γαπητοί γονείς, ο βιβλίο αυτό της σειράς «ξασκούμαι στη λώσσα» ακολουθεί μάθημα μάθημα το σχολικό βιβλίο της ημοτικού και έχει σκοπό να βοηθήσει τους μαθητές να κατανοήσουν πλήρως την ύλη της λώσσας της ημοτικού με τρόπο ευχάριστο και διασκεδαστικό. έσα από σταυρόλεξα, κρυπτόλεξα, εικονοσταυρόλεξα, ακροστιχίδες και μεσοστιχίδες οι μαθητές: ελέγχουν τις γνώσεις τους στην ορθογραφία εξασκούν και αφομοιώνουν τις γνώσεις τους στη γραμματική (ρήματα, ουσιαστικά, επίθετα κ.ά.) εμπλουτίζουν το λεξιλόγιό τους (οικογένειες λέξεων, συνώνυμα, αντίθετα κ.ά.). υτή ακριβώς είναι και η διαφορετικότητα των βιβλίων της σειράς αυτής. εξάσκηση στο μάθημα της λώσσας δε γίνεται με συνηθισμένες ασκήσεις που κουράζουν τους μαθητές και τους υποβάλλουν σε ατελείωτο γράψιμο, αλλά μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες που καθιστούν ευχάριστη τη διαδικασία της μάθησης. ι λύσεις όλων των δραστηριοτήτων δίνονται στο τέλος του βιβλίου. ίκη άκκου
νότητα 1 τον δρόμο για το σχολείο μεσοστιχίδα του σχολείου υμπλήρωσε τη μεσοστιχίδα του σχολείου με λέξεις αντίθετες από αυτές που είναι γραμμένες με έντονα γράμματα. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. ντίθετες λέγονται οι λέξεις που έχουν εντελώς αντίθετη σημασία. π.χ. κρύος ζεστός 1. ο παντελόνι είναι μαύρο, αλλά το σακάκι είναι... 2. το διάλειμμα οι μαθητές κάνουν φασαρία, αλλά στο μάθημα κάνουν... 3. ελέφαντας είναι μεγάλος, αλλά το μυρμήγκι είναι... 4. βαλίτσα είναι βαριά, αλλά η τσάντα είναι... 5. κανάτα είναι γεμάτη, αλλά το μπουκάλι είναι... 6. ο κέικ είναι γλυκό, αλλά το φάρμακο είναι... 7. κουβέρτα είναι καθαρή, αλλά το πάπλωμα είναι... 8
νότητα 1η 9 ρες και κύκλωσε τις λέξεις που δείχνουν οι εικόνες. ο κρυπτόλεξο του σχολείου Θ Θ Ξ Ψ Ψ Θ Ψ Θ
τον δρόμο για το σχολείο ράψε ό,τι δείχνουν οι εικόνες και λύσε το σταυρόλεξο των μέσων μεταφοράς. ικονοσταυρόλεξο δ φ λ τ ο έ π 10
νότητα 1η τον δρόμο για το σχολείο υμπλήρωσε τα γράμματα που λείπουν και βάλε τόνο όπου χρειάζεται. άθε πρωί ο ργύρης συναντά τους φίλους του και πηγ νουν όλοι μαζί στο σχολείο. αδ ζουν πάντα πάνω στο πεζοδρόμ ο και διασχ ζουν τον δρόμο μόνο όταν το φανάρ είναι πράσ νο. έχρι ν ανάψει το φανάρ, ο ργύρης παρατηρεί τον κόσμο γύρω του. τη στάση μια κυρία περιμ νει το λε φ ρ ο, οι εργάτες του δήμου φτ άχνουν τις λακκούβες και δύο άντρες μαλ νουν γιατί θέλουν και οι δύο να μπουν στο ίδιο ταξ. ι δρόμ είναι γεμάτοι αυτοκίν τα και μηχανάκ α. ριν φτάσουν στο σχολείο, τα παιδιά σταματούν στον φούρνο και αγοράζουν κουλούρ α και σταφ δόψωμα. οπό! ώρα είναι οχτώ. ε λίγο θα χτυπήσει το κουδούν. 11
