Το βιβλίο αυτό ανήκει στον/στη(ν)
Η Γιολάντα Τσορώνη-Γεωργιάδη είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής, της Παιδαγωγικής Ακαδημίας, καθώς και του Παιδαγωγικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών και έχει μετεκπαιδευτεί στο Μαράσλειο Διδασκαλείο. Εργάζεται στη δημόσια εκπαίδευση, αρθρογραφεί σε παιδαγωγικά περιοδικά, είναι ενεργό μέλος της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς και έχει εκδώσει πολλά βιβλία για παιδιά και μελέτες λαογραφικού περιεχομένου. Έχει ενταχθεί στο Μητρώο Επιμορφωτών του Προγράμματος «Καινοτόμες Δράσεις Ενίσχυσης της Φιλαναγνωσίας των Μαθητών» και έχει αναλάβει επιμορφωτικό έργο σε ημερίδες επιμόρφωσης εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. www.facebook.com/tsoroni Γιολάντα Τσορώνη-Γεωργιάδη, Έκπληξηηη!!!, Εικονογράφηση: Bill Bolton, Ηλ. σελιδοποίηση: Φανή Κορκολή, Προσαρμογή εξωφύλλου: Γιώργος Τσίτρας, Printed in China, All rights reserved, Copyright Εκδόσεις Σαββάλας, 2013, Ζ. Πηγής 18, 10681, Αθήνα, Τηλ.: 210 3301251
Ο Αρχοντής ο καρχαρίας είχε μεγάλα, κοφτερά δόντια. Έμοιαζε τρομακτικός. Όλοι το βαζαν στα πόδια μόλις τον έβλεπαν. «Δεν είναι δίκαιο!» σκεφτόταν λυπημένος ο Αρχοντής. «Κανένας δε με παίζει».
Η ιδέα που του ήρθε ξαφνικά εκείνο το πρωί τον κράτησε απασχολημένο όλη σχεδόν τη μέρα. Αργά το απόγευμα πήρε μια τσάντα και βγήκε σαν σίφουνας από το παλιό βυθισμένο πλοίο όπου έμενε
Ο Αρχοντής παραμόνεψε πίσω από έναν μεγάλο βράχο. Σε λίγο κάποιο χταπόδι πέρασε κολυμπώντας με τα μεγάλα πλοκάμια του. πλιτς πλατς
Ο καρχαρίας όρμησε. «Σ έπιασα!» φώναξε χαρούμενος και έβαλε το χταπόδι μέσα στη μεγάλη τσάντα. «Βοήθεια!» τσίριξε εκείνο. Ο Αρχοντής δεν έδωσε σημασία και συνέχισε να κολυμπά.
Ύστερα ο καρχαρίας κρύφτηκε ανάμεσα σε πυκνά φύκια. Σε λίγο εμφανίστηκε ένας αστακός που είχε δαγκάνες σαν τανάλιες. Κλικ κλακ έκαναν όταν τις ανοιγόκλεινε.
Ο καρχαρίας όρμησε! «Σ έπιασα!» ξεφώνισε ενθουσιασμένος και έβαλε τον αστακό μέσα στην τσάντα. «Ο, όχι!» φώναξε τρομαγμένος ο αστακός. Ο Αρχοντής συνέχισε να κολυμπά.
Γλίστρησε μετά σε μια σκοτεινή σπηλιά και περίμενε Δεν πέρασε πολλή ώρα και η θαλάσσια χελώνα φάνηκε χτυπώντας τα μεγάλα πτερύγιά της. φλιπ φλαπ Ο καρχαρίας όρμησε.
«Σ έπιασα!» χαχάνισε δυνατά και στρίμωξε τη χελώνα μέσα στην τσάντα του. «Τι τι συμβαίνει;» ξαφνιάστηκε εκείνη. «Μια χαρά δουλεύει το σχέδιό μου!» σκέφτηκε ο Αρχοντής.
Έπειτα κρύφτηκε πίσω από έναν τεράστιο αμμόλοφο. Την ώρα εκείνη μια μέδουσα περνούσε. Κουνούσε με χάρη τα μακριά λεπτά πλοκάμια της. φρρρ φρρρ
Ο καρχαρίας όρμησε! «Σ έπιασα!» πανηγύρισε και έβαλε τη μέδουσα στην τσάντα. «Λυπήσου με! Δε βλέπω τίποτα!» παραπονέθηκε η μέδουσα.
