ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Αθήνα, 17/01/2011 Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η Eξεταστέας Ύλης ακαδημαϊκού έτους 2010 2011 ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Καθηγητής Αντώνης Μωυσίδης Μάθημα (510013): Αγροτικός Χώρος και Αγροτική Πολιτική στη Σύγχρονη Ελλάδα Ο Αγροτικός Χώρος στην Κοινωνία και την Οικονομία. Ο Αγροτικός Χώρος στις Προκαπιταλιστικές Κοινωνίες και στον Καπιταλισμό. Εθνικό Κράτος και Αγροτική Πολιτική. Κράτος και Αγροτική Πολιτική στην Ελλάδα. Η Γέννηση του Ελληνικού Εθνικού Κράτους και το Ζήτημα των Εθνικών Γαιών. Κράτος και μεγάλη γαιοκτησία. Το Θεσσαλικό Ζήτημα. Το Αγροτικό Ζήτημα και η μεγάλη Αγροτική Μεταρρύθμιση. Κράτος και Θεσμική Αγροτική Πίστη. Ο ρόλος του Κράτους στη διαμόρφωση Υποδομής για την ανάπτυξη του Αγροτικού Τομέα στο πρώτο ήμισυ του 20 ου αιώνα. Αναπτυξιακή Στρατηγική και η θέση του Αγροτικού Τομέα στο Μεταπολεμικό Μοντέλο Ανάπτυξης. Η Μορφολογία του σύγχρονου Αγροτικού Χώρου. Συνθετικοί προβληματισμοί για το Σύγχρονο Αγροτικό Χώρο. Μάθημα (510006): Οικονομική και Κοινωνική Ιστορία της Ευρώπης - Οι κύριες κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές συνιστώσες του φεουδαρχικού-δουλοπαροικικού κοινωνικούοικονομικού συστήματος. Η εσωτερική λειτουργία του Φέουδου και του τιμαρίου. Σχέσεις Παραγωγής και οι μορφές Γαιοπροσόδου. Οι Πόλεις και η ανάπτυξη της αστικής οικονομίας. Πρώτη φάση γεωγραφικήςαποικιοκρατικής εξάπλωσης των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Η παρακμή του δουλοπαροικικού /φεουδαρχικού συστήματος. - Η Εμποροκρατική περίοδος: Το ζήτημα της μετάβασης (οι αναγκαίες κοινωνικές-οικονομικές- παραγωγικές πολιτικές και φιλοσοφικές/διανοητικές μεταβολές).βασικές εξελίξεις: Πληθυσμός, Γεωργία και οι αλλαγές και εξέλιξη στη μεταποίηση. Η Παραγωγή με ανάθεση. Εδαφική επέκταση και διεθνές εμπόριο. Ανακαλύψεις, αποικιοποίηση των Νέων Χωρών και το μακρινό εμπόριο. Παρακμή της Εμποροκρατικής Περιόδου. - Ανάπτυξη του Καπιταλιστικού Τρόπου Παραγωγής. Η Βιομηχανική Επανάσταση και οι κύριες προϋποθέσεις της: Στην Αγροτική Παραγωγή, Βιομηχανία, Τεχνολογία, στις Μεταφορές και στην Οργάνωση της Επιχείρησης και της Εργασίας. Η Ευρώπη στον 19 ο αι.:- Οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσης των Προλεταρίων. Το Εργατικό Κίνημα και η γέννηση της σοσιαλιστικής ιδεολογίας. Η επέκταση/ανάπτυξη του Καπιταλιστικού Τρόπου Παραγωγής. Οι μεγάλες μεταναστεύσεις και η Νέα Αποικιοκρατία. Ο Στρατιωτικός και Οικονομικός Ιμπεριαλισμός μέχρι και τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Καθηγητής Σάββας Ρομπόλης Μάθημα (510005): Εισαγωγή στην Οικονομική Θεωρία Μεθοδολογικά ζητήματα της Οικονομικής Θεωρίας. Το βασικό οικονομικό πρόβλημα. Οι παραγωγικές δυνατότητες της οικονομίας. Το οικονομικό κύκλωμα και οι λειτουργίες του οικονομικού συστήματος. Ο ρόλος του Κράτους. Τιμές και μορφές αγοράς. Η προσφορά των αγαθών.
