ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2012-2013

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2012-2013 ΜΑΡΙΑ ΑΜΠΑΡΤΖΑΚΗ ΔΑΣ ΙΙα και ΔΑΣ ΙΙβ: Διδακτικές Ασκήσεις ΙΙα και ΙΙβ Μαρία Αμπαρτζάκη, Eπίκουρη καθηγήτρια Υποχρεωτικό 5 ο Εξάμηνο Χειμερινό και 6 ο Εξάμηνο Εαρινό αντίστοιχα Προαπαιτούμενο Διδακτικές Ασκήσεις Ι. 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: Αριθμός Πιστωτικών μονάδων 8 ECTS στο επίπεδο ΙΙα και 8 ECTS στο επίπεδο ΙΙβ. Σκοπός των διδακτικών ασκήσεων είναι οι εξοικείωση των φοιτητών με το πρακτικό μέρος των σπουδών τους (διδακτική διαδικασία) και η ιδιαίτερη εξάσκησή τους στην πρακτική εφαρμογή των θεωριών της σύγχρονης (γενικής και ειδικής) Διδακτικής Μεθοδολογίας του νηπιαγωγείου (Εφαρμοσμένη Παιδαγωγική). Προγραμματισμός, σχεδιασμός, εφαρμογή, ανάλυση, ερμηνεία, τροποποίηση, κριτική κ.τ.λ. της διδακτικής διαδικασίας, που αναφέρεται σε μια δραστηριότητα ή σε ένα ημερήσιο πρόγραμμα ενός νηπιαγωγείου, είναι τα κυριότερα θέματα/αντικείμενα των «διδακτικών ασκήσεων». Διδασκαλίες φοιτητών και αξιολόγηση της διδασκαλίας από τον αρμόδιο καθηγητή των Παιδαγωγικών. Οι φοιτητές εμπλέκονται σε διδασκαλία και παρατήρηση των διδασκαλιών που διεξάγονται από τους συμφοιτητές τους. Με την επιπρόσθετη οργάνωση εργαστηριακών ασκήσεων, ο αρμόδιος καθηγητής βοηθάει παράλληλα τους φοιτητές να κατανοήσουν τα παραπάνω θέματα και να δραστηριοποιηθούν ανάλογα. (για ΔΑΣ ΙΙα Χειμερινό Εξάμηνο) i. Συνώδη, Ε. & Αμπαρτζάκη, Μ. (Επιμ.) (2011). Προγράμματα Προσχολικής Εκπαίδευσης. Θεωρία και πράξη. Αθήνα: Πεδίο (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). ή ii. Οικονομίδης Β. (Επιμ.) (2011). Εκπαίδευση και επιμόρφωση εκπαιδευτικών. Θεωρητικές και ερευνητικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Πεδίο. (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). (για ΔΑΣ ΙΙβ Εαρινό Εξάμηνο) i. Οικονομίδης Β. (Επιμ.) (2011). Εκπαίδευση και επιμόρφωση εκπαιδευτικών. Θεωρητικές και ερευνητικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Πεδίο. (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). ή ii. Συνώδη, Ε. & Αμπαρτζάκη, Μ. (Επιμ.) (2011). Προγράμματα Προσχολικής Εκπαίδευσης. Θεωρία και πράξη. Αθήνα: Πεδίο (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). Παρατήρηση διδασκαλίας, συζήτηση, χρήση σχάρας παρατήρησης/αξιολόγησης/αυτοαξιολόγησης. 11. Γλώσσα διδασκαλίας: Η ελληνική. ΠΑΙ 101: Προσχολική Παιδαγωγική

Μαρία Αμπαρτζάκη, Eπίκουρη καθηγήτρια Παράδοση, υποχρεωτικό μάθημα κορμού Προπτυχιακό 2 ο Εξάμηνο, Εαρινό 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 4 ECTS Στόχος του μαθήματος είναι η συστηματική παρουσίαση, ανάλυση, κριτική θεώρηση και προσέγγιση των εκπαιδευτικών ζητημάτων της νηπιακής ηλικίας. Πιο συγκεκριμένα θα εξεταστούν: α) Εισαγωγή και βασικές έννοιες του αντικειμένου της Προσχολικής Παιδαγωγικής β) Η εξέλιξη του θεσμού του νηπιαγωγείου στον διεθνή χώρο και στην Ελλάδα. γ) Προϋποθέσεις και σκοποί της προσχολικής αγωγής. ε) Μορφωτικές κοινότητες και προσχολική αγωγή. στ) Οι επιδράσεις των κοινωνικο-οικολογικών συνθηκών και ο ρόλος της οικογένειας στην εξέλιξη του νηπίου ζ) Η συνεργασία οικογένειας και νηπιαγωγείου. η) Το πρόβλημα της φοίτησης στο νηπιαγωγείο. θ) Ο αντισταθμιστικός ρόλος του νηπιαγωγείου. ι) Μεταβατικές φάσεις στο νηπιαγωγείο και στο δημοτικό σχολείο. ια) Προβλήματα ειδικής αγωγής στο νηπιαγωγείο. ιβ) Ο νηπιαγωγός (η κατάρτισή του, ο ρόλος του, η επιμόρφωση και η μετεκπαίδευσή του). Το μάθημα θα διδαχθεί μέσω διαλέξεων, συζητήσεων σε ομάδες και προβληματισμού με τη χρήση πρωτογενών πηγών, εκπαιδευτικών DVD και άλλου διαδικτυακού υλικού. Τα κύρια οπτικοακουστικά μέσα θα είναι ο ηλεκτρονικός υπολογιστής και ο προβολέας. i. Κιτσαράς, Γ. (2001). Προσχολική Παιδαγωγική. Αθήνα: Εκδόσεις του συγγραφέα (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). ή ii. Πανταζής Σπ. & Σακελαρίου, Μ. (2005). Προσχολική Παιδαγωγική: Προβληματισμοί Προτάσεις. Αθήνα: Ατραπός (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). Η μέθοδος αξιολόγησης θα είναι η γραπτή εξέταση με προαιρετική γραπτή εργασία. 11. Γλώσσα διδασκαλίας: Η ελληνική. EΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΠΑΙ 121 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, Λέκτορας ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΟ - ΠΑΡΑΔΟΣΗ Προπτυχιακό επίπεδο, Χειμερινό Εξάμηνο 2011-2012, 5 ο εξάμηνο σπουδών και εξής Σημείωση: για το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 το μάθημα θα προσφερθεί στο εαρινό εξάμηνο [αντί του χειμερινού]

5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: Στόχος του μαθήματος είναι να προσφέρει στους φοιτητές εξοικείωση με ένα ευρύ φάσμα μάθησης και επιστημονικής διερεύνησης στον τομέα της διοίκησης της εκπαίδευσης, με ιδιαίτερη έμφαση στη διοίκηση των σχολικών μονάδων Προσχολικής εκπαίδευσης. Το γνωστικό αντικείμενο του Μαθήματος περιλαμβάνει κατ αρχάς την εξοικείωση των διδασκομένων με τους βασικούς όρους της εκπαιδευτικής διοίκησης και στη συνέχεια τη μελέτη των οργανωτικών δομών και διαδικασιών, τις βασικές αρχές της εκπαιδευτικής ηγεσίας, την σύγχρονη έρευνα σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο και τέλος την εμπλοκή των ιδίων των φοιτητών σε καταστάσεις προσομοίωσης της σχολικής-εκπαιδευτικής διοίκησης με την μεθοδολογία της μελέτης περίπτωσης. ΔΙΑΛΕΞΗ, ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ, ΚΑΤΑΙΓΙΣΜΟΣ ΙΔΕΩΝ, ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΡΟΛΩΝ/ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ, ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ 1. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ «ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ» 2. Phyllis M. Click Διοίκηση μονάδων Προσχολικής και Σχολικής Αγωγής, εκδόσεις, ΊΩΝ, Αθήνα 2005 1. ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ [ΔΙΑΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ] 2. ΤΕΛΙΚΗ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ [ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ] 11. Γλώσσα διδασκαλίας: ΕΛΛΗΝΙΚΗ, ΑΓΓΛΙΚΗ [ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS] ΣΠΑ 113 Ηγεσία στην Εκπαίδευση ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, λέκτορας ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Προπτυχιακό επίπεδο, Εαρινό Εξάμηνο 2012-2013, 8 ο και 9 ο εξάμηνο σπουδών Προτείνεται στους/ις φοιτητές/τριες να έχουν παρακολουθήσει ή να παρακολουθούν ταυτόχρονα το μάθημα «Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης» ΠΑΙ 121 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση του ερευνητικού πεδίου της εκπαιδευτικής ηγεσίας και η εμβάθυνση στις επιμέρους πτυχές του μέσω ερευνητικών στρατηγικών, κυρίως ποιοτικού χαρακτήρα A. Ηγεσία: Ορισμός και αναγκαιότητα. Διάκριση της ηγεσίας από την διοίκηση. Η εξουσία και η διαχείριση της. Πολιτικές διαχείρισης της εξουσίας. Η έννοια της «μικροπολιτικής». B. Ηγέτης: Ρόλοι και λειτουργίες. Το «όραμα» και η «αποστολή» του ηγέτη. Χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και ικανότητες του ηγέτη. Συστημική θεώρηση και ηγέτης. Η αποτυχία του ηγέτη. Γ. Αποτελεσματική Ηγεσία: Η έννοια και το περιεχόμενο της αποτελεσματικής ηγεσίας στην εκπαίδευση. Προϋποθέσεις αποτελεσματικής ηγεσίας στην εκπαίδευση I. κατανόηση του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος της σχολικής μονάδας

