Ετήσια Έκθεση για την περίοδο 1 η Ιανουαρίου η Δεκεμβρίου 2016

Ετήσια Έκθεση για την περίοδο 1 η Ιανουαρίου 2016 31 η Δεκεμβρίου 2016 1. Περίοδος Αναφοράς Η παρούσα έκθεση αφορά την περίοδο 1 η Ιανουαρίου με 31 η Δεκεμβρίου 2016 και παρουσιάζει τις δραστηριότητες και τα αποτελέσματα του Συλλογικού Συστήματος Διαχείρισης Ηλεκτρικών και Ηλεκτρονικών Αποβλήτων της WEEE Electrocyclosis Cyprus Ltd, για την πιο πάνω περίοδο. 2. Ποιοι Είμαστε Ο Οργανισμός WEEE Electrocyclosis Cyprus Ltd, είναι ένας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα οργανισμός ο οποίος αποτελεί το μόνο αδειοδοτημένο Συλλογικό Σύστημα Διαχείρισης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (Α.Η.Η.Ε.) στην Κύπρο. Ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ), ως οργανισμός ομπρέλα, και σήμερα μέλη και μέτοχοί του είναι επιχειρήσεις Παραγωγοί Η.Η.Ε. καθώς επίσης και το ΚΕΒΕ. Το Σύστημα είναι εντελώς ανοικτό σε όλους τους ενδιαφερόμενους παραγωγούς Α.Η.Η.Ε. (υπόχρεους οργανισμούς), που επιθυμούν να συμβληθούν μαζί του. Μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2016, οι Μέτοχοι και τα Μέλη του ήταν 365 επιχειρήσεις Υπόχρεοι Εισαγωγείς, ή Κατασκευαστές Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (Η.Η.Ε.), από τις οποίες οι 26 είναι Μέτοχοι και οι 339 Μέλη του Συστήματος (Παράρτημα I). Το 2016 ενεγράφησαν 27 νέοι Παραγωγοί στο Σύστημα, ενώ διαγράφηκαν 2 εταιρείες που τερμάτισαν τις δραστηριότητες τους. 3. Γενικά Το Σύστημα, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει και τις προκλήσεις που έχει επιφέρει η οικονομική κρίση τα τελευταία χρόνια με δραματική μείωση της κατανάλωσης, συνεχίζει την προσπάθεια και καταφέρνει να αυξάνει σταδιακά τις ποσότητες Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (Α.Η.Η.Ε.) που ανακτά. Oι εισπράξεις από τις Δηλώσεις των Μελών και Μετόχων του Συστήματος, ήταν σε σχετικά καλά επίπεδα. Παράλληλα λόγω της δραματικής συρρίκνωσης της αγοράς Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού εξοπλισμού, οι πωλήσεις του Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού συνεχώς μειώνονται τα τελευταία χρόνια ενώ ταυτόχρονα αρκετές εταιρείες του κλάδου κλείνουν οριστικά. Στο πιο κάτω γράφημα παρουσιάζονται οι ποσότητες Η.Η.Ε. που τοποθετούνται (πωλούνται) στην αγορά από τα Μέλη και τους Μετόχους του Οργανισμού. Από την παράσταση φαίνεται η δραματική μείωση στις πωλήσεις του Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού λόγω της κρίσης τα τελευταία χρόνια. Την περίοδο 2013-2016, παρατηρήθηκε σταθερότητα στις πωλήσεις, αλλά σε επίπεδα

πολύ χαμηλότερα σε σχέση με το παρελθόν, ενώ το 2016 για πρώτη φορά διαφαίνεται μια τάση ανάκαμψης της αγοράς με αύξηση 8% στις πωλήσεις σε σχέση με το 2015. Παρά τη γενική μείωση των εσόδων του Συστήματος, το 2016 συνέχισε να ισχύει η μείωση των τελών προς τα Μέλη του Συστήματος ύψους 8% που παραχωρήθηκε από το 2013, ώστε να βοηθηθούν οι δοκιμαζόμενες επιχειρήσεις του τομέα. Τα μειωμένα τέλη ισχύουν και για το 2017. Η δύσκολη κατάσταση στην οικονομία συνεχίζει σαφώς να επηρεάζει και την Ηλεκτροκύκλωση καθώς από την μια είναι πλέον εμφανές το γεγονός πως υπάρχουν σημαντικά λιγότερες ποσότητες Α.Η.Η.Ε. προς ανάκτηση σε σχέση με το παρελθόν, και από την άλλη υφίστανται τα προβλήματα που έχει ο Οργανισμός με τις παράνομες συλλογές των συσκευών από πλανόδιους γυρολόγους που λεηλατούν τα σημεία συλλογής των Α.Η.Η.Ε.. Οι πιο πάνω λόγοι δημιουργούν σημαντικά εμπόδια στην επίτευξη των στόχων του Συστήματος. Παρόλα αυτά όμως, το Σύστημα μέσα από μια μεγάλη προσπάθεια, κατάφερε να κλείσει το 2016 με αύξηση της τάξης του 16% στις συλλεχθείσες ποσότητες παλιών συσκευών σε σχέση με το 2015. Όσον αφορά τα οικονομικά στοιχεία του Οργανισμού, ο Οργανισμός βρίσκεται σε μια υγιή και βιώσιμη οικονομική κατάσταση λόγω των πλεονασμάτων και του αποθεματικού από προηγούμενα έτη. Πρόβλημα παραμένει και το 2016 για το Σύστημα, η μη καθολική εφαρμογή του Νόμου. Το Σύστημα εκπροσωπεί ένα μεγάλο μέρος της βιομηχανίας αλλά υπάρχουν υπόχρεες εταιρείες που παρανομούν και δεν συνεισφέρουν πουθενά για τον Η.Η.Ε. που τοποθετούν στην αγορά. Ο περιορισμός των εταιρειών που παρανομούν και δεν τηρούν τις Περιβαλλοντικές τους Υποχρεώσεις, αποτελούσε ανέκαθεν προτεραιότητα για την Ηλεκτροκύκλωση. 2

Μετά από πολύμηνες διεργασίες με το Τμήμα Περιβάλλοντος της Αρχής Λιμένων το Μάρτιο του 2015 ψηφίστηκε ως μέρος του Περί Αποβλήτων Νόμου ο νέος Κανονισμός για τα Ηλεκτρικά και Ηλεκτρονικά Απόβλητα που δίνει πλέον τη δυνατότητα στην Αρχή Λιμένων να ελέγχει τις εισαγωγές Ηλεκτρικού/Ηλεκτρονικού εξοπλισμού κατά την είσοδό τους στο λιμάνι της Λεμεσού. Παρά το γεγονός όμως ότι πλέον και ο Νόμος και τα σχετικά λογισμικά υπάρχουν, το θέμα έχει αδρανήσει και οι έλεγχοι δεν αποδίδουν, αφού υπάρχει πρόβλημα με τους επαγγελματίες που εμπλέκονται στις εισαγωγές. Είναι ένα θέμα γνωστό στην αρμόδια αρχή και το οποίο μόνο η ίδια μπορεί να επιλύσει. Είναι όμως σημαντικό να δοθούν λύσεις για να μην χαθεί και αυτή η ευκαιρία ελέγχου στην οποία έχουν επενδύσει τα Συστήματα και σε χρόνο και σε χρήμα. Στόχος του Συστήματος είναι η συνεχής βελτίωσή του σε όλους τους τομείς με απώτερο σκοπό την επίτευξη των στόχων για την ανάκτηση των συσκευών, που προκύπτουν από τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες και την Εθνική Νομοθεσία. Παρά τις όποιες προσπάθειες από πλευράς του Οργανισμού, τα προβλήματα που επηρεάζουν αρνητικά τη συλλογή των Α.Η.Η.Ε., είναι κυρίως η ανεξέλεγκτη δράση των αυλών του σκραπ, αλλά και ο κανιβαλισμός, οι κλοπές και καταστροφές των συσκευών στα σημεία συλλογής, τα οποία παραμένουν. Για να μπορέσουν οι στόχοι να επιτευχθούν θα πρέπει με την ενεργή και συστηματική βοήθεια των Αρμόδιων Αρχών το κράτος να επιλύσει τα πιο πάνω θέματα. Σε αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσαν να συνεισφέρουν τα Πράσινα Σημεία ως ελεγχόμενοι χώροι συλλογής. Και το θέμα αυτό καθυστερεί όμως αφού για μια δεκαετία συζητούνται τα Πράσινα Σημεία και τελικά εξ όσων φαίνεται γύρω στα 25 μόνο Πράσινα Σημεία θα είναι έτοιμα το 2017, αν όλα πάνε καλά. Επιπλέον, τα Πράσινα Σημεία πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα δέχονται και Ηλεκτρικά, Ηλεκτρονικά απόβλητα. 4. Νέα νομοθεσία για τα Α.Η.Η.Ε Σύμφωνα με τον Περί Αποβλήτων (Τροποποιητικό) Νόμο του 2015 και τους Κανονισμούς (Κ.Δ.Π. 73/2015) οι οποίοι θεσπίστηκαν για σκοπούς εναρμόνισης με τη Οδηγία 2012/19/ΕΕ, οι στόχοι ανάκτησης και ανακύκλωσης των Α.Η.Η.Ε. διαφοροποιούνται και τίθενται πλέον ως ποσοστό ανάκτησης των ποσοτήτων του Η.Η.Ε. που τοποθετείται στην αγορά ανά έτος και όχι ως ένα συγκεκριμένο βάρος. Συγκεκριμένα, από την 1 η Ιανουαρίου 2016 ο στόχος συλλογής, από τους 3,000 περίπου τόνους (4 kg ανά κάτοικο ανά έτος που ίσχυε μέχρι το 2015), έχει διαμορφωθεί στο 45% των Η.Η.Ε. που τοποθετούνται στην αγορά ανά έτος (ως ποσοστό του μέσου ετήσιου βάρους των Η.Η.Ε. που διατέθηκε στην αγορά κατά τα προηγούμενα τρία (3) έτη). Με αυτά τα δεδομένα, αυξάνονται και οι υποχρεώσεις της Κύπρου αφού ο στόχος συλλογής έχει αυξηθεί από τους 3,000 περίπου τόνους ανά έτος, στους 4,200 τόνους από 1/1/2016. 3