Τιμές και παραγωγή σε πλήρη ανταγωνισμό. Τιμές και παραγωγή σε συνθήκες μονοπωλίου. Τιμές και παραγωγή στο ολιγοπώλιο. Τιμές και παραγωγή στο μονοπωλιακό ανταγωνισμό. Οι δημόσιες δαπάνες. Τα έσοδα των δημόσιων φορέων. Ο Κρατικός Προϋπολογισμός. Διεθνείς οικονομικές σχέσεις-η θεωρητική θεμελίωση του διεθνούς εμπορίου. Ευρωπαϊκή Ένωση. Η «παγκοσμιοποίηση». Μάθημα (510073): Οικονομικά της Κοινωνικής Ασφάλισης και της Κοινωνικής Πρόνοιας Εννοιολογικές αποσαφηνίσεις. Το ιστορικό πλαίσιο διαμόρφωσης του συστήματος κοινωνικής προστασίας (Κοινωνική ασφάλιση - Κοινωνική Πρόνοια). Παροχές της Κοινωνικής ασφάλισης και της Κοινωνικής Πρόνοιας. Οικονομία και Κοινωνική προστασία (κοινωνική ασφάλιση και Κοινωνική Πρόνοια). Τα οικονομικά της κοινωνικής ασφάλισης και της Κοινωνικής Πρόνοιας. Θεμελιώδεις αρχές αντιμετώπισης της κρίσης και αναμόρφωσης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και Πρόνοιας. Κοινωνική και Ιδιωτική ασφάλιση. Χρηματο-οικονομικοί όροι βιωσιμότητας της κοινωνικής προστασίας. Σύγκριση των συστημάτων κοινωνικής προστασίας της Ε.Ε. Μάθημα (510101): Οικονομικά της εργασίας Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μαρία Καραμεσίνη Εργατικό δυναμικό και αγορά εργασίας. Η διάρθρωση και η λειτουργία της αγοράς εργασίας. Νεοκλασική θεωρία της προσφοράς και ζήτησης εργασίας. Θεωρία του ανθρώπινου κεφαλαίου και των διακρίσεων στην αγορά εργασίας. Εξισωτικές μισθολογικές διαφορές, ατελής πληροφόρηση και γεωγραφική και επαγγελματική κινητικότητα. Εργατικά συνδικάτα, συλλογικές διαπραγματεύσεις και μισθοί. Θεσμικές και ριζοσπαστικές προσεγγίσεις της αγοράς εργασίας. Εσωτερικές αγορές εργασίας και θεωρίες του δυϊσμού και της κατάτμησης της αγοράς εργασίας Μάθημα (510127): Ανεργία και πολιτικές απασχόλησης Ορισμός, μέτρηση και ετερογένεια της ανεργίας. Κίνδυνος ανεργίας του εργατικού δυναμικού και απασχολησιμότητα των ανέργων. Στατική και δυναμική αναπαράσταση της ανεργίας. Τυπολογία της ανεργίας ανάλογα με τα αίτιά της και τις ατομικές παγγελματικές διαδρομές. Θεωρητικές ερμηνείες της ανεργίας (νεοκλασικοί, μονεταριστές, Κέυνς, νεο-κευνσιανοί, Μαρξ, Σουμπέτερ). Πολιτική απασχόλησης και πολιτικές αγοράς εργασίας, τα διαφορετικά είδη πολιτικών αγοράς εργασίας και τα εργαλεία τους, η πολιτική απασχόλησης ως οικονομική και ως κοινωνική πολιτική και η ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση. Αναπληρωτής καθηγητής Ιορδάνης Ψημμένος Μάθημα (510145): Κοινωνιολογία της Εργασίας Ι: βιομηχανική παραγωγή και οργάνωση Α) Θεωρητικές προσεγγίσεις της Εργασίας Απασχόλησης
Β) Συστήματα Οργάνωσης της Παραγωγής Γ) Συστήματα Οργάνωσης των Εργαζομένων Δ) Η έννοια της Εργασίας για τους Εργαζόμενους Ε) Κοινωνικός καταμερισμός Εργασίας Χαμηλού Κύρους και «βρώμικα» επαγγέλματα (dirty jobs) Μάθημα (510020): Μετανάστευση και Μεταναστευτική Πολιτική Α) Κοινωνιολογικές Σχολές ανάλυσης της Μετανάστευσης Β) Ιστορικές διαδρομές: συστήματα εξαναγκαστικής και εθελοντικής μετανάστευσης Γ) Σύγχρονη Μετανάστευση και διαφορές με τις ροές μετά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο Δ) Η έρευνα στην Ελλάδα για τη μετανάστευση Ε) Οικιακή εργασία και χωρικές στρωματώσεις των μεταναστών/τριών στην Αθήνα Αναπληρωτής καθηγητής Ιωάννης Κουζής Μάθημα (510095): ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - Εννοια των συλλογικών εργασιακών σχέσεων - Ιστορική πορεία του συνδικαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα - Τα σύγχρονα χαρακτηριστικά του ελληνικού συνδικαλιστικού κινήματος(μισθωτή εργασία και συνδικαλισμός, πυκνότητα, σχέση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, κρατικός ρόλος, τρόπος σύστασης συνδικάτου, οργανωτική δομή, ενιαία οργανωτική έκφραση και πολυκερματισμός, οικονομική εξάρτηση, παραταξιοποίηση, ευρωπαικός προσανατολισμός) - Συνδικάτα και πολιτική - Η εξέλιξη της συνδικαλιστικής πυκνότητας.