Ο ναός του Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν

Ο ναός του Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν

3. 4. 6. 10. 16. 20. 26. ΜHNYMA ΜHΝΥΜΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΠΣΚ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΚΡΗΤΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ - ΘΕΡΙΝΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΠΣΚ - ΕΚΔΟΣΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΝΑΟΣ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΜΗΔΕΝ ΜΟΥΣΕΙΑ Η ΟΙΚΙΑ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ - ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ ΣΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ - ΛΟΥΗΣ ΤΙΚΑΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ - ΝΕΑ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 28. 31. 32. 36. 38. ΕΞΩΦΥΛΛΟ Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΟ ΣΗΜΕΙΟΝ ΜΗΔΕΝ Μέσα από τη στάχτη, μια φωτεινή ελπίδα πίστεως και λατρείας ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Η ΚΡΗΤΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ Ν. ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΣΕ ΚΟΜΙΞ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ BRAND NAME ΚΡΗΤΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ CRETAN UNION CUP 2015 ΝΕΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ Η ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ "ΧΤΥΠΑ" ΣΤΟ ΣΟΛΤ ΛΕΪΚ ΣΙΤΥ 2

ΚΡΗΤΑΙΕΙΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Μανώλης Βεληβασάκης Πρόεδρος (Αμερική) Κώστας Τραβαγιάκης Αντιπρόεδρος (Αμερική) Μαρία Βαμβάκη Γεν. Γραμματέας (Αμερική) Νίκος Βερυκάκης Ταμίας (Αμερική) Σταύρος Περδίκης Αντιπρόεδρος (Βέλγιο) Μιχάλης Χουδαλάκης Αντιπρόεδρος (Αυστραλία) Ανδρέας Φιλιάτουρας Δημ. Σχέσεων & Τύπου (Αυστραλία) Δρ. Αργυρή Παρασύρη-Bauer Κοσμήτορας (Γερμανία) Εύα Γκότση Μέλος (Αυστραλία ) Δημήτρης Γιανναδάκης Μέλος ( Γερμανία ) Αλεξάνδρα Σαριδάκη Μέλος (Λουξεμβούργο) EΠΙΤΙΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σταύρος Σημαντήρης (Αμερική) ΜΕΛΗ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Παγκρητική Ένωση Αμερικής Πανελλήνια Ομοσπονδία Κρητικών Σωματείων Παγκρητική Ομοσπονδία Ευρώπης Κρητική Ομοσπονδία Αυστραλίας & Νέας Ζηλανδίας Κρητική Ένωση Νότιας Αφρικής ΕΚΔΟΤΗΣ Εκδίδεται από το Παγκόσμιο Συμβούλιο Κρητών Published by the World Council of Cretans ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ: Για διαφημίσεις επικοινωνήστε με την εντεταλμένη αντιπρόσωπο του ΠΣΚ Δρ. Μαρία Χναράκη, apodimos.pkr@crete.gov.gr ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ/ΠΑΡΑΓΩΓΗ Δέσποινα Μαραγκάκη despoina@giavridis.gr ΕΚΤΥΠΩΣΗ/PRINTING ΕΚΔΟΣΕΙΣ KRITI Λεωφόρος Κνωσσού 108, Ηράκλειο-Κρήτη E: magazine@otenet.gr ΕΔΡΑ ΚΡΗΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ ΓΑΛΛΟΥ Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. - ΡΕΘΥΜΝΟ ΕΔΡΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟΥ EMMANUEL E. VELIVASAKIS, PE 220 DELHI ROAD SCARSDALE, NY 10583, USA Μ: +1-917-213-9564 E: evelivasakis@gmail.com ΕΔΡΑ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΔΡ. ΜΑΡΙΑ ΧΝΑΡΑΚΗ ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΠΟΔΗΜΩΝ - ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟ, ΚΡΗΤΗΣ, ΕΛΛΑΣ Ε: apodimos.pkr@crete.gov.gr Τ: +30 2813400358 ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ www.wcc.gr https://www.facebook.com/wcretans ΜΗΝΥΜΑ του Μανώλη Βεληβασάκη πρoέδρου ΠΣΚ Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΣΚ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2015 & ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΠΣΚ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2016 Αγαπητοί Φίλοι και Φίλες, Με λαμπρότητα και σε πανηγυρική ατμόσφαιρα, οι απόδημοι καθώς και οι «εν Κρήτη» Κρήτες μαζεύτηκαν στο «Σπίτι Πολιτισμού» στο Ρέθυμνο για την Ετήσια Γενική Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών. Ομοσπονδίες, μέλη από διαφορετικές ηπείρους (Αμερική, Αυστραλία-Νέα Ζηλανδία, Ευρώπη και Αφρική) έτυχαν αντιπροσώπευσης στην ολοήμερη Γενική Συνέλευση στις 8 Αυγούστου, όπως και πολλοί επίσημοι προσκεκλημένοι που παραβρέθηκαν, παρακολούθησαν κι απηύθυναν χαιρετισμό στους σύνεδρούς μας. Προσκεκλημένη επίσης κύρια ομιλήτρια της Συνέλευσης ήταν η κ. Χριστίνα Χαλκιαδάκη, Πρόεδρος Δ.Σ. της «Γεύσεις Κρήτης Χαλκιαδάκη» & Μέλος Δ.Σ. των σούπερ μάρκετ «Χαλκιαδάκης», που ανέπτυξε με ακρίβεια το πολύ επίκαιρο θέμα «H ανάπτυξη των Κρητικών προϊόντων εν μέσω κρίσης». Μεταξύ των αποφάσεων που ελήφθησαν από την Γενική Συνέλευση είναι οι ακόλουθες: 1. Αποφασίστηκε πως το θέμα του Συνεδρίου του Π.Σ.Κ που θα λάβει χώρα στο Ρέθυμνο τον Αύγουστο 2016 θα είναι «Ο Κρητικός στον Αγώνα για την Ελευθερία» ειδικότερα σε σχέση με την 75η επέτειο της ηρωικής Μάχης της Κρήτης και την 150η επέτειο από την αυτοθυσία και το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου. Θα συμπεριλαμβάνει επίσης αγώνας δρόμου νέων και μη, από το Αρκάδι μέχρι τη Φορτέτζα για τη συλλογή πόρων για την αναστύλωση της Μονής. Το Π.Σ.Κ ήδη συνεργάζεται με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας για να δρομολογήσει τα της αναστύλωσης, συμπεριλαμβανομένης και υψηλής τεχνολογίας. 2. Το Π.Σ.Κ θα αναλάβει να συντονίσει τους εορτασμούς που θα διοργανωθούν σε όλο τον κόσμο το 2016 από τις ομοσπονδίες-μέλη στην Αμερική, Καναδά, Αυστραλία-Νέα Ζηλανδία, Ευρώπη και Αφρική καθώς και να λάβει μέρος στις εκδηλώσεις που θα διοργανωθούν στην Ελλάδα. Τέλος, σε συνεργασία με την Παγκρητική Ενωση Αμερικής, το Π.Σ.Κ θα καταθέσει αίτηση στη Γενική Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη για τη διοργάνωση σεμιναρίου υπό την αιγίδα του ΟΗΕ με θέμα Το Αρκάδι και ο Αγώνας για την Ελευθερία Σκέψης και Υπαρξης, θέμα επίκαιρο για πολλούς λαούς ακόμη και σήμερα. 3. Το Π.Σ.Κ αναλαμβάνει με ευχαρίστηση την επανέκδοση της «Εκθεσης της Κεντρικής Επιτροπής Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Κρήτη με επικεφαλής το Νίκο Καζαντζάκη». Ηδη είχα σχετικές επαφές επί του θέματος με τον πρόεδρο των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης, κ. Στέφανο Τραχανά, που με ευχαρίστηση ανέλαβε την επανέκδοση της Εκθεσης χωρίς καμιά επιβάρυνση στο Π.Σ.Κ. 4. Επειτα από πρότασή μου, η Γ.Σ. ομόφωνα ανακήρυξε επίτιμα μέλη του Π.Σ.Κ. τρεις ιστορικούς συλλόγους, την Παγκρήτια Ενωση Αττικής, την Παγκρήτια Αδελφότητα Κρητών Πειραιά «Ομόνοια» και την Παγκρήτια Αδελφότητα Μακεδονίας. Είμαι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω πως το Π.Σ.Κ, σε συνεργασία με το ΊΤΕ και την Περιφέρεια Κρήτης, ήδη άρχισε τη δημιουργία ενός ηλεκτρονικού/διαδικτιακού ΦΟ- ΡΟΥΜ με το όνομα «ΚΡΗΤΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» για την περισυλλογή στοιχείων από Κρήτες επιστήμονες, ακαδημαϊκούς, επαγγελματίες κτλ., με σκοπό τη διασύνδεση των Κρητών ανά τον κόσμο. Το πρότζεκτ αυτό υπολογίζεται να έχει διάρκεια 2 ετών. Τέλος, μετά χαράς σας γνωρίζω μια σπουδαία πολιτισμική πρωτοβουλία του ΠΣΚ, σε συνεργασία με το μη-κερδοσκοπικό Ίδρυμα «Πολιτισμική Κρήτη», με έδρα τη Νέα Υόρκη, συνέβαλαν στην διοργάνωση πολιτιστικής μάζωξης που έγινε στον Ομαλό, στην ηρωϊκή Στράτα των Μουσούρων, αμέσως μετά τη Γενική Συνέλευση του περασμένου Αυγούστου. Εκεί ψηλά στον Ομαλό, περισσότεροι από 125 τοπικοί Ριζίτες και άλλοι 150 καλεσμένοι βρέθηκαν και τραγούδησαν παρέα Ριζίτικα. Το πολιτισμικό αυτό γεγονός ήταν, συν τοις άλλοις, υπό την αιγίδα του Ίδρύματος Καψωμένου, της Περιφέρειας Κρήτης αλλά και της UNESCO- Ομιλος Πειραιώς και Νήσων. Την επόμενη μέρα δε, το Π.Σ.Κ. συνέβαλε στη διοργάνωση επιστημονικής ημερίδας για το Ριζίτικο Τραγούδι στο Ίδρυμα Καψωμένου στον Πύργο Αλικιανού του Δήμου Πλατανιά. Ακαδημαϊκοί και άλλοι ομιλητές ανέπτυξαν και ανέλυσαν τη μουσική και τους στίχους των Ριζίτικων σε μια προσπάθεια να ανακυρηχτεί το ΡΊΖΊΤΊΚΟ ως «Αρχέγονο, Αϋλο Πολιτισμικό Μνημείο των Λευκών Ορέων της Κρήτης» από την UNESCO. Με Πατριωτικούς Χαιρετισμούς, Μανώλης Βεληβασάκης Πρόεδρος ΠΣΚ 3