Ο Αρχοντής δεν είχε τελειώσει ακόμα! Κρύφτηκε μέσα σε μια βαθιά τρύπα. Ύστερα από λίγο είδε έναν αστερία να κάνει απλωτές με τα μακριά του χέρια που μοιάζανε μ αστέρια. Πλιπ πλοπ
Ο Αρχοντής όρμησε για μια ακόμα φορά. Μέχρι να ανοιγοκλείσεις τα μάτια σου, ο αστερί ας βρισκόταν στην τσάντα του καρχαρία.
«Αυτά είναι αρκετά νομίζω» σκέφτηκε ο καρχαρίας. «Δε βλέπω την ώρα να φτάσω στο σπίτι» ξερογλείφτηκε και πήρε τον δρόμο.
έκλαιγε η μέδουσα. «Ο καρχαρίας θα μας κάνει μια μπουκιά!» Όλοι είχαν πανικοβληθεί! Πώς μπορούσαν όμως να ξεφύγουν;
Στο πι και φι έφτασε ο Αρχοντής στο παλιό βυθισμένο πλοίο. «Οοο! Είμαι τόσο μα τόσο χαρούμενος!» είπε και άδειασε την παραφουσκωμένη τσάντα.
«Ήρθε το τέλος μας!» μουρμούρισε με κομμένη την ανάσα το χταπόδι. «Μαμάαα!» φώναξε ο αστερίας. Ξαφνικά ο καρχαρίας εξαφανίστηκε! Γύρισε όμως στη στιγμή!
«Έκπληξη! Μόνος μου την έφτιαξα» περηφανεύτηκε ο Αρχοντής
κι αναρωτιόμουν αν θα θέλατε να τη φάμε μαζί και να παίξουμε μετά!
«Ουφ! Πήγε η ψυχή μας στην Κούλουρη!» ανάσανε το χταπόδι. «Δεν ήταν ανάγκη να φερθείς έτσι» συμβούλεψε τον Αρχοντή η χελώνα. «Όποτε θέλεις παρέα, δεν έχεις παρά να μας το πεις!»
Προτάσεις για γονείς και εκπαιδευτικούς Οι προτάσεις που ακολουθούν με αφορμή το κείμενο που προηγήθηκε είναι ενδεικτικές και αποσκοπούν στη νοητική, τη γνωστική, την κινητική, αλλά κυρίως τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Από τις δραστηριότητες που παρατίθενται εσείς θα επιλέξετε, θα επεκτείνετε, θα προσαρμόσετε εκείνες που ανταποκρίνονται περισσότερο στην ηλικία, στις δεξιότητες των παιδιών και στον διαθέσιμο χρόνο. Πριν διαβάσετε την ιστορία στα παιδιά, δείξτε τους το εξώφυλλο έχοντας όμως κρύψει τον τίτλο του βιβλίου. Ποιο θαλάσσιο ζώο εικονίζεται; Τι ξέρουν γι αυτό; Συμπληρώστε ότι υπάρχουν 400 περίπου είδη καρχαρία σε διαφορετικά μεγέθη. Ο μικρότερος δεν ξεπερνάει τα 20 εκατοστά, ενώ ο μεγαλύτερος φτάνει τα 15 μέτρα. Συζητήστε για τον καρχαρία του εξώφυλλου. Στη συνέχεια αποκαλύψτε τον τίτλο. Πώς καταλαβαίνουν τη λέξη «έκπληξη»; Αρέσουν στα παιδιά οι εκπλήξεις; Τι σχέση μπορεί να έχει ο τίτλος με τον καρχαρία; Αρχίστε να διαβάζετε την ιστορία και σταματήστε στο σημείο: «Μια χαρά δουλεύει το σχέδιό μου!». Καλέστε τα παιδιά να φανταστούν ποιο άραγε είναι το σχέδιο του καρχαρία. Συνεχίστε και σταματήστε επίσης λίγο παρακάτω: "«Οοο! Είμαι τόσο μα τόσο χαρούμενος!» είπε και άδειασε την παραφουσκωμένη τσάντα." Τι νομίζουν πως θα γίνει μετά; Αφήστε τα παιδιά να διατυπώσουν υποθέσεις. Αφού τελειώσετε την ιστορία, ρωτήστε: Γιατί τα θαλασσινά απέφευγαν τον καρχαρία; Η πιο πιθανή απάντηση που θα δώσουν είναι «γιατί τον φοβόντουσαν» ή «γιατί έμοιαζε τρομακτικός». Εστιάστε στο ότι την αγριάδα της μορφής του την αντιλαμβάνονταν οι άλλοι, ο ίδιος δεν μπορούσε να ξέρει πώς φαίνεται στα μάτια τους. Το μόνο που ήθελε ήταν να έχει φίλους. Στο σημείο αυτό έχετε την ευκαιρία να μιλήσετε