EÓfiÙËÙ 1 TA I IA, TO OI, METAºOPIKA ME A Aã appleôâófiùëù : O ı Ï ÛÛÔapplefiÚÔ A. K Ù ÓÔÒ ÙÔ Î ÌÂÓÔ ÛÂÏ. 8 Bã appleôâófiùëù : T ıèó Î apple Ï A. K Ù ÓÔÒ Ùo ΠÌÂÓo ÛÂÏ. 10 B. MÂÏÂÙÒ ÙÔ ÁÚ ÌÌ ÙÈÎfi Ê ÈÓfiÌÂÓÔ ÛÂÏ. 11. Ú Áˆ ÁÚ appleùfi ÏfiÁÔ ÛÂÏ. 13. EappleÂÍÂÚÁ ÔÌ È ÙÈ ÂÚÁ Û Â ÙÔ Û ÔÏÈÎÔ È Ï Ô ÛÂÏ. 14 E. EÍ ÛÎÔ Ì È appleâúèûûfiùâúô EÌapple ˆÙÈÎ ÛÎ ÛÂÈ ÛÂÏ. 17 ã appleôâófiùëù : T ÍÈ Â ÔÓÙ Ì ÂÏ Ê ÓÙ A. K Ù ÓÔÒ ÙÔ Î ÌÂÓÔ ÛÂÏ. 18 B. MÂÏÂÙÒ ÙÔ ÁÚ ÌÌ ÙÈÎfi Ê ÈÓfiÌÂÓÔ ÛÂÏ. 19. Ú Áˆ ÁÚ appleùfi ÏfiÁÔ ÛÂÏ. 23. EappleÂÍÂÚÁ ÔÌ È ÙÈ ÂÚÁ Û Â ÙÔ Û ÔÏÈÎÔ È Ï Ô ÛÂÏ. 24 E. EÍ ÛÎÔ Ì È appleâúèûûfiùâúô EÌapple ˆÙÈÎ ÛÎ ÛÂÈ ÛÂÏ. 27 ã appleôâófiùëù : Ô Ì Ú ÛÙÔ Ô Ófi A. K Ù ÓÔÒ ÙÔ Î ÌÂÓÔ ÛÂÏ. 28 B. Ú Áˆ ÁÚ appleùfi ÏfiÁÔ ÛÂÏ. 29. EappleÂÍÂÚÁ ÔÌ È ÙÈ ÂÚÁ Û Â ÙÔ Û ÔÏÈÎÔ È Ï Ô ÛÂÏ. 29 TÂÙÚ ÈÔ ÂÚÁ ÛÈÒÓ ÛÂÏ. 40
TA I IA, TO OI, METAºOPIKA ME A Aã appleôâófiùëù : O ı Ï ÛÛÔapplefiÚÔ A. Ù ÓÔÒ ÙÔ Î ÌÂÓÔ 1. Ù Ï Óˆ ÙÈ ÛÎÔÏÂ Ï ÍÂÈ Î È ÊÚ ÛÂÈ ÙÔ ÎÂÈÌ ÓÔ ÊˆÓÔ, -Ë, -Ô (Âapple ı.): αυτός που έχει χάσει τη φωνή του ή για κάποιο λόγο δεν µπορεί να µιλήσει. ʈÓÔ ÛÙÔÓ Î Ó ÓÔ: αυτός που µένει βουβός λόγω του κινδύνου που αντιµετωπίζει. Ô ı Ï ÛÛÔÌ Ô (Ô Û.): που ριψοκινδύνευσε πολλές φορές στη θάλασσα, που πάλεψε µε τα κύµατα, ο θαλασσοδαρµένος. Ë ÂÍ ÌÂÓ (Ô Û.): ο χώρος που έχει ειδικά διαµορφωθεί για να αποθηκεύουµε σε αυτόν µεγάλη ποσότητα νερού. ÛÌ Áˆ (Ú Ì. ã Û.): ενώνοµαι, συναντιέµαι. Ù ÓÂÚ ÙÔ ÛÌ ÁÔ Ó apple ÓÙ appleôù ÌÔ : τα πέντε αυλάκια της αυλής του αφηγητή καταλήγουν στη δεξαµενή. Σε κάθε αυλάκι δίνει το όνοµα ενός µεγάλου ποταµού. Ô Î Ô (Ô Û.): το ακρωτήριο. Η λέξη είναι ναυτικός όρος και χρησιµοποιείται από τους θαλασσινούς. µfiïá : ποταµός στην ευρωπαϊκή Ρωσία, που χύνεται στην Κασπία θάλασσα. Είναι ο µεγαλύτερος ποταµός της Ευρώπης σε µήκος. ªÈÛÛÈÛÛÈappleapple : ο πιο µεγάλος σε µήκος ποταµός της Βόρειας