ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΣΟ «ΠΡΟΣΑΙΑ ΦΤΗ ΚΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΣΗΣΑ» 1. ΓΕΝΙΚΑ ΧΟΛΗ ΣΜΗΜΑ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΟΤΔΩΝ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ (.Σ.ΕΦ.) ΠΟΛΙΣΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Σ.Ε. ΜΕΣΑΠΣΤΧΙΑΚΟ ΚΩΔΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ 661002 ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΟΤΔΩΝ 1o ΣΙΣΛΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ ΠΡΟΣΑΙΑ ΦΤΗ ΚΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΣΗΣΑ ΑΤΣΟΣΕΛΕΙ ΔΙΔΑΚΣΙΚΕ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΕ ςε περίπτωςθ που οι πιςτωτικζσ μονάδεσ απονζμονται ςε διακριτά μζρθ του μακιματοσ π.χ. Διαλζξεισ, Εργαςτθριακζσ Αςκιςεισ κ.λπ. Αν οι πιςτωτικζσ μονάδεσ απονζμονται ενιαία για το ςφνολο του μακιματοσ αναγράψτε τισ εβδομαδιαίεσ ϊρεσ διδαςκαλίασ και το ςφνολο των πιςτωτικϊν μονάδων ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕ ΩΡΕ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ ΠΙΣΩΣΙΚΕ ΜΟΝΑΔΕ Διαλζξεισ, Αςκιςεισ Πράξθσ 3 6 Προςκζςτε ςειρζσ αν χρειαςτεί. Η οργάνωςθ διδαςκαλίασ και οι διδακτικζσ μζκοδοι που χρθςιμοποιοφνται περιγράφονται αναλυτικά ςτο 4. ΣΤΠΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ Υποβάκρου, Γενικϊν Γνϊςεων, Επιςτθμονικισ Περιοχισ Επιςτθμονικισ Περιοχισ, Ανάπτυξθσ Δεξιοτιτων ΠΡΟΑΠΑΙΣΟΤΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΣΑ: ΟΧΙ ΓΛΩΑ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ και ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΞΕΣΑΕΩΝ: ΣΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΦΕΡΕΣΑΙ Ε ΟΧΙ ΦΟΙΣΗΣΕ ERASMUS ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΗ ΕΛΙΔΑ http://www.environmentalprotection.gr/?page_id=406 ΜΑΘΗΜΑΣΟ (URL) 2. ΜΑΘΗΙΑΚΑ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ Μακθςιακά Αποτελζςματα Περιγράφονται τα μακθςιακά αποτελζςματα του μακιματοσ οι ςυγκεκριμζνεσ γνϊςεισ, δεξιότθτεσ και ικανότθτεσ καταλλιλου επιπζδου που κα αποκτιςουν οι φοιτθτζσ μετά τθν επιτυχι ολοκλιρωςθ του μακιματοσ. Συμβουλευτείτε το Παράρτθμα Α Περιγραφι του Επιπζδου των Μακθςιακϊν Αποτελεςμάτων για κάκε ζνα κφκλο ςπουδϊν ςφμφωνα με Πλαίςιο Προςόντων του Ευρωπαϊκοφ Χϊρου Ανϊτατθσ Εκπαίδευςθσ Περιγραφικοί Δείκτεσ Επιπζδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκοφ Πλαιςίου Προςόντων Διά Βίου Μάκθςθσ και Παράρτημα Β Περιλθπτικόσ Οδθγόσ ςυγγραφισ Μακθςιακϊν Αποτελεςμάτων Μετά τθν επιτυχι ολοκλιρωςθ του μακιματοσ ο φοιτθτισ κα είναι ςε κζςθ να: Ζχει κατανοιςει τισ βαςικζσ ζννοιεσ τθσ βιοποικιλότθτασ και τθ ςχζςθ των διαφορετικϊν επιπζδων τθσ με τα κφρια προβλιματα που είναι πικανό να προκφψουν από τα βαςικά ζργα υποδομισ ςε μια περιοχι ςθμαντικι για το φυςικό τθσ περιβάλλον. Ζχει κατανοιςει ςε βάκοσ το πλζγμα των υφιςτάμενων ςχζςεων ανάμεςα ςτισ δομζσ και τισ λειτουργίεσ των οικοςυςτθμάτων τισ ανκρωπογενείσ πιζςεισ και τουσ ςτόχουσ αειφορικισ διαχείριςθσ με ςκοπό τθ διατιρθςθ ειδϊν και οικοτόπων ςτο πλαίςιο των
ευρφτερων εκνικϊν, περιφερειακϊν ι/και τοπικϊν αναπτυξιακϊν ςτόχων. Ζχει γνώςθ των εργαλείων εφαρμοςμζνθσ πολιτικισ ςτον τομζα τθσ προςταςίασ και τθσ διαχείριςθσ τθσ φφςθσ ςτθν Ελλάδα και τθν Ε.Ε. και των προβλθμάτων που ανακφπτουν από τον τρόπο εφαρμογισ τουσ ςτθν Ελλάδα. Αναλφει τισ πικανζσ επιπτϊςεισ ςτο φυςικό περιβάλλον και των ςυςτατικϊν ςτοιχείων τθσ βιοποικιλότθτασ και να προτείνει μζτρα ελαχιςτοποίθςθσ των επιπτϊςεων με προτεραιότθτα ςτθ διατιρθςθ των ςθμαντικϊν για τθν εκνικι και ευρωπαϊκι νομοκεςία ειδϊν, οικοτόπων και περιοχϊν. Εφαρμόηει τα βαςικά εργαλεία προςζγγιςθσ του προβλιματοσ τθσ προςταςίασ τθσ φφςθσ και τθσ ανάςχεςθσ τθσ απϊλειασ τθσ βιοποικιλότθτασ. υνεργάηεται και να ςυνκζτει ςυμμετζχοντασ ςε μια ομάδα με ςυμφοιτθτζσ ςυμφοιτιτριεσ άλλου ι ςυναφοφσ γνωςτικοφ αντικειμζνου, ζνα ολοκλθρωμζνο ςχζδιο διαχείριςθσ και αποκατάςταςθσ τθσ βιοποικιλότθτασ και των φυςικϊν οικοςυςτθμάτων ςε μια περιοχι καταςκευισ ενόσ αναπτυξιακοφ ζργου (περιβαλλοντικοφ ι μθ), όπωσ π.χ. ζνα αιολικό πάρκο, ζνα πάρκο φωτοβολταϊκϊν κ.λπ. Γενικζσ Ικανότθτεσ Λαμβάνοντασ υπόψθ τισ γενικζσ ικανότθτεσ που πρζπει να ζχει αποκτιςει ο πτυχιοφχοσ (όπωσ αυτζσ αναγράφονται ςτο Παράρτθμα Διπλϊματοσ και παρατίκενται ακολοφκωσ) ςε ποια / ποιεσ από αυτζσ αποςκοπεί το μάκθμα;. Αναηιτθςθ, ανάλυςθ και ςφνκεςθ δεδομζνων και πλθροφοριϊν, με τθ χριςθ και των απαραίτθτων τεχνολογιϊν Προςαρμογι ςε νζεσ καταςτάςεισ Λιψθ αποφάςεων Αυτόνομθ εργαςία Ομαδικι εργαςία Εργαςία ςε διεκνζσ περιβάλλον Εργαςία ςε διεπιςτθμονικό περιβάλλον Παράγωγι νζων ερευνθτικϊν ιδεϊν Σχεδιαςμόσ και διαχείριςθ ζργων Σεβαςμόσ ςτθ διαφορετικότθτα και ςτθν πολυπολιτιςμικότθτα Σεβαςμόσ ςτο φυςικό περιβάλλον Επίδειξθ κοινωνικισ, επαγγελματικισ και θκικισ υπευκυνότθτασ και ευαιςκθςίασ ςε κζματα φφλου Άςκθςθ κριτικισ και αυτοκριτικισ Προαγωγι ελεφκερθσ, δθμιουργικισ και επαγωγικισ ςκζψθσ Αναηιτθςθ, ανάλυςθ και ςφνκεςθ δεδομζνων και πλθροφοριϊν, με τθ χριςθ και των απαραίτθτων τεχνολογιϊν Προςαρμογι ςε νζεσ καταςτάςεισ Λιψθ αποφάςεων Αυτόνομθ εργαςία Ομαδικι εργαςία Εργαςία ςε διεπιςτθμονικό περιβάλλον Παραγωγι νζων ερευνθτικϊν ιδεϊν χεδιαςμόσ και διαχείριςθ ζργων εβαςμόσ ςτο φυςικό περιβάλλον Προαγωγι τθσ ελεφκερθσ, δθμιουργικισ και επαγωγικισ ςκζψθσ
3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ Α. Βαςικζσ ζννοιεσ. Γενικά χαρακτθριςτικά του ελλαδικοφ χϊρου και βιοποικιλότθτα ςτθν Ελλάδα. Βαςικζσ κατευκφνςεισ ευρωπαϊκισ και ελλθνικισ νομοκεςίασ για τθ φφςθ. Β. Προςτατευόμενεσ περιοχζσ. Β1. Θεςμικό πλαίςιο προςταςίασ και διαχείριςθσ (Οδθγία 79/409 για τθν προςταςία τθσ ορνικοπανίδασ και Οδθγία 92/43 για τθν προςταςία τθσ φφςθσ, κατθγορίεσ προςτατευόμενων περιοχϊν). Β2. Οριηόντια μζτρα διαχείριςθσ και προςταςίασ Ζωνϊν Ειδικισ Προςταςίασ. Ευρωπαϊκό οικολογικό δίκτυο ΝΑTURA 2000 (κατάλογοσ προςτατευόμενων περιοχϊν ΝΑTURA 2000, χάρτεσ περιοχϊν ΝΑTURA 2000, ζκκεςθ εφαρμογισ των περιοχϊν ΝΑTURA 2000). Γ. Διαχείριςθ προςτατευόμενων περιοχϊν (φορείσ κεςμικό πλαίςιο φορζων διαχείριςθσ, προβλιματα προοπτικζσ, Εκνικι τρατθγικι για τθ Βιοποικιλότθτα). Δ. Ειδικζσ Μελζτεσ. Δ1. Ειδικζσ Περιβαλλοντικζσ Μελζτεσ (υπόδειγμα, προβλιματα εφαρμογισ). Δ2. Ορνικολογικζσ Μελζτεσ (υπόδειγμα, προβλιματα εφαρμογισ). Ε. Διεκνείσ ςυμβάςεισ (Παγκόςμια φμβαςθ για τθν Προςταςία τθσ Βιοποικιλότθτασ. Όραμα ςτόχοι). Οικονομικι αποτίμθςθ των οικοςυςτθμάτων και τθσ βιοποικιλότθτασ (ΣΕΕΒ). Χρθματοδότθςθ. Σ. Προςταςία τθσ βιοποικιλότθτασ ςτθ κάλαςςα. Πρόςβαςθ ςτουσ γενετικοφσ πόρουσ και διαμοιραςμόσ του οφζλουσ. Δικαιϊματα ιδιοκτθςίασ. Ζ. Πρωτόκολλο τθσ Καρκαγζνθσ για τθ βιοαςφάλεια. τρατθγικοί ςτόχοι και κζματα ιδιαίτερου ενδιαφζροντοσ (αξιολόγθςθ και διαχείριςθ κινδφνου, αςτικι ευκφνθ και αποκατάςταςθ, διαςυνοριακι μεταφορά ηϊντων οργανιςμϊν κ.λπ.). τρατθγικό χζδιο για τθν εφαρμογι του πρωτοκόλλου. Αξιολόγθςθ του πρωτοκόλλου. Η. Γενετικά Σροποποιθμζνοι Οργανιςμοί (Γ.Σ.