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ Αγαπητές συμπατριώτισσες, Αγαπητοί συμπατριώτες, Φίλοι Κρήτες όπου γης, «Είναι μεγάλη η ευθύνη να είσαι Κρητικός», έλεγε ο μεγάλος στοχαστής. Και ακόμα μεγαλύτερη η ευθύνη να ζεις μακριά από την Κρήτη και συνάμα να συνεχίζεις να είσαι υπερήφανος για την πατρίδα σου, για την καταγωγή σου, για τη ντοπιολαλιά σου. Ξεκινώντας από τον τόπο μας για το μεγάλο, δύσκολο αλλά ελπιδοφόρο ταξίδι της ζωής σας, μαζί με τα αγαπημένα σας αντικείμενα πήρατε στις αποσκευές σας κοινά εφόδια, εφόδια άυλα αλλά ανεξίτηλα, που σας συνοδεύουν ακόμα και σήμερα, δεκαετίες μετά την εγκατάστασή σας, στη νέα σας πατρίδα. Η Κρήτη σας έδωσε την αγάπη για το ωραίο, τη δύναμη για τη δουλειά, το φιλότιμο, την ανθρωπιά, τα διδάγματα της αυταπάρνησης και της αυτοθυσίας. Σας δίδαξε πώς θα δημιουργήσετε και θα προχωρήσετε με επιτυχία σε τόπους άγνωστους για την αρχή, με δυσκολίες, πικρίες και απογοητεύσεις. Είμαστε, όμως, ιδιαίτερα υπερήφανοι για όλους σας. Ο καθένας από εσάς χωριστά, στην Αμερική, στην Αυστραλία, στην Αφρική, στην Ασία, στη δική μας Ευρώπη, αποτελεί ένα τρανό παράδειγμα επιτυχίας. Ενα παράδειγμα που σήμερα μέσα στα χρόνια της οικονομικής κρίσης χρειαζόμαστε όλοι εμείς, που παραμείναμε στην πατρίδα και από εδώ ενωμένοι και αποφασισμένοι δίνουμε το δικό μας αγώνα για ένα καλύτερο αύριο για τα παιδιά μας, για τις γενιές που έρχονται και θα μας κρίνουν αυστηρά. Ως Περιφέρεια Κρήτης, με συνέπεια και αποφασιστικότητα δουλεύουμε καθημερινά με ένα και μοναδικό στόχο. Να δυναμώσουμε την Κρήτη μας, να την μετατρέψουμε σε ένα νησί πρότυπο, σε μια Περιφέρεια που θα πρωτοστατεί σε όλους τους δυναμικούς κλάδους της οικονομίας. Μια Περιφέρεια που θα συνεχίσει να παράγει ποιοτικά αγροτικά προϊόντα, ένα νησί που θα παραμείνει κορυφαίος τουριστικός προορισμός για όλη τη διάρκεια του χρόνου, ένα ιδιαίτερο οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας. Για όλους εμάς στην Περιφέρεια Κρήτης, το νησί μας από τη Γαύδο μέχρι το φοινικόδασος στο Βάι και από την Γραμβούσα μέχρι τη Ζάκρο είναι ένα πράγμα. Στην αρχή της νέας προγραμματικής περιόδου ο στρατηγικός μας σχεδιασμός περιλαμβάνει εξίσου και τις τέσσερις περιφερειακές μας ενότητες. Στόχος μας είναι να ενθαρρύνουμε κάθε αναπτυξιακή πρωτοβουλία που ξεκινάει ειδικά από τους νέους. Να στηρίξουμε κάθε προσπάθεια δημιουργίας απασχόλησης. Να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος. Να διαχειριστούμε κρίσιμα θέματα που αφορούν στην κοινωνική συνοχή των κατοίκων του νησιού μας, όπως αυτό της καταπολέμησης της φτώχειας και της κοινωνικής ένταξης. Φίλες και φίλοι: Είμαι βέβαιος ότι στο μυαλό σας η Κρήτη, η γη των πατεράδων και των παππούδων σας παραμένει σε χωριστή θέση. Είναι πολλά αυτά που σας ενώνουν με το νησί. Οι γεύσεις, τα αρώματα της κρητικής γης, οι κοινές μας παραδόσεις, τα ριζίτικα τραγούδια μας, οι όμορφες παραλίες μας, αποτελούν για εσάς ένα σταθερό σημείο αναφοράς, μια ιδιότυπη πυξίδα που σας δείχνει το δρόμο της επιστροφής, την ημέρα του νόστου. Καλή μας αντάμωση! Σταύρος Αρναουτάκης Περιφερειάρχης Κρήτης 4

5

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ Θερινή Συνάντηση ΠΣΚ Ολοκληρώθηκε με επιτυχία στο Ρέθυμνο Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών 6 Με λαμπρότητα και σε πανηγυρική ατμόσφαιρα, οι απόδημοι καθώς και οι «εν Κρήτη...» Κρήτες μαζεύτηκαν στο «Σπίτι Πολιτισμού» στο Ρέθυμνο για την Ετήσια Γενική Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών. Ομοσπονδίες, μέλη από διαφορετικές ηπείρους (Αμερική, Αυστραλία- Νέα Ζηλανδία, Ευρώπη και Αφρική) έτυχαν αντιπροσώπευσης στην ολοήμερη Γενική Συνέλευση που έλαβε χώρα το Σάββατο 8 Αυγούστου. Επίσημοι προσκεκλημένοι παραβρέθηκαν, παρακολούθησαν κι απηύθυναν χαιρετισμό. Ανάμεσά τους, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος, ο Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιος, ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σ. Αρναουτάκης, η Αντιπεριφερειαρχης Ενότητας Ρεθύμνου κα. Λιονή, ο Δήμαρχος Ρεθύμνου κ. Μαρινάκης, ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Γενικής Γραμματείας Αποδήμου Ελληνισμού κ. Πλευράκης, ο Πρόεδρος της ΟΑΚ κ. Ζορμπάς, ο Πρόεδρος της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης Περιφέρειας Κρήτης Μανόλης Χνάρης, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Φορτσάκης και ο βουλευτής κ. Γιάννης Κεφαλογιάννης. Προσκεκλημένη, κύρια ομιλήτρια της Συνέλευσης ήταν η κ. Χριστίνα Χαλκιαδάκη, Πρόεδρος Δ.Σ. της «Γεύσεις Κρήτης Χαλκιαδάκη» & Μέλος Δ.Σ. των σούπερ μάρκετ «Χαλκιαδάκης», που ανέπτυξε με ακρίβεια το πολύ επίκαιρο θέμα «ΚΡΗΤΗ vs ΚΡΙΣΗ: 1-0 : H ανάπτυξη των Κρητικών προϊόντων εν μέσω κρίσης» και αναφέρθηκε σε τρόπους και μεθόδους μέσω των οποίων η Περιφέρεια Κρήτης και οι επιχειρηματίες στην Κρήτη μπορούν με επιτυχία να προωθήσουν τα κρητικά προϊόντα. (Η ομιλία της κας Χαλκιαδάκη έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών). Στη συνέχεια, οι εντεταλμένοι αντιπρόσωποι εξέλεξαν στο προεδρείο της ΓΣ τον πρόεδρο της Παγκρητικής Ευρώπης κ. Γιάννη Επιτροπάκη που με επιδεξιότητα και δημοκρατικό, τυπικότατο τρόπο παρουσίασε και ανέλυσε τα θέματα της ημερησίας διάταξης. Μερικά από τα συμπεράσματα είναι τα εξής: 1. Η Γενική Συνέλευση αποφάσισε ότι το θέμα του Συνεδρίου του ΠΣΚ που θα λάβει χώρα στο Ρέθυμνο το καλοκαίρι του 2016 θα είναι «Ο Κρητικός στον Αγώνα για την Ελευθερία» ειδικότερα σε σχέση με την 75η επέτειο της ηρωικής Μάχης της Κρήτης και την 150η επέτειο από την αυτοθυσία και το ολοκαύτωμα της ηρωικής Μονής Αρκαδίου. Θα συμπεριλαμβάνει αγώνα δρόμου από το Αρκάδι μέχρι τη Φορτέτζα και συλλογή πόρων για την αναστύλωση της Πυριτιδαποθήκης. 2. Κατά τη διάρκεια του επετειακού έτους 2016, το ΠΣΚ αναλαμβάνει να συντονίσει τους λαμπρούς εορτασμούς που θα διοργανωθούν σε όλο τον κόσμο από τις ομοσπονδίες-μέλη και τοπικούς συλλόγους Κρητών (σε Αμερική, Καναδά, Αυστραλία-Νέα Ζηλανδία, Ευρώπη και Αφρική) καθώς και να λάβει μέρος στις εκδηλώσεις που θα διοργανωθούν στην Ελλάδα. 3. Το ΠΣΚ αναλαμβάνει με ευχαρίστηση την επανέκδοση της «Εκθε-

