ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ:Α ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 06/06/2017 ΔΙΑΡΚΕΙΑ : 2 Ώρες ΩΡΑ: 08:00-10:00 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:.. ΤΜΗΜΑ:. ΑΡ.. ΒΑΘΜΟΣ. ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟ ΓΡΑΠΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ 5 (ΠΕΝΤΕ) ΣΕΛΙΔΕΣ. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από τέσσερα (4) μέρη. Τα ερωτήματα να απαντηθούν σε φύλλα εξέτασης, όχι στο εξεταστικό δοκίμιο. Να γράψετε στο φύλλο εξέτασης τα στοιχεία σας (ονοματεπώνυμο, τμήμα, ημερομηνία). Απαγορεύεται η χρήση διορθωτικού υγρού ή ταινίας (Tipp-Ex). ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Α (4 μονάδες) Οδηγία: Να απαντήσετε υποχρεωτικά και στα δύο ( 2) θέματα. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. Α1.Να συσχετίσετε τους όρους της Στήλης Α με τους όρους της Στήλης Β, γράφοντας στο φύλλο εξέτασης τον αριθμό δίπλα από το γράμμα που αντιστοιχεί. Προσοχή: Στη Στήλη Β περισσεύει ένα στοιχείο. Στήλη Α Στήλη Β Α Μινωικός Πολιτισμός 1 Φαραώ Β Αίγυπτος 2 Αυστηροί Νόμοι Γ Δράκοντας 3 Μυκηναίοι Δ Εξελληνισμός Κύπρου 4 Ταυροκαθάψια 5 Ερρίκος Σλήμαν (4 x 0,5=2 μονάδες) Α2.Να προσδιορίσετε αν το περιεχόμενο των ακόλουθων προτάσεων είναι σωστό ή λάθος, γράφοντας στο φύλλο εξέτασης τη λέξη ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση: α) Ο Κλεισθένης θεωρείται θεμελιωτής της Δημοκρατίας στην Αθήνα. β) Ο παλαιολιθικός άνθρωπος ήταν κυνηγός και τροφοσυλλέκτης. γ) Η Γραμμική Α είναι αρχαία ελληνική γραφή που έχει αποκρυπτογραφηθεί. δ) Η φράση «και νεκρός ενίκα» ελέχθη για τον Ευαγόρα, βασιλιά της Σαλαμίνας της Κύπρου. (4 x 0,5=2 μονάδες) 1
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Β (6 μονάδες) Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τρεις(3) μονάδες. Β1. Να γράψετε κατατοπιστικά σημειώματα για τους πιο κάτω ιστορικούς όρους: α) Σεισάχθεια (τι ήταν, ποιος την καθιέρωσε, δύο (2) όρους- πρόνοιες ) β) Οστρακισμός (τι ήταν, ποιος τον καθιέρωσε) (2 1,5=3 μονάδες) Β2.Η Γραμμική Β είναι γραφή. α) Σε ποιον πολιτισμό ανήκε; (μονάδα 1) β) Να αναφέρεις δύο (2) λόγους για τους οποίους η αποκρυπτογράφησή της έχει ιδιαίτερη σημασία για τους Έλληνες. Β3. Να αναφέρετε: α) ένα (1) αίτιο των Περσικών πολέμων και β) δύο (2) συνέπειες της νίκης των Ελλήνων επί των Περσών. (μονάδες 3) ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ Γ (6 μονάδες) Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τρεις (3) μονάδες. Γ1. Αφού μελετήσετε την πιο κάτω οπτική πηγή, και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις, να απαντήσετε στα πιο κάτω ερωτήματα: ΠΗΓΗ 1 ΤΟ ΜΙΝΩΙΚΟ ΑΝΑΚΤΟΡΟ ΣΤΗΝ ΚΝΩΣΟ 2
