ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-IOYNIOY Βαθμός: --------------------- ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Υπογραφή:----------------- ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ: Α ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 29.05.17 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ΩΡΕΣ (7.45-9.45) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ/ΤΡΙΑΣ: ----------ΤΜΗΜΑ: -------- 1.Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από τέσσερα (4) μέρη. Να απαντήσετε σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνονται σε κάθε μέρος. 2. Τα ερωτήματα θα απαντηθούν στα φύλλα απάντησης, όχι στο εξεταστικό δοκίμιο. 3.Απαγορεύεται αυστηρά η χρήση διορθωτικού υλικού υγρής ή στερεής μορφής. ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ( 4 ) ΣΕΛΙΔΕΣ ΜΕΡΟΣ Α (4 μονάδες) Να απαντήσετε ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ και στις δύο (2) ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. 1. Να γράψετε στα φύλλα απάντησής σας τους αριθμούς της στήλης Α και δίπλα από τον καθένα το αντίστοιχο γράμμα της στήλης Β. Προσοχή: Στη στήλη Β περισσεύει ένα σημείο. ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β 1. Γραμμική Γραφή Α Α. Μυκηναϊκός πολιτισμός 2. Γραμμική Γραφή Β Β. Μινωικός πολιτισμός 3. Πεισίστρατος Γ. Ολιγαρχικό πολίτευμα 4. Περικλής Δ. Τυραννικό καθεστώς Ε. Δημοκρατικό πολίτευμα 2. Να προσδιορίσετε, αν το περιεχόμενο των ακόλουθων προτάσεων είναι ορθό ή λάθος, γράφοντας στα φύλλα απάντησής σας τη λέξη «ορθό» ή «λάθος» δίπλα στον αριθμό που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση: α) Με την περίφημη διάταξη της νομοθεσίας του Σόλωνα, γνωστής ως σεισάχθεια λυτρώθηκε η αγροτική τάξη. β) Η πόλη της Σπάρτης είχε δύο βασιλείς, ανάγκη που πιθανότητα προέκυψε από τη γέννηση κάποτε δίδυμων διαδόχων. γ) Ο Θουκυδίδης έγραψε την ιστορία των Περσικών πολέμων. δ) Μερικά από τα σταυρόσχημα ειδώλια της Χαλκολιθικής εποχής της Κύπρου έχουν σχέση με τη Χριστιανική θρησκεία. 1
ΜΕΡΟΣ Β ( 6 μονάδες) Από τις τρεις (3) ερωτήσεις να απαντήσετε ΜΟΝΟ στις δύο (2). Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τρεις (3) μονάδες. 1. Να γράψετε κατατοπιστικά σημειώματα για τα πιο κάτω: α) Καμαραϊκά αγγεία [πότε τα συναντάμε -πού κατασκευάζονται; πού οφείλουν την ονομασία τους; διακόσμηση] β) Λακωνισμός [σε ποια πόλη-κράτος συναντάται ο όρος; η σημασία του;] γ) Θεωρικά [ποιος πολιτικός τα εφάρμοσε και σε ποια πόλη; τι ήταν;] 2. α) Να αναφέρετε δύο (2) αίτια που οδήγησαν τους Έλληνες στον Β Ελληνικό Αποικισμό. β) Να γράψετε τέσσερις (4) συνέπειες-αποτελέσματα του Β Ελληνικού Αποικισμού. 