II. γνώση του χώρου ευθύνης και στρατηγικές εκπλήρωσης των στόχων III. ανθρώπινο δυναμικό, επικοινωνία και παρακίνηση IV. διαδικασίες λήψης αποφάσεων V. ομάδες, συμφέροντα και διαχείριση κρίσεων VI. διαμόρφωση εσωτερικής κουλτούρας και σχολικού κλίματος VII. εισαγωγή και υλοποίηση αλλαγών Δ. Θεωρίες και απόψεις περί ηγεσίας στην εκπαίδευση: α. Θεωρίες [Μετασχηματιστική, Διανεμητική, Συνεργατική, το Περιπτωσιακό Μοντέλο, κλπ] β. Απόψεις [Καθοδηγητική, Οργανωσιακή, Υποστηρικτική, συλλογική, κλπ] γ. Νέες θεωρήσεις: Η ηγεσία ως μάθηση Ε. Σύγχρονες Τάσεις στο Ερευνητικό Πεδίο: Το διεθνές πεδίο. Συσχέτιση σχολικής ηγεσίας και επίδοσης των μαθητών: Μύθοι και πραγματικότητα. Προς μια νέα θεωρητική προσέγγιση της αποτελεσματικής ηγεσίας μέσω συνδυαστικής έρευνας (ποσοτικής ποιοτικής) ΣΤ. Γυναικεία Ηγεσία και Προσχολική Εκπαίδευση: Φύλο και ιδιαίτερα ηγετικά χαρακτηριστικά. Περιορισμοί και διστακτικότητα στην ανάληψη διοικητικών ηγετικών ρόλων. Η σημασία των προτύπων. Ζ. Η ελληνική πραγματικότητα: Αγκυλώσεις, μειονεκτήματα, ελλείψεις. Αυτονομία και συγκεντρωτικό σύστημα ως παράγοντες διαμόρφωσης ηγετικών ικανοτήτων. Δυνατότητες ή αδυναμίες παρέμβασης στην λειτουργία και την οργανωτική δομή της σχολικής μονάδας. Προς ένα μοντέλο ανάπτυξης διοικητικών και ηγετικών στελεχών στην εκπαίδευση. Ανάθεση ερευνητικών δραστηριοτήτων και ομαδοσυνεργατικών projects μικρής κλίμακας- Συζήτηση ευρημάτων. 3. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ «ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ» [για όσους φοιτητές δεν έχουν παρακολουθήσει το ΠΑΙ 121 και δεν έχουν λάβει δωρεάν το σύγγραμμα] 4. Κατάλογος εξειδικευμένης αρθρογραφίας και βιβλιογραφίας ανά θεματική ενότητα (διανέμεται από την Διδάσκουσα). Αξιολόγηση της ερευνητικής επάρκειας στις ανατιθέμενες σε κάθε μάθημα δραστηριότητες και της συμμετοχικότητας στα ομαδο-συνεργατικά projects 11. Γλώσσα διδασκαλίας: ΕΛΛΗΝΙΚΗ, ΑΓΓΛΙΚΗ [ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS] ΕΥΘΥΜΙΑ ΓΟΥΡΓΙΩΤΟΥ 1. Κωδικός και τίτλος του μαθήματος: ΠΑΙ 148: Ειδική Διδακτική Μεθοδολογία Γουργιώτου Ευθυμία, Λέκτορας 3. Τύπος μαθήματος (παράδοση-σεμινάριο-υποχρεωτικό κορμού-επιλεγόμενο-διδακτική Παράδοση, υποχρεωτικό μάθημα κορμού 4.Επίπεδο μαθήματος-εξάμηνο (ή εξάμηνα) σπουδών-προαπαιτήσεις Προπτυχιακό επίπεδο-χειμερινό εξάμηνο 2012-2013- Γ εξάμηνο Σπουδών 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 6. Αντικειμενικοί στόχοι του μαθήματος (επιδιωκόμενα αποτελέσματα): Σκοπός του μαθήματος είναι η μελέτη των αρχών, περιεχομένων, στόχων και διαδικασιών συγκρότησης των γνώσεων και δεξιοτήτων που κατακτούν τα μικρά παιδιά στο πλαίσιο των παιδαγωγικών αλληλεπιδράσεων μέσα στο νηπιαγωγείο. 7. Περιεχόμενο του μαθήματος:

Α.ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ: Αρχές ολόπλευρης ανάπτυξης και συγκρότησης γνώσεων και δεξιοτήτων των μικρών παιδιών: αναγκαία γνώση για την ανάπτυξη καθημερινών προγραμμάτων Διδασκαλία ή παιδαγωγική αλληλεπίδραση; - Αναπτυξιακά κατάλληλες πρακτικές ή πρακτικές με νόημα; - Ο ρόλος του/της εκπαιδευτικού -Η σημασία του σχεδιασμού και της οργάνωσης του μαθησιακού περιβάλλοντος - Η καταγραφή και αξιολόγηση της ανάπτυξης και μαθησιακής εξέλιξης των παιδιών - αξιολόγηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας -Εργασία και παιχνίδι σε ομάδες: Ο ρόλος του παιχνιδιού στη μάθηση Ενίσχυση του προγράμματος μέσα από την εμπλοκή της οικογένειας του μικρού παιδιού. Β.Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: Είδη προγραμμάτων που μπορούν να σχεδιαστούν (πρόγραμμα βασιζόμενο στο πρόγραμμα σπουδών (ΔΕΠΠΣ), πρόγραμμα βασιζόμενο στο παιχνίδι, ολιστικό πρόγραμμα, διαπολιτισμικό, δημιουργικό, κ.ά.)-θεματικές προσεγγίσεις και σχέδια εργασίας: Διευρύνοντας τους χώρους μάθησης έξω από την τάξη. Γ.Η ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: Σχεδιασμός εξατομικευμένων προγραμμάτων - Οι γιορτές στο νηπιαγωγείο -Το διευρυμένο πρόγραμμα: αυξημένες δυνατότητες για την ανάπτυξη δημιουργικών δραστηριοτήτων-αποτελεσματικές πρακτικές μετάβασης των νηπίων από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό σχολείο. 8. Διδακτικές και μαθησιακές Διαλέξεις-συζητήσεις-ομάδες εργασίας-βιντεοπροβολές 9. Συνιστώμενη βιβλιογραφία προς μελέτη Α. Ντολιοπούλου, Ε. & Γουργιώτου, Ε. (2008). Η Αξιολόγηση στην Εκπαίδευση και ιδιαίτερα στην Προσχολική. Αθήνα: Gutenberg. Β. Κιτσαράς, Γ. Προγράμματα Προσχολικής Εκπαίδευσης-Διδακτική μεθοδολογία. Αθήνα. Γ. Χρυσαφίδης, Κ. (1994). Βιωματική-επικοινωνιακή διδασκαλία. Αθήνα: Gutenberg. Δ. Ματσαγγούρας, Η. (2002). Η διαθεματικότητα στη σχολική γνώση. Αθήνα: Γρηγόρης. 10. Μέθοδοι αξιολόγησης/βαθμολόγησης Πρόοδος-Τελική γραπτή εξέταση-υποχρεωτική γραπτή ομαδική εργασία Διδακτικές Ασκήσεις ΙΙΙα Γουργιώτου Ευθυμία, Λέκτορας Υποχρεωτικό, διδακτική άσκηση Προπτυχιακό Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013-Χειμερινό εξάμηνο Προαπαιτούμενο Διδακτικές Ασκήσεις ΙΙ 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 8 ECTS Σκοπός των διδακτικών ασκήσεων είναι η εξοικείωση των φοιτητών με το πρακτικό μέρος των σπουδών τους (διδακτική διαδικασία) και η ιδιαίτερη εξάσκησή τους στην πρακτική εφαρμογή των θεωριών της σύγχρονης (Γενικής και Ειδικής) Διδακτικής Μεθοδολογίας του νηπιαγωγείου (Εφαρμοσμένη Παιδαγωγική). Τέσσερις (4) ημέρες διδακτικής άσκησης σε δημόσια νηπιαγωγεία της περιοχής του Ν. Ρεθύμνου. Εργαστήρια Προετοιμασίας: Υποχρεωτική παρακολούθηση σε πέντε (5) εργαστήρια. (προγραμματισμός και προετοιμασία των δράσεων στο νηπιαγωγείο, παράδοση, παρουσίαση και σχολιασμός των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και των εντύπων). Εβδομαδιαίες συναντήσεις: Oι φοιτητές σε συνεργασία με τις αποσπασμένες νηπιαγωγούς απασχολούνται για το σχεδιασμό, την οργάνωση, την υλοποίηση και την αποτίμηση, των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που πραγματοποιούν στα νηπιαγωγεία (προετοιμασία και ανατροφοδότηση). Νηπιαγωγείο: Κατά τις τέσσερις (4) ημέρες υλοποίησης των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στα

