Πράξεως : 0001 Αριθμ. : ------------------------------ Συνεδρ. : 1η/9-1-2018 Περίληψη Α) Μη ομοειδείς οι φυτωριακές και αρδευτικές εργασίες με τις εργασίες καθαρισμού κοινοχρήστων χώρων από βλάστηση, (εργασίες κοπής και απομάκρυνσης αγριόχορτων) και ως εκ τούτου δεν απαιτείται προηγούμενη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, κατ άρθρο 61 του ν. 3979/2011 Αναλυτικά: Το αντικείμενο των εργασιών α) συντήρηση χλοοτάπητα (άρδευση, κούρεμα και λίπανση) συνολικής έκτασης 11,023 στρεμμάτων, β) συντήρηση φυτών (άρδευση, σχηματισμός των λεκανών άρδευσης, σχηματισμός κόμης μεμονωμένων φυτών, διαμόρφωση παλαιών ανεπτυγμένων θάμνων, βοτανίσματα του χώρου φύτευσης φυτών, εργασίες κλαδέματος δέντρων και φυτοπροστασία δέντρων) επί συνολικής έκτασης 2,897 στρεμμάτων και γ) έλεγχος του αρδευτικού δικτύου σε εκτάσεις δεν συνιστούν εργασίες καθαρισμού κοινοχρήστων χώρων από βλάστηση, όπως οι εργασίες κοπής και απομάκρυνσης αγριόχορτων, αλλά φυτωριακές και αρδευτικές εργασίες για τη συντήρηση της βλάστησης σε πάρκα και εστιασμένους δημοτικούς χώρους πρασίνου, με σκοπό τον ευπρεπισμό και καλλωπισμό τους. Συνεπώς, για τη νόμιμη ανάθεσή τους δεν απαιτείται προηγούμενη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, κατ άρθρο 61 του ν. 3979/2011, ούτε είναι ομοειδείς με τις εργασίες κοπής και απομάκρυνσης αγριόχορτων, ώστε να συντρέχει περίπτωση παράνομης κατάτμησης του αντικειμένου τους (πρβλ. Ε.Σ. Πράξεις Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. /2016,, /2015). Β) Ανάθεση υπηρεσιών (εργασιών) που εμπίπτουν σε καθήκοντα υπαλλήλων
2 Αναλυτικά : Οι υπηρεσίες ανατέθηκαν στον ανάδοχο της σύμβασης κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας διότι το αντικείμενό τους δεν είναι εξειδικευμένο, αλλά εμπίπτει στις συνήθεις αρμοδιότητες των Τμημάτων Περιβάλλοντος και Πρασίνου - Δασών της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος - Καθαριότητας - Πολιτικής Προστασίας. Οι εν λόγω δε οργανικές μονάδες είναι εξοπλισμένες με τα απαραίτητα τεχνικά μέσα (μηχανήματα και λιπάσματα) που θα διατεθούν στον ανάδοχο για την εκτέλεση της σύμβασης. Περαιτέρω, είναι στελεχωμένες με προσωπικό που κρίνεται ότι είναι επαρκές ως προς αριθμό (συνολικά δέκα -10- υπάλληλοι) και έχει την απαιτούμενη ειδίκευση για τη διεκπεραίωση αυτών των καθηκόντων, χωρίς να υπολείπεται του αναδόχου, ο οποίος διαθέτει αντίστοιχα προσόντα. Ο Δήμος, προκειμένου να δικαιολογήσει την αναγκαιότητα της ανάθεσης, αβασίμως επικαλείται τον φόρτο εργασίας του ανωτέρω προσωπικού λόγω της απασχόλησής του σε εργασίες καθαρισμού και συντήρησης των 99 παιδικών χαρών, των 1.714 οικοπεδικών εκτάσεων, των 39 κοιμητηρίων και των πάρκων του Δήμου που εκτείνονται σε 6.000 εκτάρια (60.000 στρέμματα). Τούτο διότι, ο τυχόν μεγάλος φόρτος εργασίας, πέραν του ότι αορίστως προβάλλεται, δεν απαλλάσσει το προσωπικό του Δήμου από την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών οι οποίες, δεδομένης της μη επείγουσας φύσης τους και της σχετικά μικρής εδαφικής έκτασης που αφορούν (περίπου 14 στρέμματα πάρκων και κοινοχρήστων χώρων), θα μπορούσαν να διεκπεραιωθούν με έγκαιρο προγραμματισμό και ορθή κατανομή των ωρών απασχόλησης. Άλλωστε, για τη συντήρηση των παιδικών χαρών και των κοιμητηρίων καθώς και για τον καθαρισμό των κοινοχρήστων χώρων από αυτοφυή βλάστηση, κατά τα έτη 2017 και 2018, ο Δήμος δεν απασχολεί το προσωπικό του αλλά έχει προσφύγει στη σύναψη συμβάσεων με τρίτο ιδιώτη. Γ) Εσφαλμένη εγγραφή πίστωσης ανάθεσης υπηρεσιών στον κωδικό 7336 του προϋπολογισμού, στον οποίο εγγράφονται πιστώσεις που αφορούν ανάθεση δημοτικών έργων.
