Μία Πρόταση για τη Διδασκαλία της Πληροφορικής στο Λύκειο

Μία Πρόταση για τη Διδασκαλία της Πληροφορικής στο Λύκειο Αριστείδης Λούβρης Εκπαιδευτικός Πληροφορικής, Πρόεδρος ΠΕΚαΠ louvris@sch.gr Περίληψη Στην παρούσα θέση προτείνεται ένα περίγραμμα ΑΠΣ για τη διδασκαλία του γνωστικού αντικειμένου της Πληροφορικής στο Λύκειο, προερχόμενη από το χώρο της άτυπης μάθησης. Τα κύρια σημεία της είναι: η σύνδεση με ιστορικά στοιχεία, το επιστημονικό πνεύμα της Πληροφορικής, η σύνδεσή της με τα Μαθηματικά, η ανάπτυξη της αλγοριθμικής σκέψης και η χρήση αλληλεπιδραστικών συστημάτων ως εργαλείων διδακτικής προσέγγισης μέσω της ανακάλυψης. Η πρόταση έχει εφαρμοστεί με επιτυχία στις Εστίες Επιστημών (Αθήνα, Χαλκίδα και Πάτρα) οι δραστηριότητές των οποίων συμπληρώνουν την παρεχόμενη τυπική εκπαίδευση των μαθητών και πραγματοποιούνται σύμφωνα με συγκεκριμένο αναλυτικό πρόγραμμα επιστημονικών θεματικών ενοτήτων. Η πρόταση έχει σκοπό την κατάθεση ενός περιγράμματος προγράμματος σπουδών για όλες τις τάξεις του Λυκείου, ως μάθημα γενικής παιδείας, με αποδέκτες όλους τους μαθητές των τριών τάξεων και ως μάθημα ειδικό για τους μαθητές της αντίστοιχης κατεύθυνσης της Β και Γ τάξης. Λέξεις κλειδιά: πρόγραμμα σπουδών, Λύκειο, Πληροφορική εκπαίδευση, διδακτική. 1. Εισαγωγή Σήμερα, σε όλες τις χώρες (αναπτυγμένες τεχνολογικά και αναπτυσσόμενες) συντελείται η δημιουργία μιας νέας πραγματικότητας που μεταφράζεται σε νέα επαγγέλματα και νέα δίκτυα διανομής της πληροφορίας η οποία αποκτά αξία υλικού αγαθού. Μέρος αυτής της πραγματικότητας είναι η Πληροφορική, η οποία ερευνά τα θεωρητικά θεμέλια των εννοιών της πληροφορίας και του υπολογισμού, καθώς και την τεχνολογική υλοποίηση και εφαρμογή τους σε, συνήθως ηλεκτρονικά και ψηφιακά, αυτοματοποιημένα υπολογιστικά συστήματα (Βικιπαίδεια, 2011). Στην εκπαίδευση η Πληροφορική προσφέρεται ως επιστήμη η οποία αντιμετωπίζει με αναλυτικό και συνθετικό τρόπο αυθεντικά προβλήματα από κάθε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας εισάγοντας τους μαθητές στη δομημένη λογική αλγοριθμική σκέψη. Παράλληλα αντιμετωπίζεται ως το εργαλείο για την καλύτερη επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων καθώς και ως το εργαλείο που θα βοηθήσει στην ένταξη των μαθητών στις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, 2006). Η Πληροφορική, ως γνωστικό αντικείμενο, προβάλλει επιτακτικά και επηρεάζει έντονα τόσο το αισθητό όσο και το νοητικό μαθησιακό πεδίο των μαθητών. Το