Αµερικής και τρίτος σε µήκος σε όλη τη Γη. Απλώνεται σχεδόν σε ολόκληρο το έδαφος των ΗΠΑ και χύνεται στον Kόλπο του Μεξικού. ÙÔ appleôï ÙÚ È (Ô Û.): µικρό φυτό που τα φύλλα του έχουν πολλές προεξοχές λεπτές σαν τρίχες. Ô ÎÈÛÛfi (Ô Û.): καλλωπιστικό αναρριχητικό φυτό µε στιλπνά και βαθυπράσινα φύλλα. ψÚfi, -, -fi (Âapple ı.): που µόλις έχει βλαστήσει, είναι πράσινος και δροσερός και δεν έχει ακόµη ωριµάσει. ÙÔ ÎÈÛÛÔ Ì ÙË ÏˆÚ ÎÔ ÚÙ Ó : ο κισσός, όταν αναπτύσσεται, αποκτά πυκνό φύλλωµα. Έτσι, µοιάζει µε πράσινη κουρτίνα που µόλις έχει βλαστήσει, όπως φαίνεται σε αυτή τη µεταφορά. 8
ENOTHTA 1 ÁÈ ÌfiÏ : ναυτική έκφραση που τη λέει αυτός που δίνει το ρυθµό στους κωπηλάτες οι οποίοι τραβούν τα κουπιά. Ë appleïòúë (Ô Û.): το µπροστινό µέρος του καραβιού ˆ appleïòúë: ξεκινώ ένα ταξίδι µε συγκεκριµένο προορισµό. Ô : πρόκειται για τη διώρυγα του Σουέζ, που συνδέει τη Μεσόγειο µε την Ερυθρά θάλασσα στη βορειοανατολική Αφρική. fiïë: η Κωνσταντινούπολη. Υπήρξε πρωτεύουσα της Βυζαντινής Aυτοκρατορίας από την ίδρυσή της, το 330 µ.χ., έως την άλωση της, το 1453 µ.χ., από τους Οθωµανούς Τούρκους, αλλά και πρωτεύουσα της Οθωµανικής Aυτοκρατορίας (1453-1923). Σήµερα είναι πόλη της Τουρκίας µε το ό- νοµα Iσταµπούλ. Ó Ì : πόλη, πρωτεύουσα κράτους µε το ίδιο όνοµα στην Κεντρική Αµερική. 2. Óˆ ÙÔ ÓfiËÌ ÙÔ ÎÂÈÌ ÓÔ ) Ô Ù Í È appleô Î ÓÂ Ô ı Ï ÛÛÔapplefiÚÔ Ù Ó appleú ÁÌ ÙÈÎfi Ê ÓÙ ÛÙÈ- Îfi; µúâ ÛÙÔ appleô ËÌ ÙÔ ÛÙ Ô ÛÙÔ ÔappleÔ Ô ÛÙËÚ ÂÈ ÙËÓ appleô ÛÔ. Το ταξίδι που έκανε ο θαλασσοπόρος ήταν φανταστικό. Το καταλαβαίνουµε διαβάζοντας τους στίχους της τρίτης, της πέµπτης, της έκτης, της ό- γδοης και της ένατης στροφής. ) fiûô È ÚÎÂ ÙÔ Ù Í È ÙÔ ı Ï ÛÛÔapplefiÚÔ ; fiùâ È ÎfiappleÙÂÙ È Î È ÁÈ appleôèô ÏfiÁÔ; Το ταξίδι του θαλασσοπόρου διαρκεί λίγο, όσο το παιχνίδι ενός µικρού παιδιού. Χαράζει µε τη φαντασία