ΜΑΝΩΛΗΣ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ «Στο Ίντερνετ συναντάμε πλέον όλα τα είδη εγκλήματος» www.lifepositive.gr

Tεύχος 20 - Oκτώβριος 2012 υγεία > ψυχολογία > διατροφή ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ Γιατί είναι απαραίτητος; ΠΙΣΩ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ Οι νέοι κάνουν αποκέντρωση ΔΙΑΤΡΟΦΗ Το σουβλάκι έγινε... μόδα! BULLYING Όταν το πείραγμα δεν ειναι αθώο... ΜΑΝΩΛΗΣ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ «Στο Ίντερνετ συναντάμε πλέον όλα τα είδη εγκλήματος» www.lifepositive.gr ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΜΕ ΤΟΝ ΤΥΠΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

www.lifepositive.gr Tεύχος 20 - Oκτώβριος 2012 υγεία > ψυχολογία > διατροφή 14 Περιεχόμενα 46 38 34 8 10 14 20 24 30 34 38 46 life positive > life positive > life positive > life positive > life ΝΕΑ > Μικρά και πρακτικά 9+1 ΑΠΟΡΙΕΣ > Για την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας ΜΑΝΩΛΗΣ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ > «Όσο αυξάνει η ευρυζωνικότητα, αυξάνει και η εγκληματικότητα» ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ > Γιατί είναι απαραίτητος; ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΗΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ > Στόχος η πλήρης ανακούφιση! ΑΝΔΡΟΓΕΝΕΤΙΚΗ ΑΛΩΠΕΚΙΑ > Ο φόβος της... φαλάκρας! ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ > Η επόμενη μέρα ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ & ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΟ > Τι πρέπει να προσέχουμε; ΠΙΣΩ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ > Επιστροφή στις... ρίζες

υγεία 66 60 52 56 60 66 72 76 78 80 life positive > life positive > life positive > life positive > life ΥΠΟΧΟΝΔΡΙΑΣΗ > Ο «κατά φαντασίαν ασθενής» ΔΥΣΛΕΞΙΑ > Το ελληνικό πανεπιστήμιο κλείνει τα μάτια στο πρόβλημα ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ > Όταν το γέλιο, γίνεται σιωπή... SPORTS DRINKS > Μια φούσκα με πολύ νερό... ΔΙΑΤΡΟΦΗ > Το σουβλάκι έγινε... μόδα! ΘΕΑΜΑΤΑ > Προτάσεις για τον ελεύθερο χρόνο σας ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ Η ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ > Οσφυαλγία: Ο πιο συχνός πόνος μετά τον πονοκέφαλο! 56 www.lifepositive.gr Το επόμενο τεύχος του > Life > Positive < θα κυκλοφορήσει την Κυριακή 18 Νοεμβρίου >Life>Positive< ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ-ΕΚΔΟΣΗ > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα Τηλ: 210 8947002, Fax: 210 8941551 e-mail: info@lifepositive.gr www.pitsilidis.gr ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ > Νινέττα Βατικιώτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ > Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ > Νεκταρία Καρακώστα ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ > Ειρήνη Πιτσιλίδη ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ > Γιώργος Παναγόπουλος ΔΗΜΟΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ > Βιβέττα Λαϊνιώτη > Eλπίδα Aυγέρη > Λυδία Παπαευαγγέλου ΕΙΔIΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ > Ορέστης Γιωτάκος, ψυχίατρος > Γρηγόρης Λάσκαρης, φαρμακοποιός > Θεόδωρος Ροκκάς, γαστρεντερολόγος > Στέλιος Σπαντιδέας, διατροφολόγος > Κώστας Σπίγγος, νευρολόγος ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ > Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ > Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ > Όλγα Κοσσυβάκη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ > istockphoto > shutterstock images ΕΚΔΟΤΗΣ > Μιχάλης Πιτσιλίδης ART DIRECTOR > Μάτα Παρασύρη ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ > Βασιλική Κούτσικου ΕΚΤΥΠΩΣΗ -ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: > ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS A.E.Β.Ε. Το >Life>Positive< είναι μηνιαίο περιοδικό και διανέμεται δωρεάν, την τρίτη Κυριακή κάθε μήνα, με τον «Τύπο της Κυριακής»