νηπιαγωγεία, κάθε φοιτητής/τρια σχεδιάζει και υλοποιεί δύο (2) εβδομαδιαία προγράμματα και συμμετέχει στα υπόλοιπα δύο (2) λειτουργώντας διευκολυντικά στο έργο του/της συμφοιτητή/τριας. Εργαστήρια αναστοχασμού: Προαιρετική συμμετοχή των φοιτητών μετά τις διδασκαλίες σε συναντήσεις που σκοπό έχουν τη διαμορφωτική αξιολόγηση των ημερήσιων προγραμμάτων και την ανατροφοδότησή τους Παρουσίαση, συζήτηση, βιντεοπροβολές, μάθηση μέσω επίλυσης προβλήματος και σχεδίων εργασίας, έρευνα. Μπιρμπίλη, Μ. (2008). Προς μια Παιδαγωγική του Διαλόγου. Η σημασία και ο ρόλος των ερωτήσεων στην προσχολική εκπαίδευση. Εκδόσεις: Gutenberg (Προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). Αξιολόγηση φακέλου φοιτητών από τη διδάσκουσα και την αποσπασμένη νηπιαγωγό, παρατήρηση και αξιολόγηση των φοιτητών από τη διδάσκουσα και την αποσπασμένη νηπιαγωγό, αυτοαξιολόγηση φοιτήτριας/τή, ετεροαξιολόγηση φοιτητών μέσα στην ομάδα. BAΣΙΛΕΙΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΙ 168: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ Προπτυχιακό Επίπεδο 3 ο εξάμηνο σπουδών Όχι 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 4 (τέσσερις) ECTS (α) Η αποσαφήνιση των όρων και των διαστάσεων της αξιολόγησης (π.χ. αξιολόγηση μαθητή, αξιολόγηση έργου, αξιολόγηση εκπαιδευτικού κλπ.), (β) Η παρουσίαση των βασικών θεωρητικών μοντέλων και τύπων αξιολόγησης, (γ) Η κατανόηση των σύγχρονων τάσεων στην εκπαιδευτική αξιολόγηση, και (δ) η απόκτηση γνώσεων για αποτελεσματική σχεδίαση και εφαρμογή διαδικασιών αξιολόγησης στην εκπαίδευση. Το μάθημα περιλαμβάνει μια ενότητα παρουσίασης όλων των μορφών αξιολόγησης που συναντώνται σε οποιαδήποτε εκπαιδευτική αξιολόγηση, μία εισαγωγή στις θεωρίες αξιολόγησης, το θεωρητικό πλαίσιο που τις διέπει και το υπόβαθρο που στηρίζονται. Συζητούνται θέματα πρακτικών εφαρμογών της επιστήμης της αξιολόγησης στην εκπαίδευση, των διακρίσεων και ταξινομήσεων που έχουν αποτυπωθεί καθώς και η εφαρμογή τους. Επίσης συζητούνται θέματα σύγχρονων τάσεων αξιολόγησης προγραμμάτων και εφαρμογής. Διαλέξεις Συζητήσεις Ομάδες μελέτης Καψάλης, Α., & Χανιωτάκης, Ν. (2011). Εκπαιδευτική αξιολόγηση. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Κυριακίδη Ντολιοπούλου, E., & Γουργιώτου, E. (2008). Η αξιολόγηση στην εκπαίδευση με έμφαση στην προσχολική. Αθήνα: Gutenberg. Fitzpatrick, J. L., Sanders, J. R., & Worthen, B. R. (2011). Program evaluation: Alternative approach and practical guidelines. Boston, MA: Allyn & Bacon. Mertens, D. M. & Wilson, A. T. (2012). Program evaluation theory and practice: A comprehensive guide. New York, NY: The Guilford Press. Mertens, D. M. (2010). Research and evaluation in education and psychology. Thousand Oaks, CA: Sage. Stufflebeam, D. L., & Shinkfield A. J. (2011). Evaluation theory, models, and applications. Jossey-

Bass. Πρόοδοι & Τελική γραπτή εξέταση 11. Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική ΣΠΕ 420 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Προπτυχιακό Επίπεδο Χειμερινό εξάμηνο 2012-2023 Επιτυχής εξέταση στο ΣΠΑ120 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 14 (δεκατέσσερις) ECTS Δυνατότητα σχεδιασμού και εφαρμογής μιας διαδικασίας αξιολόγησης σε εκπαιδευτικό περιβάλλον Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στην εφαρμοσμένη έρευνα, στην επιστημονική συγγραφή και στο πως διερευνάται η ελληνική και διεθνής βιβλιογραφία. Το περιεχόμενο του εφετινού σεμιναρίου έχει να κάνει με την εφαρμογή της αξιολόγησης στο εκπαιδευτικό περιβάλλον Εκπόνηση & παρουσίαση εργασιών, συζήτηση Ειδικός κατάλογος ανά θεματική περιοχή της κάθε πτυχιακής Τελική πτυχιακή εργασία 11. Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική ΠΑΙ 169 Αξιολόγηση & Μετρήσεις στην Προσχολική Εκπαίδευση ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ Προπτυχιακό Επίπεδο εαρινό εξάμηνο 2012-2013 Όχι 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 4 (τέσσερις) ECTS (α) Η κατανόηση της αξιολόγησης και της μέτρησης στην πρώιμη παιδική ηλικία, (β) H γνωριμία με τις σύγχρονες μεθόδους αξιολόγησης, και (γ) η απόκτηση γνώσεων για την αποτελεσματική σχεδίαση και εφαρμογή διαδικασιών αξιολόγησης στην πρώιμη σχολική ηλικία. Στην έναρξη των μαθημάτων πραγματοποιείται μια εισαγωγή στην αξιολόγηση στην πρώιμη σχολική ηλικία που περιλαμβάνει γενική επισκόπηση της αξιολόγησης και του πως πρέπει να γίνεται στην ηλικία αυτή. Έπεται η γνωριμία με τη χρήση των σταθμισμένων τεστ, το πώς επιλέγονται και χρησιμοποιούνται και πως παρουσιάζονται τα αποτελέσματα τους. Στη συνέχεια γίνεται παράθεση άτυπων μορφών αξιολόγησης, όπως παρατήρηση, κλίμακες ελέγχου κλπ. Τα μαθήματα ολοκληρώνονται με τη γνωριμία με τα συστήματα αξιολόγησης όπως π.χ. η αξιολόγηση με τη χρήση ατομικού χαρτοφυλακίου