αιτίες - Εννοια και ρόλος των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας - Το θεσμικό πλαίσιο της συλλογικής διαπραγμάτευσης στην Ελλάδα(περιεχόμενο, είδη, ικανότητα διαπραγμάτευσης, νομικές δεσμεύσεις και εφαρμογή, ο ρόλος του ΟΜΕΔ, μεσολάβηση και διαιτησία) - Εννοια της απεργίας - Είδη και μορφές απεργίας - Οροι νομιμότητας της απεργίας και καταχρηστική απεργία - Η ανταπεργία - Οροι αποτελεσματικότητας της απεργίας - Η εξέλιξη του απεργιακού φαινομένου - Η συζήτηση για το μέλλον των συνδικάτων Μάθημα (510131): ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ - Εννοια των εργασιακών σχέσεων - Εννοια των ατομικών εργασιακών σχέσεων - Εργασιακές σχέσεις και κοινωνική πολιτική - Ο ρόλος και οι πηγές του εργατικού δικαίου - Η έννοια του μισθωτού και του εργοδότη - Εξαρτημένη εργασία και συναφείς έννοιες
- Διακρίσεις των μισθωτών - Η έναρξη της εργασιακής σχέσης - Βασικοί όροι της εργασιακής σχέσεις(δικαιώματα και υποχρεώσεις) - Κατηγορίες της μισθωτής και εξαρτημένης εργασίας - Ο ρόλος, το περιεχόμενο και η προστασία του μισθού - Χρόνος και ωράριο εργασίας(νόμιμο,συμβατικό,πραγματικό, άδειες,αργίες,υπερεργασία, υπερωρία, διευθέτηση) - Διαθεσιμότητα - Επίσχεση εργασίας - Μεταβολή των όρων εργασίας - Μεταβολή του προσώπου του εργοδότη - Ιση μεταχείρηση και διακρίσεις - Η λήξη της εργασιακής σχέσης(ατομικές και ομαδικές απολύσεις) Επίκουρη καθηγήτρια Δέσποινα Παπαδοπούλου ΜΑΘΗΜΑ (510099) ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΧΕ Η ύλη του εξεταζόμένου μαθήματος περιλαμβάνει τον ορισμό, την καταγωγή και τις διαστάσεις του φαινομένου του κοινωνικού αποκλεισμού και της κοινωνικής ένταξης. Τον διαχωρίσμό της έννοιας από το φαινόμενο, τον τρόπο προσέγγισης της έννοιας του κοινωνικού αποκλεισμού και τα κύρια χαρακτηριστικά της. Επίσης περιλαμβάνει την προσέγγιση του φαινομένου μέσω των τριώ αξόνων αποκλεισμού: αναπαραγωγή των κοινωνικών ανισοτήτων, αδυναμία πρόσβασης στα κοινωνικά δικαιώματα και διάρρηξη του κοινωνικού δεσμού. Εξετάζονται πολλά εμπειρικά παραδείγματα. ΜΑΘΗΜΑ (510112) ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΧΕ Η ύλη περιλαμβάνει το σύνολο της θεματικής ενότητας της Κοινωνιολογίας της Κοινωνικής Μεταβολής. Εξετάζονται οι διαδικασίες και τα στοιχεία της Κοινωνικής Μεταβολής και των παραγόντων που την προκαλούν. Ορισμός της έννοιας και του φαινόμενου της Κοινωνικής Μεταβολής και συστηματική ανάλυση των στοιχείων του ορισμού. Οι ενότητες είναι: Σταθερότητα και Μεταβολή, Η Θεωρία της Εξέλιξης, Ανάπτυξη και Εκσυγχρονισμός, Παράγοντες της Κοινωνικής Μεταβολής και Κατευθύνσεις της Κοινωνικής Μεταβολής. Η Κοινωνική Μεταβολή σε σχέση με τους σύγχρονους θεσμούς της Εκπαίδευσης, της Εργασία, της Οικογένειας, της Υγείας και Ασφάλισης, της Εκκλησίας κ.α. Ζητούνται συγκεκριμένα εμπειρικά παραδείγματα κατανόησης της κοινωνικής μεταβολής Επίκουρος καθηγητής Χρίστος Μπάγκαβος Μάθημα (510027) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΑ ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΧΕ Η δημογραφία και οι κλάδοι της. Δημογραφικοί δείκτες και μελέτη του συνολικού πληθυσμού. Η αναπαραγωγή του πληθυσμού: η μελέτη της γεννητικότητας και της γονιμότητας. Η φθορά του πληθυσμού: η μελέτη της θνησιμότητας.
