ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΟΡΑΣΗ-ΑΚΟΗ-ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

Σχετικά έγγραφα
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΟΡΑΣΗ-ΑΚΟΗ-ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

Όραση Α. Ιδιότητες των κυµάτων. Ανατοµικάστοιχείαοφθαλµού. Ορατό φως

AKOH HXOΣ. ένταση. τόνος. Χροιά : πολυπλοκότητα ηχητικών κυµάτων.

Αισθητήρια όργανα Αισθήσεις

Θοδωρής Μπεχλιβάνης Αναστασία Συμεωνίδου Κατερίνα Παπά

Οπτική οδός. Έξω γονατώδες σώµα. Οπτική ακτινοβολία

Aπ. Χατζηευθυμίου Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας Μάρτιος 2018

2. Να ονομάσετε τους διαφορετικούς τύπους υποδοχέων που συναντάμε στο ανθρώπινο σώμα και να καταγράψετε τις αλλαγές που ανιχνεύουν:

ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΑΝΑΤΟΜΙΑ του ΩΤΟΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

Βιολογία. Θετικής κατεύθυνσης. Β λυκείου. ΑΡΓΥΡΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ Βιολόγος 3 ο λύκ. ηλιούπολης

ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟ ΑΚΟΗΣ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο

AKOH Απ. Χατζηευθυμίου Αν Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας Μάρτιος 2018

ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ - ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ. Tα «παράθυρα» του οργανισμού μας στον κόσμο

Συναπτική ολοκλήρωση. Η διαδικασία της άθροισης όλων των εισερχόμενων διεγερτικών και ανασταλτικών σημάτων σε ένα νευρώνα. Τετάρτη, 20 Μαρτίου 13

Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32)

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

Φυσική των οφθαλμών και της όρασης. Κική Θεοδώρου

ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Βιολογία A λυκείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος:

Τι θα προτιμούσατε; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) 25/4/2012. Διάλεξη 5 Όραση και οπτική αντίληψη. Πέτρος Ρούσσος. Να περιγράψετε τι βλέπετε στην εικόνα;

Ενίσχυση σήµατος: Η all-trans ρετινόλη δεν συντίθεται στον οργανισµό και πρέπει να λαµβάνεται µε τη τροφή (βιταµίνη Α).

Εγκέφαλος-Αισθητήρια Όργανα και Ορμόνες. Μαγδαληνή Γκέιτς Α Τάξη Γυμνάσιο Αμυγδαλεώνα

Αισθητήρια όργανα. Μιχάλης Ζωγραφάκης Σφακιανάκης Καθηγητής Εφαρμογών Νοσηλευτικής ΤΕΙ Κρήτης

Να τοποθετήσετε τις αισθήσεις στη σωστή στήλη: αίσθηση θερμού-ψυχρού, ακοή, αφή, γεύση, ισορροπία, όραση, όσφρηση, πίεση, πόνος.

Αισθητικά συστήματα. Σωματοαισθητικό σύστημα. Όραση Ακοή/Αίσθηση ισορροπίας Γεύση Όσφρηση. Αφή Ιδιοδεκτικότητα Πόνος Θερμοκρασία

Κλινική Οπτική και Διαταραχές της Διάθλασης. Σοφία Ανδρούδη Επίκουρη Καθηγήτρια Οφθαλμολογίας

Gustav Klimt, Der Stocletfries

Εισαγωγή σε οπτική και μικροσκοπία

Η ελάχιστη απαίτηση. Η κύρια λειτουργία των φωτοϋποδοχέων είναι η μετατροπή του φωτός. ενέργεια.

Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Βιοφυσική. Ενότητα 11. Μαρκοπούλου Μυρσίνη Γεωργακίλας Αλέξανδρος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ

Στοιχειώδεις Δεξιότητες στην Οφθαλμολογία

Φυσιολογικό και μυωπικό μάτι:

Αισθητήρια Όργανα. λκλλκλκλλκκκκ. Εισαγωγή. Ο Οφθαλµός Οφθαλµικός Βολβός Τοιχώµατα του Βολβού Οι Μύες του ΟΦθαλµού Οσφρητικές Φλοιός

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα

ΟΦΘΑΛΜΟΣ

Εργαστηριακή εξάσκηση στις διαταραχές κίνησης και οπτικής αντίληψης. Χειμερινό εξάμηνο Διδάσκων:Ανάργυρος Καραπέτσας

Το όργανο της ακοής και της ισορροπίας.