Βασική προτεραιότητα της νέας νομοθεσίας είναι η επίτευξη υψηλών επιδόσεων συλλογής Α.Η.Η.Ε., κυρίως σε απόβλητα εξοπλισμού ψύξης και κατάψυξης, αλλά και η επαναχρησιμοποίηση των συσκευών, όπου αυτό είναι δυνατό. Στο πλαίσιο του πακέτου για την κυκλική οικονομία που αναμένεται να εκδώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προτεραιότητα θα δίνεται στην επαναχρησιμοποίηση, στην ανάκτηση εξαρτημάτων για επαναχρησιμοποίηση και στη δημιουργία κλειστών κυκλωμάτων για τα κατασκευαστικά υλικά των Α.Η.Η.Ε.. Επίσης, για την αποφυγή των κρουσμάτων καταστροφής των συσκευών και την επίτευξη των ψηλών στόχων που έχουν τεθεί, θα πρέπει οι παραγωγοί να αναλαμβάνουν πλήρως την ευθύνη συλλογής των Α.Η.Η.Ε., και ειδικά για τη συλλογή τους από ολόκληρη την αλυσίδα αποβλήτων. Τέλος, ορόσημο θεωρείται και ο επανακαθορισμός των κατηγοριών του Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (Η.Η.Ε.). Οι κατηγορίες Η.Η.Ε. στο νέο πακέτο αλλάζουν και από δέκα (10) που είναι μέχρι σήμερα γίνονται, από τις 15 Αυγούστου 2018, έξι (6). Στις νέες κατηγορίες προστίθενται επιπλέον οι λαμπτήρες LED (Κατηγορία 3. Λαμπτήρες), τα φωτοβολταϊκά πλαίσια (Κατηγορία 4. Μεγάλου μεγέθους εξοπλισμός και Κατηγορία 5. Μικρού μεγέθους εξοπλισμός ανάλογα με το μέγεθος τους). Σε σχετική ερώτηση που απάντησε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενέταξε στα Α.Η.Η.Ε. και τα μελάνια εκτυπωτών που περιέχουν μικρά ηλεκτρικά κυκλώματα, δεν έχει όμως ακόμη διευκρινιστεί σε ποια κατηγορία θα ενσωματωθούν. 5. Προσωπικό To Σύστημα συνεργάζεται με τον Οργανισμό Green Dot (Cyprus) Public Co Ltd για την οργάνωση και τη διεύθυνσή του για τη διαχείριση των Α.Η.Η.Ε. Στα πλαίσια αυτής της συνεργασίας το 2016 συγκεκριμένα μέλη του προσωπικού της Green Dot Cyprus εργάζονται αποκλειστικά για τις ανάγκες της Ηλεκτροκύκλωσης (Ηρόδοτος Σάββα Acting Διευθυντής Εργασιών Α.Η.Η.Ε., Μαριλένα Παπαδοπούλου - Διοικητική Λειτουργός Α.Η.Η.Ε. και Γαβριήλ Γαβριήλ Υπεύθυνος Κέντρου Ταξινόμησης και Αποθήκευσης Α.Η.Η.Ε.). Ταυτόχρονα, χρησιμοποιείται η υφιστάμενη υποδομή της Green Dot Κύπρου από τα υπόλοιπα τμήματα (Εμπορικό, Τεχνικό και Οικονομικό Τμήμα), όπως και οι Υπηρεσίες του τηλεφωνικού κέντρου για θέματα επικοινωνίας με το κοινό αλλά και με τα Μέλη Μετόχους του Οργανισμού. Την περίοδο 4/1/2016 με 1/7/2016 εργάστηκε στην Green Dot Cyprus η κα Δήμητρα Δημητρίου μέσω του Σχεδίου Στελέχωσης Επιχειρήσεων με Απόφοιτους Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου με καθήκοντα βοηθού λογιστηρίου για τις ανάγκες της Ηλεκτροκύκλωσης. Δεν παρατηρήθηκαν το 2016 άλλες αλλαγές στο προσωπικό που απασχολείται για τις ανάγκες της Ηλεκτροκύκλωσης. 6. Αίτηση για ανανέωση της Άδειας του Συστήματος Υποβλήθηκε στις 24 Ιανουαρίου του 2014, η αίτηση για ανανέωση της αδειοδότησης του Συστήματος για νέα περίοδο 6 ετών, αφού η υφιστάμενη Άδεια έληξε στις 31 Μαΐου 2014. Για το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από το τέλος Μαΐου 2014 μέχρι και την ανανέωση της αδειοδότησης, ισχύουν οι όροι έγκρισης της προηγούμενης άδειας 4

λειτουργίας της Ηλεκτροκύκλωσης, σύμφωνα με επίσημη ενημέρωση που μας έχει σταλεί από το Τμήμα Περιβάλλοντος. Η επιτυχής παρουσία του Συστήματος την πρώτη εξαετία, έθεσε τις βάσεις για την οργανωμένη διαχείριση Α.Η.Η.Ε. στην Κύπρο. Θεωρούμε πως με τη συνεχή προσπάθεια του Συστήματος αλλά και με την πλήρη εφαρμογή του Νόμου από τις Αρμόδιες Αρχές, θα καταφέρουμε σταδιακά να υλοποιήσουμε τους στόχους που τίθενται και η δεύτερη εξαετία θα είναι ακόμη πιο επιτυχής, με σημαντικά αποτελέσματα για τον τόπο. 7. Προγραμματισμός 2017 Για το 2017 έχει προϋπολογισθεί η συλλογή 2,350 τόνων Α.Η.Η.Ε.. Για το σκοπό αυτό, πέραν των υφιστάμενων ενεργειών για τη συλλογή Α.Η.Η.Ε. που συνεχίζονται από τον Οργανισμό, προγραμματίζονται επιπλέον νέες εκστρατείες οι οποίες θα λαμβάνουν χώρα ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε μεγάλους οργανισμούς και εταιρείες και σε διάφορους Δήμους και Κοινότητες, καθ όλη τη διάρκεια του έτους. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Σύστημα έχει ξεκινήσει από τον Ιανουάριο του 2014 που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα με επιτυχία, μια στενή συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές που έχουν την ευθύνη για τον Η.Η.Ε. των δημοσίων υπηρεσιών/τμημάτων του κράτους, με στόχο την συλλογή και μεταφορά των Α.Η.Η.Ε. στο Σύστημα για ανακύκλωση. Το 2016 έχουν συλλεχθεί από αυτή την πρωτοβουλία, πέραν των 65 τόνων υλικού. 8. Διαχείριση Α.Η.Η.Ε. Το 2016, η Ηλεκτροκύκλωση συνέλεξε 2285 τόνους συσκευών, με αύξηση της τάξης του 16% σε σχέση με το 2015 (1970 τόνοι). Στον πιο κάτω πίνακα παρουσιάζονται οι ποσότητες των συσκευών που συλλέχθησαν το 2016 ανά κατηγορία συσκευών. Κατηγορία Συσκευών 2016 Μεγάλες Οικιακές Συσκευές 376 Ψυγεία 702 Εξοπλισμός Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών 213 Μικρές Οικιακές Συσκευές 150 Κλιματιστικά 28 Λαμπτήρες 34 CRT/TV Sets 390 CRT/IT 103 Από Corporate Pick Ups για re-use 172 Υπόλοιπα 117 Συνολική Εισερχόμενη Ποσότητα (τόνοι) 2285 5

Στην παράσταση που ακολουθεί, γίνεται σύγκριση των ποσοτήτων των συσκευών που συλλέχθηκαν ανά κατηγορία το 2016, σε σχέση με το 2015. Το 2016 οι κύριες κατηγορίες συσκευών που συνέλεξε το Σύστημα είναι τα ψυγεία, οι τηλεοράσεις, οι μεγάλες συσκευές και ο εξοπλισμός πληροφορικής. Όπως φαίνεται, υπήρξε μεγάλη αύξηση της τάξεως του 114% στις μεγάλες συσκευές και αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μείωση της τιμής των μετάλλων στη διεθνή αγορά. Οι μεγάλες συσκευές είναι το είδος συσκευής που χάνεται συνήθως ή τυγχάνει βανδαλισμού επειδή οι συσκευές αποτελούνται σε μεγάλο ποσοστό από καθαρά μέταλλα. Λόγω της απώλειας αξίας των μετάλλων μειωθήκαν οι βανδαλισμοί και οι απώλειες των μεγάλων συσκευασιών. Παράλληλα, αύξηση παρατηρήθηκε και στις ποσότητες των κλιματιστικών και των μικρών συσκευών, κυρίως λόγω παλαιότερων αποθεμάτων στις αποθήκες των συνεργατών μας. Αντίθετα, οι ποσότητες ψυγείων είναι αισθητά μειωμένες αφού πέρυσι απορροφήσαμε ποσότητες που ήταν αποθηκευμένες σε αποθήκες συνεργατών μας. Τέλος, όσον αφορά τις υπόλοιπες κατηγορίες συσκευών δεν υπάρχουν σημαντικές αυξομειώσεις στις ποσότητες που συνέλεξε το Σύστημα. Η Ηλεκτροκύκλωση πραγματοποίησε την περίοδο Νοεμβρίου Δεκεμβρίου 2016 μια καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για την ανακύκλωση των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών, σε συνεργασία με μεγάλη αλυσίδα υπεραγορών, με σημαντική επιτυχία. Μέσω της εκστρατείας συλλέχθηκαν 22.5 τόνοι ΑΗΗΕ και πάνω από 3,000 άτομα μετέφεραν τις παλιές τους συσκευές στα προσωρινά σημεία συλλογής που υπήρχαν στις υπεραγορές. Τα αποτελέσματα αυτά και η σταδιακή αύξηση στις ποσότητες που ανακτώνται παρά τη μεγάλη συρρίκνωση της αγοράς, είναι θετικά στοιχεία που δημιουργούν αισιοδοξία για το μέλλον. Παράλληλα όμως είναι ξεκάθαρο ότι πολλά χρειάζεται ακόμα να γίνουν για 6

