ΑΠΟΨΕΙΣ ΔΕΔΔΗΕ ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΡΑΕ ΠΡΟΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 152 ΚΑΙ 155 ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΜΔΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΣΤΑ ΜΔΝ Η ΡΑΕ, με ανακοίνωση από 22.12.2017 στην ιστοσελίδα της, έθεσε σε δημόσια διαβούλευση πρότασή της σχετικά με την τροποποίηση των άρθρων 152 και 155 του Κώδικα ΜΔΝ για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών. Σύμφωνα με την ανακοίνωσή της, κατά την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του Κώδικα ΜΔΝ διαπιστώθηκε ότι για την ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή των διαδικασιών, καθώς και για τον αποτελεσματικό έλεγχο και την άσκηση εποπτείας εκ μέρους του Ρυθμιστή, ορισμένα στάδια της διαδικασίας που περιγράφονται στον Κώδικα χρήζουν εξειδίκευσης. Επίσης, οι βελτιώσεις αυτές εντοπίζονται ιδίως στους χρόνους κατά τους οποίους υφίστανται υποχρεώσεις τόσο εκ μέρους του παραγωγού όσο και εκ μέρους του Διαχειριστή για την υποβολή των σχετικών αιτήσεων και εκθέσεων προς τη ΡΑΕ, αλλά και ως προς τις διαδικασίες απολογισμού των εκτάκτων αναγκών οι οποίες συνέχονται άμεσα με τις εποπτικές αρμοδιότητες της ΡΑΕ. Στο πλαίσιο αυτό κρίθηκε αναγκαία η εξειδίκευση και του τρόπου υποβολής της απολογιστικής έκθεσης και του περιεχομένου της ώστε να καθίσταται ευχερής η άσκηση της εποπτικής και ελεγκτικής αρμοδιότητας της ΡΑΕ. Με βάση της προτεινόμενες τροποποιήσεις, ο Διαχειριστής ΜΔΝ οφείλει έως το τέλος της επόμενης μέρας από την πραγματοποίηση του συμβάντος έκτακτης ανάγκης, να ενημερώνει αμελλητί τη ΡΑΕ και να εισηγείται σε αυτήν για τα ακόλουθα: 1. Δυνατότητα κάλυψης της ανάγκης με μείωση της αιχμιακής ζήτησης, ιδίως με την ενεργοποίηση συμβάσεων περικοπτόμενου φορτίου ή με τη λήψη άλλων μέτρων διαχείρισης της ζήτησης. 2. Αν έχει δοθεί εντολή ένταξης/συγχρονισμού τυχόν διαθέσιμων Μονάδων που έχουν εγγραφεί στο Μητρώο Μονάδων στο Σύστημα ΜΔΝ, οι οποίες δεν έχουν μεν την υποχρέωση παροχής εγγυημένης ισχύος, έχουν, ωστόσο, τη σχετική τεχνική δυνατότητα και για τις οποίες προβλέπεται η δυνατότητα αυτή στις σχετικές Συμβάσεις Σύνδεσης και Πώλησης. 3. Δυνατότητα κάλυψης της έκτακτης ανάγκης με μεταφορά και εγκατάσταση φορητών Μονάδων που είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Μονάδων σε άλλα Συστήματα ΜΔΝ, εφόσον δεν διαταράσσεται η επάρκεια δυναμικού των άλλων αυτών Συστημάτων. 4. Αναγκαία πρόσθετη ισχύς προς κάλυψη της επάρκειας κι ασφάλειας ηλεκτροδότησης.
