49. ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ G R E E N C O N T R O L Π Ρ Α Σ Ι Ν Ο Σ Ε Λ Ε Γ Χ Ο Σ 10 ο ΧΛΜ ΒΕΡΟΙΑΣ ΣΚΥΔΡΑΣ ΤΗΛ. 2332043508 ΦΑΞ 2332043509 Σύνταξη: Προϊστάμενος Τμήματος Επιθεωρήσεων ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Σελίδα 1 από 12
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΕΛΙΔΑ Περιεχόμενα. 2 1. Εισαγωγή.. 3 2. Ένταξη σε σύστημα Ελέγχου & Πιστοποίησης 3 Α. Μετατροπή.. 4 3. Κανόνες παραγωγής.. 5 Α. Έδαφος. 5 Β. Πολλαπλασιαστικό υλικό. 6 Γ. Συλλογή εδώδιμων καρπών και παραγωγή μανιταριών 6 Δ. Εχθροί και Ασθένειες. 7 Ε. Αποθήκευση. 7 ΣΤ. Μεταφορά 7 Ζ. Αγορά & Πώληση Προϊόντων 8 Η. Τήρηση Αρχείων.. 9 Θ. Συνεργασία με τον ΟΕ&Π. 9 4. Παράρτημα 9-12 Σελίδα 2 από 12
1. Εισαγωγή Η Βιολογική Γεωργία είναι μία μέθοδος παραγωγής που παρά το ότι πολλοί την χαρακτηρίζουν νέα, εφαρμόζεται από τον άνθρωπο από τις πρώτες του προσπάθειες για παραγωγή τροφίμων από την γη. Τις τελευταίες δεκαετίες εφαρμόστηκε συστηματικά από παραγωγούς που αντιλήφθηκαν νωρίς πως η χρήση χημικών έχει μονάχα προσωρινά θετικά αποτελέσματα και μακροχρόνια δημιουργεί προβλήματα και απρόβλεπτα εξωτερικά κόστη. Η επιβεβαίωση αυτών είναι γνωστή σήμερα στον αγρότη αφού το μεγαλύτερο ποσοστό των προβλημάτων της παραγωγής αγροτικών προϊόντων οφείλεται άμεσα ή έμμεσα στη χρήση των χημικών κατά τα παρελθόντα έτη. Το 1991 η ΕΟΚ αποφάσισε να θεσπίσει ειδικό Κανονισμό για την συστηματοποίηση της παραγωγής προϊόντων Βιολογικής Γεωργίας και για τον καθορισμό συγκεκριμένων κανόνων παραγωγής. Έτσι, δημιουργήθηκαν φορείς που ανέλαβαν τον έλεγχο και την πιστοποίηση αυτού του τρόπου παραγωγής και οι αγρότες που εντάσσονται στο σύστημα αυτό προωθούν στην αγορά προϊόντα ποιότητας που συνοδεύονται από συγκεκριμένα πιστοποιητικά και τυγχάνουν της αναγνώρισης του καταναλωτικού κοινού. 2. Ένταξη σε σύστημα Ελέγχου & Πιστοποίησης Ο παραγωγός που επιθυμεί να παράγει προϊόντα βιολογικής γεωργίας οφείλει να ενταχθεί στο Σύστημα Ελέγχου και Πιστοποίησης ενός αναγνωρισμένου Οργανισμού Ελέγχου και Πιστοποίησης (ΟΕ&Π). Κατά την έναρξη εφαρµογής του καθεστώτος ελέγχου, ο υπεύθυνος επιχειρηµατίας πρέπει να προβεί: σε πλήρη περιγραφή της µονάδας ή/και των χώρων ή/και της δραστηριότητας. Συμπληρώνεται ο ανάλογος πίνακας με τα αγροτεμάχια της μονάδος που εντάσσονται στο Σύστημα Ελέγχου και Πιστοποίησης καθώς και με όσα παραμένουν εκτός αυτού. Ο πίνακας αυτός ενημερώνεται σε ετήσια βάση με τα είδη που καλλιεργούνται κάθε φορά. στον καθορισµό όλων των συγκεκριµένων µέτρων που πρέπει να ληφθούν στο επίπεδο της µονάδας ή/και των χώρων ή/και της δραστηριότητας, για να διασφαλισθεί η τήρηση των κανονισµών (ΕΚ) 834/07 και 889/08. Η περιγραφή και τα συγκεκριµένα µέτρα πρέπει να περιλαµβάνονται σε δήλωση που υπογράφει ο υπεύθυνος επιχειρηµατίας. Επιπλέον, η εν λόγω δήλωση πρέπει να περιλαµβάνει δέσµευση του επιχειρηµατία: να εκτελεί τις εργασίες σύµφωνα µε τα οριζόμενα από τους κανονισµούς (ΕΚ) 834/07 και 889/08 και την λοιπή σχετική νομοθεσία να δέχεται, σε περίπτωση παράβασης τους ή παρατυπιών, την επιβολή των µέτρων που προβλέπονται από το Ποινολόγιο του ΟΕ&Π και σε περιπτώσεις που δεν συμμορφώνεται με τους κανόνες παραγωγής βιολογικών προϊόντων να ενηµερώνει εγγράφως τους αγοραστές του προϊόντος, ώστε να εξασφαλίζεται ότι αφαιρούνται από την εν λόγω παραγωγή οι ενδείξεις που αναφέρονται στην βιολογική µέθοδο παραγωγής. Η δήλωση αυτή επαληθεύεται από τον ΟΕ&Π ή την αρχή ελέγχου, η οποία συντάσσει έκθεση που προσδιορίζει τις πιθανές ελλείψεις και παραβάσεις των διατάξεων των κανονισµών (ΕΚ) 834/07 και 889/08. Ο επιχειρηµατίας πρέπει να προσυπογράψει την εν λόγω έκθεση και να προβαίνει στις αναγκαίες διορθωτικές ενέργειες. Ο υπεύθυνος επιχειρηµατίας πρέπει να γνωστοποιεί έγκαιρα στην αρχή ελέγχου την έναρξη της δραστηριότητας παραγωγής προϊόντων βιολογικής γεωργίας. Επιπλέον, πρέπει να γνωστοποιεί έγκαιρα στον οργανισµό ή στην αρχή ελέγχου οποιαδήποτε αλλαγή στην περιγραφή ή στα συγκεκριµένα µέτρα Όταν ένας επιχειρηµατίας εκµεταλλεύεται περισσότερες της µιας µονάδες παραγωγής, οι µονάδες που παράγουν φυτά ή φυτικά προϊόντα και δεν εντάσσονται στο σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης σύμφωνα με τους κανονισµούς (ΕΚ) 834/07 και 889/08 καθώς επίσης και οι χώροι αποθήκευσης των πρώτων υλών (λιπάσµατα, φυτοπροστατευτικά προϊόντα, σπόροι προς σπορά] υπόκεινται επίσης στο γενικό καθεστώς ελέγχου από τον ΟΕ&Π. Σε αυτές τις μονάδες απαγορεύεται η παραγωγή της ίδιας ποικιλίας με αυτές που παράγονται στην ενταγμένη στο σύστημα ελέγχου μονάδα ή ποικιλίας που δεν μπορεί εύκολα να διακριθεί από αυτές. Εντούτοις, οι παραγωγοί δύνανται να παρεκκλίνουν από τον κανόνα αυτό: α) στην περίπτωση παραγωγής προϊόντων πολυετών καλλιεργειών (καρποφόρα δένδρα με εδώδιμους καρπούς, αμπέλια και λυκίσκος), εφόσον πληρούνται οι ακόλουθοι όροι: 1. η εν λόγω παραγωγή πραγματοποιείται στο πλαίσιο καθορισμένου σχεδίου μετατροπής, για το οποίο ο παραγωγός δεσμεύεται επισήμως και το οποίο προβλέπει την έναρξη της μετατροπής του τελευταίου μέρους των εν λόγω εκτάσεων σε βιολογική παραγωγή στο συντομότερο δυνατό διάστημα, το οποίο δεν υπερβαίνει σε καμία περίπτωση πέντε έτη κατ' ανώτατο όριο, Σελίδα 3 από 12