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ σης της Κεντρικής Επιτροπής Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Κρήτη με επικεφαλής το Νίκο Καζαντζάκη». 4. Επειτα από πρόταση του Προέδρου Μανώλη Βεληβασάκη, η ΓΣ ομόφωνα ανακήρυξε επίτιμα μέλη του ΠΣΚ τρεις ιστορικούς συλλόγους, την Παγκρήτια Ενωση Αττικής, την Παγκρήτια Αδελφότητα Κρητών Πειραιά «Ομόνοια» και την Παγκρήτια Αδελφότητα Μακεδονίας. Στην αναφορά του, ο πρόεδρος του ΠΣΚ Μανώλης Βεληβασάκης, μεταξύ άλλων, ανέφερε και τα εξής: «Είναι προνόμιο να κατάγεσαι από το μοναδικό σε ομορφιά τόπο, την Κρήτη, που οι Θεοί τοποθέτησαν σε κρυστάλλινα γαλαζοπράσινα νερά, ανάμεσα σε τρεις ηπείρους, για να αποτελέσει από τα βάθη των αιώνων σταυροδρόμι πολιτισμών. Η Κρήτη είναι ένα κομμάτι ακριβό ατόφιας Ελλάδας ένας τόπος μονάκριβος, εκεί όπου ανακαλύπτεις τους κώδικες και τις πολιτιστικές αξίες από τα βάθη των αιώνων. Ενας τόπος λουσμένος στο φως του ήλιου, με ανθρώπους καλόκαρδους και υπερήφανους, που έχουν γευτεί απλόχερα τη δόξα και το θάνατο. Ειδικά για μας τους αποδήμους, η Κρήτη είναι η πηγή που μας ξεδιψά με το νερό του πολιτισμού της, με τη ρακή της ανθρωπιάς της, είναι η μάνα που μας δίνει μέτρο και χρόνο για να συγχρονίσουμε τον τρόπο ζωής μας στις χώρες που ζούμε. Από την Κρήτη αντλούμε τις δυνάμεις μας, τις μουσικές νότες, τις σκέψεις και την υπομονή μας. Η Κρήτη μας, όπως εμείς την ξέρουμε, όπως τη θυμόμαστε, μας έχει γίνει βίωμα. Ενα βίωμα που πρέπει να μεταδίδουμε στα παιδιά και τα εγγόνια μας ατόφιο και ολόκληρο. Αυτή η παντέρμη Κρήτη, όσο μεγαλώνουμε σε ηλικία, τόσο μεγαλώνει κι αυτή και θεριεύει μέσα μας, σ όλους εμάς που ζούμε μακριά της. Ισως, γιατί έχουμε καταλάβει πια πως καλύτερος τόπος δεν υπάρχει, και πως όσο και να τον ψάχνουμε ποτέ δεν θα τον βρούμε. Κουβαλώντας μια βαριά παράδοση, είναι ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΜΑΣ, να προβάλλουμε τον τόπο μας, τον πολιτισμό και την ιστορία του, και γενικά το Ελληνικό Πνεύμα. Χρειάζεται, όμως, αγώνας για να διαφυλαχθεί αυτός ο θησαυρός. Ενας θησαυρός που δεν μπορούν να μας υποθηκεύσουν, ή ακόμη και να κουρέψουν οι Τροϊκανοί και τα μνημόνια τους! Χρειάζεται, όμως, μεγάλος αγώνας για να διαφυλαχθεί το Ελληνικό Πνεύμα. Είναι μεγάλη ευθύνη να είσαι Ελληνας και ιδιαίτερα Κρητικός. Ιδιαίτερα σε τούτους τους χαλεπούς καιρούς που ζούμε, που κινδυνεύουν να καταρρεύσουν ολόκληρα οικονομικά συστήματα, που σίγουρα μας οδηγούν σε αδιέξοδο, έχουμε υποχρέωση να κρατήσουμε το Ελληνικό Πνεύμα ζωντανό, με το να διαφυλάξουμε την Ελληνική μας ταυτότητα και με την προβολή των αξιών της φυλής μας. Ευθύνη ακόμη μεγαλύτερη τώρα που η ανθρωπότητα και η κοινωνία δείχνει να έχει πάρει λάθος στροφή. Είμαστε έτοιμοι άραγε να την δεχτούμε; Εγώ νομίζω ναι, και θέλω να πιστεύω πως συμφωνείτε μαζί μου.» Περαιτέρω, ο πρόεδρος Μανώλης Βεληβασάκης ανέφερε τα ακόλουθα πεπραγμένα του Προεδρείου και της ΔΣ κατά το περασμένο έτος 2014-2015: 1. Το ΠΣΚ συνέχισε την έκδοση του Περιοδικού ΚΡΗΤΑΙΕΙΣ, με δύο τεύχη τον Απρίλιο και τον Ιούλιο του 2015, 40σέλιδα, με πλούσια και πολύ ενδιαφέρουσα ύλη. 2. Το ΠΣΚ έλαβε επίσημη και δυναμική θέση στο περιβόητο θέμα ΡΙ- ΧΤΕΡ με σχετική απόφαση του ΔΣ και με επιστολή του που έχει κοινοποιηθεί στην ιστοσελίδα του. 3. Το ΠΣΚ προχώρησε δυναμικά σε στενή συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης και τον Περιφερειάρχη κ. Σταύρο Αρναουτάκη στη σύσταση κοινού γραφείου Αποδήμων Κρητών και ΠΣΚ με γραφείο μέσα στην Περιφέρεια που επανδρώνεται από την ικανή εκπρόσωπο του ΠΣΚ και Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Δρ. Μαρία Χναράκη. 4. Το ΠΣΚ δημιούργησε καινούργια και αναβαθμισμένη σελίδα στο facebook ειδική για μη-κερδοσκοπικούς οργανισμούς. 5. Το ΠΣΚ άρχισε τη δημιουργία ενός GROUP με το όνομα «ΚΡΗΤΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» για την περισυλλογή στοιχείων από Κρήτες επιστήμονες, ακαδημαϊκούς, επαγγελματίες κτλ., με σκοπό τη διασύνδεση των Κρητών ανά τον κόσμο. 6. Το ΠΣΚ συμμετείχε στην αγορά και την παράδοση ενός φορτίου (κοντέινερ) με υγειονομικά υλικά αξίας $750,000 για τα νοσοκομεία της Κρήτης σε συνεργασία με το διεθνή ορθόδοξο ανθρωπιστικό οργανισμό IOCC. 7. Το ΠΣΚ συμφώνησε με το ΙΤΕ και προέβη σε συνεργασία, φιλοξενία και συντήρηση της ιστοσελίδας του χωρίς καμία επιβάρυνση. 8. Το ΠΣΚ διοργάνωσε σεμινάριο για το Νίκο Καζαντζάκη και το έργο του στη Νέα Υόρκη σε συνεργασία με το Σύλλογο Κρητών «Μίνως» και με ομιλητή τον αξιόλογο πρεσβευτή Ελληνισμού Γιώργο Στασινάκη και τον Καθηγητή Πήτερ Μπίεν. 9. Το ΠΣΚ και ο Πρόεδρός του προσεκλήθησαν από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ κ. Μπαράκ Ομπάμα στην ετήσια εκδήλωση που γίνεται στο Λευκό Οίκο για τον εορτασμό της Ελληνικής Ανεξαρτησίας. 10. Το ΠΣΚ είχε αγαστή συνεργασία με την Εκκλησία της Κρήτης, την Αρχιεπισκοπή, και όλες τις Μητροπόλεις. Σε συνεργασία με την Παγκρητική Ενωση Αμερικής, το ΠΣΚ σκοπεύει να καταθέσει αίτηση στη Γενική Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη για τη διοργάνωση Σεμιναρίου υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για το Αρκάδι και τον Αγώνα για την Ελευθερία Σκέψης και Υπαρξης, θέμα επίκαιρο για πολλούς λαούς ακόμη και σήμερα. Στις 8 Αυγούστου, το ΠΣΚ και το μηκερδοσκοπικό Ιδρυμα (με έδρα στη Νέα Υόρκη) «Πολιτισμική Κρήτη» συνέβαλαν στην διοργάνωση πολιτιστικής μάζωξης στον Ομαλό, στην ηρωική Στράτα των Μουσούρων. Εκεί, περισσότεροι από 125 τοπικοί Ριζίτες και άλλοι 150 καλεσμένοι βρέθηκαν και τραγούδησαν παρέα Ριζίτικα. Το πολιτισμικο αυτό γεγονός ήταν, συν τοις άλλοις, υπό την αιγίδα του Ιδρύματος Καψωμένου, της Περιφέρειας Κρήτης αλλά και της UNESCO- Ομιλος Πειραιώς και Νήσων. Την επόμενη μέρα, στις 9 Αυγούστου, το ΠΣΚ συνέβαλε στη διοργάνωση επιστημονικής ημερίδας για το Ριζίτικο Τραγούδι στο Ιδρυμα Καψωμένου στον Πύργο Αλικιανού του Δήμου Πλατανιά. Ακαδημαϊκοί και άλλοι ομιλητές ανέπτυξαν και ανέλυσαν τη μουσική και τους στίχους των Ριζίτικων σε μια προσπάθεια να ανακυρηχτεί το ΡΙΖΙΤΙΚΟ ως «Αρχέγονο, Αϋλο Πολιτισμικό Μνημείο των Λευκών Ορέων της Κρήτης» από την UNESCO. 7

