Γεω-χωρικές υπηρεσίες και τεχνολογίες WEB Βασίλειος Βεσκούκης Μηχανικός ΗΥ, Επ.Καθ. ΕΜΠ
Ο κύκλος του Computing Από το mainframe στο PC και από το PC στο cloud Διαδίκτυο: εφαρμογές, media, επικοινωνία "Smart devices": εφαρμογές κάθε τύπου, μαζί μας, πάντα και παντού. Χωρική αναφορά στα πάντα, κυριολεκτικά!
Εφαρμογές και υπηρεσίες Επαγγελματικές: κλασικές εφαρμογές λογισμικού κάθε είδους που χρησιμοποιούνται σε επιχειρήσεις και οργανισμούς Προσωπικές: Παραγωγικότητα, διασκέδαση, ατζέντα, ημερολόγιο, σημειώσεις, ταξίδια, γυμναστική, Η διάκριση γίνεται δύσκολη με τα νέα μοντέλα χρέωσης υπηρεσιών που ακολουθούνται Κοινό σημείο αναφοράς: το Internet
Επεξεργασία δεδομένων Στο παρελθόν: γίνεται στο ίδιο υπολογιστικό σύστημα που στεγάζονται τα δεδομένα ή κάπου στην άμεση τοπική γειτονιά, εντός πλήρως ελεγχόμενου χώρου Σήμερα: the network is the computer. Δεδομένα και υπολογιστικές υπηρεσίες είναι κατανεμημένα παντού Ανάγκη επαναπροσδιορισμού των σχετικών με την "επεξεργασία" πρακτικών, εργαλείων, κλπ Αρχιτεκτονική υπηρεσιών: μια σύγχρονη έννοια-κλειδί
The network is the computer
"Out of the box" computing η ροή εργασιών της δουλειάς μας τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε ο τρόπος αντίληψής μας Επανακαθορίζονται συνολικά όταν το περιβάλλον εργασίας είναι το διαδίκτυο
Χωρικά δεδομένα Δεδομένα που περιγράφουν το χώρο Χάρτες, μοντέλα εδάφους, φωτογραφίες Οδικά δίκτυα, διοικητικά όρια, κλπ Δεδομένα που αναφέρονται στο χώρο Σημεία, πολύγωνα κ.λπ., μετρήσεις, ιδιότητες Γεγονότα που συμβαίνουν στο χώρο
Επεξεργασία χωρικών δεδομένων Είδη επεξεργασίας: απεικόνιση αλγοριθμικοί υπολογισμοί κάθε είδους Περιβάλλον επεξεργασίας: τοπικά στο διαδίκτυο
GIS evolution GIS: λογισμικό που εκτελείται τοπικά σε έναν αυτόνομο Η/Υ και δεν απαιτεί σύνδεση στο διαδίκτυο (arc gis, autocad map, κ.ά.) WEB GIS: κατηγορία εφαρμογών που υλοποιούνται και διατίθενται σε περιβάλλον WEB Υπάρχει μεγάλο πλήθος εφαρμογών που διεκδικούν το χαρακτηρισμό "WEB GIS" και μεγαλύτερο που ασχολούνται με γεω-χωρικά δεδομένα
Maps + Data + Services Μια εφαρμογή GIS αξιοποιεί Χαρτογραφικά υπόβαθρα, σύστημα αναφοράς κλπ Δεδομένα με χωρική αναφορά Υπηρεσίες υπολογισμών, απεικόνισης, κ.ά. Πώς διαφέρει ένα Desktop GIS από ένα WEB GIS ως προς αυτό;
GIS evolution Χαρτογραφικά υπόβαθρα GIS (deskop) WEB GIS Λειτουργία Αποθηκεύονται στον Η/Υ που τρέχει το GIS ή στο τοπικό δίκτυο. Είναι ορατά μόνο στον τοπικό Η/Υ. Αποθηκεύονται σε server που τα διαθέτει στο διαδίκτυο. Είναι ορατά οπουδήποτε στο Internet μέσω ενός web browser. Σχόλια Υψηλές επιδόσεις, πλήρης εξουσία, μεγάλο κόστος, δυσκολία επικαιροποίησης Επιδόσεις ανάλογα με τη δικτυακή σύνδεση, περιορισμένη εξουσία, σημαντικά μικρότερο κόστος, μεγάλη ευελιξία στην επικαιροποίηση
