ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στα πλαίσια της ερευνητικής εργασίας της Β τάξης του Π.Π. ΓΕΛ Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά, με θέμα Ρατσισμός-Ξενοφοβία, τέθηκαν τα παρακάτω ερευνητικά ερωτήματα: 1. Ποιές οι αντιλήψεις των μαθητών για τους μετανάστες; 2. Ποιές οι αντιλήψεις των μαθητών για τα άτομα με διαφορετικό θρήσκευμα; 3. Ποιές οι αντιλήψεις των μαθητών για την ομοφυλοφιλία; 4. Ποιές οι αντιλήψεις των μαθητών για τα AμεA; Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω ερωτήματα συνεργαστήκαμε προκειμένου να δώσουμε κατάλληλες απαντήσεις. Αυτό επιτεύχθηκε μέσω έρευνας στο διαδίκτυο αλλά και μέσω της σύνταξης ερωτηματολογίων, με σκοπό τη πραγματοποίηση έρευνας πεδίου στους μαθητές του σχολείου μας. Το συγκεκριμένο θέμα επιλέχτηκε κυρίως επειδή αποτελεί μείζον θέμα στην σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Μέσα από τα ερωτηματολόγια διαπιστώσαμε πολλά παραπάνω από όσα αναμέναμε και προσπαθήσαμε να δώσουμε σαφείς απαντήσεις στα αρχικά ερωτήματα που μας απασχόλησαν και τέθηκαν υπό διερεύνηση. Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ 1ης ΕΡΕΥΝΑΣ (1 ο Ερευνητικό Ερώτημα) Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τους μαθητές της Β Τάξης του ΠΠ ΓΕΛ Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά, στο πλαίσιο της ερευνητικής εργασίας με θέμα Ρατσισμός- Ξενοφοβία. Περίοδος διεξαγωγής: Η συλλογή των στοιχείων έγινε στη διάρκεια του 2 ου τετραμήνου. Περιοχή διεξαγωγής: ΠΠ ΓΕΛ Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά Πληθυσμός : 1 τμήμα από κάθε τάξη του Λυκείου Δείγμα: 79 ερωτηματολόγια Τεχνική συλλογής στοιχείων: Χρησιμοποιήθηκε κλειστού τύπου ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις Υπεύθυνοι καθηγητές: Γκόντα Θεοδώρα, Ηλιοπούλου Ελένη 1
Γραφήματα Έρευνας 1) Συνδέεστε συγγενικά με κάποιον που είχε μεταναστεύσει στο παρελθόν; 18 16 14 12 8 6 4 2 Α' Β' Γ' 3 25 2 15 Αγόρια Κορίτσια 5 2) Θεωρείς ότι η ύπαρξη μεταναστών στη σχολική τάξη υποβαθμίζει το μορφωτικό επίπεδο; 3 25 2 15 Α' Β' Γ' 5 2
3) Θα σε ενοχλούσε εάν στο σχολείο που φοιτάς, υπήρχε ένας σημαντικός αριθμός μεταναστών; 25 2 15 Αγόρια Κορίτσια 5 όχι 15 5 Α' Β' Γ' 4) Θα καθόσουνα με έναν μετανάστη-συμμαθητή σου στο ίδιο θρανίο; 4 3 2 Αγόρια Κορίτσια 3 25 2 15 5 Α' Β' Γ' 3
5) Πιστεύεις ότι μέσα από τα σχολικά βιβλία προάγονται ρατσιστικές αντιλήψεις; 25 2 15 Αγόρια Κορίτσια 5 16 14 12 8 6 4 2 Α' Β' Γ' 6) Θα αντιμετωπίζεις διαφορετικά έναν μετανάστη-συμμαθητή σου από μια υπανάπτυκτη χώρα και έναν από μια ανεπτυγμένη χώρα; 4 3 2 Αγόρια Κορίτσια 25 2 15 5 Α' Β' 4
7) Θα σε ενοχλούσε εάν στο σχολείο που φοιτάς ήταν σημαιοφόρος ένας μετανάστης; 25 2 15 Αγόρια Κορίτσια 5 2 15 5 Α' Β' Γ' 8) Θα σε ενοχλούσε, στην περιοχή σου, η ύπαρξη κέντρου υποδοχής μεταναστών; 4 3 2 Αγόρια Κορίτσια 25 2 15 5 Α' Β' Γ' 5
