Το Τρίγραμμο 卦 Πριν ασχοληθούμε με το γνωστό Ba Gua, θα ήταν χρήσιμη μια αναφορά στην έννοια του Τριγράμμου. Όπως το λέει η λέξη το Τρίγραμμο είναι μία «εικόνα», αποτελούμενη από τρεις (3) γραμμές. Το Τρίγραμμο στα Κινέζικα λέγεται Gua (Γκούα) και η κάθε γραμμή λέγεται Yao (Γιάο). Το τρίγραμμο είναι μία εικόνα. Δηλαδή η αναπαράσταση με τρεις γραμμές μίας εικόνας. Θα το καταλάβετε καλύτερα αργότερα, όταν διαβάσετε για το Ba Gua. Γιατί τρεις; Θυμάστε το Yin και το Yang; Λέγεται λοιπόν ότι ο αρχαίος σοφός Fu Xi (Φου Σι) παρατήρησε τη Φύση εξονυχιστικά, μελέτησε τα ζώα και τα φυτά, τα νερά και τις κοιλάδες, τα βουνά και τους κάμπους, ακόμα και τον ίδιο τον Ουρανό, και κατάλαβε ότι υπάρχουν δύο ειδών δυνάμεις στη Φύση. Αυτές που είναι ενεργητικές και σε συνεχή κίνηση (YANG) και αυτές που είναι παθητικές, ήρεμες και ακίνητες (ΥΙΝ). Τις Yang τις απεικόνισε με μία ευθεία γραμμή και τις Yin με μία σπασμένη γραμμή.... Yang...Yin Ένα τρίγραμμο λοιπόν αποτελείται από τρία yao (γραμμές) σε διαφορετικούς συνδυασμούς και διαφορετικές θέσεις, π.χ. δύο Yin και μία Yang με τη Yang γραμμή στη μέση, δύο Yang και μία Yin με τη Yin γραμμή κάτω κ.ο.κ. Οι τρεις αυτές γραμμές στο Τρίγραμμο υποδηλώνουν την Κοσμική Τριάδα, όπως φαίνεται στο σχήμα. Τα τρίγραμμα κατάγονται λοιπόν από το Yin και το Yang, αλλά οι αμέσως προηγούμενοι πρόγονοί τους είναι τα Δίγραμμα, δηλαδή «εικόνες» με δύο γραμμές (yao). Πάμε πάλι από την αρχή... 1 / 8
Μάθαμε ότι από το Απόλυτο Κενό, όπου δεν υπάρχει ενέργεια και ύλη, χώρος και χρόνος, ύπαρξη ή μη ύπαρξη, και που θα μπορούσε να οδηγήσει κάθε λογικό άνθρωπο στην τρέλα, δημιουργήθηκαν οι δύο Δυνάμεις, Yin και Yang, που είναι απόλυτα κατανοητές στον καθένα, γιατί ο καθένας μας ξέρει τον Ουρανό και τη Γη, το Φως και το Σκοτάδι, το Θετικό και το Αρνητικό. Θυμάστε τώρα που είπαμε ότι μία από τις βασικές ιδιότητες του Yin και του Yang είναι η δημιουργία κάτι καινούριου; Λοιπόν, από την αλληλεπίδραση του Yin και του Yang δημιουργήθηκαν τα 4 Δίγραμμα. Ο Fu Xi λοιπόν, τοποθετώντας σε κάθε γραμμή από μία Yang και μία Yin, σχημάτισε 4 ζευγάρια γραμμών. Έτσι έχουμε: Μα ποιος είναι ο Fu Xi; Κατά την Κινέζικη παράδοση ο Fu Xi ήταν ένας Μέγας Σοφός, που έζησε περίπου το 3000 π.χ., και στον οποίο ανήκουν όλες οι παραπάνω όμορφες ανακαλύψεις, συν το Ba Gua. Στα έτη αυτά έχει την καταγωγή του και το Feng Shui και ο Fu Xi κερδίζει τον τίτλο του πρώτου Feng Shui Master. Ο Fu Xi έψαχνε συνεχώς για τα μυστικά της ζωής στη Γη και της δημιουργίας του κόσμου και πίστευε ότι υπάρχει ένας συμπαντικός κανόνας για όλα αυτά και ω! του θαύματος, κατάφερε μετά από πολύ παρατήρηση, σκέψη και διαλογισμό να φτάσει σε κάποια συμπεράσματα, να τα καταγράψει σε κωδική γλώσσα και