3 Αναλυτικά : Εσφαλμένα η πίστωση για την ελεγχόμενη δαπάνη, με αντικείμενο ανάθεση υπηρεσιών σε τρίτο ιδιώτη, ενεγράφη στον κωδικό 7336 του προϋπολογισμού, στον οποίο εγγράφονται πιστώσεις που αφορούν ανάθεση δημοτικών έργων. Η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, ούτε κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί. Δείτε το πλήρες κείμενο : ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ VII ΤΜΗΜΑ Αποτελούμενο από την Πρόεδρό του Ελένη Λυκεσά, Σύμβουλο, και τις Ιωάννα Ευθυμιάδου, Πάρεδρο, και Ευτυχία Κωνσταντάκου (εισηγήτρια) Εισηγήτρια. Γραμματέας: Ιωάννης Αθανασόπουλος, υπάλληλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Συνήλθε στο Κατάστημά του, στις 9 Ιανουαρίου 2018, για να αποφανθεί αν πρέπει να θεωρηθεί το 196, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου Β. Αφού έλαβε υπόψη Την /6.11.2017 έγγραφη γνώμη του Επιτρόπου της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, Αντωνίου Νικητάκη, σύμφωνα με την οποία το ως άνω ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί. Σκέφθηκε σύμφωνα με τον νόμο 1. Η Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Νομό Η αρνήθηκε, με την /19.10.2017 πράξη της, να θεωρήσει το άνω αναφερόμενο χρηματικό
4 ένταλμα, ποσού 1.547,70 ευρώ, που αφορά στην καταβολή μέρους συμβατικής αμοιβής, έναντι παροχής υπηρεσιών συντήρησης χώρων πρασίνου στον Δήμο Β. Ως αιτιολογία της άρνησής της πρόβαλε ότι α) της ανάθεσης των εν λόγω υπηρεσιών δεν προηγήθηκε έκδοση απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 61 του ν. 3979/2011, β) δεν αιτιολογείται η αδυναμία του υπηρετούντος προσωπικού να εκτελέσει τις εν λόγω εργασίες, οι οποίες εμπίπτουν στα συνήθη καθήκοντά του, γ) μη νομίμως αυτές ανατέθηκαν απευθείας, διότι η συνολική τους δαπάνη, αθροιζόμενη με ομοειδείς δαπάνες που είχαν εγγραφεί στον δημοτικό προϋπολογισμό, υπερέβαινε το όριο των 20.000 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. και δ) εσφαλμένα η εντελλόμενη δαπάνη ενεγράφη στον Κωδικό Αριθμό Εξόδου (ΚΑΕ) 7336, ο οποίος παραπέμπει σε έργα και όχι σε εργασίες. Ο Δήμος επανυπέβαλε το ένταλμα για θεώρηση, υποστηρίζοντας τη νομιμότητα της δαπάνης. Η Επίτροπος, όμως, ενέμεινε στην άρνησή της, με αποτέλεσμα να ανακύψει διαφωνία, για την άρση της οποίας νόμιμα απευθύνεται, με την από 30.10.2017 έκθεσή της, στο Κλιμάκιο. 2. Σύμφωνα με το άρθρο 61 παρ. 1 του ν. 3979/2011 (Α 138), για την νόμιμη ανάθεση υπηρεσιών συλλογής και μεταφοράς στερεών αποβλήτων και ανακυκλώσιμων υλικών καθώς και υπηρεσιών καθαριότητας κοινοχρήστων χώρων και δημοτικών κτιρίων, απαιτείται να προηγηθεί αιτιολογημένη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου που να τεκμηριώνει την αδυναμία εκτέλεσης των υπηρεσιών αυτών με ίδια μέσα του δήμου και να καθορίζει το αντικείμενο των παρεχόμενων υπηρεσιών, τη διάρκειά τους και την περιοχή εντός της οποίας