9) Πιστεύεις ότι η αύξηση των οικονομικών προβλημάτων και της εγκληματικότητας οφείλεται στην παρουσία μεταναστών; 25 2 15 Αγόρια Κορίτσια 5 2 15 5 Α' Β' Γ' Βασικά Συμπεράσματα 1. Στους 79 μαθητές που δόθηκαν τα ερωτηματολόγια οι 48 μαθητές (6,76%) απάντησαν πως ναι συνδέονται συγγενικά με πρόσωπα που έχουν μεταναστεύσει στο παρελθόν, ενώ οι υπόλοιποι 31 (39.24%) απάντησαν πως όχι. 2. Ικανοποιητικό είναι το ποσοστό των 72 στους 79 μαθητές (91.14) που πιστεύουν πως η ύπαρξη μεταναστών στις σχολικές τάξεις δεν υποβαθμίζει το μορφωτικό επίπεδο. 3. Στην ερώτηση για το αν θα τους ενοχλούσε στο σχολείο που φοιτούν να υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός μεταναστών, τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικά αφού οι 38 στους 79 ερωτηθέντες (48.1%) απαντούν πως τους ενοχλεί, ενώ οι υπόλοιποι (51.9%) πως όχι. 6
4. Παρόλα αυτά, μόνο 8 στους 79 μαθητές (.1%) που ρωτήθηκαν δεν θα κάθονταν στο ίδιο θρανίο με ένα μετανάστη, ενώ οι υπόλοιποι (89.9%) δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα. 5. Στην ερώτηση σχετικά με το αν προάγονται ρατσιστικές αντιλήψεις μέσα από το σχολικά βιβλία, τα αποτελέσματα συγκλίνουν. Οι 39 στους 79 μαθητές (49.37%) αποκρίνονται πως ναι ενώ μόλις οι 4 στους 79 πως όχι. 6. Στην ερώτηση για το αν θα αντιμετώπιζαν διαφορετικά έναν μετανάστησυμμαθητή τους από μια υπανάπτυκτη χώρα και έναν από μια ανεπτυγμένη χώρα, οι 13 στους 79 ερωτηθέντες (16,5%) απάντησαν πως ναι, ενώ οι 66 στους 79 (83,5%) πως όχι. 7. Σχετικά με το ερώτημα για το αν θα ενοχλούνταν εάν στο σχολείο που φοιτούν ήταν σημαιοφόρος ένας μετανάστης, ένα ικανό ποσοστό της τάξης του 39.24% δηλαδή 31 στους 79 μαθητές αποκρίνονται πως τους ενοχλεί, ενώ μόνο το 61.76% δηλαδή 48 στους 79 απαντούν πως δεν τους ενοχλεί. 8. Στο ερώτημα που αφορά τη δημιουργία κέντρου υποδοχής μεταναστών στην περιοχή τους οι 21 στους 79 ερωτηθέντες μαθητές (26.58%) απαντούν ότι θα τους ενοχλούσε, ενώ μόλις οι 58 στους 79 (73.42%) απαντούν πως δεν θα τους πείραζε. 9. Στο τελευταίο ερώτημα που αφορά την αύξηση των οικονομικών προβλημάτων και της εγκληματικότητας ισχυρή είναι η άποψη ότι οφείλεται στην παρουσία μεταναστών, αφού 37 στους 79 μαθητές (46.84%) την υιοθετούν ενώ οι 42 στους 79 (53,16%) την απορρίπτουν. Γενικό συμπέρασμα Από την επεξεργασία των δεδομένων της παραπάνω έρευνας, προκύπτει ότι γενικά η στάση των μαθητών απέναντι στους μετανάστες είναι αρνητική, όμως στα πλαίσια του σχολικού χώρου δεν φαίνεται να αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω αποτελέσματα της έρευνας, παρατηρείται ότι υπάρχουν ορισμένες αντιφάσεις μεταξύ των συμπερασμάτων. Δηλαδή ενώ πολλοί μαθητές υποστηρίζουν ότι θα τους ενοχλούσε η ύπαρξη σημαντικού αριθμού μεταναστών στο σχολείο που φοιτούν και ότι σε αυτούς οφείλεται η άνοδος της εγκληματικότητας και των οικονομικών προβλημάτων, ταυτόχρονα αποκρίνονται ότι η ύπαρξη μεταναστών στις σχολικές τάξεις δεν υποβαθμίζει το μορφωτικό επίπεδο. Ωστόσο πολλοί είναι οι παράγοντες όπως η επίδραση από την κοινή γνώμη και από την προπαγάνδα των ΜΜΕ και την μεταβλητότητα των απόψεων στη σύγχρονη κοινωνία που συμβάλλουν στη διαμόρφωση αυτών των αντιθέσεων. 7
