Ομιλία για το εργατικό κίνημα στο Μεσοπόλεμο και τη συμβολή του ΚΚΕ - Καισαριανή 28/4/2018

Ομιλία για το εργατικό κίνημα στο Μεσοπόλεμο και τη συμβολή του ΚΚΕ - Καισαριανή 28/4/2018 «Σφίχτε τις καρδιές σας και βγείτε παλικάρια από τη νέα δοκιμασία. Έτσι θα μας τιμήσετε καλύτερα. Όταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά δεν πεθαίνει ποτέ...». Συντρόφισσες και σύντροφοι, Αυτά τα στερνά λόγια ενός ετοιμοθάνατου, από τους 200 κομμουνιστές που εκτελέστηκαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής και βρέθηκαν γραμμένα σε ένα κομμάτι χαρτί, αναδεικνύουν το μεγαλείο της θυσίας και της προσφοράς των 200 αλύγιστων κομμουνιστών της ταξικής πάλης. Η θυσία των 200 κομμουνιστών στην Καισαριανή, μαζί με των χιλιάδων μελών και οπαδών του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ που έδωσαν τη ζωή τους στα πεδία των μαχών, στα εκτελεστικά αποσπάσματα, στα ξερονήσια και στις φυλακές και όλων όσων υπέφεραν από τους διωγμούς και τα βασανιστήρια αποδεικνύουν την τεράστια και ηρωική προσφορά του ΚΚΕ στην περίοδο της Αντίστασης στην τριπλή κατοχή. Το ΚΚΕ σήκωσε το βάρος της αντίστασης και αποτέλεσε τη ραχοκοκαλιά του κινήματος που μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, της Αλληλεγγύης, συσπείρωσε τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού μας. Κύρια όμως σηματοδοτεί τη δύναμη των ιδεών της κοινωνικής απελευθέρωσης. Τις ανεξάντλητες δυνάμεις που μπορεί να αντλήσει το εργατικό κίνημα στην πάλη του για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Τις αλύγιστες και αγωνιστικές προσωπικότητες που σφυρηλατούν τα ιδανικά του ΚΚΕ και της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Αγωνιστές, απλοί εργάτες και εργάτριες, πολλοί νέοι σε ηλικία άνθρωποι που δεν έχουν προλάβει να γευτούν τις χαρές τις ζωής, μπαίνουν στην ταξική πάλη με σκοπό να τραβήξουν ως το τέλος. Αυτή η κινητήρια δύναμη των ιδεών που εμψύχωνε τα μέλη και του οπαδούς του Κόμματος, μαζί με το τεράστιο κύρος της Σοβιετικής Ένωσης και την οργανωτική πρωτοβουλία του, έδωσαν τη δυνατότητα στο Κόμμα να τεθεί επικεφαλής της πάλης του λαού μας για την επιβίωση αλλά και για τον αγώνα ενάντια στους φασίστες κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες του. Και αυτό παρά τα σημαντικά χτυπήματα που δέχτηκε το ΚΚΕ και η ΟΚΝΕ όλη την περίοδο της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου, από την καταστολή και τις διώξεις μέχρι και τη συγκρότηση της χαφιέδικης ΚΕ που έστησε το καθεστώς και ο Μανιαδάκης. Αναμφισβήτητα, ένας από τους παράγοντες που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του εθνικοαπελευθερωτικού και ταξικού αγώνα όλη τη δεκαετία του 40 με πρωταγωνιστή και βασικό αιμοδότη το ΚΚΕ ήταν το γεγονός ότι το Κόμμα και η ΟΚΝΕ είχαν σφυρηλατήσει ακατάλυτους δεσμούς αγώνα και αίματος με σημαντικά τμήματα του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας την προηγούμενη περίοδο. Εκατοντάδες μέλη του ΚΚΕ 1

και της ΟΚΝΕ είχαν σφυρηλατηθεί μέσα στο καμίνι της ταξικής πάλης του μεσοπολέμου, εμπνεόμενοι από τα ιδανικά του κομμουνισμού και της υπεράσπισης της Σοβιετικής Ένωσης, μέσα από την πρωτοπόρα δράση τους στο εργατικό και λαϊκό κίνημα για την υπεράσπιση των συμφερόντων του εργαζόμενου λαού. Σημαντικά τμήματα της εργατικής τάξης και της φτωχής αγροτιάς είχαν διαπαιδαγωγηθεί σε σκληρούς αγώνες απέναντι στη μεγαλοεργοδοσία και τους μεγαλοαγρότες της υπαίθρου, απέναντι στην καταστολή του αστικού κράτους. Οι 200 της Καισαριανής δεν επιλέχτηκαν τυχαία. Μετά την εκτέλεση του Γερμανού στρατηγού στους Μολάους στης Σπάρτης από τον ΕΛΑΣ, η γερμανική διοίκηση και οι δωσίλογοι επέλεξαν να εκτελέσουν 200 κομμουνιστές που σηματοδοτούσαν αυτήν ακριβώς την αλύγιστη στάση απέναντι στην αστική τάξη και το κράτος της, σηματοδοτούσαν την αταλάντευτη πάλη για ένα καλύτερο αύριο, για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, την πάλη για τον κομμουνισμό. Οι 200 της Καισαριανής ήταν οι περισσότεροι Ακροναυπλιώτες και λίγοι από την Ανάφη. Κρατούμενοι και βασανισμένοι για πολλά χρόνια από την περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά, πολλοί έχοντας υποστεί σκληρές διώξεις από τα πριν, παραδόθηκαν από τον δικτάτορα στους Γερμανούς ναζί - κατακτητές αντί να ικανοποιήσει το αίτημα τους να σταλούν στην πρώτη γραμμή του μετώπου όπως έγινε με το σύνολο των κομμουνιστών που ήταν σε φυλακές και εξορίες. Ήταν παιδιά της εργατικής τάξης, αγωνιστές