να τα κληροδοτήσει στους μεταγενέστερους σοφούς, που φρόντισαν να τα διατηρήσουν τόσο καλά, ώστε να βρίσκονται σήμερα καταγραμμένα ακόμα και σε ιστοσελίδες του διαδικτύου. Το επίτευγμά του ήταν τεράστιο και θαυμαστό, διότι μέσα σε λίγες γραμμικές πληροφορίες είχε κατορθώσει να συσσωρεύσει σχεδόν όλη τη σοφία του κόσμου και να συμπεριλάβει όλα τα ορατά και μη φαινόμενα. Βέβαια στάθηκε και τυχερός, διότι κάποια πράγματα του δόθηκαν ως «μάννα εξ ουρανού» ή μάλλον ως «μάννα εκ ποταμού», όπως θα διαπιστώσετε και εσείς οι ίδιοι στη συνέχεια. 2 / 8
Τα παραπάνω δεν λέγονται με ειρωνεία. Τουναντίον! Σκεφτείτε μόνο ότι όλες οι Ανατολικές Μεταφυσικές Επιστήμες και Σπουδές, από το Feng Shui και την Κινέζικη Αστρολογία μέχρι το Βελονισμό και τις Πολεμικές Τέχνες, βασίζονται πάνω στις ίδιες αυτές πολύτιμες πληροφορίες που ανακάλυψε, συνέλεξε και κατέγραψε ο σοφός αυτός άνθρωπος. Μόνο που στην πραγματικότητα ο Fu Xi δεν ήταν ένας άνθρωπος! Fu Xi είναι το όνομα μίας φυλής πρωτόγονων ανθρώπων, που ήξεραν πώς να εκτρέφουν κατοικίδια ζώα, διότι Fu Xi σημαίνει «δαμαστές ζώων». Λίγος μύθος, λίγη αλήθεια. Εξάλλου έτσι δε συμβαίνει πάντοτε με όλα τα σοφά και θαυμαστά; Συνεχίστε να τον φαντάζεστε όμως, όπως στη φωτογραφία της σελίδας. Δεν πρόκειται να αλλάξει σε τίποτα την Αλήθεια, την Ομορφιά και τη Σοφία αυτών που θα μάθετε και που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της σπουδής του Feng Shui. Το Ba Gua 八卦 Λοιπόν, Gua (γκούα) σημαίνει Τρίγραμμο και Ba (Πα) σημαίνει Οκτώ. Ba Gua (Πάκουα) σημαίνει Οκτώ Τρίγραμμα. Υπάρχουν δύο είδη Ba Gua: Το Ba Gua του Αρχέγονου Ουρανού και Το Ba Gua του Μεταγενέστερου Ουρανού Ο θρυλικός Fu Xi είναι ο πατέρας του πρώτου. Το Xian Tian Ba Gua ( 先天八卦 ), δηλαδή τα Αρχέγονα Οκτώ Τρίγραμμα, ή τα Οκτώ Τρίγραμμα του Αρχέγονου Ουρανού, δημιουργήθηκαν στη φάση μετά την αλληλεπίδραση των δυνάμεων Yin και Yang με τα τέσσερα Δίγραμμα. Προσθέτοντας μία γραμμή Yin και μία γραμμή Yang σε κάθε δίγραμμο προέκυψαν γραφικά τα οκτώ τρίγραμμα. Στην αρχή ο Fu Xi τα είχε καταχωρίσει σε ένα τετράγωνο πίνακα, αλλά μετά επέλεξε το στρογγυλό, γιατί ταίριαζε περισσότερο στην κυκλική φύση των δυνάμεων του Κόσμου και στην αέναη φύση των αλλαγών του Σύμπαντος. Έτσι έφτιαξε αυτή εδώ την όμορφη εικόνα. 3 / 8
Όπως παρατηρείτε, το Αρχέγονο Ba Gua έχει τον Ουρανό στο πάνω μέρος και τη Γη στο κάτω. Επίσης έχει τη Φωτιά απέναντι από το Νερό. Το Ba Gua αυτό με λίγα λόγια αντιπροσωπεύει την τέλεια τάξη του Σύμπαντος. Το Δυαδικό Μοντέλο, την πολικότητα των Δυνάμεων της Φύσης. Εδώ δεν έχουμε Βορρά και Νότο, Ανατολή και Δύση. Στην ουσία πρόκειται για μία στατική, τέλεια εικόνα του Κόσμου. