ε ηειηθή δηακόξθσζε ησλ δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ κέζσ ησλ ακνηβαίσλ επηξξνώλ ησλ αλώλπκσλ δεκηνπξγώλ θαη ηεο πξνθνξηθήο δηάδνζεο ησλ ηξαγνπδηώλ από γεληά ζε γεληά όζν θαη ε εκθάληζε ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ απηώλ ζε κνληέξλα πνηήκαηα. Ζ δεκνζίεπζε πιηθνύ ζηελ ειεύζεξε δηαδηθηπαθή εγθπθινπαίδεηα Βηθηπαίδεηα, όπνπ νπνηνζδήπνηε ρξήζηεο ηνπ δηαδηθηύνπ κπνξεί λα δεκνζηεύζεη πξσηόηππν πιηθό ή λα δηνξζώζεη δεκνζηεπκέλν πιηθό, δεκηνπξγεί έλα απζεληηθό επηθνηλσληαθό πιαίζην θαη θαζηζηά ηνπο καζεηέο πην πξνζεθηηθνύο θαη ώξηκνπο ζηηο απαληήζεηο ηνπο, θαζώο γλσξίδνπλ όηη απνδέθηεο ηεο εξγαζίαο ηνπο δελ είλαη κόλν ν θαζεγεηήο ηνπο αιιά όινη νη ρξήζηεο ηνπ δηαδηθηύνπ. Ζ εξγαζία ησλ καζεηώλ ζηνλ εηθνληθό ρώξν ηνπ Wiki εληζρύεη ηηο ζπλεξγαηηθέο θαη επηθνηλσληαθέο δεμηόηεηεο ησλ καζεηώλ, θαζώο επεθηείλεη ηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία πέξα από ηνλ θπζηθό ρώξν ηεο ζρνιηθήο ηάμεο θαη ην πεξηνξηζκέλν δηδαθηηθό σξάξην. Παξάιιεια, ε ακεζόηεηα πξόζβαζεο ζηνλ ρώξν ηνπ Wiki θαη ε δπλαηόηεηα εμαθξίβσζεο ηεο πξνζσπηθήο ζπκβνιήο ησλ καζεηώλ ζηελ εθπόλεζε ησλ εξγαζηώλ απνηεινύλ θίλεηξα γηα ηε ζπκκεηνρή ησλ καζεηώλ ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Με ηελ ηειεπηαία εξγαζία ηνπ ζελαξίνπ πνπ πξνβιέπεηαη λα εθπνλεζεί ζην ζπίηη νη καζεηέο γλσξίδνπλ ηε ρξεζηκόηεηα ελόο ζύγρξνλνπ ςεθηαθνύ εξγαιείνπ, ηνπ ζπκθξαζηηθνύ πίλαθα, ην νπνίν δίλεη ηε δπλαηόηεηα αλαδήηεζεο γηα κνηίβα, ζέκαηα, ηερληθέο ζε νιόθιεξν ην έξγν ελόο ινγνηέρλε παξαθάκπηνληαο ηελ άιινηε επίπνλε θαη εμαηξεηηθά ρξνλνβόξα δηαδηθαζία ζπιινγήο πιηθνύ από ηνλ εξεπλεηή ειίδα 9 από 38

θηιόινγν θαη επηηξέπνληάο ηνλ λα επηθεληξσζεί θπξίσο ζηελ επεμεξγαζία ηνπ πιηθνύ θαη ζηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ. Κείμενα Λνγνηερληθά θείκελα ζρνιηθώλ εγρεηξηδίσλ ΚΝΛ Γ Γςμναζίος: Μίιηνο αρηνύξεο, «Σα δώξα» «Σνπ γηνθπξηνύ ηεο Άξηαο» ΚΝΛ Α Λςκείος: Ησάλλεο Βειαξάο, «αλ πεηαινύδα ζηε θσηηά» Γεκνηηθά ηξαγνύδηα: «Σνπ λεθξνύ αδεξθνύ» «Ζ αξπαγή ηεο γπλαίθαο ηνπ Γηγελή» «Ο γηνο ηεο ρήξαο» «Γηαηί είλαη καύξα ηα βνπλά;» «Ήιηε κνπ θαη ηξηζήιηε κνπ» «Ζ ιπγεξή ζηνλ Άδε» «Σεο Γέζπσο» «Σεο Πάξγαο» «Σν θξνύζνο ηεο Αληξηαλνύπνιεο» Λνγνηερληθά θείκελα εθηόο ζρνιηθώλ εγρεηξηδίσλ Νάλνο Βαιασξίηεο, «Σν ζπίηη». Ποιήμαηα 1, 43. Αζήλα: Ύςηινλ/βηβιία, 1983. Νάλνο Βαιασξίηεο, «Μύθνλνο». Ποιήμαηα 1,48. Αζήλα: Ύςηινλ/βηβιία, 1983. Νάλνο Βαιασξίηεο, «Ολνκαζηηθά». Ποιήμαηα 1, 115. Αζήλα: Ύςηινλ/βηβιία, 1983. Νάλνο Βαιασξίηεο, «Μαξκαξσκέλν πνίεκα». Ποιήμαηα 1, 157. Αζήλα: Ύςηινλ/βηβιία, 1983. ειίδα 10 από 38

Γ.Π. Παπαδίηζαο, «Γώδεθα αηλίγκαηα, ηβ». Γςοειδήρ λόγορ, 49. Αζήλα: Οη εθδόζεηο ησλ θίισλ, 1980. «Σνπ Υξήζηνπ Μειηόλε». ην Δκλογαί: από ηα ηπαγούδια ηος ελληνικού λαού, 54. Δπηκ. Ν. Πνιίηεο. Αζήλα: Ηζηνξηθή Έξεπλα, 1989. Μίιηνο αρηνύξεο, «Ο ππξεηόο ηεο ραξάο». Ποιήμαηα 1945-1971,11. Αζήλα: Κέδξνο, 1988. Μίιηνο αρηνύξεο, «Ζ λύρηα ηεο ιεζκνλεκέλεο». Ποιήμαηα 1945-1971, 24. Αζήλα: Κέδξνο, 1988. Μίιηνο αρηνύξεο, «Ζ ιεζκνλεκέλε I». Ποιήμαηα 1945-1971, 31. Αζήλα: Κέδξνο, 1988. Μίιηνο αρηνύξεο, «Ο βπζόο». Ποιήμαηα 1945-1971, 50. Αζήλα: Κέδξνο, 1988. Μίιηνο αρηνύξεο, «Σα ρσξηζκέλα». Ποιήμαηα 1945-1971, 51. Αζήλα: Κέδξνο, 1988. Μίιηνο αρηνύξεο, «Θξήλνο». Ποιήμαηα 1945-1971, 212. Αζήλα: Κέδξνο, 1988. Τπνζηεξηθηηθό/εθπαηδεπηηθό πιηθό: Με ινγνηερληθά θείκελα Γαληήι, Υξ. 1999. ύγρξνλε πνίεζε θαη δεκνηηθή παξάδνζε: ην δεκνηηθό ηξαγνύδη ζηελ πνίεζε ησλ κεηαπνιεκηθώλ ππεξξεαιηζηώλ πνηεηώλ. Γηδαθηνξηθή δηαηξηβή. Γηάλλελα: Παλεπηζηήκην Ησαλλίλσλ. Καςσκέλνο, Δξ. 1996. Γημοηικό ηπαγούδι. Μια διαθοπεηική πποζέγγιζη. Αζήλα: Παηάθεο. Πνιίηεο, Αι. 2010. Το Γημοηικό ηπαγούδι. Ζξάθιεην: Παλεπηζηεκηαθέο Δθδόζεηο Κξήηεο. ειίδα 11 από 38