> editοrial του Γρηγόρη Λάσκαρη Ο καρκίνος προκαλεί... νάιλον! 6 Οι τακτικοί αναγνώστες θα έχουν μείνει με την εντύπωση ότι η στήλη διακατέχεται από αντιεπιστημονικό πνεύμα. Τίποτα δεν θα μπορούσε να είναι μακρύτερα από την αλήθεια. Αντιθέτως, η όποια «εριστική» διάθεση εκκινεί από το ενδιαφέρον μας για την επαναφορά της επιστήμης στα παλιά καλά μονοπάτια των αυθεντικών και αναπάντεχων ανακαλύψεων. Κάτι τέτοιο συνέβη πρόσφατα στο Πανεπιστήμιο Duke, όπου για πρώτη φορά στη σύγχρονη αντικαρκινική έρευνα, επιστήμονες παρήγαγαν γνώση πρωτοποριακή και καθολικά εφαρμόσιμη, όχι όμως για την παραγωγή αντικαρκινικών φαρμάκων αλλά για την βιομηχανική παραγωγή νάιλον! Το νάιλον, που χρησιμοποιούμε σήμερα σχεδόν παντού, από τα γυναικεία καλτσόν μέχρι τις οδοντόβουρτσες και τα χαλιά, αποτελεί υποπροϊόν επεξεργασίας του πετρελαίου. Λόγω του αντιοικολογικού τρόπου παρασκευής του, οι επιστήμονες αναζητούν εναγωνίως τρόπους αντικατάστασης της χημικής του παραγωγής με μία μέθοδο φιλική προς το περιβάλλον που να βασίζεται σε ένζυμα, τα οποία ως γνωστόν αποτελούν φυσικούς καταλύτες. Οι επιστήμονες γνωρίζουν όλα τα ένζυμα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βήμα προς βήμα ενζυμική παραγωγή νάιλον από ζάχαρη (sic), πλην ενός -του προτελευταίου- το οποίο μετατρέπει ένα μόριο με έξι άτομα άνθρακα (μόριο α) σε ένα άλλο ομοειδές μόριο, πάλι με έξι άτομα άνθρακα (μόριο β). Οι Αμερικάνοι επιστήμονες από το Duke εργάζονταν σε κάτι που δεν έχει καμία σχέση με το νάιλον: ερευνούσαν καρκινικά εγκεφαλικά κύτταρα για την ύπαρξη τυχόν βιολογικών ιδιαιτεροτήτων, που θα τα καθιστούσαν στόχο φαρμάκων. Στην προσπάθειά τους αυτή, ανακάλυψαν ένα «ξεροκέφαλο» ένζυμο που δυσλειτουργούσε στα καρκινικά κύτταρα και παρήγαγε ένα μη συνηθισμένο μόριο με 5 άτομα άνθρακα. Το όχι ιδιαίτερα σημαντικό αυτό εύρημα, μετεξελίχθηκε σε επιστημονική έμπνευση μείζονος σημασίας, όταν ο Zachary Reitman, ένας ευρυμαθής επιστήμονας, θυμήθηκε ότι το συγκεκριμένο μόριο έφερε δομικές ομοιότητες με το μόριο 6 ατόμων άνθρακα (μόριο β), που λείπει από την εναλλακτική ενζυμική μέθοδο παραγωγής νάιλον. Το μόνο που έπρεπε να κάνει πια, ήταν να εφαρμόσει τις γνώσεις «πειράγματος» γονιδίων που είχε διδαχθεί και που κάποιοι θέλουν να μας πείσουν ότι είναι «εργαλεία του διαβόλου»: αφού πρώτα αποκωδικοποίησε τις μεταλλάξεις στο ένζυμο των καρκινικών κυττάρων, τις μετέφερε αριστοτεχνικά μέσω γενετικής μηχανικής σε ομοειδή ένζυμα κυττάρων βακτηριδίων και τα εξανάγκασε να παράγουν το 6ατομικό μόριο β του προτελευταίου βήματος της αλυσίδας εναλλακτικής παραγωγής νάιλον. Οι επιστήμονες είναι πλέον βέβαιοι, ότι με παρόμοιες τεχνικές, θα εισάγουν και τα υπόλοιπα γνωστά ένζυμα στα βακτηρίδια και τελικά θα είναι σε θέση να τα κάνουν να παράγουν νάιλον κατά τρόπο φθηνό, χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιήσουν πετρέλαιο και βλαπτικούς διαλύτες. Το σημαντικό δεν είναι τόσο το πρακτικό αποτέλεσμα της έρευνας, αλλά ότι για πρώτη φορά μετά από χρόνια, η επιστήμη προοδεύει, όχι μέσω του συντηρητικού μηχανισμού των μικρών άτολμων βημάτων, αλλά μέσω μίας ριζοσπαστικής επιφοίτησης, όπου περιορισμένης εμβέλειας ευρήματα σε ένα αντικείμενο, οδηγούν σε επανάσταση σε ένα τελείως διαφορετικό επιστημονικό πεδίο. Αυτό μας υπενθυμίζει ότι ο βασικός λόγος για τον οποίον κάνουμε επιστήμη δεν είναι ούτε η δόξα ούτε το χρήμα, αλλά η χαρά της ανακάλυψης. Και όπου βγάλει.<

> μικρά & πρακτικά Πόδια πρησμένα όλο το χρόνο; Τα βαριά και πρησμένα πόδια, σύμπτωμα της Χρόνιας Φλεβικής Ανεπάρκειας, δεν αποτελεί φαινόμενο μόνο του καλοκαιριού. Σύμφωνα με πανελλήνια επιδημιολογική έρευνα, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, το 60% όσων υποφέρουν από ΧΦΑ δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες, αλλά όλον τον χρόνο. Στα φαρμακεία υπάρχουν ευτυχώς, ειδικά προϊόντα που προσφέρουν ανακούφιση από το οίδημα, τον πόνο και την κούραση, δυναμώνοντας παράλληλα τις φλέβες και διατηρώντας την καλή φλεβική κυκλοφορία. Αυτό που έχει σημασία, είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος να είναι συστηματική και να συνεχίζεται, δίχως διακοπή, καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου. «Όχι σήμερα, έχω πονοκέφαλο...» Αν χρησιμοποιείτε συχνά αυτή τη δικαιολογία, και αν είναι πράγματι δικαιολογία για να αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή, τότε ίσως πρέπει να φάτε λίγη...μαύρη σοκολάτα. Η κατανάλωση σοκολάτας, ιδιαίτερα της μαύρης σοκολάτας, μπορεί να ωφελήσει τον οργανισμό, να αυξήσει την ερωτική επιθυμία, αλλά και να βελτιώσει τη διάθεση. Η μαύρη σοκολάτα είναι πλούσια σε κακάο, το οποίο περιέχει υψηλές ποσότητες φλαβονοειδών, ουσίες που έχουν αντιοξειδωτική δράση. Την τέχνη και συγκεκριμένα τις... κινηματογραφικές ταινίες επιστρατεύουν οι ψυχολόγοι για την αντιμετώπιση του άγχους, της ανασφάλειας και της κατάθλιψης. Το νέο ισχυρό όπλο των ψυχολόγων λέγεται κινηματογραφοθεραπεία ή cinema therapy και ήδη εφαρμόζεται στις Η.