Δημογραφικά χαρακτηριστικά των νοικοκυριών και των οικογενειών. Η κινητικότητα του πληθυσμού: η μελέτη της εσωτερικής και της εξωτερικής (διεθνούς) μετανάστευσης. Η ιστορία των πληθυσμών. Θεωρίες της μακροχρόνιας εξέλιξης του πληθυσμού. Εξελίξεις και προοπτικές σε επίπεδο παγκόσμιου πληθυσμού. Μάθημα (510069) ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ, ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΧΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Πληθυσμός Σχέση των πληθυσμιακών μεταβολών με την κοινωνικο-οικονομική οργάνωση και την ασκούμενη κοινωνική πολιτική. Δείκτες δημογραφικής γήρανσης. Δημογραφικές εξελίξεις και προοπτικές: η ευρωπαϊκή διάσταση. Σύνδεση των πληθυσμιακών μεταβολών με το μέγεθος του εργατικού δυναμικού, την απασχόληση και την ανεργία. Οι προοπτικές εξέλιξης της προσφοράς εργασίας υπό το πρίσμα των δημογραφικών προοπτικών. Πληθυσμιακές μεταβολές και οικονομική ισορροπία των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Μεταβολές στην κατά ηλικία διάρθρωση του πληθυσμού και επιπτώσεις στην ισορροπία των συστημάτων συνταξιοδότησης: η περίπτωση του αναδιανεμητικού συστήματος. Πληθυσμιακές μεταβολές, βιωσιμότητα των ασφαλιστικών συστημάτων και αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών. Δημογραφική γήρανση και αλλαγές στη λειτουργία των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Μη-δημογραφικοί παράγοντες της κρίσης των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Δημογραφικές εξελίξεις και προτεινόμενες αλλαγές αναφορικά με την οργάνωση και τη χρηματοδότηση των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Επίκουρη καθηγήτρια Γεωργία Πετράκη Μάθημα (510093): ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΙΙ: Μεταβιομηχανικό πρότυπο και Εργασία H εξεταστέα ύλη του ανωτέρω μαθήματος είναι: το βιβλίο Πετράκη Γεωργία, Νέες Μορφές Οργάνωσης της Εργασίας, GUTENBERG, 2008 και ο φάκελος Το μάθημα εξετάζει τις εξής γνωστικές ενότητες: «Μεταβιομηχανική Κοινωνία» : Προσεγγίσεις και όψεις Η Οργάνωση της Εργασίας Οι Νέες Μορφές Οργάνωσης της Εργασίας Τα Μετατεϊλορικά μοντέλα οργάνωσης της εργασίας Η εφαρμογή των Νέων Μορφών Οργάνωσης της Εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Επίκουρη καθηγήτρια Μαρία Κορασίδου Μάθημα (510077)ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΧΕ Κύκλος 3 Υποενότητα: Κοινωνική ασφάλιση και υγεία 1. Βιοϊατρικό μοντέλο-κοινωνική μορφοποίηση της υγείας και της ασθένειας-ιπποκρατική θεωρία, θεωρία της μεταδοτικότητας-βιοεξουσία και βιοπολιτική-σύσταση των πρώτων υγειονομικών θεσμών-δημιουργία των νοσοκομείων-αντιμετώπιση επιδημιών (πανώλη, χολέρα), αφροδισίων νοσημάτων, φυματίωσης-επιστήμονες και εμπειρικοί γιατροί-καταπολέμηση της παιδικής θνησιμότητας, ιατρικοποίηση των οικογενειών-παστεριανές ανακαλύψεις και ανάπτυξη του κινήματος της υγιεινής-ψυχιατρική, ψυχίατροι και ψυχιατρικά ιδρύματα. 2. Φάκελος Μάθημα (510130) ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΧΕ
Γενικό μάθημα Θεωρίας 3. Οθωμανική κυριαρχία, Διαφωτισμός, γέννηση του ελληνικού κράτους-μεγάλη Ιδέα, συγκρότηση του έθνους, Εθνικός Διχασμός-Εθνικό ζήτημα και Βαλκανικοί ανταγωνισμοί-εκκλησία και κράτος-έθνος-η Μικρασιατική Καταστροφή και οι συνέπειές της-κατοχή, Αντίσταση και η κληρονομιά του Εμφυλίου Πολέμου-Οικονομική και κοινωνική συγκρότηση του ελληνικού κράτους-εκπαίδευση, λογοτεχνικά ρεύματα, γλωσσικό ζήτημα, εκπαιδευτικός δημοτικισμός. 4. Φάκελος Επίκουρη καθηγήτρια Θεοδοσία Ανθοπούλου ΜΑΘΗΜΑ (510116) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΧΕ Βασικές έννοιες και θεωρητικές τάσεις, θεματικά πεδία και επιστημονικές προσεγγίσεις στην Κοινωνική και Οικονομική Γεωγραφία. Συγκρότηση της Σύγχρονης Γεωγραφίας. Στοιχεία Πληθυσμιακής Γεωγραφίας. Κινήσεις, πυκνότητες και κατανομές πληθυσμού στο χώρο. Ζητήματα «υπερπληθυσμού και αρίστου μεγέθους πληθυσμού» Γεωγραφική κινητικότητα πληθυσμού: Φαινόμενα και τύποι Μετανάστευσης. Κυκλοφορία και Δίκτυα Μεταφορών. Εξέλιξη των μέσων μεταφορών και επικοινωνιών και χωρικέςκοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις Αστεακός Χώρος: Λειτουργίες της πόλης. Διαδικασίες και φαινόμενα αστικοποίησης. Τύποι και φαινόμενα αστικοποίησης στον αναπτυγμένο και αναπτυσσόμενο κόσμο. Γεωγραφία της Υπαίθρου: Αγροτικοί μετασχηματισμοί στον αναπτυγμένο κόσμο και εξέλιξη αγροτικών δομών (ανάπτυξη και κρίση εντατικού μοντέλου παραγωγής, αγροβιομηχανικό πλέγμα). Σύγχρονες δυναμικές του αγροτικού χώρου Γεωγραφία του Τουρισμού. Εντοπισμός φαινομένων, περιβαλλοντικές- χωρικές- κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις από την τουριστική ανάπτυξη, εναλλακτικός τουρισμός και βιώσιμη ανάπτυξη Χωρική Υπόσταση των Φυσικών Πόρων. Επιδράσεις του ανθρώπου στα φυσικά αποθέματα και τα τοπία. Ανάπτυξη και προστασία περιβάλλοντος. ΜΆΘΗΜΑ 510123 ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΧΕ Κύκλος: 2 Γεωγραφία της Υπαίθρου: βασικές έννοιες και προβληματισμοί Χωροταξική διευθέτηση του αγροτικού χώρου: δημιουργία αγροτικού τοπίου και αγροτικών δομών (Βασικά χαρακτηριστικά του αγροτικού τοπίου, παράγοντες που επηρεάζουν το αγροτικό τοπίο) Εξέλιξη της γεωργίας και των αγροτικών δομών στον κόσμο Οι αγροτικοί μετασχηματισμοί στον αναπτυγμένο κόσμο και οι επιπτώσεις τους στις αγροτικές δομές Αγροτικές κληρονομιές, κρίσεις και προσαρμογές στον αναπτυσσόμενο κόσμο Από τον αγροτικό χώρο στην ύπαιθρο χώρα: νέες λειτουργίες και χωρο-κοινωνικές δυναμικές του αγροτικού χώρου στον αναπτυγμένο κόσμο. Αγροτικές δομές των Νέων Χωρών: το μέτωπο του εποικισμού στη Βόρεια Αμερική Οι κολεκτιβιστικές μορφές γεωργίας: το σοβιετικό μοντέλο Ύπαιθρος χώρος και πολιτικές στην Ε.Ε.