Διδακηική ποπεία 1ε δηδαθηηθή ώξα Οη καζεηέο εηζάγνληαη ζην ζέκα ηνπ ζελαξίνπ κέζσ ηνπ ζρνιηαζκνύ εηθόλσλ νη νπνίεο αθνξνύλ έξγα ηέρλεο ή αληηθείκελα ηεο θαζεκεξηλόηεηαο θαη ζπλδπάδνπλ ην παιηό κε ην θαηλνύξην. πγθεθξηκέλα θαινύληαη ρσξηζκέλνη ζε έμη νκάδεο λα παξαηεξήζνπλ έξγα αξρηηεθηνληθήο, πίλαθεο δσγξαθηθήο θαη θσηνγξαθίεο ξνύρσλ θαη λα εληνπίζνπλ ραξαθηεξηζηηθά ηνπο πνπ ζα ηα ζεσξνύζαλ επηδξάζεηο από ην παξειζόλ. Ζ δξαζηεξηόηεηα ηεο πξώηεο δηδαθηηθήο ώξαο δίλεη αθνξκή γηα ζπδήηεζε πνπ αθνξά ηε δηαηήξεζε ζηνηρείσλ ηνπ παξειζόληνο ζηε ζύγρξνλε δσή. Μέζσ ησλ θαηάιιεισλ εξσηήζεσλ ε ζπδήηεζε κπνξεί λα νδεγεζεί ζηε δηαπίζησζε ζηνηρείσλ ηνπ παξειζόληνο ζε δηάθνξεο εθθάλζεηο ηεο θαζεκεξηλόηεηαο, όπσο έζηκα θαη ζπλήζεηεο, ηξόπνη δηαζθέδαζεο, θαζεκεξηλή δηαηξνθή. ηε ζπλέρεηα νη καζεηέο ελεκεξώλνληαη όηη θαηά ηελ εθαξκνγή ηνπ ζελαξίνπ ζα εμεηαζηεί ην ίδην δήηεκα ηεο δηαηήξεζεο ζηνηρείσλ ηεο παξάδνζεο ζηε ζύγρξνλε πνίεζε κέζσ ηεο δηαπίζησζεο ραξαθηεξηζηηθώλ ηεο παξαδνζηαθήο πνίεζεο θαη ζπγθεθξηκέλα ησλ δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ ζε έξγα ζύγρξνλσλ πνηεηώλ. Γέθα ιεπηά πξηλ ην ηέινο ηεο πξώηεο δηδαθηηθήο ώξαο δίλνληαη ζηηο νκάδεο ηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα ηα νπνία ζα κειεηήζνπλ πξνθεηκέλνπ λα εθπνλήζνπλ ηηο δξαζηεξηόηεηεο ησλ επόκελσλ σξώλ. 2 ε θαη 3 ε δηδαθηηθή ώξα Οη καζεηέο κειεηνύλ αλά νκάδα ην παξαδνζηαθό πνίεκα «αλ πεηαινύδα ζηε θσηηά» ηνπ Ησάλλε Βειαξά, ην δεκνηηθό ηξαγνύδη «Σεο Πάξγαο» θαη ην κνληέξλν πνίεκα «Σα δώξα» ηνπ Μίιηνπ αρηνύξε, πξνθεηκέλνπ λα ζπκπιεξώζνπλ έλαλ πίλαθα κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ ηξηώλ πνηεκάησλ. Ο πίλαθαο, ν νπνίνο πξνέξρεηαη από ην ζελάξην «Ο θύθινο ηεο δσήο κέζα από ηελ παξαδνζηαθή θαη ηε κνληέξλα λενειιεληθή πνίεζε» ηεο Δπθξνζύλεο Εαραξάηνπ, θαηεπζύλεη ηνπο καζεηέο γηα ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ πξέπεη λα εληνπίζνπλ ζηα πνηήκαηα όζνλ αθνξά ηε κνξθή θαη ην πεξηερόκελό ηνπο, πξνθεηκέλνπ ζην ηέινο λα ζπληαρζεί έλαο ζπγθεληξσηηθόο ειίδα 12 από 38

πίλαθαο κε ηα ραξαθηεξηζηηθά θαη ηηο δηαθνξέο κεηαμύ παξαδνζηαθήο θαη κνληέξλαο πνίεζεο ζύκθσλα κε ηελ παξαθάησ δηαδηθαζία: Αθνύ νη νκάδεο κειεηήζνπλ ηα πνηήκαηα θαη ζπκπιεξώζνπλ ηνλ πίλαθα, ζηε ζπλέρεηα αλά δύν (1 ε -2 ε, 3 ε -4 ε θαη 5 ε - 6 ε ) κειεηνύλ ε κηα ηελ εξγαζία ηεο άιιεο θαη ηε ζρνιηάδνπλ ζην Wiki ηνπ καζήκαηνο. ηόρνο είλαη λα ζπκπιεξώζνπλ ηηο εξγαζίεο ηνπο θαη ηέινο ζηελ νινκέιεηα ηεο ηάμεο λα ζπκπιεξσζεί έλαο γεληθόο πίλαθαο κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο παξαδνζηαθήο θαη κνληέξλαο πνίεζεο. ην ηέινο ηεο 3 εο δηδαθηηθήο ώξαο δίλεηαη ζηνπο καζεηέο εξγαζία γηα ην ζπίηη, ε νπνία είλαη αηνκηθή θαη δεηά λα γξάςνπλ έλα άξζξν γηα ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο παξαδνζηαθήο θαη ηεο κνληέξλαο πνίεζεο θαη ηηο κεηαμύ ηνπο δηαθνξέο. Οη καζεηέο ελεκεξώλνληαη όηη ζα επηιεγεί από ηνλ δηδάζθνληα ην άξζξν πνπ πξόθεηηαη λα αλαξηεζεί ζηε δηαδηθηπαθή εγθπθινπαίδεηα Βηθηπαίδεηα, ζηελ νπνία έρνπλ ειεύζεξε πξόζβαζε εθαηνκκύξηα ρξήζηεο ηνπ δηαδηθηύνπ. Οπζηαζηηθά ε εξγαζία απαηηεί λα παξνπζηάζνπλ νη καζεηέο ηα ζηνηρεία ηνπ ζπγθεληξσηηθνύ πίλαθα πνπ ζπλέηαμαλ ζηελ νινκέιεηα ηεο ηάμεο ζην ηέινο ηεο 3 εο δηδαθηηθήο ώξαο. Σελ εξγαζία είηε ηελ αλαξηνύλ νη καζεηέο ζην Wiki είηε, αλ δελ δηαζέηνπλ ζην ζπίηη ηε δπλαηόηεηα λα εξγαζηνύλ ζην δηαδίθηπν, ηελ θάλνπλ ρεηξόγξαθα θαη ηελ παξαδίδνπλ ζηνλ δηδάζθνληα, ν νπνίνο πξέπεη λα ζρνιηάζεη όιεο ηηο εξγαζίεο θαη λα επηιέμεη απηήλ πνπ κε ηνλ ηίηιν «Παξαδνζηαθή θαη κνληέξλα πνίεζε» ζα αλαξηεζεί ζηε Βηθηπαίδεηα, ζε έλα ιήκκα πνπ ζα δεκηνπξγεζεί γηα ηνλ ζθνπό απηό. Ζ ρξήζε ηεο ειεύζεξεο δηαδηθηπαθήο εγθπθινπαίδεηαο απνζθνπεί ζηε δεκηνπξγία πξαγκαηηθώλ πεξηζηάζεσλ επηθνηλσλίαο, θαζώο ην απνηέιεζκα ηεο εξγαζίαο ησλ καζεηώλ απνθηά πξαγκαηηθνύο απνδέθηεο, ηνπο ακέηξεηνπο ρξήζηεο ηνπ δηαδηθηύνπ, πνπ είλαη δπλεηηθνί αλαγλώζηεο ηεο εξγαζίαο ηνπο (Κνπηζνγηάλλεο 2010: 207). Έηζη νη καζεηέο αληηκεησπίδνπλ πην ώξηκα ηελ εξγαζία ηνπο θαη όρη απιώο σο κηα ζρνιηθή δηαδηθαζία γηα ηελ νπνία ζα θξηζνύλ κόλν από ηνλ δηδάζθνληα. ειίδα 13 από 38

4 ε θαη 5 ε δηδαθηηθή ώξα Ο δηδάζθνληαο ελεκεξώλεη ηνπο καζεηέο γηα ηελ εξγαζία πνπ επηιέρηεθε λα αλαξηεζεί ζηε δηαδηθηπαθή εγθπθινπαίδεηα θαη αλαζέηεη ζε θάζε νκάδα ηελ επόκελε δξαζηεξηόηεηα, ε νπνία αθνξά ηε κειέηε από θάζε νκάδα ελόο ραξαθηεξηζηηθνύ ησλ δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ, ηνλ εληνπηζκό ηνπ ζε επηιεγκέλα δεκνηηθά ηξαγνύδηα πνπ ηνπο δίλνληαη θαη ηε ζύλζεζε ελόο άξζξνπ κε ζέκα ηε ιεηηνπξγία ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ απηνύ. πγθεθξηκέλα, νη νκάδεο κειεηνύλ ηα παξαθάησ ραξαθηεξηζηηθά: 1 ε νκάδα: Σν δεύηεξν εκηζηίρην επεμεγεί, πξνζδηνξίδεη ή επαλαιακβάλεη ην πξώην. 2 ε νκάδα: Παξάηαμε νκνεηδώλ όξσλ. 3 ε νκάδα: Νόκνο ησλ ηξηώλ. 4 ε νκάδα: Αληίζεζε. 5 ε νκάδα: ρήκα άξζεο θαη ζέζεο. 6 ε νκάδα: Δπαλάιεςε όξσλ θαη θξάζεσλ. Αξρηθά νη νκάδεο αλαηξέρνπλ ζε ζπγθεθξηκέλε βηβιηνγξαθία πνπ ηνπο δίλεηαη θαη ελεκεξώλεηαη θαζεκηά γηα ην ραξαθηεξηζηηθό πνπ κειεηάεη θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ ζην δεκνηηθό ηξαγνύδη. ηε ζπλέρεηα εληνπίδνπλ ην ραξαθηεξηζηηθό ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα πνπ ηνπο δίλνληαη θαη ζε έλα αξρείν πξνγξάκκαηνο επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ (Word) ρξσκαηίδνπλ ηνπο αληίζηνηρνπο ζηίρνπο. Οη καζεηέο πξνθεηκέλνπ λα ζπλζέζνπλ ην ηειηθό άξζξν πνπ απαηηεί ε δξαζηεξηόηεηα απνδειηηώλνπλ από ηα θείκελα ηεο βηβιηνγξαθίαο ηηο απόςεηο πνπ αθνξνύλ ηελ έξεπλά ηνπο. Σέινο, ζπλζέηνπλ ην άξζξν ηνπο αμηνπνηώληαο ηηο παξαηεξήζεηο ηνπο θαη ηε βηβιηνγξαθία πνπ ηνπο δόζεθε. Δθηζηάηαη ε πξνζνρή ησλ καζεηώλ ζηελ ηεθκεξίσζε ησλ απόςεώλ ηνπο κε παξαπνκπέο ζηα ηξαγνύδηα θαη ζηελ θξηηηθή αμηνπνίεζε ηνπ πιηθνύ πνπ πξνέξρεηαη από ηηο πεγέο ηηο νπνίεο κειέηεζαλ θαη απνδειηίσζαλ. Κάζε νκάδα αλαξηά ζην Wiki ην ηειηθό θείκελό ηεο ζπλνδεπόκελν από ηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα ειίδα 14 από 38