να μπορούν να επιτευχθούν οι νέοι ψηλότεροι στόχοι ανάκτησης των Α.Η.Η.Ε., αφού συνεχίζεται η απώλεια Α.Η.Η.Ε. στις αυλές σκραπ όπου οδηγούνται ως παλιοσίδερα. α. Δίκτυο Συλλογής H Ηλεκτροκύκλωση διαθέτει ένα ολοκληρωμένο δίκτυο συλλογής Α.Η.Η.Ε. με εξοπλισμό αποθήκευσης που αποτελείται από απορριμματοκιβώτια τύπου Hook, παλετοκιβώτια για μικρότερες σε μέγεθος και ποσότητα συσκευές και πλαστικούς κάδους για την αποθήκευση λαμπτήρων. Το Σύστημα με αυτό τον εξοπλισμό είναι σε θέση να εξυπηρετεί τα Μέλη και τους Μετόχους του Οργανισμού, όσο και το κοινό. Μέχρι το τέλος του 2016 υπήρχαν τοποθετημένοι εβδομήντα ένα (71) κάδοι για λαμπτήρες φθορισμού, εκατόν σαράντα οκτώ (148) παλετοκιβώτια για μικροσυσκευές και σαράντα ένα (41) κιβώτια τύπου Hook σε όλη την Κύπρο, τα οποία εξυπηρετούνται μέσω αντίστοιχου δικτύου οχημάτων συλλογής. Η συλλογή από τα διάφορα σημεία γίνεται με φορτηγά οχήματα με ειδικά διαμορφωμένη υπερκατασκευή στην οποία μπορούν να φορτωθούν και να μεταφερθούν με ασφάλεια τα Α.Η.Η.Ε.. Τα υλικά μεταφέρονται στο Κέντρο Ταξινόμησης και Αποθήκευσης (ΚΤΑ) του Συστήματος που λειτουργεί στη βιομηχανική περιοχή βαριάς οχληρίας στο Γέρι, όπου και διαχωρίζονται. Το κέντρο παραλαμβάνει επίσης συσκευές από ιδιώτες, εταιρείες και κρατικά τμήματα και υπηρεσίες, οι οποίοι μεταφέρουν από μόνοι τους τον εξοπλισμό τους στο ΚΤΑ. Παραλαβή Α.Η.Η.Ε. στο Κέντρο Ταξινόμησης και Αποθήκευσης (Κ.Τ.Α) Η κύρια ροή Α.Η.Η.Ε. προς το Σύστημα προέρχεται από τα κοντέινερ τύπου Hook, όπως φαίνεται και στην πιο κάτω παράσταση και η τάση αυτή αυξάνεται κάθε έτος με γρήγορους ρυθμούς. 7

Εισερχόμενες Ποσότητες ΑΗΗΕ στο ΚΤΑ ανά κατηγορία συλλογής (%) 12% 4% 84% Hook Παλετοκιβώτια Απευθείας στο ΚΤΑ Αντίστοιχα είναι πολύ μικρές οι ποσότητες των συσκευών που συλλέγονται με τη βοήθεια των παλετοκιβωτίων. Αυτό οφείλεται κυρίως στους βανδαλισμούς και τις κλοπές που υφίστανται οι συσκευές στα κατά βάση μη ελεγχόμενα σημεία συλλογής όπου βρίσκονται τα παλετοκιβώτια (έξω από καταστήματα). Στις φωτογραφίες πιο κάτω φαίνεται περίπου η κατάσταση που επικρατεί σε πολλά από αυτά τα σημεία. Πολλά τέτοια σημεία που είχαν αρχικά δημιουργηθεί, καταργήθηκαν γιατί οι συνθήκες που επικρατούσαν ήταν επικίνδυνες τόσο για το περιβάλλον όσο και για το κοινό, αλλά και για τους ίδιους τους παράνομους συλλέκτες. Τελικά έχουμε επικεντρωθεί σε σημεία που είναι κυρίως ελεγχόμενα. 8

Μια επιπλέον ανάλυση των ποσοτήτων που φτάνουν στο Σύστημα με τα κοντέινερ τύπου Hook, φαίνεται στη γραφική παράσταση που ακολουθεί όπου καταγράφονται οι πηγές από τις οποίες προέρχονται οι συσκευές. Εισερχόμενες Ποσότητες Α.Η.Η.Ε. από διάφορες πηγές 2% 2% 23% 73% Scrap Yards Εταιρείες Δήμους Εκστρατείες - Κινητές Μονάδες Όπως φαίνεται το μεγαλύτερο με διαφορά μέρος των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών που ανακτούμε προέρχεται τα τελευταία χρόνια από τα Hook που βρίσκονται εγκατεστημένα στις αυλές παλαιών μετάλλων. Ενδεικτικά αυτή η ροή το 2012 ήταν στο 54% των ποσοτήτων, ενώ το 2016 ανήλθε στο 73%. Το Σύστημα συνεργάζεται πλέον σχεδόν με όλες τις αυλές σκραπ σε παγκύπρια βάση. Αντίθετα, οι μικρότερες ποσότητες που παραλαμβάνουμε προέρχονται από Δήμους και Κοινότητες. Από την ανάλυση και τη σύγκριση των δεδομένων είναι φανερό πως οι αυλές σκραπ παραδίδουν στο Σύστημα όσες συσκευές είναι πιο δύσκολη η διαχείριση τους (το 90% αποτελείται από ψυγεία και τηλεοράσεις), ενώ αφήνουν δυστυχώς στα παλιοσίδερα τις άλλες μεγάλες άσπρες συσκευές και τα κλιματιστικά, αφού δεν υπάρχει ουσιαστικός έλεγχος στον τρόπο που λειτουργούν, είτε έχουν είτε δεν έχουν άδειες διαχείρισης Α.Η.Η.Ε.. Επιπλέον, με την καταβολή κινήτρων στις αυλές σκραπ για να παραδίδουν τα υλικά τους (125 /τόνο), οι Παραγωγοί πληρώνουν και το κόστος της παρανομίας (παράνομη συλλογή) και το κόστος της νομιμότητας (σωστή διαχείριση). Αυτό είναι μια παραδοξότητα που δεν πρέπει να αφήνει κανέναν ικανοποιημένο. Ιδιαίτερα αυτό πρέπει να απασχολήσει τις Αρχές (Τμήμα Περιβάλλοντος), που αδειοδοτεί και έχει και την ευθύνη λειτουργίας των αυλών του σκραπ. Πιο κάτω αναλύονται οι τρόποι συλλογής με τα κιβώτια Hook που αξιοποιεί το Σύστημα: Α. Στα πλαίσια συνεργασίας της Ηλεκτροκύκλωσης με τις Τοπικές Αρχές (Τ.Α.), απορριμματοκιβώτια τύπου Hook, βρίσκονται επί μονίμου βάσεως εγκατεστημένα στα διοικητικά όρια κάποιων Τ.Α., με σκοπό την εξυπηρέτηση του κοινού. Ο εξοπλισμός τοποθετείται συνήθως στις αποθήκες των Τ.Α., ή σε πλατείες και άλλους κοινόχρηστους χώρους. Μέχρι το τέλος του 2016 το Σύστημα συνεργαζόταν με τους Δήμους 9

Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας, Γερμασόγειας, Αγλαντζιάς, Δερύνειας, Στροβόλου και Λακατάμειας. Δυστυχώς όπως φαίνεται και στην προηγούμενη γραφική παράσταση, οι ποσότητες των Α.Η.Η.Ε. που συλλέγονται μέσω των Τ.Α. κάθε χρονιά μειώνονται (από 4% το 2014 στο 2% το 2016), αφού ο κόσμος αφήνει τις συσκευές έξω από τα σπίτια του και αυτές χάνονται εν ριπή οφθαλμού από τους συλλέκτες παλαιών μετάλλων οι οποίοι περιπολούν και τις μαζεύουν. Β. Σε Τ.Α. που δεν εξυπηρετούνται επί μονίμου βάσεως, διοργανώνονται τοπικές εκστρατείες συλλογής Α.Η.Η.Ε.. Σε αυτές τις εκστρατείες, συλλέγονται Α.Η.Η.Ε. τα οποία μεταφέρει ο κόσμος στα κιβώτια συλλογής σε συγκεκριμένες μέρες. Γίνονται ειδικές διευθετήσεις με τις Τ.Α. ώστε το κοινό να ενημερώνεται έγκαιρα για τις εκστρατείες και να μεταφέρει τα Α.Η.Η.Ε. του, στα σημεία συλλογής. Και αυτή η μέθοδος συλλογής, παρά το ότι βοηθά και στην ενημέρωση του κοινού για την ανακύκλωση των συσκευών, δεν αποδίδει ιδιαίτερα σε ποσότητες υλικών (2% των συνολικών ποσοτήτων), γιατί το κοινό δεν κρατά αποθηκευμένες τις παλιές συσκευές στο σπίτι του. Αντίθετα τις συσκευές που το κοινό δεν τις χρειάζεται, τις τοποθετεί έξω από το σπίτι και συλλέγονται από τους συλλέκτες παλαιών μετάλλων. Γ. Ειδικές συλλογές διευθετούνται και για Α.Η.Η.Ε. που για οποιοδήποτε λόγο βρίσκονται συγκεντρωμένα σε μεγάλες ποσότητές, σε χώρους (σε αυλές, αποθήκες κτλ.), που ανήκουν σε πολίτες/εταιρείες και δημόσιες υπηρεσίες/τμήματα, οι οποίοι αδυνατούν να μεταφέρουν τις συσκευές τους στο ΚΤΑ του Συστήματος. Δ. Η πιο σημαντική πηγή Α.Η.Η.Ε., όπως αναφέρθηκε ήδη, είναι η παραλαβή συσκευών απευθείας από εγκαταστάσεις διαχειριστών μετάλλων, δηλαδή από τις αυλές σκραπ. Μέχρι το τέλος του 2016, υπήρχαν τοποθετημένα δεκαέξι (16) απορριμματοκιβώτια τύπου Hook σε τέτοιους χώρους σε όλη την Κύπρο, σε μόνιμη βάση. Εξοπλισμός Αποθήκευσης και μεταφοράς Α.Η.Η.Ε. Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται για τις ανάγκες του Συστήματος είναι ο ακόλουθος: 1) Απορριμματοκιβώτια Τύπου Hook Tα απορριμματοκιβώτια τύπου hook είναι χωρητικότητας 30m 3 και διαστάσεων 6.3m x 2.5m x 2.3m. 10

