ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΒΑΓΓΕΛΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΟ 1 ο ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: «Ο Αγροτικός Τομέας της Ελλάδας μετά το 2020 και η Νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ε.Ε.» ΤΡΙΤΗ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ 2018 1
ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΒΑΓΓΕΛΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΟ 1 ο ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: «Ο Αγροτικός Τομέας της Ελλάδας μετά το 2020 και η Νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ε.Ε.» ΤΡΙΤΗ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ 2018 Κατ αρχήν να σας ευχαριστήσω για το βήμα που μου δίνετε. Να σας συγχαρώ για την οργάνωση του συνεδρίου σας, του 1 ου συνεδρίου σας και βεβαίως εκ των πραγμάτων οφείλω να τοποθετηθώ όχι μόνο σε θέματα που αφορούν γενικότερα τη λειτουργία του αγροτικού χώρου, αλλά και μια και το θέμα του συνεδρίου σας είναι η μετά το 2020 ΚΑΠ, αντιλαμβάνεστε ότι είναι άκρως επίκαιρη η σχετική συζήτηση. Εσείς γνωρίζετε καλύτερα από όλους ότι οι συνεταιρισμοί δημιουργούνται από μια ανάγκη. Αλλά διατηρούνται και μεγαλουργούν στο χρόνο μόνο με την αδιατάρακτη ενότητα και την εμπιστοσύνη των μελών τους. Δεν θέλω και δεν το κάνω να επανέλθω σε προηγούμενες καταστάσεις. Νομίζω ότι πρώτα τις απέρριψε η πραγματικότητα και μετά ο νόμος πλαίσιο που εμείς φέραμε. Όμως πρέπει να καταλάβουμε ότι το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι Συνεταιρισμοί δεν είναι η συμμόρφωση με το νόμο 2
πλαίσιο. Είναι ότι έχουν πολύ μικρή συμμετοχή στη διαμόρφωση του αγροτικού ΑΕΠ στη χώρα μας. Όταν αυτό το ποσοστό είναι της τάξης του 10% και αντίστοιχα ο μέσος όρος σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται στο 40% περίπου, αντιλαμβάνεστε ότι αυτό πρέπει πρωτίστως να αλλάξει. Όμως κυρίες και κύριοι σύνεδροι, φίλες και φίλοι, αυτό που πρωτίστως ανήκει στα χέρια τα δικά σας. Ανήκει στους αγρότες, στους συνεταιρισμένους αγρότες. Εμείς θα είμαστε δίπλα σε αυτή την προσπάθεια. Όλοι όσοι υπηρετούμε τον αγροτικό χώρο, οφείλουμε να δουλέψουμε για ένα νέο συνεταιριστικό κίνημα με οργανώσεις και ομάδες παραγωγών αποτελεσματικές, οργανώσεις που θα προσφέρουν υπηρεσίες στα μέλη τους και όχι χρέη και κακοδιαχείριση. Εισήγαγε αλλαγές ο νόμος στους συνεταιρισμούς και εγώ θα σας πω ότι μετά από 22 μήνες αρχίζουν να αποδίδουν αποτελέσματα. Θα σας κάνω μια περιγραφή για το πού βρίσκεται η κατάσταση.1.100 συνεταιρισμοί προσάρμοσαν τα καταστατικά τους στο νέο νόμο. Απρόσμενα γρήγορη ανταπόκριση σε ό,τι συνέβαινε με το παρελθόν. 848 Συνεταιρισμοί υπέβαλαν στο μητρώο οικονομικές καταστάσεις που σημαίνει πως ένα μεγάλο κομμάτι των Συνεταιρισμών εγκαταλείπει τακτικές παρελθόντος και καταβάλει προσπάθεια για προσαρμογή στη νομιμότητα. Από αυτούς 429 συνεταιρισμοί είναι πλήρως ενήμεροι στο μητρώο. Αρκετοί για τα σημερινά δεδομένα. Να υπενθυμίσω ότι το 2015 μόνο 159 συνεταιρισμοί υπήρχαν στο μητρώο χωρίς καμία εκκρεμότητα. Βέβαια επιδίωξή μας δεν είναι να δημιουργήσουμε μόνο ένα λειτουργικό μητρώο. Το μητρώο είναι ένα εργαλείο χρήσιμο, απαραίτητο για τη χάραξη πολιτικής και ως τέτοιο όλοι πρέπει να το αντιμετωπίζουμε. Τέλος υπάρχει μια διαρκώς αυξανόμενη τάση δημιουργίας μέσα από τους Συνεταιρισμούς οργανώσεων παραγωγών που ήδη αυτές ξεπερνούν τις 230 σήμερα. Κυρίες και κύριοι σύνεδροι, αγαπητοί συνεταιριστές, η δομή έτσι όπως στήνεται των συνεταιρισμών σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, ταιριάζει απόλυτα στην υφιστάμενη κατάσταση των συνεταιρισμών. Κάνω μια έκκληση σε εσάς, αλλά και στην αντίστοιχη ανάλογη οντότητα του χώρου, να 3