όπσο ηα ρξσκάηηζαλ, πξνθεηκέλνπ σο ηελ επόκελε δηδαθηηθή ώξα λα ζρνιηαζηνύλ όιεο νη εξγαζίεο από ηνλ δηδάζθνληα. Πξηλ ην ηέινο ηεο πέκπηεο δηδαθηηθήο ώξαο νη καζεηέο ελεκεξώλνληαη από ηνλ δηδάζθνληα γηα ηελ αηνκηθή εξγαζία ηελ νπνία πξέπεη λα εθπνλήζνπλ ζην ζπίηη θαη απαηηεί λα κειεηήζνπλ ηηο εξγαζίεο όισλ ησλ νκάδσλ, νη νπνίεο είλαη αλαξηεκέλεο ζην Wiki, θαη, αθνύ κεηαθέξνπλ ζε αξρείν Word έλα από ηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα πνπ κειέηεζαλ λα ρξσκαηίζνπλ κε δηαθνξεηηθό ρξώκα ηνπο ζηίρνπο ζηνπο νπνίνπο εληνπίδνληαη ηα ραξαθηεξηζηηθά κε ηα νπνία αζρνιήζεθαλ όιεο νη νκάδεο γξάθνληαο ζε αληίζηνηρν ζρόιην ην όλνκα θάζε ραξαθηεξηζηηθνύ. Με ην πνιύρξσκν δεκνηηθό ηξαγνύδη θαίλεηαη πην παξαζηαηηθά ν βαζκόο ζηνλ νπνίν αθνινπζνύληαη θνηλνί θαλόλεο θαη εκθαλίδνληαη θνηλά ραξαθηεξηζηηθά. Έηζη νη καζεηέο αλαθαιύπηνπλ ηελ «θαηαζθεπαζηηθή πιεπξά ηεο ινγνηερλίαο», ε νπνία ζεσξείηαη «έλα βήκα πξηλ ηελ παξαγσγή από ηνπο καζεηέο ηνπ δηθνύ ηνπο πξνζσπηθνύ ιόγνπ» (Παληδαξέιαο 2012: 16). Σν ινγνηερληθό θείκελν αληηκεησπίδεηαη, θαηά ηελ έθθξαζε ηεο Νηθνιαΐδνπ, «ζαλ έλα lego, θαηαζθεπαζκέλν κε νηθεία πιηθά, πνπ επηηξέπνπλ ζηνλ καζεηή ηελ αλαθαηαζθεπή ηνπ κε απνηέιεζκα ηελ θαιύηεξε θαηαλόεζε ηεο πνηεηηθήο ηνπ» (Νηθνιαΐδνπ 2009: 122). Σέινο, ελεκεξώλνληαη νη καζεηέο πνπ δελ έρνπλ ηε δπλαηόηεηα ρξήζεο ειεθηξνληθνύ ππνινγηζηή θαη δηαδηθηύνπ ζην ζπίηη όηη πξόθεηηαη λα εθπνλήζνπλ ηε δεύηεξε θάζε ηεο δξαζηεξηόηεηαο γηα ηελ νπνία ζα ελεκεξσζνύλ ζηελ αξρή ηεο επόκελεο δηδαθηηθήο ώξαο. 6 ε θαη 7 ε δηδαθηηθή ώξα. Οη καζεηέο νη νπνίνη εθπόλεζαλ ηελ αηνκηθή εξγαζία ζην ζπίηη ηελ παξνπζηάδνπλ ζηνπο ζπκκαζεηέο ηεο νκάδαο ηνπο νη νπνίνη δελ είραλ ηε δπλαηόηεηα λα εξγαζηνύλ ζε ειεθηξνληθό ππνινγηζηή ζην ζπίηη. Οη ηειεπηαίνη ελεκεξώλνληαη γηα ηε δηθή ηνπο αηνκηθή εξγαζία ηελ νπνία πξέπεη λα έρνπλ νινθιεξώζεη σο ηελ επόκελε δηδαθηηθή ώξα θαη δεηά λα ζπλζέζνπλ έλα άξζξν ζην νπνίν ζα εθζέζνπλ ηηο απόςεηο ηνπο γηα ηνλ βαζκό ζηνλ νπνίν εκθαλίδνληαη θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ζην δεκνηηθό ηξαγνύδη θαη γηα ηηο ηερληθέο κε ηηο νπνίεο νη ιατθνί δεκηνπξγνί ζπλζέηνπλ ηα ηξαγνύδηα ηνπο. ειίδα 15 από 38

Γηα ηελ εξγαζία απηή νη καζεηέο πξέπεη λα ιάβνπλ ππόςε ηα «ρξσκαηηζκέλα» δεκνηηθά ηξαγνύδηα ησλ εξγαζηώλ πνπ εθπόλεζαλ νη ζπκκαζεηέο ηνπο. ηε ζπλέρεηα νη νκάδεο κειεηνύλ επηιεγκέλα από ηνλ δηδάζθνληα κνληέξλα πνηήκαηα θαη εληνπίδνπλ ζε απηά ην γλώξηζκα πνπ έρνπλ ήδε κειεηήζεη ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα ηηο πξνεγνύκελεο δηδαθηηθέο ώξεο. Σειηθόο ζηόρνο είλαη λα γξάςνπλ νη νκάδεο έλα άξζξν γηα ηε ιεηηνπξγία ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ πνπ κειέηεζαλ ζηα κνληέξλα πνηήκαηα. Γηα ηελ εθπόλεζε ηεο εξγαζίαο απηήο νη καζεηέο αλαηξέρνπλ ζε επηιεγκέλα ζεκεία ηεο δηδαθηνξηθήο δηαηξηβήο κε ηίηιν «ύγρξνλε πνίεζε θαη δεκνηηθή παξάδνζε: ην δεκνηηθό ηξαγνύδη ζηελ πνίεζε ησλ κεηαπνιεκηθώλ ππεξξεαιηζηώλ πνηεηώλ» ηνπ Υξήζηνπ Γαληήι. Όπσο έγηλε θαη θαηά ηελ εθπόλεζε ηεο εξγαζίαο πνπ αθνξνύζε ηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα, νη καζεηέο ρξσκαηίδνπλ ζε έλα αξρείν Word ηνπο ζηίρνπο όπνπ εληνπίδεηαη ην ραξαθηεξηζηηθό πνπ ήδε έρεη εληνπίζεη θαη κειεηήζεη ε νκάδα ηνπο ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα. ηε ζπλέρεηα αμηνπνηώληαο ζηνηρεία ηεο βηβιηνγξαθίαο θαη παξαπέκπνληαο ζε ζηίρνπο ησλ κνληέξλσλ πνηεκάησλ, παξνπζηάδνπλ ηηο απόςεηο ηνπο γηα ηελ εκθάληζε θαη ηε ιεηηνπξγία ζηα κνληέξλα πνηήκαηα ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ πνπ κειέηεζαλ. Σνλίδεηαη ζηνπο καζεηέο όηη πξέπεη σο ην ηέινο ηεο έβδνκεο δηδαθηηθήο ώξαο λα έρνπλ νινθιεξώζεη ηελ εξγαζία ηνπο θαη λα ηελ έρνπλ αλαξηήζεη ζην Wiki πξνθεηκέλνπ ν δηδάζθνληαο λα θάλεη πηζαλέο δηνξζώζεηο. 8 ε δηδαθηηθή ώξα ηελ αξρή ηεο ηειεπηαίαο δηδαθηηθήο ώξαο νη καζεηέο δηαβάδνπλ ηνλ ζρνιηαζκό ηεο εξγαζίαο ηνπο από ηνλ δηδάζθνληα θαη πξνβαίλνπλ ζηηο απαηηνύκελεο βειηηώζεηο. ηε ζπλέρεηα θαινύληαη όιεο νη νκάδεο λα κειεηήζνπλ όιεο ηηο εξγαζίεο πνπ πξνεγήζεθαλ θαη λα ζπλζέζνπλ έλα ζύληνκν άξζξν κε ηα ζπκπεξάζκαηά ηνπο γηα ηα θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ησλ δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ θαη ηελ εκθάληζε ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ απηώλ ζε κνληέξλα πνηήκαηα. Οη καζεηέο ελεκεξώλνληαη από ηνλ δηδάζθνληα όηη κεηαμύ ησλ εξγαζηώλ ζα επηιεγεί απηή πνπ ζα αλαξηεζεί ζηε Βηθηπαίδεηα κε ηνλ ηίηιν «ρέζε ζύγρξνλεο πνίεζεο θαη δεκνηηθνύ ηξαγνπδηνύ» θαη ειίδα 16 από 38