γεγονός αυτό αναδεικνύει την ανάγκη διαμόρφωσης σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων που θα ανταποκρίνονται στα ζητούμενα του σήμερα και του αύριο (Πνευματικός, 2010). Η πρόταση για το μάθημα γενικής παιδείας έχει εφαρμοστεί με επιτυχία στις Εστίες Επιστημών ανά την Ελλάδα (Αθήνα, Χαλκίδα και Πάτρα). Οι δραστηριότητές τους συμπληρώνουν την παρεχόμενη τυπική εκπαίδευση των μαθητών και πραγματοποιούνται σύμφωνα με συγκεκριμένο αναλυτικό πρόγραμμα επιστημονικών θεματικών ενοτήτων. Η πρώτη Εστία στην Ελλάδα, η "Εθνική Εστία Επιστημών", δημιουργήθηκε το 1996, με πρωτοβουλία του τότε Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ. A. Παπανδρέου. Έως σήμερα περισσότεροι από 70.000 συνολικά, εκ των οποίων μόνο 6.000 μαθητές στην Εστία Γνώση Χαλκίδας, έχουν συμμετάσχει στις μαθησιακές δραστηριότητες τους. Η Εστία Επιστημών Πάτρας, έχει σκοπό την ανάπτυξη διδακτικών δραστηριοτήτων στους τομείς, εκτός της Πληροφορικής, των Μαθηματικών και της Φυσικής, με αποδέκτες τους μαθητές και τους καθηγητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που επιθυμούν να συμμετάσχουν σε προγράμματα επιμορφωτικού χαρακτήρα. 2. Προτεινόμενο Περίγραμμα ΑΠΣ Πληροφορικής Η διδασκαλία της πληροφορικής αποτελείται από δύο σκέλη: Α. Επιστημονικό Β. Τεχνολογικό Αν επιθυμούσαμε να δώσουμε ένα σχήμα στην πρόταση μπορούμε να παραθέσουμε το παρακάτω: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Η επιστημονική κουλτούρα Η τεχνολογική όψη Εφαρμογές και Σύνδεση με άλλες Επιστήμες και Επαγγέλματα Σχήμα 1: Διαγραμματική απεικόνιση διδασκαλίας της Πληροφορικής 81

Η πολιτεία εξετάζει σε μεγάλο βαθμό μόνο την τεχνολογική όψη της πληροφορικής, η οποία με τις δεξιότητες που προσφέρει, επιδιώκει να καλύψει τις αυριανές επαγγελματικές ανάγκες ενός μαθητή. Στην παρούσα, προτείνεται μία διδακτική προσέγγιση της Πληροφορικής, η οποία πέρα από τις δεξιότητες, φιλοδοξεί να καλύψει τις ανάγκες της σκέψης και της κουλτούρας του μαθητή, με διαχρονικές γνώσεις και ικανότητες, ανεξαρτήτως αν θα έχει ή όχι επαγγελματική σχέση με την πληροφορική στο μέλλον. Η προσέγγιση αυτή συνδυαζόμενη με διαθεματικές δραστηριότητες που απαιτούν τη χρήση υπολογιστή θα προσφέρει παράλληλα πληροφορικές δεξιότητες χρήσης Η/Υ στους μαθητές. Αξίζει να τονιστεί ότι η προσέγγιση των περισσότερων χωρών στον Ευρωπαϊκό χώρο, είναι προς αυτή την κατεύθυνση επιλέγοντας να διδάσκεται η Πληροφορική και ως αυτόνομο γνωστικό αντικείμενο, αλλά και να χρησιμοποιείται ως εργαλείο στα υπόλοιπα γνωστικά αντικείμενα (Eurydice, 2010). Σκοπός λοιπόν είναι ως προς την επιστημονική παιδεία της Πληροφορικής (ΔΕΠΠΣ, 2003): 1. Να παρουσιαστεί η εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης που οδήγησε στη σύλληψη και δημιουργία των υπολογιστών. 2. Να δοθεί η σύνδεση με τα Μαθηματικά, τη Φυσική, την Τεχνολογία κ.ά.. 3. Να αναπτυχθεί η αναλυτική και συνθετική σκέψη των μαθητών. 4. Να αποκτηθούν οι ικανότητες μεθοδολογικού χαρακτήρα. 