Ο εκσυγχρονισμός της γεωργίας και η εξέλιξη των εγγειο-διαρθρωτικών δομών μεταπολεμικά στην Ελλάδα Επίκουρος καθηγητής Σπύρος Σακελλαρόπουλος- Γ. Ρούσης Μάθημα 510136 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΚΡΑΤΟΣ Ι ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΧΕ Η θεωρία του κράτους και της πολιτικής εξουσίας στην προνεωτερική και νεωτερική σκέψη (Μακιαβέλι, Χομπς, Λοκ, Μοντεσκιέ, Ρουσό, Μπένθαμ, Χέγκελ. Τοκεβίλ, Μαρξ). Επίκουρος καθηγητής Σπύρος Σακελλαρόπουλος Μάθημα 510155 ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠ ΕΣ3 ΔΜ: 3 ΧΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Θεωρία 1) Το βασικό πλαίσιο της Μεταπολίτευσης 2) Κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές αντιθέσεις στην πρώτη περίοδο της μεταπολίτευσης 1974-1981 3) Το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση 1974-1981 4) Ενδογενείς αντινομίες του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού στη δεκαετία του 80 5) Κράτος και Κοινωνία στη δεκαετία του 90 6) Μεταλλαγές στο πολιτικό σύστημα στην αυγή του 21 ου αιώνα Μάθημα (510002) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΥΠ ΕΣ1 ΔΜ: 3 ΧΕ α)όλες οι προσωπικές σημειώσεις των φοιτητών / τριων από τις παραδόσεις. β) Τα παρακάτω θέματα από το διδασκόμενο εγχειρίδιο: Τι είναι κοινωνιολογία. Στρωμάτωση και ταξική δομή. Σύγχρονες οργανώσεις. Εργασία και οικονομική ζωή. Διακυβέρνηση, πολιτική Δύναμη και Πόλεμος.Επαναστάσεις και κοινωνικά κινήματα. Μέθοδοι Κοινωνιολογικής Έρευνας Λέκτορας Μαρία Συμεωνάκη 510008 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι: ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΧΕ Ορισμοί: Πληθυσμός, δείγμα, μονάδα έρευνας, δειγματική μονάδα, παράμετρος, στατιστικό, μεταβλητή, ιδιότητα ή διχοτόμος. Διαδικασία μέτρησης και επίπεδα μέτρησης (είδη μεταβλητών και ιδιότητες). Μονομεταβλητά περιγραφικά στατιστικά: Αριθμός περιπτώσεων, αναλογίες, ποσοστά (%), ρυθμοί, λόγοι. Κατανομές συχνοτήτων. Μέτρα κεντρικής τάσης: μέσος, διάμεσος, επικρατούσα τιμή (χαρακτηριστικά και διαφορές). Μέτρα θέσης: δεκατημόρια, τεταρτημόρια, ποσοστημόρια. Μέτρα διασποράς: Κύμανση, τεταρτομοριακή απόκλιση, μέση απόκλιση, τυπική απόκλιση, συντελεστές
μεταβλητότητας. Μέτρα σύνοψης: Κύρτωση και Λοξότητα. Μετασχηματισμός δεδομένων (τυποποιημένες τιμές). Κανονική κατανομή. 510014 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΥΠ ΕΣ2 ΔΜ: 3 ΧΕ Η διατύπωση του προβλήματος της έρευνας, Ο σχεδιασμός των εμπειρικών κοινωνικών ερευνών, Η μέτρηση στις κοινωνικές έρευνες, Μέθοδοι συλλογής δεδομένων (πληροφοριών), Δειγματολειπτικές έρευνες και ερωτηματολόγια, Συνεντεύξεις, Μέθοδοι παρατήρησης, Αρχεία, Επεξεργασία, ανάλυση και ερμηνεία δεδομένων, Μέθοδοι κλιμάκων μετρήσεων στάσεων, κατασκευή και αξιολόγησή τους (κλίμακες Likert, κλίμακες Guttman, κλίμακες Thurstone), Έρευνα και τεκμηρίωση. Συνοπτική παρουσίαση των Ηλεκτρονικών Βάσεων Κοινωνικών Δεδομένων, Η Κοινωνική Έρευνα στην Ευρώπη (EUROSTAT). Λέκτορας Ελένη Πρόκου Μάθημα 510140 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠ ΕΣ4 ΔΜ: 3 ΧΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Εκπαίδευση