5 θα παρασχεθούν (Ε.Σ. Πράξεις Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. /2017, / 2016,, /2015). 3. Α. Σύμφωνα με την αρχή της οικονομικότητας (άρθρα 14 παρ. 1 περ. α, β και δ και 33 περ. α υποπερ. αα του ν. 4270/2014, Α 143), εργασίες που εμπίπτουν στα συνήθη καθήκοντα των υπαλλήλων των δήμων, όπως αυτά περιγράφονται στις οικείες οργανικές διατάξεις, δεν επιτρέπεται να ανατίθενται σε τρίτους ιδιώτες, διότι αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα την αδικαιολόγητη οικονομική επιβάρυνση της υπηρεσίας. Κατ εξαίρεση, είναι δυνατή η ανάθεση υπηρεσιών σε τρίτους ιδιώτες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, είτε όταν οι εργασίες είναι ειδικής φύσης, ώστε για την εκτέλεσή τους απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία που το υπηρετούν προσωπικό δεν διαθέτει, ή χρήση τεχνικών μέσων που στερείται ο οικείος φορέας (Ε.Σ. Πράξεις VII Τμ., /2013, /2012,,,, /2011,, /2009, IV Τμ. /2003,, /2002, Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμήμα /2017,, / 2016,...,, /2015,,,,,.../2012), είτε όταν, μολονότι προβλέπεται από τις οικείες οργανικές διατάξεις η σύσταση και λειτουργία αρμόδιας, για την εκτέλεση των οικείων εργασιών, υπηρεσίας, αυτή δεν έχει στελεχωθεί με το απαιτούμενο προσωπικό, άνευ υπαιτιότητας του φορέα (Ε.Σ. Πράξεις VII Τμ. /2013, /2012,,,,,..,, /2011,,,,, /2010, / 2008, Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμήμα, /2016,, /2015,,,,,, /2013,,, /2012). Β. Περαιτέρω, σύμφωνα με τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας (Ο.Ε.Υ.) του Δήμου Βέροιας, ο οποίος εγκρίθηκε με την /23.6.2011 απόφαση
6 του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης (Β 1606), το Τμήμα Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος - Καθαριότητας - Πολιτικής Προστασίας (άρθρο 1, περ. ΙΙ.Ε., υποπερ. 1) είναι αρμόδιο για: 1) την κατάρτιση και εφαρμογή λεπτομερών προγραμμάτων συντήρησης, ποτίσματος, φυτοπροστασίας των δασών και των αλσυλλίων καθώς επίσης και κλαδέματος των δενδροστοιχιών των οδών, νησίδων και των οδικών κόμβων, 2) την εισήγηση και εφαρμογή μελετών ανάπτυξης και συντήρησης χώρων πρασίνου, βελτίωσης και επέκτασης, συντήρησης, καθαριότητας, φυτοπροστασίας των χώρων πρασίνου καθώς και των υπαίθριων χώρων γενικότερα μέσα στα όρια του Δήμου (περιαστικό πράσινο, πάρκα, κήποι, άλση, παιδικές χαρές, δενδροστοιχίες, παρτέρια κ.