Πρόταση για δημιουργία χάρτη Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας

Πρόταση για δημιουργία χάρτη Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας «Η ευρωπαϊκή ιθαγένεια είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Θα έπρεπε να συμβολίζει για την πολιτική ένωση αυτό που το Ευρώ συμβολίζει για την οικονομική και νομισματική ένωση». Viviane Reding, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρόλογος της έκθεσης για την Ιθαγένεια, Μάιος 2013. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το 2013 είναι το Ευρωπαϊκό έτος των πολιτών. Αυτή η χρονιά σηματοδοτεί την 20 η συμπερίληψης της ιθαγένειας της Ένωσης στις συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). επέτειο της Η δημιουργία της ευρωπαϊκής ιθαγένειας συνέπεσε με τα βήματα που έγιναν προς μία οικονομική και νομισματική Ένωση στη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Στόχος ήταν να τεθούν οι πολίτες στον πυρήνα μιας δημοκρατικής και πολιτικής Ένωσης ως αντιστάθμισμα στον κίνδυνο της τεχνοκρατικής, οικονομικής και χρηματοπιστωτικής Ένωσης. Αυτός ο στόχος δεν έχει ακόμη επιτευχθεί πλήρως. Ειδικότερα σε περιόδους οικονομικής δυσπραγίας, οι πολίτες αισθάνονται ότι γίνονται στόχοι των ενεργειών για τη μείωση των δαπανών του δημόσιου τομέα, τις περικοπές στα επιδόματα πρόνοιας και τις αυξήσεις στους φόρους 1. Το χάσμα μεταξύ των πολιτών και των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν υπήρξε ποτέ μεγαλύτερο. Προτείνουμε ένα χάρτη για τη γεφύρωση αυτού το χάσματος. Η άποψη ότι είναι πρώτα απαραίτητο να δημιουργήσουμε την Ευρώπη, με την επίλυση της κρίσης και την αποσαφήνιση του θεσμικού πλαισίου, και έπειτα να δημιουργήσουμε τους Ευρωπαίους, είναι συγκαταβατική και επικίνδυνη. Για να μπορέσουμε να κρατήσουμε την Ευρώπη ενωμένη θα πρέπει να δηλώνουμε Civis Europeus sum! Η Υπηρεσία Δράσης των Πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECAS) προτείνει ένα Χάρτη, ο οποίος (α) θα αυξάνει την κατανόηση του τι σημαίνει να είσαι πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (β) θα τοποθετήσει τον πολίτη στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών πολιτικών και (γ) θα μετατρέψει την ιθαγένεια της Ένωσης σε εξελικτική διαδικασία. Μεγαλύτερη κατανόηση του τι σημαίνει να είσαι πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ένας τέτοιος χάρτης θα παρέχει ένα κεντρικό σημείο, συγκεντρώνοντας όλες τις διαφορετικές πτυχές της ιθαγένειας της Ένωσης, οι οποίες είναι διάσπαρτες σε διάφορα σημεία της Συνθήκης της ΕΕ και στο Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Υπάρχουν ενδείξεις ευαισθητοποίησης όσον άφορα στον όρο 1 Έχει επίσης αναγνωριστεί από το Fondaca Active Citizenship Foundation For a year of the Real European citizens. 1

«Πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης», αλλά σαφώς υπάρχει διαρκής αβεβαιότητα σχετικά με το τι πραγματικά σημαίνει 2. Μία έκδοση τσέπης αυτού του Χάρτη σε όλες τις γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μαζί με το εγχειρίδιο των δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πρόκειται να εκδώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πορεία προς τις Ευρωπαϊκές εκλογές του Ιούνιου του 2014 θα μας βοηθήσουν να δώσουμε ένα σαφέστερο ορισμό στον όρο ιθαγένεια της ΕΕ. Ο πολίτης στο επίκεντρο των πολιτικών της ΕΕ Ένας χάρτης θα τοποθετούσε τους πολίτες μαζί με τα Κράτη Μέλη και τα Θεσμικά Όργανα της ΕΕ στην καρδιά της ευρωπαϊκής διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Μια Ευρώπη που αποτελείται από παρασκηνιακές ομάδες και ειδικά συμφέροντα δεν είναι μια σωστή Ευρώπη. Ενώνοντας της διεσπαρμένες ιθαγένειες της ΕΕ, ο χάρτης θα έδειχνε ότι οι πολίτες δεν είναι απλά παθητικά υποκείμενα των ευρωπαϊκών αποφάσεων, αλλά ότι έχουν το δικαίωμα και τα κατάλληλα μέσα να συμμετέχουν ενεργά στη λήψη και την εφαρμογή τους - από το δικαίωμα υποβολής αναφοράς στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή μέχρι και το δικαίωμα απαίτησης της δημιουργίας μια καινούργιας ευρωπαϊκής νομικής πράξης, συγκεντρώνοντας ένα εκατομμύριο υπογραφές (γνωστό ως «Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών»). Μετατροπή της ιθαγένειας της Ένωσης σε εξελικτική διαδικασία Ένας χάρτης θα έπρεπε, επίσης, να προωθεί την από κοινού εργασία, ούτως ώστε οι πολίτες να υποστηρίζουν την ιθαγένεια της Ένωσης και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της. Ο χάρτης θα κωδικοποιούσε το status quo, αλλά θα πρότεινε και αλλαγές. Η ιθαγένεια της Ένωσης αρχικά επινοήθηκε ως μια εξελικτική έννοια 3. Συγκεντρώνοντας όσα είναι διάσπαρτα στα κείμενα των Συνθηκών, αποκαλύπτει τα κενά: οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουν δικαίωμα να ενημερωθούν για τα δικαιώματα που είναι θαμμένα κάτω από 100,000 σελίδες ευρωπαϊκής νομοθεσίας και προτύπων και επηρεάζουν την καθημερινότητά τους. Στα όρια της ιθαγένειας της Ένωσης υπάρχουν θέματα που αφορούν στα πολιτικά δικαιώματα υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην ΕΕ ή στη δυνατότητα των Ευρωπαίων πολιτών να ψηφήσουν και να συμμετάσχουν σε εθνικές εκλογές σε ένα άλλο Κράτος Μέλος. Πιο κάτω καθορίζεται ένα πλάνο του χάρτη και αρχίζει με ένα γενικό τμήμα, το οποίο επιδιώκει να συσχετίσει την ευρωπαϊκή ιθαγένεια με τις βασικές αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον αγώνα ενάντια σε κάθε μορφή διάκρισης που θα πρέπει να τεθεί σε ισότιμη βάση. Στη συνέχεια το κείμενο χωρίζεται σε τρία τμήματα: Δικαιώματα - Στόχος είναι να γεφυρωθεί το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στις θεμελιώδεις αρχές του ευρωπαϊκού δικαίου και στα φράγματα που εμποδίζουν την άσκηση των ευρωπαϊκών δικαιωμάτων. Ο 2 Φλας Ευρωβαρόμετρο 365, Ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2013, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Βρυξέλες. Ανάκτηση από http://ec.europa.eu/public opinion/ flash/fl 365 en.pdf. 3 Ένα μεγάλο μέρος του περιεχομένου αυτού του χάρτη είναι όσο γίνεται πιο κοντά στο πνεύμα και τον χαρακτήρα της Συνθήκης. Το ζήτημα που τίθεται για την εισαγωγή νέων δικαιωμάτων, άρθρο 25 της Συνθήκης για τη λειτουργιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι πολύ περιοριστικό και απαιτεί μια ειδική διαδικασία καθώς και την ομοφωνία στο Συμβούλιο. Στον χάρτη προτείνεται η τροποποίηση αυτής της εξελικτικής ρήτρας, την επομένη φορά που πρόκειται να αλλάξουν οι συνθήκες, ούτως ώστε να υπάρχει πλειοψηφία και κανονική νομοθετική διαδικασία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου των Υπουργών. 2