ζα ζπκπιεξώζεη ην ιήκκα γηα ην δεκνηηθό ηξαγνύδη πνπ ήδε ππάξρεη. Σέινο αλαηίζεηαη ζηνπο καζεηέο ε εξγαζία πνπ ζα εθπνλεζεί ζην ζπίηη θαη ζα απνηειέζεη θξηηήξην αμηνιόγεζεο ησλ ίδησλ αιιά θαη ηνπ βαζκνύ ζηνλ νπνίν επηηεύρζεθαλ νη ζηόρνη ηνπ ζελαξίνπ, νη νπνίνη αθνξνύλ ηνλ εληνπηζκό θαη ηνλ ζρνιηαζκό θνηλώλ ραξαθηεξηζηηθώλ κεηαμύ κνληέξλσλ πνηεκάησλ θαη δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ. Ζ εξγαζία απηή απαηηεί λα έρνπλ νη καζεηέο δπλαηόηεηα λα εξγαζηνύλ κε ειεθηξνληθό ππνινγηζηή ζην ζπίηη θαη λα δηαζέηνπλ ζύλδεζε ζην δηαδίθηπν. Αλ απηό δελ είλαη δπλαηό, πξνηείλεηαη λα ελζαξξπλζνύλ νη καζεηέο λα εξγαζηνύλ ζε δεκόζηνπο ρώξνπο πνπ δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα ζην θνηλό λα θάλεη ρξήζε ειεθηξνληθώλ ππνινγηζηώλ (π.ρ. δεκόζηεο βηβιηνζήθεο). πγθεθξηκέλα απαηηείηαη νη καζεηέο λα εληνπίζνπλ ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα πνπ ήδε έρνπλ κειεηήζεη θαηά νκάδεο θαζώο θαη ζην θιέθηηθν δεκνηηθό ηξαγνύδη Σνπ Υξήζηνπ Μειηόλε πξνζσπνπνηήζεηο πνπιηώλ. Πξέπεη λα παξνπζηάζνπλ ζε έλα θείκελό ηνπο ηε ιεηηνπξγία ησλ πξνζσπνπνηήζεσλ απηώλ. ηε ζπλέρεηα θαινύληαη λα επηζθεθηνύλ ηνλ δηθηπαθό ηόπν Φεθίδεο ηνπ Κέληξνπ Διιεληθήο Γιώζζαο θαη λα αλαδεηήζνπλ ζηνπο ζπκθξαζηηθνύο πίλαθεο ιέμεσλ ηνπ έξγνπ ηνπ ζύγρξνλνπ πνηεηή Μίιηνπ αρηνύξε ηε ιέμε ποςλί. Από ηηο δεθαπέληε αλαθνξέο ζην πνηεηηθό έξγν ηνπ αρηνύξε πνπ εκθαλίδεη ε αλαδήηεζε, νη καζεηέο πξέπεη λα επηιέμνπλ θαη λα κειεηήζνπλ απηέο όπνπ ην πνπιί παξνπζηάδεηαη πξνζσπνπνηεκέλν. ην θείκελν πνπ ζα ζπλζέζνπλ νη καζεηέο πξέπεη λα παξνπζηάζνπλ ηηο πξνζσπνπνηήζεηο πνπ κειέηεζαλ, λα αλαπηύμνπλ ζύληνκα ηε ιεηηνπξγία ηνπο θαη ιακβάλνληαο ππόςε ηνπο ηόζν ηε δηδαθηνξηθή δηαηξηβή ηνπ Υξήζηνπ Γαληήι όζν θαη ηηο εξγαζίεο ηνπο πνπ πξνεγήζεθαλ λα θαηαιήμνπλ ζε ζπκπεξάζκαηα γηα ηνλ βαζκό ζηνλ νπνίν πηζηεύνπλ όηη νη πξνζσπνπνηήζεηο ζηα πνηήκαηα ηνπ αρηνύξε είλαη απνηέιεζκα επηδξάζεσλ από ηε δεκνηηθή πνίεζε. ειίδα 17 από 38

Σ. ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΗΑ Όιεο νη νκάδεο πξέπεη λα πξνζέμνπλ θαη λα εθπνλήζνπλ ηηο παξαθάησ δξαζηεξηόηεηεο. 1 η ώπα 1. Παξαηεξήζηε ηηο θσηνγξαθίεο πνπ αληηζηνηρνύλ ζηελ νκάδα ζαο. 1 ε θαη 2 ε νκάδα: ηηο θσηνγξαθίεο βιέπεηε ιεπηνκέξεηεο από ην θηίξην ηνπ Βπδαληηλνύ Μνπζείνπ Θεζζαινλίθεο, ην νπνίν ρηίζηεθε ηελ πεξίνδν 1989-1993. Γηα ην θηίξην, ζηελ ηζηνζειίδα ηνπ κνπζείνπ, γξάθνληαη ηα εμήο: «Σν θηίξην, ιηηό θαη απέξηηην, κε πιηθά κνληέξλα πνπ δηαθξίλνληαη γηα ηνπο εμαηξεηηθά επεμεξγαζκέλνπο ζπλδπαζκνύο θαη ηελ πςειή πνηόηεηα θαηαζθεπήο ηνπο, ζπλδπάδεη ζηνηρεία ηνπ κνληεξληζκνύ θαη ηεο ειιεληθήο αξρηηεθηνληθήο παξάδνζεο» 3 ε θαη 4 ε νκάδα: ηηο θσηνγξαθίεο βιέπεηε δσγξαθηθά έξγα εθθιεζηαζηηθήο ηέρλεο ηα νπνία εθηέζεθαλ ζην Βπδαληηλό θαη Υξηζηηαληθό Μνπζείν Αζελώλ. ην δειηίν ηύπνπ ηεο έθζεζεο αλαθέξεηαη ην εμήο: «(Οη θαιιηηέρλεο) ρσξίο λα παξαζεσξνύλ ό,ηη έρεη κέρξη ηώξα θιεξνδνηήζεη ε παξάδνζε, έξρνληαη λα ηελ δηεπξύλνπλ θαη λα παξνπζηάζνπλ έξγν κνληέξλν θαη ηαπηόρξνλα παξαδνζηαθό.» 5 ε θαη 6 ε νκάδα: ηηο θσηνγξαθίεο βιέπεηε λπθηθά ηα νπνία εθηέζεθαλ ζην Μνπζείν Μπελάθε. ηελ ηζηνζειίδα ηνπ κνπζείνπ γξάθεηαη γηα ηελ έθζεζε: «Ζ δεκηνπξγία ηνπ λπθηθνύ ελδύκαηνο ζπκβαδίδεη κε ηηο ηάζεηο ηεο κόδαο κε έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν, αληιώληαο ζπρλά έκπλεπζε από ζρήκαηα ηνπ παξειζόληνο ή πξναλαγγέιινληαο ηε κόδα ηνπ αύξην.» Αθνύ κειεηήζεηε ηηο θσηνγξαθίεο πνπ αληηζηνηρνύλ ζηελ νκάδα ζαο, λα ζπδεηήζεηε κεηαμύ ζαο ηα παξαθάησ εθζέηνληαο ζε έλα ζύληνκν θείκελν ηηο απόςεηο ζαο: ειίδα 18 από 38

ην αληηθείκελν πνπ εηθνλίδεηαη ζηε θσηνγξαθία εληνπίδεηε ζηνηρεία πνπ ζα ηα ραξαθηεξίδαηε παξαδνζηαθά ή κνληέξλα; Θεσξείηε όηη ζηνλ ζύγρξνλν ηξόπν δσήο δηαηεξνύληαη ζηνηρεία ηνπ παξειζόληνο; ηε ζπλέρεηα ζα αθνινπζήζεη ζπδήηεζε ζηελ νινκέιεηα ηεο ηάμεο, νπόηε θαη ζα αθνπζηνύλ νη απόςεηο όισλ ησλ νκάδσλ. 2. Γηαβάζηε ηα παξαθάησ δεκνηηθά ηξαγνύδηα, ζηα νπνία ζα ζηεξηρηνύλ νη δξαζηεξηόηεηεο ησλ επόκελσλ δηδαθηηθώλ σξώλ, θαη ζπδεηήζηε κεηαμύ ζαο ην ζέκα θάζε ηξαγνπδηνύ: Σνπ γηνθπξηνύ ηεο Άξηαο Σνπ λεθξνύ αδεξθνύ Ζ αξπαγή ηεο γπλαίθαο ηνπ Γηγελή Ο γηνο ηεο ρήξαο Γηαηί είλαη καύξα ηα βνπλά; Ήιηε κνπ θαη ηξηζήιηε κνπ Ζ ιπγεξή ζηνλ Άδε Σεο Γέζπσο Σεο Πάξγαο Σν θξνύζνο ηεο Αληξηαλνύπνιεο 2 η και 3 η ώπα Μειεηήζηε ην παξαδνζηαθό πνίεκα «αλ πεηαινύδα ζηε θσηηά» ηνπ Ησάλλε Βειαξά, ην δεκνηηθό ηξαγνύδη «Σεο Πάξγαο» θαη ην κνληέξλν πνίεκα «Σα δώξα» ηνπ Μίιηνπ αρηνύξε θαη ζπκπιεξώζηε ηνλ πίλαθα πνπ ζαο δίλεηαη κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ ηξηώλ πνηεκάησλ όζνλ αθνξά ηε κνξθή αιιά θαη ην πεξηερόκελό ηνπο. ειίδα 19 από 38