για τη φιλία. Τα παιδιά έχουν φίλους; Τι κάνουν μαζί τους; Φαντάζονται τη ζωή χωρίς τους φίλους τους; Πώς άραγε αισθανόταν ο καρχαρίας μόνος; Ποια έκφραση προσώπου εκφράζει αυτό το συναίσθημα; Έχουν βρεθεί σε παρόμοια θέση; Γιατί ο καρχαρίας πήρε μια τσάντα και άρχισε να μαζεύει ψάρια; Πώς νομίζουν ότι αισθάνονταν τα θαλασσινά μέσα σε αυτήν; Έχουν ποτέ φοβηθεί τα παιδιά; Ποια έκφραση προσώπου εκφράζει αυτό το συναίσθημα; Πώς τους φάνηκε ο τρόπος του καρχαρία να αποχτήσει φίλους; Πώς καταλαβαίνουν τη φράση της χελώνας «Δεν ήταν ανάγκη να φερθείς έτσι Όποτε θέλεις παρέα, δεν έχεις παρά να μας το πεις!» Στο σημείο αυτό καλό είναι να συζητήσετε για το πόσο απαραίτητο είναι να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας. Αν ο καρχαρίας είχε εκφράσει από την αρχή στα θαλασσινά την επιθυμία του να γίνουν φίλοι, θα είχαν αποφύγει όλοι οι ήρωες τα έντονα αρνητικά συναισθήματα που βίωσαν. Πώς άραγε ένιωσαν τα θαλασσινά στο τέλος, όταν κατάλαβαν πως δεν απειλούνταν από τον καρχαρία; Ποια έκφραση προσώπου εκφράζει αυτό το συναίσθημα; Ο καρχαρίας «κάλεσε» τα θαλασσινά να μοιραστούν την τούρτα μαζί του και να παίξουν. Μπορούν να σκεφτούν τι είδους παιχνίδια έπαιξαν μετά; Πώς άραγε θα περιέγραφαν τη ζωή των ζώων έναν μήνα αργότερα; Τον καρχαρία τον λένε Αρχοντή. Γιατί η συγγραφέας τον ονόμασε έτσι; Προκαλέστε τα παιδιά να βρουν ονόματα και στους άλλους ήρωες (που να μοιάζουν ηχητικά με το είδος τους, π.χ. Αστέρης για τον αστερία, Λένα για τη χελώνα κ.λπ.). Ο Αρχοντής έμενε σε ένα παλιό βυθισμένο πλοίο. Αφού παρατηρήσουν την εικονογράφηση των πρώτων σελίδων, ρωτήστε τι είδους πλοίο νομίζουν πως ήταν αυτό; Έχουν σκεφτεί πως τα βυθισμένα πλοία γίνονται κατοικίες ή καταφύγιο θαλάσσιων ζώων και αποκτούν έτσι έναν καινούριο ρόλο; Ποιο από τα θαλασσινά θα ήθελαν, αν υπήρχε η δυνατότητα, να έχουν στο σπίτι τους; Τον καρχαρία θα τον ήθελε κανείς; Προτείνετε στα παιδιά να ζωγραφίσουν τους ήρωες. Κόψτε μακρόστενες λωρίδες χαρτονιού και συρράψτε τα άκρα τους εκεί όπου η περιφέρεια του κύκλου θα μπορούσε να σταθεί σε παιδικό κεφάλι. Κολλήστε τον κάθε ήρωα στο μέσο του καθενός και βοηθήστε τα παιδιά να αναδιηγηθούν την ιστορία υποδυόμενα ρόλους (μπορούν να ζωγραφίσουν κι άλλα ψάρια ή θαλασσινά που θα μπορούσε να έχει πιάσει ο καρχαρίας. Η ιστορία έτσι θα επεκταθεί και θα εμπλουτιστεί με περισσότερους ήρωες και δράση). Παροτρύνετε τα παιδιά να αναγνωρίσουν και να μιμηθούν τους ήχους που «ακούγονται» στις σελίδες του βιβλίου. Στη συνέχεια, ξεφυλλίζοντάς το, βοηθήστε τα να τους θυμηθούν και να τους επαναλάβουν με τη σειρά. Τώρα «διηγούνται» την ιστορία μόνο με ήχους και συνειδητοποιούν πως οι ήχοι και τα επιφωνήματα είναι «κρυμμένα λόγια». Προτείνετε να απεικονίσουν το περιβάλλον της ιστορίας σε χαρτί του μέτρου. Μπορούν από το σπίτι να φέρουν κοχύλια, αστερίες κ.λπ., ώστε να κάνουν το περιβάλλον αυτό πιο σύνθετο και πιο φυσικό.