του νέους θαλάσσιους δρόµους και ταξιδεύει σε µακρινούς τόπους. Ο παιδικός νους δε δίνει σηµασία στο χρόνο και καλύπτει τις αποστάσεις σαν αστραπή. Ο χρόνος και ο χώρος ορίζονται διαφορετικά. Σε αυτό το φανταστικό ταξίδι δίνει τέλος ο κόσµος των µεγάλων, όταν η µητέρα καλεί το µικρό για φαγητό. 9
TA I IA, TO OI, METAºOPIKA ME A Bã appleôâófiùëù : T ıèó Î apple Ï A. Ù ÓÔÒ ÙÔ Î ÌÂÓÔ 1. Ù Ï Óˆ ÙÈ ÛÎÔÏÂ Ï ÍÂÈ Î È ÊÚ ÛÂÈ ÙÔ ÎÂÈÌ ÓÔ Î ËÙÙfi : λόφος στο κέντρο της Αθήνας. º ÏËÚÔ: παραθαλάσσια συνοικία στο νοτιοδυτικό µέρος της Αττικής, κοντά στον Πειραιά. ÙÔ Ï ÁˆÓÈÎfi (Ô Û.): ο σκύλος που είναι ειδικά εκπαιδευµένος για να α- νακαλύπτει ζώα στο κυνήγι ή κρυµµένα αντικείµενα ΣΥΝ.: κυνηγόσκυλο. Ë Û Ï (Ô Û.): χώρος του σπιτιού που χρησιµοποιείται για την υποδοχή των επισκεπτών ΣΥΝ.: σαλόνι. Ë Ô (Ô Û.): το βλήµα κάθε πυροβόλου όπλου, το οποίο είναι συνήθως κυλινδρικό και στη µια άκρη έχει σχήµα κώνου. ÙÔ appleâùû (Ô Û.): το δέρµα. Ë Ê ÙÛ (Ô Û.): το πρόσωπο, η όψη. ÌÔ ÚÁÈÎÔ ÛÎ ÏÔ : ο µεγαλόσωµος σκύλος, συνήθως σκούρου χρώµατος, το µαντρόσκυλο. Ô ÙÛ Ï appleâùâèófi (Ô Û.): πτηνό µε µακρύ ράµφος και πλούσιο φτέρω- µα, που έχει πορτοκαλί και καστανό χρώµα, εντυπωσιακό λοφίο και µακριά ουρά. Ó Î Ù (Âapple ÚÚ.): χωρίς τακτική σειρά, διάσπαρτα. ÎÔÓÙÔÏÔÁ (Âapple ÚÚ.): µε λίγα λόγια. ÂÌÊ ÓÈÛË appleúôîïëùèî : εµφάνιση που προκαλεί το ενδιαφέρον εκείνων που βλέπουν κάτι. 2. Óˆ ÙÔ ÓfiËÌ ÙÔ ÎÂÈÌ ÓÔ Το λογοτεχνικό κείµενο είναι απόσπασµα από το βιβλίο Τα ψάθινα καπέλα της Μαργαρίτας Λυµπεράκη. Η συγγραφέας θυµάται τα παιδικά της χρόνια. Περιγράφει το σπίτι της µε λιγοστές, σκόρπιες εικόνες που καταφέρνει να φέρει στη µνήµη της. Αυ- 10