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα

ΌΡΑΣΗ. Εργασία Β Τετράμηνου Τεχνολογία Επικοινωνιών Μαρία Κόντη

ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ. Οι αισθήσεις είναι 5, όσφρηση, γεύση, αφή, όραση, ακοή. Τα αντίστοιχα αισθητήρια όργανα είναι: ρίς, γλώσσα, δέρμα, οφθαλμός, ούς.

Συστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση

Τι είναι το γλαύκωμα;

Συστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση

Κεφάλαιο 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑ 10ο ΜΕΡΟΣ A ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

1 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΕΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

Γνωστική-Πειραµατική Ψυχολογία

Σκοπός του μαθήματος είναι ο συνδυασμός των θεωρητικών και ποσοτικών τεχνικών με τις αντίστοιχες περιγραφικές. Κεφάλαιο 1: περιγράφονται οι βασικές

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ 10 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ-ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΑ Β

Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί

ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΟΡΑΣΗΣ ΟΠΤΙΚΗ ΟΔΟΣ. Παναγούλη Ελένη, MD, PhD, Επ.Συνεργάτης Εργαστηρίου Ανατομίας

ΠΩΣ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΑΣΤΕ ΤΟΝ ΗΧΟ ΟΜΑΔΑ Β

Γκύζη 14-Αθήνα Τηλ :

AΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1. ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ- ΑΙΣΘΗΣΗ

Τι είναι η ωχρά κηλίδα;

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΥΝΕΧΩΝ ΦΑΣΜΑΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΗΣ & ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΣΤΕΡΕΟΥ

ΠΟΥ ΔΙΑΔΙΔΕΤΑΙ ΤΟ ΦΩΣ

Εγκεφαλικές συζυγίες. Μαρία Σουλή Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΜΥΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Συστήµατα Αισθήσεων Σωµατικές Αισθήσεις

ΤΟ ΟΥΣ Έξω Μέσο Έσω

Διάλεξη 10η Διαταραχές Αισθητηρίων

Τι είναι το γλαύκωμα;

Ανατομία - φυσιολογία του οφθαλμού. Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική ΑΠΘ - ΑΧΕΠΑ

2. Ο οφθαλμός ως οπτικό σύστημα

Οπή Ωχράς Κηλίδας. Τι είναι οπή της ωχράς;

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Φωτοτεχνία. Ενότητα 1: Εισαγωγή στη Φωτομετρία

στοιχεία ανατομικής του συστήματος της ακοής και της ισορροπίας

ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΕΠΑ.Λ. Β 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Δx

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΟΠΤΙΚΗ. Ερωτήσεις κλειστού τύπου. Ερωτήσεις ανοικτού τύπου

Συστήματα Πολυμέσων. Ενότητα 4: Θεωρία Χρώματος. Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Τμήμα Πληροφορικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΑΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟΣ - ΠΡΕΣΒΥΩΠΙΑ

A4. Η δύναμη επαναφοράς που ασκείται σε ένα σώμα μάζας m που εκτελεί

Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου)

Βιολογία. Θετικής κατεύθυνσης Β τάξη. Επιλογή ερωτήσεων από το φυλλάδιο του ΚΕΕ. Επιμέλεια ΑΡΓΥΡΓΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ 3ο Λύκειο Ηλιούπολης

ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Τίτλος: Διορθωτικά Γυαλιά Οράσεως. Ηλικία: Χρόνος: 90 Λεπτά (2 Μαθήματα) Θέματα: Διορθωτικά Γυαλιά οράσεως , χρονών

ΑΝΑΤΟΜΙΑ- ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΟΔΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΠΕΔΙΩΝ. Δρ Ρούγγας Κων., MD, FEBOph. Δντής Οφθ/κής Κλινικής Νοσ.

Β ΛΥΚΕΙΟΥ - ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Νευροαισθητήρια Βαρηκοΐα

3. Να συμπληρώσετε κατάλληλα τα μέρη από τα οποία αποτελείται ένας νευρώνας.

