КРАТОК ПРЕГЛЕД НА ИМУНОЛОШКИОТ СИСТЕМ

Имунолошки (имун) систем склоп од органи, ткива, клетки и нивни продукти кои учествуваат во имунитетот Имунолошки одговор координирано дејство на компонентите на имунолошкиот систем против инфективни микроорганизми и останати штетни агенси Имунологија наука која го проучува имунолошкиот систем и имунолошкиот одговор

Имунитет immunitas заштита на сенаторите во стариот Рим од судски постапки; заштита од инфективни и неинфективни агенси immunis (лат.) - ослободен ~430 BC, чума во Атина

Рани вакцинации Кина и Турција, XV век; мали сипаници - вариолација Edward Jenner 1798; кравји сипаници и млекарки Louis Paster колера; атенуирани микроорганизми vaccine ( vacca крава); беснило, Joseph Meister Herd immunity (привремен!) Денес контроверзии околу вакцинирањето

The fully functional immune system involves so many organs, molecules, cells, and pathways in such an interconnected and sometimes circular process that it is often difficult to know where to start!

Вирус (пр., ~30 nm) Паразитски црви (пр. Dioctophyme renale, 100 cm L x 1 cm W)

Патогени организми и патогенеза Имунолошките механизми се вклучуваат во акција откога ќе бидат пробиени бариерите на организмот Многу фактори влијаат врз процесот (пр. микрооколината во која се активира имунолошкиот одговор)

Генерална поделба

Вроден имунолошки систем Бариери кон инфекциите Физички и механички (споеви; солзи, плунка, урина; темп.; О 2 ; мукус) Хемиски (ph; лизозим; пепсин) Биолошки (нормална флора) Клетки Фагоцити (макроф.; неутроф.; еоз.) Дегранулирачки клетки (мастоцит.; баз.; еоз.;) Клетки природни убијци (NK) Серумски протеини и комплемент

Неутрофили Монојадрен фагоцитен систем Mоноцити vs. макрофаги Fc рецептори Рецептори за комплементот Рецептори за бактериски конституенти Рецептори за цитокини МHC II и B7 Цитокини; Kомплемент; Хидрол. енз. APC

Кислород-независна деградација Лизозим, лактоферин, азотни интермедиери, протеолитички ензими, дефензини, катепсин G, катјонски протеини Кислород-зависна деградација

NK клетки Таргет вирусни и туморозни кл. Активирачки рец. Ca-врзувачки С-лектини; рец. за Fc Инхибирачки рец. KIR; CD94:NKG

Мастоцити vs. базофили Кожа, сврзно ткиво, мукозни мембрани Cross-linking Фармаколошки активни медијатори

Еозинофили: главен базен протеин, катјонски протеин, пероксидаза

Цитокини Протеини на акутната фаза: CRP, SAA, фибриноген, комплемент, церулоплазмин, α 1 -антитрипсин, хаптоглобулин...

Инхибитори (9): Мембрански кофактор протеин, Фактор H, C1 инхибитор, CD59 (протектин)

Aнтиген vs. епитоп (антигенска детерминанта)

Препознавачки молекули (рецептори) MBL и С1q (растворени; колектини) Тоll-like (трансмемб.) Имуноглобулинска генска суперфамилија Имуноглобулин (Б клеточен рец.) Т клеточен рец. МHC T клеточни помошни мол. Атхезивни молекули (ICAM, VCAM )

Имуноглобулински домен (пакување)

Б и Т клеточни рецептори mig vs. sig Улога на Igα Igβ? Различни класи, иста специфичност!

Б и Т клеточни рецептори Разлики во препознавањето на антигени од страна на mig и TCR

MHC (HLA) Висок степен на полиморфизам и кодоминантност (предности/мани?)

MHC (HLA) - Глукопротеини

MHC (HLA) MHC рестрикција

MHC (HLA) Процесирање и презентација на антигени Професионални APC (MHC класа II): Дендритични кл. Макрофаги Б клетки

MHC (HLA); CD4 и CD8

Генерирање на диверзитет кај рецепторите за антигени Препознавање на природни, но и синтетички антигени Патогени организми краток животен циклус, висока стапка на мутација... Рапидна еволуција на структурите кои треба да бидат препознаени 20 8 можни антигени, а 30 000 гени. Проблем? Генски реаранжирања (за BCR и TCR)

Реаранжирањето е комплетирано и продуцирани се функционални Ig синџири, уште пред да дојде до контакт меѓу Б клетката и антигенот!