5. Δυνατότητα μεταφοράς διαθέσιμου Η/Ζ από την Τράπεζα Η/Ζ ή γειτονικό ΗΣ εφόσον δεν διαταράσσεται η επάρκεια δυναμικού άλλου Συστήματος. 6. Εκτιμώμενο διάστημα για την αποκατάσταση της βλάβης. 7. Εκτιμώμενο κόστος μεταφοράς ή ενοικίασης Η/Ζ (με διακριτή απεικόνιση του κόστους καυσίμου και μεταφοράς του). Σε περίπτωση χρήσης των Η/Ζ της «Τράπεζας Η/Ζ», για κάλυψη εκτάκτων αναγκών, απαιτείται προηγούμενη έγκριση της Αρχής, βάσει και γνώμης Διαχειριστή ΜΔΝ, ώστε να αναγνωριστούν μόνο τα κόστη μεταφοράς για την κάλυψη της εν λόγω ανάγκης. 8. Προτεινόμενα σημεία εγκατάστασης δυναμικού, καθώς και τυχόν ειδικότερες τεχνικές και λειτουργικές απαιτήσεις για το δυναμικό αυτό. 9. Παράλληλα ο Διαχειριστής ενημερώνει εγγράφως τον Παραγωγό για την υποβολή ενώπιον της ΡΑΕ, αίτησης για χορήγηση άδειας παραγωγής εντός διαστήματος εντός (1) μηνός από την πραγματοποίηση του συμβάντος. Πέραν των παραπάνω, ο Διαχειριστής ΜΔΝ, οφείλει να υποβάλει εντός 30 ημερών από την παρέλευση της έκτακτης ανάγκης, προς έγκριση στη ΡΑΕ, απολογιστική έκθεση, στην οποία περιλαμβάνονται: i. η περιγραφή της έκτακτης ανάγκης και του τρόπου αποκατάστασής της ii. ο τρόπος κάλυψης της ασφάλειας εφοδιασμού, με ιδιαίτερη τεκμηρίωση για τη σκοπιμότητα ενοικίασης Η/Ζ, όπου αυτή έχει πραγματοποιηθεί και iii. ανάλυση για τα κόστη που προέκυψαν για την κάλυψη: ενοικίασης ή μεταφοράς Η/Ζ, με συνημμένα τα σχετικά τιμολόγια των οποίων η περιγραφή θα συνάδει με τα στοιχεία της σχετικής άδειας (π.χ. να γίνεται, κατ ελάχιστο, αναφορά στην περίοδο ενοικίασης των Η/Ζ στην ισχύ, στον σκοπό και στο ΗΣ/νησί που εξυπηρέτησαν, στοιχεία που πρέπει να είναι συμβατά με την σχετική άδεια παραγωγής που εκδόθηκε από την Αρχή και στο χρησιμοποιηθέν καύσιμο, υλικών και εργασιών για την αποκατάσταση βλάβης προσωπικού και επιτελείων Σε κάθε περίπτωση ο Διαχειριστής ΜΔΝ θα πρέπει να τεκμηριώνει προς τη ΡΑΕ τη σκοπιμότητα ενοικίασης πρόσθετου δυναμικού, (ανάλυση επάρκειας με βάση τη ζήτηση, διαθεσιμότητα υφιστάμενου δυναμικού, απαιτήσεις εφεδρείας). Τα Κόστη για την ενοικίαση, μεταφορά και εγκατάσταση Η/Ζ για την κάλυψη εκτάκτων αναγκών σε Συστήματα ΜΔΝ αναγνωρίζονται ως κόστος Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, στις οριστικές εκκαθαρίσεις Αγοράς ΜΔΝ, εφόσον αντιστοιχούν σχετικές άδειες παραγωγής, βάσει των διατάξεων της παρ. 6 του άρθρου 133 του ν. 4001/2001, όπως ισχύει.