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 19/02/17 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΑΡΧΩΝ ΜΑΡΚΟΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 Ο. Αισθήσεις και αισθητήρια όργανα ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Ι Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ

Κινητικό σύστηµα. Κινητικός φλοιός

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Αντικείµενο εξέτασης: Όλη η διδακτέα ύλη Χρόνος εξέτασης: 3 ώρες

ΘΟΡΥΒΟΣ. Λεοτσινίδης Μιχάλης Καθηγητής Υγιεινής

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

ΟΕΦΕ 2009 Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΦΥΣΙΚΗ

ΑΡΧΗ ΤΗΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ-Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Φυσική Θετικής και Τεχνολογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου ΓΡΑΠΤΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ 2009

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΓΡΑΜΜΙΚΩΝ ΦΑΣΜΑΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΑΕΡΙΩΝ

Κεφάλαιο 6 ο : Φύση και

ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟΥ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙ ΟΥΣ

«Η ομορφιά εξαρτάται από τα μάτια εκείνου που τη βλέπει»

Transcript:

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΟΡΑΣΗ-ΑΚΟΗ-ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

ΟΡΑΣΗ Οι φωτοϋποδοχείς είναι ευαίσθητοι σε μικρό φάσμα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας το οποίο ονομάζεται ορατό φως και το μήκος κύματος βρίσκεται ανάμεσα στα 400 και 700 nm Μέσα στα όρια του ορατού φάσματος ακτινοβολία με διαφορετικό μήκος κύματος γίνεται αντιληπτή ως διαφορετικό χρώμα 2

3

ΟΡΑΣΗ Η ποσοτητα του ορατού φωτός εξαρταται από το μέγεθος της κόρης Το είδωλο ενός αντικειμενου στον αμιφιβληστροειδή σχηματίζεται ανεστραμμενο 4

ΟΡΑΣΗ O κερατοειδής παίζει σημαντικό ρόλο στην εστίαση των εικόνων στον αμφιβληστροειδή, οι λεπτές όμως ρυθμίσεις σχετικά με την εστίαση των αντικειμένων εκτελούνται με μεταβολές στη κυρτότητα του φακού Η προσαρμογη του φακού για την εστίαση κοντινών αντικειμένων εξαρτάται από το ακτινωτό σωμα, τον ακτινωτό μυ και τις ακτινωτές ίνες 5

Το σχήμα του φακού ελέγχεται από τη τάση που ασκεί σ αυτόν ο ακτινωτός μυς. 6 Η τάση του ακτινωτού μυός στο φακό ασκείται με τις ακτινωτές ίνες.

ΟΡΑΣΗ Όταν χρειάζεται να εστιάσει ο φακός σε μακρινά αντικείμενα ασκείται τάση στο φακό ο οποίος λαμβάνει επίπεδο σχήμα 7

Πρεσβυωπία 8 Αδυναμία εστιασης κοντινων αντικειμένων Απωλεια της ικανότητας του φακού να εστιαζει λόγω ηλικίας

Υδατοειδές υγρό 9 Το ακτινωτό σώμα αποτελείται από τον ακτινωτό μυ και τις ακτινωτές αποφύσεις Τρεις λειτουργίες: εστίαση εικόνας, έκκριση υδατοειδούς υγρού και συντήρηση του συνδετικού ιστού που συγκρατεί το φακό. Λειτουργια υδατοειδούς υγρού: μεταφορα θρεπτικων ουσίων στο φακό και τον κερατοειδή και απομάκρυνση τοξινών Στο ακτινωτό σώμα δρουν πολλά φάρμακα κατά του γλαυκώματος

Γλαύκωμα Αυξηση ενδοφθάλμιας πίεσης (>21mmHg) καταστροφη κυτταρων αμφιβληστροειδούς βλαβη οπτικού νευρου 10

Καταρρακτης 11 Θόλωση του φακού θολή όραση, αχνά χρώματα, άλω γύρω από τα φώτα, προβλήματα με το λαμπερό φως και κακή νυχτερινή όραση συσσωματωματα πρωτεϊνών στον φακό τα οποία μειώνουν τη μετάδοση φωτός στον αμφιβληστροειδή Αίτια: γήρας, τραύμα, έκθεση σε ακτινοβολία, συγγενής, χειρουργική επέμβαση, χρηση κορτικοειδών. Παράγοντες κινδύνου: σακχαρώδη διαβήτη, κάπνισμα, παρατεταμένη έκθεση στο φως του ήλιου, αλκοολισμός.