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ 2ης ΕΡΕΥΝΑΣ (2 ο Ερευνητικό Ερώτημα) Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τους μαθητές της Β Τάξης του ΠΠ ΓΕΛ Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά, στο πλαίσιο της ερευνητικής εργασίας με θέμα Ρατσισμός- Ξενοφοβία. Περίοδος διεξαγωγής: Η συλλογή των στοιχείων έγινε στη διάρκεια του 2 ου τετραμήνου. Περιοχή διεξαγωγής: ΠΠ ΓΕΛ Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά Πληθυσμός : 1 τμήμα από κάθε τάξη του Λυκείου Δείγμα: 77 ερωτηματολόγια Τεχνική συλλογής στοιχείων: Χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις κλειστού τύπου Υπεύθυνοι καθηγητές: Γκόντα Θεοδώρα, Ηλιοπούλου Ελένη Γραφήματα Έρευνας 1. Γνωρίζετε άτομα άλλης θρησκευτικής αντίληψης; 6 5 4 3 2 - Αγόρια - Κορίτσια - Αγόρια - Κορίτσια 2. Σας επηρεάζει η διαφορετική θρησκευτικής τους αντίληψης; 7 6 5 4 3 2 - Αγόρια - Κορίτσια - Αγόρια - Κορίτσια 8
3. Θα ταξιδεύατε ποτέ σε χώρα με διαφορετικό θρήσκευμα; 8 7 6 5 4 3 2 - Αγόρια - Κορίτσια - Αγόρια - Κορίτσια 4. Θα επισκεπτόσασταν χώρους λατρείας διαφορετικού θρησκεύματος; 6 5 4 3 2 - Αγόρια - Κορίτσια - Αγόρια - Κορίτσια 5. Συμφωνείτε με την κατασκευή τεμένους στην περιοχή της Αττικής; 45 4 35 3 25 2 15 5 - Αγόρια - Κορίτσια - Αγόρια - Κορίτσια 9
6. Πιστεύετε ότι οι διαφορετικές παραδόσεις και έθιμα προκαλούν προβλήματα σε εσάς και τους γύρω σας; 6 5 4 3 2 - Αγόρια - Κορίτσια - Αγόρια - Κορίτσια 7. Γνωρίζετε άτομα άλλης εθνικότητας; 8 7 6 5 4 3 2 - Αγόρια - Κορίτσια - Αγόρια - Κορίτσια 8. Θα κάνατε ποτέ παρέα με άτομα άλλης εθνικότητας; 7 6 5 4 3 2 - Αγόρια - Κορίτσια - Αγόρια - Κορίτσια
9. Σας ανησυχεί η αύξηση του αριθμού των μεταναστών στην Ελλάδα; 6 5 4 3 2 - Αγόρια - Κορίτσια - Αγόρια - Κορίτσια. Έχετε δεχτεί ποτέ επίθεση για τα πολιτικά σας φρονήματα; 7 6 5 4 3 2 - Αγόρια - Κορίτσια - Αγόρια - Κορίτσια Βασικά Συμπεράσματα 1. Γνωρίζετε άτομα άλλης θρησκευτικής αντίληψης; Το σύνολο των ερωτηθέντων ήταν 77 άτομα εκ των οποίων οι 52 δήλωσαν πως γνώριζαν άτομα άλλης θρησκευτικής αντίληψης σε αντίθεση με τους 25 οι οποίοι δήλωσαν πως δεν γνώριζαν. 2. Σας επηρεάζει η διαφορετική θρησκευτική τους αντίληψη; Το σύνολο των ερωτηθέντων ήταν 77 άτομα εκ των οποίων οι 7 δήλωσαν πως τους επηρεάζει η διαφορετική θρησκευτική τους αντίληψη σε αντίθεση με τους 7 οι οποίοι δήλωσαν πως δεν τους επηρέαζε. 3. Θα ταξιδεύατε ποτέ σε χώρα με διαφορετικό θρήσκευμα; Το σύνολο των ερωτηθέντων ήταν 76 άτομα εκ των οποίων οι 72 δήλωσαν πως θα ταξίδευαν σε χώρα με διαφορετικό θρήσκευμα σε αντίθεση με τους 4 οι οποίοι δήλωσαν πως δεν θα ταξίδευαν. 4. Θα επισκεπτόσασταν χώρους λατρείας διαφορετικού θρησκεύματος; 11