Στο Άρθρο 152 του Κώδικα ΜΔΝ, ως ισχύει, ορίζονται οι έκτακτες ανάγκες που μπορεί να προκύψουν σε ένα ηλεκτρικό σύστημα των ΜΔΝ, ο τρόπος αναγγελίας τους και άμεσης ενημέρωσης της ΡΑΕ, στο Άρθρο 153 ορίζεται ο τρόπος αντιμετώπισής τους και στο Άρθρο 155 οι απαιτήσεις για τον απολογισμό κάλυψης της έκτακτης ανάγκης. Οι έκτακτες καταστάσεις και ανάγκες στα ΜΔΝ κατηγοριοποιούνται ως ακολούθως: Α: Μη επάρκεια διαθεσιμότητας υφιστάμενου δυναμικού παραγωγής, λόγω: Α1: Μη έγκαιρης εγκατάστασης νέου δυναμικού παραγωγής. Α2: Απρόβλεπτης αύξησης της ζήτησης Α3: Απρόβλεπτης βλάβης Μονάδας/Μονάδων συμβατικής παραγωγής Β: Απρόβλεπτη βλάβη διασύνδεσης μεταξύ Νησιών ενός ΗΣ Γ: Απρόβλεπτη σημαντική βλάβη Δικτύων επί Νησιού/Νησιών ενός ΗΣ Δ: Περιστατικά Ανωτέρας Βίας (όπως π.χ. ακραία καιρικά φαινόμενα, σεισμός, μαζικές κινητοποιήσεις, παρεμβάσεις δημοσίων αρχών, δολιοφθορές, τρομοκρατικές ενέργειες) Ε: Απρόβλεπτα περιστατικά που συνιστούν δυσχέρειες ή και κινδύνους της ομαλής λειτουργίας των ΗΣ και της Αγοράς των ΜΔΝ (όπως π.χ. εργατικό ατύχημα, απώλεια/απορρύθμιση Πληροφοριακών Συστημάτων ή/και Τηλεπικοινωνιακών Συστημάτων, κοινωνικές αντιδράσεις, πολιτικές κρίσεις). Για όλες τις παραπάνω έκτακτες καταστάσεις, δεδομένου ότι δεν μπορεί να υπάρξει ενιαία αντιμετώπιση, ο Κώδικας ΜΔΝ στο Άρθρο 154 αυτού, προέβλεψε την υποχρέωση του Διαχειριστή ΜΔΝ για την εκπόνηση Σχεδίων Αντιμετώπισης Εκτάκτων Καταστάσεων (ΣΑΕΚ). Ο Διαχειριστής ΜΔΝ έχει καταρτίσει το ΣΑΕΚ, σε συνεργασία με τις αρμόδιες Διευθύνσεις του ΔΕΔΔΗΕ, τη ΡΑΕ και τη ΔΕΗ Παραγωγή, και το έχει υποβάλει στη ΡΑΕ, προς έγκριση με το έγγραφο ΔΕΔΔΗΕ/ΓρΔ/6113/03.09.2015, και το επικαιροποίησε με το έγγραφο ΔΕΔΔΗΕ/ΓρΔ/9948/24.7.2017. Στο ΣΑΕΚ περιγράφονται αναλυτικά οι ακολουθούμενες ανά κατηγορία συμβάντος διαδικασίες, ο εκάστοτε χρόνος ενημέρωσης της ΡΑΕ που διαφοροποιείται ανά κατηγορία συμβάντος, καθώς και το περιεχόμενο της αναγγελίας προς τη ΡΑΕ και τα μέτρα αντιμετώπισης της έκτακτης κατάστασης.
Με τις ισχύουσες διαδικασίες, ο Διαχειριστής ΜΔΝ ενημερώνει για το συμβάν άμεσα τη ΡΑΕ (εντός της επόμενης ημέρας) κάθε φορά που προκύπτει έκτακτη κατάσταση στα ΜΔΝ. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, εφόσον πρόκειται για ολικό black out λόγω ολικής βλάβης σταθμού συμβατικής παραγωγής ή σε καθολική διακοπή της ΥΒ διασύνδεσης, η ενημέρωση προς τη ΡΑΕ είναι άμεση, όπως επίσης και η μεταφορά Η/Ζ για την επανατροφοδότηση του ΗΣ. Αν δεν πρόκειται για καθολική διακοπή αλλά για βλάβη μιας υποβρύχιας διασύνδεσης του ΗΣ, τότε η ενημέρωση της ΡΑΕ με όλα τα αναφερόμενα στην τροποποίηση στοιχεία μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνον μετά τη συλλογή των απαραίτητων πληροφοριών. Δεν είναι εφικτή η γνώση στοιχείων όπως το ακριβές σημείο της βλάβης, ο χρόνος αποκατάστασής της μετά από διερεύνηση, καθώς και η αναγκαιότητα ενοικίασης Η/Ζ με το εκτιμώμενο κόστος μεταφοράς, τα προτεινόμενα σημεία εγκατάστασης δυναμικού, εντός του οριζόμενου χρονικού διαστήματος (έως το τέλος της επόμενης ημέρας