Με βάζε ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ εληνπίζαηε πνύ λνκίδεηε όηη θαηαηάζζεηαη ην δεκνηηθό ηξαγνύδη, ζηελ παξαδνζηαθή ή ζηε κνληέξλα πνίεζε; Θα γίλεη ζύληνκε ζπδήηεζε ζηελ ηάμε κε ην ζέκα απηό. Μειεηήζηε ηηο εξγαζίεο πνπ αλαξηήζεθαλ από ηηο άιιεο νκάδεο ζηε ζειίδα ηνπο ζην Wiki, ζρνιηάζηε ηνλ πίλαθα πνπ ζπκπιήξσζαλ θαη θάλεηε πηζαλέο ζπκπιεξώζεηο θαη δηνξζώζεηο ζην δηθό ζαο πίλαθα. Γηα εμνηθνλόκεζε ρξόλνπ νη νκάδεο ζα ζρνιηάζνπλ ηηο εξγαζίεο αλά δύν σο εμήο: Ζ 1 ε νκάδα ζα κειεηήζεη θαη ζα ζρνιηάζεη ηελ εξγαζία ηεο 2 εο θαη αληίζηξνθα. Ζ 3 ε νκάδα ζα κειεηήζεη θαη ζα ζρνιηάζεη ηελ εξγαζία ηεο 4 εο θαη αληίζηξνθα. Ζ 5 ε νκάδα ζα κειεηήζεη θαη ζα ζρνιηάζεη ηελ εξγαζία ηεο 6 εο θαη αληίζηξνθα. Να έρεηε ππόςε ζαο όηη ην ηειεπηαίν ηέηαξην ηεο ηξίηεο ώξαο ζα παξνπζηαζηνύλ ζηελ νινκέιεηα ηεο ηάμεο νη πίλαθεο όισλ ησλ νκάδσλ θαη ζα ζπκπιεξσζεί έλαο ζπγθεληξσηηθόο πίλαθαο κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο παξαδνζηαθήο θαη κνληέξλαο πνίεζεο. Δπγαζία για ηο ζπίηι Λακβάλνληαο ππόςε ζαο ηνλ πίλαθα ζηνλ νπνίν θαηαιήμακε κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο παξαδνζηαθήο θαη κνληέξλαο πνίεζεο λα γξάςεηε έλα άξζξν κε ην ίδην ζέκα. Αλ ζην ζπίηη έρεηε πξόζβαζε ζην δηαδίθηπν, λα αλαξηήζεηε ην άξζξν ζην Wiki, δηαθνξεηηθά λα ην γξάςεηε ζε έλα θύιιν ραξηί κε ηα ζηνηρεία ζαο θαη λα ην παξαδώζεηε ηελ επόκελε θνξά ζηνλ δηδάζθνληα, ν νπνίνο ζα επηιέμεη ην άξζξν πνπ κε ηνλ ηίηιν «Παξαδνζηαθή θαη κνληέξλα πνίεζε» ζα αλαξηεζεί ζηελ ειεθηξνληθή εγθπθινπαίδεηα Βηθηπαίδεηα, ζε έλα ιήκκα πνπ ζα δεκηνπξγεζεί γηα ηνλ ζθνπό απηό. ειίδα 20 από 38

4 η και 5 η διδακηική ώπα Όπσο δηαβάδεηε ζηελ εηζαγσγή ηνπ ζρνιηθνύ βηβιίνπ, ηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα αθνινπζνύλ νξηζκέλνπο βαζηθνύο θαλόλεο ζηελ ηερλνηξνπία ηνπο θαη παξνπζηάδνπλ θνηλά ραξαθηεξηζηηθά. ηόρνο καο είλαη όιεο νη νκάδεο λα δηαβάζνπλ ηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα πνπ ηνπο δίλνληαη θαη λα εμεηάζνπλ ζε απηά ηνπο ζπγθεθξηκέλνπο θαλόλεο θαη ηα θνηλά ραξαθηεξηζηηθά. Κάζε νκάδα ζα εμεηάζεη έλα ραξαθηεξηζηηθό κειεηώληαο παξάιιεια αληίζηνηρα ζεκεία από ηε βηβιηνγξαθία πνπ αλαιύνπλ ηε ιεηηνπξγία ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ πνπ εμεηάδεηαη: 1 ε νκάδα: Σν δεύηεξν εκηζηίρην επεμεγεί, πξνζδηνξίδεη ή επαλαιακβάλεη ην πξώην (παξαιιειηζκνί). Να κειεηήζεηε ηηο ζειίδεο 66-68 από ην βηβιίν Γημοηικό ηπαγούδι. Μια διαθοπεηική πποζέγγιζη ηνπ Δξαηνζζέλε Καςσκέλνπ. 2 ε νκάδα: Ακήραλν ζρήκα/ππεξβνιή. Να κειεηήζεηε ηηο ζειίδεο 136-137 από ηε δηδαθηνξηθή δηαηξηβή ηνπ Υξήζηνπ Γαληήι, ύγρξνλε πνίεζε θαη δεκνηηθή παξάδνζε: ην δεκνηηθό ηξαγνύδη ζηελ πνίεζε ησλ κεηαπνιεκηθώλ ππεξξεαιηζηώλ πνηεηώλ 3 ε νκάδα: Νόκνο ησλ ηξηώλ. Να κειεηήζεηε ηηο ζειίδεο 153-154 από ην βηβιίν Το Γημοηικό ηπαγούδι ηνπ Αιέμε Πνιίηε. 4 ε νκάδα: Αληίζεζε. Να κειεηήζεηε ηηο ζειίδεο 78-79 από ην βηβιίν Γημοηικό ηπαγούδι. Μια διαθοπεηική πποζέγγιζη ηνπ Δξαηνζζέλε Καςσκέλνπ. 5 ε νκάδα: ρήκα άξζεο θαη ζέζεο. Να κειεηήζεηε ηηο ζειίδεο 80-81 από ην βηβιίν Γημοηικό ηπαγούδι. Μια διαθοπεηική πποζέγγιζη ηνπ Δξαηνζζέλε Καςσκέλνπ. 6 ε νκάδα: Δπαλάιεςε όξσλ θαη θξάζεσλ. Να κειεηήζεηε ηηο ζειίδεο 75-77 από ην βηβιίν Γημοηικό ηπαγούδι. Μια διαθοπεηική πποζέγγιζη ηνπ Δξαηνζζέλε Καςσκέλνπ. ειίδα 21 από 38

Να νξγαλώζεηε ηε κειέηε ζαο σο εμήο: Γηαβάζηε ζηελ εηζαγσγή ηνπ ζρνιηθνύ βηβιίνπ ην ζρεηηθό ρσξίν θαη ζηε βηβιηνγξαθία πνπ ζαο δίλεηαη ην ρσξίν πνπ αθνξά ην γλώξηζκα ηνπ δεκνηηθνύ ηξαγνπδηνύ ην νπνίν κειεηάηε. εκεηώζηε ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα ηεο νκάδαο ζαο ζηίρνπο όπνπ εληνπίδεηαη ην ραξαθηεξηζηηθό ην νπνίν εμεηάδεηε. ε έλα αξρείν Word ρξσκαηίζηε ηνπο ζηίρνπο πνπ εληνπίζαηε. Να ζπληάμεηε έλα άξζξν γηα ηελ εκθάληζε θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ πνπ κειεηάηε ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα πνπ ζαο δίλνληαη. Να θάλεηε ηηο απαξαίηεηεο αλαθνξέο ζε ζηίρνπο ησλ ηξαγνπδηώλ θαζώο θαη ζηε βηβιηνγξαθία πνπ κειεηήζαηε. Να αλαξηήζεηε ζην Wiki ην άξζξν ζαο ζπλνδεπόκελν από ηα ρξσκαηηζκέλα ηξαγνύδηα. Δπγαζία για ηο ζπίηι. θέινο α. Όζνη έρεηε πξόζβαζε ζην δηαδίθηπν από ην ζπίηη λα κειεηήζεηε ηηο εξγαζίεο όισλ ησλ νκάδσλ θαη, αθνύ επηιέμεηε έλα από ηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα, λα εληνπίζεηε ζε απηό ρξσκαηίδνληαο κε δηαθνξεηηθό ρξώκα θαζέλα από ηα γλσξίζκαηα πνπ εληόπηζαλ νη νκάδεο. ηόρνο καο είλαη λα θαλεί ε έθηαζε ζηελ νπνία αθνινπζνύληαη θνηλνί θαλόλεο θαη εκθαλίδνληαη θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα πνπ επηιέμαηε. Όζνη καζεηέο δελ έρεηε πξόζβαζε ζην δηαδίθηπν από ην ζπίηη, θάλεηε ππνκνλή σο ηελ επόκελε δηδαθηηθή ώξα, νπόηε θαη ζα ζαο αλαηεζεί κία θαηλνύξηα εξγαζία. 6 η και 7 η ώπα Όζνη καζεηέο εθπνλήζαηε ζην ζπίηη ηελ πξνεγνύκελε εξγαζία, λα ηελ παξνπζηάζεηε ζηα κέιε ηεο νκάδαο ζαο πνπ δελ είραλ πξόζβαζε ζην δηαδίθηπν από ην ζπίηη, πξνθεηκέλνπ νη ηειεπηαίνη λα νινθιεξώζνπλ ην ζθέινο β ηεο εξγαζίαο. ειίδα 22 από 38