κάτσουμε εσείς και εγώ σε ένα τραπέζι για να συνεννοηθούμε για την κοινή εκπροσώπηση του χώρου. Όχι τόσο γιατί το λέει ο νόμος, αλλά γιατί το επιβάλλει η αναγκαιότητα που θέλει τον Έλληνα αγρότη πρωταγωνιστή στη μεγάλη προσπάθεια που κάνουμε αυτή την ώρα ως χώρα για την παραγωγική μας ανασυγκρότηση. Βλέπετε τι γίνεται με τις εκθέσεις, τις συναντήσεις στα συνέδρια και τη δυναμική που έχει ο αγροτικός χώρος πόσο μάλλον όταν στο σημείο που βρισκόμαστε για να βγούμε από την κρίση έχει γίνει πλέον αποδεκτό από όλους ότι είναι ο υπ αριθμόν ένα χώρος, το εργαλείο αυτό που μπορεί να μας βοηθήσει. Εγώ είμαι στη διάθεσή σας για κάθε βοήθεια, αρκεί βεβαίως να γίνει κατανοητό από όλους μας ότι δεν υπάρχει περίπτωση να γυρίσουμε πίσω. Και έρχομαι τώρα στη θεματολογία του συνεδρίου σας. Η πληροφόρηση που σας δίνω είναι από πρώτο χέρι και άκρως επίκαιρη την περασμένη Δευτέρα στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας ένα από τα κρίσιμα θέματα, θα έλεγα ότι όλη η συνεδρίαση σχεδόν αναλώθηκε, είχε ως βασικό θέμα τις προτάσεις της Επιτροπής Γεωργίας για την υιοθέτηση από το Συμβούλιο ενός σχεδίου συμπερασμάτων επί πολλών θεμάτων του Τομέα Τροφίμων και Γεωργίας για την ΚΑΠ μετά το 2020. Θα σταθώ σε τρία θέματα, χωρίς βεβαίως αυτό να σημαίνει ότι δεν ήταν και τα υπόλοιπα θέματα αναλόγου ενδιαφέροντος. Απλά τα θεωρώ ότι είναι σημαντικότερα ιδιαίτερα από πλευράς ενισχύσεων. Πρώτον, αυτό της σταθερότητας του προϋπολογισμού της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Να μη μειωθούν δηλαδή τα διαθέσιμα κονδύλια, είναι ένα θέμα βεβαίως το οποίο συζητείται στο Συμβούλιο Υπουργών της Γεωργίας, αλλά θα λυθεί σε επίπεδο κορυφής. Αυτό που φαίνεται όμως να υιοθετεί το Συμβούλιο Υπουργών είναι ότι συμφωνεί με την αναγκαιότητα, τουλάχιστον σταθερότητας της ΚΑΠ στα σημερινά επίπεδα. Πράγμα που δείχνει πόσο σημαντικό είναι όταν σήμερα από τα 4,8 δις του Ταμείου Συνοχής που έχουμε ως θετικό αποτέλεσμα στο δούνε και λαβείν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο, έχουμε τον 4
αγροτικό χώρο να του αντιστοιχεί ένα ποσό γύρω στα 2,7 δις. Δηλαδή περίπου το 55% με 56% των πόρων του Ταμείου Συνοχής αφορούν τον αγροτικό χώρο. Καταλαβαίνετε λοιπόν πόσο σημαντικό είναι, τουλάχιστον να διασφαλίσουμε τη σταθερότητα. Έχει προγραμματιστεί για να ληφθεί η σχετική απόφαση στο Συμβούλιο Κορυφής στις 2 Μαϊου. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει πιθανότητα μέχρι τότε να έχουν εξαντληθεί οι σχετικές συζητήσεις, οπότε φαίνεται ότι πάμε πιο πίσω. Το δεύτερο θέμα που συζητήθηκε ήταν να μην περάσει η συγχρηματοδότηση των ενισχύσεων. Δηλαδή να μην έχουμε με κανένα τρόπο επανεθνικοποίηση της ΚΑΠ, δεδομένου ότι υπάρχουν χώρες οι οποίες όταν μπαίνουν οι σχετικές συζητήσεις, αφήνουν ανοιχτό το θέμα της συγχρηματοδότησης. Δεν φαίνεται να διαμορφώνεται μια πλειοψηφία προς αυτή την κατεύθυνση, πόσο μάλλον όταν είναι σαφέστατη η τοποθέτηση του Επιτρόπου Γεωργίας του κ. Χόγκαν, ότι είναι αντίθετος, δεν πρόκειται ο ίδιος να στηρίξει μια τέτοια άποψη. Και τρίτον, αυτό που το θεωρώ το σημαντικότερο από όλα, είναι να αποφύγουμε