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 8 Την έκδοση βιογραφίας του Ελευθερίου Βενιζέλου στην αγγλική γλώσσα ανακοίνωσε χθες, σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του, το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος». Η έκδοση, που θα κυκλοφορήσει στις αρχές του 2016, θα δώσει την δυνατότητα σε αγγλόφωνους αναγνώστες, αλλά και στις νεότερες γενιές των ομογενών, να έρθουν σε επαφή με τη ζωή και το έργο του, ενώ στην πραγματοποίησή της συνέβαλαν καθοριστικά η Παγκρητική Αμερικής και το Παγκόσμιο Συμβούλιο Κρητών που χρηματοδοτούν το εγχείρημα. Οπως δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος Νικόλαος Παπαδάκης, πρόκειται για μια συνοπτική βιογραφία 250 σελίδων, που θα κυκλοφορήσει σε πρώτη φάση σε 20.000 αντίτυπα και που θα παρουσιάζει με εγκυρότητα και πληρότητα τη ζωή και τη δράση του κορυφαίου πολιτικού, με έμφαση στο ρόλο του σε κρίσιμες φάσεις της Παγκόσμιας Ιστορίας και ιδιαίτερη αναφορά στις σχέσεις του με την ομογένεια. Υπογραμμίζοντας δε, τη διαχρονική προσφορά της Ομογένειας προς το Ιδρυμα, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη συμβολή του Προέδρου του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών Μανώλη Βεληβασάκη, του νέου προέδρου της Παγκρητικής Αμερικής Παναγιώτη Ψαράκη καθώς και των διακεκριμένων ομογενών Γιάννη Κοκολάκη, Δημήτρη Χαλιβελάκη, Νίκου Βερυκάκη, Αμαλίας Καλογριδάκη, Μαρίας Χναράκη, Γιάννη Μπερτάκη, Ιωάννη Μανουκαράκη κ.ά. Ο Πρόεδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών Μανώλης Βεληβασάκης επεσήμανε ότι οι απόδημοι Ελληνες κρατάνε την Κρήτη, την ιστορία και τον πολιτισμό της στην καρδιά τους και τόνισε την διαχρονική τους προσπάθεια να διατηρήσουν την ιστορία αυτή ζωντανή: «Εμείς θεωρούμε πως στον πολιτισμό και την ιστορία πρέπει να βασιστούμε για να κρατήσουμε την παράδοσή μας. Και ο πολιτισμός είναι τόσο σπουδαίος και μοναδικός που δεν μπορεί κανένας ούτε να μας τον κουρέψει, ούτε να τον βάλει σε μνημόνια. Είναι δικός μας και αν καταφέρουμε και τον κρατήσουμε και τον μεταδώσουμε στα παιδιά μας, τότε κάναμε τη δουλειά μας». Ο Πρόεδρος της Παγκρητικής Αμερικής Παναγιώτης Ψαράκης υπογράμμισε τη σημασία που έχει η μετάδοση της κουλτούρας και των παραδόσεων της Κρήτης και της Ελλάδας στις νεότερες γενιές απόδημων Ελλήνων, καθώς και ότι η συγκεκριμένη έκδοση θα βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. «Γι αυτό είμαστε χαρούμενοι και θα συνεχίσουμε να βοηθάμε όσο μπορούμε την Κρήτη και το Ιδρυμα», ανέφερε ο κ. Ψαράκης. Ο αντιπρόεδρος του Εθνικού Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» και Δήμαρχος Χανίων Τάσος Βάμβουκας εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη νέα έκδοση, εξήρε τη συμβολή των ομογενών και υπογράμμισε ότι η βιογραφία θα βοηθήσει ώστε η προσωπικότητα και το έργο του Βενιζέλου να γίνουν ευρύτερα γνωστά στους αγγλόφωνους αναγνώστες. Το μέλος της Παγκρητικής Αμερικής Ιωάννης Κοκολάκης δήλωσε υπερήφανος που συμμετέχει στην προσπάθεια για την έκδοση του βιβλίου και όπως ανέφερε: «Είναι πολύ σημαντικό να μπορέσουμε να προωθήσουμε τον μεγαλύτερο εθνάρχη που γέννησε η πατρίδα μας σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου». Επίσης, ο κ. Κοκολάκης ευχαρίστησε συγκινημένος την Παγκρητική Αμερικής για την ανταπόκρισή της, όταν ο ίδιος πρότεινε στο συνέδριό της να χρηματοδοτηθεί η αγγλόφωνη βιογραφία του Ελευθερίου Βενιζέλου. Η εκπρόσωπος της Παγκρητικής Ενωσης Αμερικής στην Ελλάδα Αμαλία Λαγουδάκη Καλογριδάκη επεσήμανε τη σημασία της έκδοσης όχι μόνο γιατί ο ίδιος ο Βενιζέλος ήταν λάτρης της ανάγνωσης, αλλά και διότι το βιβλίο αυτό θα αποτελέσει αφετηρία για να γίνει περισσότερο γνωστό το έργο του από αγγλόφωνους φοιτητές, μελετητές και ερευνητές. Το μέλος της Παγκρητικής Αμερικής Δημήτρης Χαληβελάκης αναφέρ-

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ θηκε στο ιστορικό της προσπάθειας που έγινε από την Παγκρητική για να ενισχυθεί η έκδοση, τονίζοντας ότι ήδη έχει συγκεντρωθεί ένα σημαντικό ποσό, ενώ σύντομα θα είναι διαθέσιμο το σύνολο του απαιτούμενου ποσού. «Θα είναι μεγάλη χαρά για εμένα να δώσω στα παιδιά μου ένα βιβλίο με την ιστορία μας», σημείωσε. Από το Παγκόσμιο Συμβούλιο Κρητών και την Παγκρητική Αμερικής ο Νίκος Βερυκάκης έκανε αναφορά στη θέρμη με την οποία αγκαλιάστηκε το εγχείρημα από τους Κρήτες της διασποράς και εξέφρασε την πεποίθηση ότι σύντομα όλο το ποσό που χρειάζεται θα συγκεντρωθεί. Η εκπρόσωπος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Drexel Μαρία Χναράκη μίλησε για τον παιδαγωγικό ρόλο του Εθνικού Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» και τόνισε ότι οι φοιτητές της επί χρόνια διδάσκονται τη βιογραφία του Ελευθερίου Βενιζέλου που έχει γράψει ο Νικόλαος Παπαδάκης. «Για εμένα αυτό ήταν η αφορμή αυτό το εγχειρίδιο να εμπλουτιστεί και να γίνει πιο δημοφιλές στο κοινό γιατί πραγματικά οι Αμερικανοί φοιτητές και οι ξένοι είναι αυτοί που μου έδειξαν ότι ένας δικός μας άνθρωπος είναι τόσο σημαντικός όχι μόνο για εμάς αλλά διεθνώς», τόνισε η κ. Χναράκη. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι το Ιδρυμα έχει προχωρήσει τα προηγούμενα χρόνια σε εκδόσεις της βιογραφίας του Βενιζέλου στη ρουμανική και σερβική γλώσσα. Το Μουσείο - Οικία Ελευθερίου Βενιζέλου στο FACEBOOK, το TWITTER και το Youtube Το Μουσείο Οικία Ελευθερίου Βενιζέλου, στην Χαλέπα Χανίων απέκτησε τις δικές του σελίδες σε facebook και twitter τις οποίες μπορείτε να επισκεφθείτε στους παρακάτω συνδέσμους: www.facebook.com/venizelosmuseum https://twitter.com/venizelosmuseum Σας καλούμε να κάνετε like & follow προκειμένου να ενημερώνεστε για τα νέα, τις ώρες ξενάγησης και τις δραστηριότητες του Μουσείου αλλά και του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος». Επίσης, στο κανάλι του Εθνικού Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» στο youtube ο Γρηγόρης Βαλτινός σας υποδέχεται στην Οικία του Ελευθερίου Βενιζέλου στην Χαλέπα Χανίων και σας προσκαλεί σε ένα μαγευτικό ταξίδι στο χρόνο: https://www.youtube.com/watch?v=ohdltu8yjj8 9