α) Ποιος σπουδαίος αρχαιολόγος ανέσκαψε το Ανάκτορο της Κνωσού; (μονάδα 0,5) β) Να αναφέρετε δύο (2) άλλα σπουδαία ανάκτορα της Μινωικής Κρήτης. (μονάδα 0,5) γ) Να γράψετε δύο (2) χαρακτηριστικά των Μινωικών ανακτόρων, Γ2. Να μελετήσετε προσεκτικά τις δύο πηγές που ακολουθούν και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να απαντήσετε τα ερωτήματα α και β που ακολουθούν: ΠΗΓΗ 2 «Ο Λυκούργος δεν όρισε για τα παιδιά δασκάλους αγορασμένους ή έμμισθους, ούτε μπορούσε ο καθένας να μεγαλώνει και να μορφώνει το γιο του όπως ήθελε, αλλά τους έπαιρνε όλους ο ίδιος, αμέσως μόλις γίνονταν εφτά χρονών και τους κατέτασσε σε «αγέλες» και συνταιριάζοντάς τους συντροφικά, τους συνήθιζε να παίζουν και να περνούν τον καιρό τους ομαδικά... Γράμματα μάθαιναν όσα τους ήταν αναγκαία». ΠΗΓΗ 3 Πλούταρχος, Λυκούργος, 16,19. Μτφρ. Μ.Γ Μερακλή «Η Σπάρτη λοιπόν, ήταν ένα στρατόπεδο, όπου ύψιστο αντικειμενικό σκοπό της ζωής του είχε ο καθένας να είναι σε κάθε στιγμή έτοιμος να πολεμήσει με τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα για την πόλη του. Ο σκοπός κάθε νόμου ήταν να διαμορφώσει καλούς στρατιώτες. Η χλιδή στην ιδιωτική ζωή απαγορευόταν αυστηρά και η σπαρτιατική λιτότητα έγινε παροιμιώδης». J.B Bury-Russell Meeiggs, Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδος α) Να αναφέρετε τέσσερις (4) πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο διαπαιδαγωγούνταν τα αγόρια στην αρχαία Σπάρτη. β) Να γράψετε ένα θετικό και ένα αρνητικό στοιχείο της αγωγής αυτής. (μονάδα 1) Γ3. Να μελετήσετε προσεκτικά τις δύο πηγές που ακολουθούν και, με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις, να απαντήσετε τα ερωτήματα α και β που ακολουθούν: ΠΗΓΗ 4 «Τον πόλεμο τον άρχισαν οι Αθηναίοι και οι Πελοποννήσιοι, όταν διαλύσανε την τριαντάχρονη ειρήνη Η πιο αληθινή λοιπόν αλλά και η λιγότερη ομολογούμενη αιτία ήταν, νομίζω, το γεγονός ότι η δύναμη των Αθηναίων γινόταν όλο και πιο μεγάλη, πράγμα που φόβισε τους Λακεδαιμόνιους και τους ανάγκασε να πολεμήσουν» Θουκυδίδη Ιστορία βιβλίο Ι Κεφ. 22,23,24 3
ΠΗΓΗ 5 «Ο Ελληνικός κόσμος ήταν τώρα μοιρασμένος. Απ τη μεριά υπήρχε η Αθηναϊκή αυτοκρατορία, που την έλεγαν πια καθαρά «τυραννία», κι απ την άλλη η Σπάρτη, η Πελοποννησιακή συμμαχία κι ένας αριθμός κρατών ( ιδίως στη Βοιωτία ) που συμπαθούσαν τη Σπάρτη. Η πρώτη ομάδα ήταν ισχυρή στη θάλασσα και η δεύτερη δυνατή στη στεριά. Η πρώτη ήταν κυρίως Ιωνική, η δεύτερη Δωρική. Η Αθήνα ευνοούσε, και μάλιστα μ επιμονή, την ύπαρξη δημοκρατικών καθεστώτων μεταξύ των συμμάχων