Π.Α. και τη Μ. Βρετανία με θαυμαστά αποτελέσματα. Η νέα θεραπευτική μέθοδος αρχίζει να εφαρμόζεται και στη χώρα μας σε ομάδες ανθρώπων, που επιθυμούν να αντιμετωπίσουν τα στρεσογόνα προβλήματα της καθημερινότητάς τους. «Η κινηματογραφοθεραπεία είναι κάτι πολύ περισσότερο από το να δεις απλά μια ταινία. Μετά την ταινία ακολουθεί ψυχολογική θεραπευτική συζήτηση, εστιάζοντας στις πιθανές ταυτίσεις του ασθενούς με τους κινηματογραφικούς χαρακτήρες», αναφέρει η Ελίνα Πανταλέων, η πρώτη ψυχολόγος που εφαρμόζει τη νέα μέθοδο στην Ελλάδα. 8 Περισσότερες από 600.000 γυναίκες, στην πλειοψηφία τους νέες, πεθαίνουν κάθε χρόνο σε ολόκληρο τον κόσμο από επιπλοκές κατά τη διάρκεια της έκτρωσης ή στον τοκετό μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, επειδή αγνοούν τι θα πει αντισύλληψη! Φούσκωμα στην κοιλιά, μετεωρισμός και δυσκοιλιότητα; Μπορείτε να τα αντιμετωπίσετε σε 7 κινήσεις: πίνοντας περισσότερο νερό, περπατώντας περισσότερο, τρώγοντας αργά, αποφεύγοντας τα μεγάλα γεύματα και τις τροφές που αναστατώνουν το πεπτικό σας σύστημα, κάνοντας γυμναστική, προσλαμβάνοντας γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση κι έχουν αποδεδειγμένα προβιοτικά οφέλη και αποφεύγοντας το κάπνισμα. Με τη χρήση laser ή ραδιοσυχνοτήτων και τοπική αναισθησία δίνουν πλέον οι χειρουργοί λύση στο πρόβλημα της κύστης κόκκυγος, που ταλαιπωρεί έναν στους δύο άνδρες. Η αφαίρεση της κύστης κόκκυγος με αυτήν την τεχνική είναι ανώδυνη και διαρκεί μόλις μισή ώρα! Ιδιαίτερα μικρός είναι επίσης ο χρόνος παραμονής του ασθενούς στο νοσοκομείο, της αποθεραπείας και της επιστροφής στην εργασία του. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες έχουν ανεπάρκεια ή και έλλειψη βιταμίνης D, γεγονός που επιβαρύνει τη μυοσκελετική υγεία τους και όχι μόνον. Mε αφορμή την παγκόσμια ημέρα της οστεοαρθρίτιδας (12/10)... Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια χρόνια ρευματική πάθηση, που αν και διαγιγνώσκεται σε μεγάλη ηλικία (30% των ατόμων άνω των 65 ετών εκδηλώνουν την πάθηση), οι αλλοιώσεις της ξεκινούν ήδη από την ηλικία των 40 ετών! Βασικό χαρακτηριστικό της είναι ο πόνος, που ξεκινάει ύπουλα και εντείνεται προοδευτικά με την πάροδο του χρόνου, ενώ βελτιώνεται με την ξεκούραση. Η δυσκαμψία της πληγείσας άρθρωσης, κυρίως το πρωί, είναι επίσης χαρακτηριστικό σύμπτωμα της πάθησης. Άλλα συμπτώματα είναι η διόγκωση, η παραμόρφωση και ο κριγμός της άρθρωσης κατά την κίνηση. Η θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας περιλαμβάνει φαρμακευτικά (αντιφλεγμονώδη σκευάσματα, κρέμες καψαϊκίνης, αναλγητικά και χονδροπροστατευτικά φάρμακα) και μη φαρμακευτικά μέσα (π.χ. ανάπαυση, απώλεια βάρους, ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών της άρθρωσης, φυσικοθεραπεία). > Life > Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18

10 > υγεία 9+1 Aπορίες για την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, δηλαδή της κεντρικής περιοχής του αμφιβληστροειδούς του ματιού μας, συνιστά την πρώτη αιτία σοβαρής απώλειας της όρασης, σε ανθρώπους ηλικίας άνω των 60 ετών. Ο Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Επιστημονικός Διευθυντής του Οφθαλμολογικού κέντρου ΟΜΜΑ, κ. Ιωάννης Δατσέρης, απαντά σε όλες μας τις απορίες γύρω από την πάθηση. Τι είναι η εκφύλιση της 1 ωχράς κηλίδας; Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (ΗΕΩ) είναι μια εκφυλιστική πάθηση της ωχράς κηλίδας, δηλαδή της περιοχής που βρίσκεται στο κέντρο του αμφιβληστροειδούς και ευθύνεται για την οξεία κεντρική όραση, που χρειάζεται στην οδήγηση ή στο διάβασμα. Όταν η ωχρά κηλίδα προσβάλλεται, η κεντρική όραση θολώνει και σιγά- σιγά ο ασθενής οδηγείται σε μη αναστρέψιμη απώλειά της, στο ένα ή και στα δύο μάτια. Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς διακρίνεται σε δύο τύπους: την ξηρά μορφή (μη αγγειακή) και την υγρή μορφή (νεοαγγειακή). Η ξηρά μορφή είναι πιο συχνή και απαντάται στο 85-90% των ασθενών. Προκαλείται από τη γήρανση και λέπτυνση του ιστού της ωχράς, από συσσώρευση χρωστικών ή από συνδυασμό των δύο διαδικασιών. Η υγρή μορφή της νόσου, οδηγεί γρηγορότερα και σε σοβαρότερη απώλεια της όρασης. Η βλάβη στην ωχρά προξενείται από μια περίσσεια ελευθέρων ριζών, προϊόντων μεταβολισμού, που προσβάλλουν τα κυτταρικά τοιχώματα και επιβαρύνουν τον φακό και τον αμφιβληστροειδή. Πού οφείλεται; 2 Η αιτιολογία της πάθησης δεν έχει πλήρως διευκρινιστεί, έχουν ταυτοποιηθεί όμως ένοχα γονίδια και παθήσεις, με σημαντικότερες την υπέρταση, την υπερχοληστερολαιμία και τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Υπάρχουν, ωστόσο και μια σειρά από παράγοντες κινδύνου που έχουν προσδιοριστεί. Εκτός από την ανεπάρκεια των απαραίτητων αντιοξειδωτικών στην ωχρά κηλίδα, το κάπνισμα, η καθιστική ζωή, η φτωχή σε λουτεΐνη και ζεαξανθίνη διατροφή, η παχυσαρκία, η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία χωρίς την κατάλληλη προστασία, το φύλο (οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες) και η ανοιχτόχρωμη ίριδα, αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης ΗΕΩ. Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα της ηεω; 3 Οι ευθείες γραμμές φαίνονται κυματιστές Μερικά γράμματα λείπουν κατά την ανάγνωση Μειώνεται η ικανότητα διάκρισης των χρωμάτων Δυσκολεύεται η όραση στο ημίφως και στο σκοτάδι. Στα προχωρημένα στάδια, ο ασθενής συναντά δυσκολίες σε πολλές καθημερινές διαδικασίες, όπως η ανάγνωση, η οδήγηση, η αναγνώριση προσώπων, η παρακολούθηση τηλεόρασης, τα ταξίδια, τα ψώνια κ.λπ. Η ΗΕΩ δεν προκαλεί καθόλου πόνο, έχει όμως σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων. Δεδομένου μάλιστα ότι η συχνότητα της ΗΕΩ αυξάνεται με την ηλικία, αναμένεται δραματική αύξηση των νέων κρουσμάτων τα επόμενα χρόνια, λόγω της αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης. Απαιτούνται ειδικές εξετάσεις για τη διάγνωση; 4 Οι εξετάσεις που γίνονται για τη διάγνωση της ΗΕΩ είναι η ψηφιακή φλουροαγγειογραφία, η

> υγεία εκφύλιση της ωχράς κηλίδας 12 οπτική τομογραφία συνοχής και η βυθοσκόπηση. Στους πάσχοντες από ΗΕΩ, αλλά και στους συγγενείς τους, οι οποίοι αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου συστήνεται επίσης η πραγματοποίηση ενός γενετικού τεστ για την ΗΕΩ, που επιτρέπει τον εντοπισμό ατόμων υψηλού ή χαμηλού κινδύνου ανάπτυξης της νόσου. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναδειχθεί συγκεκριμένες μεταλλάξεις σε συγκεκριμένα γονίδια, που επηρεάζουν την εμφάνιση της ΗΕΩ. Κι ενώ κάποιες αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο της ΗΕΩ, κάποιες άλλες μας προστατεύουν από την εμφάνισή της. Έχει τεκμηριωθεί επίσης, ότι τα παιδιά πασχόντων έχουν 3 έως 6 φορές αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της πάθησης, σε σύγκριση με αυτόν του γενικού πληθυσμού. πόσο σημαντική είναι η 5 έγκαιρη διάγνωση; Έχει πολύ μεγάλη σημασία για την καθυστέρηση της επιδείνωσης της νόσου και της απώλειας της όρασης. Όσο πιο γρήγορα ξεκινήσει η θεραπεία, τόσο καλύτερα τα αποτελέσματα. Όταν η διάγνωση γίνει σε πολύ πρώιμο στάδιο, η βελτίωση μπορεί να φτάσει ακόμη και στο 100%. 6υπάρχουν μέτρα πρόληψης; Στην περίπτωση της ωχράς κηλίδας, η πρόληψη παίζει σημαντικό ρόλο, αφού η πάθηση είναι μη αναστρέψιμη και η χαμένη όραση δεν μπορεί να αποκατασταθεί. Σημαντικό είναι, καθώς μεγαλώνουμε, να φροντίζουμε τον οργανισμό μας, λαμβάνοντας σταθερά όλο και μεγαλύτερες ποσότητες απαραίτητων μικροθρεπτικών ουσιών. Άλλα σημαντικά μέτρα πρόληψης είναι η χρήση γυαλιών ηλίου, απορροφητικών στη UVA και UVB ακτινοβολία, γιατί η υπεριώδης ακτινοβολία έχει ενοχοποιηθεί ότι προδιαθέτει για την ΗΕΩ. η διατροφή τι ρόλο 7 παίζει; Οι ουσίες λουτεΐνη και ζεαξανθίνη είναι δύο προστατευτικά καροτενοειδή, που μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης εκφύλισης της ΗΕΩ. Βρίσκονται αποκλειστικά στην «κίτρινη χρωστική της ωχράς» και δρουν σαν «εσωτερικά γυαλιά ηλίου» με δύο τρόπους: απορροφούν τη μπλε ακτινοβολία και εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες. Προσλαμβάνονται μόνο μέσω της διατροφής και δεν συντίθενται από τον οργανισμό. Στη φύση απαντώνται στα σκούρα πράσινα λαχανικά (σπανάκι, μπρόκολο κ.λπ.) και στα φρούτα. Για να προσλάβουμε όμως τη συνιστώμενη η ημερήσια δόση από αυτές τις ουσίες, πρέπει να καταναλώνουμε τουλάχιστον δύο βαθιά πιάτα σπανάκι καθημερινά. Επειδή λοιπόν η καθημερινή λήψη επαρκούς ποσότητας αυτών των αντιοξειδωτικών από τη διατροφή και μόνο είναι δύσκολη, δημιουργήθηκαν συμπληρώματα διατροφής που τα περιέχουν. 