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΟ ΣΗΜΕΙΟΝ ΜΗΔΕΝ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΤΑΧΤΗ, ΜΙΑ ΦΩΤΕΙΝΗ ΕΛΠΙΔΑ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ Του Νικολάου Γκατζογιάννη (Nicholas Gage) 10 ΒΟΣΤΩΝΗ. Μόλις εδραιώθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα μεγάλα θρησκευτικά δόγματα ανέλαβαν δράση για να διακηρύξουν την παρουσία τους χτίζοντας μεγαλοπρεπείς χώρους λατρείας σε μια από τις μεγάλες λεωφόρους στο πιο σημαντικό αστικό κέντρο της χώρας - τη Νέα Υόρκη. Οι Επισκοπελιανοί, η Αμερικανική εκδοχή της Εκκλησίας της Αγγλίας, ήταν οι πρώτοι που κατασκεύασαν την εκκλησία του Αγίου Παύλου στο κάτω μέρος του Broadway το 1766 και στη συνέχεια, το 1892, άρχισαν να δημιουργούν τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, το τεράστιο Ρωμανικό οικοδόμημα στο Μorningside Heights. Για να μην είναι απόντες από την καρδιά της πόλης, όμως, μια δεκαετία αργότερα έχτισαν την εκκλησία του Αγίου Βαρθολομαίου, μια υπέροχη Βασιλική εμπνευσμένη από το Βυζάντιο, στη Λεωφόρο Παρκ και την 52η οδό. Οι Καθολικοί επέλεξαν την ίδια περίπου περιοχή, για να δηλώσουν την παρουσία τους, και στην Πέμπτη Λεωφόρο μεταξύ 50ής και 51ης Οδού άρχισαν το 1910 την κατασκευή του Καθεδρικού του Αγίου Πατρικίου, του επιβλητικού γοτθικού ναού τους, απέναντι από αυτό που αργότερα θα γινόταν το Rockefeller Center. Οι Ροκφέλερ ήταν Βαπτιστές και δεν είχαν σκοπό να αφήσουν το δόγμα τους χωρίς παρουσία, από τη στιγμή που έκαναν την τεράστια περιουσία τους, και έτσι το 1926 χρηματοδότησαν την κατασκευή του υψηλότερου θρησκευτικού κτιρίου της Αμερικής, το Riverside Church, στο Morningside Heights με θέα στον ποταμό Hudson. Οι Εβραίοι έκαναν αισθητή την παρουσία τους το 1958 με την κατασκευή της Συναγωγής τους στην 5η Λεωφόρο, 12 οικοδομικά τετράγωνα πάνω από τον ναό του Αγίου Πατρικίου. Εμείς, οι Ελληνες Ορθόδοξοι δεν βιαστήκαμε να κάνουμε αισθητή την παρουσία μας στο Μεγάλο Μήλο, με τη δημιουργία του μετριοπαθή Καθεδρικού Ναού της Αγίας Τριάδας, σε κάποια απόσταση από τα νευραλ-

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ γικά κέντρα της πόλης στην 74η Οδό, μεταξύ της Πρώτης και της Δεύτερης Λεωφόρου. Κατά καιρούς, πολλοί Ελληνοαμερικανοί ηγέτες έχουν κάνει λόγο για την αγορά ή την οικοδόμηση ενός Καθεδρικού Ναού στη Λεωφόρο Παρκ ή την Πέμπτη Λεωφόρο, τώρα που έχουμε κάνει τόσο μεγάλη πρόοδο στην Αμερική και πετύχαμε να έχουμε το δεύτερο υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα από όλες τις εθνοτικές ομάδες. Ωστόσο, οι συζητήσεις δεν κατέληξαν πουθενά. Τώρα, μια τρομακτική εθνική τραγωδία μας έδωσε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε ένα μεγάλο λατρευτικό χώρο για την πίστη μας, και ένα πνευματικό μνημείο για όλους εκείνους που έχασαν τη ζωή τους την 11η Σεπτεμβρίου του 2001. Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που θα κατασκευαστεί στην καρδιά του Ground Zero σε αντικατάσταση εκείνης που καταστράφηκε την 11η Σεπτεμβρίου, θα αποτελέσει την πιο ηχηρή παρουσία χώρου λατρείας που έχει γίνει στις ΗΠΑ εδώ και ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Θα διακηρύξει στην Αμερική μέσα από εξαιρετικές οπτικές εικόνες τι είμαστε, από πού ερχόμαστε και πού πηγαίνουμε. Η επιλογή του Σαντιάγκο Καλατράβα να σχεδιάσει την εκκλησία ήταν μια εμπνευσμένη κίνηση, καθώς ο συγκεκριμένος αρχιτέκτονας είναι σε θέση να συλλάβει στα σχέδιά του, το παρελθόν και το μέλλον με τέτοιους ευφάνταστους τρόπους που μπορούν να καταπλήξουν, τόσο το μάτι, όσο και το μυαλό. Υπάρχει μια μικρή γέφυρα στην Αθήνα που σχεδίασε ο ίδιος αρχιτέκτονας πάνω από ένα δρόμο που ενώνει το κέντρο της πόλης με την Αγία Παρασκευή. Εκ πρώτης όψεως μοιάζει με ένα φουτουριστικό διαστημόπλοιο έτοιμο να απογειωθεί από εξέδρα εκτόξευσης. Ωστόσο, με μια δεύτερη ματιά η γέφυρα παίρνει τη μορφή μιας αρχαίας ελληνικής τριήρους που γλιστρά πάνω το Αιγαίο. Μια μίξη του παρελθόντος με το μέλλον είναι αυτό που χαρακτηρίζει τη νέα εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Ο Καλατράβα έχει εμπνευστεί από κάποιες από τις σπουδαίες εκκλησίες στην Κωνσταντινούπολη για να δημιουργήσει το σχέδιό του. Ο ρηχός τρούλος της θα έχει 40 ραβδώσεις όπως και ο τρούλος της Αγίας Σοφίας, και εναλλασσόμενες ζώνες λίθων στις γωνίες θα θυμίζουν τους τοίχους της εκκλησίας του Σωτήρος στη Χώρα. Ωστόσο, η εκκλησία θα είναι χτισμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργεί ένα αιθέριο αποτέλεσμα που θα θυμίζει τις πιο μυστικιστικές σκηνές του «2001: A Space Odyssey». Αυτό θα επιτευχθεί τοποθετώντας γυαλί στην εξωτερική πέτρινη επένδυση, έτσι ώστε τις βραδινές ώρες να δημιουργείται μια φωτεινή αύρα που θα κάνει ολόκληρη την εκκλησία να φαίνεται πως λάμπει από μέσα. Πάνω απ όλα η εκκλησία του Αγίου Νικολάου θα έχει κάτι το εντελώς δικό της - αυτό που ο Lawrence Durrell χαρακτήρισε ως «πνεύμα του τόπου». Η αρχική εκκλησία, μια ενορία γειτονιάς που χτίστηκε το 1916, θάφτηκε κυριολεκτικά κάτω από τον Νότιο Πύργο του Παγκοσμίου Εμπορικού Κέντρου - ήταν ο μοναδικός χώρος λατρείας που καταστράφηκε από το τρομοκρατικό χτύπημα. Η νέα εκκλησία θα κατασκευαστεί σε μια πλατφόρμα 25 πόδια πάνω από το επίπεδο του δρόμου, στο τέλος ενός ανοικτού χώρου που θα περιλαμβάνει ένα μη-θρησκευτικό κέντρο πένθους για ξεκούραση και περισυλλογή, ένα ιερό που θα προσελκύει προσκυνητές από όλα τα δόγματα από όλη την Αμερική και τον Κόσμο. Η εκκλησία και ο χώρος του πάρκου που θα καταλαμβάνει θα αποτελούν έναν εθνικό προορισμό για περίπου 10 εκατομμύρια ανθρώπων κάθε χρόνο. Αυτό θα κάνει τον Αγιο Νικόλαο στο Ground Zero (Σημείο Μηδέν) έναν από τους πιο δημοφιλείς χώρους στην πόλη της Νέας Υόρκης προσελκύοντας σχεδόν τους διπλάσιους επισκέπτες από ό,τι το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (επί παραδείγματι) και πολύ περισσότερους σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη εκκλησία στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των πιο μαγευτικών Καθεδρικών Ναών. Μια φοβερή τραγωδία μας έδωσε την ευκαιρία να αφήσουμε το σημάδι μας στη νέα μας πατρίδα και να το κάνουμε με έναν τρόπο που είναι αντάξιος της πίστης μας και κατάλληλος για τη μνήμη όλων αυτών που χάθηκαν την 11η Σεπτεμβρίου. Και όλα αυτά έχοντας στο μυαλό την υπόσχεση του Ιησού: «Ο Οίκος μου θα πρέπει να θεωρείται οίκος προσευχής για όλους τους ανθρώπους». 11