5. Να οργανωθεί η σκέψη τους και κυρίως να αποκτηθούν μεταγνωστικές δεξιότητες. 6. Να αναπτυχθούν και να αξιοποιηθούν δεξιότητες και ικανότητες σχετικές με την αλγοριθμική και την ορθολογική χρήση στην καθημερινή ζωή. 7. Να χρησιμοποιηθούν αλληλεπιδραστικά συστήματα ως εργαλεία διδακτικής προσέγγισης μέσω της ανακάλυψης. 8. Να παρουσιαστεί η διαθεματική και διεπιστημονική εφαρμογή της πληροφορικής που προσφέρει ευκαιρίες για νέες μεθόδους έρευνας και μάθησης. 2.1 Άξονες υλοποίησης του γενικού μαθήματος Η προσέγγιση των εννοιών και η καλλιέργεια δεξιοτήτων που απαιτούνται για την υλοποίηση του γενικού μαθήματος ταξινομούνται σε τρεις άξονες (Εστία Επιστημών Πάτρας, 2010): Από τη λογική του Αριστοτέλη στα Μαθηματικά της λογικής ως στη λογική της Πληροφορικής: οι μαθητές εμπλουτίζουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους περισσότερο με το θεωρητικό υπόβαθρο της πληροφορικής και εξοικειώνονται σε σχετικό βαθμό με την ιστορικότητα, πολύ περισσότερο με τη διαθεματικότητα της επιστήμης. 82

Το πέρασμα στην Τεχνολογία, στους Αλγόριθμους και τον προγραμματισμό καθώς και στην πολυπλοκότητα τους: οι μαθητές δραστηριοποιούνται στον σημαντικό τομέα και εφαρμογή της επιστήμης, την Αλγοριθμική, τη μοντελοποίηση δηλαδή της αντιμετώπισης προβλημάτων. Σημαντικότατο στοιχείο είναι η αναγνώριση των δεδομένων και των ζητούμενων, η μοντελοποίηση του χώρου του προβλήματος, η ανίχνευση όλων των πιθανών καταστάσεων και των εργαλείων που υπάρχουν διαθέσιμα για την επίλυση ενός προβλήματος, αλλά και η ανάπτυξη της δημιουργικότητας, με απώτερο σκοπό τη δημιουργία ενός αλγόριθμου, μιας σειράς βημάτων δηλαδή που δίνουν λύση σε οποιαδήποτε περίπτωση του προβλήματος. Από το διακριτό και συνεχές (αναλογικό και ψηφιακό σήμα) στον άνθρωπο και την αλληλεπίδραση με τη μηχανή, προσβλέποντας στους υπολογιστές του μέλλοντος: οι μαθητές αποκτούν δεξιότητες που αποκτούνται από την αλγοριθμική επίλυση προβλημάτων και κυρίως την οργάνωση για την εύρεση τρόπων αντιμετώπισης προβλημάτων, την κριτική σκέψη, καθώς και την ορθή διαχείριση και επεξεργασία της πληροφορίας, η οποία καταλήγει σε νέα γνώση. Το μάθημα της Πληροφορικής στην Α Λυκείου προτείνεται να είναι γενικής παιδείας και να διέπεται από τη λογική του Αριστοτέλη (σκέψη και γλώσσα) ως τη σημερινή λογική της Πληροφορικής ώστε να αναδείξουν: τη διαφορά μεταξύ γραμματικής και λογικής μορφής του λόγου (π.χ. τι είναι αλήθεια και τι ψέμα), να προβληματιστούν στον τρόπο ανάπτυξης των συλλογιστικών διαδικασιών και μέσω αυτών ενδεχομένως να οδηγηθούν σε παράδοξα. τη δυνατότητα αυτοματοποίησης των συλλογιστικών διαδικασιών (π.