Γυμνάσιο Αρχαγγέλου Λακατάμειας 2015-16 «Από τον αμπελώνα στο τραπέζι μας» Σχέδια Μαθήματος που εφαρμόστηκαν στο μάθημα Οικιακής Οικονομίας, μέσω του Κυπριακού Μουσείου Τροφίμων και Διατροφής και του Europeana Food and Drink
Γιατί το αμπέλι: Στο Γυμνάσιο μας εργαστήκαμε σε προηγούμενη χρονιά με παράγωγα του αμπελιού, όπου είχαμε την ευκαιρία να εκδώσουμε βιβλίο συνταγών και να παρασκευάσουμε παραδοσιακές συνταγές με παράγωγα του αμπελιού, όπως παρασκευή, συσκευασία και πώληση σουτζιούκκου.
Θεματικές Ενότητες στις οποίες εφαρμόστηκε το μάθημα: 1.Ανάπτυξη ασφαλούς και υγιούς τρόπου ζωής (χρήση και κατάχρηση ουσιών, φαγητό και υγεία) 2.Λαϊκή τέχνη και παράδοση της Κύπρου (παραδοσιακά επαγγέλματα παραδοσιακές τέχνες παραδοσιακά εδέσματα)
Οι αρχικοί στόχοι των μαθημάτων του αμπελιού εφαρμόστηκαν διαθεματικά. Συγκεκριμένα: Γεωγραφία: Αναγνώριση αμπελώνα και τα βασικά χαρακτηριστικά του Κατανόηση της ύπαρξης διαφόρων ποικιλιών σταφυλιών Λόγοι που καλλιεργούνται οι αμπελώνες και περιοχές της Κύπρου στις οποίες καλλιεργούνται
Οι αρχικοί στόχοι των μαθημάτων του αμπελιού εφαρμόστηκαν διαθεματικά. Συγκεκριμένα: Χημεία: Αναγνώριση κρασιού ως ένα από τα παράγωγα του σταφυλιού Αναγνώριση αλκοολούχων παραγώγων του αμπελιού Περιγραφή της διαδικασίας της ζύμωσης του μούστου Διαφορά μεταξύ παραδοσιακών και σύγχρονων μεθόδων οινοποίησης
Οικιακή Οικονομία: Γενικός Στόχος: Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες το αμπέλι, το σταφύλι και τα παράγωγά του και να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους στο θέμα αυτό σε σχέση με την κυπριακή λαογραφία και παράδοση.
Οικιακή Οικονομία: Δόθηκε έμφαση στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας Έγινε προβολή και τονίστηκε η σημασία της διατήρησης των κυπριακών προϊόντων και επαγγελμάτων, αλλά και η εκτίμηση των περιοχών που φθίνουν
Οικιακή Οικονομία: Χρησιμοποιήθηκαν αρκετές διδακτικές τεχνικές και προσεγγίσεις, όπως: Παιδοκεντρική διδασκαλία Εποικοδομητικό μάθημα Διαλεκτική μέθοδος Διαφοροποίηση στη μάθηση με την ανάπτυξη μικτών δραστηριοτήτων Ομαδοκεντρική προσέγγιση Ανάθεση ομαδικής εργασίας για το σπίτι Τεχνική μεθοδολογίας Νοητή γραμμή Δημιουργία πρακτικής εργασίας
Μάθημα 1 ο Οικιακή Οικονομία Μέσα από τον «καταιγισμό ιδεών» για το ΑΛΚΟΟΛ έγινε αρχική αφόρμηση εισαγωγής στο μάθημα. Με την τεχνική μεθοδολογίας «Νοητή Γραμμή» δόθηκε η ευκαιρία στους μαθητές/τριες να ακούσουν κάποιες δηλώσεις για το αλκοόλ και να μετακινηθούν ανάλογα με το αν συμφωνούν ή διαφωνούν στις δύο πλευρές της αίθουσας (Καρτέλες Συμφωνώ / Διαφωνώ)
Μάθημα 1 ο Οικιακή Οικονομία Προβολή Μεσογειακής Πυραμίδας Διατροφής και συζήτηση για τη σημαντικότητα του κρασιού σε μικρή ποσότητα. Έρευνα στους υπολογιστές και ετοιμασία ομαδικής εργασίας πόστερ για τρία αλκοολούχα κυπριακά προϊόντα του αμπελιού (Κρασί, Ζιβανία, Κουμανταρία). Δίνονται συγκεκριμένες οδηγίες και γίνεται παρουσίαση.