συνδεδεμένοι με το εργατικό κίνημα, δοκιμασμένοι στην ταξική πάλη, αταλάντευτοι κομμουνιστές. Ο Ναπολέων Σουκατζίδης ήταν στέλεχος του Κόμματος και του ταξικού εργατικού κινήματος στην Κρήτη, πρόεδρος του σωματείου ιδιωτικών υπαλλήλων και στέλεχος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου. Ο Σάββας Σαββόπουλος ήταν μεταλλεργάτης. Μεταξύ των 200, ήταν 11 οικοδόμοι, στελέχη του ΚΚΕ και του κινήματος των οικοδόμων, μεταξύ αυτών ο Μήτσος Παπαδόπουλος, στέλεχος του ΚΚΕ και γραμματέας της Ομοσπονδίας Οικοδόμων, ο ξυλουργός Συνοδινός Αποστόλης που ήταν γραμματέας της Περιφερειακής Οργάνωσης Δράμας του ΚΚΕ, ο Πλακοπίτης Νίκος, στέλεχος του ΚΚΕ και πρόεδρος του σωματείου Οικοδόμων Κοζάνης και άλλοι. Αυτή είναι η γραμμή αίματος που συνδέει το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή της ίδρυσης του, το Νοέμβρη του 1918 και το εργατικό κίνημα του Μεσοπολέμου με το κατοπινό εργατικό κίνημα και την ανάπτυξη της δράσης του Κόμματος. Μέσα από τις γραμμές του και σε όλη την 100χρονη πορεία του αναδείχτηκαν μαζικά ήρωες και ηρωίδες, όσοι επώνυμα πέρασαν στην Ιστορία κι άλλοι πολλοί που παρέμειναν άγνωστοι, που δεν δίστασαν να δώσουν τη ζωή τους, να αντέξουν βασανιστήρια, με ανιδιοτέλεια και συνείδηση της ευθύνης τους απέναντι στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα. 2

Συντρόφισσσες και σύντροφοι, Η συμβολή του ΚΚΕ στο εργατικό κίνημα του μεσοπολέμου αποτελεί ένα ξεχωριστό και σπουδαίο κεφάλαιο στην ιστορία του Κόμματος και του εργατικού κινήματος. Το Κόμμα συλλογικά μελετά την ιστορία του και τους επόμενους μήνες θα ολοκληρώσει τη συγγραφή της ιστορίας του και για τούτη την περίοδο όπως άλλωστε έχουμε δεσμευτεί από το 20ο Συνέδριο μας. Σήμερα θα παρουσιάσουμε ορισμένες βασικές πλευρές που αφορούν στην ανάπτυξη του εργατικού κινήματος την περίοδο του μεσοπολέμου και τη συμβολή του ΚΚΕ, που σφυρηλάτησαν την πορεία του Κόμματος και των μελών του, κατακτώντας έτσι τη δυνατότητα να διαδραματίσει αυτόν τον πρωτοπόρο ρόλο στα χρόνια της Αντίστασης και της δράσης του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας αλλά και κατοπινά. Η ίδια η ίδρυση του ΣΕΚΕ στις 17 Νοέμβρη του 1918, του μετέπειτα ΚΚΕ, που συντελέστηκε κάτω από την επίδραση της επαναστατικής θύελλας που ξεσήκωσε η Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση είναι το καθοριστικό γεγονός στην ανάπτυξη του εργατικού κινήματος την περίοδο του μεσοπολέμου. Γιατί για πρώτη φορά τέθηκε σε επιστημονική βάση το ζήτημα η εργατική τάξη να παλέψει για την ανατροπή της καπιταλιστικής κοινωνίας υπέρ της κομμουνιστικής. Το ΚΚΕ, από την ίδρυσή του, προσπάθησε με συνέπεια να αναδείξει τον ιστορικό ρόλο της εργατικής τάξης, τη δυνατότητά της, ως επαναστατικής τάξης, να κατακτήσει και να ασκήσει την εξουσία της. Συγκρούστηκε με τα αστικά κόμματα που τη θέλουν υποταγμένη, χειραγωγημένη, να παρακαλά για ψίχουλα που θα πέφτουν από το τραπέζι της καπιταλιστικής κερδοφορίας, τη θέλουν να χύνει το αίμα της για τα συμφέροντα και τους ανταγωνισμούς των ιμπεριαλιστών. Ανέδειξε τις μεγάλες αναξιοποίητες παραγωγικές δυνατότητες της χώρας, στον αντίποδα της αστικής θεωρίας της «Ψωροκώσταινας», αποκάλυψε το χαρακτήρα των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών στις οποίες μετείχε η εγχώρια αστική τάξη. Αποκάλυψε τον καπιταλιστικό χαρακτήρα του κράτους, τη δικτατορία του κεφαλαίου στην Ελλάδα με ή χωρίς βασιλιά, με κοινοβουλευτισμό ή την προσωρινή αναστολή του με τη μορφή της στρατιωτικής δικτατορίας. Στην πολυτάραχη ιστορική του διαδρομή την περίοδο του μεσοπολέμου, παρά ορισμένες προβληματικές στρατηγικές επεξεργασίες, το ΚΚΕ προσπάθησε να ανταποκριθεί στο ρόλο του ως πολιτικού φορέα της διαλεκτικής ενότητας της επαναστατικής θεωρίας και της επαναστατικής πολιτικής πράξης. Τέθηκε επικεφαλής του αγώνα για την πολιτική χειραφέτηση της εργατικής τάξης. Η πορεία του ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή της ίδρυσης του είναι συνυφασμένη με την προσπάθεια οικοδόμησης κομματικών οργανώσεων μέσα στους χώρους δουλειάς και στους κλάδους. Σε πολλά κομματικά ντοκουμέντα της εποχής σημειώνεται η ανάγκη ισχυρών Κομματικών 3