χ. λογικός λογισμός), να μετουσιώσουν τις λογικές πράξεις σε αλγεβρικές (μαθηματικοποίηση της λογικής) και να συνεισφέρουν στην εξοικείωση με την τυποποίηση των συλλογιστικών διαδικασιών (λογικοποίηση των μαθηματικών). τη δυνατότητα μηχανιστικής ανάπτυξης των συλλογισμών (π.χ. μηχανή Turing), να εξοικειωθούν με το δυαδικό αλφάβητο των λογικών μηχανών και να αντιλαμβάνονται τις λογικές πράξεις που εκτελούν οι μηχανές. 2.2 Α Λυκείου Ακολουθεί το προτεινόμενο περίγραμμα του αναλυτικού προγράμματος για την Α Λυκείου (Πίνακας 1): 83

Πίνακας 1: Περίγραμμα ΑΠΣ Α Λυκείου Ενότητες Από τη λογική του Αριστοτέλη (σκέψη και γλώσσα) Διδακτικές ώρες (ενδεικτικά): 12 στα Μαθηματικά της λογικής (νόμοι της σκέψης) Διδακτικές ώρες: 8 στη λογική της Πληροφορικής (μηχανισμός της σκέψης) Διδακτικές ώρες: 15 Παρατηρώ Κατανοώ Παρουσιάζω Διδακτικές ώρες: 5 Α Τάξη Διαφορά μίας πρότασης από μία φράση Η αλήθεια μίας πρότασης Διαφορά μεταξύ αντίφασης και αντίθεσης Διαφορά μεταξύ αντίθεσης και άρνησης Ορισμός του πεδίου του λόγου Καθορισμός συλλογιστικής διαδικασίας Καθορισμός κανόνων εγκυρότητας συλλογισμού Όρια συλλογιστικής εγκυρότητας Έλεγχος αλήθειας συλλογιστικού συμπεράσματος Καθορισμός αποδεικτικής συλλογιστικής διαδικασίας Τα παράδοξα Διάκριση μεταξύ τυχαίας και αυτοματοποιημένης διαδικασίας Εντοπισμός ενδεχόμενων καταστάσεων ενός συστήματος Συμβολικές καταγραφές των καταστάσεων ενός συστήματος Έκφραση των συλλογισμών σε συμβολική γλώσσα Ορισμός του πεδίου αναφοράς Μαθηματική έκφραση της άρνησης, σύζευξης και διάζευξης Άλγεβρα του Boole, συμβολική γραφή (προτάσεις, συμβολισμοί, γραμματικοί, συντακτικοί κανόνες και συμπερασματικοί κανόνες) Λειτουργικές αρχές μηχανής Turing Συμβολική γλώσσα μηχανής και εκτέλεση υπολογισμών Δυαδική έκφραση αριθμών και γραμμάτων, όρια Κωδικοποίηση λέξεων, διατύπωση συλλογισμών στο δυαδικό αλφάβητο Εκτέλεση λογικών και αριθμητικών πράξεων στο δυαδικό σύστημα Διαδραστικά εργαλεία ως ερεθίσματα παρατήρησης και προβληματισμού. Ο διάλογος μεταξύ των μαθητών οδηγεί στην αναζήτηση των αιτίων που κρύβονται πίσω από τα φαινόμενα και οι μαθητές παρουσιάζουν τα συμπεράσματά τους μέσω συνθετικής εργασίας στους συμμαθητές τους. 84

2.3 Β Λυκείου Το μάθημα της Πληροφορικής στη Β Λυκείου προτείνεται να διέπεται από το πέρασμα στην Τεχνολογία (μηχανές της λογικής) ως τους αλγόριθμους και την πολυπλοκότητά τους ώστε να αναδείξουν: τις βασικές αρχές της λειτουργίας των λογικών πυλών, τους τρόπους οργάνωσης και δόμησης των δεδομένων και τους τρόπους καταχώρισης των δεδομένων στη μνήμη τους τρόπους ανάπτυξης απλών αλγοριθμικών διαδικασιών, να αποκαλύψουν τον αλγόριθμο του Konigsberg καθώς και τον αντίστοιχο του πύργου του Ανόι την πολυπλοκότητα στην οποία οδηγούν απλοί αλγόριθμοι, να βρουν τρόπους αναζήτησης και εφαρμογής ευρετικών αλγορίθμων