ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΗΜΕΡΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 2014 ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ / ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Ιωάννης Τσιριγωτάκης Επικεφαλής Επιθεωρητής Συστημάτων Διαχείρισης DVM, MBA-TQM, MPH, c.phd Πειραιάς, 12/5/2014
Εισαγωγικά & Βιογραφικά στοιχεία Γιάννης Τσιριγωτάκης : Απόφοιτος του 8 ου κύκλου του MBA- TQM του Πενεπιστημίου Πειραιώς Λοιπό επιστημονικό υπόβαθρο: Κτηνίατρος Α.Π.Θ. με κατεύθυνση Υγιεινή και Τεχνολογία τροφίμων, Μεταπτυχιακό στην Δημόσια Υγεία- Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και Υποψήφιος Διδάκτορας στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Επαγγελματική ταυτότητα: Επικεφαλής επιθεωρητής σε Συστήματα Διαχείρισης της Ποιότητας και Ασφάλειας των τροφίμων (ISO 9001, ISO 22000, IFS, BRC, FSSC, GLOBALGAP, ORGANIC) και Επικεφαλής Εκπαιδευτής (IRCA Approved)
Εισαγωγή Οι φορείς πιστοποίησης αποτελούν ένα σημαντικό κλάδο απασχόλησης των επιστημόνων του χώρου της Διαχείρισης της Ποιότητας Δεν μπορούν να αποτελέσουν τον πρώτο σταθμό της σταδιοδρομίας ενος σχετικού επιστήμονα αλλά ένα μετέπειτα στάδιο της σταδιοδρομίας τους λόγω των ειδικών απαιτήσεων των προτύπων Οι φορείς πιστοποίησης έχουν όπως όλες οι επιχειρήσεις διαβαθμίσεις ανάλογα με το πόσες διαπιστεύσεις έχουν, το πελατολόγιο τους και το brand που έχουν χτίσει Η πλειοψηφία των υπηρεσιών που παρέχουν ανήκει στις υπηρεσίες του προαιρετικού τομέα Η HellasCert αριθμεί σήμερα περί τα 32 μέλη (διαπιστευμένοι φορείς)
Κλάδος τροφίμων και Υπηρεσίες Ποιότητας Ο κλάδος των τροφίμων αποτελεί ίσως τον σημαντικότερο κλάδο της ελληνικής οικονομίας μαζί με τον τουρισμό Οι προσπάθειες ανάκαμψης της οικονομίας της χώρας μας στηρίζονται κυρίως στον Αγροδιατροφικό τομέα και στον Τουρισμό Αποτελεί τον πιο εξαγωγικό κλάδο με μεγάλη ποικιλία προϊόντων που εξάγονται σε πολλές χώρες Συνδέεται άρρηκτα με την εφαρμογή και πιστοποίηση συστημάτων διαχείρισης της ποιότητας και της ασφάλειας των τροφίμων Υπάρχουν νομικές απαιτήσεις σχετικά με την εφαρμογή συστημάτων (π.χ. HACCP) αλλά και ισχυρές απαιτήσεις πελατών σχετικές με την διαχείριση της ποιότητας & ασφάλειας
Κλάδος τροφίμων και Υπηρεσίες Ποιότητας Οι επιχειρήσεις τροφίμων είναι υποχρεωμένες από την νομοθεσία να εφαρμόζουν σύστημα HACCP Για να είναι σε θέση να πουλάνε στις τοπικές αλυσίδες του λαινεμπορίου πρέπει βάσει των απαιτήσεων της αγοράς να εφαρμόζουν τουλάχιστον πιστοποιημένο σύστημα ISO 22000 και προσφάτως FSSC 22000 Οι εταιρείες που εξάγουν στις χώρες της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης, στις ΗΠΑ και στον Καναδά υποχρεώνονται από τις διεθνείς αλυσίδες των super markets να εφαρμόζουν τα ιδιωτικά διεθνή πρότυπα IFS & BRC Υπάρχουν πρότυπα διαχείρισης της ασφάλειας και ποιότητας των τροφίμων από την πρωτογενή παραγωγή έως το ράφι του σουπερ μαρκετ