ENOTHTA 1 τό όµως που περιγράφει µε θαυµαστές λεπτοµέρειες είναι το αυτοκίνητό τους, µε το οποίο ο πατέρας τούς πήγαινε στη θάλασσα σχεδόν κάθε Κυριακή. Πρόκειται για ένα αυτοκίνητο παµπάλαιο, που του είχανε δώσει το ιστορικό όνοµα «Καραϊσκάκης». Ήταν ανοιχτό, απροσδιόριστου χρώµατος, µε εντυπωσιακή δερµάτινη επένδυση στο εσωτερικό κι ένα ξύλινο ντουλαπάκι στο πίσω µέρος, που χωρούσε όλα τα καλοκαιρινά είδη. µ. ªÂÏÂÙÒ ÙÔ ÁÚ ÌÌ ÙÈÎfi Ê ÈÓfiÌÂÓÔ ñ ÃÚfiÓÔÈ ÙÔ Ú Ì ÙÔ Τα ρήµατα φανερώνουν ότι κάποιος κάνει κάτι ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε µια κατάσταση. Για να δηλώσουν (δείξουν) πότε γίνεται αυτό, έ- χουν ξεχωριστούς τύπους, που λέγονται χρόνοι του ρήµατος. Οι µορφές που παίρνει το ρήµα για να παρουσιάσουµε αυτό που σηµαίνει λέγονται ε- γκλίσεις. Οι εγκλίσεις είναι τρεις: η οριστική, η υποτακτική και η προστακτική. Ας µάθουµε τι δηλώνουν οι χρόνοι του ρήµατος στην οριστική έγκλιση 1. Ενεστώτας: φανερώνει κάτι που γίνεται τώρα (στο παρόν) εξακολουθητικά ή που επαναλαµβάνεται: π.χ. Τα παιδιά παίζουν στην αυλή. Κάθε πρωί σηκώνοµαι στις εφτά. 2. Παρατατικός: φανερώνει κάτι που γινόταν πριν (στο παρελθόν) εξακολουθητικά ή που επαναλαµβανόταν: π.χ. Ο σκύλος γάβγιζε όλη τη νύχτα. Όταν ήµουν µικρός, πηγαίναµε για διακοπές στη Σύρο. 3. Αόριστος: φανερώνει κάτι που έγινε πριν (στο παρελθόν) συνοπτικά ή µόνο µια φορά: π.χ. Το πλοίο έφυγε γεµάτο επιβάτες. 4. Εξακολουθητικός : φανερώνει κάτι που θα γίνει µετά (στο µέλλον) εξακολουθητικά ή θα επαναλαµβάνεται: 11
TA I IA, TO OI, METAºOPIKA ME A π.χ. Ο Κώστας θα διαβάζει στο γραφείο του. Ο γυµναστής θα προπονεί την οµάδα ποδοσφαίρου κάθε Σάββατο. 5. Συνοπτικός : φανερώνει κάτι που θα γίνει µετά (στο µέλλον) συνοπτικά ή µόνο µια φορά: π.χ. Αύριο το µεσηµέρι θα ψήσουµε τις µπριζόλες. 6. Παρακείµενος: φανερώνει κάτι που έχει γίνει πριν (στο παρελθόν) και είναι πια τελειωµένο τώρα (στο παρόν) που µιλάµε: π.χ. Ο δρόµος έχει καθαριστεί από το συνεργείο του δήµου. 