λπ.) και 3) την κατάρτιση και εφαρμογή λεπτομερών προγραμμάτων ανανέωσης - συντήρησης - ανάπλασης του πρασίνου (βλ. εδάφιο β με τις αρμοδιότητες του Γραφείου Προστασίας Δασών, Αλσυλλίων, Περιαστικού Πρασίνου και Υδάτινων Συστημάτων). Περαιτέρω, το Τμήμα Πρασίνου - Δασών της ίδιας Διεύθυνσης (βλ. άρθρο 1, περ. ΙΙ.Ε., υποπερ. 3) έχει τις εξής αρμοδιότητες: 1) εκτέλεση εργασιών φύτευσης σε πάρκα, κήπους, άλση, παιδικές χαρές, δενδροστοιχίες και παρτέρια, 2) συγκρότηση, οργάνωση, συντονισμό και επίβλεψη των συνεργείων για την εκτέλεση των εργασιών συντήρησης, φύτευσης και κηποτεχνίας του πρασίνου, 3) κατάρτιση και εφαρμογή προγραμμάτων φυτεύσεων, συντήρησης, ποτίσματος, φυτοπροστασίας των χώρων πρασίνου (βλ. εδάφιο α με τις αρμοδιότητες του Γραφείου Μελετών & Διαμόρφωσης Κήπων, Αλσυλλίων - Δενδροστοιχιών), 4) ευθύνεται για την επισκευή, συντή-
7 ρηση έργων των πάρκων και των παιδικών χαρών, 5) καταρτίζει πίνακα των απαιτουμένων επεμβάσεων για μικροεπισκευές, 6) επιβλέπει και συντονίζει τα συνεργεία συντηρήσεων των έργων και μέριμνα για τη στελέχωση και την εκπαίδευση του προσωπικού των συνεργείων, 7) μεριμνά για τη συντήρηση και αξιοποίηση των μηχανημάτων, τεχνικών μέσων και εργαλείων (βλ. εδάφιο β με τις αρμοδιότητες του Γραφείου Συντήρησης Πάρκων - Παιδικών Χαρών), 8) παράγει και αναπτύσσει φυτά στο φυτώριο του Δήμου, 9) συνεργάζεται στον προγραμματισμό και την εκτέλεση των εργασιών με τα Γραφεία Διαμόρφωσης Κήπων, Αλσυλλίων - Δενδροστοιχιών και Συντήρησης Πάρκων - Παιδικών Χαρών (βλ. εδάφιο γ με τις αρμοδιότητες του Γραφείου Φυτωρίου) και 10) μέριμνα για την καθαριότητα, ευπρέπεια, διακόσμηση των χώρων των κοιμητηρίων καθώς και για τη συντήρηση του πρασίνου των κοιμητηρίων (βλ. εδάφιο δ με τις αρμοδιότητες του Γραφείου Κοιμητηρίων). 4. Η οικ. /22.7.2016 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Οικονομικών «Παροχή οδηγιών για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των Δήμων, οικονομικού έτους 2017 - τροποποίηση της υπ αριθμ. /2004 (Β 253) απόφασης» (Β 2311), η οποία ισχύει για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των Δήμων, οικονομικού έτους 2017 (άρθρο 8 παρ. 1 και 2 αυτής), ορίζει στο Παράρτημα 2, στο οποίο ενσωματώνονται και οι μεταγενέστερες τροποποιήσεις της κοινής υπουργικής απόφασης /3.2.2004 (Β 253) «Καθορισμός του τύπου του προϋπολογισμού των δήμων και κοινοτήτων» (βλ. υποσημ. 1 του Παραρτήματος 2), στο άρθρο 7 με τίτλο «Δομή του προϋπολογισμού» ότι «1. ( ) Ο προϋπολογισμός