12

Διαθλαστικές ανωμαλιες (αμετρωπίες) 13 Μυωπία (οι ακτίνες του φωτός συγκεντρώνονται μπροστά από τον φακό, αδυναμία μακρινής ορασης) Υπερμετρωπία (οι ακτίνες του φωτός συγκεντρώνονται πίσω από τον φακο, αδυναμία κοντινής ορασης) Πρεσβυωπία (δτχ ελαστικοτητας φακού, αδυναμία εστίασης κοντινων αντικειμενων) Αστιγματισμός (δτχ κερατοειδούς και φακού που παρουσιάζει ανωµαλίες στους διάφορους άξονες, εστιαση φωτός σε πολλά σημεία)

Αμφιβληστροειδής 14 Χιτώνας που καλύπτει το πίσω μέρος του οφθαλμού. Είναι υπεύθυνος για τη μετατροπή του οπτικού σήματος σε ηλεκτρικό, το οποίο στη συνέχεια θα το επεξεργαστεί ο εγκέφαλος ώστε να μετατραπεί σε εικόνα. Τα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για αυτή τη μετατροπή είναι οι φωτοϋποδοχείς. Το σήμα από τους φωτοϋποδοχείς μεταβιβάζεται στα γαγγλιακά κύτταρα μέσω των δίπολων κυττάρων και έτσι η πληροφορία φτάνει μέχρι το οπτικό νεύρο και από εκεί στον εγκέφαλο.

15

Αμφιβληστροειδής Ο αμφιβληστροειδής απορροφά το φως που φτάνει σε αυτόν με τους φωτοϋποδοχείς. Υπάρχουν δύο τύποι υποδοχέων, τα ραβδία ή ραβδιοφόρα κύτταρα και τα κωνία 16 Οι φωτοϋποδοχείς εφάπτονται στο μελάγχρουν επιθήλιο, το οποίο επικάθεται του χοριοειδή χιτώνα. Το μελάγχρουν επιθήλιο: απορροφά το φως και αποτρέπει την αντανάκλαση του πίσω στα κωνία και στα ραβδία

Τα ραβδία: Είναι περισσότερα από τα κωνία (120 εκ. vs 6 εκ.) Έχουν χαμηλό ουδό ενεργοποίησης και είναι 1000 φορές πιο ευαίσθητα στο φως Δεν ανιχνεύουν χρώμα Αυξάνεται ο αριθμός τους προς την περιφέρεια του αµφιβληστροειδή Τα κωνία: Είναι λιγότερα από τα ραβδία Είναι υπεύθυνα για την όραση των χρωμάτων Είναι υπεύθυνα για την ευκρινή όραση Εντοπίζονται κυρίως στο κεντρικό βοθρίο (ωχρά κηλίδα) Αμφιβληστροειδής 17

Αμφιβληστροειδής Οι φωτοϋποδοχείς δεν δημιουργούν δυναμικά ενεργείας αλλά ανταποκρίνονται με μεταβολές στο δυναμικό της μεμβράνης τους. Τα ραβδία εμφανίζουν μεγαλύτερη ευαισθησία στο φως και ανταποκρίνονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα φωτισμού σε σχέση με τα κωνία. Τα ραβδία αντιδρούν αργά έτσι ώστε φωτόνια που απορροφούνται σε ένα χρονικό διάστημα 100ms να αθροίζονται. Αυτό επιτρέπει στα ραβδία να ανιχνεύουν ακόμη και μικρές ποσότητες φωτός 18

Η μετατροπή της φωτεινής ενέργειας σε νευρικό σήμα στην μεμβράνη των φωτοϋποδοχέων ξεκινά με την απορρόφηση των φωτονίων από την φωτοευαίσθητη χρωστική που βρίσκεται στους δίσκους του εξωτερικού τμήματος των φωτοϋποδοχέων Οι πρωτεΐνες αυτές ανήκουν στις οψίνες. Η φωτοχρωστική των ραβδίων είναι η ροδοψίνη και των κωνίων η ιοδοψίνη. Ένα ραβδίο περιέχει περίπου 100 εκατομμύρια μόρια ροδοψίνης στο εξωτερικό του τμήμα 19