και να οδηγηθούν στην επιλογή κριτηρίων βέλτιστης χωροθέτησης. Ακολουθεί το προτεινόμενο περίγραμμα του αναλυτικού προγράμματος για τη Β Λυκείου (Πίνακας 2): Ενότητες Το πέρασμα στην Τεχνολογία (μηχανές της λογικής) Διδακτικές ώρες (ενδεικτικά): 8 Αλγόριθμοι και προγραμματισμός ( η τέχνη του υπολογισμού) Διδακτικές ώρες: 12 Πίνακας 2: Περίγραμμα ΑΠΣ Β Λυκείου Β Τάξη Μετουσίωση λογικών πράξεων σε λειτουργικές Εκτέλεση λογικών πράξεων με τις πύλες Συνδεσμολογία λογικών πυλών Διαμόρφωση και λειτουργία λογικού κυκλώματος Συναρτήσεις εκτέλεσης λογικών πράξεων Έλεγχος αξιοπιστίας επεξεργασίας δεδομένων Αποθήκευση δεδομένων Χαρακτηριστικά αλγοριθμικής διαδικασίας Σχεδιασμός βημάτων αλγορίθμου Κωδικοποίηση αλγοριθμικής διαδικασίας Το πρόβλημα του Konigsberg Μαθηματική διατύπωση του προβλήματος Κατασκευή αλγορίθμου για την επίλυση του Κωδικοποίηση αλγορίθμου Konigsberg Αλγόριθμος μεταφοράς δίσκων (πύργος του Ανόι) Κωδικοποίηση αλγορίθμου Προγραμματισμός αλγορίθμου 85

Αλγόριθμοι και πολυπλοκότητα (άγνωστοι αλγόριθμοι) Διδακτικές ώρες: 15 Παρατηρώ Κατανοώ Παρουσιάζω Διδακτικές ώρες: 5 Αλγόριθμος εξέλιξης ενός πληθυσμού Εκτίμηση βαθμού πολυπλοκότητας Τοπολογικά και δυναμικά χαρακτηριστικά Σχεδιασμός και δομή λαβύρινθου Σχεδιασμός και κωδικοποίηση αλγορίθμου διεξόδου Κριτήρια χωροθέτησης και ταξινόμησης αντικειμένων Σχεδιασμός και κωδικοποίηση αλγορίθμου χωροθέτησης Διαδραστικά εργαλεία ως ερεθίσματα παρατήρησης και προβληματισμού. Ο διάλογος μεταξύ των μαθητών οδηγεί στην αναζήτηση των αιτίων που κρύβονται πίσω από τα φαινόμενα και οι μαθητές παρουσιάζουν τα συμπεράσματά τους μέσω συνθετικής εργασίας στους συμμαθητές τους. 2.4 Γ Λυκείου Τέλος, το μάθημα της Πληροφορικής στην Γ Λυκείου προτείνεται να διέπεται από το διακριτό και συνεχές (αναλογικό και ψηφιακό σήμα) ως τους υπολογιστές του μέλλοντος ώστε να αναδείξουν: τα χαρακτηριστικά της ψηφιοποίησης (π.χ. εικόνων) καθώς και διαδικασία μετατροπής του συνεχούς σε διακριτού, και αντίθετα τη συνύπαρξη ανθρώπου και μηχανής με τη Ρομποτική, τη συνύπαρξη μηχανής με μηχανή στο πλαίσιο της αισθητοποίησης και στη συνύπαρξη ανθρώπου με άνθρωπο στο πλαίσιο της επικοινωνίας τις βασικές αρχές της εικονικής πραγματικότητας, τη διαδικασία ευφυών υπολογιστικών συστημάτων και τέλος να προβληματιστούν ως προς το εφικτό της κατασκευής κβαντικού υπολογιστή. Ακολουθεί το περίγραμμα του αναλυτικού προγράμματος για την Γ Λυκείου (Πίνακας 3): Ενότητες Διακριτό και συνεχές (αναλογικό και ψηφιακό) Διδακτικές ώρες (ενδεικτικά): 8 Πίνακας 3: Περίγραμμα ΑΠΣ Γ Λυκείου Γ Τάξη Χαρακτηριστικά ψηφιακού αρχείου (εικόνας, ήχου κ.ά.) Κωδικοποίηση ψηφιακού αρχείου Αποθήκευση στη μνήμη του υπολογιστή Χαρακτηριστικά ψηφιακού σήματος Ανάγκη μετατροπής αναλογικού σε ψηφιακό σήμα Αποκωδικοποίηση ψηφιακού σήματος (σε αναλογικό) Ευκρίνεια αναλογικού σήματος 86