τον δρόμο για το σχολείο ακροστιχίδα των μικρών υμπλήρωσε την ακροστιχίδα γράφοντας τα υποκοριστικά (τα μικρά) των λέξεων που είναι γραμμένες με έντονα γράμματα. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. ποκοριστικά λέγονται οι λέξεις που μας δείχνουν ότι κάτι είναι μικρό. π.χ. μωρό μωράκι φωλιά φωλίτσα 1. προβατίνα γέννησε ένα αρνί. 2. ιρή είναι η γάτα της γιαγιάς. 3. υτέψαμε μια καινούρια ελιά. 4. το ττικό ωολογικό άρκο είδαμε ένα νεογέννητο λιοντάρι. 5. ης χάρισαν ένα χνουδωτό αρκούδι. 6. ο μωρό έβγαλε το πρώτο του δόντι. 7. Όλο το βράδυ κοιμήθηκαν αγκαλιά. α γράμματα στα τετράγωνα σχηματίζουν ένα ζώο που μας δίνει το γάλα του. οιο είναι αυτό; 1 2 3 4 5 6 7 12
νότητα 1η υμπλήρωσε τις καταλήξεις με -εύω, -ίζω ή -ώνω και σχημάτισε ρήματα σύμφωνα με τις εικόνες. ράφω σωστά! κλειδ σιδερ ζυγ ψαρ φυτ χτεν καρφ κλαδ τηγαν τεντ σκουπ βασιλ 13
νότητα 2 ε το «σεις» και με το «σας» ακροστιχίδα της βάρκας υμπλήρωσε την ακροστιχίδα της βάρκας με λέξεις αντίθετες από αυτές που είναι γραμμένες με έντονα γράμματα. 1. B 2. 3. 4. 5. 1. εύγω και θα γυρίσω το πρωί. 2. ιατί γύρισες τόσο νωρίς; 3. Όταν δεν ξέρεις κάτι, μπορείς να απαντάς. 4. υτό είναι το φανερό του όνειρο. 5. ιατί άφησες το παράθυρο κλειστό; ντίθετες λέγονται οι λέξεις που έχουν εντελώς αντίθετη σημασία. π.χ. μπαίνω βγαίνω, μικρός μεγάλος 14
νότητα 2η ράψε ό,τι δείχνουν οι εικόνες και λύσε το σταυρόλεξο των μουσικών οργάνων. ικονοσταυρόλεξο 2 3 1 4 5 6 7 2 4 ρ γ 1 μ ο θ ο τ 8 3 ξ ί 5 8 6 7 15
ε το «σεις» και με το «σας» μεσοστιχίδα της ευγένειας υμπλήρωσε τη μεσοστιχίδα με τις λέξεις με έντονα γράμματα, αφού πρώτα βάλεις τόνο στη σωστή συλλαβή. 1. π 2. α 3. ρ 4. α 5. κ 6. α 7. λ 8. ώ ν αλλάξω τη θέση του τόνου, αλλάζει και η σημασία της λέξης. π.χ. μάτια ματιά νόμος νομός 1. ε θα τον συγχωρήσω ποτε. 2. ια τα κουλουράκια χρειαζόμαστε και μαγια. 3. ον τελευταίο καιρό ζουν χωρια. 4. καινούριος δάσκαλος είναι πολύ καλος. 5. Όση ώρα είμαι εδώ δεν τηλεφώνησε κανεις. 6. όπη αγόρασε δύο χαλια. 7. η βάλεις στη σαλάτα πολύ λαδι. 8. έφτοντας από το μηχανάκι βγήκε ο ωμος του. 16
νότητα 2η 17 ρες στο κρυπτόλεξο από τις λέξεις που δείχνουν οι εικόνες μόνο αυτές που έχουν 2 συλλαβές και κύκλωσέ τες. Kρυπτόλεξο Ξ Θ Ξ
ε το «σεις» και με το «σας» 18 ρες στο κρυπτόλεξο από τις λέξεις που δείχνουν οι εικόνες μόνο αυτές που έχουν 3 συλλαβές και κύκλωσέ τες. ρυπτόλεξο Ψ Θ Ψ Θ
νότητα 2η υμπλήρωσε την ακροστιχίδα του φαγητού με λέξεις συγγενικές με τις παρακάτω οικογένειες λέξεων. ακροστιχίδα του φαγητού 1. φ ί 2. α 3. γ ε 4. η α 5. τ 6. ό ο ικογένεια λέξεων λέγονται οι λέξεις που σχηματίζονται από την ίδια λέξη και είναι συγγενικές. π.χ. ψάρι ψαρεύω, ψαράς, ψάρεμα κ.ά. 1. ιλώ, φίλος, φίλημα, φιλία 2. γαπώ, αγαπητός, αγαπημένος 3. ράφω, γραφή, γραφικός, ορθογραφία 4. συχάζω, ήσυχος, ανησυχία 5. ρυπώνω, τρύπιος, τρυπητός, τρύπωμα 6. νειρεύομαι, ονειρεμένος, ονειροκρίτης 19