8πόσο συχνά πρέπει να κάνει κάποιος προληπτικό έλεγχο; Και από ποια ηλικία; Μετά τα 40, ένας ενήλικας πρέπει να κάνει έναν οφθαλμολογικό έλεγχο ανά 1-2 έτη. Όταν δε, ξεπεράσει τα 50, αυτός ο έλεγχος πρέπει να γίνεται ανά έτος! 9πώς αντιμετωπίζεται η εκφύλιση της ωχράς; Τα τελευταία χρόνια, έχουμε σημαντικές εξελίξεις στη θεραπεία της πάθησης, με την είσοδο στη φαρέτρα των γιατρών των αντιαγγειογενετικών ουσιών (anti-vegf). H θεραπεία γίνεται με έγχυσή τους εντός της υαλοειδικής κοιλότητας του οφθαλμού, ανά τακτά χρονικά διαστήματα (4-6 εβδομάδες). Υπάρχουν ωστόσο και περιπτώσεις όπου γίνεται συνδυασμός θεραπειών. Ο συνδυασμός περιλαμβάνει φωτοδυναμική θεραπεία χαμηλής ενέργειας και ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις anti-vegf. Σε κάποιες περιπτώσεις, πραγματοποιούνται σε ασθενείς με ΗΕΩ χειρουργικές επεμβάσεις, όμως με όχι πολύ καλά αποτελέσματα. Υπάρχει τέλος, μία άλλη θεραπευτική προσέγγιση, που πραγματοποιείται σε κέντρα του εξωτερικού, η οποία συνδυάζει ακτινοβολία με ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις. tα ειδικά γυαλιά μπορούν να βοηθήσουν; 10 Αυτά τα γυαλιά λέγονται βοηθήματα χαμηλής όρασης και δίνονται σε ανθρώπους, που έχουν υποστεί σημαντική βλάβη στην ωχρά τους κηλίδα. Συνταγογραφούνται και επιτρέπουν σε ασθενείς με πολύ σοβαρό πρόβλημα, να κάνουν βασικές δουλειές, όπως το να διαβάσουν έναν λογαριασμό, να πάρουν ένα τηλέφωνο κ.ο.κ. <

H Bristol-Myers Squibb είναι µια παγκόσµια βιοφαρµακευτική εταιρεία µε αποστολή της να ανακαλύπτει, να αναπτύσσει και να παρέχει καινοτόµα φάρµακα που συµβάλλουν στην αποτελεσµατική αντιµετώπιση σοβαρών ασθενειών. Together we can prevail. Together we can prevail. www.bms-greece.gr Bristol-Myers Squibb A.E. Αττικής 49-53 & Προποντίδος 2, Τ.Κ. 152 35 Βριλήσσια, Αττική ΤΘ 63883 - Bριλήσσια, Τ.Κ. 152 03, Αττική Τηλ.: 210 6074 300 & 210 6074 400, Φαξ: 210 6074 333, ΑΡ.Μ.Α.Ε. 62772/01ΑΤ/Β/07/148

> συνέντευξη > της Νεκταρίας Καρακώστα

Μανώλης Σφακιανάκης «Λέμε ΝΑΙ στο Διαδίκτυο και στις νέες τεχνολογίες» Όταν ακούμε την έκφραση «Δίωξη του Ηλεκτρονικού Εγκλήματος» το μυαλό μας πηγαίνει αυτόματα στον Μανώλη Σφακιανάκη, τον αξιωματικό που από το 1995 ασχολείται με την έρευνα των υποθέσεων που σχετίζονται με τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του Διαδικτύου. «Όσο αυξάνεται η ευρυζωνικότητα, ανεβαίνει και η εγκληματικότητα», παραδέχεται ο προϊστάμενος της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Δεν πιστεύει όμως στη δαιμονοποίηση του Διαδικτύου, αλλά στην ενημέρωση των χρηστών για την ορθή χρήση του! Συναντήσαμε τον προϊστάμενο του τμήματος Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος κ. Μανώλη Σφακιανάκη, την επομένη της σύλληψης του 27χρονου διαχειριστή του προφίλ «ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΣΤΙΤΣΙΟΣ» στο Facebook. Μία από τις πρώτες μας ερωτήσεις αφορούσε αναπόφευκτα- στην αυστηρότητα με την οποία αντιμετωπίστηκε ο νεαρός, για να λάβουμε την κατηγορηματική απάντηση: «Από τη στιγμή που υπήρχαν καταγγελίες και ο εισαγγελέας διέταξε έρευνα, εμείς απλώς εφαρμόσαμε τον νόμο». Σύμφωνα με τον κ. Σφακιανάκη, η εικόνα του ηλεκτρονικού εγκλήματος τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει δραματικά. «Όσο το Διαδίκτυο εξελίσσεται, εξελίσσονται και οι μορφές της εγκληματικότητας που συναντάμε εκεί», σημειώνει. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, έχουν αυξηθεί σημαντικά, το τελευταίο 9μηνο, οι καταγγελίες για απάτες μέσω Διαδικτύου. 15 Πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα από το 1995 μέχρι σήμερα; Βιώνουμε πλέον μία μετάλλαξη του εγκλήματος. Έχουμε σύγχρονες μορφές εγκληματικότητας και συμπεριφορές που αλλάζουν καθημερινά. Άλλο ήταν

> συνέντευξη Μανώλης Σφακιανάκης η ευρυζωνικότητα, μεγαλώνει και η εγκληματικότητα. Ξεκινήσαμε να ερευνούμε μία υπόθεση τον μήνα και τώρα δεχόμαστε περίπου 100 καταγγελίες την ημέρα! Το τελευταίο 8μηνο-9μηνο έχουμε μάλιστα μια έξαρση των καταγγελιών, που αφορούν σε απάτες. Πολλοί άνθρωποι, που ασχολούνται με το Διαδίκτυο νομίζουν πως βρήκαν, μέσα στην κρίση, τον τρόπο για να αποκτήσουν «εύκολο χρήμα». 