7. Υπερσυντέλικος: φανερώνει κάτι που ήταν τελειωµένο πριν γίνει κάτι άλλο (στο παρελθόν): π.χ. Όταν έφτασα στο σταθµό, το τρένο είχε φύγει. 8. Συντελεσµένος : φανερώνει κάτι που θα γίνει µετά (στο µέλλον) και θα είναι τελειωµένο σε µια ορισµένη στιγµή: π.χ. Στο τέλος του µήνα θα έχω πληρωθεί. Συγκεντρώνοντας τους χρόνους, µπορούµε να τους βάλουµε στις παρακάτω οµάδες: ƒ π π ƒ π π ª π π ( ƒ ) ( ƒ ) (ª ) πριν τώρα µετά Παρατατικός Ενεστώτας Εξακολουθητικός Αόριστος Παρακείµενος Συνοπτικός Υπερσυντέλικος Συντελεσµένος Μελετώντας τους χρόνους των ρηµάτων, καταλαβαίνουµε ότι µας φανερώνουν πότε γίνεται κάτι αλλά και πώς. ηλώνουν δηλαδή το χρόνο αλλά και τον τρόπο. Έτσι, οι χρόνοι µπορούν να φτιάξουν κι άλλες οµάδες, ανάλογα µε τον τρόπο που φανερώνουν: 12
ENOTHTA 1 À π π À π π À ª π Ενεστώτας Αόριστος Παρακείµενος Παρατατικός Συνοπτικός Υπερσυντέλικος Εξακολουθητικός Συντελεσµένος Στην υποτακτική έγκλιση σχηµατίζονται οι χρόνοι: ενεστώτας, αόριστος και παρακείµενος. Στην προστακτική έγκλιση σχηµατίζονται οι χρόνοι: ενεστώτας, αόριστος και παρακείµενος. ιαπιστώνουµε ότι οι χρόνοι στην υποτακτική και στην προστακτική α- ποδίδουν το πότε γίνεται κάτι διαφορετικά από τους χρόνους στην οριστική έγκλιση: π.χ. Θα σε καλέσω, αν τελειώσω. (Το ρήµα αν τελειώσω είναι υποτακτική αορίστου και φανερώνει ότι η πράξη θα γίνει στο µέλλον.) Λύστε στο σπίτι σας αυτή την άσκηση. (Το ρήµα Λύστε είναι προστακτική αορίστου και φανερώνει ότι η πράξη θα γίνει στο µέλλον.). Ú Áˆ ÁÚ appleùfi ÏfiÁÔ ñ Ò appleâúèáú ÊÔ ÌÂ Ó appleú ÁÌ Περιγράφουµε ένα αντικείµενο όταν θέλουµε να δώσουµε στον αναγνώστη µια ολοκληρωµένη εικόνα γι αυτό. Οργανώνουµε το κείµενό µας µε βάση τα παρακάτω: È Â Ó È, appleò ÙÔ Ï ÓÂ Î È appleô Ú ÛÎÂÙ È. ÔÈ Â Ó È Ë ÁÂÓÈÎ ÂÓÙ appleˆûë appleô Ì ÓÂÈ. Ò Â Ó È (appleâúèáú ÊÔ Ì Ì ÏÂappleÙÔÌ ÚÂÈÂ Ù È È ÙÂÚ Ú ÎÙËÚÈÛÙÈÎ ÙÔ ). Ò Î Ù ÛΠÂÙ È Î È Ì ÙÈ ÏÈÎ. 13