8 διαιρείται σε δύο μέρη, εκ των οποίων το Μέρος I περιλαμβάνει τα έσοδα και το Μέρος II τις δαπάνες ( ). Στο Μέρος II (Δαπάνες) υπάρχουν επίσης δύο πίνακες ανακεφαλαίωσης των εξόδων. Στον πίνακα 1 οι δαπάνες ταξινομούνται κατά είδος (οριζόντια διαίρεση). Στον πίνακα 2 οι δαπάνες κατατάσσονται κατά Υπηρεσία (κάθετη διαίρεση). ( ). 2. ( ) Τα έξοδα του προϋπολογισμού διακρίνονται στις ακόλουθες ομάδες: ( ) στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α περιλαμβάνονται οι λειτουργικές δαπάνες χρήσης, στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β οι επενδύσεις. ( ) οι δαπάνες παρακολουθούνται τόσο κατά είδος όσο και κατά υπηρεσία. Για το λόγο αυτό, οι κωδικοί αριθμοί των Κεφαλαίων Α (Λειτουργικές δαπάνες) και Β (Επενδύσεις) επαναλαμβάνονται σε κάθε μία από τις Υπηρεσίες, οι οποίες κατονομάζονται στον προϋπολογισμό ( ). 3. ( ) Οι Υπηρεσίες στις οποίες κατανέμονται οι δαπάνες του προϋπολογισμού χαρακτηρίζονται με ένα διψήφιο κωδικό αριθμό ως εξής: ( ) 35 ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ( )» και στο άρθρο 8 με τίτλο «Συμπλήρωση των κωδικών αριθμών του προϋπολογισμού» ότι «1. ( ). 2. Μέρος ΙΙ - Έξοδα. Οι εγγραφές στους επιμέρους κωδικούς αριθμούς εξόδων γίνονται ως ακολούθως: ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α: ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ( ) Κωδικός 62. Παροχές τρίτων. Στον λογαριασμό της κατηγορίας αυτής καταχωρούνται τα έξοδα για παροχές τρίτων ( ). Αναλυτικότερα: ( ) 626 Συντήρηση και επισκευή αγαθών διαρκούς χρήσης από τρίτους. Στους Κ.Α. της υποκατηγορίας 626 «Συντήρηση και επισκευή αγαθών διαρκούς χρήσης από τρίτους» εγγράφονται τα έξοδα επισκευής και συντήρησης παγίων περιουσιακών στοιχείων του δήμου, όταν οι επισκευές γίνονται από τρίτους και δεν μπορούν
9 να χαρακτηριστούν ως έργα ( ). Εάν η συντήρηση αφορά έργο το οποίο είναι εγγεγραμμένο στο τεχνικό πρόγραμμα, τότε εγγράφεται στους κωδικούς των έργων, π.χ. η συντήρηση δρόμων με νέα επίστρωση με ασφαλτοτάπητα εγγράφεται στον ΚΑ 7333. 627 Ύδρευση, φωτισμός, καθαριότητα, αποκομιδή απορριμμάτων (λοιπές παροχές τρίτων). Στους ΚΑ της υποκατηγορίας 627 εγγράφονται τα καταβαλλόμενα σε τρίτους έξοδα για την κάλυψη αναγκών ύδρευσης, καθαριότητας και φωτισμού δημοτικών κτιρίων κ.λπ. ( ). Στον ΚΑ 6279 εγγράφονται λοιπές δαπάνες για ύδρευση, άρδευση, φωτισμό, καθαριότητα. ( ). ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β: ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ( ) Κωδικός 73. Έργα. Στους κωδικούς της κατηγορίας 73 εγγράφονται τα έργα του δήμου κατά κατηγορία, κατανεμημένα στην κάθε υπηρεσία. Στην κατηγορία αυτή δηλαδή παρακολουθείται το τεχνικό πρόγραμμα του δήμου ( ). 733 Επισκευές και συντηρήσεις παγίων εγκαταστάσεων κοινής χρήσεως. Στους Κ.Α. της υποκατηγορίας 733 εγγράφονται οι επισκευές και οι συντηρήσεις παγίων εγκαταστάσεων που περιλαμβάνονται στο τεχνικό πρόγραμμα του δήμου (και θα εκτελεστούν με τις διαδικασίες των έργων), με ανάλυση ανά έργο, εντεταγμένα στην υπηρεσία που εξυπηρετούν. ( ) Όμως οι επισκευές γενικά που γίνονται από τρίτους και δεν εγγράφονται στο τεχνικό πρόγραμμα ως έργα, θα καταχωρηθούν στην υποκατηγορία 626 (βλ. και Παράρτημα 1, όπου ο Κ.