Μάθημα 1 ο Παρουσίαση Έρευνας Μάθημα 1 ο Ομαδική Έρευνα στην Τάξη
Μάθημα 2 ο Οικιακή Οικονομία Παρουσιάσεις ερευνητικών εργασιών: (α) ήθη και έθιμα που σχετίζονται με το αμπέλι (β) παράγωγα του αμπελιού παραδοσιακές και σύγχρονες συνταγές Γευσιγνωσία προϊόντων του αμπελιού σε μορφή παιχνιδιού
Μάθημα 2 ο Γευσιγνωσία Μάθημα 2 ο Γευσιγνωσία
Μάθημα 3 ο Οικιακή Οικονομία Παρουσιάσεις ερευνητικών εργασιών: (γ) παραδοσιακά επαγγέλματα που σχετίζονται με το αμπέλι Ονομασίες και εικόνες παραδοσιακών τεχνών /επαγγελμάτων και αντιστοίχιση τους. Τοποθέτηση καρτών στην ανάλογη στήλη στον πίνακα (α) Παραδοσιακά επαγγέλματα που σχετίζονται με το αμπέλι, (β) Άλλα παραδοσιακά επαγγέλματα
Μάθημα 3 ο Οικιακή Οικονομία Έρευνα στο διαδίκτυο για εντοπισμό υγιεινών σνακ με προϊόντα αμπελιού με σκοπό να παρασκευαστούν στο επόμενο μάθημα. Ενημέρωση για επίδειξη παρασκευής ππαλουζέ στο επόμενο μάθημα και σχηματισμός ομάδων για πρακτική εργασία.
Μάθημα 3 ο Αντιστοίχιση Παραδοσιακών Επαγγελμάτων
Μάθημα 3 ο Τοποθέτηση καρτελών - επαγγελμάτων στη σωστή στήλη
Μάθημα 4 ο Οικιακή Οικονομία Αγωγή Υγείας Επεξήγηση για τη διαδικασία παρασκευής ππαλουζέ στα παλιά χρόνια και σήμερα από κα Πολυκάρπου, παρασκευάστρια παραδοσιακών συνταγών. Επίδειξη παρασκευής ππαλουζέ με συζήτηση και ανάκληση γνώσεων.
Μάθημα 4 ο Οικιακή Οικονομία Αγωγή Υγείας Παρασκευή υγιεινών σνακ με παράγωγα του αμπελιού (α) smoothie σταφυλιού (β) επιδόρπιο γιαουρτιού με σταφίδες Δοκιμή και αξιολόγηση παρασκευασμάτων
Δράσεις Εντός Τάξης: Δραστηριότητες που καταπιάνονται με την ανάπτυξη κριτικού γραμματισμού. Ανάπτυξη της ικανότητας για έρευνα και κριτική σκέψη. Ανάπτυξη δημιουργικότητας. Παραγωγή και ανάπτυξη επικοινωνιακού λόγου. Αφομοίωση εννοιών και ανάπτυξη παρατηρητικότητας. Παραγωγή γραπτού λόγου.
Δράσεις Εκτός Τάξης: Εκπαιδευτική Επίσκεψη σε Αμπελώνα Οινοποιείο Άης Αμπέλης. Ανάρτηση υλικού στην ιστοσελίδα του σχολείου. Ανάρτηση των δημιουργιών των μαθητών/τριών σε περίοπτο χώρο στο σχολείο για ενημέρωση υπόλοιπων μαθητών/τριών και συναδέλφων. Δημοσίευση υλικού δραστηριοτήτων και υλικού στο περιοδικό του σχολείου.