2. έχουν ληφθεί τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλιστεί ο αδιάλειπτος διαχωρισμός των προϊόντων που προέρχονται από εκάστη των εν λόγω μονάδων, 3. ο οργανισμός ή η αρχή ελέγχου ενημερώνεται τουλάχιστον 48 ώρες πριν από τη συγκομιδή εκάστου των εν λόγω προϊόντων, 4. αμέσως μετά τη συγκομιδή, ο παραγωγός ανακοινώνει στον οργανισμό ή στην αρχή ελέγχου τις ακριβείς ποσότητες που συγκομίστηκαν στις σχετικές μονάδες και ταυτοχρόνως όλα τα ειδικά διακριτικά χαρακτηριστικά τα οποία επιτρέπουν την αναγνώριση της παραγωγής (όπως η ποιότητα, το χρώμα, το μέσο βάρος κλπ.) βεβαιώνει ότι έχουν εφαρμοστεί τα μέτρα που ελήφθησαν για να εξασφαλίζεται ο διαχωρισμός των προϊόντων, 5. το σχέδιο μετατροπής και τα μέτρα για την εφαρμογή του έχουν εγκριθεί από τον οργανισμό ή την αρχή ελέγχου. Η έγκριση αυτή πρέπει να επιβεβαιώνεται κάθε έτος μετά την έναρξη του σχεδίου μετατροπής β) στην περίπτωση εκτάσεων που προορίζονται για γεωργική έρευνα η οποία εγκρίνεται από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών, εφόσον πληρούνται οι όροι 2, 3 και 4, καθώς και το σχετικό μέρος του όρου 5 που προβλέπονται στο στοιχείο α) γ) στην περίπτωση παραγωγής σπόρων προς σπορά, πολλαπλασιαστικού υλικού αγενούς πολλαπλασιασμού και φυταρίων, εφόσον τηρούνται οι όροι 2, 3 και 4, καθώς και το σχετικό μέρος του όρου 5 που προβλέπονται στο στοιχείο α) δ) στην περίπτωση βοσκοτόπων που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τη βοσκή. Α. Μετατροπή Η περίοδος μετατροπής των αγροτεμαχίων ξεκινά από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης συνεργασίας με τον ΟΕ&Π. Οι αρχές που διατυπώνονται στο παρόν έντυπο προδιαγραφών πρέπει κανονικά να έχουν εφαρµοστεί στα αγροτεµάχια, κατά τη διάρκεια περιόδου µετατροπής: - τουλάχιστον δύο ετών πριν από τη σπορά ετήσιων καλλιεργειών, στην περίπτωση αυτή όποια παραγωγή συγκομισθεί κατά το πρώτο έτος διατίθεται ως συμβατική και δεν εκδίδεται Έγγραφο Πιστοποίησης, κατά το δεύτερο έτος η συγκομιζόμενη παραγωγή μπορεί να διατεθεί ως βιολογική μεταβατικού σταδίου με έκδοση ανάλογου εγγράφου πιστοποίησης και από το τρίτο έτος οι συγκομιζόμενες παραγωγές είναι βιολογικού σταδίου και εκδίδεται γι αυτές ανάλογο έγγραφο πιστοποίησης - τουλάχιστον δύο ετών στην περίπτωση πολυετών καλλιεργειών χορτονομής και λιβαδιών, πριν από την εκµετάλλευσή τους για την παραγωγή ζωοτροφών βιολογικής γεωργίας - τουλάχιστον τριών ετών στην περίπτωση πολυετών καλλιεργειών εκτός από τα λιβάδια, όπου όποια παραγωγή συγκομισθεί κατά το πρώτο έτος διατίθεται ως συμβατική και δεν εκδίδεται Έγγραφο Πιστοποίησης, κατά το δεύτερο και τρίτο έτος η συγκομιζόμενη παραγωγή μπορεί να διατεθεί ως βιολογική μεταβατικού σταδίου με έκδοση ανάλογου εγγράφου πιστοποίησης και από το τέταρτο έτος οι συγκομιζόμενες παραγωγές είναι βιολογικού σταδίου και εκδίδεται γι αυτές ανάλογο έγγραφο πιστοποίησης Ωστόσο, η αρχή ή ο ΟΕ&Π µπορεί να αποφασίσει, µε τη σύµφωνη γνώµη της αρµόδιας επιτροπής, να αναγνωρίσει αναδροµικά ότι αποτελεί µέρος της περιόδου µετατροπής όλη η προηγούµενη περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας: α) είτε τα αγροτεµάχια ήταν ενταγμένα σε πρόγραμμα που διασφαλίζει ότι δεν έχει γίνει χρήση μη επιτρεπόμενων από τους κανονισµούς (ΕΚ) 834/07 και 889/08 προϊόντων (προγράµµατα που εφαρµόστηκαν σε εφαρµογή του κανονισµού (ΕΟΚ) αριθ. 1698/05 ή του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1257/1999). β) είτε τα αγροτεµάχια ήταν φυσικές ή γεωργικές εκτάσεις στις οποίες δεν είχαν γίνει επεµβάσεις µε προϊόντα που δεν επιτρέπονται από τους κανονισµούς (ΕΚ) 834/07 και 889/08. Η περίοδος αυτή µπορεί να ληφθεί υπόψη αναδροµικά µόνο υπό τον όρο ότι έχουν περιέλθει στην αρχή ή στον ΟΕ&Π επαρκείς ενδείξεις ώστε να µπορεί να διασφαλίσει ότι υπήρξαν ικανοποιητικοί όροι κατά τη διάρκεια περιόδου τουλάχιστον τριών ετών (αποτελέσματα εργαστηριακών αναλύσεων προκειμένου για καλλιεργήσιμες εκτάσεις, βεβαιώσεις αρμόδιου φορέα για λειμώνες κλπ). 1.1. Η αρχή ή ο ΟΕ&Π µπορεί, µε την έγκριση της αρµόδιας αρχής, να αποφασίσει σε ορισµένες περιπτώσεις να παραταθεί η περίοδος µετατροπής πέραν της περιόδου που έχει καθοριστεί παραπάνω λαµβάνοντας υπόψη την προηγούµενη χρήση των αγροτεµαχίων. 1.2. Για τα αγροτεµάχια που έχουν ήδη µετατραπεί ή είναι στο στάδιο της µετατροπής προς τη βιολογική γεωργία, και στα οποία γίνονται επεµβάσεις µε προϊόν που δεν εµφαίνεται στους κανονισµούς (ΕΚ) 834/07 και 889/08 µπορεί να µειωθεί η περίοδος µετατροπής κάτω από τη διάρκεια που έχει καθοριστεί παραπάνω, στις ακόλουθες δύο περιπτώσεις: Σελίδα 4 από 12