2) Παλετοκιβώτια Τα πλαστικά παλετοκιβώτια διαστάσεων 120cm x 100cm x 76cm χρησιμοποιούνται για τη συλλογή μικρότερων ποσοτήτων υλικών, κυρίως από καταστήματα ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών. 3) Κάδοι Λαμπτήρων Οι κάδοι λαμπτήρων χρησιμοποιούνται για τη συλλογή λαμπτήρων κυρίως σε καταστήματα που πωλούν Λαμπτήρες. Το 2017 θα μελετηθούν και άλλοι τρόποι συλλογής κυρίως μικροσυσκευών αφού το δίκτυο των παλετοκιβωτίων δημιουργεί προβλήματα σε μη ελεγχόμενα σημεία. Ως εκ τούτου μελετώνται άλλοι πιο ελεγχόμενοι τρόποι συλλογής που να εξυπηρετούν το κοινό. Εξοπλισμός Μεταφοράς Α.Η.Η.Ε. Ο εξοπλισμός μεταφοράς που χρησιμοποιείται είναι ο ακόλουθος: 11

1. Όχημα τύπου Hook 2. Όχημα μεταφοράς παλετοκιβωτίων β. Κέντρο Ταξινόμησης και Αποθήκευσης (Κ.Τ.Α) Όλα τα Α.Η.Η.Ε. που συλλέγονται, καταλήγουν στο Κέντρο Ταξινόμησης και Αποθήκευσης του Συστήματος (Κ.Τ.Α.) που βρίσκεται στη βιομηχανική περιοχή βαριάς οχληρίας Γερίου. Το Κ.Τ.Α. εξυπηρετεί τα υλικά από τις συλλογές που εκτελεί το Σύστημα, αλλά λειτουργεί και ως σημείο παραλαβής στο οποίο πολίτες, εταιρείες και Κρατικά Τμήματα, μεταφέρουν τα Α.Η.Η.Ε. τους. Στο Κ.Τ.Α. γίνεται η διαλογή των υλικών στις διάφορες υποκατηγορίες διαχείρισης τους και προωθούνται στη συνέχεια στους διαχειριστές με τους οποίους συνεργάζεται το Σύστημα για διαχείριση. Κέντρο Ταξινόμησης και Αποθήκευσης (Κ.Τ.Α) 12

Τα Α.Η.Η.Ε. αφού ζυγισθούν, ταξινομούνται σε έξι κατηγορίες με κριτήριο διαχωρισμού τη μετέπειτα διαχείρισή τους. Οι έξι κατηγορίες είναι οι πιο κάτω: Μεγάλες συσκευές (>50εκ) Μικρές συσκευές (<50εκ)* Οθόνες και τηλεοράσεις Ψυγεία Κλιματιστικά Λαμπτήρες φθορισμού * Η κατηγορία των μικρών συσκευών υποδιαιρείται επίσης στις μικρές οικιακές συσκευές, στον εξοπλισμό πληροφορικής και υπολογιστών και στις συσκευές ήχου και εικόνας. Κάθε κατηγορία Α.Η.Η.Ε. ταξινομείται και αποθηκεύεται με συγκεκριμένες μεθόδους σε χωριστά μέρη της αποθήκης, με τρόπο που να είναι εύκολη και ασφαλής η μετέπειτα φόρτωσή τους στα οχήματα, ή τα κιβώτια παραλαβής των Α.Η.Η.Ε. για διαχείριση. γ. Αποσυναρμολόγηση και Διαχείριση των Α.Η.Η.Ε. Οι εργασίες διαχείρισης των συσκευών εκτελούνται από συνεργάτες αδειοδοτημένους διαχειριστές. Η ανάθεση των εργασιών της Ηλεκτροκύκλωσης στους Εργολάβους διαχείρισης γίνεται με διαγωνισμούς ή με διαπραγματεύσεις και το δίκτυο διαχειριστών που αξιοποιείται σήμερα, παρουσιάζεται στο σχεδιάγραμμα πιο κάτω: 13

Ο Οργανισμός κατάρτισε το 2014, συμβόλαια συνεργασίας με τους εργολάβους εκτέλεσης των έργων του, τα οποία έχουν τριετή διάρκεια και λήγουν εντός του 2017. Στην παρούσα φάση, τα έργα του Συστήματος εκτελούν οι πιο κάτω εργολάβοι: Α) ΚΥΚΑΝ Ltd Στην εταιρεία KYKAN Ltd έχει ανατεθεί η Σύμβαση για τη συλλογή και μεταφορά των Α.Η.Η.Ε. από τα διάφορα σημεία συλλογής που βρίσκονται τοποθετημένα σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου. Παράλληλα, έχει αναλάβει και την παραλαβή και διαχείριση των μεγάλων ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών (>50 εκ.), των μικρών ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών (<50 εκ.) των τηλεοράσεων και οθονών, των ηλεκτρικών υπολογιστών και των κλιματιστικών. Β) AE Metal Commodities Ltd Στην εταιρεία AE Metal Commodities Ltd έχει ανατεθεί η Σύμβαση για τη διαχείριση των ψυγείων. Παράλληλα, από την ίδια εταιρεία το Σύστημα ενοικιάζει το χώρο στον οποίο λειτουργεί το Κ.Τ.Α.. C) IESC Ltd Στην εταιρεία IESC Ltd έχει ανατεθεί η Σύμβαση για την τοποθέτηση κάδων λαμπτήρων, τη συλλογή, μεταφορά και διαχείριση των διαφόρων τύπων λαμπτήρων, όπως οι λαμπτήρες φθορισμού και οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας. Η σαφής πρόθεση του Συστήματος ήταν και παραμένει η διαχείριση των συσκευών (αποσυναρμολόγηση), να γίνεται όπου είναι δυνατόν στην Κύπρο. Αυτό γίνεται για τις περισσότερες συσκευές. Εξαίρεση αποτελούν τα ψυγεία. Είναι η μόνη κατηγορία στην οποία δεν γίνεται διαχείριση στην Κύπρο, παρά μόνο προσωρινή αποθήκευση και φόρτωση τους σύμφωνα με τις υποδείξεις του αρμόδιου κρατικού τμήματος σε εμπορευματοκιβώτια για εξαγωγή και στην συνέχεια διαχείριση σε ειδικό, ψηλής τεχνολογίας εργοστάσιο, στην Ευρώπη. δ. Επαναχρησιμοποίηση Α.Η.Η.Ε. Η επαναχρησιμοποίηση εξοπλισμού, αποτελεί προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κυπριακής Νομοθεσίας. Το Σύστημα αντιλαμβανόμενο τον κομβικό του ρόλο στη σωστή διαχείριση των Α.Η.Η.Ε., επέλεξε να αξιοποιήσει πλήρως αυτή την προοπτική. Η επαναχρησιμοποίηση γίνεται σε συνεργασία με την εταιρεία Telli Enterprises Ltd, η οποία είναι αδειοδοτημένη και διατηρεί εγκαταστάσεις στην βιομηχανική περιοχή Γερίου. Η επαναχρησιμοποίηση προωθείται τόσο για τα υλικά που συλλέγονται από εταιρείες απευθείας, όσο και από τα υλικά που παραδίδονται στο 14