TA I IA, TO OI, METAºOPIKA ME A Ò ÚËÛÈÌÔappleÔÈÂ Ù È (π.χ. διακοσµητικό, για συγκεκριµένη χρήση κ.ά.). Ò Î È applefiùâ ÙÔ appleôîù Û ÌÂ, appleò Î È appleô ÙÔ appleúˆùôâ ÌÂ. ÔÈ appleâúèûù ÙÈÎ Û ÂÙ ÔÓÙ È ÌÂ Ùfi (appleúôûˆappleèî ÈÛÙÔÚÈÎ ). Ò ÓÈÒıÔ ÌÂ Î È ÙÈ ÛÎÂÊÙfiÌ ÛÙÂ Û ÂÙÈÎ ÌÂ Ùfi.. appleâíâúá ÔÌ È ÙÈ ÂÚÁ Û Â ÙÔ Û ÔÏÈÎÔ È Ï Ô 1. µúâ ÙÂ fiûâ appleïëúôêôú Â Ì ÓÂÈ ÙÔ Ì ÚÔ ÙÔ ÎÂÈÌ ÓÔ appleô appleâúè- ÁÚ ÊÂÈ ÙÔÓ «Ú ÛÎ ÎË», ÙÔ apple ÏÈfi ÙÔÎ ÓËÙÔ, Î È ÁÚ ÙÂ ÙÂ ÛÙÔÓ apple - Ó Î : χρώµα σχήµα εσωτερικές λεπτοµέρειες εξωτερικές λεπτοµέρειες Ήταν καφέ ή γκρίζο ή χακί. Μακρόστενο, µε κοφτό το µπροστινό και µυτερό το πίσω µέρος, σαν οβίδα. ιακοσµητική επένδυση στο εσωτερικό του µε βυσσινί αληθινό δέρµα. Ψηλό αυτοκίνητο, ανοιχτό, χωρίς κουκούλα. Στο πίσω µέρος είχε ένα ξύλινο ντουλαπάκι. 2. Â ÙÂ ÙË ÛÂÈÚ ÌÂ ÙËÓ ÔappleÔ Ë Û ÁÁÚ Ê apple ÚÔ ÛÈ ÂÈ Ù ÛÙÔÈ Â ÙË appleâúèáú Ê. ÚÒÙ Ó Ê ÚÂÈ Ùfi appleô appleâúèáú ÊÂÙ È: «Ó apple Ìapple - Ï ÈÔ ÙÔÎ ÓËÙÔ...». ñ ÙË Û Ó ÂÈ Ó Ê ÚÔÓÙ È Ù È È ÙÂÚ Ú ÎÙËÚÈÛÙÈÎ ÙÔ. ÔÈ Â Ó È Ù ; ÙÔ fióôì : ÙÔ Û Ì : ÙÔ ÚÒÌ : Ú ÎÙËÚÈÛÙÈÎ ÏÂappleÙÔÌ ÚÂÈÂ : Καραϊσκάκης που µοιαζε µε οβίδα κοµµένη µπροστά κατακόρυφα σαν φάτσα µούργικου σκύλου πίσω κατέληγε σε µύτη που θύµιζε ουρά τσαλαπετεινού το χρώµα του ήταν καφέ ή γκρίζο ή ίσως και χακί, από µέσα ήταν στρωµένο µε βυσσινί πετσί αληθινό ήταν ψηλό, εντελώς ανοιχτό και δίχως κουκούλα... κι εκεί στη µύτη υπήρχε ένα ξύλινο ντουλαπάκι 14
ENOTHTA 1 Ë ÁÂÓÈÎ ÂÓÙ appleˆûë:...ήταν ένα αυτοκίνητο µε δικό του χαρακτήρα και εµφάνιση προκλητική. ñ Ò appleúô ˆÚ ÂÈ ÌÂÙ Ë appleâúèáú Ê, applefi ÙÔ Ì Û Ì ÚÔ appleúô ٠͈ applefi ÙÔ Íˆ Ì ÚÔ appleúô ÙÔ Ì Û ; Η περιγραφή του αυτοκινήτου γίνεται από το έξω µέρος προς το µέσα, α- φού πρώτα αναφέρεται το χρώµα του και ύστερα το χρώµα των καθισµάτων. Kατόπιν