Α.Ε. εξόδων 7336 περιγράφεται ως: «λοιπές μόνιμες εγκαταστάσεις κοινής χρήσεως»). 5. Στην κρινόμενη υπόθεση προκύπτουν τα εξής: Α. Με την /16.5.2017 απόφαση του, αρμόδιου για το Περιβάλλον, Αντιδημάρχου Β, ανατέθηκε απευθείας (άρθρο 118 του ν. 4412/2016, Α
10 147) στο Δασολόγο - Περιβαλλοντολόγο, Α Β η «συντήρηση χώρων πρασίνου και δενδροστοιχιών Πάρκου Ε έως Β», συνολικής αξίας, σύμφωνα με την υποβληθείσα προσφορά, 19.626,76 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. και υπεγράφη η 17053/18.5.2017 σύμβαση. Μετά την καλή εκτέλεση των εργασιών εκδόθηκε, για την καταβολή μέρους της αμοιβής του αναδόχου, το ήδη ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, σε βάρος του Κ.Α.Ε.:. Σύμφωνα με την από 4.4.2017 Τεχνική Περιγραφή, το αντικείμενο των εργασιών ήταν α) συντήρηση χλοοτάπητα (άρδευση, κούρεμα και λίπανση) συνολικής έκτασης 11,023 στρεμμάτων, β) συντήρηση φυτών (άρδευση, σχηματισμός των λεκανών άρδευσης, σχηματισμός κόμης μεμονωμένων φυτών, διαμόρφωση παλαιών ανεπτυγμένων θάμνων, βοτανίσματα του χώρου φύτευσης φυτών, εργασίες κλαδέματος δέντρων και φυτοπροστασία δέντρων) επί συνολικής έκτασης 2,897 στρεμμάτων και γ) έλεγχος του αρδευτικού δικτύου στις ανωτέρω εκτάσεις. Ο προϋπολογισμός δε των εργασιών, συνολικού ύψους 15.963,59 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α., διαμορφώθηκε ως εξής: 1) Άρδευση χλοοτάπητα με εκτοξευτήρες (αυτοματοποιημένο σύστημα): 264,55 ευρώ [220,46 στρέμματα (11,023 στρέμματα x 20 επαναλήψεις) x 1,20 ευρώ], 2) άρδευση χώρου φυτών με επίγειο σύστημα άρδευσης (αυτοματοποιημένο): 139,06 ευρώ [57,94 στρέμματα (2,897 στρέμματα x 20 επαναλήψεις) x 2,40 ευρώ], 3) κούρεμα χλοοτάπητα με βενζινοκίνητη χλοοκοπτική μηχανή: 7.716,10 ευρώ [220,46 στρέμματα (11,023 στρέμματα x 20 επαναλήψεις) x 35 ευρώ), 4) βοτάνισμα χώρου φυτών με τα χέρια: 1.755,38 ευρώ [17,38 στρέμματα (2,897 στρέμματα x 6 επαναλήψεις) x 101 ευρώ], 5) βοτάνισμα με βενζινοκίνητο χορτοκοπτικό
11 μηχάνημα πεζού χειριστή: 510 ευρώ (17 στρέμματα x 30 ευρώ), 6) Λίπανση χλοοτάπητα χειρωνακτική: 220,50 ευρώ [22,05 στρέμματα (11,023 στρέμματα x 2 επαναλήψεις) x 10 ευρώ], 7) κλάδεμα θάμνων, ανανέωση - διαμόρφωση κόμης παλαιών ανεπτυγμένων θάμνων ύψους έως 1,70 m: 1.380 ευρώ (2.300 τεμάχια x 0,60 ευρώ) και 8) Διαμόρφωση κόμης δέντρων ύψους μέχρι 4 m: 3.978 ευρώ (306 τεμάχια x 13 ευρώ). Περαιτέρω, στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος - Καθαριότητας - Πολιτικής Προστασίας του Δήμου υπηρετούν υπάλληλοι