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι στην πράξη τα Τρίγραμμα σε αυτό το Ba Gua δεν αντιστοιχούν στις οκτώ κατευθύνσεις. Βασικά όμως οι κατευθύνσεις συμπεριλήφθηκαν στην αναδιάταξη του Ba Gua, όταν ο Wen Wang ( 文王 ), ο ιδρυτής της Δυναστείας Zhou, το αναδιαμόρφωσε για να ενσωματώσει όλες τις διακυμάνσεις και μεταβολές της φύσης σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο σύμπαν. Έτσι δημιουργήθηκε το Wen Wang Ba Gua ( 文王八卦 ) ή το Hou Tian Ba Gua ( 後天八卦 ), δηλαδή το Ba Gua του Wen Wang ή το Ba Gua του Μεταγενέστερου Ουρανού (Οκτώ τρίγραμμα του Μεταγενέστερου Ουρανού), όπως φαίνεται εδώ: Ο Βορράς είναι καλυμμένος με πάγο, γι αυτό και το τρίγραμμο του Νερού τοποθετήθηκε στο Βορρά, ο Νότος πάλι είναι θερμός, γι αυτό το Τρίγραμμο της Φωτιάς τοποθετήθηκε στο Νότο. Πέρα απ αυτό όμως το Νερό πάντα κινείται προς τα κάτω και ποτέ δεν ανεβαίνει προς τα πάνω, ενώ το αντίθετο συμβαίνει και με τη φωτιά. Γι αυτό και τα τρίγραμμα αυτά τοποθετήθηκαν στο κάτω και πάνω μέρος αντίστοιχα. Αν και ενδιαφέρον, είναι περιττό σε αυτό το επίπεδο και ίσως κουραστικό να συμπεριλάβουμε εδώ όλες τις ερμηνείες της διάταξης των Τριγράμμων. Το γιατί τοποθετήθηκαν έτσι επιδέχεται πολλές ερμηνείες. Είναι εντούτοις άγνωστο ακόμα και από τους συγχρόνους του με ποια κριτήρια ο Wen Wang αναδιάταξε τα τρίγραμμα στο δικό του Ba Gua. Όσον αφορά τη σχέση μεταξύ τους αρκεί να θυμάστε ότι το Αρχέγονο Ba Gua αποτελεί τη θεωρία (Ti) και το Μεταγενέστερο Ba Gua αποτελεί την πρακτική (Yong) και γι αυτό το τελευταίο χρησιμοποιείται περισσότερο ως σημείο αναφοράς. Και τέλος ότι τα Τρίγραμμα αντιστοιχούν σε πάρα πολλές έννοιες, όπως σε μέλη της οικογένειας, σε μέρη του ανθρώπινου σώματος, σε αριθμούς και σε στοιχεία, για να αναφέρουμε κάποιες από τις πιο σημαντικές. Στην πραγματικότητα αντιπροσωπεύουν όλα τα φαινόμενα, ορατά και μη ορατά. Τα δύο Ba Gua έχουν την καταγωγή τους σε δύο άλλους κώδικες, που αποτέλεσαν τον πρόδρομο και την αφορμή της τελικής τους διαμόρφωσης. Το πώς και το γιατί δεν 4 / 8
ενδιαφέρει στην παρούσα φάση. Το Αρχέγονο Ba Gua προήλθε από το He Tu και το Μεταγενέστερο Ba Gua προήλθε από το Luo Shu. Τι είναι τελικά το τρίγραμμο; Είπαμε ότι το Τρίγραμμο είναι η αναπαράσταση μίας εικόνας που σχηματίζεται με τρεις (3) γραμμές (yao). Στην ουσία περιλαμβάνει όχι μόνο την αναπαράσταση, αλλά και τα χαρακτηριστικά του τριγράμμου, ανάλογα με την έννοιά του. Χωρίς να εξαντλήσουμε και τα 8 Τρίγραμμα, θα σας δείξουμε παραστατικά δύο από αυτά που είναι και τα πιο κατανοητά. Το Τρίγραμμο του Νερού αποτελείται από δύο Yin (σπασμένες) γραμμές πάνω και κάτω και μία Yang (ευθεία) γραμμή στη μέση. Οι δύο Yin γραμμές αντιπροσωπεύουν τη γη και η Yang γραμμή αντιπροσωπεύει την κίνηση. Η κίνηση μέσα στη γη, από πάνω και προς τα κάτω, αντιπροσωπεύει το Νερό. Το Τρίγραμμο της Λίμνης αποτελείται από μία Yin (σπασμένη) γραμμή που αντιπροσωπεύει τη Γη και δύο Yang (ευθείες) γραμμές που αντιπροσωπεύουν τον Ουρανό. Εδώ ο Ουρανός φαίνεται να είναι κάτω από τη Γη. Αυτό μοιάζει ακριβώς με την Λίμνη που αντανακλά τον Ουρανό μέσα στα νερά της πάνω στην επιφάνεια της Γης. Το He Tu 河圖 Μια φορά κι έναν καιρό (ίσως το 3000 π.