Κ.Τ.Α του Συστήματος. Αφορά κυρίως εξοπλισμό Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών για τον οποίο υπάρχει σχετική ζήτηση. Η επαναχρησιμοποίηση γίνεται τόσο στην Κύπρο, όσο και στο εξωτερικό. Δυστυχώς στις 10 Απριλίου, ξέσπασε πυρκαγιά σε υποστατικό που εφάπτεται με την μονάδα επαναχρησιμοποίησης Α.Η.Η.Ε., της Telli Enterprises Ltd προκαλώντας πολλές ζημίες και στην Telli. Το υποστατικό μετά τη φωτιά Λόγω των ψηλών θερμοκρασιών, προκλήθηκαν εκτεταμένες ζημιές στις ηλεκτρικές/ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις της μονάδας αλλά και σε μικρή ποσότητα Α.Η.Η.Ε. που υπήρχε στο χώρο για επαναχρησιμοποίηση. Το περιστατικό αυτό είχε ως αποτέλεσμα την υπολειτουργία της μονάδας για χρονικό διάστημα 3 μηνών. Η Ηλεκτροκύκλωση παρείχε καθ όλη την περίοδο, βοήθεια και στήριξη στην Telli με στόχο την πλήρη επαναλειτουργία της μονάδας της. Παρόλες τις δυσκολίες, το 2016 πραγματοποιήθηκαν 845 παραλαβές εξοπλισμού, 165 περισσότερες δηλαδή από το 2015, με σκοπό την επαναχρησιμοποίηση. Παράλληλα, ο εξοπλισμός που συλλέγεται στην αποθήκη της Ηλεκτροκύκλωσης και είναι κατάλληλος για επαναχρησιμοποίηση, αφού ελεγχθεί, οδηγείται στην εταιρεία Telli Enterprises Ltd για την προετοιμασία και την προώθησή του προς επαναχρησιμοποίηση. Μέσα στο 2016 έτυχαν επαναχρησιμοποίησης 172 τόνοι Α.Η.Η.Ε.. Η Ηλεκτροκύκλωση θέλοντας να δώσει επιπλέον ώθηση στην επαναχρησιμοποίηση, συνεχίζει και τη συνεργασία της με το πρόγραμμα ΡΕΤΟ ΚΥΠΡΟΥ - ΟΧΙ ΣΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ. Σκοπός του συγκεκριμένου Οργανισμού είναι η παροχή βοήθειας σε άτομα με εξάρτηση από ναρκωτικές ουσίες και αλκοόλ και στοχεύει στο να παρέχει στα άτομα αυτά τη δυνατότητα να απεξαρτηθούν και να επανενταχθούν στην κοινωνία. Η Ηλεκτροκύκλωση συμβάλλει στην προσπάθεια αυτή με την προσφορά ποσότητας συσκευών, τις οποίες τα μέλη της ομάδας επιδιορθώνουν και πωλούν στο κατάστημα που διαθέτουν. Το 2016 έχουν δοθεί στο συγκεκριμένο Οργανισμό από την Ηλεκτροκύκλωση περίπου 7 τόνοι μεγάλων συσκευών, οι οποίοι έχουν αξιοποιηθεί με επαναχρησιμοποίηση. 15

ε. Συνεργασία με Δήμους Κοινότητες Η συλλογή Α.Η.Η.Ε. από Δήμους και Κοινότητες συνεχίζεται αλλά αποτελεί μια από τις μικρές πηγές που αξιοποιεί η Ηλεκτροκύκλωση για τη συλλογή Α.Η.Η.Ε.. Οι εκστρατείες αυτές συμβάλουν στην ενημέρωση του κοινού για τα οφέλη και τους τρόπους ανακύκλωσης των Α.Η.Η.Ε. στην Κύπρο και βοηθούν τους κατοίκους των περιοχών αυτών να ανακυκλώνουν τις παλιές τους συσκευές. Η συμμετοχή όμως είναι περιορισμένη. Συγκεκριμένα, το 2016 πραγματοποιήθηκαν στους πιο κάτω Δήμους και Κοινότητες εκστρατείες για τη συλλογή Α.Η.Η.Ε. με τα σχετικά αποτελέσματα: Τοπική Αρχή Περίοδος Ποσότητα σε kg Δήμος Αθηένου 01 μέχρι 14 Απριλίου 1555 Δήμος Αγίου Αθανασίου 08 μέχρι 16 Απριλίου 1340 Σύμπλεγμα Πέρα Χωρίο και Νήσου 11 μέχρι 22 Απριλίου 705 Δήμος Τσερίου 19 μέχρι 30 Οκτωβρίου 1270 στ. Συνεργασία με φορείς/εταιρείες/σχολεία 1) Ενίσχυση για εκπαίδευση των παιδιών του προσφυγικού καταυλισμού στην Κοφίνου Η Ηλεκτροκύκλωση, γνωρίζοντας τις δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες στα κέντρα υποδοχής στην Κοφίνου, ανταποκρίθηκε άμεσα στο κάλεσμα από ομάδα εθελοντών μαθητών και καθηγητών για βοήθεια στην εκπαίδευση των παιδιών που βρίσκονται στο κέντρο υποδοχής. Η εθελοντική αυτή πρωτοβουλία πραγματοποιήθηκε από μαθητές της Αμερικάνικης Ακαδημίας Λευκωσίας στα πλαίσια προγράμματος της Γενικής Συνέλευσης Νέων των Ηνωμένων Εθνών που φέτος είχε θέμα το μεταναστευτικό. Συγκεκριμένα, το Σύστημα εξόπλισε το χώρο εκπαίδευσης στον καταυλισμό με ηλεκτρονικούς υπολογιστές από την επαναχρησιμοποίηση και οι οποίοι θα χρησιμοποιούνται πλέον τόσο για την εκπαίδευση των παιδιών αυτών όσο και για την εξοικείωσή τους με την τεχνολογία. Εκτός από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές που παραχώρησε ο Οργανισμός μας οι εθελοντές συνέλεξαν επίσης βιβλία, λεξικά, και διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα μέσω φιλανθρωπικών εκδηλώσεων και μέσω της κοινωνικής προσφοράς διαφόρων εταιρειών. 16

Η ομάδα εθελοντών της Αμερικάνικης Ακαδημίας Λευκωσίας 2) Ενημέρωση σχολείων για την ανακύκλωση Α.Η.Η.Ε. και ξενάγηση στη μονάδα διαχείρισης A.H.H.E Συνεχίστηκαν και φέτος με επιτυχία οι οργανωμένες επισκέψεις μαθητών στη μονάδα διαλογής του Οργανισμού, και σε χώρους διαχείρισης για πρακτική και ενημέρωση των μαθητών για τα οφέλη της ανακύκλωσης των Α.Η.Η.Ε.. Κατά την επίσκεψη οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν από κοντά όλη τη διαδικασία που ακολουθείται για τη διαλογή των Α.Η.Η.Ε. μέχρι να προωθηθούν για ανακύκλωση, αποκτώντας έτσι μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για το πώς γίνεται, ή πως διευκολύνεται η ανακύκλωση, με στόχο να αρχίσουν και οι ίδιοι να ανακυκλώνουν. Κατά το 2016 έχουν επισκεφτεί την μονάδα πέραν των 200 μαθητών τόσο από δημόσια όσο και από ιδιωτικά σχολεία. 17

Επισκέψεις μαθητών σε μονάδες διαχείρισης Α.Η.Η.Ε. 3) Συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού με επιστολή που απέστειλε στις σχολικές εφορείες, τις ενημέρωσε για το πρόγραμμα συλλογής και ανακύκλωσης ηλεκτρονικού εξοπλισμού, το οποίο προσφέρεται για τέταρτη συνεχή χρονιά από την Ηλεκτροκύκλωση. Συγκεκριμένα, τα σχολεία που έχουν παλαιό ηλεκτρονικό εξοπλισμό τον οποίο έχουν σκοπό να αντικαταστήσουν, επικοινωνούν με τη σχολική εφορεία στην οποία ανήκουν και ο εξοπλισμός αφού εξετασθεί και πιστοποιηθεί η μη καταλληλότητά του, αποστέλλεται στην Ηλεκτροκύκλωση για ανακύκλωση. Το 2016 έχει επικοινωνήσει σημαντικός αριθμός σχολικών εφορειών για παραλαβή του ηλεκτρονικού τους εξοπλισμού και έχουν συλλεχθεί πάνω από 30 τόνοι υλικού. 9. Αναφορές με βάση το Νόμο Στο Παράρτημα ΙΙ περιλαμβάνονται οι Πίνακες του Παραρτήματος 2 του Κανονισμού, δέοντος συμπληρωμένοι για το 2016. Πιο συγκεκριμένα, στη στήλη (α) του Πίνακα 1 παρουσιάζονται οι ποσότητες ανά κατηγορία συσκευών με βάση τη νομοθεσία, όπως προκύπτουν από τις δηλώσεις των Μελών και Μετόχων του Συστήματος για το 2016. Στις στήλες (γ), (δ) και (ε) του Πίνακα 1, παρουσιάζονται οι ποσότητες που συλλέχθηκαν και αποθηκεύτηκαν στην Αποθήκη του Οργανισμού (Κ.Τ.Α) μέσα στο 2016. Στις συγκεκριμένες ποσότητες δεν περιλαμβάνονται οι κατηγορίες του πλαστικού, του 18

μετάλλου και άλλων άχρηστων υλικών που φθάνουν στο Σύστημα ως κομμάτια κανιβαλισμένων συσκευών. Στη στήλη (στ) παρουσιάζονται οι ποσότητες των συσκευών που έχουν επεξεργαστεί οι διαχειριστές του Συστήματος κατά τη διάρκεια του 2016 στην Κύπρο. Όπως έχει αναφερθεί και πριν, η μόνη κατηγορία συσκευών στην οποία γίνεται πλήρης διαχείριση στο εξωτερικό είναι τα ψυγεία και παρουσιάζονται στην στήλη (ζ). Όσον αφορά τον Πίνακα 2, οι στήλες (α) και (γ) έχουν συμπληρωθεί με βάση τις ποσότητες των υλικών που προκύπτουν από τη διαχείριση των συσκευών μέσα στο 2016. Επίσης, για τον Πίνακα 2 θα πρέπει να αναφερθεί ότι τα ποσοστά ανάκτησης έχουν την ίδια τιμή με τα ποσοστά επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης, καθώς από τη μέχρι τώρα διαχείριση των συσκευών στην Κύπρο δεν προκύπτει ανάκτηση ενέργειας. Επιπλέον θα πρέπει να αναφερθεί ότι οι κατηγορίες των Δηλώσεων (Στήλη (α)) και οι κατηγορίες Διαχείρισης (Στήλες (γ) (στ)) έχουν μετατραπεί στατιστικά στις δέκα (10) κατηγορίες όπως προβλέπεται από τη Νομοθεσία, αφού διαφέρουν από τις δικές μας κατηγορίες Δήλωσης και Διαχείρισης. Οι ίδιες μετατροπές ισχύουν για τη συμπλήρωση και των δύο πινάκων. Οι μετατροπές στις κατηγορίες της νομοθεσίας προέκυψαν από τα αποτελέσματα δειγματοληπτικών ελέγχων που πραγματοποιούνται σε αντίστοιχο Σύστημα Ανακύκλωσης Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (Α.Η.Η.Ε) στην Αυστρία (Οργανισμός ERA), αλλά και σε αριθμό δειγματοληπτικών ελέγχων που έχουν διενεργηθεί στις ποσότητες που διαχειριζόμαστε στην Κύπρο. 10. Γενικά Διαχειριστικά Θέματα α. Εγγραφή Παραγωγών στο Σύστημα Μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2016, συμμετείχαν στο Σύστημα 365 εταιρείες εκ των οποίων οι 26 ήταν Μέτοχοι και οι 339 Μέλη του Συστήματος. Η διαδικασία εγγραφής συνεχίζεται και είναι σημαντική η προσέγγιση νέων εταιρειών για εγγραφή στο Σύστημα. Σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία έχουν οι Αρμόδιες Αρχές αφού η ευθύνη και τα εργαλεία για την εφαρμογή του Νόμου είναι στα χέρια των Αρχών. Στο δεύτερο μέσο του έτους το Τμήμα Περιβάλλοντος άσκησε μεγαλύτερες πιέσεις σε free riders και αυτό βοήθησε ουσιαστικά τις νέες εγγραφές. Δυστυχώς όμως, οι έλεγχοι στο λιμάνι έχουν αδρανήσει αφού δεν έχουν ληφθεί μέτρα για συμμόρφωση των επαγγελματιών (εκτελωνιστών και forwarders) ώστε να δηλώνονται τα σωστά στοιχεία στις εισαγωγές για να διαφαίνονται οι free riders. Είναι θέμα που αφορά το Τμήμα Περιβάλλοντος και θα πρέπει να δοθούν λύσεις αφού σε αυτούς τους ελέγχους έχουν επενδύσει χρόνο, χρήμα και κυρίως τις ελπίδες του στο Σύστημα για αντιμετώπιση ουσιαστική του θέματος των free riders. 19