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Genesis of a Resurrection On September 11, 2001, the thousands who senselessly perished in the terrorist attacks of that day were only the first and most grievous losses to our Nation. In the confused and stormy dark days that followed, even as we all gained Haghia Sophia watercolor by Calatrava some small of those sifting through the debris an utterance crying from measure of comfort from the extraordinary courage of our that sacred ground unto the Fire and Police heroes, our national sense of security, safety, many brothers and sisters (cf. Lord on behalf of the blood of and even our some sense of Genesis 4:10). And that cry became a story and a history a identity in the wider world was deeply and perhaps forever shattered. In those days that fateful day, and a history story of those who were slain when our Archbishop, His E- yet to be written of the immigrant communities of lower minence Demetrios of America, ventured to Ground Zero Manhattan and their dream of offering prayer and solace to America. the survivors and rescue workers, the vanished Saint The recognition, of the value Nicholas Church was already and significance of the Saint beginning to speak up. There Nicholas National Shrine at began in the hearts and minds Ground Zero is just beginning. Saint Nicholas will be the only House of Worship in the entire sixteen-acre rebuilt World Trade Center site. In order for this edifice to truly be the National Shrine it is called to be, it must be a National Shrine for everyone. Orthodox and non-orthodox. Christian and non- Christian. Believer and non-believer. This does not mean that as an Orthodox House of Worship, it will look or feel any different from any other Naos. In fact, the inspirations of the architect are Hagia Sophia, the Church of the Savior in Chora, and the very Walls of Constantinople! The interior of the finished Naos will be instantly identifiable as an Orthodox Church with all the accoutrement, furnishing and, of course, plentiful iconography. Upon this rock I will 12

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Saint Nicholas will function as any other parish with a rich liturgical life centered around the transfiguring cycles of feasts and fast that define every year of the grace of the Lord. But as transfiguring as the liturgy is for the community that worships and understands what it is saying (cf. Acts 8:30,31), there is a transformative role for Saint Nicholas to play for the Nation and indeed the world. In a place where the ashes of mourning still fall into the landscape of memory, we are called to bring glory, in fulfillment of the words of the Prophet (Isaiah 61:3). And this is no self-glorification, but a real sense of the transforming, glorious love of God. This a North Elevation from Liberty Street profound responsibility to be shared by every member of our Holy Archdiocese: to uphold the re-building and ministry of the Saint Nicholas National Shrine at Ground Zero by prayer, by fasting, by feasting, by material support, by sharing resources, by donations, by telling the story from every housetop (cf. Luke 12:3), and writing a new history of human interaction and Divine love. That is why the Saint Nicholas National Shrine will rise in the shadow of the Statue of Liberty. That is why we will welcome all visitors who come in peace and with the mutuality of respect that every human being deserves. Truly, such a National Shrine is worthy of a nationwide effort and campaign. The entire Archdiocese is taking up this noble and indeed glorious cause. There is no other group of citizens who have this opportunity. No other religious body that has such an obligation, such a duty to all other members of its society. The challenge is ours, and ours alone. The Greek Orthodox Archdiocese of America has been given this solemn charge and this sacred task. We are all called to give our finest and our best to this holy work of the Church. Let us all each and every one heed the call and join this journey of faith. rebuild my church. Μatthew 16:18 13

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ 14 Church Rising at the Trade Center Site in NYC Will Glow Where Darkness Fell Amomentous decision such as the one to undertake a $100,000 fundraiser for the St. Nicholas Shrine at Ground Zero needs to be taken first at a much higher and sacred place than during a typical business meeting, or the like! I suspect that in this case, it was taken in the hearts of a group of Cretans in the US and then it was spontaneously announced at a Chicago Pancretan gathering last Spring. For reasons I will explore below, I wholeheartedly support the proposed fundraising, and immediately agreed to be the first to donate the sum of US$10,000 towards this worthy and noble cause. First, I commend my fellow Cretan- Americans for seeing the big picture! This reminds me of Nikos Kazantzakis pleading with his grandfather to give young Niko a task worthy of his Cretan heritage and his grandfather responded "do what you can, my son". Young and restless Niko wanted more however, something more worthy of the great Cretan legacy and his grandfather said, "then do what you cannot." In an adjacent article, recently published by our compatriot and noted author and journalist Nicholas Gage in the NY Times, he makes the case, rather convincingly, that the St. Nicholas Shrine represents the capstone, or the "coming of age" of our US Omogenia in this great country and compares it to monumental projects, like the St. Patrick's Cathedral for the Catholics and St. John the Divine for the Episcopalians! After 100 or more years in this great nation, having made great strides, we Greek Americans are claiming our "Just Reward" for the struggles and sacrifices our forefathers endured, laying down the foundations for the successes we have achieved. We have reached the top of the hill, and with this magnificent edifice, we are planting our bright beacon for all to see and for future generations to be guided by. In this sense therefore, the St. Nicholas Shrine is not just another Greek Orthodox Parish Church but a Greek By Emmanuel E. Velivasakis Old Church American Orthodox Monument! A monument at the center of the sacred ground, where more than 3,000 of our American compatriots were sacrificed that fateful morning, for no other reason other than for being Americans! It thus belongs to the whole wide America and not just to New York City! It belongs to the whole civilized World, and also to all of the visitors to the hollowed ground of Ground Zero, who can enter the Church Monument to meditate and to light a candle for those lost that horrific morning of 9/11. It belongs to us Greek Americans, who by rebuilding this magnificent jewel we can reclaim what we had and lost, under the thousands of tons of debris! I vividly recall a late night phone call from Archbishop of America Demetrios a couple of days after 9/11/2001, who rung me on my mobile phone in the middle of the night, down at Ground Zero, where I was working directing the Engineering component for search and recovery operations, checking in for my own well being and at the same time inquiring about the status of the old Greek Church! When I told him of the old Church's fate, I heard nothing but

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ a long silence...! Chocking from emotion, he then asked if I could do something to at least assist in the recovery of the religious artifacts! I replied to him that we had already arranged for all heavy equipment digging activities in the vicinity of the old Church to seize, and that further more, we would commence an archeological style dig, to try to recover whatever had potentially survived. During that painstaking dig, which took several weeks, very little recognizable was recovered, as nearly everything had been literally compressed and pulverized by the shear force of the impact of the South Tower, which had fallen and crashed on top of the small wooden and brick Church! In the midst of all that chaos however, one night I got a call from the digging crew, who invited me to go down into the hole. In a void and under some wooden beams, which somehow had survived the carnage, there was a small bundle of smudged paper icons, along with some Divine Liturgy books, badly mangled up, a piece of the original bronze bell and a small bundle of wax candles nearly intact! These and other religious artifacts were turned over to the Archdiocese later that day. Perhaps, just perhaps that was a sign that Divine Providence had managed to save in the midst of that fiery inferno, just North Elevation enough of a "yeast" to use and rebuild the Church later in that very same holy spot! Hundreds of individuals around the World and dozens of organizations that have grasped the huge significance of this Monument Shrine have already stepped forward to help, and to become part of history! We too need to follow suit and join in. Our actions will be telling the World loud and clear, that the Cretans and their Organizations not parochial, but sophisticated and World Class Citizens, following on our own predecessor pioneers footsteps, who thought big and achieved what they didn't thing that they could, just as Kazantzakis' grandfather urged the young Nikos to do! And they build hospitals and edifices, provided dowries to poor brides during the war, clothed the poor and fed the hungry when their homeland was in dire need. Over my long involvement with the Pancretan affairs, I came to know that many-many of our people are extremely generous and magnanimous and that they have very big hearts, as long as the cause is just, transparent and worthwhile. I recall many fundraisers which collected hundreds of thousands of dollars, such the ones for the Pancretan Endowment for the University of Crete, the Wild Fires in Peloponnese in 2007, the Medical Supplies to Cretan Hospitals, and many more! Now the need is here at home. To build an edifice to celebrate our people's successes and to show the younger generations that we too, are worthy of our heavy heritage! Lastly, Nicholas Gage in his adjacent article describes rather eloquently the selection of world renowned Architect Santiago Calatrava for the design of the St. Nicholas Shrine, as well as the rational which transpired his exceptional design creation! For the record, and to be completely transparent, Santiago Calatrava and the Archdiocese have retained me and my Engineering firm to assist them with the Structural and Exterior Wall design of the Church. Personally, I have offered my own services gratis. In closing, I would like to quote Dr. Anthony Limberakis, National Commander of the St. Andrew Order of Archons of the Ecumenical Patriarchate, who in a recent message to the Archons said: The Saint Nicholas Greek Orthodox National Shrine at Ground Zero will be resurrected after evil extremists destroyed it on September 11, 2001. With its inherent brilliant luminescence in the building materials utilized, it will serve as a beacon reminding the word's inhabitants that ultimately good will triumph over evil and that Love is patient, Love is kind. It does not envy, it does not boast, it is not proud. It does not dishonor others, it is not self-seeking, it is not easily angered, it keeps no record of wrongs. Love does not delight in evil but rejoices with the truth. It always protects, always trusts, always hopes, and always perseveres. (1 Corinthians 13:4-7 ). I strongly believe and urge that the World Cretans, and especially the Cretans of the US, should not and cannot afford to stay indifferent to this calling. God Bless, Manolis Velivasakis 15