Δπγαζία για ηο ζπίηι θέινο β. Όζνη καζεηέο δελ αζρνιεζήθαηε κε ην ζθέινο α ηεο εξγαζίαο, αθνύ ιάβεηε ππόςε ζαο ηα «ρξσκαηηζκέλα» δεκνηηθά ηξαγνύδηα ζηηο εξγαζίεο ησλ ζπκκαζεηώλ ζαο, λα ζπληάμεηε έλα άξζξν κε ζέκα ηνλ βαζκό ζηνλ νπνίν εκθαλίδνληαη θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ζην δεκνηηθό ηξαγνύδη θαη ηηο ηερληθέο κε ηηο νπνίεο νη ιατθνί δεκηνπξγνί ζπλζέηνπλ ηα ηξαγνύδηα ηνπο. Όιεο νη νκάδεο λα κειεηήζεηε ηα κνληέξλα πνηήκαηα πνπ ζαο δίλνληαη. Να εληνπίζεηε ζε απηά ην γλώξηζκα ην νπνίν κειεηήζαηε ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα ηηο πξνεγνύκελεο δηδαθηηθέο ώξεο. Όπσο θάλαηε θαη κε ηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα, έηζη θαη ηώξα ζε έλα αξρείν Word λα ρξσκαηίζεηε ηνπο ζρεηηθνύο ζηίρνπο. Να δηαβάζεηε ηα ζεκεία από ηε δηδαθηνξηθή δηαηξηβή κε ηίηιν «ύγρξνλε πνίεζε θαη δεκνηηθή παξάδνζε: ην δεκνηηθό ηξαγνύδη ζηελ πνίεζε ησλ κεηαπνιεκηθώλ ππεξξεαιηζηώλ πνηεηώλ» ηνπ Υξήζηνπ Γαληήι, ηα νπνία αληηζηνηρνύλ ζηελ νκάδα ζαο, όπσο θαίλεηαη ζηηο παξαθάησ ππεξζπλδέζεηο: 1 ε νκάδα: Σν δεύηεξν εκηζηίρην επεμεγεί, πξνζδηνξίδεη ή επαλαιακβάλεη ην πξώην (παξαιιειηζκνί). 2 ε νκάδα: Ακήραλν ζρήκα/ππεξβνιή. 3 ε νκάδα: Νόκνο ησλ ηξηώλ. 4 ε νκάδα: Αληίζεζε. 5 ε νκάδα: ρήκα ζέζεο-άξζεο. 6 ε νκάδα: Δπαλάιεςε όξσλ θαη θξάζεσλ. ηε ζπλέρεηα λα εθζέζεηε ζε έλα άξζξν ηηο απόςεηο ζαο γηα ηελ εκθάληζε θαη ηε ιεηηνπξγία ζηα κνληέξλα πνηήκαηα ηνπ ραξαθηεξηζηηθνύ ην νπνίν ήδε έρεηε εληνπίζεη θαη κειεηήζεη ζηε δεκνηηθή πνίεζε. Σελ εξγαζία ζαο πξέπεη λα ηελ έρεηε νινθιεξώζεη θαη αλαξηήζεη ζην Wiki σο ην ηέινο ηεο έβδνκεο δηδαθηηθήο ώξαο, πξνθεηκέλνπ ν δηδάζθνληαο λα ηε ζρνιηάζεη θαη λα θάλεη πηζαλέο δηνξζώζεηο. ειίδα 23 από 38

8 η ώπα Να δηαβάζεηε ηνλ ζρνιηαζκό ηεο εξγαζίαο από ηνλ δηδάζθνληα θαη λα πξνβείηε ζηηο απαηηνύκελεο βειηηώζεηο. ηε ζπλέρεηα, αθνύ ιάβεηε ππόςε ζαο ηηο εξγαζίεο όισλ ησλ νκάδσλ, λα ζπληάμεηε έλα άξζξν κε ηίηιν «ρέζεηο ζύγρξνλεο πνίεζεο θαη δεκνηηθνύ ηξαγνπδηνύ» ζπκπεξηιακβάλνληαο ηα ζπκπεξάζκαηα όισλ ησλ νκάδσλ. Σν άξζξν ζαο λα ην αλαξηήζεηε ζην Wiki. Να έρεηε ππόςε ζαο όηη ν δηδάζθνληαο ζα επηιέμεη ην άξζξν ην νπνίν ζα αλαξηεζεί ζηε Βηθηπαίδεηα ζπκπιεξώλνληαο ην ιήκκα πνπ ήδε ππάξρεη γηα ην δεκνηηθό ηξαγνύδη. Δπγαζία για ηο ζπίηι Γηα ηελ εθπόλεζε ηεο ηειεπηαίαο εξγαζίαο απαηηείηαη λα δηαζέηεηε πξόζβαζε ζην δηαδίθηπν από ην ζπίηη. Όζνη καζεηέο δελ έρνπλ ηε δπλαηόηεηα απηή κπνξνύλ λα εξγαζηνύλ ζηε δεκόζηα βηβιηνζήθε ηεο πεξηνρήο ή ζε άιινπο ρώξνπο πνπ πξνζθέξνπλ δσξεάλ ζύλδεζε ζην δηαδίθηπν. α. ηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα πνπ κειεηήζαηε θαη ζην θιέθηηθν δεκνηηθό ηξαγνύδη Σνπ Υξήζηνπ Μειηόλε εκθαλίδνληαη πνπιηά πξνζσπνπνηεκέλα λα κηινύλ κε αλζξώπνπο θαη λα έρνπλ αλζξώπηλα ζπλαηζζήκαηα. Να παξνπζηάζεηε ζε έλα θείκελν ηηο πξνζσπνπνηήζεηο απηέο αλαιύνληαο ηε ιεηηνπξγία ηνπο ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα. β. Να επηζθεθηείηε ηνλ δηθηπαθό ηόπν Φεθίδεο ηνπ Κέληξνπ Διιεληθήο Γιώζζαο θαη λα αλαδεηήζεηε ζηνπο ζπκθξαζηηθνύο πίλαθεο ιέμεσλ ηνπ έξγνπ ηνπ ζύγρξνλνπ πνηεηή Μίιηνπ αρηνύξε ηε ιέμε ποςλί. Από ηηο αλαθνξέο ζην πνηεηηθό έξγν ηνπ αρηνύξε πνπ εκθαλίδεη ε αλαδήηεζε λα επηιέμεηε θαη λα κειεηήζεηε απηήλ ζηελ νπνία ην πνπιί παξνπζηάδεηαη πξνζσπνπνηεκέλν. Να κειεηήζεηε ηηο πξνζσπνπνηήζεηο απηέο θαη ζε έλα θείκελν λα ηηο παξνπζηάζεηε αλαιύνληαο ηε ιεηηνπξγία ηνπο. Δπίζεο, ιακβάλνληαο ππόςε ζαο ηηο εξγαζίεο όισλ ησλ νκάδσλ πνπ πξνεγήζεθαλ θαζώο θαη ην ζρεηηθό ρσξίν από ηε δηδαθηνξηθή δηαηξηβή ηνπ Υξήζηνπ Γαληήι, λα ζπληάμεηε έλα ζύληνκν θείκελν ζην νπνίν ζα παξνπζηάζεηε ηα ζπκπεξάζκαηά ζαο γηα ηνλ βαζκό ζηνλ νπνίν πηζηεύεηε όηη νη πξνζσπνπνηήζεηο ησλ πνπιηώλ ζηα πνηήκαηα ηνπ Μίιηνπ αρηνύξε είλαη απνηέιεζκα ησλ επηδξάζεσλ από ηε δεκνηηθή πνίεζε. ειίδα 24 από 38

Ε. ΑΛΛΔ ΔΚΓΟΥΔ Δίλαη δπλαηόλ ν δηδάζθσλ λα πξνζζέζεη ηε κειέηε θαη άιισλ ραξαθηεξηζηηθώλ ζηα δεκνηηθά ηξαγνύδηα, λα αθαηξέζεη ή λα αληηθαηαζηήζεη θάπνηα, αιιάδνληαο έηζη θαη ηα ηξαγνύδηα πνπ εμεηάδνπλ νη καζεηέο, ηα νπνία κπνξεί λα πξνέξρνληαη από ην ζρνιηθό βηβιίν ή όρη. Δπίζεο, κπνξεί λα αιιάμεη ηε βηβιηνγξαθία από ηελ νπνία αληινύλ νη καζεηέο ην πιηθό ηνπο γηα ηε ζύλζεζε ηεο εξγαζίαο ηνπο, αλ θάπνηα από ηα βηβιία πνπ πξνηείλνληαη δελ είλαη δηαζέζηκα ή αλ επηθέξεη αιιαγέο ζηε ζηνρνζεζία ηνπ ζελαξίνπ αιιάδνληαο ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ δεκνηηθώλ ηξαγνπδηώλ ηα νπνία κειεηνύλ νη καζεηέο. Ζ. ΚΡΗΣΗΚΖ Δίλαη πηζαλό λα αληηκεησπηζηνύλ δπζθνιίεο ζηε ρξήζε ηνπ Wiki, νη νπνίεο κπνξνύλ λα αληηκεησπηζηνύλ κε ηε δηάζεζε ιίγνπ ρξόλνπ πξηλ από ηελ εθαξκνγή ηνπ ζελαξίνπ, πξνθεηκέλνπ νη καζεηέο λα απνθηήζνπλ ηελ απαηηνύκελε επρέξεηα ζηε ρξήζε ηνπ. Αλ θαη γηα ηηο πεξηζζόηεξεο εξγαζίεο πνπ εθπνλνύληαη ζην ζπίηη πξνβιέθζεθε ην ελδερόκελν νη καζεηέο λα κελ έρνπλ πξόζβαζε ζην δηαδίθηπν από ην ζπίηη ηνπο, σζηόζν ε ηειεπηαία αηνκηθή εξγαζία ζηεξίδεηαη ζηε ρξήζε ειεθηξνληθνύ ζπκθξαζηηθνύ πίλαθα. Γηα ηελ εξγαζία απηή ν δηδάζθσλ κπνξεί λα ελζαξξύλεη ηνπο καζεηέο λα εξγαζηνύλ ζε ρώξνπο ηεο πεξηνρήο ηνπο όπνπ δηαηίζεηαη ειεύζεξε πξόζβαζε ζην δηαδίθηπν (π.ρ. θάπνηα δεκόζηα βηβιηνζήθε). Θ. ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ Κνπηζνγηάλλεο, Γ. 2010. Σα ειεθηξνληθά πεξηβάιινληα παξαγσγήο ιόγνπ. ην Δπιμοπθωηικό ςλικό για ηην επιμόπθωζη ηων εκπαιδεςηικών ζηα Κένηπα Σηήπιξηρ Δπιμόπθωζηρ. ηρ.3 Κιάδνο: ΠΔ02, 211-236. Πάηξα: ΗΣΤ. http://blogs.sch.gr/stratilio/files/2014/07/tpe-eidiko-meros.pdf. ειίδα 25 από 38