16 «Ξεκινήσαμε με μία υπόθεση τον μήνα και τώρα έχουμε γύρω στις 100 καταγγελίες την ημέρα. Όσο μεγαλώνει η ευρυζωνικότητα, μεγαλώνει και η εγκληματικότητα» το έγκλημα το 1995 και άλλο είναι το 2012. Ολόκληρος ο ποινικός κώδικας έχει σήμερα μεταφερθεί στο Διαδίκτυο! Εκβιάσεις, συκοφαντίες, απειλές, όλα τα εγκλήματα γίνονται πλέον ηλεκτρονικά. Στο εξωτερικό, έχει καταγραφεί ακόμη και ανθρωποκτονία μέσω Ίντερνετ! Πώς; Χάκερ μπήκε στο ηλεκτρονικό σύστημα του νοσοκομείου, άλλαξε τη συνταγή του ασθενούς και ο άνθρωπος πέθανε ενώ νοσηλευόταν στο νοσοκομείο! Στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στην Κέρκυρα, ένα like που έκανε κάποιος στο facebook, στο προφίλ μιας κοπέλας, εξόργισε τόσο τον φίλο της, που εκτέλεσε τον πρώτο εν ψυχρώ! Έχουμε επίσης πολλές κλοπές μέσα από το Διαδίκτυο. Χάκερς αποκτούν πρόσβαση σε τραπεζικούς πελάτες τους κάνουν hack και μετά διεισδύουν στον τραπεζικό τους λογαριασμό, αρπάζοντας όλα τα χρήματα. Ζούμε στην εποχή της αναίμακτης κλοπής, όπου ο ληστής έχει για «όπλο» του το πληκτρολόγιο. Δεν υπάρχει εγκληματική συμπεριφορά που να μην έχει αλλάξει. Κάποιες μορφές εγκλήματος μάλιστα, έχουν μεταλλαχθεί και 2 και 3 φορές. Όσο μεγαλώνει Υπάρχουν εξειδικευμένα τμήματα ανά κατηγορία εγκληματικότητας; Η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος είναι πλέον ο δεύτερος πόλος μιας μεγάλης Υπηρεσίας που λέγεται Υπηρεσία Οικονομικής Αστυνομίας και Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Η δική μας υποδιεύθυνση διαθέτει τέσσερα τμήματα: 1. Γενικών Υποθέσεων: Ασχολείται με υποθέσεις που αφορούν απειλές, εκβιάσεις, συκοφαντίες, social media. 2. Παιδικής πορνογραφίας: Τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε πραγματοποιήσει 175 συλλήψεις και έχουμε σχηματίσει δικογραφίες για διακίνηση υλικού παιδικής πορνογραφίας. Πολλοί από αυτούς τους κατηγορουμένους είναι άτομα υπεράνω κάθε υποψίας: ανάμεσά τους υπάρχει ένας γιατρός, δύο αστυνομικοί και 6 στρατιωτικοί! 3. Προστασίας Δικαιωμάτων: Ασχολείται με τα δικαιώματα λογισμικού, προστασίας και γίνεται προσπάθεια αντιμετώπισης περιπτώσεων εισβολών «χάκινγκ» και «κράκινγκ». 4. Ασφάλεια δικτύων: Ασχολείται με την ασφάλεια στα δίκτυα, την ασφάλεια των τηλεπικοινωνιών. Ταυτόχρονα, σε κάθε νομό της χώρας διαθέτουμε έναν αξιωματικό εκπαιδευμένο σε θέματα ηλεκτρονικού εγκλήματος. Έτσι, αν χρειαστούμε οτιδήποτε από έναν νομό, ενημερώνουμε σε πρώτη φάση τον αξιωματικόσύνδεσμο της υπηρεσίας μας. Ένα άλλο συχνό φαινόμενο είναι οι αυτοκτονίες που ανακοινώνονται μέσω Ίντερνετ. Πόσες τέτοιες αυτοκτονίες έχετε αποτρέψει; Έχουμε αποτρέψει 550 αυτοκτονίες τα τελευταία 5 χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι 60 από αυτούς, όταν τους βρήκαμε, ήταν σε ημιλιπόθυμη κατάσταση και χρειάστηκε να νοσηλευθούν σε μονάδες εντατικής θεραπείας. Πώς ενεργείτε για την αποτροπή τους; Από τη στιγμή που ένας πολίτης θα μας ενημερώσει

> Είσαι παιδί και μπαίνεις στο Ίντερνετ; Μην δίνεις σε κανέναν, ούτε στον καλύτερό σου φίλο, τους κωδικούς πρόσβασής σου στο Διαδίκτυο. Τα μόνα άτομα που θα πρέπει να γνωρίζουν τους κωδικούς σου είναι οι γονείς σου. Μην απαντάς σε ηλεκτρονικά μηνύματα που σε κάνουν να αισθάνεσαι άβολα. Σε περίπτωση που λάβεις ένα τέτοιο μήνυμα, ενημέρωσε τους γονείς σου ή κάποιο πρόσωπο που εμπιστεύεσαι. Μην δίνεις προσωπικές πληροφορίες χωρίς την άδεια των γονιών σου (επίθετο, όνομα, ηλικία, διεύθυνση κατοικίας, αριθμό τηλεφώνου, οικογενειακό εισόδημα, ωράρια σχολείου, ονόματα φίλων κ.λπ.) Απόφυγε να στείλεις τη φωτογραφία και τα προσωπικά σου στοιχεία μέσω Διαδικτύου σε άγνωστο. Σιγουρέψου για τις γνωριμίες σου στο Διαδίκτυο. Να θυμάσαι ότι τα άτομα που γνωρίζεις, μπορεί να μην είναι αυτά που σου λένε ότι είναι! Αν κάποιος σε παρενοχλεί, θυμήσου ότι μπορείς να βγεις από τον ιστότοπο, με ένα απλό «κλικ»! Σκέψου πολύ καλά πριν αποφασίσεις να συναντηθείς με τον «διαδικτυακό σου φίλο», ενημέρωσε τους γονείς σου ή κάποιο άτομο που εμπιστεύεσαι και φρόντισε αυτή η συνάντηση να γίνει σε δημόσιο χώρο. Μην εμπιστεύεσαι ό,τι βλέπεις στο Διαδίκτυο. ότι έχει δει κάποιο μήνυμα απόγνωσης στο Διαδίκτυο, παίρνουμε το μήνυμα, ενημερώνουμε τον Εισαγγελέα και ο Εισαγγελέας διατάζει την άρση του απορρήτου. Στη συνέχεια, με εντολή του Εισαγγελέα, ζητάμε από τον πάροχο να μας πει σε ποιο σπίτι ανήκουν τα ίχνη. Επειδή οι περισσότεροι κάνουν την ανακοίνωση αυτή facebook, google ή twitter, έχουμε αναπτύξει συνεργασίες με τις αντίστοιχες εταιρείες, και πλέον μπορούμε να εντοπίζουμε τα ηλεκτρονικά ίχνη μέσα σε ελάχιστα λεπτά. Υπάρχει κάποιο λογισμικό που εντοπίζει τις λέξεις-κλειδιά που παραπέμπουν σε