ξαναγυρίζει στην εξωτερική του εµφάνιση κι έτσι προχωράει ως το τέλος. ñ ÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi ÙÔ ÙÔÎÈÓ ÙÔ, appleôèô Ì ÚÔ appleâúèáú ÊÂÙ È appleúòù Î È appleôèô ÌÂÙ ; Στο εξωτερικό του αυτοκινήτου περιγράφεται πρώτα το µπροστινό µέρος και στη συνέχεια το πίσω. 3. Û ÁÁÚ Ê Ì ÓÂÈ Î È ÙÈ ÈÎ ÙË ÂÓÙ appleòûâè applefi ÙÔ ÙÔÎ - ÓËÙÔ, ÁÈ Ó Î ÓÂÈ appleèô ˆÓÙ Ó ÙËÓ appleâúèáú Ê. È apple Ú ÂÈÁÌ, Ï ÂÈ: «Ó apple Ìapple Ï ÈÔ ÙÔÎ ÓËÙÔ appleô ÌÔÈ Â Ì Ի. ÌappleÏËÚÒÛÙ ÙÔÓ apple Ú - Î Ùˆ apple Ó Î ÌÂ Ù Û fiïè appleô Î ÓÂÈ Ë Û ÁÁÚ Ê : Ì ÚË ÙÔÎÈÓ ÙÔ Û fiïè µέσα ήταν στρωµένο...µια πολυτέλεια που ερχόταν σε αντίθεση µε βυσσινί πετσί αληθινό µε το σύνολο η µηχανή κοµµένη µπροστά σαν φάτσα µούργικου σκύλου το πίσω µέρος πίσω κατέληγε σε µύτη που θύµιζε ουρά τσαλαπετεινού υπήρχε ένα όπου πετούσαµε τα κοστούµια του µπάνιου, ξύλινο ντουλαπάκι τα ψαρικά, κι ό,τι άλλο ανάκατα 4. Ù Û ÌÈ ÈÙÚ Ó ÙÔ appleô Ï ÙÔ ÙˆÓ ÔÓÂ ÚˆÓ Û. ŒÓ Û ÁÁÂÓ Û ı ÏÂÈ Ó Û ÙÔ ÁÔÚ ÛÂÈ. Ú ÙÂ Ó Û ÓÙÔÌÔ ÁÚ ÌÌ ÁÈ Ó ÙÔ ÙÔ appleâúèáú ÂÙ ÎÚÈ Ò. 15
TA I IA, TO OI, METAºOPIKA ME A Ì ÚÓË, 12 6-2005 ÔÏ Á appleëì ÓË ÌÔ ÁÈ ÁÈ, Ô Óˆ Ù appleèô ÁÏ Î ÊÈÏÈ ÌÔ. ÂÓ Í ÚÂÈ applefiûô Ì ÂÓıÔ Û ÛÂ Ë appleúfiù - Û ÛÔ Ó ÌÔ ÁÔÚ ÛÂÈ Î ÈÓÔ ÚÈÔ appleô Ï ÙÔ, ÊÔ Ùfi appleô ˆ Â Ó È appleè ÌÈ- ÎÚfi ÁÈ Ì Ó. Ô ÁÚ Êˆ, ÏÔÈapplefiÓ, appleò Â Ó È ÙÔ appleô Ï ÙÔ appleô Â Û Ó Ì - Á, ÁÈ Ù appleúô ı appleô Ì ÙËÏÂÊÒÓËÛ ÂÓ ÌappleÔÚÔ Û ÌÂ Ó Ù appleô Ì Ì ÙËÓ ËÛ Ì. Ù Ú Ó, ÌÈ Ì Ú, ÂÓÙÂÏÒ Ù, Î ıò appleâúóô Û applefi ÙÔ appleô ËÏ Ù - ÈÎÔ ÙË ÁÂÈÙÔÓÈ, appleúfiûâí ÛÙË ÈÙÚ Ó ÙÔ Ó appleô Ï ÙÔ. applefi Ì ÎÚÈ Ê È- ÓfiÙ Ó ÌfiÓÔ ÙÔ ÙÈÌfiÓÈ ÙÔ, appleô ÌÔÈ Â Ì ÎÂÊ ÏÈ appleâú Ê ÓÔ Ù ÚÔ. ÏËÛÈ - ˆ ÛÙË ÈÙÚ Ó, Î È ÙÈ Ó ˆ ÙÔ ˆÚ ÈfiÙÂÚÔ appleô Ï ÙÔ appleô  ÂÈ ÛÙË ˆ ÌÔ. Ó È ËÏfi, Î Ù ÎfiÎÎÈÓÔ, ÌÂ Ô ÌÂÁ Ï ÊÒÙ ÛÙÔ apple Ûˆ Ì ÚÔ ÙÔ. È Úfi-  ÙÔ Ô Ó Ï ÛÙÈ Ì appleôïï ıè Ï ÎÈ, ÁÈ Ó