χάρτης προτείνει περισσότερη επίλυση προβλημάτων, περισσότερη συλλογική δράση και εξουσίες έκτακτης ανάγκης, μέσω των οποίων η Επιτροπή θα μπορεί να τερματίζει άμεσα τις παραβιάσεις των ευρωπαϊκών δικαιωμάτων και να εξετάζει προσεκτικά το εθνικό δίκαιο. Δεν υπάρχει κανένας λόγος, για τον οποίο η εξουσία επιβολής θα πρέπει να είναι ισχυρότερη όταν πρόκειται για την προστασία των επιχειρήσεων από αθέμιτο ανταγωνισμό ή για τον εξονυχιστικό έλεγχο των εθνικών προϋπολογισμών από ό,τι όταν πρόκειται για την προστασία των ευρωπαϊκών δικαιωμάτων. Στο χάρτη προτείνονται νέα δικαιώματα, αλλά η έμφαση δίδεται στην επιβολή. Πρόσβαση - Είναι επείγουσα ανάγκη να βελτιωθούν τα μέσα πρόσβασης του πολίτη στην ΕΕ και να αυξηθούν τα επίπεδα εξυπηρέτησης από την ΕΕ και τα Κράτη Μέλη καθώς και η δημοκρατική συμμετοχή στην Ένωση. Δίδεται έμφαση στα δικαιώματα ενημέρωσης και την πρόσβαση σε έγγραφα, τα οποία θα πρέπει να γίνουν μια ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία στην πληροφόρηση. Ιθαγένεια που εκτείνεται πέρα από το Κράτος Μέλος σημαίνει το τέλος των κυβερνήσεων που κατηγορούν την ΕΕ και μιλούν για ευρωπαϊκή δημοκρατία στο εσωτερικό της χώρας τους, ενώ διαπραγματεύονται κρυφά στις Βρυξέλες. Εντούτοις, δεν αρκούν από μόνα τους τα δικαιώματα στην πληροφόρηση. Ο χάρτης επικεντρώνεται στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, η οποία θα πρέπει να εφαρμόζεται πιο εύκολα και να τυγχάνει μεγαλύτερης υποστήριξης. Επίσης, προτείνεται ένα ισχυρότερο δικαίωμα αναφοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μια πιο «ανοικτή» Ευρωπαϊκή Ένωση θα συμβάλει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην ΕΕ. Αίσθημα του ανήκειν Αυτό το τμήμα περιλαμβάνει τρόπους ενίσχυσης της κοινής ευρωπαϊκής ταυτότητας. Το σημείο εκκίνησης είναι η ενθάρρυνση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας στα σχολεία. Ο χάρτης προτείνει τρόπους, με τους οποίους μία ανεξάρτητη ευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα θα μπορεί να λαμβάνει υποστήριξη από την κοινωνία των πολιτών. Εν τέλει η συλλογική ευρωπαϊκή ταυτότητα θα μπορέσει να εξελιχθεί μόνο μέσω των ευρωπαϊκών δημοκρατικών διαδικασιών. Ο χάρτης προτείνει μία αλλαγή στην οργάνωση των ευρωεκλογών που θα επέτρεπε σε ορισμένα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να εκλέγονται από υπερεθνικούς κομματικούς καταλόγους. Τα πολιτικά κόμματα θα έπρεπε να υποβάλλουν μία επιλογή υποψήφιων για τα υψηλά αξιώματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα μπορούσε να εκλέγεται άμεσα. Θα έπρεπε, επίσης, κάθε πολίτης να έχει το δικαίωμα να επωφεληθεί από ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανταλλαγής σε κάποια στιγμή της ζωής του. Η Υπηρεσία Δράσης των Πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνηγορεί εδώ και καιρό σε μία ολιστική προσέγγιση για την ευρωπαϊκή ιθαγένεια. Η παρούσα πρόταση για τη δημιουργία ενός χάρτη δείχνει ότι πρόκειται για ένα ρεαλιστικό στόχο. Η συγκέντρωση των δικαιωμάτων που είναι διάσπαρτα σε όλες τις Συνθήκες, μπορεί να αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση για την ευρωπαϊκή ιθαγένεια. Μια ολιστική προσέγγιση μπορεί, επίσης, να αποδείξει ότι αυτή η πρώτη υπερεθνική ιθαγένεια της σύγχρονης εποχής έχει πολύ περισσότερη ουσία από ό,τι γενικά πιστεύεται και μπορεί, συνεπώς, να συμβάλει στην κινητοποίηση της ευρωπαϊκής συμμετοχικής και αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Αυτό θα ίσχυε ακόμη και χωρίς τη συμπερίληψη των άρθρων που φέρουν τη σήμανση «καινούρια πρόταση». Ωστόσο, πολλές από τις προτάσεις για την ανάπτυξη της ιθαγένειας της Ένωσης είναι, εφόσον υπάρξει πολιτική βούληση, απολύτως εφικτές, έστω κι αν κάποιες άλλες είναι πιο αμφιλεγόμενες και συνδέονται περισσότερο με τις συζητήσεις που αφορούν στο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος μας είναι να συγκεντρώσουμε υποστήριξη και ιδέες για αλλαγές και τροποποιήσεις. Ο χάρτης θα πρέπει να συμπεριληφθεί στην προεκλογική εκστρατεία για τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 3