3. Ποιοι ζούσαν στα μινωικά ανάκτορα και ποιος ήταν ο ρόλος των ανακτόρων τη μινωική περίοδο; Να γράψετε δύο (2) κοινά χαρακτηριστικά των ανακτόρων. ΜΕΡΟΣ Γ (6 μονάδες ) Από τις τρεις (3) ερωτήσεις να απαντήσετε ΜΟΝΟ στις δύο (2). Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τρεις (3) μονάδες. 1. Αφού μελετήσετε προσεχτικά το πιο κάτω παράθεμα και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να απαντήσετε στα ακόλουθα ερωτήματα: Ο Κλεισθένης θεωρείται ως ο θεμελιωτής του δημοκρατικού πολιτεύματος στην Αθήνα. α) Να γράψετε τέσσερεις (4) ενέργειες του, οι οποίες θεμελίωσαν τη δημοκρατία στην Αθήνα. (Μον. 2) β) Ποιες συνέπειες είχαν οι ενέργειες του Κλεισθένη στη ζωή των Αθηναίων πολιτών; (Μον. 1) Μετά την πτώση των τυραννικών καθεστώτων, περίπου στα τέλη του 6 ου αι. π.χ., στις περισσότερες πόλεις επιβλήθηκαν εκ νέου ολιγαρχικά καθεστώτα, σε άλλες, όμως, όπως για παράδειγμα στην Αθήνα, έγιναν μεταρρυθμιστικές νομοθετικές προσπάθειες που άνοιξαν τον δρόμο προς τη δημοκρατία (μεταρρύθμιση του Κλεισθένη). Στο δημοκρατικό πολίτευμα κυρίαρχο πολιτειακό όργανο αναδεικνύεται η εκκλησία του δήμου, δηλαδή η συνέλευση όλων των ενήλικων κατοίκων που είχαν πολιτικά δικαιώματα. Σε κάθε πολίτη δινόταν η δυνατότητα να παίρνει τον λόγο, να διατυπώνει ελεύθερα την άποψή του (ισηγορία) και να συμμετέχει στη διαμόρφωση και στην ψήφιση των νόμων (ισονομία). Ιστορία του αρχαίου κόσμου, Α Γενικού Λυκείου. Ο.Ε.Δ.Β. Αθήνα 2009 2. Αφού μελετήσετε προσεχτικά το πιο κάτω παράθεμα και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να απαντήσετε στα ακόλουθα ερωτήματα: α) Να γράψετε δύο (2) αίτια του Πελοποννησιακού πολέμου. (Μον. 1) β) Να παρουσιάσετε τέσσερις (4) συνέπειες αποτελέσματα του Πελοποννησιακού πολέμου. (Μον. 2) 2
[ ] ο σημερινός πόλεμος κράτησε πάρα πολλά χρόνια και προκάλεσε τόσες συμφορές στην Ελλάδα, όσες δεν είχε ποτέ πάθει σε ανάλογο χρονικό διάστημα. Ποτέ άλλοτε δεν κυριεύτηκαν και δεν καταστράφηκαν τόσες πολιτείες είτε από βαρβάρους είτε από Έλληνες που πολεμούσαν μεταξύ τους. Σε πολλές, μάλιστα, πολιτείες, αφού καταστράφηκαν, εγκαταστάθηκε καινούργιος πληθυσμός. Ποτέ άλλοτε δεν έγιναν τόσες εξορίες και δεν σκοτώθηκαν τόσοι άνθρωποι, είτε στον πόλεμο είτε σ εμφυλίους σπαραγμούς. Εκτός απ αυτό πολλά από τα όσα αναφέρονται σε παλιές διηγήσεις, τα οποία όμως σπάνια επαληθεύονταν, έγιναν πιστευτά. Γιατί έγιναν πολλοί και καταστρεπτικοί σεισμοί και εκλείψεις ηλίου πολύ συχνότερες από όσες μπορούσαν να μνημονευτούν για τις παλιές εποχές. Μεγάλες ξηρασίες σημειώθηκαν σε πολλά μέρη και προκάλεσαν λιμούς και τέλος η φοβερή επιδημία, που προξένησε μεγάλες βλάβες και καταστροφή. Όλα αυτά έγιναν κατά τη διάρκεια του πολέμου. Τον άρχισαν οι Αθηναίοι και οι Πελοποννήσιοι καταγγέλλοντας τις τριαντάχρονες σπονδές