ΜΟΥΣΕΙΑ Μετά από τρία χρόνια Η ΟΙΚΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΣΤΗ ΧΑΛΕΠΑ ΧΑΝΙΩΝ ΑΝΟΙΞΕ ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ ΤΗΣ Χώρος ιστορικής μνήμης με αξιοποίηση νέων τεχνολογιών 16 Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης άνοιξε και πάλι για τους επισκέπτες του ένα μνημείο μεγάλης ιστορικής σημασίας, το Μουσείο- Οικία του Ελευθερίου Βενιζέλου στη Χαλέπα Χανίων. Ηδη αριθμεί περίπου 2.000 επισκέπτες σε δύο μόλις μήνες λειτουργίας. Τα επίσημα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν το προσεχές διάστημα σε ημερομηνία που θα ανακοινωθεί από το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος». Το έργο αποκατάστασης της οικίας και μετατροπής της σε σύγχρονο μουσείο ξεκίνησε το 2012 και διενεργήθηκε από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού (Υπουργείο Τουρισμού) με χρηματοδότηση από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ. Η οικία της Χαλέπας κατατάσσεται στην κατηγορία των αυθεντικών (documentary) σπιτιών, καθώς εξιστορεί τη ζωή μιας μεγάλης προσωπικότητας και στο εσωτερικό της διασώζονται αυθεντικά αντικείμενα, τοποθετημένα στην αρχική τους θέση, ώστε να διατηρείται η αισθητική και το ύφος που είχε προσδώσει το πρόσωπο που έζησε σε αυτή. Η οικία κτίστηκε από τον πατέρα του Βενιζέλου, Κυριάκο, το 1880 και φέρει την προσωπική σφραγίδα του μεγάλου πολιτικού, καθώς απέκτησε τη σημερινή της μορφή μετά την ανακαίνιση του 1927, την οποία επέβλεψε ο ίδιος και πραγματοποιήθηκε με δαπάνες της δεύτερης

ΜΟΥΣΕΙΑ συζύγου του Ελενας. Ο Βενιζέλος έζησε σε αυτή τα περισσότερα χρόνια της ζωής του: πέρασε το μεγαλύτερο μέρος των νεανικών του χρόνων, έζησε ευτυχισμένος με την πρώτη του σύζυγο Μαρία, γεννήθηκαν και μεγάλωσαν τα παιδιά του και βίωσε την τραγική απώλεια της αγαπημένης του γυναίκας. Από την οικία της Χαλέπας ξεκίνησε ως επαναστάτης για το Ακρωτήρι (1897), το Θέρισο (1905), τη Θεσσαλονίκη (1916). Από αυτή αναχώρησε για την Αθήνα για να αναλάβει πρωθυπουργός της Ελλάδας (1910) και για τη Γαλλία, μαζί με τη σύζυγό του Ελενα, μετά το αποτυχημένο κίνημα του 1935. Από το 2000 είναι η έδρα του Εθνικού Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», στο οποίο παραχωρήθηκε το 2002 από το υπουργείο Οικονομικών. Χαρακτηριστικό δείγμα αρχοντικού του 19ου αιώνα με δυτικές επιρροές, η οικία Βενιζέλου αποτελείται από τρεις ορόφους, συνολικής επιφάνειας περίπου 1.000 τετραγωνικών μέτρων. Η μουσειακή διαδρομή έχει 18 επισκέψιμα σημεία-σταθμούς με αυθεντικά εκθέματα, τεκμήρια μεγάλης ιστορικής αξίας και πλούσιο εποπτικό υλικό. Εξι σημεία - σταθμοί διατηρούνται ακριβώς όπως παραδόθηκαν στο Εθνικό Ιδρυμα «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» από την οικογένεια Βενιζέλου και σε μεγάλο βαθμό όπως ήταν όταν ζούσε σε αυτά ο ίδιος (διάδρομος εισόδου, σαλόνι, πολιτικό γραφείο, τραπεζαρία, προσωπικό γραφείο και υπνοδωμάτιο Βενιζέλου). Το καπνιστήριο, που είχε καταστραφεί κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, ξανακτίστηκε με βάση τη μελέτη του 1927 και φιλοξενεί σπάνιες εκδόσεις από την προσωπική βιβλιοθήκη του Ελευθερίου Βενιζέλου. Το δωμάτιο υπηρεσίας του ισογείου παραμένει με τη μορφή (τοιχογραφίες) που του δόθηκε στη διάρκεια της Κατοχής από τους Γερμανούς, οι οποίοι είχαν επιτάξει την οικία. Στους διαδρόμους των ορόφων υπάρχει εποπτικό υλικό για την οικογένεια Βενιζέλου, την οικία της Χαλέπας και τα άλλα σπίτια όπου κατά καιρούς έζησε ο μεγάλος πολιτικός, ενώ ένας χώρος στον α όροφο είναι αφιερωμένος στην Ελενα Βενιζέλου. Σε πέντε δωμάτια στον πρώτο όροφο και τη σοφίτααίθριο παρουσιάζεται η δράση του Βενιζέλου, χωρισμένη στις θεματικές «Ο Επαναστάτης», «Ο Πολιτικός», «Ο Διπλωμάτης», «Ο Ανθρωπος», «Ο Μύθος». Τέλος, σε δύο σημεία παρουσιάζονται οι δολοφονικές απόπειρες εναντίον του Βενιζέλου, το 1920 και το 1933. Η συλλογή του Μουσείου αποτελείται: (1) από αυθεντικά έπιπλα, αντικείμενα και έργα τέχνης, τα οποία βρίσκονται στη θέση που ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε επιλέξει να τα τοποθετήσει και (2) από αντικείμενα και τεκμήρια μεγάλης ιστορικής αξίας από το αρχείο του Ιδρύματος, που συνδέονται με τον Βενιζέλο, τη δράση του και την εποχή του. 17

ΜΟΥΣΕΙΑ ΜΟΥΣΕΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ Εργα Τέχνης Πίνακες γνωστών Ελλήνων ζωγράφων (Κοκότσης, Ιωαννίδης, Μαγιάσης, Μαλέας, Σουλιώτης, Σταυράκης κ.ά.), σπάνιο φωτογραφικό και εικαστικό υλικό, τοιχογραφίες. Αντικείμενα Παράσημα, μετάλλια, γλυπτά, εξαιρετικά σπάνιες εικόνες του Αγίου Ελευθερίου, κοσμήματα, νομίσματα, σφραγίδες αντικείμενα λαϊκής τέχνης, είδη μικροτεχνίας κ.ά. Επιπλα Γραφεία, βιβλιοθήκες, σαλόνι, τραπεζαρία, κρεβάτια κ.ά. Οικιακός εξοπλισμός Φωτιστικά, χαλιά, υφάσματα, κεντήματα κ.ά. ΕΚΘΕΜΑΤΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ 18 Μεταξύ άλλων εκτίθενται: - Τα χειρόγραφα της μετάφρασης του Θουκυδίδη από τον Βενιζέλο. - Οι πένες με τις οποίες υπέγραψε τις συνθήκες των Σεβρών (1920) και της Λωζάννης (1923) και τα αυθεντικά κείμενά τους. - Τα ματωμένα ρούχα από την εναντίον του δολοφονική απόπειρα στο σιδηροδρομικό σταθμό της Λυών στο Παρίσι (1920). - Το αυτοκίνητο Packard (μοντέλο 1929) στο οποίο επέβαινε κατά τη δολοφονική απόπειρα της λεωφόρου Κηφισίας (1933) και φέρει τα σημάδια από 66 σφαίρες. Επίσης, ένα πανομοιότυπο αυτοκίνητο, ένα από τα δύο σωζόμενα σε ολόκληρο τον κόσμο, προκειμένου ο επισκέπτης να έχει ολοκληρωμένη εικόνα για την κατάσταση του οχήματος πριν από την απόπειρα. - 280 σκαλιστοί λίθοι που χρησιμοποιήθηκαν στο ανάθεμα εναντίον του το 1916. - Το περίστροφο που χρησιμοποιούσε ως επαναστάτης στην Κρήτη. - Δύο γραμμόφωνα της εποχής και σπάνιοι δίσκοι 78 στροφών, που περιλαμβάνουν ηχογραφημένες ομι-