το 2014 και να υιοθετηθεί από το νέο Κοινοβούλιο και την Επιτροπή καθώς και τις εθνικές κυβερνήσεις. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η ιθαγένεια της Ένωσης προστέθηκε στις Συνθήκες πριν από 20 χρόνια με πρωτοβουλία της ισπανικής κυβέρνησης. Τέλος, κατά τη διάρκεια του 2014, η Υπηρεσία Δράσης των Πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα διερευνήσει το πεδίο εφαρμογής και τις πιθανότητες επιτυχίας μιας Πρωτοβουλίας των Ευρωπαίων Πολιτών για την υποστήριξη του χάρτη ως ένα παράδειγμα για το πώς η ευρωπαϊκή ιθαγένεια μπορεί να υποστηριχθεί και να επεκταθεί. 4

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΕΝΑ ΧΑΡΤΗ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ Τι υπάρχει Μια κατακερματισμένη άποψη όσον αφορά στην ιθαγένεια της Ένωσης που εστιάζει στα άρθρα 18-25 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της ΕΕ (ΣΛΕΕ) Κάθε πρόσωπο, το οποίο έχει υπηκοότητα Κράτους Μέλους είναι πολίτης της Ένωσης Οι πολίτες της Ένωσης έχουν το δικαίωμα να διακινούνται και να εγκαθίστανται εντός του εδάφους των Κρατών Μελών τηρουμένων των περιορισμών της Συνθήκης Οι πολίτες της Ένωσης έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στις δημοτικές εκλογές του Κράτους Μέλους, όπου διαμένουν Η ΕΕ παρέχει πληροφόρηση και εφαρμόζει κανόνες πρόσβασης σε έγγραφα Ενώ προσφέρουν κανάλια επικοινωνίας με τους πολίτες, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ σέβονται τις αρχές της χρηστής διοίκησης και το δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη Υπάρχει το δικαίωμα για περισσότερους από 1 εκατομμύριο πολίτες να ζητήσουν από την Επιτροπή να προτείνει ένα νέο ευρωπαϊκό νόμο Η ΕΕ προάγει της ανταλλαγές, τη μάθηση ξένων γλωσσών και την ευρωπαϊκή διάσταση στη εκπαίδευση Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ενθαρρύνονται να προσεγγίσουν τους πολίτες και την κοινωνία των πολιτών Υπάρχει αριθμός εκπαιδευτικών προγραμμάτων δια βίου μάθησης Τι θέλουμε Μια ολιστική προσέγγιση στην ιθαγένεια της Ένωσης που να βασίζεται σε όλα τα δικαιώματα Οι μόνιμοι κάτοικοι από τρίτες χώρες θα πρέπει να εξασφαλίζουν την υπηκοότητα του Κράτους Μέλους που τους φιλοξενεί Ένα σχέδιο δράσης, συμπεριλαμβανομένου ενός χρονοδιαγράμματος, που θα καταργεί τους πραγματικούς και τους θεωρούμενους φραγμούς στην ευρωπαϊκή ιθαγένεια Η ΕΕ θα πρέπει να θεσπίσει νομοθεσία που θα επεκτείνει αυτά τα δικαιώματα στις εθνικές και τις περιφερειακές εκλογές, όπως και στα δημοψηφίσματα Δικαίωμα στην πληροφόρηση και μια ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία στην πληροφόρηση Δεσμευτικά πρότυπα υπευθυνότητας έναντι των πολιτών, όπως είναι τα χρονοδιαγράμματα απόκρισης σε παράπονα πολιτών τόσο από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ όσο και από τα Κράτη Μέλη Η απλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών και η εισαγωγή άλλων οργάνων συμμετοχικής δημοκρατίας Μαθήματα αναφορικά με την ευρωπαϊκή ιθαγένεια θα πρέπει να αποτελούν μέρος της εθνικής εκπαίδευσης του πολίτη Θα πρέπει οι πολίτες να αποκτήσουν ένα δικό τους δημόσιο χώρο, ένα ευρωπαϊκό καταστατικό και ένα σύμφωνο μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και της ΕΕ Κάθε πολίτης θα πρέπει να έχει το δικαίωμα πρόσβασης σε ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα εκπαίδευσης ή κατάρτισης σε άλλο Κράτος Μέλος της ΕΕ κατά τη διάρκεια της ζωής του 5

Η ΕΕ και τα Κράτη Μέλη ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν τη σημαία ή τον ύμνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Οι πολίτες εκλέγουν και αντιπροσωπεύονται στο Ευρωκοινοβούλιο Οι πολίτες θα πρέπει να προτείνουν σύμβολα για την ευρωπαϊκή ιθαγένεια Οι πολίτες να έχουν την επιλογή να ψηφίζουν για ευρωπαϊκούς καταλόγους. ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πρέπει να εκλέγεται απευθείας 6