χ.) ο Fu Xi διαλογιζόταν κοντά στον Κίτρινο Ποταμό της Κίνας, όταν ξαφνικά εμφανίστηκε μέσα από τα νερά του ποταμού ένα Aλογο με κεφάλι Δράκου και λέπια ψαριού και με ένα περίεργο σχέδιο στην πλάτη του. Το σχέδιο αποτελούταν από μαύρες και άσπρες κουκίδες. Το περίεργο της όλης εμφάνισης αυτού του πλάσματος έκανε το Fu Xi να καταλάβει ότι επρόκειτο, όχι για ένα απλό θαλάσσιο άλογο, αλλά για ένα θεόσταλτο πλάσμα, που θα του έδινε τις απαντήσεις στις μέχρι τότε «υπαρξιακές» του ανησυχίες. Σημείωσε αμέσως το σχέδιο στην άμμο πριν το 5 / 8
Δρακάλογο γίνει καπνός. Το σχέδιο αυτό ονομάζεται He Tu. He (προφέρεται Χε) σημαίνει ποταμός και Tu (προφέρεται Του) σημαίνει χάρτης. He Tu λοιπόν σημαίνει ο «Χάρτης του Ποταμού». Σας θυμίζει κάτι το άσπρο και το μαύρο χρώμα που έχουν οι κουκίδες; Ακριβώς. Αντιπροσωπεύουν το Yin και το Yang. Πέρα από το χρώμα, επίσης βλέπουμε ότι οι κουκίδες είναι κατανεμημένες έτσι ώστε να αντιπροσωπεύουν κάποιο αριθμό. Έτσι έχουμε το ακόλουθο αριθμητικό σχέδιο. Αν αντιπαραβάλλετε τα δύο σχέδια, το γραμμικό και το αριθμητικό, θα δείτε ότι οι άσπρες κουκκίδες αντιπροσωπεύουν μονούς αριθμούς και οι μαύρες ζυγούς αριθμούς. Γιατί οι μονοί αριθμοί είναι Yang και οι ζυγοί αριθμοί είναι Yin. Επίσης προσέξτε ότι οι αριθμοί είναι ταξινομημένοι κατά ζεύγη και κάθε ζεύγος περιλαμβάνει έναν αριθμό Yang και έναν αριθμό Yin. Το He Tu όπως και το Ba Gua που προήλθε από αυτό, είναι μία απεικόνιση των πολικών δυνάμεων της φύσης. Απλά το He Tu απεικόνιζε τον ιδανικό κόσμο μέσα από το Yin και το Yang και τους αριθμούς ανά ζεύγη. Η μελέτη του He Tu από τον Fu Xi και τον κάθε Φου Σι της εποχής του, οδήγησε σε συμπεράσματα πιο συγκεκριμένα για τον τρόπο λειτουργίας της φύσης και σε πιο ακριβείς υπολογισμούς των φαινομένων. Για παράδειγμα από το παραπάνω σχέδιο οι σοφοί-παρατηρητές, εκείνης της εποχής, επειδή ο Νότος είναι πιο ζεστός και οι πύρινες ενέργειες έχουν ανοδική τάση, αντιστοίχησαν το Νότο και τη Φωτιά στο πάνω μέρος του σχεδίου, δηλαδή στις κουκκίδες (ζεύγος αριθμών) που εμφανίζονταν προς το πρόσωπο του Αλόγου. Αντίστοιχα επειδή ο Βορράς είναι κρύος και οι υδάτινες ενέργειες έχουν καθοδική τάση αντιστοίχησαν το Βορρά στο κάτω μέρος του σχεδίου, δηλαδή στις κουκκίδες (ζεύγος αριθμών) που εμφανίζονταν 6 / 8