Ι. Συγκριτική σπουδή της εκπαίδευσης: θεωρήσεις και ζητήματα Οι συλλογικές ανάγκες και το συγκριτικό ενδιαφέρον για την εκπαίδευση Συγκριτικό επιχείρημα και εκπαιδευτική πολιτική Βασικές θεωρήσεις συγκριτικής σπουδής της εκπαίδευσης - Η ιστορική προσέγγιση (Sadler, Kandel, Hans, Mallinson, Bereday) - Προς αναζήτηση της επιστημονικής ταυτότητας του κλάδου (Holmes, King, Noah & Eckstein) - Κυρίαρχα παραδείγματα συγκριτικής σπουδής και η αμφισβήτησή τους (ο δομολειτουργισμός και οι Anderson και Foster, η σχέση εκπαίδευσης και ανάπτυξης, η κριτική των κυρίαρχων θεωρήσεων και ο Καζαμίας) - Ανακατατάξεις στη συγκριτική σπουδή: το θεσμικό πλαίσιο και ο πλουραλισμός των θεωρήσεων Ζητήματα συγκριτικής σπουδής της εκπαίδευσης - Ο σκοπός, η σημασία και οι δυσκολίες της σύγκρισης - Εθνοκεντρισμός, υποκειμενικότητα και μεροληψία - Τα συγκριτικά δεδομένα ΙΙ. Συγκριτική σπουδή της εκπαίδευσης: εκπαιδευτικά προβλήματα και εκπαιδευτική πολιτική Συγκριτική προσέγγιση στις εκπαιδευτικές πολιτικές επιλεγμένων Ευρωπαϊκών χωρών - Η εκπαιδευτική πολιτική στην Ελλάδα - Η εκπαιδευτική πολιτική στο Ηνωμένο Βασίλειο - Η εκπαιδευτική πολιτική στη Γαλλία Μάθημα 510141 ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΠ ΕΣ4 ΔΜ: 3 ΧΕ Γενικό μάθημα Υποενότητα: Εκπαίδευση Αιτιολόγηση της παροχής εκπαίδευσης για ενηλίκους Παγκοσμιοποίηση, κοινωνία της γνώσης και διά βίου μάθηση Εννοιολογικό πλαίσιο για τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και κατάρτιση: Αποσαφήνιση όρων και εννοιών Μοντέλα διά βίου μάθησης στην Ευρώπη Πολιτικές εκπαίδευσης ενηλίκων στην Ελλάδα Ο ενήλικος εκπαιδευόμενος και η μάθηση των ενηλίκων Θεωρητικές προσεγγίσεις για τη μάθηση των ενηλίκων Η διδασκαλία των ενηλίκων: Ο ρόλος του εκπαιδευτή και οι εκπαιδευτικές τεχνικές Η εκπαίδευση των εκπαιδευτών ενηλίκων και η πιστοποίησή τους Θεωρίες για τη διαμόρφωση αναλυτικών προγραμμάτων Σχεδιασμός και αξιολόγηση προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων Η εκπαίδευση από απόσταση
Λέκτορας Ηρακλής Μαυρίδης Μάθημα 510007: Επιστημολογία των Κοινωνικών Επιστημών α) Όλες οι προσωπικές σημειώσεις των φοιτητών / τριων από τις παραδόσεις. β) Τα παρακάτω θέματα από το διδασκόμενο εγχειρίδιο: Η λογική των κοινωνικών επιστημών. Σχετικά με τη λογική των κοινωνικών επιστημών. Γνώση και διαφέρον. Ο δομισμός και η θεωρία της κοινωνιολογικής γνώσης. Χρόνος και χώρος στην κοινωνική θεωρία γ) Το κείμενο του διδάσκοντος «Για την κατασκευή της κοινωνικής πραγματικότητας: Μετα-φαινομενολογικές προοπτικές του κοινωνικού κονστρουξιονισμού» από τη γραμματεία του τμήματος και από την ιστοσελίδα του τμήματος (Aνακοινώσεις) Μάθημα 510089: Κλασικές κοινωνικές θεωρίες α) Όλες οι προσωπικές σημειώσεις των φοιτητών / τριων από τις παραδόσεις. β) Τα παρακάτω θέματα από τα διδασκόμενα εγχειρίδια: 1) A. Comte 2 ) K. Marx 3) E. Durkheim 4 ) M. Weber Λέκτορας Κώστας Δημουλάς Μάθημα (510071): Εισαγωγή στην Κοινωνική Πολιτική 1. Η έννοια της κοινωνικής πολιτικής ως επιστήμη και ως πρακτική. 2. Οι βασικές οπτικές αντιμετώπισης της κοινωνικής πολιτικής. 