Οργανώσεων στις εργατουπόλεις και τις επιχειρήσεις, αφού παρά τις πολλές διακυμάνσεις, είχε συνειδητοποιηθεί ότι το Κόμμα δεν θα μπορούσε να εκπληρώνει την επαναστατική του πολιτική, την οργάνωση και την καθοδήγηση του εργατικού κινήματος χωρίς ισχυρές οργανωμένες κομματικές δυνάμεις μέσα στην εργατική τάξη. Αναντικατάστατο όπλο στα χέρια του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ ήταν ο κομματικός Τύπος, ιδιαίτερα ο «Ριζοσπάστης», που αποτέλεσε ισχυρό εργαλείο διαφώτισης και οργάνωσης των εργατών. Ο «Ριζοσπάστης», γενικά ο κομματικός Τύπος και το κομματικό βιβλίο που δεν σταμάτησαν να βγαίνουν ούτε κάτω από τις συνθήκες των σκληρών διώξεων και της παρανομίας. Το ΚΚΕ σταθερά και μαχητικά στήριξε το πρώτο κράτος της εργατικής εξουσίας στην παγκόσμια Ιστορία, τη Σοβιετική Ρωσία και στη συνέχεια την ΕΣΣΔ. Από την ίδρυσή του, αντιπάλεψε την ελληνική αστική πολιτική του αντισοβιετισμού, η οποία εκφράστηκε πολύμορφα και με την ελληνική συμμετοχή στην εισβολή 14 κρατών στην Ουκρανία το 1919. Στην υπεράσπιση της ΕΣΣΔ και γενικότερα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στον 20ό αιώνα, το ΚΚΕ είδε το κύριο: Την πάλη της νέας κοινωνίας, της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής, ενάντια στην παλιά, την καπιταλιστική κοινωνία, και γι αυτό αντιπάλεψε με σταθερότητα και συνέπεια τον αντικομμουνισμό και τον αντισοβιετισμό των αστικών πολιτικών δυνάμεων και του οπορτουνιστικού ρεύματος μέσα στο εργατικό κίνημα, αντιπάλεψε τον ρεφορμισμό και τον συντεχνιασμό. Το ΚΚΕ σε από την πρώτη στιγμή της ίδρυσης του ήταν Κόμμα διεθνιστικό, πολέμησε με συνέπεια τον μεγαλοϊδεατισμό, τον αστικό εθνικισμό, το φασισμό και το ναζισμό. Σε κρίσιμες και δύσκολες φάσεις του αγώνα του δέχτηκε τη συμπαράσταση του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος. Σταθμό αποτέλεσε η απόφαση του Α Εθνικού Συμβουλίου του ΣΕΚΕ να καταγγείλει και να αποχωρήσει από τη Β Διεθνή καθώς και να προετοιμαστεί για να ενταχθεί στην Γ Κομμουνιστική Διεθνή με την αποδοχή των 21 όρων εισδοχής. Το ΚΚΕ έδειξε την αλληλεγγύη του σε όλους τους αγώνες που διεξήγαγε η εργατική τάξη διεθνώς ενώ κορυφαία έκφραση προλεταριακού διεθνισμού ήταν η αλληλεγγύη του ΚΚΕ στον ισπανικό λαό και η συμμετοχή Ελλήνων κομμουνιστών στις Διεθνής Ταξιαρχίες που πολεμούσαν στο πλευρό του. Το ΚΚΕ, από τα πρώτα του χρόνια, καταδίκασε την εκστρατεία του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία, την αστική στρατηγική της «Μεγάλης Ιδέας», που υπηρετούσε τις ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις της ελληνικής αστικής τάξης στο πλευρό των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών της Αντάντ, της Βρετανίας και της Γαλλίας. Αποκάλυψε έγκαιρα στο λαό τον κίνδυνο ενός νέου μεγάλου ιμπεριαλιστικού πολέμου στη δεκαετία του 30. Πρόκειται για θέσεις που σηματοδότησαν από τα πρώτα χρόνια τη διεθνιστική προλεταριακή στάση του ΚΚΕ. Αντιπάλεψε και αντιπαλεύει τα αστικά ρεύματα του εθνικισμού και του κοσμοπολιτισμού, 4

που αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου αντιδραστικού πολιτικού νομίσματος. Αποκάλυψε και αποκαλύπτει τους στόχους των αστικών οραμάτων, που επιχειρούν να στοιχίσουν την εργατική τάξη πίσω από τους στόχους της αστικής στρατηγικής σε κάθε χώρα, να την διαιρέσουν με βάση τις αντιθέσεις ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Πολύτιμη ήταν η προσφορά του Κόμματος στην ίδρυση και στη δράση των Συλλόγων των Παλαιών Πολεμιστών και Θυμάτων Στρατού. Επρόκειτο για χιλιάδες αγρότες και εργάτες, οι οποίοι βρίσκονταν για πολλά χρόνια στα πεδία των μαχών, πολλοί από τους πρώτους βαλκανικούς πολέμους και για μια δεκαετία, πολλοί εκ των οποίων σακατεμένοι και ανάπηροι. Η απαξιωτική στάση του αστικού κράτους απέναντί τους επιβεβαιώνει τις ψεύτικες διακηρύξεις του αστικού εθνικισμού, επιβεβαιώνει ότι ο λαός δεν αποτελεί για τους ιμπεριαλιστές παρά κρέας για τα κανόνια τους. Οι τραυματίες και οι άρρωστοι νοσηλεύονταν υπό άθλιες συνθήκες, οι τραυματίες αδυνατούσαν να βρουν δουλειά, η ανεργία και η άνοδος πληθωρισμού οδηγούσε πολλούς στη ζητιανιά. Αιτήματα των συλλόγων, που σε μια πορεία συσπείρωσαν χιλιάδες παλαιών πολεμιστών, ήταν η σημαντική άνοδος των συντάξεων, η κάλυψη των αναγκών τους σε στέγαση, η χορήγηση εκτάκτων επιδομάτων. Παράλληλα, με την αντιπολεμική - αντιιμπεριαλιστική προπαγάνδα φούντωναν οι αγώνες που διεκδικούσαν δουλειά και καλύτερα μεροκάματα από κοινού με εργατικά συνδικάτα. Αντίστοιχα διεκδικούσαν γη για καλλιέργεια συμβάλλοντας στην οργάνωση μαχητικών αγροτικών κινητοποιήσεων όπως το Φλεβάρη του 1925 στα Τρίκαλα. Από κοινού με το Εργατικό Κέντρο Τρικάλων οι Ενώσεις των Παλαιών Πολεμιστών συγκρότησαν μαχητική διαδήλωση. Εργάτες και αγρότες