Το σύνολο των ερωτηθέντων ήταν 77 άτομα εκ των οποίων οι 57 δήλωσαν πως θα επισκέπτονταν χώρους λατρείας διαφορετικού θρησκεύματος σε αντίθεση με τους 2 οι οποίοι δήλωσαν πως δεν θα επισκέπτονταν. 5. Συμφωνείτε με την κατασκευή τεμένους στην περιοχή της Αττικής; Το σύνολο των ερωτηθέντων ήταν 77 άτομα εκ των οποίων οι 37 δήλωσαν πως συμφωνούν σε αντίθεση με 4 άτομα που διαφωνούν. 6. Πιστεύετε ότι οι διαφορετικές παραδόσεις και έθιμα προκαλούν προβλήματα σε εσάς και τους γύρω σας; Το σύνολο των ερωτηθέντων ήταν 77 άτομα εκ των οποίων οι 21 πιστεύουν ότι οι διαφορετικές παραδόσεις και έθιμα προκαλούν προβλήματα σε αντίθεση με τους 55 που διαφωνούν με αυτή την άποψη. 7. Γνωρίζετε άτομα άλλης εθνικότητας; Το σύνολο των ερωτηθέντων ήταν 77 άτομα εκ των οποίων οι 74 δήλωσαν πως γνωρίζουν άτομα άλλης εθνικότητας. 8. Θα κάνατε ποτέ παρέα με άτομα άλλης εθνικότητας; Το σύνολο των ερωτηθέντων ήταν 77 άτομα εκ των οποίων οι 69 δήλωσαν πως θα έκαναν παρέα με άτομα άλλης εθνικότητας σε αντίθεση με 8 που δεν θα έκαναν. 9. Σας ανησυχεί η αύξηση του αριθμού των μεταναστών στην Ελλάδα; Το σύνολο των ερωτηθέντων ήταν 77 άτομα εκ των οποίων οι 57 δήλωσαν πως τους ανησυχεί η σημερινή κατάσταση σε αντίθεση με 2 που δήλωσαν πως δεν ανησυχούν.. Έχετε δεχτεί ποτέ επίθεση για τα πολιτικά σας φρονήματα; Το σύνολο των ερωτηθέντων ήταν 77 άτομα εκ των οποίων οι 15 δήλωσαν πως έχουν δεχτεί επίθεση για τα πολιτικά τους φρονήματα σε αντίθεση με 62 που δεν έχουν δεχτεί επίθεση για τα φρονήματα τους. Γενικό συμπέρασμα Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήχθη στο Πρότυπο Πειραματικό ΓΕΛ Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά διαπιστώσαμε ότι η πλειονότητα των μαθητών έχουν αντιρατσιστικές πεποιθήσεις. Σύμφωνα με τις απαντήσεις των μαθητών στα παραπάνω ερωτήματα, διαπιστώνουμε ότι δεν είναι αρνητικοί απέναντι στους μετανάστες και θα έκαναν παρέα με μετανάστες. Ωστόσο, υπάρχει μια διαφωνία με τις αρνητικές απαντήσεις να υπερισχύουν των θετικών για ένα μικρό ποσοστό, όσον αφορά την κατασκευή τεμένους στην περιοχή της Αττικής. 12
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ 3 ης ΕΡΕΥΝΑΣ (3 ο Ερευνητικό Ερώτημα) Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τους μαθητές της Β Τάξης του ΠΠ ΓΕΛ Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά, στο πλαίσιο της ερευνητικής εργασίας με θέμα Ρατσισμός-Ξενοφοβία. Περίοδος διεξαγωγής: Η συλλογή των στοιχείων έγινε στη διάρκεια του 2 ου τετραμήνου. Περιοχή διεξαγωγής: ΠΠ ΓΕΛ Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά Πληθυσμός : 1 τμήμα από κάθε τάξη του Λυκείου Δείγμα: 114 ερωτηματολόγια Τεχνική συλλογής στοιχείων: Χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις κλειστού τύπου Υπεύθυνοι καθηγητές: Γκόντα Θεοδώρα, Ηλιοπούλου Ελένη Γραφήματα Έρευνας (Κάθε ερώτημα παρουσιάζεται με βάση τα αποτελέσματα κατά Φύλο και Τάξη) 1) Θα αποδεχόσουν μέλος της οικογένειας σου (συγγενικό πρόσωπο) να είναι ομοφυλόφιλος? αγόρια-κορίτσια(114) 9% % 31% 16% 13% 21% Αν όχι, θα δεχόσουν να συνάψεις φιλία μαζί με έναν? αγόρια-κορίτσια(114) 1) Θα αποδεχόσουν μέλος της οικογένειάς σου (συγγενικό πρόσωπο) να ειναι ομοφυόφιλος? τάξεις Α'-Β'-Γ' (114) 14% 23% 9% 8% 12% % 16% 3% 5% Αν όχι, θα δεχόσουν να συνάψεις φιλία μαζί με έναν? τάξεις Α'-Β'-Γ' (114) 8% 21% 11% 5% 13% 42% 13 34% 5% 5% 29% 11% 16%