τις οποίες είχαν κάνει μετά την επανάσταση της Εύβοιας. Θα εκθέσω πρώτα ποιοι ήσαν οι λόγοι και οι διαφορές που οδήγησαν στον πόλεμο για να μην αναρωτιέται κανείς αργότερα για ποια αιτία οι Έλληνες περιπλέχθηκαν σε τόσο μεγάλο πόλεμο. Η πραγματική αιτία ήταν, καθώς νομίζω, το ότι η μεγάλη ανάπτυξη της Αθήνας φόβισε τους Πελοποννησίους και τους ανάγκασε να πολεμήσουν. Θουκυδίδης, Α, 23 μετ. Αγγ. Βλάχου 3.Αφού μελετήσετε προσεχτικά τις πιο κάτω αναπαραστάσεις εικόνων και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις: α) Να ονομάσετε τους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς των ναών της αρχαϊκής εποχής σημειώνοντας τις περιοχές, στις οποίες τους συναντάμε. β) Να γράψετε τα βασικά χαρακτηριστικά των πιο κάτω αρχιτεκτονικών ρυθμών. 1 ος αρχιτεκτονικός ρυθμός 2 ος αρχιτεκτονικός ρυθμός 3
ΜΕΡΟΣ Δ (4 μονάδες) Από τις τρεις (3) ερωτήσεις να απαντήσετε ΜΟΝΟ στις δύο (2). Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. 1. Αφού διαβάσετε προσεχτικά την πιο κάτω πηγή, να γράψετε ποιες ήταν οι ασχολίες των κατοίκων της Κύπρου τη Νεολιθική περίοδο και από ποια στοιχεία (προϊόντα) το συμπεραίνετε; Από τα αντικείμενα που βρέθηκαν στις οικοδομές είναι φανερό πως η καθεμιά τους χρησίμευε και σαν σπίτι και σαν εργαστήριο. Σφοντύλια αδραχτιών, σουβλιά και βελόνες από κόκκαλο μαρτυρούν δύο πράγματα, ότι οι κάτοικοι είχαν ήδη εξημερώσει το πρόβατο και την κατσίκα-είναι βέβαιο από άλλα στοιχεία ότι είχαν εξημερώσει και το βόδι και το χοίρο- και ότι χρησιμοποιούσαν το μαλλί τους για να υφαίνουν ενδύματα. Χειρόμυλοι εξάλλου και γουδιά και λεπίδες δρεπανιών μαρτυρούν ότι οι κάτοικοι γνώριζαν ήδη και καλλιεργούσαν δημητριακά, που τα άλεθαν για να φτιάχνουν το ψωμί τους. Αιχμές βελών και κέρατα αγριοπρόβατων και ελαφιών μαρτυρούν ότι οι κάτοικοι ασχολούνταν με το κυνήγι, που άφθονο θα υπήρχε στη δασωμένη γύρω περιοχή. Κύπελλα από σκληρή πέτρα - ανδεσίτη που τα βαθούλωναν ή και διακοσμούσαν με ανάγλυφη ή εγχάρακτη διακόσμηση μαρτυρούν όχι μόνο την ύπαρξη συγκροτημένης δίαιτας αλλά και καλαισθητική διάθεση που παίρνει μορφή και στα πιο ευτελή αντικείμενα. Λεπίδες τέλος από οψιανό-ένα ορυκτό σαν γυαλί, που δεν υπάρχει στην Κύπρο, υπάρχει όμως άφθονο στην απέναντι Μ.Ασία-με τις οποίες έκοβαν δέρματα μαρτυρούν ότι οι κάτοικοι μπόρεσαν να διασχίσουν τη θάλασσα με μικρά πλεούμενα και να φθάσουν στην απέναντι ακτή δημιουργώντας ένα είδος επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Κλεάνθη, Π. Γεωργιάδη, Ιστορία της Κύπρου, Λευκωσία 1978 2. α) Για ποιους λόγους έγινε η επανάσταση του Ονήσιλου εναντίον των Περσών και ποιο ήταν το αποτέλεσμα της επανάστασης; β) Ποιες ήταν οι συνέπειες της επανάστασης του Ονήσιλου για τους Κυπρίους; 