Νηθνιαΐδνπ,. 2009. Λογοηεσνία και Νέερ Τεσνολογίερ. Από ηη θεωπία ζηη διδακηική ππάξη. Αζήλα: Κέδξνο. Παληδαξέιαο, Π. 2012. Σα βαζηθά εξγαιεία ησλ ΣΠΔ ζηε δηδαζθαιία ηεο ινγνηερλίαο θαη ν ρξήζεηο ηνπο: πεξηβάιινληα παξαγσγήο ιόγνπ, ινγηζκηθό παξνπζίαζεο θαη δηαδίθηπν. Θεζζαινλίθε: Κέληξν Διιεληθήο Γιώζζαο. http://www.greeklanguage.gr/sites/default/files/digital_school/3.1.2_pantzarelas_0.pd f. ειίδα 26 από 38

ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ Φσηνγξαθίεο γηα δξαζηεξηόηεηα 1 εο δηδαθηηθήο ώξαο. 1 ε θαη 2 ε νκάδα Φσηνγξαθίεο ηνπ Βπδαληηλνύ Μνπζείνπ Θεζζαινλίθεο, νη νπνίεο πξνέξρνληαη από ην πεξηνδηθό ηνπ κνπζείνπ η.1/1994 (http://mbp.gr/images/ekdoseis/mvp%2001/mbp%2001%20entire.pdf) ειίδα 27 από 38

3 ε θαη 4 ε νκάδα Φσηνγξαθίεο έξγσλ δσγξαθηθήο πνπ εθηέζεθαλ ζην Υξηζηηαληθό θαη Βπδαληηλό Μνπζείν Αζελώλ θαη δεκνζηεύνληαη ζηελ ηζηνζειίδα ηνπ κνπζείνπ (http://www.byzantinemuseum.gr/el/museum_news/press_releases/?nid=1269). ειίδα 28 από 38

5 ε θαη 6 ε νκάδα Φσηνγξαθίεο λπθηθώλ ηα νπνία εθηέζεθαλ ζην Μνπζείν Μπελάθε θαη δεκνζηεύνληαη ζηελ ηζηνζειίδα ηνπ κνπζείνπ (http://www.benaki.gr/index.asp?id=202020001&sid=1412&cat=0&lang=gr). ειίδα 29 από 38

ηίσορ (ππάξρεη ίδηνο αξηζκόο ζπιιαβώλ ζε θάζε ζηίρν;) ηποθή (ην πνίεκα είλαη ρσξηζκέλν ζε νκνηόκνξθεο ζηξνθέο;) Μέηπο (ππάξρεη κέηξν; αλ λαη, πνην;) Ομοιοκαηαληξία (ππάξρεη νκνηνθαηαιεμία; αλ λαη, πνηα;) Σίηλορ (ζρνιηάζηε ηνλ ηίηιν σο πξνο ηελ πξσηνηππία ηνπ) Νοημαηική αλληλοςσία (ππάξρεη ινγηθή ζύλδεζε κεηαμύ ησλ λνεκάησλ;) Θέμαηα Μοηίβα (πνηα επηκέξνπο ζέκαηα θαη κνηίβα δηαθξίλνληαη ζην πνίεκα;) Λςπιζμόρ (ππάξρνπλ «πινύζηα» ζρήκαηα ιόγνπ θαη έληνλν ζπλαίζζεκα;) Παπαδοζιακό ποίημα: «αν πεηαλούδα ζηη θωηιά» Πίνακαρ 1 Γημοηικό ηπαγούδι: «Σηρ Πάπγαρ» Μονηέπνο ποίημα: ειίδα 30 από 38

Γπαμαηικόηηηα (ππάξρεη ζεαηξηθόηεηα ζην πνίεκα, ν πνηεηήο απεπζύλεηαη ζε θάπνηνλ απνδέθηε ρξεζηκνπνηώληαο β ελ. πξόζσπν;) ηίξη (ε ρξήζε ησλ ζεκείσλ ζηίμεο είλαη απηή πνπ ζα πεξηκέλακε θαη ζε θάπνην πεδό;) Λεξιλόγιο (ην ιεμηιόγην είλαη ζπλεζηζκέλν θαη θαζεκεξηλό ή πξσηόηππν θαη αζπλήζηζην;) ύνηαξη (ν ιόγνο αθνινπζεί ηνπο θαλόλεο ζύληαμεο πνπ καο είλαη γλσζηνί θαη ζηνλ πεδό ιόγν;) ειίδα 31 από 38

Πίνακαρ 2 Παξαθνινπζώληαο ηηο εξγαζίεο ησλ άιισλ νκάδσλ λα ζπκπιεξώζεηε ηηο παξαθάησ ζηήιεο κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο παξαδνζηαθήο θαη ηεο κνληέξλαο πνίεζεο, όπσο απηά ηα εληόπηζαλ νη ζπκκαζεηέο ζαο ζηηο εξγαζίεο ηνπο. Υαπακηηπιζηικά ηηρ παπαδοζιακήρ ποίηζηρ Υαπακηηπιζηικά ηηρ μονηέπναρ ποίηζηρ ειίδα 32 από 38

Νάνορ Βαλαωπίηηρ Μαπμαπωμένο ποίημα Μνληέξλα πνηήκαηα Οηθνδνκή καξκάξηλε κε καξκαξέληεο πόξηεο ε κηα πιαηεία καξκάξηλε καξκαξσκέλνο άλζξσπνο Μαξκαξσκέλνο νπξαλόο κε καξκαξέληα ζύλλεθα Μαξκαξσκέλνη λεαξνί κε καξκαξέληα κάηηα Μαξκαξσκέλε ζάιαζζα κε καξκαξέληα πινία Αεξόπιαλα από κάξκαξν ζε καξκαξέληα αηκόζθαηξα Γπλαίθεο από κάξκαξν ζε καξκαξέληνπο θήπνπο Γηαβάδνληαο καξκάξηλεο πξσηλέο εθεκεξίδεο ε καξκαξέληα πξόζνςε καξκάξηλνπ κεγάξνπ Μαξκάξηλα θαζίζκαηα καξκάξηλνπ ζεάηξνπ Καη ζε ινπηξά καξκάξηλα αγόξηα καξκαξέληα Κνηκνύληαη ζε καξκάξηλα καθξόζηελα θξεβάηηα Κόβνπλ θαξπνύο καξκάξηλνπο ζε καξκαξέληα δέληξα Φήλνπλ ςσκηά καξκάξηλα ζε καξκαξέληνπο θνύξλνπο Ηππεύνληαο καξκάξηλεο θνξάδεο παλ πεξίπαην Με ηα καξκάξηλα καιιηά πνπ αλεκίδνπλ πίζσ ηνπο. Μίληορ ασηούπηρ Σα σωπιζμένα ηνλ Αλδξέα Δκπεηξίθν Σν πνηάκη ην όλεηξν ηα ζπηξνύληα θη ν θόβνο ζθνξπηζηήθαλ ζ απηό ην ιηβάδη θη ε σξαία γπλαίθα κε ηε βέξγα ηνπ πάζνπο ηπξαλλάεη ηα κάηηα ηεο ηπξαλλάεη ηελ ςπρή ηεο λα γπξίζεη ην άινγν ζηε θσλή ηεο θνξάδαο ηα ζπηξνύληα λα βξνύλε ηα πόδηα λα θνξέζεη ηε κάζθα ηνπ ν κεγάινο ν θόβνο ην πνηάκη λ αθήζεη ζ άιιν ξέκα ην αίκα ηνπ θαη η όλεηξν λα γεκίζεη κ άιιν θσο ηελ θαξδηά ηεο ηελ θαξδηά ηε δηθή ηεο θαη ησλ άιισλ αλζξώπσλ ειίδα 33 από 38

Κη ν γελλαίνο ζεόο ν ζθιεξόο εξαζηήο ηεο πνπ γπξίδεη ηα βξάδηα κε κεγάια θαξάβηα λα ξηρηεί ζηα ζνθάθηα κ έλα άζπξν καληίιη κεο ζηε λύρηα κε ηα δέληξα θαη η άζηξα λα ηε βξεη ζ έλα δξόκν λα ηε βξεη ζ έλα ζπίηη κε γλσζηνύο κάλεο-γξηέο θη αδύλαηα αγόξηα λα ηε βξεη ζηελ πιεγή ζην ζεκάδη ηνπ πάζνπο όηαλ κόλε ζεθώλεη ηε βέξγα γηα λα ζκίμνπλ θαη πάιη καδί ζην ιηβάδη ην πνηάκη ην όλεηξν ηα ζπηξνύληα θη ν θόβνο Νάνορ Βαλαωπίηηρ Ονομαζηικά Μπξνζηά καο είλαη κηα πόξηα ζαλ άλζξσπνο Γηαηί νη άλζξσπνη είλαη πόξηεο θη απηνί Άιιεο θιεηδσκέλεο θη άιιεο νξζάλνηρηεο θαη ζε ζπξώρλεη Ζ πεξηέξγεηα λα ηηο αλνίμεηο ε δίςα λα ηηο δηαβείο Καη ε ειπίδα ζε ηπξαλλάεη πσο ίζσο θάπνηε Από απηέο λα ηαλε κηα πνπ ζα ζ έβγαδε ζηνλ ήιην, Καη κηαλ άιιε πνπ ρε ηα γηαζεκηά ηεο θξπκκέλα Ή κηα Σξίηε πνπ δελ κπόξεζεο ηόηε λα ηελ αλνίμεηο Καη ηώξα είλαη πηα αξγά, είλαη αδύλαην λα γπξίζεηο Γηαηί άιιαμε ν πνηακόο ηόζεο θνξέο ηα λεξά ηνπ Καη νη άλεκνη πνπ θπζνύλ ζε ζπξώρλνπλ νινέλα καθξύηεξα από ηελ παηξηθή ζνπ γε. Γ.Π. Παπαδίηζαρ Γώδεκα αινίγμαηα ηβ [ηξηηηύο] Με κνπ ηα ιεο ηα ηξία ζεκάδηα ην έλα είλαη αγέξαο ην άιιν καο κνηάδεη ην ηξίην απ ηα ιόγηα καο πεγάδεη θη σο είκαζηε έλα, ζε ηξία ζθνηάδηα καο θνκκαηηάδεη. ειίδα 34 από 38