με τις ακόλουθες ειδικότητες: Στο Τμήμα Περιβάλλοντος, δύο (2) ΠΕ Δασολόγων και δύο (2) ΥΕ Δασοφυλάκων και στο Τμήμα Πρασίνου - Δασών, τρεις (3) ΔΕ Δενδροκηπουρών και τρεις (3) ΥΕ Εργατών Κήπων ( /29.6.2017 έγγραφο του Δήμου), ενώ τα λιπάσματα και τα μηχανήματα που αναφέρονται στην ανωτέρω Τεχνική Περιγραφή, θα διατεθούν στον ανάδοχο από το Τμήμα Πρασίνου - Δασών ( /28.12.2017 βεβαίωση του Δήμου). Β. Επιπλέον, όπως προκύπτει από το αναλυτικό καθολικό εξόδων του Δήμου, για το οικονομικό έτος 2017 έχουν εγγραφεί στον Κ.Α.Ε. πιστώσεις συνολικού ποσού 89.000 ευρώ, για την εξόφληση αμοιβής αναδόχων στους οποίους ανατέθηκαν, με τέσσερις (4) διαφορετικές συμβάσεις (συμβάσεις / 11.7.2017, /18.5.2017, /18.5.2017 και /18.5.2017), εργασίες κοπής αγριόχορτων σε πέντε (5) δημοτικές ενότητες του Δήμου (Β, Δ, Α Π, Μ και Β ). Σύμφωνα με την τεχνική περιγραφή της σχετικής υπηρεσίας, αντικείμενό της θα είναι η κοπή της αυτοφυούς ποώδους βλάστησης (βλάστηση μεταξύ των φυτών ή σε επιφάνειες που δεν έχουν φυτευτεί) σε κοινόχρηστους χώρους και χώρους δημοσίου ενδιαφέροντος και η απομάκρυνσή της από
12 ασφαλτοστρωμένες, τσιμεντοστρωμένες και πλακοστρωμένες επιφάνειες των οδών, των πεζοδρομίων, των πλατειών, των παιδικών χαρών και χώρων δημοσίου ενδιαφέροντος των οικείων δημοτικών ενοτήτων. Γ. Ο Δήμος Β.. έχει ήδη προβεί στη σύναψη των ακόλουθων συμβάσεων με τρίτο ιδιώτη: α) Από 29.12.2016 σύμβαση για την επισκευή και συντήρηση εξοπλισμού παιδικών χαρών της Δημοτικής ενότητας Β..., συμβατικής δαπάνης 13.850,80 ευρώ, περιλαμβανομένου Φ.Π.Α. και χρονικής διάρκειας μέχρι 31.3.2017, β) από 29.12.2016 σύμβαση για την επισκευή και τη συντήρηση εξοπλισμού παιδικών χαρών των Δημοτικών Ενοτήτων Α Π, Β, Δ και Μ, συμβατικής δαπάνης 14.880 ευρώ, περιλαμβανομένου Φ.Π.Α. και χρονικής διάρκειας μέχρι 31.3.2017, γ) από 15.12.2017 σύμβαση με αντικείμενο την αποξήλωση και απομάκρυνση επικίνδυνων οργάνων από τις παιδικές χαρές όλων των Δημοτικών Ενοτήτων του Δήμου, συμβατικής δαπάνης 14.991,60 ευρώ, περιλαμβανομένου Φ.Π.Α. και χρονικής διάρκειας δύο (2) μηνών από την υπογραφή της, δ) /29.12.2017 σύμβαση με αντικείμενο τη συντήρηση πάρκων και παιδικών χαρών Δημοτικής Ενότητας Β, συμβατικής δαπάνης 24.800 ευρώ, περιλαμβανομένου Φ.Π.Α. και χρονικής διάρκειας τεσσάρων (4) μηνών από την υπογραφή της και ε) την από 27.12.2016 σύμβαση με αντικείμενο εργασίες συντήρησης των Κοιμητηρίων του Δήμου Β (επισκευή φθορών, συντήρηση διαδρόμων, μεταλλικών θυρών και κατεστραμμένων τμημάτων περίφραξης, βαφή και συντήρηση ξύλινων και μεταλλικών στοιχείων), συμβατικής δαπάνης 19.592 ευρώ, περιλαμβανομένου Φ.Π.Α. και χρονικής διάρκειας τεσσάρων (4) μηνών από την υπογραφή της.