ΜΟΥΣΕΙΑ Η ΓΝΩΣΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ! Η σοφίτα της οικίας Βενιζέλου, που ανοίγει για πρώτη φορά για το κοινό, έχει μετατραπεί σε ένα σύγχρονο χώρο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων με διαδραστικά εκθέματα. Χάρη σε δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Σ. Νιάρχος υλοποιήθηκαν νέες δραστηριότητες, με στόχο την ανάδειξη της οικίας σε σύγχρονο και δυναμικό προορισμό μέσω προηγμένων μουσειακών εργαλείων. λίες του. Ειδικότερα στη σοφίτα λειτουργούν: Α) Αίθουσα διαδραστικών εκθεμάτων Ο επισκέπτης κάθε ηλικίας έχει την ευκαιρία να ολοκληρώσει τη μουσειακή εμπειρία και να εμπεδώσει την πληροφορία μέσα από τη διαδραστική έκθεση με πρωτότυπα παιχνίδια τεχνολογίας και ξύλινα παιχνίδια κατασκευές. Στόχος είναι η εμπειρία που προσφέρεται κάθε φορά να είναι διαφορετική ώστε να δημιουργείται στον επισκέπτη κίνητρο επιστροφής. Β) Χώρος για ομαδικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες Παράλληλα, ο χώρος εξοπλισμένος με τα πιο σύγχρονα μέσα προβολής, είναι κατάλληλος για εκπαιδευτικές δράσεις και εκδηλώσεις Η μετατροπή της σοφίτας σε χώρο «Τότε και τώρα» - Με τη σκιά σας χωρίστε τα αντικείμενα του τότε από τα αντικείμενα του σήμερα. «Μάντεψε ποιος» - Παιχνίδι με φιγούρες ιστορικών προσώπων. «Στην εποχή του Ελευθερίου Βενιζέλου» - Μπαούλο μεταμφίεσης διαδραστικών εκθεμάτων με την αξιοποίηση των πιο σύγχρονων τεχνολογικών εφαρμογών στο χώρο της εκπαίδευσης αποτελεί μουσειακή καινοτομία. Στην ανακαινισμένη οικία Ελευθερίου Βενιζέλου, με τη νέα σχολική χρονιά ξεκινά ένα διαφορετικό μάθημα Ιστορίας! Τα επιτυχημένα εκπαιδευτικά προγράμματα εφαρμόζονται με μεγάλη επιτυχία τα τελευταία 7 χρόνια από το Εθνικό Ιδρυμα «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», με συμμετοχή κάθε χρόνο περίπου 4.000 μαθητών Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου. Εμπλουτισμένα και προσαρμοσμένα στους χώρους της ανακαινισμένης οικίας, εστιάζουν στη διανοητική και συναισθηματική εμπλοκή των παιδιών. 19

ΙΣΤΟΡΙΑ Φόρος Τιμής στους Πρωτοπόρους Ελληνες Μετανάστες στις Δυτικές Πολιτείες των ΗΠΑ Του Μανώλη Βεληβασάκη, Προέδρου ΠΣΚ Πριν από ενάμιση αιώνα, Αμερικανοί πολίτες είχαν συγκεντρωθεί τη ημέρα Μνήμης των Πεσόντων, (Memorial Day), για να τιμήσουν αυτούς που είχαν χαθεί στις πολυάριθμες μάχες. Αναμφισβήτητα δεν υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά από το να θυσιαστεί ο ένας για τον άλλον. Ετσι με το πέρασμα των χρόνων και διάφορων πολέμων, οι Αμερικανοί πολίτες δεν σταμάτησαν ποτέ να τιμούν αυτούς που θυσιάστηκαν για τη χώρα. Οι πράξεις των πατριωτών αυτών μιλούνε από μόνες τους. Ο πρόεδρος Αβραάμ Λίνκολν όταν μίλησε για τη μάχη στο Γκέτυσμπουργκ το 1863, αναφέρθηκε για την ανεπάρκεια των λέξεων σε περιπτώσεις τέτοιες: «Ο κόσμος λίγα θα καταγράψει ούτε θα θυμάται τίποτα απ ότι πούμε εδώ, αλλά πότε δε θα ξεχάσει τι έγινε εδώ». Το ίδιο και για εμάς, οι λέξεις είναι τόσο αδύναμες για να υποδείξουν τις θυσίες που έγιναν από τόσους πολλούς. Τους τιμούμε, τους επαινούμε, τους θυμόμαστε. Επίσης κάνουμε και κάτι άλλο: αναγνωρίζουμε ότι ο αγώνας τους - ο αρχέγονος αγώνας για την ελευθερία - συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Οπως τα ποτάμια εκβάλλουν στη θάλασσα έτσι και όλοι οι αγώνες στην ιστορία μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με τον απώτερο σκοπό της Ελευθερίας. Σήμερα όμως, θα ήθελα να επικεντρώσω την προσοχή μας σ ένα άλλο σύνολο ηρώων, τους απλούς πολίτες! Στους πρωτοπόρους Ελληνες γυναίκες και άνδρες που πρώτοι πάτησαν πόδι σ αυτή τη χώρα, τις ΗΠΑ, πριν από εκατό και περισσότερα χρόνια και διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στο κτίσιμο αυτής της χώρας αυτής και της κοινωνίας που Το καφενείο "Ανοιχτή Καρδιά" στην "Ελληνική Πόλη" του Σολτ Λέικ Σίτι στις αρχές του 20ου αιώνα. Ορθιος ο ιδιοκτήτης Εμμανουήλ Κατσανέβας. ζούμε σήμερα! Ενα σύνολο ανθρώπων οι οποίοι τα καθημερινά όπλα τους για επιβίωση ήταν ο κασμάς και το φτυάρι, που μόχθησαν χτίζοντας σιδηροδρόμους, δουλεύοντας στα ανθρακωρυχεία και στα ορυχεία χαλκού, όπου αντιμετώπιζαν τρομερές δυσκολίες, αλλά με τρομερή αποφασιστικότητα, σκληρή δουλειά και ιδρώτα, και παρόλο που ίσως δεν καταλάβαιναν τη σημασία των κόπων τους τότε, συνέβαλαν στη δημιουργία αυτού του μεγάλου έθνους! Πολλοί Ελληνες, κυρίως νέοι άνδρες, ήρθαν στην Αμερική εξαιτίας της φτώχειας που υπήρχε στη χώρα μας και λόγω της υπόχρεωσης να δώσουν προίκα στις αδερφές τους. Μεταξύ του 1906 και του 1914, κατά μέσο όρο κάθε χρόνο ερχόντουσαν στην Αμερική 31.000 νέοι άνδρες. Η ιστορικός Ελένη Παπανικόλα, που κατέγραψε στο βιβλίο της «Μόχθος και Μαίνος στην Καινούρια Γη οι Ελληνες μετανάστες της Γιούτα» την ιστορία των πρώτων Ελλήνων μεταναστών, αναφέρει: «Ολόκληρα Ελληνικά χωριά ερημώναν και έμεναν μόνο με τις γυναίκες, τα παιδιά και μερικούς ηλικιωμένους». Ολοι προσδοκούσαν να επιστρέψουν στην πατρίδα σε μερικά χρόνια. Η ίδια η ελληνική κυβέρνηση παρότρυνε την μετανάστευση στην Αμερική, με την ελπίδα ότι οι μετανάστες θα δούλευαν και θα έστελναν χρήματα πίσω στις οικογένειές τους, και θα επέστρεφαν και οι ίδιοι πίσω. Χιλιάδες τόλμησαν να περάσουν τον ωκεανό στοιβαγμένοι σε καράβια, υπομένοντας άθλιες συνθήκες, σ ένα ταξίδι που διαρκούσε ένα μήνα, με το όνειρο ότι θα πατούσαν επιτέλους το πόδι τους στη γη της αφθονίας και της ελευθερίας! Τη γη της Αμερικής! Αυτοί που δεν μπορούσαν να βρουν δουλειά στις μεγαλουπόλεις της ανατολικής ακτής δελεάζονταν από τους πράκτορες ευρέσεως εργασίας στη Δύση. Δούλεψαν σ όλη την ενδοχώρα τοποθετώντας σιδηροδρο- 20