Κλάδος τροφίμων και Υπηρεσίες Ποιότητας Τα πρότυπα που εφαρμόζονται εξελίσσονται συνεχώς καλύπτοντας τις ανάγκες των επιχειρήσεων και ιδίως αυτές των λιανεμπόρων (private label) Υπάρχει η τάση για την εφαρμογή πιο εξειδικευμένων προτύπων Επίσης στα πιο εξειδικευμένα πρότυπα που αφορούν συνήθως πιστοποίηση προϊόντος και όχι συστήματος υπάρχουν αυξημένες απαιτήσεις για τους επιθεωρητές Πρότυπα όπως GLOBALG.A.P., IFS, BRC οι επιθεωρητές μπορούν να εγκριθούν μόνο μετά από εξετάσεις που πραγματοποιούνται από αυτούς τους οργανισμούς
Κλάδος τροφίμων και Υπηρεσίες Ποιότητας
Απαιτήσεις για Επιθεωρητές Συστημάτων Διαχείρισης Ποιότητας & Ασφάλειας Τροφίμων Γνωστικό Υπόβαθρο: Βασικό πτυχίο, μεταπτυχιακοί τίτλοι, μετεκπαιδευτικά σεμινάρια Εκπαίδευση στα Συστήματα Διαχείρισης βάσει κάποιων ελάχιστων κριτηρίων (π.χ. Σεμινάρια Επιθεωρητών IRCA Approved) Επαγγελατική εμπειρία τουλάχιστον 2 ετών σε υπεύθυνες θέσεις διαχείρισης της ποιότητας Στα πιο εξειδικευμένα πρότυπα (IFS, BRC) υπάρχει η απαίτηση σε κάθε πεδίο που εγκρίνεται ο επιθεωρητής να έχει εμπειρία 2 ετών ή να έχει πραγματοποιήσει 10 τουλάχιστον επιθεωρήσεις (με την προϋποθεση ότι θα περάσει επιτυχώς τις εξετάσεις)
Δεξιότητες των επιθεωρητών Είναι εξίσου σημαντικές με τα τυπικά προσόντα Ο επιθεωρητής πρέπει να μπορεί να διαχειριστεί δύσκολες καταστάσεις που προκύπτουν ισορροπώντας μεταξύ του επιθεωρούμενου και των απαιτήσεων ή/και των πελατών Πρέπει να είναι ικανός να διαχειριστεί τον περιορισμένο χρόνο που έχει στην επιθεώρηση με τον αποδοτικότερο τρόπο Καλός ακροατής, παρατηρητής και ικανός να θέτει τις κατάλληλες ερωτήσεις στους επιθεωρούμενους Επαλήθευση των απαιτήσεων στην πράξη μέσω συνεντεύξεων και αντικειμενικών αποδείξεων Γνώστης του πεδίου που επιθεωρεί και συνεχής ανανέωση των γνώσεων και των πηγών του (π.χ. Νομοθεσία)
Δεξιότητες των επιθεωρητών Να μην εκφράζει τις προσωπικές του απόψεις αλλά να σέβεται τις απαιτήσεις των προτύπων πιστοποίησης Να είναι ικανός να παρουσιάζει τα ευρήματα χωρίς να προκαλεί πρόβληματα στην επιχείρηση και να μπορεί να αξιολογεί τις διορθωτικές ενέργειες Να μπορεί να αξιολογεί και να σέβεται τις ιδιαιτερότητες διαφόρων γεωγραφικών περιοχών χωρίς να μειώνει την ποιότητα της επιθεώρησης Να μην είναι δογματικός και να παρουσιάζει τα ευρήματα την ώρα της επιθεώρησης και κατά το κλείσιμο αυτής
Εξέλιξη των Σχημάτων Πιστοποίησης Τάση για πιο εξειδικευμένα Σχήματα Πιστοποίησης Εξυπηρέτηση ειδικών αναγκών και απαιτήσεων των οργανισμών που τα διαχειρίζονται και τα χρησιμοποιούν Αύξηση των επιθεωρήσεων 2 ου μέρους με την διεξαγωγή πολύ εξειδικευμένων ελέγχων : 1. Επιθεωρήσεις σε προμηθευτές της επιχείρησης (με προειδοποίηση ή χωρίς) 2. Επιθεωρήσεις σε καταστήματα λιανικής για λογαριασμό της ίδιας της εταιρείας 3. Mystery customer/mystery guest 4. Χρήση μη γνωστοποιημένων μεθόδων μέτρησης στην εφοδιαστική αλυσίδα (π.χ. Κρυφά καταγραφικά)