ενώθηκαν στον αγώνα για απαλλοτρίωση και αναδιανομή της γης, δέχθηκαν την άγρια καταστολή με αποτέλεσμα από τις σφαίρες της χωροφυλακής και του στρατού να πέσουν νεκροί 5 εργάτες και 2 αγρότες ενώ δεκάδες ήταν οι τραυματίες. Η προσφορά του ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή της ίδρυσης του, σε όλους τους τομείς της ζωής της εργατικής και των λαϊκών στρωμάτων εκφράστηκε με πολύμορφη δράση για την ικανοποίηση αιτημάτων πολύ προοδευτικών για την εποχή τους. Με τα μέλη και την επιρροή του οργάνωσε και στήριξε σκληρούς διεκδικητικούς αγώνες για το 8ωρο, τις συνθήκες εργασίας, τους μισθούς και τα μεροκάματα, για την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση, για τη δημόσια υγεία, για την απαγόρευση της παιδικής εργασίας και συνολικά την προστασία των ανηλίκων, τα δικαιώματα των γυναικών, τη δημόσια Παιδεία και την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, για το διαχωρισμό της εκκλησίας από το κράτος. Αντιπάλεψε το σκοταδισμό, τις προκαταλήψεις, τις θεωρίες και πρακτικές σε βάρος της γυναίκας, την ηττοπάθεια, τη μοιρολατρία και τον ατομισμό, ανέδειξε τη σημασία της εργατικής - λαϊκής αλληλεγγύης. 5

Σε όλη την πορεία του Μεσοπολέμου έγιναν σημαντικοί κλαδικοί και περιφερειακοί αγώνες όπου με πολλές διακυμάνσεις εκφράστηκε η μαχητική συμμετοχή σημαντικών τμημάτων της εργατικής τάξης από τη μια και η αταλάντευτη υπεράσπιση της αστικής εξουσίας από το αστικό κράτος από την άλλη. Ενδεικτικά της σκληρότητας που πήρε η ταξική πάλη σε ορισμένες φάσεις είναι οι εργατικές διαδηλώσεις στην Αθήνα και τον Πειραιά το καλοκαίρι του 1923 και η καταστολή της απεργίας στις 22 Αυγούστου στον Πειραιά που είχε 11 νεκρούς και πάνω από 100 τραυματίες. Οι απεργιακοί αγώνες των καπνεργατών αλλά και των εργαζομένων από άλλους κλάδους το Μάη - Ιούνη του 1927 που είχε σαν αποτέλεσμα της καταστολής 4 νεκρούς, πάνω από 50 εξορισθέντες και δεκάδες συλληφθέντες. Κορυφαίοι αγώνες αυτής της περιόδου ήταν οι απεργίες και τα συλλαλητήρια του ηρωικού Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη. Μέσα από τέτοιους μικρούς ή μεγαλύτερους αγώνες, η εργατική τάξη κατοχύρωνε δικαιώματα και κατακτήσεις στο μεροκάματο, στις συνθήκες δουλειάς, στην κοινωνική ασφάλιση, σε πολιτικά και συνδικαλιστικά δικαιώματα. Δυνάμωνε η συλλογική δράση και η ενότητα της εργατικής τάξης μέσα από τους συμμετοχή τους στα συνδικάτα και κάτω από την πρωτοπόρα δράση των μελών του Κόμματος και της ΟΚΝΕ. Όλα τα μεγάλα βήματα, όχι μόνο για τη συνδικαλιστική οργάνωση της εργατικής τάξης στην Ελλάδα, αλλά κυρίως για την εδραίωση του ταξικού προσανατολισμού του εργατικού κινήματος, είναι δεμένα με την ιστορική προσφορά του ΚΚΕ. Εναντιώθηκε στην πράξη στο διαχωρισμό των εργατών με βάση το θρήσκευμα, την εθνότητα, το φύλο και πάλεψε για την ενότητα της εργατικής τάξης απέναντι στον ταξικό εχθρό της. Καταπολέμησε τη μοιρολατρία και την ηττοπάθεια που ήταν διαδεδομένες στους κόλπους της προσφυγιάς, η οποία υπήρξε αιμοδότης του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα πριν από το Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολέμησε τη γραμμή του εργοδοτικού και ρεφορμιστικού συνδικαλισμού στο κίνημα, τη λογική του μικρότερου κακού και την υπεράσπιση της στρατηγικής του κεφαλαία μέσα στην εργατική τάξη, αξιοποιώντας το σχήμα της Ενωτικής ΓΣΕΕ. Η αντιπαράθεση των δυνάμεων του ΚΚΕ με τη γραμμή της ταξικής συνεργασίας και του συμβιβασμού ήταν συνεχής, παρά τις όποιες αδυναμίες. Ιδιαίτερα η ίδρυση της Ενωτικής ΓΣΕΕ αποτέλεσε την απάντηση του ταξικού κινήματος στην ωμή και πολλές φορές κατασταλτική παρέμβαση της εργοδοσίας και του αστικού κράτους στο εργατικό κίνημα που κορυφώθηκαν με την αλλοίωση των συσχετισμών στο 3ο και το 4ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ υπέρ των ρεφορμιστικών και σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων. Μια παρέμβαση που κρατάει έως τις ημέρες μας. Καθοριστικός κρίκος για την οργάνωση της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων ήταν η πάλη για τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι φτωχές εργατικές και λαϊκές οικογένειες. Με το που πάτησαν το πόδι τους στην Ελλάδα οι πρόσφυγες ήρθαν αντιμέτωποι με την πιο άγια και στυγνή εκμετάλλευση από το κεφάλαιο, 6