α) αγροτεµάχια στα οποία έγιναν επεµβάσεις µε ένα εκ των προϊόντων που δεν εµφαίνονται στους κανονισµούς (ΕΚ) 834/07 και 889/08 στο πλαίσιο καταπολέµησης ασθένειας ή παρασίτου η οποία ήταν υποχρεωτική από την αρµόδια αρχή του κράτους µέλους. β) αγροτεµάχια στα οποία έγιναν επεµβάσεις µε προϊόν που δεν εµφαίνεται στους κανονισµούς (ΕΚ) 834/07 και 889/08 στο πλαίσιο επιστηµονικών δοκιµών εγκεκριµένων από την αρµόδια αρχή του κράτους µέλους. Γενικότερα, ο επιχειρηματίας που επιθυμεί την μείωση μεταβατικής περιόδου οφείλει να καταθέσει πλήρως αιτιολογημένη πρόταση την οποία αξιολογεί ο Π.Ε. και διαβιβάζει στην Αρχή Εποπτείας για τελική έγκριση. Η διάρκεια της περιόδου µετατροπής καθορίζεται συνεπώς τηρώντας όλα τα ακόλουθα στοιχεία: η αποδόµηση του εν λόγω φυτοφαρµάκου πρέπει να διασφαλίζει, στο τέλος της περιόδου µετατροπής, ασήµαντο επίπεδο υπολειµµάτων στο έδαφος, και, εάν πρόκειται για πολυετή καλλιέργεια, στο φυτό, η συγκοµιδή που έπεται της επεµβάσεως δεν µπορεί να πουληθεί µε αναφορά στον τρόπο βιολογικής παραγωγής, 3. Κανόνες παραγωγής Οι κανόνες παραγωγής βιολογικών προϊόντων καθορίζονται από τους κανονισµούς (ΕΚ) 834/07 και 889/08, τις τροποποιήσεις αυτού αλλά και την σχετική Εθνική Νομοθεσία. Σκοπός των κανόνων αυτών είναι η παραγωγή προϊόντων με ελάχιστη χρήση εισροών και μάλιστα τέτοιων που έχουν τις λιγότερες δυνατές αρνητικές επιπτώσεις στο οικοσύστημα αν όχι θετικές. Απαγορεύεται δε να χρησιµοποιούνται γενετικώς τροποποιηµένοι οργανισµοί ή/και προϊόντα που παράγονται από αυτούς κατά οποιονδήποτε τρόπο στην παραγωγή προϊόντων βιολογικής γεωργίας. Ο τρόπος παραγωγής είναι τέτοιος ώστε να γίνεται εξοικονόμηση ύδατος και ενέργειας. Ο επιχειρηματίας έχει την κατάλληλη οργάνωση στη μονάδα του και είναι σε θέση να διασφαλίσει ανά πάσα στιγμή την συμφωνία τόσο των μεθόδων που ακολουθεί όσο και των προϊόντων που παράγει με τις παρούσες προδιαγραφές. Α. Έδαφος Όποτε χρησιµοποιούνται λιπάσµατα ή βελτιωτικά εδάφους θα πρέπει: να έχουν ουσιώδη σηµασία για ειδικές από άποψη θρέψης απαιτήσεις των καλλιεργειών ή για συγκεκριµένους στόχους βελτίωσης του εδάφους, που δεν µπορούν να καλυφθούν µε άλλους τρόπους και η χρησιµοποίησή τους να μην έχει απαράδεκτες επιπτώσεις στο περιβάλλον ούτε να το ρυπαίνει. Η ευφορία και η βιολογική δραστηριότητα του εδάφους πρέπει να διατηρούνται ή να αυξάνονται, με κατάλληλους τρόπους: α) µε την καλλιέργεια ψυχανθών, µε χλωρά λίπανση ή µε την καλλιέργεια βαθύρριζων φυτών στο πλαίσιο κατάλληλου πολυετούς προγράµµατος αµειψισποράς β) µε την ενσωµάτωση στο έδαφος κοπριάς από βιολογική παραγωγή ζωικού κεφαλαίου, σύµφωνα µε τις διατάξεις και µε τους περιορισµούς των κανονισµών (ΕΚ) 834/07 και 889/08 και των Κωδίκων Ορθής Γεωργικής Πρακτικής γ) µε την ενσωµάτωση στο έδαφος άλλων οργανικών, αποσυντεθειµένων ή µη ουσιών που παράγονται σε εκµεταλλεύσεις συµµορφούµενες προς τις διατάξεις των κανονισµών (ΕΚ) 834/07 και 889/08. Τα άλλα οργανικά ή ανόργανα λιπάσµατα που αναφέρονται στον πίνακα Ι µπορούν να χρησιµοποιούνται κατ εξαίρεση ως συµπλήρωµα, στο βαθµό που: οι µέθοδοι που καθορίζονται παραπάνω δεν επαρκούν για να καλύψουν τις θρεπτικές ανάγκες των φυτών της αµειψισποράς ή την κατεργασία του εδάφους όσον αφορά τα προϊόντα του πίνακα ΙΙ που αναφέρονται στην κόπρο ή/και περιττώµατα των ζώων αυτά µπορούν να χρησιµοποιούνται µόνο στο βαθµό που, σε συνδυασµό µε τη ζωική κοπριά δεν έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον (νιτρορύπανση κλπ). Για την ενεργοποίηση των οργανικών λιπασµάτων µπορούν να χρησιµοποιούνται κατάλληλα παρασκευάσµατα µε βάση φυτά ή παρασκευάσµατα µε βάση µικροοργανισµούς µη γενετικώς τροποποιηµένους. Για τους σκοπούς αυτούς δύνανται να χρησιµοποιούνται επίσης τα καλούµενα «βιοδυναµικά παρασκευάσµατα» µε βάση άλευρα πετρωµάτων, κόπρο αγροκτήµατος ή φυτικά λιπάσµατα. Μπορούν να χρησιµοποιούνται κατάλληλα παρασκευάσµατα µικροοργανισµών µη γενετικώς τροποποιηµένων και τα οποία επιτρέπονται στη γενική γεωργία, για τη βελτίωση της γενικής κατάστασης του εδάφους ή για τη διατήρηση των θρεπτικών ουσιών στο έδαφος ή στα φυτά, όταν η ανάγκη για τέτοια χρήση έχει αναγνωρισθεί από τον ΟΕ&Π. Σελίδα 5 από 12
Για τα προϊόντα που τυχόν χρησιμοποιούνται πρέπει να παρέχονται οι ακόλουθες πληροφορίες: λεπτοµερής περιγραφή του προϊόντος, όροι χρήσης και απαιτήσεις όσον αφορά τη σύνθεση ή/και τη διαλυτότητά του, προκειµένου ιδίως να εξασφαλισθεί ο περιορισµός στο ελάχιστο της παρουσίας καταλοίπων των προϊόντων αυτών στα βρώσιµα µέρη των καλλιεργειών ή στα βρώσιµα προϊόντα των καλλιεργειών, και της επίπτωσής τους στο περιβάλλον, ιδιαίτερες απαιτήσεις επισήµανσης των παραγόμενων τελικών προϊόντων Β. Πολλαπλασιαστικό υλικό Για την παραγωγή προϊόντων βιολογικής γεωργίας χρησιµοποιούνται µόνο σπόροι ή αγενές πολλαπλασιαστικό υλικό που παράγονται µε τη µέθοδο βιολογικής παραγωγής κατά τους κανονισµούς (ΕΚ) 834/07 και 889/08. Η µέθοδος