Διαλέξεις Συζητήσεις Ομάδες εργασίας Ντολιοπούλου, E., & Γουργιώτου, E. (2008). Η αξιολόγηση στην εκπαίδευση με έμφαση στην προσχολική. Αθήνα: Gutenberg. Brassard, M. R., & Boehm, A. E. (2007). Preschool assessment. Principles and Practices. New York, NY: The Guilford Press. Dahlberg, G., Moss, P., & Pence, A. (2007). Beyond quality in early childhood education and care. New York, NY: Routledge. Gullo, D. F. (2005). Understanding assessment and evaluation in early childhood education. New York, NY: Teachers College Press. Snow, C. E., & Van Hemel, S. B. (2008) (Eds.). Early childhood assessment. Why, What, and How. Washington, DC: The National Academies Press. Wortham, S. C. (2012). Assessment in early childhood education. Princeton, NC: Merrill Publishing. Ενδιάμεσοι πρόοδοι & Τελική γραπτή εξέταση 11. Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική ΣΠΑ 120 ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΙ ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΩΝ Προπτυχιακό Επίπεδο Εαρινό εξάμηνο Όχι 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 7 (επτά) ECTS Η εξοικείωση των φοιτητών/τριων με διαδικασίες αξιολόγησης και η εξάσκηση με όργανα αξιολόγησης του περιβάλλοντος της προσχολικής τάξης και της εκπαιδευτικής πράξης. (α) Παρουσίαση και ανάλυση των οργάνων αξιολόγησης που θα αποτελέσουν το αντικείμενο του σεμιναρίου. Στα όργανα θα περιλαμβάνονται σταθμισμένα τεστ, κλίμακες αξιολόγησης, ερωτηματολόγια, φάκελοι αξιολόγησης, μετρήσεις που καλύπτουν σφαιρικά την αξιολόγηση στην πρώιμη παιδική ηλικία, (β) Ανάλυση, συζήτηση και παρουσίαση των οργάνων αξιολόγησης από ομάδες φοιτητών/τριών, (γ) Πιλοτική εφαρμογή και εξάσκηση των φοιτητών με τα όργανα σε μικρή κλίμακα. Το σεμινάριο ολοκληρώνεται με την τελική παρουσίαση των αποτελεσμάτων και την ανατροφοδότηση των φοιτητών/τριών για τις δυνατότητες αξιοποίησης των οργάνων. Εκπόνηση & παρουσίαση εργασιών, συζήτηση La Paro, K. M., Pianta, R.C., & Stuhlman, M. (2004). The Classroom assessment coring system: Findings from the pre-kindergarten year. The Elementary School Journal, 104 (5), pp. 409-426. Mantzicopoulos, P., & Neuharth-Pritchett, S. (2003). Development and validation of a measure to assess Head Start children s appraisals of teacher support. Journal of School Psychology, 41, 431 451. Pianta, R. C. (2001). STRS Student Teacher Relationship Scale. Professional manual. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources. Pianta, R. C. (2003). Standardized classroom observations from pre-k to third grade: A mechanism for improving quality classroom experiences during the P-3 years. www.ffcd.org/news/publications.html. Pianta, R. C., Howes, C., Burchinal, M., Bryant, D., Clifford, R., Early, D., & Barbarin, O. (2005). Features of pre-kindergarten programs, classrooms, and teachers: Do they predict observed classroom quality and child-teacher interactions? Applied Developmental Science, 9(3), 144-159.

Εργασίες & Παρουσιάσεις 11. Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΑΚΗΣ ΚΟΙ 100: Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία Θεόδωρος Ελευθεράκης, Λέκτορας Παράδοση, υποχρεωτικό μάθημα κορμού. Προπτυχιακό επίπεδο Χειμερινό εξάμηνο 2012-2013 Α εξάμηνο σπουδών. 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 4 ECTS Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών/-τριών με έναν πρωτόγνωρο χώρο, στο πλαίσιο του οποίου αναλύεται μεθοδολογικά η κοινωνία υπό το πρίσμα διεπιστημονικών ερμηνειών. Από τους στοιχειώδεις παράγοντες που συγκροτούν το κοινωνικό και πολιτισμικό σύστημα στο οποίο γεννιόμαστε, μαθαίνουμε σταδιακά να συμπεριφερόμαστε και να επικοινωνούμε με τα άλλα άτομα-μέλη της κοινωνίας. Σε αυτή την ικανότητα συμβάλλουν α) οι θεσμοί που μας «γαλουχούν», β) οι κανόνες που μας ελέγχουν, γ) οι αξίες που μας κατευθύνουν και δ) τα πρότυπα της συμπεριφοράς που μας αναγνωρίζουν. Βασικοί άξονες των εν λόγω παραγόντων είναι, από τη μια, η ένταξη του ανθρώπου στην κοινωνία, και από την άλλη, η διείσδυση της κοινωνίας στον άνθρωπο. Διαλέξεις Συζητήσεις 1. Γιουλτσής, Βασίλειος Τ. (1997). Γενική Κοινωνιολογία. Πέμπτη έκδοση. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη Α.Ε. (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν) 2. Giddens, Anthony (2009). Κοινωνιολογία (Sociology, μτφρ. Δ.Γ. Τσαούσης). Αθήνα: Gutenberg (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν) 3. Καρράς, Κ. (2011). Ο Εκπαιδευτικός σ έναν κόσμο που αλλάζει. Αθήνα: Gutenberg (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). 4. Κορώσης, Κωνσταντίνος (2010). Η Γένεση του Χριστιανισμού και οι επιδράσεις του στον μικρόκοσμο και στο κοινωνικό-πολιτισμικό περιβάλλον του ανθρώπου. Μια κοινωνιολογική προσέγγιση. Αθήνα: Παρρησία (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν) 5. Hughes, Michael & Kroehler, Carolyn J. (2007). Κοινωνιολογία: Οι βασικές έννοιες (Sociology: The Core, μτφρ. Γ.Ε. Χρηστίδης). Αθήνα: Κριτική 6. Τσαούσης, Δημήτριος Γ. (2000). Η Κοινωνία του Ανθρώπου. Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία, 16η ανατύπωση. Αθήνα: Gutenberg Τελική γραπτή εξέταση. ΣΠΕ 403: Σεμινάριο Πτυχιακής Εργασίας στην Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Θεόδωρος Ελευθεράκης, Λέκτορας Υποχρεωτικό Σεμινάριο Πτυχιακής Εργασίας

Προπτυχιακό επίπεδο Χειμερινό εξάμηνο 2012-2013 Προαπαιτούμενα: να έχει εξεταστεί επιτυχώς ο φοιτητής σε τέσσερα (4) μαθήματα: 1. ΚΟΙΝ 100 - Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία 2. ΠΑΙΝ 105 - Μεθοδολογία Ψυχοπαιδαγωγικής Έρευνας Ι 3. ΠΑΙΝ 120 - Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης και 4. ένα μάθημα από: ΚΟΙΝ 108 - Πολιτική κοινωνικοποίηση και εκπαίδευση: θεωρία και πράξη, ή ΣΠΑΝ 115 - Σεμινάριο Παιδαγωγικών, Κοινωνιολογία του Σχολείου, ή ΣΑΕΝ 312 - Σεμινάριο Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης. 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 14 ECTS Ο σκοπός του Σεμιναρίου είναι ο φοιτητής «να μάθει να ερευνά», δηλαδή να μπορεί να εργάζεται με επιστημονικό τρόπο (επισκόπηση της βιβλιογραφίας, χρήση ποιοτικών και ποσοτικών μεθόδων εμπειρικής έρευνας, κατηγοριοποίηση και ερμηνεία αποτελεσμάτων και συγγραφή τελικού κειμένου της έρευνας-εργασίας του) στην ερευνητική περιοχή του αντικειμένου της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης. Το αντικείμενο του Σεμιναρίου είναι: «Πολιτική κοινωνικοποίηση στο Σχολείο», δηλαδή η μελέτη των παραγόντων/μεταβλητών της πολιτικής κοινωνικοποίησης του ατόμου στα πλαίσια του σχολικού περιβάλλοντος (Νηπιαγωγείου/Δημοτικού). Στο σεμινάριο διερευνώνται οι εξής επιμέρους θεματικές περιοχές: Σχολική κοινότητα, σχολική τάξη, οικογένεια-σχολείο, αναλυτικά προγράμματα και σχολικά βιβλία, ο ρόλος του δασκάλου/νηπιαγωγού, θεσμοί της σχολικής ζωής: μαθητική κοινότητα, εκπαιδευτική επίσκεψη-εκδρομή, σχολική βιβλιοθήκη, πίνακας ανακοινώσεων, σχολική εφημερίδα-περιοδικό, σχολική γιορτή, πολιτιστική εκδήλωση, εθνική γιορτή, εξωσχολικές δραστηριότητες, αθλητικές δραστηριότητες-σχολικοί αγώνες κ.ά. Διαλέξεις-Συζητήσεις-Παρουσιάσεις εργασιών-οπτικοακουστικά μέσα 1. Β. Οικονομίδης & Θ. Ελευθεράκης (Eπιμ.): Εκπαίδευση, Δημοκρατία και Ανθρώπινα Δικαιώματα. «Ατραπός». Αθήνα 2009 2. Α. Καζαμίας & Λ. Πετρονικολός (Eπιμ.): Παιδεία και Πολίτης. Η Παιδεία του Πολίτη της Ελλάδας, της Ευρώπης και του Κόσμου. «Ατραπός». Αθήνα 2003 3. Μ. Γκίβαλος: Πολιτική κοινωνικοποίηση και εκπαιδευτικό περιβάλλον. «Νήσος». Αθήνα 2005 4. Δ. Καρακατσάνη: Εκπαίδευση και πολιτική διαπαιδαγώγηση. Γνώσεις, αξίες, πρακτικές. «Μεταίχμιο». Αθήνα 2004 5. Π. Τερλεξής: Πολιτική κοινωνικοποίηση. Η γένεση του πολιτικού ανθρώπου. «Gutenberg». Αθήνα 1999 Υποχρεωτική γραπτή εργασία Υποστήριξη τελικών αποτελεσμάτων. ΠΑΙ 120: Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Θεόδωρος Ελευθεράκης, Λέκτορας Παράδοση, επιλεγόμενο μάθημα Προπτυχιακό επίπεδο Εαρινό εξάμηνο 2012-2013 2ο-8ο εξάμηνο σπουδών 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 4 ECTS Στόχος του μαθήματος είναι να εξοικειώσει τους φοιτητές με τις βασικές έννοιες της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης και να τους εξοπλίσει με την κατάλληλη θεωρητική υποδομή, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την κατανόηση των θεσμών, των διαδικασιών και των αποτελεσμάτων των σύγχρονων εκπαιδευτικών συστημάτων, των σχέσεών τους με τους άλλους θεσμούς, καθώς και του ρόλου τους στην αναπαραγωγή και άρση των κοινωνικών ανισοτήτων.