Γενικά Ιθαγένεια και η Ένωση 1. Η ιθαγένεια της Ένωσης είναι η θεμελιώδης κατάσταση των πολιτών των Κρατών Μελών. Βασίζεται στις αξίες της Ένωσης που ορίζονται στο Άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Αυτό ενώνει παραδοσιακά και πιο σύγχρονα δικαιώματα για αξιοπρέπεια, ελευθερίες, ισότητα, αλληλεγγύη και δικαιοσύνη. Η πρώτη πρόταση έχει ληφθεί από μία επαναλαμβανόμενη δήλωση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις αποφάσεις του σχετικά με την ιθαγένεια της Ένωσης. Το υπόλοιπο άρθρο προσπαθεί να τοποθετήσει την ιθαγένεια της Ένωσης στο ευρύτερο πλαίσιο των αξιών της Ένωσης που εκφράζονται στο Άρθρο 2 της ΣΕΕ και του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. 2. Κάθε άτομο που κατέχει την υπηκοότητα ενός Κράτους Μέλους είναι πολίτης της Ένωσης. Η ιθαγένεια της Ένωσης, πέρα από διαφορετικές εθνικές ιθαγένειες, είναι μία κοινή κατάσταση. Όπως και στο πρόχειρο Άρθρο 7 (παρακάτω), αυτό αντικατοπτρίζει το Άρθρο 20 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), αλλά προσπαθεί, επίσης, να εκφράσει τη δυναμική της ιθαγένειας πέρα από το έθνος-κράτος, παρά τις προσεκτικές εκφράσεις στη Συνθήκη προς αποφυγή σύγχυσης μεταξύ εθνικής και ευρωπαϊκής ιθαγένειας. 3. Θα πρέπει να δοθεί η ευκαιρία σε όλα τα άτομα από τρίτες χώρες τα οποία διαμένουν στην Ένωση να αποκτήσουν την υπηκοότητα του Κράτους Μέλους, το οποίο τους φιλοξενεί. Με τον τρόπο αυτό θα γίνονται Ευρωπαίοι πολίτες. Πριν την απόκτηση της υπηκοότητας του Κράτους Μέλους, θα πρέπει να απολαμβάνουν ευρωπαϊκά δικαιώματα που ισοδυναμούν με τα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών. [νέα πρόταση] Αυτό εκφράζεται στη Διακήρυξη του Τάμπερε του 1999 η οποία δηλώνει ότι: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει το στόχο να προσφέρεται η δυνατότητα στους επί μακρόν νόμιμους κατοίκους που είναι υπήκοοι τρίτων χωρών να αποκτήσουν την υπηκοότητα του Κράτους Μέλους, στο οποίο διαμένουν». 4. Η Ένωση εγγυάται στους Ευρωπαίους πολίτες μία περιοχή ελευθερίας, δικαιοσύνης και ασφάλειας, ενώ δεν αποκλείει τους πολίτες των γειτονικών και υποψήφιων χωρών, οι οποίοι θα πρέπει να επωφελούνται από μία Ευρώπη χωρίς υποχρέωση θεώρησης. [νέα πρόταση] Η ευρωπαϊκή ιθαγένεια δεν σημαίνει τη δημιουργία μίας Ευρώπης-φρούριο. 7

5. Οι πολίτες της Ένωσης έχουν το δικαίωμα ίσης μεταχείρισης σε όλους τους τομείς της ζωής, γεγονός που σημαίνει: Απαγόρευση των διακρίσεων βάσει εθνικότητας. Ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Προστασία κατά οποιασδήποτε μορφής διάκρισης βάσει φύλου, φυλής ή εθνικότητας, θρησκείας ή πίστης, ηλικίας ή σεξουαλικής προτιμήσεως. Προστασία κατά διακρίσεων προς τα άτομα με αναπηρία. Προστασία κατά διακρίσεων προς τα άτομα που ανήκουν σε μειονότητες. Θα πρέπει να υιοθετηθούν μέτρα για την καταπολέμηση όλων των μορφών διακρίσεων. Το άρθρο αυτό ενώνει και προσπαθεί να δώσει την ίδια νομική δύναμη στις απαγορεύσεις της Συνθήκης σε διάφορες μορφές διάκρισης (βλέπε Άρθρα 18 και 19 της ΣΛΕΕ, Άρθρο 3(2) της ΣΕΕ και Άρθρο 21 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων). Δεν υπάρχει κανένας λόγος γιατί διαφορετικά είδη διακρίσεων αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο. Το Άρθρο 2 της ΣΕΕ αναφέρει την προστασία των μειονοτήτων. Το άρθρο αυτό προσπαθεί να απλοποιήσει και όχι να καινοτομήσει. 8