Άνθρωπος και μηχανή (η αλληλεπίδραση) Διδακτικές ώρες: 15 Προσβλέποντας στο μέλλον Διδακτικές ώρες: 7 Παρατηρώ Κατανοώ Παρουσιάζω Διδακτικές ώρες: 10 Βασικά χαρακτηριστικά ρομπότ Σχεδιασμός μηχανικού μέρους ρομπότ Ρομπότ και αντίληψη περιβάλλοντος Προγραμματισμός λειτουργιών ρομπότ Διαφορά ρομπότ από αυτόματο Βασική αρχή λειτουργίας αισθητήρων Κωδικοποίηση προσλαμβανόμενων πληροφοριών Σχεδιασμός αισθητήρα Πρωτόκολλο επικοινωνίας Αρχές κατασκευής και λειτουργίας τοπικού δικτύου Αξιοπιστία κατά τη μεταφορά δεδομένων Εικονική πραγματικότητα Χαρακτηριστικά τρισδιάστατης εικόνας (ή ήχου) Τεχνητή νοημοσύνη Κβαντικοί υπολογιστές Διαδραστικά εργαλεία ως ερεθίσματα παρατήρησης και προβληματισμού. Ο διάλογος μεταξύ των μαθητών οδηγεί στην αναζήτηση των αιτίων που κρύβονται πίσω από τα φαινόμενα και οι μαθητές παρουσιάζουν τα συμπεράσματά τους μέσω συνθετικής εργασίας. 3. Η Πληροφορική ως μάθημα κατεύθυνσης σε Β & Γ Λυκείου Η θεωρητική πλευρά του μαθήματος κατεύθυνσης δύναται να καλυφθεί από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος μπορεί να αναφέρεται στις ενότητες Ανάλυση Προβλήματος και Σχεδίαση αλγορίθμου, όπου η έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη δεξιοτήτων αλγοριθμικής προσέγγισης των προβλημάτων. Το δεύτερο μέρος αφιερώνεται στην υλοποίηση προγραμμάτων τόσο σε περιβάλλον γλωσσών προγραμματισμού υψηλού επιπέδου όσο και σε αντικειμενοστραφές. Σημαντικό σημείο επίσης αποτελεί το να γνωρίσουν την Πληροφορική οι μαθητές που θα την ακολουθήσουν στις σπουδές τους, εκτός από τη χρήση της ως εργαλείου σε άλλες επιστήμες. Μελετώντας τα περιγράμματα των αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών για το γνωστικό αντικείμενο (Πλαίσιο Σπουδών Πληροφορικής, 2004) και ειδικά το αντίστοιχο ΑΠΣ του Μαθήματος Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον Γ Λυκείου (ΑΠΣ ΑΕΠΠ, 1999), σε συνδυασμό με το δεδομένο ότι είναι μάθημα κατεύθυνσης, το οποίο εξετάζεται σε πανελλαδικό επίπεδο εδώ και δέκα χρόνια, προτείνεται το μάθημα να διδάσκεται από τη Β Λυκείου. Καθώς θεωρείται επιβεβλημένη η διδασκαλία του μαθήματος της Πληροφορικής σε Β και Γ Λυκείου σε 2 δίωρα μαθήματα εβδομαδιαίως, όπου το ένα δίωρο θα απευθύνεται στο σύνολο των μαθητών, το δε δεύτερο στους μαθητές οι οποίοι ακολουθούν Θετική ή Τεχνολογική κατεύθυνση, το προτεινόμενο περίγραμμα του 87