13 6. Με τα δεδομένα αυτά, οι επίμαχες εργασίες δεν συνιστούν εργασίες καθαρισμού κοινοχρήστων χώρων από βλάστηση, όπως οι εργασίες κοπής και απομάκρυνσης αγριόχορτων, αλλά φυτωριακές και αρδευτικές εργασίες για τη συντήρηση της βλάστησης σε πάρκα και εστιασμένους δημοτικούς χώρους πρασίνου, με σκοπό τον ευπρεπισμό και καλλωπισμό τους. Συνεπώς, για τη νόμιμη ανάθεσή τους δεν απαιτείται προηγούμενη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, κατ άρθρο 61 του ν. 3979/2011, ούτε είναι ομοειδείς με τις εργασίες κοπής και απομάκρυνσης αγριόχορτων, ώστε να συντρέχει περίπτωση παράνομης κατάτμησης του αντικειμένου τους (πρβλ. Ε.Σ. Πράξεις Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. /2016,, /2015). Ωστόσο, οι υπηρεσίες ανατέθηκαν στον ανάδοχο της σύμβασης κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας διότι το αντικείμενό τους δεν είναι εξειδικευμένο, αλλά εμπίπτει στις συνήθεις αρμοδιότητες των Τμημάτων Περιβάλλοντος και Πρασίνου - Δασών της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος - Καθαριότητας - Πολιτικής Προστασίας. Οι εν λόγω δε οργανικές μονάδες είναι εξοπλισμένες με τα απαραίτητα τεχνικά μέσα (μηχανήματα και λιπάσματα) που θα διατεθούν στον ανάδοχο για την εκτέλεση της σύμβασης. Περαιτέρω, είναι στελεχωμένες με προσωπικό που κρίνεται ότι είναι επαρκές ως προς αριθμό (συνολικά δέκα -10- υπάλληλοι) και έχει την απαιτούμενη ειδίκευση για τη διεκπεραίωση αυτών των καθηκόντων, χωρίς να υπολείπεται του αναδόχου, ο οποίος διαθέτει αντίστοιχα προσόντα. Ο Δήμος, προκειμένου να δικαιολογήσει την αναγκαιότητα της ανάθεσης, αβασίμως επικαλείται τον φόρτο εργασίας του ανωτέρω προσωπικού λόγω της απασχόλησής του σε εργασίες καθαρισμού και συντήρησης των
14 99 παιδικών χαρών, των 1.714 οικοπεδικών εκτάσεων, των 39 κοιμητηρίων και των πάρκων του Δήμου που εκτείνονται σε 6.000 εκτάρια (60.000 στρέμματα). Τούτο διότι, ο τυχόν μεγάλος φόρτος εργασίας, πέραν του ότι αορίστως προβάλλεται, δεν απαλλάσσει το προσωπικό του Δήμου από την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών οι οποίες, δεδομένης της μη επείγουσας φύσης τους και της σχετικά μικρής εδαφικής έκτασης που αφορούν (περίπου 14 στρέμματα πάρκων και κοινοχρήστων χώρων), θα μπορούσαν να διεκπεραιωθούν με έγκαιρο προγραμματισμό και ορθή κατανομή των ωρών απασχόλησης. Άλλωστε, για τη συντήρηση των παιδικών χαρών και των κοιμητηρίων καθώς και για τον καθαρισμό των κοινοχρήστων χώρων από αυτοφυή βλάστηση, κατά τα έτη 2017 και 2018, ο Δήμος δεν απασχολεί το προσωπικό του αλλά έχει προσφύγει στη σύναψη συμβάσεων με τρίτο ιδιώτη. Τέλος, εσφαλμένα η πίστωση για την ελεγχόμενη δαπάνη, με αντικείμενο ανάθεση υπηρεσιών σε τρίτο ιδιώτη, ενεγράφη στον κωδικό 7336 του προϋπολογισμού, στον οποίο εγγράφονται πιστώσεις που αφορούν ανάθεση δημοτικών έργων. 7. Κατ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, ούτε κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί. Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι το 196, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου Β, ποσού 1.547,70 ευρώ, δεν πρέπει να θεωρηθεί. Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΕΝΗ ΛΥΚΕΣΑ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΕΥΤΥΧΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΥ
15 Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