3. Βασικές έννοιες ( ανθρώπινες ανάγκες, κοινωνικά δικαιώματα, κοινωνικά προβλήματα κ.α.) 4. Ορισμός και οριοθέτηση της κοινωνικής πολιτικής Κύρια Πρότυπα άσκησης της κοινωνικής πολιτικής, θεσμικές και οικονομικές συνιστώσες. 5. Θεωρητικό υπόβαθρο και κύριες ιδεολογικοπολιτικές προσεγγίσεις της σύγχρονης κοινωνικής πολιτικής. 6. Το Κράτος Πρόνοιας, Ορισμός και ιστορική εξέλιξη ανάπτυξής του στην Ευρώπη και την Ελλάδα, διαφορετικοί τύποι(καθεστώτα) κρατών προνοίας. 7. Η συμβολή της οικογένειας στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής, σχέσεις οικογένειας και κράτους πρόνοιας. 8. Η κοινωνία των πολιτών και ο τρίτος τομέας στην άσκηση της κοινωνικής πολιτικής - η συμβολή του οργανωμένου εθελοντισμού. 9. Οι υπερεθνικές διαστάσεις της κοινωνικής πολιτικής: Η κοινωνική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ευρωπαϊκοί και διεθνείς οργανισμοί, η ανάπτυξη της παγκόσμιας κοινωνίας των πολιτών. Μάθημα (510423): Σεμινάριο Κοινωνική Διοίκηση και Εφαρμογές Προγραμμάτων Κοινωνικής Πολιτικής 1. Βασικά προβλήματα διοίκησης κατά την εφαρμογή των προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής. 2. Το γραφειοκρατικό μοντέλο της κοινωνικής διοίκησης. 3. Το μοντέλο της διοίκησης μέσω στόχων.
4. Ο ρόλος των δικτύων στην εφαρμογή προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής. 5. Τεχνικές διοίκησης και μοντέλα παρακολούθησης των επιδόσεων στα προγράμματα κοινωνικής πολιτικής. 6. Κοινωνική διοίκηση και δείκτες αξιολόγησης προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής. 7. Το θεσμικό πλαίσιο άσκησης της κοινωνικής διοίκησης μέσω στόχων στην Ελλάδα 8. Τοπική, Περιφερειακή διοίκηση και προγράμματα κοινωνικής πολιτικής. 9. Κανόνες και διαδικασίες διαχείρισης επιδοτούμενων προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής στην Ελλάδα Λέκτορας Χ. Μουκίου Μάθημα 510150: Στοιχεία δημοσίου δικαίου Η εξεταστέα ύλη είναι συγκεκριμένα κεφάλαια από το βιβλίο του Ε.Σπηλιωτόπουλου, Ελληνικό Δημόσιο Δίκαιο και, συγκεκριμένα, οι εξής σελίδες: 1-71, 81-103, 153-166, 184-191. Επίκουρος Καθηγητής Ανάργυρος. Πασσάς Μάθημα 510072: Η οργάνωση της Ευρωπαϊκής Ενωσης Ανακοινώνεται στους φοιτητές ότι η εξεταστέα ύλη του ανωτέρω μαθήματος θα είναι: Από το βιβλίο: Μούσης, Ν., 2008, Ευρωπαϊκή Ένωση: Δίκαιο, Οικονομία, Πολιτική, Αθήνα: Παπαζήσης (12 η αναθεωρημένη έκδοση). Α. 1 ο Μέρος: Συνθήκες, δίκαιο και θεσμοί (σελ. 3-69) Β. 2 ο Μέρος: Τα στάδια της ολοκλήρωσης (σελ. 71-167) (από το 2 ο Μέρος απαιτείται η γενική κατανόηση της εξέλιξης των σταδίων της ολοκλήρωσης) Από το βιβλίο: Πασσάς, Α. Γ., Τσέκος Θ. Ν. (επιμ.), 2009, Εθνική Διοίκηση και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση: Η Ελληνική εμπειρία, Αθήνα: Παπαζήσης. Το 3 ο κεφάλαιο: Η Ελληνική διοίκηση στο Ενωσιακό θεσμικό και πολιτικό σύστημα (σελ. 143-197) Τρόπος εξέτασης: Γραπτή χωρίς χρήση βιβλίων και σημειώσεων Π/Δ 407/80 Ε. Καμπούρη Μάθημα 510037: Φύλο και κοινωνική πολιτική 1. Βιβλίο Μαρία Στρατηγάκη, 2007, Το Φύλο της Κοινωνικής Πολιτικής 2. Σημειώσεις μαθήματος 3. Βιβλιογραφία από το blog του μαθήματος. Έχει αναρτηθεί στο http://gendpol.blogspot.com/p/blog-page_09.html