Κοινωνιολογία και Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (A. Compte, I. Dewey, E. Durkheim, F. Tonnies, K. Mannheim, F. Clark). Κοινωνία, Κοινωνική Αλλαγή και Επανάσταση. Συνιστώσες της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης (Κοινωνικοποίηση. Κοινωνική ένταξη. Εκπολιτισμός. Εκπαίδευση- Αγωγή- Παιδεία). Η Κοινωνική Αναγνώριση της «Παιδικής Ηλικίας» (Θεωρίες Ph. Aries, L. de Mause, N. Postman). Μορφές συγκρότησης της οικογένειας και κοινωνικοποίηση (Μορφές οικογενειών, πρακτικές ανατροφής). Κοινωνική Προέλευση και Κοινωνικοποίηση (Κοινωνική τάξη, κοινωνικό στρώμα οικογένειας και σχολική επίδοση). Εθνικό ή ταξικό σχολείο; Η σχολική γνώση ως ιδεολογία της άρχουσας τάξης. Ο ρόλος του Σχολείου στη Σύγχρονη Κοινωνία. Η Κοινωνική Ανισότητα στην Εκπαίδευση (Θεωρίες: J. Coleman & Chr. Jencks, B. Bernstein, A. Jensen, T. Parsons, P. Bourdieu). Διαλέξεις Συζητήσεις 1. Σ.-Μ. Νικολάου: Θεωρητικά ζητήματα στην Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. «Gutenberg». Αθήνα 2009 (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν) 2. Θ. Ελευθεράκης: Εθνικό Σχολείο; «Gutenberg». Αθήνα 2006 (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν) 3. Π. Καλογιαννάκη- Κ. Καρράς. Η 'ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΤΟΙΧΩΝ'. Τα graffiti στα Πανεπιστήμια την εποχή της 'κρίσης'. «Δαρδανός». Αθήνα 2012 (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν) 4. Λ. Γώγου: Η κατανόηση των κοινωνικών φαινομένων και οι προοπτικές της κοινωνικής έρευνας. «Γρηγόρης». Αθήνα 2011 (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν) 5. Χ. Νόβα-Καλτσούνη: Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. «Gutenberg». Αθήνα 2010 6. Κ. Λάμνιας: Κοινωνιολογική θεωρία και εκπαίδευση. «Μεταίχμιο». Αθήνα 2002 Τελική γραπτή εξέταση. ΣΠΑ 115: Σεμινάριο Παιδαγωγικών, Κοινωνιολογία του σχολείου Θεόδωρος Ελευθεράκης, Λέκτορας Σεμινάριο Προπτυχιακό μάθημα - Εαρινό εξάμηνο 2012-2013 Προαπαιτούμενα: 1. ΠΑΙΝ 105: Μεθοδολογία Ψυχοπαιδαγωγικής Έρευνας Ι 2. ΠΑΙΝ 120: Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης και 3. ΚΟΙΝ 108: Πολιτική κοινωνικοποίηση στην εκπαίδευση: θεωρία και πράξη 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 7 ECTS Στόχος του μαθήματος είναι να προσφέρει στους φοιτητές μια πρώτη εξοικείωση με την επιστημονική ερευνητική μελέτη των παραγόντων/μεταβλητών που βοηθούν ή δυσχεραίνουν την κοινωνικοποίηση του ατόμου στα πλαίσια του σχολικού περιβάλλοντος (Νηπιαγωγείου/Δημοτικού). Στο σεμινάριο διερευνώνται οι εξής επιμέρους θεματικές περιοχές: Α. Τομέας - Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης και του Σχολείου: Οργανωτικές μορφές του σχολείου. Κοινωνιολογία της σχολικής τάξης. Σχέσεις οικογένειας και σχολείου (συνεργασία και σύγκρουση): αποτελεσματικό σχολείο. Εκπαιδευτικές ανισότητες και κοινωνικοποίηση. Το επάγγελμα του εκπαιδευτικού. Εκπαίδευση και κοινωνική κινητικότητα. Η εκπαίδευση στη σύγχρονη κοινωνία (δημοκρατικό σχολείο). Το σχολείο στις πολυεθνοτικές (πολυπολιτισμικές) κοινωνίες. Εκπαίδευση και οικονομία. Μηχανισμοί κοινωνικής επιλογής από το σχολείο: διαγωνισμοί, εξετάσεις, αξιολόγηση. Β. Τομέας - Κοινωνιολογία της Ειδικής Αγωγής: Κοινωνική και φιλοσοφική διάσταση της αναπηρίας. Η νομοθεσία της Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα. Ένταξη, ενσωμάτωση. Inclusive Εκπαίδευση, inclusion. Συνεκπαίδευση. Οι πρωτεργάτες της Ειδικής Αγωγής. Τα σχολεία της Ειδικής Αγωγής και σύλλογοι ΑμεΑ. Η επαγγελματική αποκατάσταση και εκπαίδευση των ΑμεΑ. Η ιδιωτική πρωτοβουλία και η κρατική μέριμνα στην Ειδ. Αγωγή. Τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα ΑμεΑ.

Διαλέξεις-Συζητήσεις-Παρουσιάσεις εργασιών-οπτικοακουστικά μέσα 1. Σ.-Μ. Νικολάου: Θεωρητικά ζητήματα στην Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. «Gutenberg». Αθήνα 2009 2. Ε. Σιάνου-Κύργιου: Εκπαίδευση και κοινωνικές ανισότητες. «Μεταίχμιο». Αθήνα 2005 3. Μ. Κελπανίδης: Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. 4η έκδοση, «Ελληνικά Γράμματα». Αθήνα 2002 4. Π. Παπακωνσταντίνου: Εκπαιδευτικό έργο και αξιολόγηση στο σχολείο 2 η έκδοση. «Μεταίχμιο». Αθήνα 2005 5. Θ. Ελευθεράκης: Εθνικό Σχολείο; «Gutenberg». Αθήνα 2006 Υποχρεωτική γραπτή εργασία. NIKOΛΑΟΣ ΖΑΡΑΝΗΣ ΠΛΗ 104: Πληροφορική στην Εκπαίδευση ΙII Νικόλαος Ζαράνης, Επίκουρος Καθηγητής Παράδοση, επιλεγόμενο μάθημα Προπτυχιακό επίπεδο Χειμερινό εξάμηνο 2012-2013 3 ο ή 5 ο ή 7 ο εξάμηνο σπουδών, Προαπαιτούμενο το ΠΛΗ 100 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 4 ECTS Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή των φοιτητών στη α) δημιουργία, τροποποίηση και μορφοποίηση ιστοσελίδων β) δημοσίευση και συντήρηση δικτυακών τόπων γ) δημιουργία δικτυακών μικρών εφαρμογών για το Νηπιαγωγείο Αυτό το εισαγωγικό μάθημα διδάσκει το φοιτητή πώς να: α) αναγνωρίζει την επεξεργασία όψεων στο Web β) εντοπίζει τις βασικές λειτουργίες των κουμπιών της γραμμής εργαλείων γ) προσδιορίζει μεθόδους για τη μορφοποίηση κειμένου δ) δημιουργεί ένα σύνδεσμο υπερκειμένου σε μια ιστοσελίδα ε) δημιουργεί ένα σελιδοδείκτη σε μια ιστοσελίδα στ) δημιουργεί μια εικόνα υπερσύνδεση, ζ) δημιουργεί πίνακα σε μια ιστοσελίδα η) δημιουργεί πλαίσια θ) δημιουργεί γραμμές πλοήγησης ι) δημιουργεί κοινά σύνορα κ) δημιουργεί πρότυπα σελίδας. Διαλέξεις - Συζητήσεις A) Τάσος Μικρόπουλος & Ιωάννα Μπέλλου, Σενάρια Διδασκαλίας με υπολογιστή, Κλειδάριθμος, Αθήνα 2010. (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). B) C. Depover, T. Karsenti & Β. Κόμης., Διδασκαλία με χρήση της τεχνολογίας, Προώθηση της μάθησης, ανάπτυξη ικανοτήτων. Κλειδάριθμος, Αθήνα 2010, (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). Τελική γραπτή εξέταση στο εργαστήριο υπολογιστών ή γραπτή εργασία. ΣΠΕ 416: Σεμινάριο στη Διδακτική Μαθηματικών με τη βοήθεια των Νέων Τεχνολογιών. Νικόλαος Ζαράνης, Επίκουρος Καθηγητής Σεμινάριο πτυχιακής εργασίας Προπτυχιακό επίπεδο Χειμερινό 2012-2013 ΣΑΕ 316 και Επιτυχής εξέταση σε δύο μαθήματα συναφή με τους υπολογιστές 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 14 ECTS