β. Δηλώσεις Εταιρειών Tα Μέλη της Ηλεκτροκύκλωσης με βάση τις Δηλώσεις τους για τo 2016 διέθεσαν στην αγορά 9.921 τόνους ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών, σε σύγκριση με 9,200 τόνους που δήλωσαν το 2015. Να σημειωθεί πως λόγω της υποχρέωσης των αναδρομικών δηλώσεων από τα νέα μέλη που εγγράφονται αλλά και την μη έγκαιρη υποβολή δηλώσεων από μερικά Μέλη, οι ποσότητες της παρούσας έκθεσης διαφοροποιούνται στην πορεία, λόγω προσθέσεων ποσοτήτων από αναδρομικές δηλώσεις. Τα στοιχεία των ποσοτήτων που δηλώθηκαν στο Σύστημα για το 2016, περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙ. γ. Έλεγχοι Δηλώσεων Το 2016, συνεχίστηκαν οι έλεγχοι των δηλώσεων των Μελών του Συστήματος από εξωτερικούς επαγγελματίες ελεγκτές με σκοπό τη διακρίβωση της ορθότητας των Δηλώσεων που τα Μέλη υπέβαλαν. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με σκοπό τη διασφάλιση ότι κάθε εταιρεία που συμβάλλεται με το Σύστημα καταβάλλει τα τέλη που της αναλογούν με βάση τον Η.Η.Ε. που τοποθετεί στην αγορά. Παράλληλα διασφαλίζεται ότι οι Δηλώσεις και τα στοιχεία που διοχετεύονται στις Αρμόδιες Αρχές είναι ελεγμένα και αξιόπιστα. Για τον έλεγχο των Δηλώσεων, η Ηλεκτροκύκλωση συνεργάζεται με τους διεθνείς ελεγκτικούς οίκους Ernst Young και Deloitte & Touche. Μέσα στο 2016 διενεργήθηκαν 23 έλεγχοι. Tα αποτελέσματα αυτών των ελέγχων, κατέδειξαν πως 6 τόνοι συσκευών ήταν υποδηλωμένοι δημιουργώντας μια διαφορά της τάξης των 1.410 περίπου. Όσον αφορά τους ελέγχους που προβλέπονται για το έτος 2017 προγραμματίζεται να ανέλθουν σε 30 περίπου. δ. Τέλη Το 2013 τα τέλη μειώθηκαν κατά 8% σε σύγκριση με τα τέλη του 2012, με σκοπό την οικονομική διευκόλυνση των μελών του Συστήματος λόγω της δυσμενούς οικονομικής κατάστασης στην οποία είχε περιέλθει ο τόπος. Η μείωση των τελών διατηρήθηκε με νέες αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Συστήματος και για τις χρονιές 2014-2016. Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει τα τέλη που ίσχυσαν το 2013-2016. Τα τέλη θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα και το 2017. 20

Δήλωση Η.Η.Ε. ε. Οικονομική Κατάσταση Οι οικονομικές καταστάσεις του Συστήματος δεν είναι ακόμη ολοκληρωμένες. Θα αποσταλούν στη συνέχεια μόλις εγκριθούν. Γενικά όμως το Σύστημα βρίσκεται σε μια υγιή οικονομική κατάσταση. Τα έσοδα του Συστήματος είναι αυξημένα κατά 8% σε σχέση με το 2015. Τα έξοδα ήταν αυξημένα κατά 14,5% από το 2015, λόγω μεγαλύτερης ανάκτησης υλικών. Οι εισπράξεις αν και δύσκολες λόγω των συγκεκριμένων συνθηκών, είναι σχετικά ικανοποιητικές. 11. Ενημέρωση του Κοινού α. Ενημερωτική Καμπάνια για την Ανακύκλωση των Συσκευών Ο Οργανισμός πραγματοποίησε στις αρχές Νοεμβρίου μεγάλη καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για την ανακύκλωση των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών, με σημαντική επιτυχία. Η καμπάνια περιελάμβανε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές διαφημίσεις οι οποίες προβλήθηκαν μέσω των τηλεοπτικών σταθμών Ant1, Sigma, Mega και Capital και μέσω των ραδιοφωνικών σταθμών Super FM, Κανάλι 6 FM, Love FM, Antenna FM και Supersport FM. Παράλληλα, η εκστρατεία προωθήθηκε και μέσω του διαδικτύου στα Adstore, Sigmalive, Philenews και στο Facebook. 21

Επίσης, στα πλαίσια της εκστρατείας πραγματοποιήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2016 εκδήλωση σε όλες τις υπεραγορές Carrefour παγκύπρια. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης το κοινό είχε τη δυνατότητα να μεταφέρει τις παλιές του συσκευές για ανακύκλωση στις υπεραγορές Carrefour και να λάβει μέρος σε κλήρωση για δωροκουπόνια αξίας 50 ευρώ από τις υπεραγορές. Παράλληλα, το κοινό ενημερωνόταν για το πως, που και γιατί θα πρέπει να ανακυκλώνει τις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές του συσκευές και έλυνε τυχόν απορίες που είχε. Από την κλήρωση αναδείχθηκαν 18 τυχεροί, ένας από κάθε κατάστημα, οι οποίοι αναφέρονται στη συνέχεια. Μέσω της εκστρατείας συλλέχθηκαν 22.5 τόνοι ΑΗΗΕ από πάνω από 3,000 άτομα τα οποία μετέφεραν τις παλιές τους συσκευές στα σημεία συλλογής στις υπεραγορές Carrefour. Συνολικά η εκστρατεία διήρκησε ένα περίπου μήνα και κόστισε γύρω στις 80,000 ευρώ. Έντυπη Καταχώρηση της ενημερωτικής καμπάνιας 22

Κατά την εκδήλωση για την Ανακύκλωση των Συσκευών στις υπεραγορές Carrefour Οι 18 νικητές της εκδήλωσης για την Ανακύκλωση Συσκευών 23

Απονομή δώρων σε νικητές στη Λευκωσία Απονομή δώρων σε νικητές στη Λεμεσό β. Η Ηλεκτροκύκλωση στο Φεστιβάλ Περιβάλλοντος και Ανακύκλωσης Λευκωσίας 2016, της Green Dot Κύπρου Η Ηλεκτροκύκλωση έλαβε και φέτος μέρος με δικό της περίπτερο στο Φεστιβάλ Περιβάλλοντος και Ανακύκλωσης Λευκωσίας 2016 που διοργανώνει κάθε χρόνο η Green Dot Κύπρου. Η μεγάλη επιτυχία του Φεστιβάλ και η παρουσία άνω των 10,000 επισκεπτών, βοηθά την Ηλεκτροκύκλωση να μεταδώσει και τα δικά της μηνύματα. Στο Φεστιβάλ, η Ηλεκτροκύκλωση προωθούσε στο περίπτερό της το μήνυμα της ανακύκλωσης ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών μέσω ενός παιχνιδιού. Στους επισκέπτες και συμμετέχοντες, δίνονταν αναμνηστικά δώρα και ενημερωτικά φυλλάδια για την ανακύκλωση των συσκευών. Παράλληλα, οι μασκότ του Οργανισμού διασκέδαζαν με τα πειράγματά τους μικρούς και μεγάλους. 24

Η Ηλεκτροκύκλωση στο Φεστιβάλ Περιβάλλοντος και Ανακύκλωσης Λευκωσίας 2016 γ. Φεστιβάλ Περιβάλλοντος και Ανακύκλωσης Λεμεσού Η Ηλεκτροκύκλωση ήταν συνδιοργανωτής μαζί με την Green Dot Κύπρου και την ΑΦΗΣ στο Φεστιβάλ Περιβάλλοντος και Ανακύκλωσης Λεμεσού το οποίο πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2016, στο Μώλο Λεμεσού και σημείωσε πολύ μεγάλη επιτυχία, με 6000 περίπου επισκέπτες. Στο Φεστιβάλ η Ηλεκτροκύκλωση έλαβε μέρος με δικό της περίπτερο, όπου το κοινό είχε την ευκαιρία να παίξει με το παιχνίδι για την ανακύκλωση των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών, να λάβει αναμνηστικά δωράκια και να ενημερωθεί για το πώς και γιατί πρέπει να ανακυκλώσει τις συσκευές του. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ έκαναν την εμφάνισή τους και οι μασκότ του Οργανισμού οι οποίες διασκέδαζαν μικρούς και μεγάλους. Το περίπτερο της Ηλεκτροκύκλωσης 25