αναλυτικού προγράμματος για τις τάξεις Β και Γ Λυκείου ως προς την ήδη υπάρχουσα τεχνολογική κατεύθυνση παρατίθεται εν είδει παραρτήματος. Τέλος, η πρόταση κατατίθεται έτσι ώστε να χρησιμοποιηθεί για τη συγγραφή αναλυτικού προγράμματος σπουδών με εφαρμογή σε όλες τις τάξεις του διαγγελθέντος Νέου Λυκείου, ως μάθημα γενικής παιδείας και αποδέκτες το μαθητικό δυναμικό και των τριών τάξεων, όπως και ως μάθημα για τους μαθητές της αντίστοιχης κατεύθυνσης της Β και Γ τάξης. Βιβλιογραφία Eurydice (2010). Key Data on Information and Communication Technology in Schools in Europe. Retrieved 5 January 2011 from http://eacea.ec.europa.eu/ education/eurydice/documents/key_data_series/048en.pdf. The ACM Computing Classification System (1998 Version) Valid through 2011. Retrieved 5 January 2011 from http://portal.acm.org/ccs.cfm?part=author&coll= portal&dl=guide. ΑΠΣ (1999) του μαθήματος Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον Γ Λυκείου, ΦΕΚ τ.β /345/13-4-1999. ΔΕΠΠΣ (2003). Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών. Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2009 από http://www.pischools.gr/programs/depps. Ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια Βικιπαίδεια (2011). Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2011 από http://el.wikipedia.org/wiki/ Πληροφορική. Εστία Επιστημών Πάτρας (2010). Πάτρα: Κέντρο Παιδείας Επιστημών. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2011 από http://www.eduscience.gr/informatics/ Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, Τμήμα Πληροφορικής. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2011 από http://athena.pi.ac.cy/pliroforiki/index.htm. Πλαίσιο σπουδών Πληροφορικής (2004). Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2011 από http://www.pi-schools.gr/content/index. php?lesson_id=1&ep=59. Πνευματικός, Σ. (2010). Από τη Λογική του Αριστοτέλη στη λογική του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή. Πάτρα: Εκδόσεις ΚΠΕ. 88

Τάξεις Β κατεύθυνσης (Διδακτικές Ώρες: 50) Γ κατεύθυνσης (Διδακτικές Ώρες: 50) Ενότητες ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΛΟΓΙΚΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 1. Εισαγωγή στον προγραμματισμό Τι είναι πρόγραμμα. Κύκλος ανάπτυξης προγραμμάτων 2. Αλγόριθμοι Λογικά Διαγράμματα Ακολουθιακή δομή Δομή διακλάδωσης Επαναληπτική δομή Υποπρογράμματα Πίνακες 3. Τελική εργασία (Project) 4. Επαναλήψεις ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 1. Επανάληψη ύλης Β Λυκείου 2. Κωδικοποίηση Δομή του προγράμματος Βασικοί τύποι δεδομένων Είσοδος - έξοδος δεδομένων Σφάλματα στον προγραμματισμό Ενσωματωμένες Συναρτήσεις Εκφράσεις και προτεραιότητα πράξεων Μαθηματικές Λογικές Δομή Διακλάδωσης (εντολές υπό συνθήκη) απλές σύνθετες πολλαπλή διακλάδωση Επαναληπτική Δομή Τύποι δεδομένων οριζόμενοι από το χρήστη (µόνο για δημιουργία πίνακα) Συναρτήσεις Διαδικασίες Πίνακες Ταξινόμηση - Αναζήτηση 3. Επαναλήψεις 89