αυτή συνεπάγεται ότι, για τους σπόρους και το αγενές πολλαπλασιαστικό υλικό, το µητρικό φυτό στην περίπτωση των σπόρων και το ή τα γονικά φυτά στην περίπτωση του αγενούς πολλαπλασιαστικού υλικού έχουν παραχθεί: α) χωρίς τη χρήση γενετικώς τροποποιηµένων οργανισµών ή/και προϊόντων που παράγονται από τέτοιους οργανισµούς και β) σύµφωνα µε τις διατάξεις των κανονισµών (ΕΚ) 834/07 και 889/08 επί µία τουλάχιστον γενεά ή, στην περίπτωση πολυετών καλλιεργειών, δυο καλλιεργητικές περιόδους. Κατά παρέκκλιση και µε τη συµφωνία της αρµόδιας αρχής του κράτους, µπορούν να χρησιµοποιούνται σπόροι και αγενές πολλαπλασιαστικό υλικό που δεν παράγονται σύµφωνα µε τη µέθοδο βιολογικής παραγωγής, εφόσον οι χρήστες του πολλαπλασιαστικού αυτού υλικού µπορούν να αποδείξουν στον ΟΕ&Π ή την αρχή ελέγχου του κράτους µέλους ότι δεν µπόρεσαν να προµηθευτούν από την κοινοτική αγορά πολλαπλασιαστικό υλικό κατάλληλης ποικιλίας του συγκεκριµένου είδους που να ικανοποιεί τις απαιτήσεις των κανονισµών (ΕΚ) 834/07 και 889/08. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να χρησιµοποιείται, εφόσον είναι διαθέσιµο στην κοινοτική αγορά, πολλαπλασιαστικό υλικό το οποίο δεν έχει υποστεί επεξεργασία µε μη επιτρεπόμενα προϊόντα. Ο παραγωγός για να κάνει χρήση μη βιολογικού σπόρου οφείλει να ζητήσει σχετική Άδεια Παρέκκλισης από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Γ. Συλλογή εδώδιμων καρπών και παραγωγή μανιταριών Η συλλογή εδώδιµων φυτών και τµηµάτων φυτών που φύονται σε φυσικές περιοχές, δάση και γεωργικές εκτάσεις, θεωρείται ως µια βιολογική µέθοδος παραγωγής υπό τον όρο ότι: στις εν λόγω εκτάσεις δεν έχουν χρησιµοποιηθεί άλλα προϊόντα εκτός εκείνων που αναφέρονται στον πίνακα ΙΙ, κατά τη διάρκεια περιόδου τριών ετών πριν από τη συλλογή, η συλλογή δεν επηρεάζει τη σταθερότητα του φυσικού περιβάλλοντος και τη διατήρηση των ειδών στην περιοχή συλλογής. έχει δοθεί σχετική άδεια από αρμόδια αρχή Ο επιχειρηματίας δηλώνει τις συγκεκριμένες περιοχές από όπου συλλέγει τα αυτοφυή είδη και ενημερώνει άμεσα τον Π.Ε. για οποιαδήποτε αλλαγή σε αυτές. Για την παραγωγή µανιταριών µπορούν να χρησιµοποιηθούν υποστρώµατα, τα οποία συνίστανται µόνον από τα ακόλουθα συστατικά: Α. Κοπριά αγροκτήµατος και περιττώµατα ζώων που προέρχονται είτε από εκµεταλλεύσεις που εφαρµόζουν βιολογική µέθοδο παραγωγής ή Β. Πληρούν τις απαιτήσεις που καθορίζονται στον πίνακα Ι, πρώτο έως τέταρτο εδάφιο του, µόνο µέχρι ανώτατο όριο 25 % και µόνον εφόσον το προϊόν που αναφέρεται στο σηµείο Α δεν είναι διαθέσιµο. Γ. Προϊόντα γεωργικής προέλευσης, διαφορετικά από αυτά που αναφέρονται στο σηµείο Α (π.χ. άχυρο), τα οποία προέρχονται από εκµεταλλεύσεις που εφαρµόζουν βιολογική µέθοδο παραγωγής Δ. Τύρφη µη χηµικώς επεξεργαςµένη Ε. Ξύλο το οποίο δεν έχει υποστεί χηµική επεξεργασία µετά την κοπή ΣΤ. Ανόργανα προϊόντα που αναφέρονται στον πίνακα Ι, νερό και χώµα. Δ. Εχθροί και Ασθένειες Η καταπολέµηση των παρασίτων, των ασθενειών και των ζιζανίων πραγµατοποιείται µε την εφαρµογή των ακόλουθων µέτρων: επιλογή των κατάλληλων ειδών και ποικιλιών, κατάλληλο πρόγραµµα αµειψισποράς, µηχανικές µέθοδοι καλλιέργειας, προστασία των φυσικών εχθρών των παρασίτων µε τη λήψη κατάλληλων µέτρων (π. χ. φράκτες από φυτά, φωλιές, διασπορά εχθρών), Σελίδα 6 από 12
καταστροφή των ζιζανίων µε φωτιά. Για τον έλεγχο εχθρών και ασθενειών που προκαλούν πραγματικά προβλήματα στην παραγωγή μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα αναφερόμενα στον πίνακα ΙΙ. Εάν χρησιµοποιούνται επιτρεπόμενες ουσίες για τον έλεγχο βλαβερών οργανισµών ή ασθενειών των φυτών ή για τον καθαρισµό και την απολύµανση των κτιρίων και εγκαταστάσεων θα πρέπει να: έχουν ουσιώδη σηµασία για τον έλεγχο ενός επιβλαβούς οργανισµού ή µιας συγκεκριµένης ασθένειας για την οποία δεν υπάρχουν άλλες βιολογικές, καλλιεργητικές, φυσικές ή άλλες εναλλακτικές λύσεις, και οι συνθήκες χρήσης τους αποκλείουν την άµεση επαφή µε τους σπόρους, την καλλιέργεια, τα προϊόντα καλλιέργειας ωστόσο, στην περίπτωση των πολυετών καλλιεργειών, η άµεση επαφή είναι δυνατόν να λαµβάνει χώρα, αλλά µόνο εκτός της περιόδου ανάπτυξης των βρώσιµων µερών (καρπών), εφόσον η εφαρµογή αυτή δεν οδηγεί εµµέσως στην παρουσία κατάλοίπων του προϊόντος στα βρώσιµα µέρη και η χρήση τους δεν οδηγεί ή δεν συµβάλλει σε απαράδεκτες επιπτώσεις για το περιβάλλον ή σε ρύπανσή του. Για τα προϊόντα του πίνακα ΙΙ που τυχόν χρησιμοποιούνται πρέπει να παρέχονται οι ακόλουθες πληροφορίες: λεπτοµερής περιγραφή του προϊόντος, όροι χρήσης και απαιτήσεις όσον αφορά τη σύνθεση ή/και τη διαλυτότητά του, προκειµένου ιδίως να εξασφαλισθεί ο περιορισµός στο ελάχιστο της παρουσίας καταλοίπων των προϊόντων αυτών στα βρώσιµα µέρη των καλλιεργειών ή στα βρώσιµα προϊόντα των καλλιεργειών, και της επίπτωσής τους στο περιβάλλον, ιδιαίτερες απαιτήσεις επισήµανσης των παραγόμενων τελικών προϊόντων. Ε. Αποθήκευση Η αποθήκευση των προϊόντων