Επίσκεψη σε Αμπελώνα Οινοποιείο Άης Αμπέλης
Επίσκεψη σε Αμπελώνα Οινοποιείο Άης Αμπέλης
Οι μαθητές/τριες: Είχαν ενεργή εμπλοκή σε όλες τις δραστηριότητες. Είχαν χρόνο αλληλοεπίδρασης και ανταλλαγής και ανάπτυξης ιδεών μεταξύ τους. Ανταποκρίθηκαν θετικά στις δραστηριότητες που είχαν μορφή παιχνιδιού. Ενθαρρύνθηκαν στην ανάπτυξη διαλόγου κυρίως λόγω της συνεργατικής ατμόσφαιρας. Ήταν παραγωγικοί στους στόχους κάθε δραστηριότητας αλλά και στις εργασίες τους παρουσιάζοντας εξαιρετικές δουλειές.
Η Εκπαιδευτικός: Αφιέρωνε χρόνο κατά τη διάρκεια αλλά και στο τέλος κάθε δραστηριότητας για να εκφράσουν οι μαθητές/τριες το πώς ένιωσαν, τι νέο έμαθαν κλπ. Καθοδηγούσε τις ομάδες κατά τη διάρκεια ομαδικών δραστηριοτήτων και ενθάρρυνε την εφαρμογή για τα βήματα επίλυσης προβλήματος, ώστε η συνεργατική δραστηριότητα να φέρει θετικά αποτελέσματα. Ενθάρρυνε τη συζήτηση και σχολιασμό του κάθε μαθήματος ώστε οι μαθητές/τριες να αναφέρουν καινούριες γνώσεις που απέκτησαν.
Αναστοχασμός: Πολύ βοηθητικό και σημαντικό το υλικό που βρίσκεται στην ιστοσελίδα Europeana Food and Drink Αποκομίστηκαν θετικές εμπειρίες Καινούριες γνώσεις και δεξιότητες σχετικές με το αμπέλι και τα παράγωγά του Οι διαφοροποιημένοι στόχοι προσαρμόστηκαν στις ανάγκες των μαθητών/τριών του σχολείου μας και υλοποιήθηκαν με επιτυχία
Αναστοχασμός Η ενεργητική μάθηση όλων των δραστηριοτήτων οδήγησε στην ενεργό συμμετοχή των μαθητών/τριών
«Πραγματικά ήταν μια υπέροχη διαδικασία, αφού είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα το αμπέλι. Δοκιμάσαμε προϊόντα του αμπελιού που δεν είχαμε ξαναδοκιμάσει και γνωρίσαμε επαγγέλματα που δεν γνωρίζαμε ως τώρα. Επιπλέον το μάθημα της Οικιακής Οικονομίας έγινε πιο ποιοτικό και ενδιαφέρον μέσω των διαφόρων δραστηριοτήτων. Ειλικρινά φανήκαμε τυχεροί που επέλεξε το δικό μας τμήμα για αυτό το διαγωνισμό!» Νικολάου Σαββίνα
«Το σημερινό μάθημα ήταν κάτι το ξεχωριστό για εμάς τους έφηβους επειδή δεν είχαμε ξαναφτιάξει παραδοσιακές συνταγές. Ακόμη μου άρεσε πολύ το παιχνίδι γευσιγνωσίας. Η καθηγήτρια μας έκανε το μάθημα να είναι και ευχάριστο εκτός από εκπαιδευτικό. Χαίρομαι που η καθηγήτριά μας μας μαθαίνει πολλά πράγματα περνώντας ωραία!» Ανδρέας Χριστοδουλίδης
Ευχαριστίες: Στην Επιθεωρήτρια του κλάδου κα Εύα Νεοφύτου Στην εκπρόσωπο του ΜΤΚΔ κα Νατάσα Χαραλάμπους Στον Διευθυντή του Γυμνασίου κο Γιώργο Κάκκουρα Στη Συντονίστρια του κλάδου Β.Δ. κα Αντουανέτα Κοντού Στο Β.Δ. κο Ανδρέα Σφηκουρή, Γεωγράφο Στη Σύμβουλο του κλάδου κα Σύλια Λουκαϊδου Στη συνάδελφο κα Ροδούλα Παπαλαμπριανού Καραβέλλα
Ιδιαίτερες Ευχαριστίες Στους μαθητές της Β τάξης