στο πίσω μέρος της πλάτης του Αλόγου. Κατά παρόμοιο τρόπο αντιστοίχησαν τα υπόλοιπα 5 στοιχεία και τις κατευθύνσεις. Λέγεται μάλιστα ότι το πρόσωπο του Αλόγου έδειχνε προς το Νότο με την ουρά προς το Βορρά κ.ο.κ. Προέκυψε λοιπόν το τελικό σχέδιο, όπως φαίνεται εδώ. Η ανάγκη της ενσωμάτωσης περισσότερων εννοιών οδήγησε στη δημιουργία των τριγράμμων και τη διάταξή τους με βάση το σχέδιο του He Tu, σε έναν πίνακα κυκλικής μορφής, το γνωστό Αρχέγονο Ba Gua. Το Luo Shu 洛書 Μετά την εποχή του Fu Xi, ένας βασιλιάς, ονόματι Xia Yu (Yu the Great), ιδρυτής της Δυναστείας Xia, είδε μία γιγάντια χελώνα μέσα στα νερά του Ποταμού Λο. Η χελώνα πέραν του αφύσικου μεγέθους της έφερε έγχρωμα σημάδια πάνω στην πλάτη της. Τα σημάδια και πάλι καταγράφηκαν. Να ποιο ήταν το σχέδιο. Και πάλι εδώ υπήρχαν ομοιότητες με το σχέδιο που είχε βρεθεί πάνω στο Αλογο, μόνο που αυτή τη φορά οι κουκκίδες ήταν έγχρωμες και όχι μαύρες και άσπρες, και δεν ήταν κατανεμημένες ανά ζεύγη αριθμών. Το σχέδιο αυτό ονομάστηκε Luo Shu. Το όνομά του προέρχεται από τον ποταμό Λο και από ένα βιβλίο. Το Luo Shu ήταν δηλαδή το βιβλίο όπου καταγράφηκε το σχέδιο. Οι ομοιότητες 7 / 8
μεταξύ των δύο «εκ ποταμού» σχεδίων είχαν σαν αποτέλεσμα και σε αυτούς τους αριθμούς να αποδοθούν χρώματα, κατευθύνσεις και ενεργειακές ιδιότητες. Μόνο που στο Luo Shu οι αριθμοί δεν είναι στατικά τοποθετημένοι. Υπάρχει μία ροή (χρονική) που ξεκινάει από το κέντρο (5) και καταλήγει στο 4 (ΝΑ). Η σειρά πάει ως εξής (5-6-7-8-9-1-2-3-4). Αν και τετράγωνο το Luo Shu έχει κυκλική εσωτερική φύση. Το Luo Shu σε αντίθεση με το He Tu αντιπροσωπεύει την κίνηση, τις αλλαγές και την αλληλεπίδραση μεταξύ των ενεργειών του ανθρώπου και της φύσης. Αν το He Tu είναι η θεωρία, το Luo Shu είναι η πράξη και με βάση τη διάταξη των αριθμών αναδιατάχθηκε και το Αρχέγονο Ba Gua, και σχηματίστηκε το Μεταγενέστερο Ba Gua, που ήταν πλέον η μέθοδος υπολογισμού των αλλαγών στο σύμπαν. Οι 9 αριθμοί αντιπροσωπεύουν 9 διαφορετικούς συνδυασμούς ενεργειών και θα τους λέμε από δω και πέρα Άστρα. Επιπλέον πληροφορίεςτο Luo Shu λέγεται και Μαγικό τετράγωνο. Αν προσθέσουμε τους αριθμούς διαγώνια, οριζόντια ή κάθετα, μας δίνουν πάντα άθροισμα 15. Το τετράγωνο αυτό αστρολογικά συμπίπτει με το τετράγωνο του πλανήτη Κρόνου (δεν είναι σύμπτωση, στα Ιπτάμενα Αστρα θα καταλάβετε γιατί). Όλοι σήμερα ξέρουμε, αλλά και δεν μπορούμε να πιστέψουμε ότι τα σχέδια αυτά εμφανίστηκαν στις πλάτες περίεργων ζώων. Στην πραγματικότητα δεν μας είναι γνωστό από πού προήλθαν. Αρχαία χειρόγραφα αναφέρουν ότι ουράνιοι επισκέπτες έδειξαν αυτά τα θαυμαστά σχέδια στους ανθρώπους. Η πιθανότητα οι επισκέπτες αυτές να ήταν εξωγήινοι είναι μεγαλύτερη από την πιθανότητα ενός Αλόγου με κεφάλι Δράκου και μίας Γιγάντιας Χελώνας (μήπως ήταν διαστημόπλοια;). 8 / 8