Ο στόχος του σεμιναρίου είναι η γνωριμία των μαθητών με τη διδακτική των Μαθηματικών και τη χρήσης τους σε δραστηριότητες που βασίζονται σε υπολογιστές Το αντικείμενο του σεμιναρίου είναι, πρώτον, η εξέταση των υφιστάμενων ερευνών όσον αφορά την ένταξη των υπολογιστών στο Νηπιαγωγείο και συγκεκριμένα στο ειδικό τομέα των Μαθηματικών και, δεύτερον, η ενσωμάτωση του λογισμικού για Μαθηματικά στο ελληνικό νηπιαγωγείο. Διαλέξεις Συζητήσεις Χρήση οπτικοακουστικών μέσων Προτείνεται βιβλιογραφικός κατάλογος, προσαρμοσμένος στο θέμα της/του κάθε φοιτήτριας/ φοιτητή. Προφορική υποστήριξη και γραπτή εργασία ΠΛΗ 100: Πληροφορική στην Εκπαίδευση Ι Νικόλαος Ζαράνης, Επίκουρος Καθηγητής Παράδοση, υποχρεωτικό μάθημα κορμού Προπτυχιακό επίπεδο Εαρινό εξάμηνο 2012-2013 2 ο εξάμηνο σπουδών 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 4 ECTS Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή των φοιτητών στη δημιουργική και εποικοδομητική αξιοποίηση των πολλαπλών χρήσεων του υπολογιστή στο Νηπιαγωγείο. Τα αντικείμενα που θα διδαχθούν κατά την διάρκεια των παραδόσεων είναι τα εξής: α) Εκπαιδευτικές Λειτουργίες του Υπολογιστή: στάσεις και απόψεις σχετικά με την εισαγωγή των Νέων Τεχνολογιών (Ν.Τ.) στην προσχολική εκπαίδευση, πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα β) Η εκπαιδευτική χρήση του υπολογιστή: ως γνωστικό αντικείμενο, ως πηγή πληροφόρησης και ως γνωστικό εργαλείο γ) Βασικά στοιχεία υπολογιστών δ) Το λειτουργικό σύστημα των windows (windows XP, vista) ε) Επεξεργαστής κειμένου (Microsoft Word) στ) Λογιστικό φύλλο (Excel) ζ) Σχεδιάζοντας παρουσιάσεις (Power Point). Διαλέξεις - Συζητήσεις Α) 1. Νικόλαος Ζαράνης & Βασίλειος Οικονομίδης, Οι Τεχνολογίες της Επικοινωνίας και των Πληροφοριών στην Προσχολική Εκπαίδευση. «Εκδόσεις Γρηγόρη», Αθήνα 2008 (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). Β) 1. Βασίλης Κόμης., Εισαγωγή στην Διδακτική της Πληροφορικής, Κλειδάριθμος, Αθήνα 2005, (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). Τελική γραπτή εξέταση στο εργαστήριο υπολογιστών. ΣΠΑ 121: Σεμινάριο Παιδαγωγικών με τις Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών Νικόλαος Ζαράνης, Επίκουρος Καθηγητής Σεμινάριο, επιλεγόμενο μάθημα Προπτυχιακό επίπεδο Εαρινό εξάμηνο 2012-2013 6 ο ή 8 ο εξάμηνο σπουδών, Προαπαιτούμενα: ΠΛΗ 100, ΣΤΑ 100. 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 7 ECTS Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή των φοιτητών σε α) βασικές έννοιες των πολυμέσων β) κατασκευή εκπαιδευτικού λογισμικού γ) δημιουργία μικρών εφαρμογών για το Νηπιαγωγείο.

Τα αντικείμενα που θα διδαχθούν κατά την διάρκεια των παραδόσεων είναι τα εξής: α) Κατανόηση του περιβάλλον εργασίας στα πολυμέσα και των χαρακτηριστικών του β) Σχεδιασμός κίνησης γ), Εισαγωγή και επεξεργασία video δ) κατασκευή εκπαιδευτικού λογισμικού, ε) τεστ αξιολόγησης για τους μαθητές, στ) εισαγωγή δεδομένων στο SPSS. Διαλέξεις Συζητήσεις Χρήση οπτικοακουστικών μέσων Προτείνεται βιβλιογραφικός κατάλογος, προσαρμοσμένος στο θέμα της/του κάθε φοιτήτριας/ φοιτητή. Προφορική υποστήριξη και γραπτή εργασία ΣΤΕΛΙΟΣ ΖΕΡΒΟΥΔΑΚΗΣ ΜΟΥ 100: Μουσική και Ρυθμική Αγωγή I Ζερβουδάκης Στ. μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π. 1. Υποχρεωτικό 2. 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: Προπτυχιακό, Χειμερινό εξάμηνο. 3. Επεξεργασία α) του ρυθμού διαμέσου του σώματος και κρουστών οργάνων. β) του λόγου σε συνδυασμό με το ρυθμό. γ) της μελωδίας. 4. α)βασικές έννοιες θεωρίας της μουσικής. β).σολφέζ γ)διδασκαλία τραγουδιών με χρήση μελωδικών και ρυθμικών κρουστών. 5. Διδασκαλία πρακτική εξάσκηση.. α) Jukka Maki: Η χαρά της μουσικής.πατάκης,1995,(προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). β) Otto Karolyi:Εισαγωγή στη μουσική. Νεφέλη, 1983. γ) Ματέυ Π.: Ρυθμική. Γ. Νάκας, 1986 δ) Καψάσκη Μακρή : Τα πρώτα μου τραγούδια. Αθήνα 1988 Τελική προφορική εξέταση.. ΜΟΥ 101: Μουσική και Ρυθμική Αγωγή II Ζερβουδάκης Στ. μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π. Υποχρεωτικό Προπτυχιακό επίπεδο, εαρινό εξάμηνο, προαπαιτούμενο ΜΟΥ 100 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 3 ECTS Επιλογή και σχεδιασμός κατάλληλων εμπειριών για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας που αφορούν: α)τη μουσική εκτέλεση-ερμηνεία, β)τη δημιουργικό-

τητα, γ) την ακρόαση-περιγραφή. α)ρυθμική ανάλυση και επεξεργασία τραγουδιών, περιγραφή ιστορίας με Ήχους. β) Αυτοσχεδιασμός και σύνθεση μελωδίας με βάση το λόγο. γ) Γραφική σημειογραφία. δ) Ακρόαση. ανάλυση και επεξεργασία μουσικών έργων. Διδασκαλία πρακτική εξάσκηση.. α)αντωνακάκης-χιωτάκη:μουσική Παιδαγωγική. Καστανιώτης 2007 (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). β)gertrud Meyer- Denkmann: Πειραματισμοί στον ήχο. Νικολαΐδης 1989. γ) Ger Storms: 100 μουσικά παιγνίδια. δ)ζερβουδάκης Σ.- Μάργαρη Μ.: Από το ταξίδι του χρόνου. Αθήνα 1992. Τελική προφορική ή γραπτή εξέταση.. ΜΟΥ 102: Μουσική και Ρυθμική Αγωγή ΙΙΙ Ζερβουδάκης Στ. Μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π. Κατ επιλογήν υποχρεωτικό. Προπτυχιακό επίπεδο, χειμερινό εξάμηνο, προαπαιτούμενο ΜΟΥ.101 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 3 ECTS α) Εισαγωγή στα μουσικοπαιδαγωγικά συστήματα β)οργάνωση μουσικού συνόλου κρουστών. γ)γνωριμία με παιδικά τραγούδια και μουσικέs δραστηριότητες απ όλο τον κόσμο.. α)οι μέθοδοι Dalcroze και Orff, η προσέγγιση Kodaly. β) Δημιουργία ομάδος κρουστών οργάνων συστήματος Orff. γ) Διαπολιτισμικά τραγούδια. Διδασκαλία πρακτική εξάσκηση. α) Σέργη.Λ: Δημιουργική μουσική αγωγή για τα παιδιά μας.gutenberg 1989, ( προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). β) Εδώ Λιλιπουπολη τα τραγούδια,ianos 2010. γ)d.mc Donald G.M.Simons: Musical growth and development. Shirmer Books 1989. δ)j.b. Turner and R.S. Schiff.: Let s Make Music (multicultural songs and activities), Hal- Leonard, 1995. 10. Τελική προφορική ή γραπτή εξέταση.. MOY 103: Μουσική και Ρυθμική Αγωγή ΙV Ζερβουδάκης Στ. μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π.