από την πραγματοποίηση της βλάβης). Πιο συγκεκριμένα αναφέρονται τα εξής: α) ως προς τον εντοπισμό της βλάβης απαιτούνται συνήθως μία (1) έως τέσσερις (4) ημέρες, εφόσον το επιτρέπουν οι επικρατούσες συνθήκες β) η αποκατάσταση της βλάβης αποφασίζεται μετά τον εντοπισμό αυτής και αναλαμβάνεται ανά περίπτωση είτε από τη ΔΠΝ είτε από τη ΔΕΕΔ γ) ως προς το χρόνο αποκατάστασης της βλάβης αυτός δεν μπορεί να καθοριστεί επακριβώς καθότι εξαρτάται από τη διάρκεια ολοκλήρωσης της τυχόν διαγωνιστικής διαδικασίας μίσθωσης πλωτών μέσων επισκευής των υποβρυχίων καλωδίων καθώς κι από τη διάρκεια των αδειοδοτικών διαδικασιών του αρμόδιου Υπουργείου. Η συμμόρφωση του Διαχειριστή με την απαίτηση που τίθεται στην διαβούλευση με την τροποποίηση του άρθρου 152, για ενημέρωση της ΡΑΕ σε χρόνο κατά τον οποίο δεν δύναται να έχει πραγματοποιηθεί ορθή εκτίμηση του προβλήματος, αφού αυτό απαιτεί τον προσδιορισμό πολλών παραμέτρων με την συλλογή πληροφοριών από αρμόδιες διευθύνσεις του ΔΕΔΔΗΕ (ΔΠΝ, ΔΕΕΔ) και της ΔΕΗ Παραγωγής, εγκυμονεί κινδύνους για βεβιασμένη εισήγηση προς την ΡΑΕ για χορήγηση άδειας παραγωγής, ώστε σε κάθε περίπτωση να εξασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία του ΗΣ, με αποτέλεσμα την άσκοπη ενοικίαση παραγωγικού δυναμικού και την παράλληλη αύξηση των ΥΚΩ. Για όλους τους παραπάνω λόγους, προτείνεται η διατήρηση του υπάρχοντος άρθρου 152 στην ισχύουσα μορφή και η έγκριση του ΣΑΕΚ (ύστερα από ενδεχόμενη δημόσια διαβούλευση), το οποίο έχει συνταχθεί από τον Διαχειριστή ΜΔΝ σε
συνεργασία με τις αρμόδιες Διευθύνσεις του ΔΕΔΔΗΕ, με την ΡΑΕ και την ΔΕΗ Παραγωγή, βασιζόμενο στον ισχύοντα Κώδικα ΜΔΝ και καθορίζει αναλυτικά τον τρόπο αναγγελίας και αντιμετώπισης όλων των έκτακτων καταστάσεων που μπορούν να συμβούν σε ένα Ηλεκτρικό Σύστημα Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών. Όσον αφορά στην τροποποίηση των παραγράφων 1και 2 του άρθρου 155 του Κώδικα ΜΔΝ, επισημαίνονται τα παρακάτω: Η ΔΔΝ μέχρι σήμερα συγκεντρώνει τα απαραίτητα στοιχεία για τον απολογισμό του κόστους της έκτακτης κατάστασης που στέλνονται από τις αρμόδιες διευθύνσεις ΔΕΔΔΗΕ (ΔΠΝ, ΔΕΕΔ συνολικό κόστος αποκατάστασης της βλάβης) και από την ΔΕΗ παραγωγή (συνολικό κόστος, ενοικίασης, μεταφοράς και εγκατάστασης) χωρίς όμως να μπορεί να διασφαλίσει πάντα τις 30 ημέρες που απαιτεί η ΡΑΕ. Με την παραπάνω τροποποίηση ο Διαχειριστής ΜΔΝ, θα πρέπει να υποβάλει εντός 30 ημερών από την παρέλευση της έκτακτης ανάγκης, προς έγκριση στη ΡΑΕ, απολογιστική έκθεση, στην οποία θα περιλαμβάνεται, ανάλυση για τα κόστη που προέκυψαν για την κάλυψη της έκτακτης ανάγκης με συνημμένα τα σχετικά τιμολόγια, το οποίο είναι εφικτό μόνο στις περιπτώσεις που την αποκατάσταση της βλάβης των υποβρυχίων καλωδίων την αναλαμβάνει η ΔΠΝ και δεν απαιτείται η χρήση πλωτών μέσων. Στην περίπτωση που απαιτείται χρήση πλωτών μέσων, η κατάρτιση απολογιστικών στοιχείων απαιτεί χρόνο μεγαλύτερο των εξήντα (60) ημερών, καθόσον πρέπει να ολοκληρωθεί προηγούμενα η πιστοποίηση των εργασιών του εργολάβου.