βιολογικής γεωργίας πρέπει να γίνεται σε κατάλληλους χώρους που εξασφαλίζουν την προστασία τους από επιμολύνσεις. Οι χώροι αποθήκευσης διατηρούνται καθαροί, ελεύθεροι εντόμων και μυκήτων που μπορούν να προσβάλουν τα αποθηκευμένο προϊόν, με επαρκή αερισμό και κατάλληλο φωτισμό. Η απολύμανση και ο καθαρισμός των αποθηκευτικών χώρων μπορεί να γίνουν με τις ουσίες που αναφέρονται στον πίνακα ΙΙΙ. Η αποθήκευση των προϊόντων βιολογικής γεωργίας πρέπει να γίνεται σε χώρο σαφώς διαχωρισμένο, ακόμη και με σήμανση, από άλλους που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση προϊόντων που δεν παράγονται σύμφωνα με τους κανονισµούς (ΕΚ) 834/07 και 889/08 ή ουσίες που δεν επιτρέπονται από αυτόν. Για την αποθήκευση των προϊόντων, η διαχείριση των χώρων πρέπει να γίνεται µε τρόπο που να εξασφαλίζει την αναγνώριση των παρτίδων. ΣΤ. Μεταφορά Η μεταφορά των προϊόντων βιολογικής γεωργίας πραγματοποιείται σε κατάλληλους περιέκτες και με κατάλληλα οχήματα. Οι επιχειρηματίες λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε τα μέσα μεταφοράς να είναι πάντα καθαρά και ελεύθερα ουσιών που δεν επιτρέπονται από τον Καν. (ΕΟΚ) 2092/91 ή δεν αναφέρονται στο παρόν. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται όποτε η μεταφορά βιολογικών προϊόντων έπεται της μεταφοράς μη βιολογικών με τα ίδια οχήματα ή/και περιέκτες ή γίνεται ταυτόχρονα. Οι επιχειρηµατίες εξασφαλίζουν ότι τα προϊόντα τους µεταφέρονται σε άλλες µονάδες, συµπεριλαµβανοµένων των µονάδων χονδρικής και λιανικής πώλησης, µόνο σε κατάλληλες συσκευασίες, περιέκτες ή οχήµατα, τα οποία έχουν κλειστεί µε τρόπο που αποκλείει την αντικατάσταση του περιεχοµένου τους χωρίς αλλοίωση ή βλάβη της σφραγίδας και τα οποία φέρουν επισήµανση στην οποία αναγράφονται, εκτός από τις άλλες ενδείξεις που προβλέπονται από τη σχετική νοµοθεσία: α) το όνοµα και η διεύθυνση του επιχειρηµατία και, εάν διαφέρει, του ιδιοκτήτη ή του πωλητή του προϊόντος β) η ονοµασία του προϊόντος ή, στην περίπτωση σύνθετων ζωοτροφών, η περιγραφή τους, που περιλαµβάνει αναφορά στη µέθοδο βιολογικής παραγωγής γ) το όνοµα ή/και ο κωδικός αριθµός του ΟΕ&Π στον οποίο υπόκειται ο επιχειρηµατίας και δ) ενδεχοµένως, το σήµα αναγνώρισης της παρτίδας, σύµφωνα µε σύστηµα σήµανσης που είτε έχει εγκριθεί σε εθνικό επίπεδο είτε έχει συµφωνηθεί µε τον ΟΕ&Π και που επιτρέπει τη συσχέτιση της παρτίδας µε τα λογιστικά βιβλία της μονάδας. Οι πληροφορίες των στοιχείων α), β), γ) και δ) µπορούν επίσης να περιλαµβάνονται σε συνοδευτικό έγγραφο, εάν το έγγραφο αυτό µπορεί αναµφισβήτητα να συνδεθεί µε τη συσκευασία, τον περιέκτη ή Σελίδα 7 από 12
το όχηµα του προϊόντος. Το εν λόγω συνοδευτικό έγγραφο περιλαµβάνει πληροφορίες για τον προµηθευτή ή/και τον µεταφορέα.. Εντούτοις, οι συσκευασίες, οι περιέκτες ή τα οχήµατα δεν απαιτείται να είναι κλειστά εφόσον: η µεταφορά πραγµατοποιείται κατευθείαν µεταξύ ενός παραγωγού και ενός άλλου επιχειρηµατία, οι οποίοι υπόκεινται και οι δύο στον έλεγχο από ΟΕ&Π και τα προϊόντα συνοδεύονται από έγγραφο στο οποίο εµφαίνονται τα στοιχεία που απαιτούνται σύµφωνα µε το προηγούµενο εδάφιο και ο ΟΕ&Π ή η αρχή ελέγχου τόσο του αποστολέα όσο και του παραλήπτη έχουν ενηµερωθεί για τη µεταφορά και έχουν συµφωνήσει. Η συµφωνία αυτή µπορεί να αφορά µία ή περισσότερες µεταφορές. Ζ. Αγορά & Πώληση Προϊόντων Η κάθε αγοραπωλησία προϊόντων βιολογικής γεωργίας θα πρέπει να συνοδεύεται εκτός από τα αντίστοιχα λογιστικά έγγραφα (τιμολόγια, ζυγολόγια, δελτία αποστολής κλπ) και από το ανάλογο Έγγραφο Πιστοποίησης στο οποίο θα αναφέρονται οι ποσότητες του προϊόντος. Ισχύ έχουν μόνο τα πρωτότυπα Έγγραφα Πιστοποίησης τα οποία φέρουν σφραγίδα και υπογραφή της εκδούσας αρχής. Η χρήση των εν λόγω εγγράφων πρέπει να γίνεται με τρόπο που να εξασφαλίζει την διαφάνεια των συναλλαγών και να προστατεύει την αξιοπιστία του συστήματος προς όφελος των παραγωγών και της βιολογικής γεωργίας γενικότερα. Η ανορθολογική χρήση των Εγγράφων Πιστοποίησης ή η πλαστογράφησή τους θεωρείται όχι μόνο μη συμμόρφωση ως προς τους κανονισµούς (ΕΚ) 834/07 και 889/08 αλλά και παράβαση της σχετικής Εθνικής νομοθεσίας και επιφέρει βαριές κυρώσεις. Μετά από κάθε συναλλαγή ο επιχειρηματίας υποχρεούται να ενημερώνει τα αντίστοιχα αρχεία της μονάδας του. Η μονάδα επιτρέπεται να προβεί σε ενέργειες πρώτης επισήμανσης και τυποποίησης μόνο των ιδιοπαραγόμενων προϊόντων. Οι διαδικασίες αυτές γίνονται εντός της μονάδος και μετά από σχετική ενημέρωση του Π.Ε. Η. Τήρηση Αρχείων Η μονάδα παραγωγής βιολογικών προϊόντων ανεξάρτητα από το μέγεθός της οφείλει να τηρεί και να διαθέτει στον Π.Ε. κατ ελάχιστον τα παρακάτω αρχεία: Ημερολόγιο Αγορών Ημερολόγιο Πωλήσεων Ημερολόγιο Εργασιών Τίτλους ιδιοκτησίας, ενοικιαστήρια, παραχωρητήρια κλπ Τοπογραφικούς χάρτες αγροτεμαχίων ή περιοχών συλλογής Άδειες συλλογής αυτοφυών άγριων ειδών. Σχεδιαγράμματα εγκαταστάσεων σε περίπτωση καλλιέργειας μανιταριών καθώς και αρχεία που αφορούν την αγορά και το είδος των υποστρωμάτων. Καλλιεργητικό σχέδιο με 5ετές πρόγραμμα καλλιεργειών Όποτε υπάρχουν τροποποιήσεις αυτού ενημερώνεται άμεσα ο Π.