την πρόταση της παραγράφου 19 των συμπερασμάτων του Συμβουλίου Υπουργών η οποία ζητούσε την άμεση και πλήρη εξωτερική σύγκλιση των ενισχύσεων των κρατών μελών που δίνονται με βάση την έκταση, τη γνωστή ως στρεμματική ενίσχυση. Εμείς καταστήσαμε σαφές από την πρώτη στιγμή ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αποδεχτούμε αυτή την πρόταση, όχι μόνο γιατί ακόμα και αν μείνει στα ίδια επίπεδα η Κοινή Αγροτική Πολιτική, οι ενισχύσεις που είναι σήμερα, καταλαβαίνετε ότι θα έχει τεράστιες απώλειες στο εισόδημα των αγροτών μας, αλλά και γιατί δεν μπορεί να γίνει η σύγκλιση με μόνο κριτήριο τη στρεμματική ενίσχυση. Το ξέρετε όλοι, δεν θα σας το πω εγώ, ότι η χώρα μας είναι από αυτές που παίρνουν τη μεγαλύτερη στρεμματική ενίσχυση, περισσότερα από 50 ευρώ το στρέμμα, η πρώτη χώρα είναι η Μάλτα, μια μικρή χώρα και δεύτερη είναι η Ελλάδα όταν ο μέσος όρος μόλις περνάει τα 25 ευρώ το στρέμμα. 5
Η χώρα μας αυτή την περίοδο πρωτοστατεί επιδιώκοντας ευρύτερες δυνατές συμμαχίες στη μάχη για να μην περάσει μια τέτοια φιλοσοφία. Δηλαδή της πλήρους εξωτερικής σύγκλισης με βάση τη στρεμματική ενίσχυση. Η επιχειρηματολογία μας είναι ισχυρή και θα σας έλεγα ότι βάζοντας πολλές παραμέτρους, όπως για παράδειγμα ότι η χώρα μας είναι από τις τελευταίες όσον αφορά την ενίσχυση ανά εκμετάλλευση λόγω του μικρού και πολυτεμαχισμένου κλήρου. Η χώρα μας είναι αυτή η οποία έχει τη μεγαλύτερη απόσταση μεταξύ του αγροτικού εισοδήματος και του εισοδήματος των υπόλοιπων παραγωγικών τάξεων. Και άλλα στοιχεία στη σχετική διαδικασία που θέλω να πιστεύω ότι θα έχουν αποτέλεσμα. Όμως εμείς με την απόφαση που πήραμε προχθές στο Συμβούλιο Υπουργών, είχαμε μια πρώτη νίκη. Απαλείφθηκε ο όρος της πλήρους εξωτερικής σύγκλισης των άμεσων ενισχύσεων, βεβαίως θα υπάρξουν περαιτέρω συζητήσεις στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Θα δώσουμε τις μάχες. Ήδη στην ιδιαίτερη συζήτηση που είχαμε κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου με τον Επίτροπο καταθέτοντας όλες τις επιμέρους διαφοροποιήσεις μας φάνηκε ότι υπάρχει και από την τοποθέτησή του μια τέτοια διάθεση, πάντως να ξέρετε αγαπητοί σύνεδροι ότι η μάχη για την ΚΑΠ είναι μεγάλη και πρωτίστως είναι εθνική. Γι αυτό συνεχίζουμε αυτή τη μάχη επιδιώκοντας να συστρατεύσουμε περισσότερες δυνάμεις σε όλα τα επίπεδα. Όπως ξέρετε, έχει ενημερωθεί, κάναμε συνάντηση, χαίρομαι που είναι σήμερα εδώ συνάδελφοι βουλευτές, στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου κάναμε μια σχετική συζήτηση. Κάναμε μια συνάντηση με εκπροσώπους των κομμάτων που είναι στην Ευρωβουλή και αυτό τουλάχιστον που φάνηκε είναι ότι υπάρχει κατά ένα μεγάλο μέρος μια ομοθυμία πάνω στις τακτικές και στις απόψεις που καταθέτουμε. Ήταν στον προγραμματισμό μας να γίνει η ενημέρωση που έχουμε σήμερα, δεδομένου ότι θέλαμε ουσιαστικά την τελευταία μας 6
συνάντηση να την κάνουμε με τον αγροτικό χώρο έχοντας και από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συγκεκριμενοποιημένες τις αποφάσεις της. Εγώ τελειώνοντας θέλω να σας πω ότι κυρίες και κύριοι σύνεδροι, είμαι υποχρεωμένος να ενημερώνω το χώρο και θα το κάνω έστω και τμηματικά. Εύχομαι αφού σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση, καλή επιτυχία στις εργασίες σας και το μέλλον είναι μπροστά. Έχουμε δυνατότητες για πολύ περισσότερα να προσφέρουμε στον αγροτικό χώρο. Να είστε καλά. Σας ευχαριστώ που με ακούσατε. 7