GIS evolution Χωρικά δεδομένα GIS (deskop) WEB GIS Λειτουργία Αποθηκεύονται στον Η/Υ που τρέχει το GIS ή στο τοπικό δίκτυο. Διατίθενται οπουδήποτε στο διαδίκτυο ή και τοπικά. Μπορεί να προέρχονται από μεγάλο πλήθος πηγών. Σχόλια Επιδόσεις, πλήρης εξουσία, μεγάλο κόστος, έγκυρα όσο η (γνωστή) πηγή τους, δυσκολία επικαιροποίησης, ενίοτε μη-πρότυπα Περιορισμένη εξουσία, συνεχής ανάγκη εγκυροποίησης, ελάχιστο κόστος, μεγάλη ευελιξία στην επικαιροποίηση, δια-λειτουργικότητα
GIS evolution Υπηρεσίες GIS (deskop) WEB GIS Λειτουργία Eνσωματωμένες υπηρεσίες απεικόνισης και υπολογισμών Βασικές λειτουργίες απεικόνισης πάνω από το "οικοσύστημα" του WEB Σχόλια Εύρος δυνατοτήτων, επιδόσεις, ευελιξία, κόστος, δυνατότητα επιπλέον με προγραμματισμό ή plugins Περιορισμένες έτοιμες υπολογιστικές υπηρεσίες, προγραμματισμός στο web, προγραμματισμός στο web
GIS evolution Χρήστης deskop GIS: στήνει χωρικά δεδομένα, δημιουργεί χάρτες κλπ σύμφωνα με τις δυνατότητες ενός συγκεκριμένου προγράμματος αξιοποιώντας μέρος από το μεγάλο πλήθος των δυνατοτήτων αυτού Χρήστης WEB GIS: ( ) χρήστης, μέσω λογισμικού web browser, κάποιων υπηρεσιών απεικόνισης/διαχείρισης/ υπολογισμών επί χωρικών δεδομένων, οι οποίες έχουν υλοποιηθεί σε περιβάλλον web.
Spatial Internet Συστήματα και εφαρμογές διαθέσιμα σήμερα {Apple, Bing, Google, Here, Yahoo} Maps Open Street Maps, Waze Foursquare, Glympse, Scout, Field Trip, Nike, Local Scope, Twitter, Facebook, και πολλά άλλα
Spatial Internet Το Internet εξελίσσεται (και) σε μια τεράστια βάση γεωχωρικών δεδομένων Οι εφαρμογές που δημιουργούνται στο παρελθόν ανήκαν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας Οι κλασικές μέθοδοι χειρισμού γεωχωρικών δεδομένων δεν επαρκούν για πολλές από τις παραδοσιακές εφαρμογές και δεν μπορούν να υποστηρίξουν σχεδόν καμία από τις νέες
Τεχνολογίες διαδικτύου Η αρχική, βασική ιδέα του web: μεταφορά δεδομένων plain text πάνω από το διαδίκτυο. Μορφοποίηση ανεξάρτητη από τη μηχανή με χρήση ενσωματωμένων οδηγιών επίσης σε μορφή απλού κειμένου Σήμερα: μεταφορά κάθε είδους δεδομένων, υπηρεσιών και εφαρμογών, διάδραση με πλήρη εμπειρία και αυτοτέλεια εφαρμογής λογισμικού (web services). Η βασική ιδέα δεν άλλαξε
Εργαλεία και περιβάλλοντα Σύγκρουση: το web δεν είναι όσο "ανοικτό" φαίνεται διότι είναι πεδίο επιχειρηματικής δραστηριότητας Μια τεχνολογία έχει πολλές άλλες πλευρές εκτός από την καθαρά τεχνολογική Υπάρχει πληθώρα ψηφιακών οικοσυστημάτων για την ανάπτυξη εφαρμογών σχετικών με γεωχωρικά δεδομένα στο διαδίκτυο Open source, standards based, proprietary
Εργαλεία και περιβάλλοντα Διαχείριση δεδομένων: Postgres, MySQL, Oracle, Microsoft SQL Server, κ.ά. Υποστήριξη χωρικών δεδομένων: PostGIS, QGIS, ArcGIS, Autocad MAP, κ.ά. Διαχείριση χαρτών: GeoServer, OpenLayers Τεχνολογίες ενοποίησης: Web services (SOAP, XML-RPC, JSON, GeoJSON), php, javascript, Python, κ.ά. Υποδομές: Apache, IIS, Application Servers, Firewalls, κ.ά.
Ανοικτά συστήματα
Εννοιες-κλειδιά Ανοικτότητα γεωχωρικών δεδομένων Διαλειτουγικότητα γεωχωρικών δεδομένων Πιστοποίηση γεωχωρικών δεδομένων Αρχιτεκτονική γεωχωρικών εφαρμογών Crowdsourcing και γεωχωρικά δεδομένα