Ε. Με βάση το έντυπο αυτό θα εκδίδονται και τα όποια Έγγραφα Πιστοποίησης για τα παραγόμενα προϊόντα, γι αυτό θα πρέπει να υπάρχει ορθή ενημέρωση. Τιμολόγια, ζυγολόγια και δελτία αποστολής για αγορές και πωλήσεις καθώς και τα αντίστοιχα Έγγραφα Πιστοποίησης Τη Σύμβαση Συνεργασίας με τον Π.Ε. και όσα έγγραφα επισυνάπτονται σε αυτή. Δηλώσεις παραγωγής τις οποίες καταθέτει στον Π.Ε. στο τέλος κάθε περιόδου ή οποιαδήποτε άλλη στιγμή απαιτηθεί και στις οποίες καταγράφονται όλες οι ποσότητες των συγκομιζόμενων προϊόντων. Βιβλίο Αποθήκης όπου καταγράφονται οι εισερχόμενες και εξερχόμενες ποσότητες προϊόντων και οι οποίες θα επαληθεύονται με τα αντίστοιχα παραστατικά. Βιβλίο Μεταφορών όπου καταγράφονται στοιχεία που αφορούν την μεταφορά προϊόντων από και προς την μονάδα όπως α) στοιχεία υπεύθυνου μεταφοράς, β)στοιχεία οχήματος, γ)είδος και ποσότητα μεταφερόμενου προϊόντος κλπ Βιβλίο Καθαριότητας όπου καταγράφονται οι εργασίες και τα υλικά καθαριότητας που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό εγκαταστάσεων και μηχανημάτων. Βιβλίο Παραπόνων προς την μονάδα από πελάτες της όπου καταγράφονται και τα βελτιωτικά μέτρα που έγιναν για την άρση αυτών. Λίστα Πελατών, Προμηθευτών, Υπεργολάβων. Σελίδα 8 από 12
Όλα τα έντυπα που χορηγεί ο Π.Ε,. για την τεκμηρίωση της τήρησης των κανονισµών (ΕΚ) 834/07 και 889/08 και της λοιπής σχετικής νομοθεσίας, στη μονάδα. Όλα τα παραπάνω αρχεία αποτελούν αντικείμενο ελέγχου από τον ΟΕ&Π και μπορούν να αποδείξουν τη σύμφωνη με το παρόν παραγωγή βιολογικών προϊόντων. Τηρούνται δε σε οποιαδήποτε μορφή αρκεί να περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες. Θ. Συνεργασία με τον ΟΕ&Π Ο επιχειρηματίας οφείλει να συνεργάζεται με τον ΟΕ&Π σε όσα θέματα αφορούν τον έλεγχο της μονάδας και την πιστοποίηση των προϊόντων του. Δέχεται οποιονδήποτε έλεγχο από τα αρμοδίως εξουσιοδοτημένα όργανα του ΟΕ&Π και συνεργάζεται με αυτά για την ομαλή και αποτελεσματική διενέργεια του. Δέχεται επίσης την λήψη δειγμάτων από την μονάδα του ώστε να εξακριβωθεί η μη χρήση ουσιών που δεν αναφέρονται στο παρόν. Τέλος, οφείλει να καταθέτει στον ΟΕ&Π κάθε έγγραφο τεκμηρίωσης που του ζητείται χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και να τηρεί τους όρους της ισχύουσας σύμβασης συνεργασίας με αυτόν. 4. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΙΝΑΚΑΣ Ι Λιπάσματα και βελτιωτικά εδάφους (Παράρτημα Ι, Καν. (ΕΚ) 889/08) Ονομασία Περιγραφή, απαιτήσεις όσον αφορά τη σύνθεση, συνθήκες χρήσεως Κοπριά αγροτικών ζώων Προϊόν που συνίσταται αποκλειστικά από µείγµατα περιττωµάτων ζώων εκτατικής εκτροφής και φυτικής ύλης (στρωµνή ζώων) Αποξηραµένη κοπριά και αφυδατωµένη κοπριά Η προέλευση από εντατικοποιημένη εκτροφή απαγορεύεται πουλερικών Κοµποστοποιηµένα ζωικά περιττώµατα, Η προέλευση από εντατικοποιημένη συµπεριλαµβανοµένης της κοµποστοποιηµένης εκτροφή απαγορεύεται. κοπριάς πουλερικών καθώς και της κοµποστοποιηµένης κοπριάς αγροτικών ζώων Υγρά απεκκρίµµατα ζώων (υγρή κόπρος, ούρα κ.λπ.) Μείγματα οικιακών απορριμάτων που έχουν υποστεί λιπασματοποίηση ή ζύμωση Τύρφη Άργιλοι (περλίτης, βερµικουλίτης, κ.λπ.) Υπολείµατα µανιτοκαλλιέργειας Περιττώµατα σκωλήκων (κοµπόστα γαιοσκωλήκων) και εντόµων Γκουανό Μείγµατα φυτικών υλών που έχουν υποστεί λιπασµατοποίηση ή ζύµωση Χωνευμένο υπόλειμμα παραγωγής βιοαερίου, το οποίο προέρχεται από τη χώνευση ζωικών υποπροϊόντων από κοινού με ύλες φυτικής ή ζωικής προέλευσης που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι του Καν. 889/08 Χρήση µετά από ελεγχόµενη ζύµωση ή/και κατάλληλη αραίωση. Η προέλευση από εντατικοποιηµένη εκτροφή απαγορεύεται. Προϊόν που παράγεται από διαχωριζόμενα στην πηγή τους οικιακά απορρίμματα με λιπασματοποίηση ή αναερόβια ζύμωση για παραγωγή βιοαερίου Οικιακά απορρίμματα μόνο φυτικής και ζωικής προέλευσης Μόνον όταν παράγονται σε, αποδεκτό από το κράτος μέλος, κλειστό και ελεγχόμενο σύστημα συλλογής. Μέγιστη συγκέντρωση σε mg/kg ξηράς ουσίας: κάδμιο: 0,7 χαλκός: 70 νικέλιο: 25 μόλυβδος: 45 ψευδάργυρος: 200 υδράργυρος: 0,4 χρώμιο (ολικό): 70 χρώμιο (VI): μη ανιχνεύσιμο» Χρήση που περιορίζεται στη φυτοκοµία (κηπευτικά, ανθοκοµία, δενδροκοµία, φυτώρια) Η αρχική σύνθεση του υποστρώµατος πρέπει να περιορίζεται σε προϊόντα του παρόντος καταλόγου Προϊόν που λαµβάνεται από µείγµατα φυτικών υλών, τα οποία έχουν υποστεί λιπασµατοποίηση ή αναεροβική ζύµωση για παραγωγή βιοαερίου Τα ζωικά υποπροϊόντα (συμπεριλαμβανομένων των υποπροϊόντων άγριων ζώων) της κατηγορίας 3 και το περιεχόμενο πεπτικού συστήματος της κατηγορίας 2 [κατηγορίες 2 και 3, όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1069/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου](*) δεν πρέπει να προέρχονται από εντατική κτηνοτροφία. Οι διεργασίες πρέπει να είναι σύμφωνες με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 142/2011 της Επιτροπής(**). Δεν πρέπει να εφαρμόζεται σε βρώσιμα μέρη του καλλιεργούμενου φυτού Σελίδα 9 από 12