ÎÚ ÙÈ Ù È Î Ï ÙÂÚ ÛÙÔ ÚfiÌÔ Î È È È ÙÂÚ ÛÙËÓ ÛÊ ÏÙÔ. Ô ÙÈÌfiÓÈ ÙÔ Î Ù Ï ÁÂÈ ÛÂ Ô ÎÚ Π- Ï ÌÌ Ó ÌÂ Ó ÂÈ ÈÎfi ÏÈÎfi, ÚÒÌ ÙÔ appleôúùôî Ï, ÁÈ Ó ÌËÓ È ÚÒÓÔ Ó Ù - ÚÈ. Ùˆ applefi ÙÔ Û ÂÚÔ appleô Û Ó ÂÈ ÙÔ ÌappleÚÔÛÙÈÓfi Ì ÙÔ apple Ûˆ Ì ÚÔ apple Ú ÂÈ ÛÙÂÚÂˆÌ ÓË ÌÈ ÌÈÎÚ ÙÚfiÌapple, Û appleâú appleùˆûë appleô ÍÂÊÔ ÛÎÒÛÂÈ Î Ó Ó Ï - ÛÙÈ Ô, ÎÈ Ó ÌÈÎÚfi appleôúùôî Ï Û ÎÔ Ï ÎÈ ÌÂ Ô ÌÈÎÚ Ï Ìapple ÎÈ ÁÈ Ó ÌappleÔÚÂ Ó ÓÙÈÎ Ù ÛÙ ÛÂÈ fiappleôèô ÛÔ Î Â. Ô appleèô Î Ù appleïëîùèîfi, fiìˆ, ÁÈ ÁÈ, Â Ó È Ùfi appleô Ú ÛÎÂÙ È ÛÙÔ apple Ûˆ Ì ÚÔ, apple Óˆ apple ÙË Úfi : ÌÈ ÌÈÎÚ Û Ú Ì - Ó Í ÏÈÓÔ Î Ï ı ÎÈ ÌÌ ÓÔ appleú ÛÈÓÔ. Ÿappleˆ ÌÔ ÂÍ ÁËÛÂ Ô appleˆïëù, ÚËÛÈÌ ÂÈ ÁÈ Ó ÌÂÙ Ê ÚÂÈ È ÊÔÚ ÌÈÎÚÔappleÚ ÁÌ Ù, ÎÈ fiù Ó ÂÓ ÙÔ ÚÂÈ ÂÛ È, ÌappleÔÚÂ Ó ÙÔ Á ÏÂÈ., ÁÈ ÁÈ ÌÔ, ÌfiÏÈ ÙÔ ÂÈ, ı ÂÓıÔ ÛÈ ÛÙ ÎÈ ÂÛ! Ó È ÙfiÛÔ fiìôúêô Ì ٠ˆËÚ ÚÒÌ Ù ÙÔ Î È Ù Î ÏÔÁ ÏÈÛÌ Ó ÊÒÙ Î È appleâù ÏÈ ÙÔ. ıâ ÊÔÚ appleô appleâúó ˆ applefi ÎÂÈ, ÛÙ ÎÔÌ È Î È ÙÔ Â ˆ ÎÈ ÓËÛ Ò Ì appleˆ ÙÔ - ÁÔÚ ÛÂÈ Î appleôèô Î È ÂÓ appleúôï ˆ ÂÁÒ. È Ùfi, Á appleëì ÓË ÌÔ ÁÈ ÁÈ, appleú appleâè Ó È ÛÙÔ ÌÂ.   ÚÈÛÙÒ appleôï Î È Û ÊÈÏÒ ÁÏ Î ÁÏ Î, ÂÁÁÔÓ ÛÔ ÙÂÊ Ó 16
ENOTHTA 1 5. appleôïôáèûù «ı ̈Û» Î È ÚÓÂ Ù È Ó ÁÚ ÂÈ Ô È ÁÚ ÌÌ Ù ÛÙË ÛÂÈÚ. µúâ Ù appleôèâ Ï ÍÂÈ ÚÂÈ ÔÓÙ È ÈfiÚıˆÛË Oι λέξεις που χρειάζονται διόρθωση είναι: Σάβατο Σάββατο γράµα γράµµα παπού παππού Θεσαλονίκη Θεσσαλονίκη θάλασα θάλασσα απορίψουµε απορρίψουµε διάλειµα διάλειµµα περιβάλον περιβάλλον συνενοηθήκαµε συνεννοηθήκαµε κατειληµένες κατειληµµένες έκληση έκκληση. Í ÛÎÔ Ì È appleâúèûûfiùâúô EÌapple ˆÙÈÎ ÛÎ ÛÂÈ 1. Συµπλήρωσε τα σύµφωνα (µ ή µµ, ν ή νν, λ ή λλ, ρ ή ρρ) που λείπουν βα ένος συ εχίζω τριαντάφυ ο συ οή γινό ενο γέ ια συ αλητήριο κή υκας ση αίνω συ εφιάζει γαρίφα ο γρα άριο γε ήτρια άµυ ο συ αθητής Επτά ησα άµι α κρε ύδι Πελοπό ησος εκατο ύριο Μεγαλό ησος ά εσα ωδεκά ησα έ εσα Αλό ησος α έσως 17