2)Πιστεύετε οτι πρέπει να επιτραπεί ο γάμος ομοφυλοφίλων? αγόρια-κορίτσια(114) 2)Πιστεύετε οτι πρέπει να επιτραπεί ο γάμος ομοφυλοφίλων? τάξεις Α'-Β'-Γ' (114) 15% 13% 15% 24% 2% 7% 7% 6% 14% 7% 24% 9% 19% 8% 12% 3)Πιστεύετε οτι πρέπει να επιτραπεί η υιοθέτηση παιδιών στα ομοφυλικά ζευγάρια? αγόρια-κορίτσια(114) 3)Πιστεύετε ότι πρέπει να επιτραπεί η υιοθέτηση παιδιών στα ομοφυλικά ζευγάρια? τάξεις Α'-Β'-Γ' (114) 22% 11% 18% 13% 26% % 24% 8% 17% 6% 8% 17% 8% 6% 6% 14
4) Θα σας ενοχλούσε να έχετε καθηγητή ομοφυλόφιλο? αγόρια-κορίτσια(114) 4) Θα σας ενοχλούσε να έχετε καθηγητή ομοφυλόφιλο? τάξεις Α'-Β'-Γ' (114) 43% 4% 4% 13% 4% 32% 33% 2% 11% 2% 3% 14% 28% 3% 4% 5)Πιστεύετε οτι οι ομοφυλόφιλοι αντιμετωπίζονται ρατσιστικά στον εργασιακό χώρο? αγόρια-κορίτσια(114) 5) Πιστεύετε οτι οι ομοφυλόφιλοι αντιμετωπίζονται ρατσιστικά στον εργασιακό χώρο? τάξεις Α'-Β'-Γ' (114) 1% 39% 11% 37% 3% 33% 9% 15% 26% % 4% 6% 6% 7% 3% 15
6) Γίνεσαι μάρτυρας περιστατικού ρατσιστικής βίας στο δρόμο που απευθύνεται σε ομοφυλόφιλο.θα κάνεις κάτι για να το αποτρέψεις? αγόρια-κορίτσια(114) 6) Γίνεσαι μάρτυρας ρατσιστικής βίας στο δρόμο που απευθύνεται σε ομοφυλόφιλο.θα κάνεις κάτι για να το αποτρψεις? τάξεις Α'-Β'-Γ' (114) 4% 22% 24% 17% 16% 17% 13% 18% 13% 11% 15% 1% 8% 15% 6% 7)Αν κάποιος φίλος σου εκδήλωνε ομοφυλοφιλική τάση, θα διέκοπτες τη φιλική σχέση? αγόρια-κορίτσια(114) 7) Αν κάποιος φίλος σου εκδήλωνε ομοφυλοφιλική τάση, θα διέκοπτες τη φιλική σχέση? τάξεις Α'-Β'-Γ' (114) 3% 8% % 1% 41% 2% 11% 23% 2% 26% 12% 6% 19% 22% 6% 16
Βασικά συμπεράσματα 1. Το 46% των μαθητών απάντησε ότι θα αποδέχονταν ένα συγγενικό πρόσωπο να είναι ομοφυλόφιλος ενώ το 31% ότι δεν θα το αποδέχονταν. Όσοι απάντησαν όχι, υποστήριξαν ότι δεν θα δέχονταν ούτε να συνάψουν κάποια φιλική σχέση. 2. Στην ερώτηση αν πιστεύουν ότι πρέπει να επιτραπεί ο γάμος ομοφυλοφίλων το 4% των παιδιών απάντησε ότι θα το επέτρεπαν ενώ αντίστοιχα το 38% των παιδιών ότι δεν θα δέχονταν. 3. Στην ερώτηση αν πιστεύουν ότι πρέπει να επιτραπεί η υιοθέτηση παιδιών στα ομοφυλοφιλικά ζευγάρια το 21% των παιδιών απάντησε ναι, ενώ το υπόλοιπο 44% απάντησε όχι. 4. Στην ερώτηση αν θα ενοχλούσε τους μαθητές να είχαν καθηγητή ομοφυλόφιλο το 17% των παιδιών απάντησαν ναι, ενώ το υπόλοιπο 55% απάντησαν όχι. 5. Στην ερώτηση αν οι ομοφυλόφιλοι αντιμετωπίζονται ρατσιστικά στον εργασιακό τους χώρο το 76% των παιδιών απάντησε ναι, ενώ μόνο το 5% απάντησε όχι. 6. Στην ερώτηση για το τι θα έκανες αν γινόσουν μάρτυρας περιστατικού βίας που απευθύνεται σε ομοφυλόφιλο, το 41% απάντησε ότι θα έκανε κάτι για να το αποτρέψει ενώ το 21% όχι. 7. Στην ερώτηση αν κάποιος φίλος σου εκδήλωνε ομοφυλοφιλική τάση, το 25% θα διέκοπτε την σχέση του ενώ το 62% όχι. Γενικό συμπέρασμα Από τα παραπάνω δεδομένα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι απόψεις των μαθητών για τους ομοφυλόφιλους σήμερα είναι αρνητικές! Αφού τόσο στο προσωπικό αλλά και τόσο στο κοινωνκό επίπεδο αρνούνται να τους αποδεχτούν. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και αντίθετες απόψεις, όπως για παράδειγμα στην ερώτηση αν θα αποδεχόντουσαν συγγενικό πρόσωπο να είναι ομοφυλόφιλος ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών απάντησε πως θα αποδεχόταν. Ενώ εντυπωσιακό ήταν και το ποσοστό που θα αποδεχόταν καθηγητή ομοφυλόφιλο στο σχολείο του! Τα αίτια ύπαρξης τέτοιων απόψεων ποικίλουν. Όμως τα κυριότερα είναι η προκαταλήψεις οι οποίες περνούν από γενιά σε γενιά αναλλοίωτες, η ισχυρή επίδραση των Μ.Μ.Ε στην κριτική των ανθρώπων που τους επηρεάζει αρνητικά ενώ εξίσου σημαντικό είναι και το μορφωτικό επίπεδο το όποιο αποτελεί καθοριστικό παράγοντα αφού η πνευματική ρηχότητα αποτρέπει στους ανθρώπους να κατανοήσουν τη διαφορετικότητα και να την αποδεχτούν! 17
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ 4 ης ΕΡΕΥΝΑΣ (4 ο Ερευνητικό Ερώτημα) Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τους μαθητές της Β Τάξης του ΠΠ ΓΕΛ Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά, στο πλαίσιο της ερευνητικής εργασίας με θέμα Ρατσισμός-Ξενοφοβία. Περίοδος διεξαγωγής: Η συλλογή των στοιχείων έγινε στη διάρκεια του 2 ου τετραμήνου. Περιοχή διεξαγωγής: ΠΠ ΓΕΛ Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά Πληθυσμός : 1 τμήμα από κάθε τάξη του Λυκείου Δείγμα: 114 ερωτηματολόγια Τεχνική συλλογής στοιχείων: Χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις κλειστού τύπου Υπεύθυνοι καθηγητές: Γκόντα Θεοδώρα, Ηλιοπούλου Ελένη Γραφήματα Έρευνας (Κάθε ερώτημα παρουσιάζεται με βάση τα αποτελέσματα κατά Φύλο και Τάξη). 1. Πιστεύετε ότι παίζει σημαντικό ρόλο η εξωτερική εμφάνιση ενός ανθρώπου; (Φύλο) 23% 14% 12% 19% 18% 14% 18
Αν ναι, θα τον κρίνατε λόγω της εξωτερικής του εμφάνισης; 8% 17% 38% 25% 5% 7% 1. Πιστεύετε ότι παίζει σημαντικό ρόλο η εξωτερική εμφάνιση ενός ανθρώπου ; (Τάξη) 3% 9% 15% 15% % 8% 16% 17% 7% 19
Αν ναι, θα τον κρίνατε λόγω της εξωτερικής του εμφάνισης; 5% 18% % 18% % 39% 2. Πιστεύετε ότι υπάρχουν οι κατάλληλες υλικές υποδομές για τα άτομα με ειδικές ανάγκες στην περιοχή που μένετε; (Τάξη) 2% 1% 38% 18% 8% 3% 24% 1% 5% 2
2. Πιστεύετε ότι υπάρχουν οι κατάλληλες υλικές υποδομές για τα άτομα με ειδικές ανάγκες στην περιοχή που μένετε; (Φύλο) 4% % 52% 28% % 6% 3. Έχετε γίνει ποτέ μάρτυρας σε περιστατικό ρατσιστικής επίθεσης λόγω κάποιας αναπηρίας; (Τάξη) 2% 5% 29% % 1% 6% 17% 27% 3% 21
3. Έχετε γίνει ποτέ μάρτυρας σε περιστατικό ρατσιστικής επίθεσης λόγω της εξωτερικής εμφάνισης; (Φύλο) 3% 12% 28% 37% 17% 3% 22