Τα μόρια της ροδοψίνης αποτελούνται από 7 διαμεμβρανικά τμήματα Μπορεί να προσομοιαστεί με έναν υποδοχέα στον οποίο ο αγωνιστής του είναι ήδη δεσμευμένος. Ο αγωνιστής στην περίπτωση αυτή είναι η ρετινάλη που προέρχεται από την βιταμίνη Α. Η ρετινάλη δεσμεύεται στο μέσον του μορίου της ροδοψίνης. Η μορφή της ρετινάλης που μπορεί να απορροφήσει φως είναι η 11-cis ρετινάλη η οποία και μετατρέπεται σε alltrans ρετινάλη 20 Η αλλαγή αυτή της ισομορφής μετατρέπει την ροδοψίνη σε μεταροδοψίνη ΙΙ.

Με το φως: η cis μορφή της ρετινάλης που είναι ανενεργός, μετατρέπεται σε trans μορφή. Το στάδιο αυτό της όρασης είναι και το μοναδικό φωτοεξαρτώμενο. Όταν η ένταση του φωτός είναι μεγάλη έχουμε γρήγορη μετατροπή της cis-ρετινάλης σε trans μορφή. Η all-trans ρετινάλη μετατρέπεται στο έξω σώμα των φωτοαισθητήρων σε alltrans ρετινόλη που στη συνέχεια μεταφέρεται στο μελάγχρουν επιθήλιο ως πρόδρομο μόριο της cis- ρετινάλης που θα ξαναχρησιμοποιηθεί. Η all-trans ρετινόλη δεν συντίθεται στον οργανισμό και πρέπει να λαμβάνεται με τη τροφή (βιταμίνη Α). Η ανεπάρκεια βιταμίνης Α προκαλεί νυκταλωπία και μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση 22

Διαφορές ραβδίων-κωνίων Μορφολογία, φωτοχρωστικές Κατανομή Ευαισθησία στο φως Τα ραβδία έχουν περισσότερους δίσκους στο εξωτερικό τους τμήμα και γι αυτό είναι πάνω από 1000 x ευαίσθητα στο φως σε σύγκριση με τα κωνία. Τα ραβδία εμφανίζουν μεγαλύτερη ευαισθησία στο φως και ανταποκρίνονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα φωτισμού σε σχέση με τα κωνία. Τα ραβδία αντιδρούν αργά έτσι ώστε φωτόνια που απορροφούνται σε ένα χρονικό διάστημα 100ms να αθροίζονται. Αυτό επιτρέπει στα ραβδία να ανιχνεύουν ακόμη και μικρέςποσότητες φωτός Για τον λόγο αυτό σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού η όραση επιτυγχάνεται με τα ραβδία. 23

Το 92% των ανδρών και το 99% των γυναικών έχουν φυσιολογική όραση χρωμάτων. 24 Υπάρχουν όμως περιπτώσεις συγγενούς έλλειψης κωνίων με κόκκινη ή πράσινη χρωστική με αποτέλεσμα να είναι προβληματική η διάκριση μεταξύ κόκκινου και πράσινου χρώματος

25

Γιατί στην αρχή δεν βλέπετε τίποτα όταν πάτε από ένα φωτεινό σε ένα σκοτεινό χώρο; Προσαρμογή στο σκοτάδι Eχουν ελαττωθεί τα μόρια ροδοψίνης Διαστολή της κόρης, εισερχόμενης ποσότητας φωτός που φτάνει στον αμφιβληστροειδή Τα πρώτα 5-7 λεπτά ελαττώνεται απότομα ο ουδός για την όραση και στην συνέχεια σταθεροποιείται Μετά το 7ο λεπτό ελαττώνεται ξανά και φτάνει σε χαμηλότερα επίπεδα μετά από 25 λεπτά. 26