Οι μασκότ της Ηλεκτροκύκλωσης Φεστιβάλ Περιβάλλοντος και Ανακύκλωσης Λεμεσού 12. Σημαντικές Επισημάνσεις Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να σημειώσουμε πως παρόλο που ο Οργανισμός συνεχώς αναπτύσσεται και οργανώνεται με στόχο την παραπέρα ανάπτυξη των υποδομών του και την αποδοτικότερη λειτουργία του, έχει να αντιμετωπίσει προβλήματα, τα οποία διαιωνίζονται και μεγεθύνονται εμποδίζοντας τη σωστή και ουσιαστική διαχείριση των Α.Η.Η.Ε.. Τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Οργανισμός είναι: η αιμορραγία συσκευών προς τις αυλές συλλογής παλαιών μετάλλων λόγω της υψηλής αξίας των μετάλλων, οι κλοπές των συσκευών, ή και εξαρτημάτων τους από τα σημεία συλλογής της Ηλεκτροκύκλωσης, η παράλληλη λειτουργία των διαχειριστών Α.Η.Η.Ε., οι οποίοι ενώ έχουν άδεια διαχείρισης Α.Η.Η.Ε., δεν έχουν τις απαραίτητες υποδομές για τη σωστή διαχείριση των υλικών, η μη ικανοποιητική συμμετοχή στο Σύστημα από όλες τις υπόχρεες επιχειρήσεις, η περιορισμένη βοήθεια από το κράτος στην εφαρμογή του Νόμου, η παγκόσμια πρωτοτυπία να έχουμε Πράσινα Σημεία τα οποία δεν δέχονται Α.Η.Η.Ε.. 26

Η δύσκολη κατάσταση στην οικονομία που συνεχίζεται από τη μια και η τιμή των μετάλλων από την άλλη, έχουν οξύνει τα παραπάνω προβλήματα. Είναι πλέον καθημερινά τα κρούσματα κλοπών των συσκευών από τα οργανωμένα σημεία συλλογής των Α.Η.Η.Ε., τα οποία έχουν μετατραπεί πλέον σε οργανωμένα σημεία κλοπής, ή και καννιβαλισμού των συσκευών. Επίσης, δραματική είναι και η αύξηση των ατόμων που συλλέγουν τέτοια υλικά. Παράλληλα, το πρόβλημα επιδεινώνεται από φέτος καθώς οι στόχοι συλλογής και ανακύκλωσης των Α.Η.Η.Ε. αυξάνονται και θα πρέπει να βρεθούν τρόποι να σταματήσει η αιμορραγία των συσκευών προς το σκραπ. Είναι φανερό επομένως πως δεν θα επιλυθούν τα προβλήματα συλλογής Α.Η.Η.Ε. χωρίς την ύπαρξη ελεγχόμενων σημείων συλλογής των Α.Η.Η.Ε. τα οποία μπορούν να δημιουργηθούν μόνο με τη συνεργασία και δραστηριοποίηση των Αρμόδιων Αρχών. Η ολοκλήρωση και σωστή λειτουργία των Πράσινων Σημείων, στα οποία οι ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές θα προφυλάσσονται από την επιζήμια δράση των γυρολόγων, είναι ο πιο σίγουρος τρόπος για την προστασία και σωστή διαχείριση των συσκευών που συλλέγει το Σύστημα. Και αυτό θα πρέπει να διασφαλιστεί μέσα από τους όρους λειτουργίας των Πράσινων Σημείων στα οποία είναι γνωστό δεν περιλαμβάνεται η συλλογή Α.Η.Η.Ε.. Παράλληλα, οι Αρμόδιες Αρχές θα πρέπει με αυστηρούς και συστηματικούς ελέγχους να περιορίσουν τη δράση των γυρολόγων που βανδαλίζουν τις συσκευές στα σημεία συλλογής και να δημιουργήσουν προδιαγραφές διαχείρισης για τους αδειοδοτημένους διαχειριστές, αλλά και έλεγχο για την εφαρμογή των συγκεκριμένων προδιαγραφών. Σωστό θα ήταν να γίνει επανεξέταση και της πρακτικής που εφαρμόζεται στην Ελλάδα για τους αδειοδοτημένους διαχειριστές, οι οποίοι έχουν υποχρέωση να συνεργάζονται με το Συλλογικό Σύστημα για να διατηρήσουν την Άδεια τους. Τέλος, είναι καιρός να αρχίσει η επιβολή ποινών σε μη συμμορφούμενους Παραγωγούς Η.Η.Ε. ώστε να περιοριστεί το free-riding. Οι προαναφερθείσες προτάσεις είναι αυτονόητες και τονίζονται με κάθε ευκαιρία στις Αρχές, πλην όμως βρίσκουν πολύ περιορισμένη ανταπόκριση. Τα προβλήματα απλά διαιωνίζονται. Όσο και να αποφεύγουν οι Αρχές τα προβλήματα αυτά δεν εξαφανίζονται ούτε και επιλύονται. Χρειάζεται δράση και συγκεκριμένες αποφάσεις εάν θέλουμε να επιλυθούν ουσιαστικά και άμεσα τα προβλήματα της διαχείρισης των Α.Η.Η.Ε. στην Κύπρο. 27

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 28

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΜΕΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΜΕΛΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 29

A/A ΜΕΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 1 A & P ANDREOU BROS LTD 2 ALPAN ELECTROLINE LTD 3 AMSTESO ELECTRIC LTD 4 ANDREAS CHARALAMBOUS LTD 5 ASEPA TRADING LTD 6 E & G ELECTRICPLUS LTD 7 FOURNARIS M&J IMPORTS/EXPORTS LTD 8 FYSAIR LTD 9 HADJIKYRIAKOS & SONS LTD 10 IDEAL GRAFICO LTD 11 IDEEA DISTRIBUTION OF APPLIANCES LTD 12 L. B. M. LILLYTOS LTD 13 LOGICOM PUBLIC LTD 14 MATERO LTD 15 OLITECH LTD 16 P. G. S. ELECTRICAL SUPPLIERS LTD 17 PRINTEC (CYPRUS) LTD 18 PROFELCO INFORMATION TECHNOLOGIES LTD 19 ROVANIAS LTD 20 SAVVIGEL SERVICES LTD 21 THERMOCOLD LTD 22 THETACO (TRADERS) LTD 23 TSIAKKASTEL OFFICE LINE LTD 24 VASSOS ELIADES LTD 25 VISIONHIRE LTD 26 ZARTARCO DISTRIBUTORS LTD 30

A/A ΜΕΛΟΙ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 1 A & G KLEIMA ELECTRICAL LTD 2 A & G NICOLAIDES TRADING LTD 3 A. C. MEDLAB SOLUTIONS LTD 4 A. EPIPHANIOU INDUSTRIES LTD 5 A. FINIRIS CO LTD 6 A. J. VOUROS LTD 7 A. JACOVIDES TRADING LTD 8 A. KIRMITSIS LTD 9 A. L. ENGINEERING TECH SERVICES LTD 10 A. PAPAETIS MEDICAL CO LTD 11 A. PAPAETIS SERVICES LTD 12 A. POTAMITIS MEDICARE LTD 13 A. STEKAS (ELECTRICAL) LTD 14 A. STEPHANIS & CO LTD 15 A. T. MULTITECH CORPORATION LTD 16 A. T. TECHDATA LTD 17 A. TH. LOIZOU & SON LTD 18 A.G.F. TRADING & ENGINEERING LTD 19 A.L.A EQUIPMENT COMPANY LTD 20 A.Y.K. ALOUMINIUM PLATES CO LTD AC GOLDMAN SOLUTIONS & SERVICES GSS 21 LTD 22 ACCUTECH LTD 23 ACF LTD 24 ACHELEC LTD 25 ACMA TRADING LTD 26 ADIDAS AG 27 AGELCO IMPEX LTD 28 AGV KLIMACONTROL LTD 29 AKOUOLOGIKO KENTRO EYTHIMIADHS LTD 30 ALASKA REFRIGERATORS INDUSTRY LTD 31 ALEXIS TSIAKKAS & CO LTD 32 ALP (AELIOTIS) TRADING LTD ANASTASIOS PAPANTONIOU TRADING CO 33 LTD 34 ANDREAS & DEMOS ELECTROSISKEVES LTD ANDREAS CHRYSOSTOMOU GENERAL 35 TRADING LTD 36 ANDREAS E. ELLINAS & SONS LTD 37 ANDREAS LAZANIAS TRADING LIMITED ANDREAS Κ. HADJISTYLLIS VIDEOTRONICS 38 LTD 39 ANSO MEDICAL SUPPLIES LTD 31