με την απαξίωση και την εγκατάλειψη του αστικού κράτους που τους στοίβαζε στις παραγκουπόλεις όπως η Καισαριανή, η Κοκκινιά, η Νέα Ιωνία, ο Βύρωνας και αλλού χωρίς να έχουν εξασφαλιστεί στοιχειώδεις συνθήκες αξιοπρεπούς διαβίωσης, στέγασης και υγείας. Ήρθαν αντιμέτωποι πολλές φορές με το ρατσισμό και την ξενοφοβία. Οι εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες ήρθαν να προστεθούν στην δύναμη της εργατικής τάξης στην Ελλάδα και το Κόμμα επιδίωξε εξ αρχής να χειραφετήσει τη μεγάλη πλειοψηφία τους από την αστική ιδεολογία και τις ψεύτικες διαχωριστικές γραμμές που πρόβαλαν τα κόμματα της αστικής τάξης. Έγραφε ο «Ριζοσπάστης»: «Η Ελλάδα δεν διαιρείται σε ντόπιους και πρόσφυγες. Η Ελλάδα διαιρείται σε πλούσιους και φτωχούς, σε ανθρώπους που δουλεύουν και ζουν και σε ανθρώπους που ολημερίς και ολονυχτίς δουλεύουν και δεν μπορούν να ζήσουν ο καθένας πρέπει να διαλέξει μεταξύ του πλούσιου πρόσφυγα που συνδυάζεται με τον πλούσιο ντόπιο και του φτωχού πρόσφυγα που σύντροφό του θα έχει το φτωχό ντόπιο εργάτη και αγρότη». Το ΚΚΕ ρίχτηκε εξ αρχής στην πάλη για την οργάνωση των προσφύγων και για την διεκδίκηση των δίκαιων αιτημάτων τους σε συνθήκες που τους θέριζαν η φτώχεια, οι αρρώστιες, η εκμετάλλευση. Η δράση του Κόμματος στην Καισαριανή και στις άλλες προσφυγουπόλεις ήταν σημαντική, αποτελεί ένα σημαντικό και πλούσιο κεφάλαιο που δεν μπορεί να εξαντληθεί μέσα σε λίγες γραμμές, όμως διαμόρφωσε τέτοιους δεσμούς με το λαό τους που δημιούργησε σημαντικά κάστρα αγώνα όλη τη δεκαετία του 40 αλλά και την επόμενη περίοδο, δεσμοί που συνεχίζουν και φτάνουν έως τις μέρες μας. Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της εργατικής αλληλεγγύης και βοήθειας την περίοδο του Μεσοπολέμου έπαιξε η Εργατική Βοήθεια Ελλάδας (ΕΒΕ) που ιδρύθηκε στα τέλη του 1924 ύστερα από απόφαση του ΣΕΚΕ στο 3ο Έκτακτο Συνέδριο του αφού εκτιμούσε την ανάγκη ίδρυσης μια οργάνωσης για την υποστήριξη των θυμάτων της ταξικής πάλης. Η ΕΒΕ από τα πρώτα της βήματα πρόσφερε υλική και ηθική βοήθεια σε χρήματα, ρούχα, τρόφιμα, στις οικογένειες όσων διώκονταν. Νομική στήριξη αλλά και ιατρική περίθαλψη. Η συμβολή της ήταν σημαντική γιατί στήριζε πολύπλευρα τους αγωνιστές και τις οικογένειές τους, ενισχύοντας το ηθικό και αγωνιστικό τους φρόνημα. Αντίστοιχα τέτοιο σημαντικό ρόλο έπαιξε από την ίδρυσή της το 1933 η «Κοινωνική Αλληλεγγύη», οργάνωση επιφορτισμένη με τη στήριξη και την αλληλεγγύη σε όσους υπέφεραν στον αντίποδα της αστικής φιλανθρωπίας. Η δράση της περιλάμβανε την ενίσχυση απεργών, την οργάνωση συσσιτίων για παιδιά και απεργούς, την ιατροφαρμακευτική τους στήριξη, την οργάνωση παιδικών κατασκηνώσεων και άλλα. Ιδιαίτερα την περίοδο της καπιταλιστικής κρίσης του 1930-1932 δυνάμωσαν ορισμένοι αγώνες και διεκδικήσεις με επίκεντρο την προστασία των ανέργων. Σε κλάδους όπως οι ναυτεργάτες, οι καπνεργάτες, οι οικοδόμοι και αλλού αναπτύχθηκε ένα κίνημα που εκτός από το δικαίωμα στη δουλειά, διεκδικούσε έκτακτα επιδόματα, 7

εξασφάλιση στέγης, κοινωνική προστασία. Σημαντική τέτοια εκδήλωση ήταν η πορεία πάνω από 2.000 ανέργων ναυτεργατών από τον Πειραιά στην Αθήνα, τον Ιούνη του 1932 και οδήγησε στην ικανοποίηση σειράς αιτημάτων που αφορούσαν τη λειτουργία συσσιτίων, του Γραφείου Ναυτικής Εργασίας. Το Φλεβάρη του 1936 καταγράφεται μεγάλη απεργία των καπνεργατών στην καβάλα με αιχμή τα μέτρα προστασίας των εργαζομένων. Ξεχωριστή ήταν η συμβολή του Κόμματος και ιδιαίτερα της ΟΚΝΕ στην πολιτιστική και αθλητική δραστηριότητα σημαντικών τμημάτων νέων εργατών και εργατριών, που κάλυπτε ουσιαστικές ανάγκες που σε εκείνη την εποχή ήταν αδιανόητο ότι θα ασχοληθεί το αστικό κράτος. Για την ΟΚΝΕ ο εργατικός αθλητισμός ακολουθούσε τη σημασία του πολιτικού αγώνα. Για πάνω από μια δεκαετία από τα μέσα του 1920 δημιουργούνται σε όλη την Ελλάδα δεκάδες εργατικά αθλητικά σωματεία που δραστηριοποιούνται χιλιάδες νέοι, κύρια στις πόλεις αλλά και σε χωριά. Το 193 ιδρύθηκε Ομοσπονδία Εργατοαγροτικού Αθλητισμού με πλούσια δράση ενώ με απόφαση του ΚΚΕ οργανώθηκαν το 1933 πανελλήνιοι αθλητικοί αγώνες με το όνομα «Πανελλήνια Σπαρτακιάδα» στα πρότυπα των διεθνών εργατικών αγώνων, των «Σπαρτακιάδων». Παράλληλα με την οργάνωση εργατικών λεσχών, επαγγελματικών μορφωτικών ομίλων και ανάλογων πρωτοβουλιών δυνάμωνε μια πολύπλευρη πολιτιστική, μορφωτική και καλλιτεχνική δραστηριότητα στις δύσκολες συνθήκες της εποχής του μεσοπολέμου. Το ΚΚΕ ανέδειξε το δρόμο και την αναγκαιότητα της κοινής δράσης και των αγώνων της εργατιάς με την φτωχολογιά στο χωρίο, την πλειοψηφία της αγροτιάς και των εργατών γης που δεινοπαθούσαν κάτω από