Κατ επιλογήν υποχρεωτικό. Προπτυχιακό επίπεδο, εαρινό εξάμηνο, προαπαιτούμενο ΜΟΥ102. 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 3 ECTS Ανάπτυξη και βελτίωση μουσικών ικανοτήτων με στόχο την καλύτερη κατανόηση των στοιχείων της μουσικής ( μελωδία, ρυθμός, δυναμικές, ηχόχρωμα, αρμονία και φόρμα). Δημιουργία ομάδος χορωδιακού τραγουδιού.(επιλογή από την παραδοσιακή και σύγχρονη ελληνική μουσική. Διδασκαλία πρακτική εξάσκηση. α)θεοδωράκης Μ.: 40 τραγούδια για παιδιά. Παπαγρηγορίου-Νάκας 1993. β)μαυρουδής Ν.: Χάρτινο καράβι.. Παπαγρηγορίου Νάκας 1996. γ) Σμώλ Κ.: Μουσική, Κοινωνία, Εκπαίδευση.Νεφέλη,1983. Τελική προφορική ή γραπτή εξέταση.. ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΠΑΙ 156 - Οι Φυσικές Επιστήμες στην Προσχολική Εκπαίδευση Μιχαήλ Καλογιαννάκης, Λέκτορας Παράδοση - Επιλεγόμενο Προπτυχιακό - 3 ο εξάμηνο σπουδών 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 4 ECTS (European Credit Transfer System) Εξετάζονται ζητήματα τα οποία σχετίζονται με τις εξής θεματικές ενότητες: (α) ιδέες των παιδιών, θεωρίες μάθησης και οι επιδράσεις τους στην ανάπτυξη πλαισίων για την οργάνωση δραστηριοτήτων από τις Φυσικές Επιστήμες στην προσχολική εκπαίδευση, (β) διδακτικές στρατηγικές στη διδακτική των Φυσικών Επιστημών στην προσχολική εκπαίδευση, (γ) εισαγωγή των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ) για τη διδακτική των Φυσικών Επιστημών στην προσχολική εκπαίδευση, (δ) διάφορες δραστηριότητες Φυσικών Φαινομένων για την προσχολική ηλικία (βαρύτητα, ηλεκτρισμός, σκιές, φως, ήχος, φυτά, στερεά, υγρά, αέρια, περιβάλλον, φαινόμενο του θερμοκηπίου κ.ά.). Επιστημολογική συγκρότηση της διδακτικής των Φυσικών Επιστημών και η μύηση στις Φυσικές Επιστήμες για την προσχολική ηλικία. Διαλέξεις συζητήσεις παρουσιάσεις εργασιών βιωματικές ασκήσεις. Το μάθημα είναι υβριδικό και προσφέρεται εξ αποστάσεως στο σύστημα διαχείρισης μάθησης του Πανεπιστημίου Κρήτης (e-class) στη διεύθυνση http://eclass.edc.uoc.gr/eclass/ (στα ελληνικά). Επίσης, αναπτύσσεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Facebook και Twitter. Ραβάνης, Κ. (2003). Δραστηριότητες για το νηπιαγωγείο από τον κόσμο της φυσικής. Αθήνα: Δίπτυχο [προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν] ή

Κολιόπουλος, Δ. (2006). Θέματα διδακτικής Φυσικών Επιστημών. Η συγκρότηση της σχολικής γνώσης. Αθήνα: Μεταίχμιο [προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν]. Γραπτή εξέταση προφορική εξέταση προαιρετική ή υποχρεωτική γραπτή εργασία ΣΠΑ 107 Ανάπτυξη δραστηριοτήτων από τη Διδακτική των Φυσικών επιστημών στην Προσχολική Εκπαίδευση Μιχαήλ Καλογιαννάκης, Λέκτορας Σεμινάριο Προπτυχιακό - 5 ο εξάμηνο σπουδών ΠΑΙ 156 ή/και ΠΑΙ 164 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 7 ECTS Εισαγωγή σε βασικές θεωρίες και έννοιες της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών για παιδιά προσχολικής ηλικίας και στρατηγικές ανάπτυξης σχετικών διδακτικών δραστηριοτήτων. Διδασκαλία και ανάπτυξη δραστηριοτήτων στην προσχολική εκπαίδευση των παρακάτω θεμάτων*: ανακύκλωση, ο κύκλος του νερού, σκιές, ιδιότητες του αέρα, ατμοσφαιρική ρύπανση, βύθιση, πλεύση, ηλεκτρισμός, ηφαίστεια, σεισμοί, μαγνήτες, τήξη-εξαέρωση, ουράνιο τόξο, φως, χρώματα, αέρας και ιδιότητές του, χώρος, χρόνος, κ.ά. *Τα θέματα που αναφέρονται παραπάνω είναι ενδεικτικά και μπορούν να διαφοροποιηθούν σύμφωνα με τις επιλογές/προτιμήσεις των φοιτητών/τριών. Συζητήσεις - Έρευνα - Παρουσιάσεις εργασιών - Βιωματικές ασκήσεις Σχετική βιβλιογραφική λίστα [ελληνική και διεθνής (στα Αγγλικά και στα Γαλλικά) με επιστημονικά άρθρα] διανέμεται στους/στις συμμετέχοντες/ουσες του σεμιναρίου. Προφορική εξέταση ΠΑΙ 164 - Διδακτική των Φυσικών Επιστημών στην Προσχολική Εκπαίδευση Μιχαήλ Καλογιαννάκης, Λέκτορας Επιλεγόμενο Προπτυχιακό - 4 ο εξάμηνο σπουδών 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 4 ECTS Μεθοδολογία της διδακτικής των Φυσικών Επιστημών στην προσχολική εκπαίδευση Οργάνωση των δραστηριοτήτων περιστρέφεται γύρω από τους εξής άξονες: (α) θεωρίες μάθησης για τις Φυσικές Επιστήμες, (β) οι όψεις των φυσικών φαινομένων που είναι κατάλληλες για την προσχολική ηλικία (καλοί και κακοί αγωγοί της θερμότητας, τήξη, πήξη, εξαέρωση, υγροποίηση, εξάτμιση, θερμική διαστολή και