4. Έχετε γίνει ποτέ μάρτυρας σε περιστατικό ρατσιστικής επίθεσης λόγω κάποιας αναπηρίας; (Φύλο) 2% 12% 38% 31% 14% 3% 4. Έχετε γίνει ποτέ μάρτυρας σε περιστατικό ρατσιστικής επίθεσης λόγω κάποιας αναπηρίας; (Τάξη) 2% 5% 29% % 1% 6% 17% 27% 3% 23
5. Θα παίρνατε μέρος σε εθελοντικές δραστηριότητες για να βοηθήσετε άτομα με ειδικές ανάγκες; (Φύλο) 4% 11% 34% 31% 13% 7% 5. Θα παίρνατε μέρος σε εθελοντικές δραστηριότητες για να βοηθήσετε άτομα με ειδικές ανάγκες; (Τάξη) 5% 12% 14% 1% 5% 28% 25% 5% 5% 24
6. Πιστεύετε ότι κάποιοι δρόμοι της πόλης μας χρειάζεται να μετατραπούν έτσι ώστε να εξυπηρετούνται τα ΑΜΕΑ; (Φύλο) 1% 5% 29% 48% 12% 5% 6. Πιστεύετε ότι κάποιοι δρόμοι της πόλης μας χρειάζεται να μετατραπούν έτσι ώστε να εξυπηρετούνται τα ΑΜΕΑ; (Τάξη) 3% 3% 14% % 4% 4% 2% 12% 4% 25
7. Υπάρχουν διευκολύνσεις κατά τη γνώμη σας για τα ΑΜΕΑ ; (Φύλο) χωροι αναψυχης (αγ) 25% θεατρα(αγ) 15% λεωφορεια(αγ) 44% λεωφορεια(αγ) σχολεια(αγ) θεατρα(αγ) σχολεια(αγ) 16% χωροι αναψυχης (αγ) Βασικά συμπεράσματα 1. Πιστεύετε ότι παίζει σημαντικό ρόλο η εξωτερική εμφάνιση ενός ανθρώπου ; To 37% των μαθητών απάντησε πως δεν παίζει σημαντικό ρόλο ενώ το 31% απάντησε θετικά. Παράλληλα το 32% απάντησε ίσως. Αν ναι, θα τον κρίνατε λόγω της εξωτερικής του εμφάνισης; Το 63% απάντησε οχι, το 22% απάντησε ναι και το 15% απάντησε ίσως. 2. Πιστεύετε ότι υπάρχουν οι κατάλληλες υλικές υποδομές για τα άτομα με ειδικές ανάγκες στην περιοχή που μένετε; Το 8% απάντησε όχι, το % απάντησε ναι και το % απάντησε ίσως. 3. Έχετε γίνει ποτέ μάρτυρας σε περιστατικό ρατσιστικής επίθεσης λόγω της εξωτερικής εμφάνισης; Το 29% απάντησε όχι, το 65% απάντησε ναι και το 6% απάντησε ίσως. 4. Έχετε γίνει ποτέ μάρτυρας σε περιστατικό ρατσιστικής επίθεσης λόγω κάποιας αναπηρίας; Το 69% απάντησε όχι, το 26% απάντησε ναι και το 5% απάντησε ίσως. 5. Θα παίρνατε μέρος σε εθελοντικές δραστηριότητες για να βοηθήσετε άτομα με ειδικές ανάγκες; Το 11% απάντησε όχι, το 65% απάντησε ναι και το 24% απάντησε ίσως. 6. Πιστεύετε ότι κάποιοι δρόμοι της πόλης μας χρειάζεται να μετατραπούν έτσι ώστε να εξυπηρετούνται τα ΑΜΕΑ; Το 5% απάντησε όχι, το 77% απάντησε ναι και το 17% απάντησε ίσως. 7. Υπάρχουν διευκολύνσεις κατά τη γνώμη σας για τα ΑΜΕΑ ; Το 47% απάντησε πως υπάρχουν διευκολύνσεις στα λεωφορεία, το 25% στους χώρους αναψυχής, το 14% στα σχολεία και το 14% στα θέατρα. 26
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ερωτηματολόγιο 1 Αυτό το ερωτηματολόγιο δημιουργήθηκε στα πλαίσια της ερευνητικής εργασίας της Α Λυκείου με θέμα «Ρατσισμός Ξενοφοβία» για να διερευνήσει τις στάσεις και αντιλήψεις των μαθητών απέναντι στους μετανάστες μαθητές. Οι απόψεις σας είναι πολύ σημαντικές και θα συμβάλουν καθοριστικά στην έρευνα που πραγματοποιούν οι μαθητές. Το ερωτηματολόγιο είναι ανώνυμο και θα χρησιμοποιηθεί αυστηρά για τις ανάγκες της ερευνητικής εργασίας. Παρακαλούμε κυκλώστε την επιλογή που σας αντιπροσωπεύει. ΦΥΛΟ : Αγόρι Κορίτσι ΤΑΞΗ : Α Λυκείου Β Λυκείου Γ Λυκείου 1. Συνδέεστε συγγενικά με κάποιον που είχε