Εξέλιξη των Σχημάτων Πιστοποίησης Οι επιθεωρητές δεν εγκρίνονται μόνο από τον φορέα πιστοποίησης και από τον φορέα διαπίστευσης αλλά και από τον οργανισμό που ελέγχει το σχήμα πιστοποίησης Σημαντικότερος γι αυτά τα σχήματα πιστοποίησης είναι ο επιθεωρητής παρά τον φορέα πιστοποίησης Συστηματική παρακολούθηση της ικανότητας των επιθεωρητών και calibration training σε τακτά χρονικά διαστήματα
Πρότυπα & Σχήματα Πιστοποίησης 1. Σύστημα πιστοποίησης (certification system): κανόνες διαδικασιών και διαχείρισης για την διεξαγωγή αξιολόγησης συμμόρφωσης που οδηγεί στην επίτευξη πιστοποίησης και στην διατήρηση της 2. Σχήμα Πιστοποίησης (certification scheme): ένα σύνολο απαιτήσεων για την διαδικασία πιστοποίησης ώστε να διαπιστωθεί η συμμόρφωση έναντι ενός προτύπου πιστοποίησης. Περιέχει κανονιστικά έγγραφα για τους φορείς πιστοποίησης και τους φορείς διαπίστευσης 3. Πρότυπο (Standard) : τεκμηρίωση (έγγραφα) έναντι της οποίας κάτι μπορεί να μετρηθεί, κριθεί ή αξιολογηθεί.
Παρούσα κατάσταση Ελλάδα : Υπάρχει κορεσμός σε μεγάλο βαθμό στον χώρο των επιθεωρήσεων και πιστοποιήσεων διότι εφαρμόζονται αρκετά χρόνια Η τάση για εξαγωγές έχει ενισχύσει την εφαρμογή ειδικών προτύπων (IFS, BRC) Ισχυρός ανταγωνισμός Δυνατότητα επέκτασης στις αναπτυσσόμενες χώρες (Βαλκανικές χώρες, Βόρεια Αφρική, Τουρκία, Ασιατικές χώρες) Ευρώπη : Στις βόρειες και κεντρικές ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει αρκετά μεγάλο ενδιαφέρον και ζήτηση Στροφή στην χρήση πιο εξειδικευμένων προτύπων και σχημάτων πιστοποίησης
TÜV NORD GROUP - TÜV HELLAS TÜV HELLAS - μέλος του Γερμανικού TÜV NORD GROUP: 7ος μεγαλύτερος Οργανισμός Επιθεώρησης και Πιστοποίησης στον κόσμο 10.000 άτομα προσωπικό κύκλος εργασιών περίπου στα 9 δισ. ευρώ (στοιχεία 2012) παρουσία σε 70 χώρες στην Ευρώπη, την Ασία, την Αμερική και την Αφρική. TÜV NORD Group locations TÜV Rheinland Group TÜV Saarland TÜV SÜD Group TÜV Thuringia
TÜV NORD International TÜV NORD International market regions
TÜV NORD GROUP: Κύκλος Εργασιών (1992-2012) 9000 8.500 8.300 8.700 8.900 9.000 8000 7000 7.130 Euro/1.000 6000 5000 4000 3000 2.132 2.847 2.768 2.898 3.845 3.550 3.852 4.700 5.075 5.069 5.480 2000 1000 378 724 1.183 1.336 0 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012*
TÜV HELLAS - Προσφερόμενες Υπηρεσίες Συστήματα Διαχείρισης σε όλο το εύρος της βιομηχανίας και των υπηρεσιών Ποιότητα ISO 9001:2008 AS /EN 9100, 9110, 9120 EN 15038 : 2006 ISO 29990 : 2010 ELOT 1433 EN 15733 :2009 ISO / TS 16949:2009 Πληροφορική ISO 27001 : 2008 ISO / IEC 20000 BS 25999:2006 Περιβάλλον ISO 14001: 2004 ISO 50001:2011 EMAS III CO2 FOOTPRINT Ιατροτεχνολο γικά Προϊόντα Καλλυντικά ISO 13485:2003, ΦΕΚ 32B/2004 ISO 22716:2008 Υγεία & Ασφάλεια Εργαζομένων OHSAS 18001:2007 ΕΛΟΤ 1801:2008 Διαχειριστική Επάρκεια ΕΛΟΤ 1429 ΕΛΟΤ 1435 Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη SA 8000, GRI DS -26001