Για την προσαρμογή στο σκοτάδι απαιτούνται περίπου 30 min Η προσαρμογή στο φως επιτυγάχεται γρήγορα σε χρόνο <1 min. 27

Μεταξύ των φωτοϋποδοχέων και των γαγγλιακών κυττάρων υπάρχουν τα δίπολα κύτταρα, τα οριζόντια και τα αμακρινή κύτταρα. 28 Τα κύτταρα αυτά δεν μεταδίδουν απλώς τις ώσεις από τους φωτοϋποδοχείς προς τα γαγγλιακά κύτταρα αλλά συνδυάζουν σήματα από διάφορους φωτοαισθητήρες με τέτοιο τρόπο ώστε οι ώσεις που παράγονται από τα γαγγλιακά κύτταρα να εξαρτώνται απολύτως από τα ακριβή χρονικά και χωρικά χαρακτηριστικά του φωτός που ερεθίζει τον αμφιβληστροειδή. Ο ρυθμός παραγωγής ώσεων των γαγγλιακών κυττάρων αποτελεί μέτρο της διαφοράς έντασης των φωτεινών ερεθισμάτων που ασκούνται στο κέντρο και στην περιφέρεια του αισθητηριακού πεδίου. Με τον τρόπο αυτό, πληροφορίες για μικρές διαφορές της έντασης των φωτεινών ερεθισμάτων μεταφέρονται άμεσα σε υψηλότερα κέντρα

Ωχρα κηλίδα Ελλειπτικός κίτρινος σχηματισμός κοντά στο κέντρο του αμφιβληστροειδούς του ανθρώπινου ματιού. Έχει διάμετρο περίπου 1,5 mm Δομείται από δυο ή περισσότερες στιβάδες που περιέχουν γαγγλιακά κύτταρα. Κοντά στο κέντρο της βρίσκεται το κεντρικό βοθρίο, μια μικρή περιοχή που περιέχει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση κωνίων στο μάτι και είναι υπεύθυνη για την κεντρική όραση. Το σημείο αυτό του αμφιβληστροειδούς ειδικεύεται στην οξεία όραση. 29

Ωχρα κηλίδα Το κεντρικό βοθρίο περιέχει κωνία (φωτοϋποδοχείς μεγάλης οξύτητας) σε μεγάλη πυκνότητα. Αν και η απώλεια της περιφερειακής όρασης μπορεί να περάσει απαρατήρητη για κάποιο διάστημα, οποιαδήποτε βλάβη στην ωχρή κηλίδα θα έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια της κεντρικής όρασης, που συνήθως γίνεται αμέσως αντιληπτή. 30

Οπτική οδός 31

Οπτική οδός Οπτικό χίασμα: Οι ίνες από το ρινικό ημιμόριο περνούν στην αντίπλευρη οπτική οδό ενώ τα κροταφικά ημιμόρια δεν χιάζονται. Επομένως κάθε οπτική οδός έχει ίνες που προέρχονται από το σύστοιχο κροταφικό και το αντίστοιχο ρινικό ημιμόριο. 32

33

Οπτική οδός Η οπτική οδός από τον αµφιβληστροειδή µέχρι τον πρωτοταγή οπτικό φλοιό είναι εξαιρετικά οργανωµένη υπάρχει δηλαδή αντιστοιχία σηµείο προς σηµείο σε κάθε τµήµα του αµφιβληστροειδή. Στον οπτικό φλοιό έχουµε ακριβή οπτική αντιστοιχία µε τον αµφιβληστροειδή. Η τοπογραφική προβολή του αµφιβληστροειδή στον οπτικό φλοιό είναι λειτουργική και όχι γραµµική όπως συµβαίνει σε όλες τις αισθήσεις, έτσι η περιοχή της ωχράς κηλίδας αντιπροσωπεύεται σε µεγαλύτερη έκταση σε σύγκριση µε το υπόλοιπο κοµµάτι του αµφιβληστροειδή. 34

35

Εκτός από το έξω γονατώδες σώµα ίνες της οπτικής οδού φτάνουν και σε άλλες περιοχές του εγκεφάλου όπως Υποθάλαµο Υπερχιασµατικό πυρήνα 36 Ο υπερχιασµατικός πυρήνας αποτελεί το εσωτερικό βιολογικό ρολόι και µε τα σήµατα που δέχεται από την οπτική οδό πληροφορείται για την ύπαρξη φωτός ή σκότους και συγχρονίζει τους βιολογικούς ρυθµούς συµπεριλαµβανοµένου του ύπνου και της εγρήγορσης