αυτοκτονία; Λογισμικό έχουμε, αλλά μόνο για τον εντοπισμό των παιδόφιλων. Τον Μάιο του 2010, αστυνομικοί της υπηρεσίας μας εκπαιδεύθηκαν από εμπειρογνώμονες της κυβέρνησης των ΗΠΑ στη χρήση του λογισμικού TLO, που εντοπίζει και παράλληλα ταυτοποιεί, σε πραγματικό χρόνο (real-time), τα ηλεκτρονικά ίχνη όλων των χρηστών του Διαδικτύου που διακινούν υλικό παιδικής πορνογραφίας. Πρόκειται για ένα πολύ ακριβό πρόγραμμα που ελάχιστες χώρες διαθέτουν, μας επιτρέπει όμως να είμαστε μία από τις λίγες χώρες που μπορούν κάνουν πρωτογενείς έρευνες για τη διακίνηση πορνογραφικού υλικού. Η χρήση του νομιμοποιείται με την υπ αριθμόν 443 γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Με τη βοήθεια αυτού του λογισμικού, έχουν ήδη εντοπιστεί χρήστες του Διαδικτύου σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, να διακινούν και να κατέχουν υλικό παιδικής πορνογραφίας. Δυστυχώς, ακόμη και στη χώρα μας υπάρχουν άτομα που πληρώνουν 2 και 3 και 5 χιλιάδες ευρώ, για να παρακολουθήσουν live στο Διαδίκτυο κακοποιήσειςβιασμούς παιδιών... Υπάρχει κάποια υπόθεση που να σας έχει συγκλονίσει, στα τόσα χρόνια καριέρας; Ναι, ήταν η υπόθεση της απαγωγής μιας 14χρονης μαθήτριας, προ εξαμήνου, η οποία, απογοητευμένη από έναν χωρισμό, γνώρισε στο Ίντερνετ κάποιον αλλοδαπό που τη συνάντησε και την έπεισε να πάει στο σπίτι του! Εκεί τη φυλάκισε και επί έναν μήνα το κορίτσι δεχόταν βιασμούς από 12 συμπατριώτες του. Η υπηρεσία μας είχε ζητήσει από την εταιρεία του facebook να μας δώσει όποιο ίχνος της κοπέλας εντόπιζε, και κάποια στιγμή επικοινώνησαν μαζί μας. Η κοπέλα είχε πείσει έναν από τους αλλοδαπούς να την πάει σε ένα ίντερνετ καφέ να δει τα μηνύματά της. Μόλις έγινε η ταυτοποίηση του ίχνους, ξεκίνησε ολόκληρη επιχείρηση, με αξιωματικούς να ψάχνουν την περιοχή γύρω από το ίντερνετ καφέ. Τελικά, μια κυρία μας υπέδειξε ένα σπίτι, όπου είχε δει την 14χρονη. Κάναμε έφοδο, ακολούθησε συμπλοκή, κατορθώσαμε 17

> συνέντευξη συμβουλές ορθής χρήσης του Διαδικτύου από 8τον Μανώλη Σφακιανάκη 18 1 2 3 4 5 6 7 8 Ελέγχω την πηγή αυτού που διαβάζω. Στο Διαδίκτυο μπορεί να γράψει κανείς ό,τι θέλει, όποτε θέλει. Χρησιμοποιώ προπληρωμένες κάρτες για τις ιντερνετικές μου αγορές. Δεν εμπιστεύομαι ό,τι είναι φθηνό και εύκολο! Προσέχω το ευκαιριακό, καθώς το φθηνό τις περισσότερες φορές κάτι κρύβει. Όταν δω κάτι ύποπτο, θα πρέπει να επικοινωνήσω με τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος για να δω τι κρύβεται από πίσω. Αν λάβω e-mail που λέει ότι είμαι ο νικητής του λόττο, ενώ δεν παίζω, ή κληρονόμος από τη Νιγηρία, πρέπει να είμαι προσεκτικός. Κανείς δεν μοιράζει χρήματα στο Διαδίκτυο. Προσέχω τους κωδικούς μου στις συναλλαγές μέσω e-banking. Καμία τράπεζα, ποτέ, δεν θα ζητήσει μέσω e-mail να κάνουμε ενημέρωση του λογαριασμού μας. Προσέχω με ποιον συνομιλώ στο Διαδίκτυο. Δεν είναι πάντα αυτός που παρουσιάζεται. «Ο κίνδυνος είναι πολύ μεγαλύτερος για τα μικρά παιδιά που ενθουσιάζονται με αυτά που τους λένε επιτήδειοι στα chat room. Οι γονείς δυστυχώς είναι σε αγώνα δρόμου, για να βγάλουν τον επιούσιο και αφήνουν τα παιδιά μόνα τους. Τα παιδιά, αναζητώντας παρέα και κουβέντα μετά το σχολείο, καλύπτουν αυτήν την ανάγκη μέσα στα chat rooms. Το αποτέλεσμα είναι ότι πολλά παιδιά έχουν πέσει με αυτόν τον τρόπο στα χέρια επιτήδειων και έχουν εξαφανιστεί», τονίζει ο κ. Σφακιανάκης. Όταν το παιδί βρίσκεται μπροστά στον υπολογιστή, οι γονείς δεν πρέπει να είναι εφησυχασμένοι ότι τίποτα «κακό» δεν πρόκειται να συμβεί. Οι κίνδυνοι που υπάρχουν στην πραγματική ζωή, υπάρχουν και στο Ίντερνετ. Δεν επιτρέπω στο παιδί μου να συναντηθεί με άτομο που γνώρισε μέσω Διαδικτύου. Είναι σημαντικό κάθε γονιός να διδάξει στο παιδί του να αρνείται από μόνο του να συναντηθεί με άτομα που έχει γνωρίσει στο Διαδίκτυο. Αν ένα παιδί κλείσει ραντεβού με κάποιον άγνωστο που γνώρισε στο Ίντερνετ και επιμένει να πάει στο ραντεβού, καλό είναι να πάρει μαζί δυο φίλους του. «Είχαμε πρόσφατα μια υπόθεση, όπου μια μαθήτρια πήγε σε κεντρική πλατεία της Αθήνας, να συναντήσει τον 17χρονο με τον οποίο μιλούσε στο Ίντερνετ. Της παρουσιάστηκε ένας 65χρονος ιερέας, ο οποίος μάλιστα επεχείρησε να την βάλει μέσα σε ένα βανάκι! Ευτυχώς, η κοπέλα είχε δύο φίλους μαζί της, έγινε συμπλοκή και την έσωσαν. Η υπόθεση είναι τώρα στα δικαστήρια», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Σφακιανάκης.