μεταναστεύσει στο παρελθόν ; ναι όχι 2. Θεωρείς ότι η ύπαρξη μεταναστών στην σχολική τάξη υποβαθμίζει το μορφωτικό επίπεδο; ναι όχι 3. Θα σε ενοχλούσε εάν στο σχολείο που φοιτάς, υπήρχε ένας σημαντικός αριθμός μεταναστών; ναι όχι 4. Θα καθόσουνα με έναν μετανάστη-συμμαθητή σου στο ίδιο θρανίο; ναι όχι 5. Πιστεύεις ότι μέσα από τα σχολικά βιβλία προάγονται ρατσιστικές αντιλήψεις; ναι όχι 6. Θα αντιμετώπιζες διαφορετικά έναν μετανάστη-συμμαθητή σου από μια υπανάπτυκτη χώρα σε σχέση με έναν από μια ανεπτυγμένη χώρα; ναι όχι 27
7. Θα σε ενοχλούσε εάν στο σχολείο που φοιτάς ήταν σημαιοφόρος ένας μετανάστης; ναι όχι 8. Θα σε ενοχλούσε η ύπαρξη κέντρου υποδοχής μεταναστών στην περιοχή σου; ναι όχι 9. Πιστεύεις ότι η αύξηση των οικονομικών προβλημάτων και της εγκληματικότητας οφείλεται στην παρουσία μεταναστών; ναι όχι Ερωτηματολόγιο 2 Αγόρι Κορίτσι A' Β' Γ' 1. Γνωρίζετε άτομα άλλης θρησκευτικής αντίληψης; 2. Σας επηρεάζει η διαφορετική θρησκευτικής τους αντίληψη; 3. Θα ταξιδεύατε ποτέ σε χώρα με διαφορετικό θρήσκευμα; 28
4. Θα επισκεπτόσασταν χώρους λατρείας διαφορετικού θρησκεύματος; 5. Συμφωνείτε με την κατασκευή τεμένους στην περιοχή της Αττικής; 6. Πιστεύετε ότι οι διαφορετικές παραδόσεις και έθιμα προκαλούν προβλήματα σε εσάς και τους γύρω σας; 7. Γνωρίζετε άτομα άλλης εθνικότητας; 8. Θα κάνατε ποτέ παρέα με άτομα άλλης εθνικότητας; 9. Σας ανησυχεί η αύξηση του αριθμού των μεταναστών στην Ελλάδα;. Έχετε δεχτεί ποτέ επίθεση για τα πολιτικά σας φρονήματα; Ερωτηματολόγιο 3 1. Πιστεύετε ότι παίζει σημαντικό ρόλο η εξωτερική εμφάνιση ενός ανθρώπου ; Ίσως 29
Αν ναι, θα τον κρίνατε λόγω της εξωτερικής του εμφάνισης; Ίσως 2. Πιστεύετε ότι υπάρχουν οι κατάλληλες υλικές υποδομές για τα άτομα με ειδικές ανάγκες στην περιοχή που μένετε; Ίσως 3. Έχετε γίνει ποτέ μάρτυρας σε περιστατικό ρατσιστικής επίθεσης λόγω της εξωτερικής εμφάνισης; Ίσως 4. Έχετε γίνει ποτέ μάρτυρας σε περιστατικό ρατσιστικής επίθεσης λόγω κάποιας αναπηρίας; Ίσως 7. Θα παίρνατε μέρος σε εθελοντικές δραστηριότητες για να βοηθήσετε άτομα με ειδικές ανάγκες; Ίσως 8. Πιστεύετε ότι κάποιοι δρόμοι της πόλης μας χρειάζεται να μετατραπούν έτσι ώστε να εξυπηρετούνται τα ΑΜΕΑ; Ίσως 8. Υπάρχουν διευκολύνσεις κατά τη γνώμη σας για τα ΑΜΕΑ ; Ερωτηματολόγιο 4 1. Θα αποδεχόσουν μέλος της οικογενείας σου (συγγενικό πρόσωπο) να είναι ομοφυλόφιλος; Ίσως Αν όχι, θα δεχόσουν να συνάψεις φιλία με έναν ; Ίσως 2. Πιστεύετε ότι πρέπει να επιτραπεί ο γάμος ομοφυλοφίλων ; Ίσως 3. Πιστεύετε ότι πρέπει να επιτραπεί η υιοθέτηση παιδιών στα ομοφυλοφιλικά ζευγάρια; Ίσως 4. Θα σας ενοχλούσε να έχετε καθηγητή ομοφυλόφιλο; 3
Ίσως 5. Πιστεύετε ότι οι ομοφυλόφιλοι αντιμετωπίζονται ρατσιστικά στον εργασιακό χώρο Ίσως 6. Γίνεσαι μάρτυρας περιστατικού ρατσιστικής βίας στο δρόμο που απευθύνεται σε ομοφυλόφιλο.θα κάνεις κάτι για να το αποτρέψεις ; Ίσως 7. Αν κάποιος φίλος σου εκδήλωνε ομοφυλοφιλική τάση, θα διέκοπτες τη φιλική σχέση ; Ίσως 31