6. Για την διασφάλιση ίσης μεταχείρισης προς όλους τους Ευρωπαίους πολίτες και όλων των φυσικών προσώπων που διαμένουν σε ένα Κράτος Μέλος, η Ένωση οφείλει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις επιπτώσεις των πολιτικών της και στα δικαιώματα των πιο ευάλωτων στην κοινωνία. Αυτό περιλαμβάνει τα δικαιώματα των παιδιών, των ηλικιωμένων, των ατόμων με αναπηρίες, των εργαζόμενων μεταναστών και των οικογενειών τους και αυτών που υποφέρουν ή κινδυνεύουν από κοινωνικό αποκλεισμό. Το κάθε Κράτος Μέλος υποδοχής και η χώρα προέλευσης μοιράζονται με την Ευρωπαϊκή Ένωση την ευθύνη διασφάλισης ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες που μετακινούνται απολαμβάνουν επείγουσα υποστήριξη και κοινωνική βοήθεια. [νέα πρόταση] Το άρθρο αυτό αναγνωρίζει ότι, ενώ η ιθαγένεια της Ένωσης αποτελεί ολιστική προσέγγιση, όσον αφορά στην ίση μεταχείριση σε όλους, ειδική προσοχή θα πρέπει να προσφέρεται σε εκείνους που είναι λιγότερο ικανοί να προστατέψουν τους εαυτούς τους. Πηγή αποτελούν διάφορα άρθρα της Συνθήκης και ειδικότερα το Άρθρο 3της ΣΕΕ και το Άρθρο 34 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, τα οποία σχετίζονται με την κοινωνική και οικιακή βοήθεια. Η παροχή για μία ευπρεπή ύπαρξη στο πλαίσιο της ΕΕ συνδέεται άμεσα με το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας για εργασία και αναζήτηση εργασίας, όπως προτείνεται πιο κάτω στο Άρθρο 8. Η ενδυνάμωση των δικαιωμάτων ελεύθερης κυκλοφορίας, όπως προτείνεται στο Άρθρο 8, θα αποτελεί ένα βήμα προς τη διασφάλιση μίας ευπρεπούς ύπαρξης για όλους και την καταπολέμηση κοινωνικών επιπτώσεων της σημερινής κρίσης. Στόχος είναι η χρήση πολιτικών συνοχής για την επίλυση προβλημάτων που προκύπτουν ως αποτέλεσμα των ευάλωτων πολιτών που ασκούν το δικαίωμά τους για ελεύθερη κυκλοφορία. Αυτή είναι μία πρόταση για να γίνουν συνυπεύθυνοι η ΕΕ, η χώρα προέλευσης και η χώρα υποδοχής. Στόχος είναι να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της ελεύθερης κυκλοφορίας και του καθήκοντος εκ μέρους των Ευρωπαίων πολιτών να μην αποτελούν βάρος για το Κράτος Μέλος που τους φιλοξενεί, παρέχοντας μία νέα μορφή κοινωνικής βοήθειας. 9

7. Πέρα από το Κράτος Μέλος τους, οι Ευρωπαίοι πολίτες: Μοιράζονται συγκεκριμένα ευρωπαϊκά δικαιώματα στο ευρύτερο πλαίσιο του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Έχουν πρόσβαση σε ανοικτά και υπόλογα Ευρωπαϊκά Θεσμικά Όργανα. Μπορούν να αναπτύξουν το αίσθημα ότι ανήκουν στην Ευρώπη, δημιουργώντας συμμαχίες με πολίτες από άλλα Κράτη Μέλη και συμμετέχοντας σε διαπραγματεύσεις σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση της Ένωσης στο δικό του ευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα. [νέα πρόταση] Αυτό δημιουργεί ένα πλαίσιο για την ιθαγένεια της Ένωσης και εισάγει τα παρακάτω σημεία: Δικαιώματα, Πρόσβαση και Αίσθημα του Ανήκειν. Το άρθρο αυτό δεν προέρχεται από τις Συνθήκες, αλλά επεξηγεί τη δομή αυτού του χάρτη. 10

Ι. ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ 8. Οι πολίτες της Ένωσης έχουν το δικαίωμα να μετακινούνται και να διαμένουν ελεύθερα στα εδάφη των Κρατών Μελών υπό την επιφύλαξη των περιορισμών των Συνθηκών. Η ελεύθερη κυκλοφορία αποτελεί ένα θεμελιώδες δικαίωμα και ο σκοπός της δεν χρειάζεται αιτιολόγηση, είτε πρόκειται για εργασία, εύρεση εργασίας, σπουδές, εκπαίδευση ή αποχώρηση. Το δικαίωμα αυτό επεκτείνεται στα μέλη της οικογένειας, τους συζύγους ή αναγνωρισμένους συντρόφους του πολίτη, συμπεριλαμβανομένων υπηκόων τρίτης χώρας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα υιοθετήσει ένα σχέδιο δράσης, συμπεριλαμβανομένου και ενός χρονοδιαγράμματος, για να απομακρύνει τους υπολειπόμενους φραγμούς σχετικά με την άσκηση της ιθαγένειας της Ένωσης, ιδιαίτερα όσον αφορά σε: Είσοδο και διαμονή. Εργοδότηση. Κοινωνική ασφάλεια. Αναγνώριση ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων. Οικογενειακό δίκαιο που εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Ένωσης. Το παρόν σχέδιο δράσης θα δεσμεύει τα Θεσμικά Όργανα και τα Κράτη Μέλη. Τα Κράτη Μέλη οφείλουν να ενημερώσουν την Επιτροπή για οποιαδήποτε νομοσχέδια, συγκεκριμένες διατάξεις ή διοικητικές πρακτικές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε φραγμούς της ελεύθερης κυκλοφορίας ατόμων μέσα στην Ένωση, έτσι ώστε να αποφευχθούν. Στην περίπτωση που ένα Κράτος Μέλος έχει ξεκάθαρα παραβιάσει θεμελιώδες δικαίωμα ή δικαίωμα που απορρέει από την ευρωπαϊκή ιθαγένεια, η Επιτροπή δύναται να κάνει αίτηση για προσωρινά μέτρα, έτσι ώστε να σταματήσει άμεσα τέτοιες νομοθεσίες ή μέτρα που εφαρμόζονται. Άρνηση εισόδου ή απέλαση μπορεί να αιτιολογηθούν μόνο σε πολύ εξαιρετικές συνθήκες, εάν ο εν λόγω Ευρωπαίος πολίτης αντιπροσωπεύει άμεση και σοβαρή απειλή στη δημόσια υγεία ή ασφάλεια. Μαζικές απελάσεις Ευρωπαίων πολιτών απαγορεύονται. Το άρθρο αυτό προσπαθεί να βελτιώσει την εφαρμογή της υφιστάμενης ευρωπαϊκής νομοθεσίας με την υιοθέτηση ενός σχεδίου δράσης. Διευρύνει, επίσης, το πεδίο, έτσι ώστε να συμπεριλαμβάνει όχι μόνο επαγγελματικά, αλλά και ακαδημαϊκά προσόντα. 11