Τα κατωτέρω προϊόντα και υποπροϊόντα ζωικής προέλευσης: Αιματάλευρο Χηλάλευρο Κερατάλευρο Οστεάλευρο ή αποζελατινοποιημένο οστεάλευρο Ιχθυάλευρο Κρεατάλευρο Άλευρο φτερών, τριχώματος και chiquette Μαλλί Γούνα (1) Τρίχωμα Γαλακτοκομικά προϊόντα Υδρολυμένες πρωτεΐνες (2) Φύκη και προϊόντα φύκων Πριονίδια και θρύµµατα ξύλου Κοµποστοποιηµένοι φλοιοί δένδρων Τέφρα ξύλου (1) Μέγιστη συγκέντρωση χρωμίου (VI) σε mg/kg ξηράς ουσίας: δεν ανιχνεύεται (2)Δεν πρέπει να εφαρμόζονται σε βρώσιμα μέρη του καλλιεργούμενου φυτού» Εφόσον λαµβάνονται απευθείας από: i) φυσική επεξεργασία, συµπεριλαµβανοµένης της αφυδάτωσης, της ψύξης και της άλεσης, ii) εκχύλιση µε νερό ή µε όξινα ή/και αλκαλικά διαλύµατα, iii) Ζύµωση. Από ξύλο που δεν έχει υποστεί χηµική επεξεργασία µετά την υλοτόµηση Από ξύλο που δεν έχει υποστεί χηµική επεξεργασία µετά την υλοτόµηση Από ξύλο που δεν έχει υποστεί χηµική επεξεργασία µετά την υλοτόµηση Μαλακά φυσικά φωσφορικά ορυκτά αλεσµένα Φωσφορικό αργίλιο-ασβέστιο Χρήση περιορισµένη στα αλκαλικά εδάφη (ph> 7,5) Σκωρίες αποφωσφατώσεως Ακατέργαστα άλατα καλίου (π.χ. καϊνίτης, συλβενίτης, κ.λπ) Θειικό κάλιο το οποίο περιέχει ενδεχοµένως άλας µαγνησίου Βινάσση και εκχυλίσµατα βινάσσης Ανθρακικό ασβέστιο και µαγνήσιο φυσικής προέλευσης (π.χ.: µάργα, αλεσµένος ασβεστόλιθος, βελτιωτικό της Βρετάνης, φωσφορικό ασβέστιο, κ.λπ.) Θειικό µαγνήσιο π.χ. κιζερίτης ιάλυµα χλωριούχου ασβεστίου Θειικό ασβέστιο (γύψος) Βιοµηχανική άσβεστος για παραγωγή ζάχαρης Βιοµηχανική άσβεστος από παραγωγή ζάχαρης Στοιχειακό θείο Ιχνοστοιχεία Χλωριούχο νάτριο Σκόνη πετρωµάτων Λεοναρδίτης (ακατέργαστο οργανικό ίζημα πλούσιο σε χουμικά οξέα) Χιτίνη (πολυσακχαρίτης που λαμβάνεται από το κέλυφος μαλακοστράκων) Πλούσιο σε οργανική ύλη ίζημα που σχηματίζεται υπό αναερόβιες συνθήκες σε μάζες γλυκών υδάτων (π.χ. σαπροπηλός) ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ Προϊόν που παράγεται από ακατέργαστο καλιούχο άλας µε φυσική διαδικασία εκχύλισης και που είναι δυνατό να περιέχει και άλατα µαγνησίου Εξαιρούνται οι αµµωνιακές βινάσσες Αποκλειστικά φυσικής προέλευσης. ιαφυλλικός ψεκασµός, αφού αποδειχθεί έλλειψη ασβεστίου. Αποκλειστικά φυσικής προέλευσης Υποπροϊόν παραγωγής ζάχαρης από ζαχαρότευτλα Βιομηχανική άσβεστος από παραγωγή αλατιού σε κενό Ανόργανα μακροθρεπτικά στοιχεία που απαριθμούνται στο μέρος Ε του παραρτήματος Ι του Καν. (ΕΚ) 2003/2003 Αποκλειστικά από ορυκτά άλατα. Μόνον εφόσον αποτελεί υποπροϊόν εξορυκτικών δραστηριοτήτων Μόνον εφόσον προέρχεται από βιώσιμη αλιεία, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 στοιχείο ε) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2371/2002 του Συμβουλίου(*) ή από βιολογική υδατοκαλλιέργεια Μόνο οργανικά ιζήματα που αποτελούν υποπροϊόντα της διαχείρισης μαζών γλυκών υδάτων ή εξορύσσονται από περιοχές που καλύπτονταν κατά το παρελθόν από γλυκά ύδατα Ανάλογα με την περίπτωση, η μέθοδος απόληψης θα πρέπει να περιορίζει στο ελάχιστο τις επιπτώσεις στο υδατικό σύστημα Μόνον ιζήματα που προέρχονται από πηγές απαλλαγμένες από φυτοφάρμακα, έμμονους οργανικούς ρύπους και πετρελαιοειδή Μέγιστη συγκέντρωση σε mg/kg ξηράς ουσίας: κάδμιο: 0,7 χαλκός: 70 νικέλιο: 25 μόλυβδος: 45 ψευδάργυρος: 200 υδράργυρος: 0,4 χρώμιο (ολικό): 70 χρώμιο (VI): μη ανιχνεύσιμο Φυτοπροστατευτικά προϊόντα. (Παράρτημα ΙΙ, Καν. (ΕΚ) 889/08) I. Ουσίες φυτικής ή ζωικής προέλευσης Ονομασία Περιγραφή, απαιτήσεις όσον αφορά τη σύνθεση, συνθήκες χρήσεως Σελίδα 10 από 12
Αζαδιραχτίνη που λαµβάνεται από την Εντοµοκτόνο Azadirachta indica (δένδρο Neem) Κερί µελισσών Μετά από το κλάδεµα Υδρολυόµενες πρωτεΐνες εκτός από ζελατίνη Προσελκυστικό. Μόνο σε εγκεκριµένες εφαρµογές σε συνδυασµό µε άλλα κατάλληλα προϊόντα που περιλαµβάνονται στο παρόν Λεκιθίνη Μυκητοκτόνο Φυτικά έλαια (π.χ. έλαιο µέντας ή Εντοµοκτόνο, ακαρεοκτόνο, µυκητοκτόνο, βακτηριοκτόνο και δυόσµου, έλαιο πεύκου, έλαιο καρύου ανασταλτικός παράγων βλάστησης του κυµινοειδούς) Πυρεθρίνες που εκχυλίζονται από το Εντοµοκτόνο Chrysanthemum cinerariaefolium Κάσσια που λαµβάνονται από το Εντοµοκτόνο, απωθητικός παράγων (εντοµοαπωθητικό) Quassia amara II. Μικροοργανισµοί που χρησιµοποιούνται για το βιολογικό έλεγχο των επιβλαβών οργανισµών Ονομασία Περιγραφή, απαιτήσεις όσον αφορά τη σύνθεση, συνθήκες χρήσεως Μικροοργανισµοί Προϊόντα που προσδιορίζονται στο παράρτημα του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 και δεν προέρχονται από γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ)» ΙΙα Ουσίες που παράγονται από μικροοργανισμούς Spinosad Εντομοκτόνο, μόνο αν παράγεται από στελέχη που δεν είναι γενετικώς τροποποιημένα και λαμβάνονται όλα τα αμέτρα για την αποφυγή ανάπτυξης αντοχής III. Ουσίες που