συστολή, φως, σκιές, χρώματα, μαγνητικές ιδιότητες της ύλης, τριβή, η γη ως ουράνιο σώμα, η εναλλαγή της ημέρας και της νύχτας κ.ά.), (γ) προσεγγίζονται οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η παιδική σκέψη για τα συγκεκριμένα διδακτικά αντικείμενα, (δ) διατυπώνονται με βάση τα γνωστικά εμπόδια των παιδιών οι αντίστοιχοι διδακτικοί στόχοι. Διαλέξεις συζητήσεις παρουσιάσεις εργασιών βιωματικές ασκήσεις. Το μάθημα είναι υβριδικό και προσφέρεται εξ αποστάσεως στο σύστημα διαχείρισης μάθησης του Πανεπιστημίου Κρήτης (e-class) στη διεύθυνση http://eclass.edc.uoc.gr/eclass/ (στα ελληνικά). Επίσης, αναπτύσσεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Facebook και Twitter. Πλακίτση, Κ. (2008). Διδακτική των Φυσικών Επιστημών στην προσχολική και στην πρώτη σχολική ηλικία: σύγχρονες τάσεις και προοπτικές. Αθήνα: Πατάκης [προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν]. ή Ραβάνης, Κ. (2002). Οι Φυσικές Επιστήμες στην Προσχολική Εκπαίδευση - Διδακτική και Γνωστική Προσέγγιση. Αθήνα: Τυπωθήτω - Γ. Δαρδανός [προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν]. Γραπτή εξέταση προφορική εξέταση ενδιάμεσα τεστ προαιρετική ή υποχρεωτική γραπτή εργασία άλλες μέθοδοι. 11. Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική ΣΠΑ 110 - Σεμινάριο Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών στην προσχολική εκπαίδευση Μιχαήλ Καλογιαννάκης, Λέκτορας Σεμινάριο Προπτυχιακό - 4 ο εξάμηνο σπουδών 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 7 ECTS Αναζήτηση στοιχείων από έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί και συζήτηση θεμάτων που αφορούν στη συλλογή του εμπειρικού υλικού, στην κατασκευή μέσων συλλογής δεδομένων και στην ανάλυση και επεξεργασία ευρημάτων για τη διδακτική των Φυσικών Επιστημών στην προσχολική εκπαίδευση. Το σεμινάριο εστιάζει στην αναζήτηση πληροφοριών από πηγές και βάσεις δεδομένων σχετικών με έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στο πεδίο της διδακτικής των Φυσικών Επιστημών για την προσχολική εκπαίδευση που αφορούν τις παρακάτω θεματικές περιοχές: (α) βιωματικές νοητικές αναπαραστάσεις των παιδιών της προσχολικής ηλικίας για το φυσικό κόσμο, (β) διδακτικές παρεμβάσεις και δραστηριότητες από τις Φυσικές Επιστήμες για μικρά παιδιά, απόψεις, στάσεις και ανάγκες των νηπιαγωγών, (γ) τυπικές και άτυπες μορφές διδακτικής παρέμβασης για τη διδασκαλία των φυσικών επιστημών στο νηπιαγωγείο, (δ) ρόλος του μουσείο για τη διδακτική των Φυσικών Επιστημών στην προσχολική εκπαίδευση, (ε) Φυσικές Επιστήμες και Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ). Συζητήσεις Έρευνα - Παρουσιάσεις εργασιών Βιωματικές ασκήσεις Σχετική βιβλιογραφική λίστα [ελληνική και διεθνή (στα Αγγλικά και στα Γαλλικά) με επιστημονικά άρθρα] διανέμεται στους/στις συμμετέχοντες/ουσες του σεμιναρίου. Προφορική εξέταση 11. Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική

MAΡΙΑ ΚΑΡΑΙΣΚΟΥ ΦΙΛ 103: Παιδική Λογοτεχνία Μαρία Καραΐσκου, Eπίκουρη καθηγήτρια Παράδοση, κατ επιλογήν υποχρεωτικό μάθημα Προπτυχιακό επίπεδο Χειμερινό εξάμηνο 2012-2013- Α εξάμηνο σπουδών 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 4 ECTS Το μάθημα αποσκοπεί: α) στην εξοικείωση του φοιτητή με τη φύση και το ρόλο της παιδικής λογοτεχνίας β) στη γνωριμία του με σημαντικά κείμενα της ελληνικής και ξένης παιδικής λογοτεχνίας γ) στην κατάδειξη των μεθόδων ανάγνωσης ενός παιδικού λογοτεχνικού κειμένου. Το μάθημα αποτελεί μια γενική εισαγωγή στη θεωρία, ιστορία και κριτική της παιδικής λογοτεχνίας και παρουσιάζει διμερή διάρθρωση. Σε ένα πρώτο επίπεδο εξετάζονται ζητήματα που αφορούν στον ορισμό της παιδικής λογοτεχνίας και στο ρόλο του παιδιού ως αναγνώστη και κριτικού λογοτεχνικών κειμένων. Επίσης αναλύονται οι άξονες βάσει των οποίων μπορεί κανείς να προσεγγίσει ένα λογοτεχνικό έργο (οπτική γωνία, θέμα, δομή, πλοκή, χαρακτήρες, σκηνικό, διακειμενικότητα) και η ιδιαίτερη λειτουργία που προσλαμβάνουν στα συμφραζόμενα της παιδικής λογοτεχνίας. Ακόμη, διερευνώνται παράμετροι κλειδιά για την ιδιαίτερη φύση της λογοτεχνίας που απευθύνεται στο παιδί, όπως η γλώσσα, η εικονογράφηση, το χιούμορ, και η ιδεολογία. Στη συνέχεια, έπειτα από μια σύντομη σκιαγράφηση της ιστορίας της ξένης παιδικής λογοτεχνίας, επιχειρείται μια αναλυτικότερη επισκόπηση της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας. Γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στα ποιητικά και πεζογραφικά είδη που ευδοκιμούν στο πλαίσιο της, καθώς και στους σημαντικότερους εκπροσώπους τους, ενώ μέσα από τη δειγματοληπτική προσέγγιση συγκεκριμένων κειμένων εφαρμόζονται στην πράξη οι θεωρητικές γνώσεις που οι φοιτητές αποκόμισαν από το πρώτο μέρος του μαθήματος. Διαλέξεις - Συζητήσεις Α1) Μ. Κανατσούλη, Εισαγωγή στη θεωρία και κριτική της παιδικής λογοτεχνίας σχολικής και προσχολικής ηλικίας. Β έκδοση. Θεσσαλονίκη. University Studio Press 2002 (προτείνεται να διανεμηθεί δωρεάν). Α2) Μ. Καρποζήλου, Το παιδί στη χώρα των βιβλίων. Αθήνα. Καστανιώτης 1994 (προτείνεται να διανεμηθεί δώρεαν). Β) Π. Χαντ, Κριτική, θεωρία και παιδική λογοτεχνία, μτφρ. Ε. Σακελλαριάδου Μ. Κανατσούλη. Αθήνα. Πατάκης 2001. Γ) P. Hunt (επιμ.), Κατανοώντας τη λογοτεχνία για παιδιά, μτφρ. Χ. Μητσοπούλου, Αθήνα, Μεταίχμιο 2006. Δ) Μ. Κανατσούλη, Ιδεολογικές διαστάσεις της παιδικής λογοτεχνίας. Αθήνα. Τυπωθήτω Γ. Δαρδανός 2000. Ε) Χ. Σακελλαρίου, Ιστορία της παιδικής λογοτεχνίας. Ελληνική και παγκόσμια. Αθήνα. Εκδόσεις Δανιά 1996. Τελική γραπτή εξέταση ΣΠΕ 421: Σεμινάριο πτυχιακής εργασίας. Το χιούμορ στην παιδική λογοτεχνία

Μαρία Καραΐσκου, Επικ. καθηγήτρια Σεμινάριο πτυχιακής εργασίας, κατ επιλογήν υποχρεωτικό Προπτυχιακό επίπεδο Χειμερινό / εαρινό εξάμηνο 2012-2013- Ζ εξάμηνο σπουδών 5. Αριθμός πιστωτικών μονάδων: 11 ECTS Σκοπός του σεμιναρίου είναι α) να εξοικειωθούν οι φοιτητές με την κριτική ανάγνωση παιδικών λογοτεχνικών κειμένων β) να είναι σε θέση να τα προσεγγίσουν με βάση σύγχρονες λογοτεχνικές θεωρίες γ) να αναδείξουν τα στοιχεία τους εκείνα που μπορούν να καταστούν χρήσιμα στην εκπαιδευτική πράξη. Το σεμινάριο επικεντρώνεται σε μια ιδιαίτερα σημαντική διάσταση πολλών παιδικών λογοτεχνικών κειμένων, παλαιότερων, αλλά κυρίως συγχρόνων, που έχει να κάνει με τους χιουμοριστικούς μηχανισμούς που υιοθετούν με σκοπό όχι μόνο να γίνουν ελκυστικότερα στο παιδί αναγνώστη αλλά και να του περάσουν διάφορα «δύσκολα», ενίοτε και ανατρεπτικά για την κρατούσα ιδεολογία, μηνύματα. Θα παρουσιαστούν αναλυτικά οι διάφορες εκφάνσεις του αστείου στη λογοτεχνία (λογοπαίγνιο, παραδοξολογία, σάτιρα, σαρκασμός, ειρωνεία, γκροτέσκο, παρωδία, μεταμφίεση κ.α.) ενώ θα δοθεί έμφαση στις ιδιαιτερότητες της χρήσης τους στην παιδική λογοτεχνίας και σε ζητήματα πρόσληψης από τον αναγνώστη παιδί. Διαλέξεις Συζητήσεις Παρουσιάσεις εργασιών Γενική και ειδική βιβλιογραφία διανέμεται στους φοιτητές κατά τις πρώτες συναντήσεις με την διδάσκουσα. Τελική γραπτή εργασία και προφορική υποστήριξη