«Είναι απαράδεκτο να δαιμονοποιούμε το Διαδίκτυο και να απαγορεύουμε στα παιδιά να μπουν στο Ίντερνετ. Αυτό είναι λάθος!» όμως να τη σώσουμε και να την παραδώσουμε στους γονείς της. Η πιο συγκινητική στιγμή στην καριέρα μου ήταν η στιγμή που παρέδωσα αυτό το κορίτσι στους γονείς του... Γιατί μας έχει κερδίσει τo facebook; Το facebook είναι ένα εργαλείο που σου δίνει πρώτα από όλα τη δυνατότητα να βρεις τους παλιούς σου φίλους! Κι αυτό είναι μεγάλη χαρά! Εμείς λέμε «ναι» στο facebook, ναι στο twitter, ναι σε όλα. Αλλά υπό προϋποθέσεις. Δεν μπορείς να γράφεις π.χ. στο facebook ότι θα φύγεις σε άδεια 7-17, γιατί ο κλέφτης θα σε επισκεφθεί μεταξύ 8 και 16. Δεν μπορείς εξωτερικεύεις προσωπικά σου δεδομένα στο facebook, απόρρητα στοιχεία σου, τη διεύθυνση ή το τηλέφωνο σου. Ή τα παιδιά σου με μαγιό. Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι κάνουν κατάχρηση του μέσου. Συμφωνείτε με το να έχουν τα παιδιά λογαριασμό στο facebook; Το ίδιο το facebook δεν επιτρέπει σε παιδιά κάτω από 13 ετών να έχουν λογαριασμό. Η δική μας άποψη ωστόσο, είναι διαφορετική. Πιστεύουμε ότι τα παιδιά πρέπει να τα θωρακίζεις από πολύ μικρά, από 4-5 ετών, να τους δείχνεις το Διαδίκτυο και να τους μάθεις να ξεχωρίζουν το καλό από το κακό. Είναι απαράδεκτο να δαιμονοποιούμε το Διαδίκτυο και να απαγορεύουμε στα παιδιά να μπουν στο Ίντερνετ. Αυτό είναι λάθος. Το υπουργείο Δημόσιας Τάξης διοργανώνει ημερίδες σε όλη την Ελλάδα, σε δήμους, κοινότητες και νομούς, που διδάσκουν στον κόσμο την ασφαλή πλοήγηση. Αξιωματικοί της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος κάνουν μαθήματα ακόμη και σε νηπιαγωγεία. Επίσης, χάρη σε ένα σύστημα cloud computing, που διαθέτει η υπηρεσία μας, κάθε Παρασκευή συνδεόμαστε σε πραγματικό χρόνο με 50-60 σχολεία παράλληλα και πραγματοποιούμε μια ημερίδα την οποία παρακολουθούν εκατοντάδες μαθητές. Μας ζήτησε το Yπουργείο Παιδείας να το κάνουμε αυτό, καθώς υπήρχε σχετικό αίτημα από εκατοντάδες σχολεία. Ήθελαν να μάθουν από εμάς, από πρώτο χέρι, πώς μπορεί κανείς να κάνει ασφαλή πλοήγηση. Για τα μικρά παιδιά, έχουμε φτιάξει επίσης το cyberkid. gr, μια ιστοσελίδα με ενδιαφέροντα παιχνίδια που έχουν αναπτύξει οι επιστήμονες της υπηρεσίας μας, αντί για τα αμφιβόλου ποιότητας παιχνίδια που υπάρχουν στο Ίντερνετ. Τέλος, διοργανώνουμε συνέδρια για την ασφαλή πλοήγηση. Ένα τέτοιο, πολύ επιτυχημένο συνέδριο διοργανώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα του Ίντερνετ. Το επόμενο συνέδριό μας θα αφορά στη βιομηχανική κατασκοπεία. Πόσες είναι οι καταγγελίες που δέχεστε σε καθημερινή βάση σε σχέση με το facebook; Τουλάχιστον 20! Έχουμε περιπτώσεις κλοπής των κωδικών από χάκερς που χρησιμοποιούν το προφίλ άλλων ατόμων, εκβιάσεις μέσω facebook, συκοφαντίες και πολλά άλλα. Πού μπορεί να απευθύνεται κανείς αν έχει πρόβλημα; Στο τηλέφωνο 2106476464 και στο e-mail ccu@cybercrimeunit.gov.gr < 19