Μίληορ ασηούπηρ Ο πςπεηόρ ηηρ σαπάρ Ζιερηξηθέο θνπξηίλεο ζ άιιε επνρή ειερηξηθνί πνιπέιαηνη δπν πξσηλά παξάζπξα δπν κάηηα θσηηζκέλα ε ζθηά η αλζξώπνπ δηαβαίλεη κέξα λα λαη γηά λύρηα θη ε θσλή: Μελ ηξέρεηο κε θεύγεηο ζ αγαπώ La voix du rêve Μίληορ ασηούπηρ Ο βςθόρ Έλαο λαύηεο ςειά ζηα θάηαζπξα ληπκέλνο ηξέρεη κέζ ζην θεγγάξη Κη ε θνπέια απ ηε γεο κε ηα θόθθηλα κάηηα ιέεη έλα ηξαγνύδη πνπ δε θηάλεη σο ην λαύηε Φηάλεη σο ην ιηκάλη θηάλεη σο ην θαξάβη θηάλεη σο ηα θαηάξηηα Μα δε θηάλεη ςειά ζην θεγγάξη Νάνορ Βαλαωπίηηρ Σο ζπίηι Σν ζπίηη απηό εκείο ην ρηίζακε άιινη ζα θαηνηθήζνπλ Άιινη ζ αλέβνπλ ηα ζθαιηά λα ζηξώζνπλ ηα θξεβάηηα Άιινη ζ αλάςνπλ ηα θεξηά ζηα βνξηλά δσκάηηα Πνηεο δπζθνιίεο πνηα δάρηπια πνηα κάηηα Καη από καο πνηνο ζα ηνικήζεη λα κηιήζεη Με ηα πξόζσπα πνπ δνύλε απνθιεηζκέλα Πίζσ από ρηιηάδεο πόξηεο, παξάζπξα θαη θάζηξα Πνπ ηα ρηππάλ νη ζάιαζζεο ηα όλεηξα θαη η άζηξα. Σν ζπίηη απηό εκείο ην ρηίζακε άιινο ζα θαηνηθήζεη. ειίδα 35 από 38

Μίληορ ασηούπηρ Ζ νύσηα ηηρ ληζμονημένηρ Απηόο ν άλδξαο κε ηα δύζθνια ιόγηα κέζα ζηε λύρηα δίρσο ηε θσλή ηνπ έξρεηαη ζε θσλάδεη θόβεηο ην έλα ρέξη ζνπ ιεζκνλεκέλε έξρεηαη ζε θσλάδεη θόβεηο ην έλα ζηήζνο ζνπ ιεζκνλεκέλε έξρεηαη ζε θσλάδεη δελ έρεηο πηα κάηηα ιεζκνλεκέλε έξρεηαη ζε θσλάδεη πεγαίλεηο ιεζκνλεκέλε ςειαθεηά κεζ ζηα καύξα πεγάδηα νύηε ην θηιί ζνπ λα θάςεηο νύηε ζην πεγάδη λα πέζεηο νύηε ην αίκα ζνπ λα ζπλάμεηο όηαλ ζα ζθύβεη βαξύο επάλσ ζνπ λα πάξεηο έλα δάρηπιό ηνπ λα θάλεηο δηθή ζνπ ηε λύρηα λα μεκεξώζεηο πάιη νιάθαηξε πάιη σξαία ηε ραξαπγή ειίδα 36 από 38

Μίληορ ασηούπηρ Ζ ληζμονημένη I Γελ είλαη απηό ην απιάθη απιάθη αίκαηνο δελ είλαη απηό ην πινίν πινίν ζύειιαο δελ είλαη απηόο ν ηνίρνο ηνίρνο εδνλήο δελ είλαη απηό ην ςίρνπιν ςίρνπιν γηνξηήο δελ είλαη απηόο ν ζθύινο ζθύινο ινπινπδηώλ δελ είλαη απηό ην δέληξν δέληξν ειερηξηθό δελ είλαη απηό ην ζπίηη ζπίηη δηζηαγκνύ Γελ είλαη ε ιεπθή γξηά γξηά εηνηκνζάλαηε Δίλαη κηα θνπηαιηά γιπθό θξαζί δύλακε ραξάο γηα ηε δσή ηεο ιεζκνλεκέλεο Μίληορ ασηούπηρ Θπήνορ θηζκέλα ηα θνξίηζηα ζα ραξηόλη κε ζηίγκαηα από ζεηάθη κέζα ζην θεθάιη κε ρόξην ζπκσκέλν κεο ζην ζηόκα λα ζπάδνπλ ην θιηηδάλη η νπξαλνύ κε δάθξπα ηελησκέλα κεο ζηα κάηηα ζα καύξεο νινθαίλνπξγηεο θαξθίηζεο πόηε ην ρξώκα ησλ πνπιηώλ ζα ηξαγνπδήζεη; πόηε νη πεηαινύδεο ζα ρηππήζνπλ ηα καραίξηα; όηαλ ζηνπο ήιηνπο ζα θπηξώζνπλ άιια ρέξηα θη ν ύπλνο ζα ηνπο αδεηάδεη απ ην ζθνηάδη θη ε λύρηα ζα λαη όκνξθε ζα κέξα Νάνορ Βαλαωπίηηρ Μύκονορ Όηαλ κηα κέξα ν ήιηνο πηα δε ζα κπνξεί λα δύζεη Θα ξζεη έλα θσο λ αλαπαπηεί ζηα ελήκεξα βνπλά αλ άλεκνο ην γέιην ηνπ ηα ηδάκηα ζα ρηππήζεη Ήηαλ απηόο πνπ ζήθσζαλ ζηνπο ώκνπο ηα λεζηά. ειίδα 37 από 38

Οη ππξθαγηέο πνπ αθήλνπλε ζηα πέιαγα νη Κπθιάδεο Σξεηο εθθιεζίεο πνπ θξέκνληαη ςειά ζηνλ νπξαλό Αηίλαρηα ηα ζήκαληξα ζθνπξηάδνπλ ζηηο θνηιάδεο Καη η αθξσηήξηα πάιεπαλ πληγκέλα ζηνλ αθξό. Όπσο ηα πεηξνθάξαβα πνπ ράλνληαη ζηε Γύζε Όια ηα βέιε βξήθαλε ηελ άζηνρε θαξδηά Όιεο νη ζηέξλεο άλνημαλ εθείλνο λα γπξίζεη Πνπ κνίξαδε κε η άζηξα ηνπ ζηνλ θόζκν ηε θσηηά. Γεκνηηθό ηξαγνύδη Σος Υπήζηος Μηλιόνη Σξία πνπιάθηα θάζνληαη 'ο ηε ξάρε 'ο ην ιεκέξη, ηό λα ηεξάεη ηνλ Αξκπξό, ηάιιν θαηά ην Βάιην, ην ηξίην ην θαιύηεξν κνηξηνινγάεη θαη ιέεη, Κύξηε κνπ, ηη λα γίλεθελ ν Υξήζηνο ν Μειηόλεο; Οπδέ 'ο ην Βάιην θάλεθε, νπδέ 'ο ηελ Κξύα βξύζε. Μαο είπαλ πέξα πέξαζε θ επήγε πξνο ηελ Άξηα, θ' επήξε ζθιάβν ηνλ θαηή καδί κε δύν αγάδεο. Κη' ν κνπζειίκεο η' άθνπζε, βαξηά ηνπ θαθνθάλε, Σν Μαπξνκάηε λέθξαμε θαη ην Μνπρηάξ Κιεηζνύξα. «Δζείο, αλ ζέιεηε ςσκί, αλ ζέιεηε πξσηάηα, ην Υξήζην λα ζθνηώζεηε, ηνλ θαπεηάλ Μειηόλε. Σνύην πξνζηάδεη ν βαζηιηάο θαη κόζηεηιε θεξκάλη.» Παξαζθεπή μεκέξσζε, πνηέ λα κε είρε θέμε! θί' ν νπιετκάλεο ζηάιζεθε λα πάγε λα ηνλ εύξε. 'ηνλ Αξκπξό ηνλ έθηαζε θη' σο θίινη θηιεζήθαλ. Οινλπρηίο επίλαλε όζν λα μεκεξώζε. Καη όηαλ έθεμε ε απγή πέξαζαλ 'ο ηα ιεκέξηα. Κη' ν νπιετκάλεο θώλαμε ηνπ θαπεηάλ Μειηόλε, "Υξήζην, ζε ζέιεη ν βαζηιηάο, ζε ζέινπλ θ' νη αγάδεο. -Όζν 'λ' ν Υξήζηνο δσληαλόο Σνύξθνπο δελ πξνζθπλάεη." Με ην ηνπθέθη ηξέμαλε ν έλαο λα θάε ηνλ άιιν. Φσηηάλ εδώζαλ 'ο ηε θσηηά, θ έπεζαλ εηο ηνλ ηόπν. ειίδα 38 από 38