Αυτό προσπαθεί να εμποδίσει τους πιθανούς νέους φραγμούς και να περιορίσει τη δύναμη των Κρατών Μελών να απελαύνει Ευρωπαίους πολίτες. Μαζικές απελάσεις πολιτών της ΕΕ απαγορεύονται σύμφωνα με την Οδηγία 2004/38/EC και το Άρθρο 45 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. 9. Οι πολίτες της Ένωσης έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στις δημοτικές εκλογές στο Κράτος Μέλος, όπου διαμένουν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να θεσπίσει ένα νόμο για να επεκτείνει αυτό το δικαίωμα σε εθνικές και περιφερειακές εκλογές καθώς και δημοψηφίσματα. Το Άρθρο 20(2)(b) της ΣΛΕΕ περιορίζει το δικαίωμα ψήφου των πολιτών σε τοπικές και ευρωπαϊκές εκλογές. Όπως και η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών «Επίτρεψε μου να ψηφίσω», αυτή η προτεινόμενη επέκταση των πολιτικών δικαιωμάτων βασίζεται στην αρχή ότι δεν είναι αποδεκτό το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν μπορούν να συμμετέχουν στις πιο σημαντικές εκλογές. Το ερώτημα αυτό εγείρεται επίσης στην Έκθεση της Επιτροπής για την Ιθαγένεια του Μαΐου 2013. Μία αναθεώρηση του νόμου όσον αφορά στα παραπάνω θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη χρήση του Άρθρου 25 της ΣΛΕΕ, αλλά η διαδικασία είναι πιο ογκώδης από τη συνήθη νομοθετική διαδικασία, την οποία θα εισηγούμασταν. Η αλλαγή αυτή θα απαιτούσε αναθεώρηση της Συνθήκης. 12

10. Οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουν δικαίωμα για ύψιστα πρότυπα προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Το επίπεδο προστασίας του απόρρητου της ιδιωτικής ζωής πρέπει να είναι ισάξιο της θέσης του ως θεμελιώδους δικαιώματος, δεδομένης και της εξάπλωσης του διαδικτύου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα υιοθετήσει νόμους για να διασφαλίσει ότι η προστασία των δεδομένων συμβαδίζει με την τεχνολογική πρόοδο. Αυτό το άρθρο βασίζεται στο άρθρο 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και προσπαθεί να δώσει μεγαλύτερη προτεραιότητα στην προστασία δεδομένων. 13

11. Οι Ευρωπαίοι πολίτες απολαμβάνουν ένα σύνολο από αστικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα που είναι συνδεδεμένα με την ελεύθερη διακίνηση και, ως εκ τούτου, αποκτούν και το αντίστοιχο σύνολο ευθυνών, όπως: Να συμμορφώνονται με το δίκαιο άλλων Κρατών Μελών όταν βρίσκονται στην επικράτειά τους καθώς και με τα μέτρα σε επίπεδο ΕΕ. Να σέβονται τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των άλλων και να βοηθούν ο ένας τον άλλο με αλληλεγγύη πέρα από το έθνος-κράτος. Να μαθαίνουν και να σέβονται τις γλώσσες και τα έθιμα των άλλων Κρατών Μελών ως ισάξια με τη δική τους γλώσσα και με τα δικά τους έθιμα σε μία πολυπολιτισμική Ένωση. Να ενώνουν δυνάμεις στην Ένωση για να προωθούν τις αξίες της για εφαρμογή των ανθρώπινων δικαιωμάτων, για εξάλειψη της φτώχειας και για τη διατήρηση της ειρήνης στις πολιτικές της προς τον υπόλοιπο κόσμο. [νέα πρόταση] Αυτό το άρθρο εισάγει ιδέες για ένα υπεύθυνο Ευρωπαίο πολίτη. Η Ένωση αποτελείται από μία ένωση κρατών και πολιτών. Ως εκ τούτου, η διατύπωση μοιάζει με παρόμοιες υποχρεώσεις που απαιτήθηκαν για τη Συνθήκη, ενώ τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεργάζονται και να σέβονται το ένα το άλλο. Ενώνοντας δυνάμεις, οι Ευρωπαίοι πολίτες μπορούν να κάνουν τη διαφορά στον κόσμο. Η έκκληση είναι για μία εξωστρεφή ευρωπαϊκή ιθαγένεια. 14

ΙΙ. ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 12. Όλοι οι πολίτες της Ένωσης και όλα τα φυσικά πρόσωπα που κατοικούν σε κάποιο Κράτος Μέλος πρέπει να είναι ενήμεροι για τα ευρωπαϊκά τους δικαιώματα και για τις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι πολίτες που είναι σωστά ενημερωμένοι μπορούν να συμμετέχουν καλύτερα στη χάραξη Ευρωπαϊκής πολιτικής από τα Κράτη Μέλη και τα Θεσμικά Όργανα της Ένωσης. Τα Θεσμικά Όργανα της Ένωσης και τα Κράτη Μέλη θα: [νέα πρόταση] Ακούν τους πολίτες, Παράγουν τεκμηριωμένες και αντικειμενικές πληροφορίες για τις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα εκφράζονται σε σαφή και κατανοητή γλώσσα, Παρέχουν και διαδίδουν αυτές τις πληροφορίες με όλα τα διαθέσιμα μέσα με ένα κοινωνικά ισορροπημένο τρόπο σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ένωσης, Δίνουν σε κάθε Ευρωπαίο πολίτη που βρίσκεται σε ηλικία ψήφου ένα εγχειρίδιο για τα ευρωπαϊκά δικαιώματα και τρόπους επιπρόσθετης πληροφόρησης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το δικαίωμα στην πληροφόρηση προτάθηκε αρχικά από την Υπηρεσία Δράσης των Πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν η Συνέλευση για το Μέλλον της Ευρώπης εξέταζε το προσχέδιο για τη Συνταγματική Συνθήκη. Η πρόταση υποστηρίχτηκε τότε από την Επιτροπή και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όμως ακόμη δεν έχει συμπεριληφθεί στην ατζέντα για αναθεώρηση της Συνθήκης. 15