+ Флексибилност при спојувањето и додавање на N нуклеотиди (само кај тешки синџири; TdT) Соматска хипермутација (дозревање на афинитетот; само кај Б клетки) Комбинаторно поврзување на лесни и тешки синџири

Стекнат (адаптивен; специфичен) имунолошки систем Хуморален Клеточно-посредуван

Б клетки и продукција на антитела Bursa of Fabricius; Bone marrow Антитело-посредувано отстранување на антигенот (или структурата која го носи) Опсонизација Активација на комлементот ADCC Неутрализација на токсини и вируси Мукозен имунитет Што се плазма кл.?

Б клетки и продукција на антитела Во герминалните (зародишни) центри на лимфните фоликули

Б клетки и продукција на антитела Т-кл.-зависни антигени Т-кл.-независни антигени

Структура и функција на антителата Хиперваријабилен регион (x3 во секој варијабилен регион)

Структура и функција на антителата Лесен синџир Вар. регион + κ или λ Тежок синџир Вар. регион + γ (IgG) α (IgA) δ (IgD) μ (IgM) ε (IgE)

Структура и функција на антителата

Лимфна дренажа и лимфни јазли Создавање на лимфа Лимфна циркулација Дали лимфни садови се присутни во сите ткива и органи? Примарни и секундарни лимфоидни органи

Лимфна дренажа и лимфни јазли

Рециркулација на лимфоцитите Бр. на лимфоцити: аферентна vs. еферентна лимфа? Лимфоцитно наведување (Физ. контакт; меморија) Лимфоаденопатија

Мукоза-асоцирано лимфно ткиво (MALT) (некапсулирано; субепително) Организирано (крајници, Пејерови плочи, слепо црево...) Дифузно (во lamina propria на инстестинални вили и белите дробови)

Мукоза-асоцирано лимфно ткиво (MALT)

Клеточно-посредуван имунитет Т лимфоцити (Thymus-derived) Макрофаги NK клетки Интрацелуларни патогени и инфицирани клетки (вируси, микобактерии, фунги) Туморски клетки Трансплантати од друго тело

Тимус Градба Рекомбинација и позитивна и негативна селекција (1-5% стапка на преживување) Стромални клетки Тимусна хипоплазија

Т лимфоцити Според TCR αβ-tcr (95%) Помагачки Цитотоксични Супресорни γδ-tcr (Цитотоксични; независно од APC; по што се разликуваат од NK?)

Т помагачки клетки (Th) (CD4) Детерминираат епитопи Одредуваат природа на имунолош. одг. Неопходни за Б клетките Th0, Th1, Th2, Treg

Цитотоксични Т клетки (Tc) αβ-tcr CD8 Eндогени антигени

Развој на Т клетките Коскена срцевина Позитивна и негативна селекција MHC рестрикција

Активација на Т клетките

Суперантигени V-β од TCR и MHC II Обичен антиген 0,001-0,01% од Т кл. Суперантиген (стафил. ентеротокс.) 5% Последици?

Дисфункција на имунолошкиот систем Хиперсензитивност Автоимуност Имунодефициенции

Хиперсензитивност

Хиперсензитивност Пример: алергии и астма Експерименти на Richet phylaxis и anaphylaxis Улога на IgE The hygiene hypothesis

Автоимуност Генетски и фактори од средината Пример: мултипла склероза, Кронова болест, реуматоиден артритис...

Имунодефициенции Примарни генетски фактори; пр. недостаток на IgA, SCID Секундарни нарушувања/ оштетувања од хемиски, физички или биолошки агенси; пр. AIDS

Имунолошкиот систем ја прави трансплантанцијата на органи сериозен предизвик Канцерот претставува уникатен предизвик за имунолошкиот одговор

Благодарам за вниманието!