Ο.). Ειςαγωγι θ εξζλιξθ τθσ αγροτικισ πολιτικισ ςτθν Ευρϊπθ. Γενετικά Σροποποιθμζνοι Οργανιςμοί οφζλθ και προβλιματα. Ευρωπαϊκι νομοκεςία διαδικαςία αδειοδότθςθσ. Κατάλογοσ αδειοδοτθμζνων Γ.Σ.Ο. από τθν Ε.Ε. Οδθγία 2001/18 «για τθ ςκόπιμθ ελευκζρωςθ Γ.Σ.Ο. ςτο περιβάλλον» και ςχετικζσ Αποφάςεισ. Θ. Κανονιςτικό πλαίςιο Γ.Σ. οργανιςμϊν, τροφίμων, ηωοτροφϊν. Κανονιςμόσ 1829/2003 για τα Γενετικά Σροποποιθμζνα τρόφιμα και τισ ηωοτροφζσ. Κανονιςμόσ 1946/2003 για τθ διαςυνοριακι μεταφορά των Γ.Σ.Ο. Κανονιςμόσ 1830/2003 ςχετικά με τθν ιχνθλαςιμότθτα και τθν επιςιμανςθ των Γ.Σ.Ο., τθν ιχνθλαςιμότθτα τροφίμων και ηωοτροφϊν που παράγονται από Γ.Σ.Ο. και τθν τροποποίθςθ τθσ Οδθγίασ 2001/18. Διαδικαςία αξιολόγθςθσ αιτιςεων ζγκριςθσ Γ.Σ.Ο. ςτθν Ε.Ε. από τθν EFSA. Πολιτικι και οικονομικι διάςταςθ των ωσ άνω ηθτθμάτων.
4. ΔΙΔΑΚΣΙΚΕ & ΜΑΘΗΙΑΚΕ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΣΡΟΠΟ ΠΑΡΑΔΟΗ Πρόςωπο με πρόςωπο, Εξ αποςτάςεωσ εκπαίδευςθ κ.λπ. ΧΡΗΗ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Χριςθ Τ.Π.Ε. ςτθ Διδαςκαλία, ςτθν Εργαςτθριακι Εκπαίδευςθ, ςτθν Επικοινωνία με τουσ φοιτθτζσ Πρόςωπο με πρόςωπο Πρόςβαςθ ςε βάςθ δεδομζνων και εξειδικευμζνο λογιςμικό κωδικοποίθςθσ, αναηιτθςθσ και διαχείριςθσ τθσ περιβαλλοντικισ νομοκεςίασ. Ηλεκτρονικι επικοινωνία με φοιτθτζσ και θλεκτρονικι υποβολι εργαςιϊν. Τποςτιριξθ εκπαιδευτικισ διαδικαςίασ μζςω τθσ ιςτοςελίδασ. Παρουςιάςεισ PowerPoint, video και ςυνδζςεισ με εξειδικευμζνεσ ιςτοςελίδεσ μζςω internet. ΟΡΓΑΝΩΗ ΔΙΔΑΚΑΛΙΑ Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόποσ και μζκοδοι διδαςκαλίασ. Διαλζξεισ, Σεμινάρια, Εργαςτθριακι Άςκθςθ, Άςκθςθ Πεδίου, Μελζτθ & ανάλυςθ βιβλιογραφίασ, Φροντιςτιριο, Πρακτικι (Τοποκζτθςθ), Κλινικι Άςκθςθ, Καλλιτεχνικό Εργαςτιριο, Διαδραςτικι διδαςκαλία, Εκπαιδευτικζσ επιςκζψεισ, Εκπόνθςθ μελζτθσ (project), Συγγραφι εργαςίασ / εργαςιϊν, Καλλιτεχνικι δθμιουργία, κ.λπ. Αναγράφονται οι ϊρεσ μελζτθσ του φοιτθτι για κάκε μακθςιακι δραςτθριότθτα κακϊσ και οι ϊρεσ μθ κακοδθγοφμενθσ μελζτθσ ϊςτε ο ςυνολικόσ φόρτοσ εργαςίασ ςε επίπεδο εξαμινου να αντιςτοιχεί ςτα standards του ECTS Διαλζξεισ Δραστηριότητα Διαδραςτικι Διδαςκαλία Άςκθςθ πεδίου Μελζτθ και ανάλυςθ βιβλιογραφίασ Εκπαιδευτικζσ επιςκζψεισ Εκπόνθςθ μελζτθσ (project) Προετοιμαςία για ςυγγραφι εργαςίασ (ομαδικισ) Εκπαιδευτικι εκδρομι Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου 29 ϊρεσ 10 ϊρεσ 6 ϊρεσ 35 ϊρεσ 6 ϊρεσ 30 ϊρεσ 24 ϊρεσ 10 ϊρεσ Σφνολο Μακιματοσ 150 ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΦΟΙΣΗΣΩΝ Περιγραφι τθσ διαδικαςίασ αξιολόγθςθσ Γλϊςςα Αξιολόγθςθσ, Μζκοδοι αξιολόγθςθσ, Διαμορφωτικι ι Συμπεραςματικι, Δοκιμαςία Πολλαπλισ Επιλογισ, Ερωτιςεισ Σφντομθσ Απάντθςθσ, Ερωτιςεισ Ανάπτυξθσ Δοκιμίων, Επίλυςθ Προβλθμάτων, Γραπτι Εργαςία, Ζκκεςθ / Αναφορά, Προφορικι Εξζταςθ, Δθμόςια Παρουςίαςθ, Εργαςτθριακι Εργαςία, Κλινικι Εξζταςθ Αςκενοφσ, Καλλιτεχνικι Ερμθνεία, Άλλθ / Άλλεσ Γραπτι εξζταςθ: 80% Εκπόνθςθ εργαςίασ και ςυμμετοχι ςτθ ςυηιτθςθ επί των εργαςιϊν μζςω διαδραςτικισ διδαςκαλίασ: 20% Αναφζρονται ρθτά προςδιοριςμζνα κριτιρια αξιολόγθςθσ και εάν και που είναι προςβάςιμα από τουσ φοιτθτζσ.
5. ΤΝΙΣΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Τπουργείο Περιβάλλοντοσ, Ενζργειασ και Κλιματικισ Αλλαγισ (ΤΠΕΚΑ) (2014). Εκνικι τρατθγικι και χζδιο Δράςθσ για τθ Βιοποικιλότθτα. Παναγιϊτθσ Δθμόπουλοσ, Επιςτθμονικι Επιμζλεια ζκδοςθσ. ISBN: 978-960-7284-31-0, Ακινα, 134 ςελ. Δθμόπουλοσ Π., Παντισ Ι., Σηανουδάκθσ Δ. & Δ. Βαγενάσ (2008): Εγχειρίδιο Αειφορικισ Διαχείριςθσ Προςτατευόμενων Περιοχϊν, Εκδόςεισ ΠΑΠΠΑ Ο.Ε., ςελ. 643. ISBN 978-960-89071-2-6, Ακινα. Δθμόπουλοσ Π., E. Bergmeier, Κ. Θεοδωρόπουλοσ, P. Fischer & Μ. Σςιαφοφλθ (2005): Οδθγόσ Παρακολοφκθςθσ Σφπων Οικοτόπων και Φυτικϊν Ειδϊν ςτισ περιοχζσ του Δικτφου Natura 2000 με Φορείσ Διαχείριςθσ. ISBN 960-233-168-2. Πανεπιςτιμιο Ιωαννίνων, Τ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., 172 ςελ. Science for Environment Policy (2015). Ecosystem Services and the Environment. In-depth Report 11 produced for the European Commission, DG Environment by the Science Communication Unit, UWE, Bristol. European Commission (2013). Mapping and Assessment of Ecosystems and their Services. An analytical framework for ecosystem assessments under Action 5 of the EU Biodiversity strategy to 2020. Technical Report Discussion paper European Commission (2014). Mapping and Assessment of Ecosystems and their Services. Indicators for ecosystem assessments under Action 5 of the EU Biodiversity strategy to 2020. Technical Report - Discussion paper υναφι επιςτθμονικά περιοδικά: Journal for Nature Conservation, Biodiversity Conservation, Biological Conservation