πρέπει να χρησιµοποιούνται µόνο σε παγίδες ή/και σε διανεμητές Ονομασία Περιγραφή, απαιτήσεις όσον αφορά τη σύνθεση, συνθήκες χρήσεως Φεροµόνες Προσελκυστικός παράγων παράγων διαταραχής της σεξουαλικής συµπεριφοράς. Μόνο σε παγίδες και σε διανεμητές Πυρεθροειδή (µόνο δ-µεθρίνη και λ- κυαλοθρίνη) Εντοµοκτόνο Μόνο σε παγίδες µε προσδιορισµένους προσελκυστικούς παράγοντες Μόνο κατά των Batrocera olea και Ceratitis capitata Wied Με τις παγίδες ή/και τους εξατµιστήρες πρέπει να αποφεύγεται η διάχυση των ουσιών στο περιβάλλον, καθώς επίσης και η επαφή των ουσιών µε τα καλλιεργούµενα φυτά, οι παγίδες πρέπει να συλλέγονται µετά από τη χρήση τους, να αποµακρύνονται και να καταστρέφονται µε ασφαλή τρόπο. IIIα. Παρασκευάσµατα που διασκορπίζονται επιφανειακά µεταξύ των καλλιεργούµενων φυτών Ονομασία Περιγραφή, απαιτήσεις όσον αφορά τη σύνθεση, συνθήκες χρήσεως φωσφορικός σίδηρος (ορθοφωσφορικός Μαλακιοκτόνο σίδηρος) IV. Λοιπές ουσίες παραδοσιακής χρήσης στο βιολογικό τρόπο γεωργικής παραγωγής Ονομασία Περιγραφή, απαιτήσεις όσον αφορά τη σύνθεση, συνθήκες χρήσεως Ενώσεις χαλκού: υδροξείδιο του χαλκού, οξυχλωριούχος χαλκός, οξείδιο του χαλκού, βορδιγάλειος πολτός και βασικός θειικός χαλκός Αιθυλένιο Χρήση μόνο ως βακτηριοκτόνο και μυκητοκτόνο μέχρι 6 χιλιόγραμμα χαλκού ανά εκτάριο ετησίως Για τις πολυετείς καλλιέργειες, τα κράτη μέλη μπορούν, κατά παρέκκλιση του πρώτου εδαφίου, να επιτρέπουν υπέρβαση του ορίου των 6 χιλιογράμμων χαλκού σε ένα δεδομένο έτος, υπό τον όρο ότι η πραγματικά χρησιμοποιούμενη συνολική ποσότητα σε περίοδο 5 ετών, η οποία αποτελείται από αυτό το έτος και τα προηγούμενα τέσσερα έτη, δεν υπερβαίνει τα 6 χιλιόγραμμα. Θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα περιορισμού των κινδύνων για την προστασία των υδάτων και των μη στοχευόμενων οργανισμών, όπως η δημιουργία ζωνών ανάσχεσης. Προϊόντα που προσδιορίζονται στο παράρτημα του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 (αριθμός 277) Ωρίμαση (αποπρασινισμός) μπανανών, ακτινιδίων και κάκι ωρίμαση εσπεριδοειδών μόνο ως τμήμα στρατηγικής για την πρόληψη των ζημιών από τη μύγα των φρούτων στα εσπεριδοειδή ανθική επαγωγή του ανανά αναστολή της βλάστησης γεωμήλων και κρεμμυδιών Επιτρέπεται να εγκρίνεται η χρήση του ως ρυθμιστή της ανάπτυξης φυτών μόνο σε εσωτερικούς χώρους. Οι εγκρίσεις περιορίζονται μόνο σε επαγγελματίες χρήστες. Σελίδα 11 από 12
Άλατα λιπαρών οξέων µε κάλιο (µαλακό σαπούνι) Θειική άσβεστος (πολυθειούχο ασβέστιο) Παραφινέλαιο Άµµος χαλαζία Θείο Απωθητικά (λόγω οσμής) ζωικής ή φυτικής προέλευσης/λίπος προβάτου V Άλλες ουσίες Πυριτικό αργίλιο (καολίνης) Υδροξείδιο του ασβεστίου Λαμιναρίνη Όξινο ανθρακικό κάλιο Εντοµοκτόνο Μυκητοκτόνο Εντοµοκτόνο, ακαρεοκτόνο Εντοµοαπωθητικό Μυκητοκτόνο, ακαρεοκτόνο, εντοµοαπωθητικό Απωθητικό Μόνο για μη βρώσιμα μέρη του καλλιεργούμενου φυτού και εφόσον οι φυτικές ύλες του δεν δίδονται ως τροφή σε αιγοπρόβατα Προϊόντα που προσδιορίζονται στο παράρτημα του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 (αριθμός 249) Απωθητικό Μυκητοκτόνο μόνο σε οπωροφόρα δένδρα και στα φυτώρια αυτών, για τον έλεγχο του Nectria galligena Ενεργοποιητής των μηχανισμών αυτοάμυνας των καλλιεργούμενων φυτών Τα φαιοφύκη είτε καλλιεργούνται με βιολογική μέθοδο σύμφωνα με το άρθρο 6δ είτε συγκομίζονται κατά τρόπο βιώσιμο σύμφωνα με το άρθρο 6γ Μυκητοκτόνο,εντομοκτόνο ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ (Π.Χ. ΤΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΚΕΥΩΝ) (Παράρτημα VΙΙ, Καν. (ΕΚ) 889/08) Σαπούνι καλίου και νατρίου Γάλα ασβέστου Καυστική άσβεστος Καυστική σόδα Υπεροξείδιο του υδρογόνου Κιτρικό, υπεροξεικό, µυρµηκικό, γαλακτικό, οξαλικό και οξικό οξύ Ανθρακικό νάτριο Τρωκτικοκτόνα Νερό και ατµός Άσβεστος Υποχλωριώδες νάτριο (π.χ. χλωρίνη) Καυστική ποτάσα Αιθέρια έλαια φυτών Αλκοόλη Φορµαλδεΰδη ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ ΦΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΕΝΤΥΠΟ ΔΗΛΩΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΦΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ - ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΣΤΟΝ Π.Ε. Το αργότερο μέχρι τέλος Δεκεμβρίου ή το τέλος της παραγωγικής περιόδου για την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο και οποιαδήποτε χρονική στιγμή ζητηθεί. 30 ημέρες τουλάχιστον πριν από την σπορά ή την φύτευση των κηπευτικών στο αγροτεμάχιο Το πρόγραμμα αυτό κατατίθεται ένα μήνα πριν την έναρξη της καλλιεργητικής περιόδου. Ζητείται από το Υ.Α.Α. & Τ. το αργότερο ένα μήνα πριν από την σπορά του ΑΔΕΙΑ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΗΣ κάθε είδους. Αντίγραφο της απάντησης κατατίθεται άμεσα στον Π.Ε. Ο παραγωγός οφείλει να αποστείλει άμεσα στον Π.Ε. όποιο άλλο έγγραφο ζητηθεί για την τεκμηρίωση των στοιχείων που αφορούν τη Μονάδα. Για οποιαδήποτε απορία επικοινωνήστε με το αρμόδιο Τμήμα του Π.Ε. Σελίδα 12 από 12