13. Η ελευθερία της πληροφόρησης είναι σημαντική για την πρακτική της ιθαγένειας της ΕΕ. Οποιοσδήποτε πολίτης της Ένωσης και οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που διαμένει ή έχει την εγγεγραμμένη του έδρα σε κάποιο Κράτος Μέλος θα δικαιούται να έχει πρόσβαση σε έγγραφα, ανεξαρτήτως μέσου, από τα Θεσμικά Όργανα και τους Οργανισμούς της Ένωσης. Οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουν δικαίωμα που υπόκειται στους περιορισμούς των Συνθηκών και του ισχύοντα Κανονισμού περί Διαφάνειας: - Να έχουν πρόσβαση σε οποιαδήποτε αρχεία ή δεδομένα που τηρούνται από το Θεσμικό Όργανο ή Οργανισμό. - Να γνωρίζουν τη θέση της κυβέρνησής τους για τις διαπραγματεύσεις της ΕΕ. [νέα πρόταση] - Να έχουν πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα νομοθετικής φύσεως ή σε έγγραφα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μία νομοθεσία και, συνεπώς, θα έπρεπε να ήταν δημόσιας χρήσης. Κάθε Θεσμικό Όργανο ή Οργανισμός θα διορίζει έναν Επίτροπο Πληροφόρησης για να βοηθάει τους πολίτες στην έρευνα εγγράφων. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα θεσπίσει μια ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία στην πληροφόρηση. Όπως με την πιο πάνω πρόταση σχετικά με την προστασία των δεδομένων, ο στόχος είναι να δοθεί περισσότερη έμφαση σε αυτό το δικαίωμα. Στηρίζεται στο άρθρο 15 της ΣΛΕΕ και στο Άρθρο 42 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων περί πρόσβασης σε έγγραφα. Ως απάντηση στην οικονομική κρίση, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (η τακτική συνάντηση των Αρχηγών κρατών ή Κυβερνήσεων) έχει λάβει, παρ όλα αυτά, αποφάσεις, οι οποίες οδηγούν σε νομοθεσίες και νέες Συνθήκες. Τέτοιες διαβουλεύσεις και έγγραφα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα έπρεπε να είναι δημόσιας χρήσης. 16

14. Οι πολίτες, οι οποίοι θα λαμβάνουν ίση προσοχή, έχουν το δικαίωμα να αναμένουν ότι οι αποφάσεις της Ένωσης λαμβάνονται όσο το δυνατό πιο ανοικτά και όσο το δυνατό πιο κοντά στον πολίτη. Κάθε άτομο έχει το δικαίωμα να έχει αμερόληπτη, δίκαιη και μέσα σε εύλογο χρόνο διαχείριση των υποθέσεών του/της από τα Θεσμικά Όργανα της Ένωσης και από τα Κράτη Μέλη όταν εφαρμόζουν το ευρωπαϊκό δίκαιο. Το δικαίωμα αυτό περιλαμβάνει: Το δικαίωμα κάθε ατόμου να ακούγεται πριν από τη λήψη οποιουδήποτε ξεχωριστού μέτρου, το οποίο θα τον/την επηρέαζε αρνητικά. Την υποχρέωση της διοίκησης να λογοδοτεί για τις αποφάσεις της. Αυτό το άρθρο βασίζεται στα Άρθρα 9 και 10 της ΣΕΕ και στο Άρθρο 41 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Παρ όλα αυτά, έχουμε εισηγηθεί μία σκόπιμη επέκταση του Άρθρου 41 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στο βαθμό που οι πολίτες θα μπορούν να αναμένουν σωστή διαχείριση και από τα Θεσμικά Όργανα και από τα Κράτη Μέλη όταν εφαρμόζουν το ευρωπαϊκό δίκαιο. Αυτό ανταποκρίνεται στον πλήρη σκοπό της εφαρμογής του χάρτη (βλέπε Άρθρο 51 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων). Οι πολίτες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ στη δική τους χώρα και με τη δική τους κυβέρνηση. 17

15. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα βοηθήσει επίσης στο να αναπτυχθεί μία πιο συμμετοχική και ενεργή ευρωπαϊκή ιθαγένεια: Θα διεξάγει συχνές διαβουλεύσεις πολιτών και δημόσιες συζητήσεις και θα λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα για τη χάραξη ευρωπαϊκής πολιτικής. Θα εισάγει μία νέα τεράστια λίστα υπογραφών η οποία, με τουλάχιστον 100,000 υπογραφές από τουλάχιστον 7 κράτη μέλη, θα οδηγεί σε δημόσια συζήτηση και μία αιτιολογημένη απάντηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να γίνει περισσότερο υπόλογο προς όλους που υπέγραψαν τη λίστα. [νέα πρόταση] Θα υποστηρίζει το δικαίωμα για ένα εκατομμύριο πολίτες από τουλάχιστον 7 κράτη μέλη να καλούν την Επιτροπή να αναλάβει πρωτοβουλία εντός των εξουσιών της (Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών). Οι συνθήκες για εξάσκηση αυτού του δικαιώματος θα πρέπει να είναι απλοποιημένες και φιλικές προς το χρήστη. Το δικαίωμα υπογραφής μίας ΕΠΠ θα πρέπει να επεκταθεί στους νομίμως εγκατεστημένους υπηκόους τρίτων χωρών. [νέα πρόταση] Αυτό επιδιώκει να καλύψει το κενό μεταξύ μίας κανονικής λίστας υπογραφών που μπορεί να υπογραφτεί από ένα μόνο άτομο και τη συλλογή ενός εκατομμυρίου υπογραφών που θα ζητούν την πρόταση για ένα ευρωπαϊκό νόμο. Στην υπόθεση Tegebauer του 2011, το ΔΕΚ έκρινε ότι όταν το Κοινοβούλιο κατατάσσει μία λίστα υπογραφών ως μη αποδεκτή, πρέπει να δίνει μία εμπεριστατωμένη απόφαση για να υποστηρίξει την αποτελεσματικότητα του δικαιώματος για λίστα υπογραφών. Η απόφαση αυτή προτείνει την ύπαρξη ενός γενικού δικαιώματος για τη λήψη μίας εμπεριστατωμένης απόφασης. Ο Κανονισμός της ΕΠΠ θα αναθεωρηθεί το 2015. Αυτό θα είναι μία ευκαιρία για την Ένωση και τα Κράτη Μέλη να λάβουν υπόψη τις εισηγήσεις των οργανωτών και της κοινωνίας των πολιτών. Για να επεκταθεί αυτό το δικαίωμα του καθορισμού της ημερήσιας θεματολογίας (ατζέντας) στους νομίμως εγκατεστημένους υπηκόους τρίτων χωρών απαιτείται μία αλλαγή στη Συνθήκη. 18