3. α) Ο Ευαγόρας υπήρξε σημαντική προσωπικότητα της Κυπροκλασικής εποχής. Ποιο ήταν το πολιτικό του ιδεώδες; β) Ο Ευαγόρας μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις υπέγραψε την ειρήνη με τον «Μέγαν Βασιλέα». Γιατί η ειρήνη αυτή χαρακτηρίζεται ως έντιμη; Ποιοι ήταν οι δύο (2) όροι της ειρήνης; Οι Εισηγήτριες: Όλγα Χριστοδούλου ---------------------------- Χρύσα Τριανταφυλλίδου Άντρη Νεοφύτου Φωτεινή Τσίκκου Η Συντονίστρια: Κίκα Αυγορίστου Η Διευθύντρια: Άννα Γιακουμή 4
ΜΕΡΟΣ Δ (4 μονάδες) Από τις τρεις (3) ερωτήσεις να απαντήσετε ΜΟΝΟ στις δύο (2). Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. 1. Αφού διαβάσετε προσεχτικά την πιο κάτω πηγή, να γράψετε ποιες ήταν οι ασχολίες των κατοίκων της Κύπρου τη Νεολιθική περίοδο και από ποια στοιχεία (προϊόντα) το συμπεραίνετε; Από τα αντικείμενα που βρέθηκαν στις οικοδομές είναι φανερό πως η καθεμιά τους χρησίμευε και σαν σπίτι και σαν εργαστήριο. Σφοντύλια αδραχτιών, σουβλιά και βελόνες από κόκκαλο μαρτυρούν δύο πράγματα, ότι οι κάτοικοι είχαν ήδη εξημερώσει το πρόβατο και την κατσίκα-είναι βέβαιο από άλλα στοιχεία ότι είχαν εξημερώσει και το βόδι και το χοίρο- και ότι χρησιμοποιούσαν το μαλλί τους για να υφαίνουν ενδύματα. Χειρόμυλοι εξάλλου και γουδιά και λεπίδες δρεπανιών μαρτυρούν ότι οι κάτοικοι γνώριζαν ήδη και καλλιεργούσαν δημητριακά, που τα άλεθαν για να φτιάχνουν το ψωμί τους. Αιχμές βελών και κέρατα αγριοπρόβατων και ελαφιών μαρτυρούν ότι οι κάτοικοι ασχολούνταν με το κυνήγι, που άφθονο θα υπήρχε στη δασωμένη γύρω περιοχή. Κύπελλα από σκληρή πέτρα - ανδεσίτη που τα βαθούλωναν ή και διακοσμούσαν με ανάγλυφη ή εγχάρακτη διακόσμηση μαρτυρούν όχι μόνο την ύπαρξη συγκροτημένης δίαιτας αλλά και καλαισθητική διάθεση που παίρνει μορφή και στα πιο ευτελή αντικείμενα. Λεπίδες τέλος από οψιανό-ένα ορυκτό σαν γυαλί, που δεν υπάρχει στην Κύπρο, υπάρχει όμως άφθονο στην απέναντι Μ.Ασία-με τις οποίες έκοβαν δέρματα μαρτυρούν ότι οι κάτοικοι μπόρεσαν να διασχίσουν τη θάλασσα με μικρά πλεούμενα και να φθάσουν στην απέναντι ακτή δημιουργώντας ένα είδος επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Κλεάνθη, Π. Γεωργιάδη, Ιστορία της Κύπρου, Λευκωσία 1978 2. α) Για ποιους λόγους έγινε η επανάσταση του Ονήσιλου εναντίον των Περσών και ποιο ήταν το αποτέλεσμα της επανάστασης; β) Ποιες ήταν οι συνέπειες της επανάστασης του Ονήσιλου για τους Κυπρίους; 3. α) Ο Ευαγόρας υπήρξε σημαντική προσωπικότητα της Κυπροκλασικής εποχής. Ποιο ήταν το πολιτικό του ιδεώδες; β) Ο Ευαγόρας μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις υπέγραψε την ειρήνη με τον «Μέγαν Βασιλέα». Γιατί η ειρήνη αυτή χαρακτηρίζεται ως έντιμη; Ποιοι ήταν οι δύο (2) όροι της ειρήνης; Η Διευθύντρια: Άννα Γιακουμή 45