συνθήκες σκληρής εκμετάλλευσης. Εργάτες και αγρότες οργάνωσαν σημαντικούς και μαχητικούς αγώνες όπως στα Τρίκαλα το 1925, στο δεύτερο εξάμηνο του 1935 στην Πελοπόννησο, στο Ηράκλειο, στην Λευκάδα, αλλά και σε άλλες περιόδους. Αντίστοιχη προσπάθεια έκανε όλη εκείνη την περίοδο το Κόμμα για την ανάπτυξη του κινήματος των φτωχών αυτοαπασχολουμένων στις πόλεις. Το ΚΚΕ και η ΟΚΝΕ πρωτοστάτησαν στους αγώνες της νεολαίας, των μαθητών και των φοιτητών, στους αγώνες για το δικαίωμα στη μόρφωση, στη δουλειά, στην κατάργηση της παιδικής εργασίας και εκμετάλλευσης, για τα δικαιώματα των νέων στρατευμένων και την αντιιμπεριαλιστική δράση. Αντίστοιχα φρόντιζαν αδιάκοπα για τη συμμετοχή των γυναικών στην ταξική πάλη και στην οργανωμένη δράση στα πλαίσια του Κόμματος και της Νεολαίας. Οι αγώνες των εργατριών της κλωστοϋφαντουργίας και γενικά η συμμετοχή τους στις κινητοποιήσεις γίνονταν όχι μόνο κάτω από το βάρος της καταστολής της αστικής τάξης αλλά και από τις προκαταλήψεις που γεννούσε και συντηρούσε η αστική ιδεολογία όλη εκείνη την περίοδο. Ετούτη την περίοδο διαπαιδαγωγήθηκαν δεκάδες γυναικεία στελέχη που αποτέλεσαν 8

τη μαγιά για τη μαζική συμμετοχή των γυναικών στην ταξική πάλη όλη τη δεκαετία του 1940. Το Κόμμα, απέκτησε ισχυρούς δεσμούς με την εργατική τάξη, γιατί, εκφράζοντας τα ιστορικά συμφέροντά της, μπήκε μπροστά σε κάθε μάχη για τις διεκδικήσεις της, διότι πρωτοστάτησε στην οργάνωση του εργατικού - συνδικαλιστικού κινήματος καθημερινά και σε όλες τις κρίσιμες περιόδους της Ιστορίας. Χωρίς αυτούς τους ακατάλυτους δεσμούς, δεν θα μπορούσε να αντέξει το συνεχές σφυροκόπημα και τις διώξεις της αστικής τάξης που έχει ως στόχο να εξασθενίσει τον επαναστατικό χαρακτήρα του ΚΚΕ, να το περιθωριοποιήσει ή ακόμα και να το διαλύσει. Σε όλη τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, το ΚΚΕ αντιπάλεψε ηρωικά τους κατασταλτικούς μηχανισμούς του αστικού κράτους και της καπιταλιστικής εργοδοσίας, το «Ιδιώνυμο» του Ελ. Βενιζέλου και γενικότερα τις διώξεις, τις δολοφονικές επιθέσεις, τη φυλάκιση και τον εκτοπισμό. Ξεκίνησε την προετοιμασία του λαού κατά του επερχόμενου ιμπεριαλιστικού πολέμου, συνδυάζοντάς την με τη μάχη κατά του εθνικισμού και την υπεράσπιση των εργατικών, αγροτικών, νεολαιίστικων αιτημάτων, κατά της ανισοτιμίας της γυναίκας. Εκείνη την περίοδο, που ακόμα και ο αγώνας για το μεροκάματο συνεπαγόταν νεκρούς, τραυματίες και φυλακισμένους, το Κόμμα οικοδομούσε Οργανώσεις και αύξανε την επιρροή και την επίδρασή του στα συνδικάτα πολλών κλάδων, όπως στους καπνεργάτες, στους υφαντουργούς, στους ναυτεργάτες. Ιδιαίτερα την περίοδο του «Ιδιωνύμου» κλιμακώθηκε η καταστολή του αστικού κράτους και η εργοδοτική τρομοκρατία απέναντι στο ΚΚΕ, την ΟΚΝΕ, το εργατικό κίνημα συνολικότερα. Στα πέντε χρόνια της εφαρμογής του -από τον Ιούλη του 1929 ως τον Ιούνη του '34- δολοφονήθηκαν 37 εργάτες κι αγρότες, συνελήφθησαν περίπου 16.500 αγωνιστές και καταδικάστηκαν γύρω στις 3.000. Ακόμη διαλύθηκαν πολλές μαζικές οργανώσεις, ενώ απαγορεύτηκε η κυκλοφορία του «Ριζοσπάστη» στα 2/3 της χώρας. Πάνω από το 60% των ατόμων που καταδικάστηκαν από το 1929 ως το 1937 για εγκλήματα κατά της ασφαλείας του κράτους και με το «Ιδιώνυμο» ανήκε στην εργατική τάξη. Όπως και την περίοδο του Μεσοπολέμου έτσι και σε ολόκληρη την ιστορική του διαδρομή, παρά τις όποιες αδυναμίες και τα λάθη του, το ΚΚΕ δεν έσκυψε ποτέ το κεφάλι απέναντι στον πραγματικό αντίπαλο, την εξουσία του κεφαλαίου. Συγκρούστηκε και συγκρούεται με όλες τις μορφές της δικτατορίας του κεφαλαίου, αξιοποιώντας κάθε μορφή πάλης, τόσο σε μακρόχρονες συνθήκες παρανομίας όσο και σε μακρόχρονες συνθήκες νομιμότητας, στο πλαίσιο της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας ή της αναστολής της, ανάλογα με τις ανάγκες του αστικού συστήματος. 9