16. Κάθε Ευρωπαίος πολίτης και οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που κατοικεί ή που έχει την εγγεγραμμένη του έδρα σε κάποιο Κράτος Μέλος έχει το δικαίωμα: να γράφει προς οποιαδήποτε όργανα, οργανισμούς και υπηρεσίες της Ένωσης σε μία από τις επίσημες γλώσσες και να λαμβάνει απάντηση στην ίδια γλώσσα εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, να καταθέτει, ατομικά ή σε συνεργασία με άλλους, παράπονο για παραβίαση ευρωπαϊκού νόμου ή δικαιωμάτων και να ενημερώνεται για τα μέτρα που λήφθηκαν, να ακούγεται από τα ιδρύματα, και συγκεκριμένα από την Επιτροπή, η οποία θα πρέπει να διεξάγει εκτεταμένες διαβουλεύσεις προτού εισηγηθεί νέες νομοθεσίες ή πολιτικές, να υποβάλλει αναφορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ατομικά ή σε συνεργασία με άλλους για οποιοδήποτε ζήτημα εντός της δικαιοδοσίας της Ένωσης, να υποβάλλει παράπονα αναφορικά με περιπτώσεις κακοδιαχείρισης εκ μέρους των αρχών της Ένωσης προς τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή ή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής, Ένωσης, όπου επηρεάζονται άμεσα τα ατομικά συμφέροντα, να λαμβάνει διπλωματική και προξενική προστασία από οποιοδήποτε Κράτος Μέλος, στο έδαφος τρίτης χώρας, όπου το κράτος ή η χώρα διαμονής του/της δεν εκπροσωπείται. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να υιοθετήσει νομοθεσία για τον καθορισμό χρονοδιαγραμμάτων όσον αφορά στην ανταπόκριση σε παράπονα πολιτών ή αιτήματα και άλλα πρότυπα καλής διοικητικής πρακτικής για όλα τα όργανα και υπηρεσίες της ΕΕ. Είναι ουσιαστικής σημασίας ο εν λόγω νόμος να ισχύει, επίσης, σε Κράτη Μέλη και για τις αντίστοιχες υπηρεσίες τους όταν εφαρμόζουν τα ευρωπαϊκά δικαιώματα και νομοθεσία. Αυτό το άρθρο βασίζεται στο άρθρο 24 της ΣΛΕΕ που αναφέρεται στο δικαίωμα για αναφορά και στον Ευρωπαίο διαμεσολαβητή. Εντούτοις, υπάρχει μία σκόπιμη επέκταση του Άρθρου 24 της ΣΛΕΕ που προβλέπεται εδώ. Συγκεκριμένα, προτείνουμε την επέκταση αυτών των δικαιωμάτων και για (μη-πολίτες) κάτοικους των Κρατών Μελών. Το δεύτερο σημείο επιδιώκει να ενδυναμώσει την ευθύνη της Επιτροπής προς τους καταγγέλλοντες. Το Άρθρο 11 της ΣΕΕ αφορά στο τρίτο σημείο. Υπάρχει αριθμός σημείων πρόσβασης για πολίτες της ΕΕ χωρίς χρέωση. Σε μερικές περιπτώσεις, όχι σε όλες, υπάρχουν χρονοδιαγράμματα για ανταπόκριση στα αιτήματα των πολιτών ή για το χειρισμό παραπόνων. Θα πρέπει να θεσπιστεί νομοθεσία ή η υφιστάμενη νομοθεσία θα πρέπει να τροποποιηθεί για την παροχή πιο ομοιογενών προτύπων (βλ. Έκθεση ECAS προσοχή στο χάσμα: προς μια καλύτερη εφαρμογή τωνε δικαιωμάτων αναφορικά με την ελεύθερη διακίνηση). Είναι εξαιρετικά σημαντικό αυτά τα πρότυπα να ισχύουν σε εθνικό και όχι μόνο ευρωπαϊκό επίπεδο. 19

17. Κάθε άτομο, του οποίου τα δικαιώματα και οι ελευθερίες που κατοχυρώνονται από τη νομοθεσία της Ένωσης παραβιάζονται, έχει το δικαίωμα σε αποτελεσματική αποκατάσταση που θα περιλαμβάνει: Πρώτου βαθμού δωρεάν παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και πρόσβαση σε δικαίωμα προσφυγής και αποτελεσματικής εκπροσώπησης. [νέα πρόταση] Δίκαιη και δημόσια ακρόαση εντός εύλογου χρονικού διαστήματος από ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο, Θα πρέπει να παραχωρείται νομική αρωγή σε εκείνους, οι οποίοι δεν διαθέτουν τους αναγκαίους πόρους για να εξασφαλίσουν αποτελεσματική πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Αυτό το αντικατοπτρίζει τις πρόνοιες του άρθρου 47 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Τα Δικαιώματα προσφυγής θα πρέπει να ισχύουν για όλα τα όργανα, οργανισμούς και υπηρεσίες της Ένωσης καθώς και στα κράτη μέλη όταν εφαρμόζουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία. 20