της, ενώ η άλλη ομάδα ευνοούσε τις ολιγαρχίες ή τουλάχιστον τις περιορισμένες δημοκρατίες. Ήταν μια κατάσταση που μας είναι γνωστή. Υπήρχε το γενικό αίσθημα πως η Αθήνα περιόριζε αφόρητα την αυτονομία των συμμάχων της, ενώ η άλλη ομάδα εμφανίζεται ως σημαιοφόρος της Ελληνικής ελευθερίας. Υπήρχε επίσης ένας εμπορικός ανταγωνισμός ανάμεσα στην Αθήνα και στην Κόρινθο. Κι η τελευταία φοβόταν ότι απειλείτο το εμπόριό της με τους Δυτικούς Έλληνες. Οι Κορίνθιοι μάλιστα ήταν εκείνοι που έπεισαν τους Σπαρτιάτες ν απαντήσουν στην πρόκληση των Αθηναίων» *Κόρινθος = πόλη - σύμμαχος Σπάρτης Κitto, Oι Έλληνες,Αθήναι,1962, σ.166 Να αναφέρετε: α) Δύο (2) βασικές αιτίες που οδήγησαν στον Πελοποννησιακό πόλεμο. β) Ποιες δύο μεγάλες πόλεις ήταν αντίπαλες σε αυτό τον πόλεμο και ποιο είδος πολιτεύματος ευνοούσε η κάθε μια. (μονάδα 1) ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ Δ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ (4 μονάδες) Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. Δ1.Αφού μελετήσετε την πιο κάτω εικόνα και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις, να απαντήσετε στα πιο κάτω ερωτήματα. ΠΗΓΗ 6 Στη Νεολιθική εποχή η κοινωνία της Κύπρου χαρακτηρίζεται από βαθιά θρησκευτικότητα και κυρίαρχο στοιχείο αποτελεί η λατρεία των νεκρών. 4
α) Πού έθαβαν οι κάτοικοι της Κύπρου τους νεκρούς τους και σε ποια στάση; (μονάδα 0,5) β) Να γράψετε δύο (2) ταφικά έθιμα αυτής της εποχής. (μονάδα 1) γ) Εξηγήστε τι φανερώνει το καθένα από τα έθιμα αυτά. (μονάδα 0,5) Δ2. Να γράψετε δύο (2) συνέπειες που είχε η Επανάσταση του Ονήσιλου (499 π.χ.) για τους Κύπριους. Δ3. Αφού μελετήσετε την πιο κάτω πηγή και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις, να απαντήσετε στα πιο κάτω ερωτήματα. ΠΗΓΗ 7 «Γιατί, αφού πήρε την πόλη βυθισμένη στη βαρβαρότητα κι εξαιτίας τη Φοινικικής διακυβέρνησης αφιλόξενη στους Έλληνες κι άγνωρη των τεχνών, χωρίς εμπορική αγορά και χωρίς λιμάνι, όλ αυτά τα διόρθωσε και περιτοίχισε τη πόλη με πρόσθετα τείχη, κι έκαμε τριήρεις (πολεμικά πλοία) και με τις άλλες οικοδομές τόσο μεγάλωσε την πόλη, ώστε να μη μένει πίσω από καμιά ελληνική, και τόση πολλή δύναμη της έβαλε, ώστε πολλοί από εκείνους που πρωτύτερα την περιφρονούσαν, τώρα να τη φοβούνται» (ΑΚΕΠ,τομ Α, σελ.133) α) Σε ποιον αναφέρεται η πιο πάνω πηγή και σε ποια πόλη ήταν βασιλιάς; (μονάδα 0,5) β) Ποιος ήταν ο στόχος της εσωτερικής του πολιτικής; (μονάδα 0,5) γ) Ποιες δύο (2) ενέργειες έκανε, για να τον πετύχει; (μονάδα 1) Εισηγήτριες: Συντονίστρια Η Διευθύντρια.... Μαρία Στυλιανού Ιωάννα Μεταξά Β.Δ. Βαρβάρα Κάσσαρη Αθηνά Χατζηγιάννη. Φάνη Γεωργίου 5