Η μεταξική δικτατορία της 4ης Αυγούστου του 1936, που υπηρέτησε τη θωράκιση της εξουσίας της αστικής τάξης, επέδειξε ιδιαίτερο μένος ενάντια στο ΚΚΕ, με εκτεταμένες διώξεις, δολοφονίες στελεχών του και με νέες μεθόδους βασανιστηρίων και εξαναγκασμού για υπογραφή δηλώσεων μετανοίας, με την προβοκάτσια της ίδρυσης της «ΚΕ» του ΚΚΕ σε συνθήκες φυλάκισης και απομόνωσης του Γενικού Γραμματέα Νίκου Ζαχαριάδη και πολλών μελών του ΠΓ και της ΚΕ. Παρ όλες τις διώξεις και τα ισχυρά πλήγματα που δέχτηκε το Κόμμα εκείνη την περίοδο αναδείχτηκε ως ο ταξικός αντίπαλος της τετραυγουστιανής δικτατορίας αφού όλη την περίοδο, εκδηλώνονταν έστω πιο σποραδικά και σε μικρότερη κλίμακα εκτός από την παράνομη διαφωτιστική δράση του Κόμματος και λαϊκές κινητοποιήσεις που στο επίκεντρο τους είχαν την ανακούφιση και τη βελτίωση της ζωής των εργατικών και λαϊκών νοικοκυριών τόσο από την άγρια καταστολή του καθεστώτος όσο και από την άγρια εκμετάλλευση των μεγαλοεργοδοτών. Συντρόφισσες και σύντροφοι, Η περίοδος του Μεσοπολέμου αποδείχτηκε ιστορική περίοδος σημαντικής προσφοράς αλλά και ωρίμανσης του ΚΚΕ. Οι αντιφάσεις και τα λάθη στη στρατηγική του Κόμματος, η υιοθέτηση της στρατηγικής των σταδίων έπαιξαν σημαντικό ρόλο σε μια σειρά επιλογές του νεαρού Κόμματος της περιόδου του Μεσοπολέμου, αλλά και στη συνέχεια, τη δεκαετία του 40 και παραπέρα. Οι παράγοντες που επιδρούσαν σε αυτό ήταν πολλοί, η κρατική καταστολή, η νεαρή ηλικία του Κόμματος και η σύνθεσή του, τα σύνθετα χαρακτηριστικά στην ανάπτυξη του καπιταλισμού στην Ελλάδα, η υποχώρηση του διεθνούς επαναστατικού κινήματος ειδικά μετά το 1923, οι αντιφάσεις και τα λάθη στη στρατηγική της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Όμως τα παραπάνω δεν αναιρούν ότι στην περίοδο του Μεσοπολέμου, το ΚΚΕ σφυρηλατήθηκε ως κόμμα της επαναστατικής πρωτοπορίας. Έδρασε σε άγριες συνθήκες αστικής καταστολής που εκπορεύονταν τόσο από τα λεγόμενα δικτατορικά καθεστώτα όσο και από τις κυβερνήσεις της αστικής δημοκρατίας. Το ΚΚΕ αποδείχτηκε καρφί στο μάτι της αστικής τάξης στην Ελλάδα που δεν λύγισε σε καμία φάση αυτής της πρώτης ιστορικής περιόδου της δράσης του, παρά τα λάθη και τις αδυναμίες του, παρά τα σκαμπαναβέσματα της ταξικής πάλης. Στις γραμμές του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ έδρασαν και διαπαιδαγωγήθηκαν χιλιάδες εργάτες και αγρότες, εκατοντάδες σε ηλικία νέοι αγωνιστές, στην πάλη ενάντια στην αστική τάξη και το κράτος της. Γνώρισαν τις διώξεις, τις εξορίες, τις φυλακίσεις. Μπήκαν στην πρώτη γραμμή κάθε μικρού ή μεγαλύτερου αγώνα. Το ΚΚΕ και η ΟΚΝΕ μετρούν πολλούς ήρωες νεκρούς την περίοδο του μεσοπολέμου. Στα τελευταία λόγια του μεταλλεργάτη Σαββόπουλου, ενός από τους 200 εκτελεσμένους της Καισαριανής φανερώνεται η πίστη και η αφοσίωση στην υπόθεση της εργατικής τάξης, στην κομμουνιστική απελευθέρωση 10

που καθοδηγεί τους κομμουνιστές σε όλη την πορεία της ζωής τους: «Ας μάθει όλη η Ελλάδα, δεν χάσαμε την πίστη μας στην τελική νίκη της Σοβιετικής Ένωσης... Καμία δύναμη δεν θα τσακίσει το ΚΚΕ. Το ΚΚΕ θα νικήσει. Καλώ τον αδελφό μου με σκληρή δουλειά να προσπαθήσει να ξεπλύνει το κακό που έκανε με τη δήλωση και την αδελφούλα μου να πάρει τη θέση μου στο ΚΚΕ». Όλη η 100χρονη πορεία του ΚΚΕ προσφέρει πολύτιμα διδάγματα για το σήμερα, για να μπορεί το Κόμμα να εκπληρώνει τα πολιτικά και επαναστατικά του καθήκοντα. Τα τελευταία 25 χρόνια, ιδιαίτερα μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές της περιόδου 1989-1991, το Κόμμα μας ξεκίνησε και συνεχίζει μια επίμονη μελέτη της ιστορίας του σε συνάρτηση με την πείρα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Είναι μια πολύτιμη προσπάθεια στην καθημερινή δράση του Κόμματος και στην επεξεργασία της στρατηγικής του. Στην οργάνωση και την καθοδήγηση της πάλης της εργατικής τάξης. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη προσφορά και τιμή του ΚΚΕ στο αγώνα και τη θυσία των 200 της Καισαριανής, όλων όσων αγωνίστηκαν μέσα και έξω από τις γραμμές του Κόμματος σε αυτή την 100χρονη πορεία για την υπόθεση του σοσιαλισμού κομμουνισμού. Η ημέρα που ο Τσίπρας, ως επικεφαλής της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ κατέθεσε λουλούδια την επόμενη της εκλογής του στο μνημείο της Καισαριανής, το Γενάρη του 2015, έχει μείνει ήδη στην ιστορία ως ημέρα απίστευτου πολιτικού αμοραλισμού και χυδαιότητας. Επέλεξε να μαγαρίσει τη θυσία των 200 κομμουνιστών της Καισαριανής για να προσδώσει φιλολαϊκό χαρακτήρα στην πολιτική του. Η πορεία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ επιβεβαίωσε ότι δεν μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή διαχείριση από μια αστική κυβέρνηση. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στήριξε τη στρατηγική του κεφαλαίου με νύχια και με δόντια, ψήφισε νέο μνημόνιο και δεκάδες αντεργατικούς νόμους. Βάθυνε συνολικά την αντιλαϊκή πολιτική. Παράλληλα όμως προσπαθεί να ξεγελάσει και να στοιχήσει το λαό μας σε ξένα συμφέροντα, στα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Ιδιαίτερα ετούτη την περίοδο όπου η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα της χώρας μας συνεχίζουν να δοκιμάζονται σκληρά από τις συνέπειες της καπιταλιστικής κρίσης, έχει το θράσος να υπόσχεται ότι τα βάσανα τελείωσαν παρά το γεγονός ότι δεν αμφισβητείται και δεν ακυρώνεται κανένας αντιλαϊκός νόμος, παρά το γεγονός ότι τα ίδια τα στελέχη της κυβέρνησης ομολογούν ότι η εποπτεία και τα αντιλαϊκά μέτρα θα έχουν μόνιμο χαρακτήρα. Παράλληλα, με την υλοποίηση της αντιλαϊκής πολιτικής, η κυβέρνηση εμπλέκει για λογαριασμό της αστικής τάξης, τη χώρα μας πιο βαθιά στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και στις οξυμένες αντιθέσεις που αναπτύσσονται. Στα πλαίσια της δολοφονικής δράσης του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, η Ελλάδα μετέχει πιο ενεργά στο σκληρό ανταγωνισμό την ίδια στιγμή 11

που τα σύννεφα του πολέμου πυκνώνουν πάνω από την ευρύτερη περιοχή, οι συγκρούσεις κλιμακώνονται επικίνδυνα. Σε όλη αυτή την πορεία η κυβέρνηση έχει την ουσιαστική στήριξη όλων των άλλων αστικών κομμάτων παρά τις επιμέρους διαφορές, παρά τις αντιθέσεις που αναπτύσσονται στο ρευστό πολιτικό τοπίο, με κοινό σκοπό όμως να χειραγωγηθεί η εργατική και λαϊκή δυσαρέσκεια, να εγκλωβιστεί ο λαός μας σε νέες αυταπάτες και στη λογική του μικρότερου κακού. Το ΚΚΕ καλεί την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα να σταθούν απέναντι από αυτές τις πολιτικές, να αντιπαλέψουν τη στρατηγική και τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Έχει συγκεντρωθεί σημαντική πείρα τα τελευταία χρόνια. Είναι μονόδρομος η οργάνωση της πάλης ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική του κεφαλαίου, ενάντια στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Η πάλη ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και της συμμετοχής της Ελλάδας σε αυτόν. Η πάλη ώστε ο λαός μας να διεκδικήσει όσα πραγματικά έχει ανάγκη σήμερα για να ζήσει καλύτερα. Τα μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ δουλεύουν δραστήρια και ακούραστα για την οργάνωση και την ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, για τη διαμόρφωση της κοινωνικής συμμαχίας που θα βάλει τις βάσεις και θα κλιμακώσει την πάλη για να διεκδικήσουν οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα έναν δρόμο ανάπτυξης που δε θα απαιτεί νέες και επώδυνες θυσίες για τα συμφέροντα του κεφαλαίου αλλά θα έχει στο επίκεντρο την ικανοποίηση των σύγχρονων κοινωνικών λαϊκών αναγκών. Ο σοσιαλισμός παραμένει αναγκαίος και επίκαιρος, όπως αποδείχτηκε άλλωστε από την πρώτη απόπειρα των σοσιαλιστικών χωρών του 20ού αιώνα. Η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και ο κεντρικός σχεδιασμός απέδειξαν στην πράξη την υπεροχή και την ανωτερότητα τους στην ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών και στην κατάκτηση ενός ικανοποιητικού επιπέδου ευημερίας για το σύνολο των εργαζομένων στις χώρες του σοσιαλισμού, σε αντίθεση με την καπιταλιστική βαρβαρότητα που επιβάλει μόνο την εκμετάλλευση και τη φτώχεια για την συντριπτική πλειοψηφία, τους πολέμους και την προσφυγιά. Συντρόφισσες και σύντροφοι, Απευθυνόμαστε στους εργαζόμενους και τη νεολαία, σε όλο το λαό να μελετήσει τις θέσεις και την πολιτική του ΚΚΕ που μάλιστα φέτος συμπληρώνει ζωή ενός αιώνα, χωρίς προκαταλήψεις. Μπορούμε με πάρα πολλούς να συμπορευτούμε στους αγώνες, στα συνδικάτα, στο εργατικό και λαϊκό κίνημα. Η ισχυροποίηση του ΚΚΕ θα δυναμώσει τους αγώνες για τα δίκια του λαού. Το Κόμμα μπορεί να τεθεί επικεφαλής ενός εργατικού κινήματος που να οδηγήσει στη λύτρωση από την καπιταλιστική εκμετάλλευση και την βαρβαρότητα του ιμπεριαλιστικού πολέμου. Απευθυνόμαστε ιδιαίτερα σε όσους συγκινούνται από τη θυσία των 200 της Καισαριανής, σε όσους νιώθουν ότι είναι κομμάτι της ψυχής τους, σε 12

όσους νιώθουν και είναι αγωνιστές, αριστεροί, άνθρωποι προοδευτικοί που δοκίμασαν την επιλογή της κυβέρνησης της αριστεράς. Σήμερα μπορούν να καταλάβουν καλύτερα αυτό που προειδοποιούσε το ΚΚΕ όλα τα προηγούμενα χρόνια. Υπάρχουν περισσότερες αποδείξεις για να κρίνουν θετικά τις θέσεις του Κόμματος, να συμπορευτούν μαζί του. Τα οράματα των 200 κομμουνιστών της Καισαριανής παραμένουν επίκαιρα. Η θυσία τους φωτίζει τους δρόμους του μέλλοντος, την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, τον κομμουνισμό. Δίκαια έγραψε ο ποιητής Κώστας Βάρναλης για τους 200 ήρωες, «Απ τα ιερά τους κόκαλα, πρώτη του Μάη και πάλι, θα ξεπηδήσει ο καθαρμός κ η λεφτεριά του ανθρώπου». 13