40 ANTELENEA LIMITED 41 ANTONIS & FOULIS MICHAEL LTD 42 ANTONIS T. PAPETTAS ELECTRICAL LTD 43 ARANE IMPORT CO LTD 44 ARGOSY TRADING COMPANY LTD 45 ARGYRIDES H AND A LTD 46 ARIMEC INSTALLATIONS LTD 47 ASBIS KYPROS LTD 48 ASOS. COM LIMITED 49 ASVESTAS CO LTD AT & T GLOBAL NETWORK SERVICES 50 CYPRUS LTD ATHANASIS ECONOMIDES OFFICE 51 EQUIPMENT SALES 52 ATHNI TRADING LTD 53 BAKE AND PACK T.E.A.M. LTD 54 BAUSTEEL LTD 55 BDS BIO - DIAGNOSTIC SUPPLIES LTD 56 BIONIC ELECTRONICS HT LTD 57 BIOTRONICS LTD 58 BLARS LTD 59 BULL CYPRUS LTD 60 C & J ELECTRIX LTD 61 C & V KRITICOS SUPPLIERS LTD 62 C. GEORGIOU LAB SUPPLIES LTD 63 C. LOIZIDES T.V. SERVICES LTD 64 C. PITTAKAS BIOCARE LTD 65 C. V. PHILIPPOU LTD 66 C. ZAMBAS TRADING LTD 67 C.A.K. MEDICAL EQUIPMENT LTD 68 C.W.C. CRYSTAL WATER LTD 69 CABLENET COMMUNICATION SYSTEMS LTD 70 CBS IT SYSTEMS CYPRUS LTD 71 CED ELECTRIC DISTRIBUTORS LTD 72 CHARALAMBOS J. PHILIPPIDES & SON LTD 73 CHASE TELECOM LTD 74 CHR. CHRYSANTHOU & SON LTD 75 CHR. KETTIS TRADING CO LTD 76 CHR. MAVROMATIS (PUMPS) LTD 77 CHRIS CASH & CARRY LTD 78 CHRIS EVGENIOU ENTERPRISES LTD 79 CHRIS IOANNOU PUBLIC LTD 80 CITRIX SYSTEMS INTERNATIONAL 81 CMC ELECTRIC LTD 32

82 CO.E. BEST COOL LTD 83 COMPULEVEL DISTRIBUTORS LTD 84 COSTAS G. GEORGALLIS MUSIC HOUSE LTD 85 COSTAS KOUTSOULLIS LTD 86 CSP SOLUTIONS LTD 87 CTC - ARI AIRPORTS LTD 88 CTC AUTOMOTIVE LTD 89 CYCLE TECH LTD 90 CYLIFT & EQUIPMENT LTD 91 CYP-CANA ALARMS LTD 92 CYPIN LTD 93 CYPRUS ENGINEERING STORES (N/SIA) LTD CYPRUS PHARMACEUTICAL ORGANIZATION 94 LTD 95 CYPRUS UNCOVERED C. U. LTD 96 CYTA 97 CYVITAL ENTERPRISES LTD 98 D. A. LATEX LTD 99 D.A.C.S.M. HOUSE CONTROL SERVICES LTD 100 D.E.K.S.A. LIMITED 101 DATABUS LTD 102 DATAMIND SERVICES LTD 103 DATATECH I.T. SOLUTIONS LTD 104 DEMSTAR INFORMATION GROUP LTD 105 DENTALCON LTD 106 DIAFHMISTIKOS OIKOS AFRODITH LTD 107 DIMCO PUBLIC CO LTD 108 DIPLOMAT DISTRIBUTORS (D.D) CYPRUS LTD 109 DOMESTICA LTD 110 DRAKOS LIGHTING LTD 111 DREAM ELECTRIC LTD 112 E & P PANAYIOTOU BROS TRADING LTD 113 E WAY LTD 114 E. KYRIAKIDES LIGHTING LTD E. WIENER BIKE PARTS GMBH C/O GO 4 115 RECYCLING 116 ECLAT ENTERPRISES LTD 117 EL. ECONOMOU TRADING LTD 118 ELECTRICITY AUTHORITY OF CYPRUS (AHK) 119 ELINCOU DIAGNOSTICS LTD 120 ELMASCO LTD 121 ELSI LIGHTING LTD ELVICOM TELECOMMUNICATIONS COMPANY 122 LTD 33

123 EMILIOS ELIADES APPLIANCES LTD 124 EMINENTIA TRADING LTD 125 EN-ERGON SCIENTIFIC EES LTD 126 ERGOMAN CYPRUS LIMITED 127 ESHOP CYPRUS LTD 128 EUROPLUMB LTD 129 FANTOPIA FANS & LAMPS DIRECT LTD 130 FARMOKIPIKI LTD 131 FESSAS & KASHOULIS LTD 132 FIREPRO SYSTEMS LTD 133 FORSOS ENTERPRISES LTD 134 FOURTH G. L. PRODATA LTD 135 FURUNO (CYPRUS) LTD 136 G & E THERMOSOLAR LTD 137 G. G. GIGANTUS LTD 138 G. IOANNOU EMPORIKI LTD 139 G. KYPRIANOU TRADING COMPANY LTD G. M. POWERSOFT COMPUTER SOLUTIONS 140 LTD 141 G. TH. ELECTRIC & ELECTRONICS LTD 142 G.P. WATERNET LTD 143 GALATARIOTIS TECHNICAL LTD 144 GCC COMPUTERS LTD 145 GE INTERNATIONAL INC. CYPRUS BRANCH 146 GEOGAS TRADING LTD 147 GEOMAR (ELECTRIC TRADING) CO. LIMITED 148 GEORGE PETROU LTD GEORGIOS CHRYSOCHOS AND SONS 149 LIMITED 150 GEORGIOS DIAKOS & SONS LTD 151 GERASIA TRADING HOUSE LTD 152 GESOLAR CYPRUS LTD 153 GIESECKE & DEVRIENT GmbH 154 GLOBAL GIS SOLUTIONS LTD 155 H & R PURE WATER LTD 156 H. E. PROMETHEUS LTD 157 H. M. HOUSEMARKET (CYPRUS) LTD 158 H. S. DATA LTD 159 HALDERA TRADING LTD 160 HEATAIRCON LTD 161 HELLENIC TECHNICAL ENTERPRISES LTD 162 HYDROTHERM CO LTD 163 I.M.S. IATROMED SERVICES LTD 164 IAMA PHARMACEUTICAL LTD 34

165 IBM ITALIA S.P.A CYPRUS BRANCH 166 IMPOPHAR TRADING HOUSE LTD 167 INFINERA CORPORATION C/O RENE 168 INFOCOPY LTD 169 INFOTREND INNOVATIONS CO LTD 170 INTERSPORT ATHLETICS (CYPRUS) LTD 171 IOANNIS M.KAPAKIOTIS & SON LTD 172 IOANNOU & IOANNOU LTD 173 ITC PUBLICWORLD LTD 174 J. C. HADJIPAVLOU & SON LTD 175 J. L. F. ELECTRONICS LTD 176 J. N. CHRISTOFIDES TRADING LTD 177 JACKMAN TRADING CO LTD 178 JERMINO IMPORTS LTD 179 John Deere International GmbH 180 JUMBO TRADING LTD 181 JUNIPER NETWORKS INTERNATIONAL B.V 182 K. A. MUSIC GALLERY LTD 183 K. KYRIAKOU ELECTRONICS LTD 184 KCGJ COPYSCIENCE ENTERPRISES LTD 185 KOLIANDRIS COMPUSERVICES LTD 186 KYPROS A.ECONOMIDES LTD 187 KYPROS TSOLAKIS & SON LTD 188 L. G. BIOMED SOLUTIONS LTD 189 L. PAPETTAS & SONS LTD 190 L.B.M. LILLYTOS DEVELOPMENTS LTD L.I.A. SOUNDTECH CAR & HOME SOLUTIONS 191 LTD 192 L.P. FRANCESKIDES & CO LTD 193 LASERLABS LTD 194 LAZAROS HADJIFORADOS & SONS LTD 195 LEFKARITIS INDUSTRIES LTD 196 LELLA KENTONIS INVESTMENT CO LTD 197 LIDL CYPRUS 198 LOGICOM SOLUTIONS LTD 199 LUCE ATALIOTIS LTD 200 LYSACO TRADING LTD 201 M & H MAVROUDES LTD 202 M. A. PHOTIOU ELECTRONICS LTD 203 M. S. JACOVIDES & CO LTD 204 M. T. TECHNOLINE LTD MALLOUPPAS & PAPACOSTAS CASUAL 205 WEAR LTD 206 MALLOUPPAS & PAPACOSTAS SATELLITE 35

LTD 207 MASTERSTAR TRADING LTD 208 MASTERTYPE C. P. SERVICES LTD 209 MCA IDEAL HOME ELECTRIC LTD 210 MECHATRONIC LTD 211 MED MARKETING LTD 212 MEDISELL CO LTD 213 MEDVISION LTD 214 METAXAS COMPUPLANET LTD 215 MICHALIS Κ. MICHAELIDES & CO LTD 216 MICROSOFT IRELAND OPERATIONS LTD 217 MIELE HELLAS EPE 218 MILLIQUEST LTD 219 MODESTOU SOUND & VISION LTD 220 MODUSLINK B.V. 221 Mophie Netherlands Cooperatie U.A. 222 MORFISTEIN CO LIMITED 223 MTN CYPRUS LTD 224 MUSIC SOUND A.TILLIRIDES & SON LTD 225 N & C TSOKKAS ELECTRIC HOUSE LTD 226 N. S. PISSARIDES LTD N. THEOPHANOUS & SHAILOU ENTERPRISES 227 LTD 228 NAKAS MUSIC (CYPRUS) LTD 229 NARKISSOS AIRCON LTD 230 NCR (CYPRUS) LIMITED 231 NEDECO ELECTRONICS LTD 232 NETU CONSULTANTS LTD 233 NEWCYTECH BUSINESS SOLUTIONS LTD 234 NEWERA ELECTRONICS SOLUTIONS LTD 235 NEXTECH LTD 236 NIKOS FOTSIOS LTD 237 NOKIA TECHNOLOIGIES OY 238 NOVAGEM LTD 239 NTINOS KRHTIOTHS & SON LTD 240 NUC ELECTRONICS EUROPE GMBH 241 O.D MEDICARE LTD 242 ODYSSEY CONSULTANTS LTD 243 OPTIMA INTERNATIONAL (CYPRUS) LTD 244 OPUS ELECTRICAL TECHNOLOGIES LTD 245 ORA JOANNIDES LTD ORACLE EAST CENTRAL EUROPE BU, 246 CYPRUS BRANCH 247 P & S ELECTRIC HOUSE LTD 36