TÜV HELLAS - Προσφερόμενες Υπηρεσίες Αγρο-διατροφικός Τομέας Πρωτογενής Τομέας GlobalGap Agro 2.1, 2.2 Agro 3.1, 3.2, 3.3, 3.4) Ασφάλεια Τροφίμων ISO 22000:2005 HACCP FSCC 22000 IFS BRC BRC IOP FAMI QS QS Βιολογικά Προϊόντα Ιδιωτικά Πρωτόκολλα Ιχνηλασιμότητα στη Βιομηχανία Τροφίμων Παραγωγή Διανομή Ζωοτροφών Ελεγχόμενων ως προς GMO Επιθεωρήσεις 2 ου μέρους
Προσωπική Εμπειρία Ενδεικτικές επιθεωρήσεις πιστοποίησης έναντι των σχημάτων ISO 9001, ISO 22000, FSSC 22000, IFS, BRC, GLOBALG.A.P. Aquaculture, Organic σε διαφορετικούς τομείς και χώρες Πρωτογενής Τομέας: Ιχθυοκαλλιέργεια (Ελλάδα, Κύπρος, Πολωνία, Τυνησία), Εκτροφή λοιπών ζώων Βιομηχανία επεξεργασίας τροφίμων όπως γαλακτοβιομηχανίες, βιομηχανίες κρέατος και αλλαντικών σε Ελλάδα, Κύπρο, Τουρκία, Σερβία, Βοσνία, Κροατία, Ιταλία, Ταϋλάνδη Επιθεωρήσεις 2 ου μέρους σε προμηθευτές μεγάλων αλυσίδων π.χ. REWE, LIDL, AB ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ, CARREFOUR σε Ελλάδα, Μαρόκο, Βουλγαρία
Προσωπική Εμπειρία Απροειδοποίητες επιθεωρήσεις 2 ου μέρους στα καταστήματα λιανικής μεγάλων αλυσίδων Super Markets Επιθεωρήσεις πιστοποίησης σε ξενοδοχειακές μονάδες και σε υπηρεσίες catering Mystery guest σε ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων για λογαριασμό της HELEXPO και βράβευση των καλύτερων Υπηρεσίες εκπαίδευσης (ενδοεπιχειρησιακά και ανοικτά σεμινάρια) εγκεκριμένα από διεθνείς οργανισμούς όπως ο IRCA (παράδειγμα Εκπαίδευση στελεχών της Carrefour στην Αίγυπτο, Εκπαίδευση των Διευθυντών Ποιότητας της ALPLA USA στην Ατλάντα των ΗΠΑ) Επιθεωρήσεις παρουσία του Φορέα Διαπίστευσης
Απόψεις Ο χώρος των υπηρεσίων διαχείρισης της ποιότητας παρουσιάζει σχετικό κορεσμό αλλά συνεχίζει να υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για έμπειρα στελέχη Γίνεται σημαντική εξαγωγή υπηρεσιών στο εξωτερικό, γεγονός που πρέπει να εκτιμηθεί επαρκώς και να ενισχυθεί Υπάρχει μεγάλη ζήτηση για επαγγελματίες στον χώρο της ποιότητας σε πολλές χώρες όπως στην Αγγλία, Τουρκία και στις αναπτυσσόμενες χώρες O χώρος της Ποιότητας έχει ωριμάσει και πλέον απαιτεί μεγάλη εξειδίκευση
Μειονεκτήματα Εργασία χωρίς ωράριο και συχνά κάτω από δύσκολες συνθήκες Πολλά ταξίδια και δυσκολίες στην οργάνωση του προσωπικού χρόνου Διαρκής απαίτηση επιμόρφωσης και ενημέρωσης Επίπονη διαδικασία έγκρισης επιθεωρητή και απόκτησης πολλών πεδίων
Πλεονεκτήματα Μεγάλη εμπειρία σε πολλά διαφορετικά πεδία και τεχνολογικές προσεγγίσεις Πολύ καλή εικόνα της αγοράς και δια ζώσης κατανόηση των τάσεων Αξιοπιστία και κύρος μέσα από την καλή επαγγελματική πρακτική Δυνατότητα επίσκεψης πολλών διαφορετικών περιοχών και χωρών σε όλο τον κόσμο Απόκτηση σφαιρικής γνώσης αλλά και πολύ εξειδικευμένης πληροφορίας Συνεχής εκπαίδευση και βελτίωση
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