ΚΙΝΗΣΗ ΟΦΘΑΛΜΩΝ Οι κινήσεις των δύο οφθαλµών είναι συζυγείς δηλαδή οι δύο οφθαλµοί κινούνται µαζί µε παρόµοιο τρόπο ώστε η εικόνα του αντικειµένου να σχηµατίζεται στην ωχρά κηλίδα και µάλιστα στο κεντρικό βοθρίο και των δύο οφθαλµών. 37

Διπλωπία Όταν η κίνηση των οφθαλµών δεν είναι συζυγής εµφανίζεται διπλωπία δηλαδή διπλή όραση. Αυτό συµβαίνει όταν παραλύει κάποιος οφθαλµοκινητικός µυς 38

ΑΚΟΗ 39

40

ΑΚΟΗ Ο ήχος περνά τον έξω ακουστικό πόρο και δονεί το τύμπανο 41 Οι δονήσεις του τυμπάνου μεταφέρονται στο μέσω ους, στα τρία οστάρια (σφυρα, άκμονας, αναβολέας) Οι δονήσεις φτάνουν στο υγρό του κοχλία στο έσω ους και μετατρέπονται σε σήμα στους νευρώνες

ΑΚΟΗ Τα οστάρια μεταδίδουν τις δονήσεις του τυμπάνου σε μια μεμβράνη που ονομάζεται ωοειδής θυρίδα 42

Λειτουργίες μέσου ωτός 1. Ενίσχυση ΑΚΟΗ Το υγρό του κοχλία είναι δύσκολο να τεθεί σε κίνηση. Αν ο ήχος προσέπιπτε απ ευθείας στην ωοειδή θυρίδα το πιθανότερο ήταν ότι θα αντανακλώνταν. Με την µεσολάβηση των τριών οσταρίων η ενέργεια της δόνησης του τυµπάνου µεταφέρεται σε µια πολύ µικρότερη επιφάνεια µε συνέπεια την ενίσχυση. 43

Λειτουργίες μέσου ωτός 2. «Προσαρμογή του ήχου» ΑΚΟΗ Οι μύες του μέσου ωτός µπορούν να κάνουν τα οστάρια «πιο άκαμπτα» και να ελαττώσουν την μετάδοση της δόνησης προς την ωοειδή θυρίδα προστατεύοντας το έσω ους από τους δυνατούς ήχους. Οι μύες αυτοί συσπώνται αντανακλαστικά: πριν την ομιλία και σε περίπτωση ενός δυνατού και παρατεταμένου ήχου 44

ΑΚΟΗ Η συχνότητα του ήχου αντιπροσωπεύεται στην βασική µεµβράνη. Ο ήχος, ανάλογα µε την συχνότητα του, διεγείρει τα τριχωτά κύτταρα που βρίσκονται σε διαφορετικό σηµείο της βασικής µεµβράνης Όσο πιο δυνατός είναι ο ήχος τόσο πιο µεγάλο το εύρος δόνησης της βασικής µεµβράνης και ενεργοποίηση περισσοτέρων τριχωτών κυττάρων 45

ΑΚΟΗ 46

47

ΑΚΟΗ Η ένταση του ήχου κωδικοποιείται µε δύο τρόπους: 1. Τον αριθµό των ώσεων των νευρώνων 2. Αριθµό των νευρώνων που διεγείρονται 48

Αίτια απώλειας ακοής Δυνατοί ήχοι (ρήξη τυµπάνου, οσταρίων ή βλάβη τµήµατος της βασικής µεµβράνης και τριχοφόρων κυττάρων) Λοιµώξεις Μέσου ωτός (ρήξη τυµπάνου) Έσω ωτός (βλάβη τριχοφόρων κυττάρων) Τοξικότητα φαρµάκων Ηλικία ΑΚΟΗ 49

Η κώφωση αγωγής µπορεί να οφείλεται σε βλάβη οποιασδήποτε δοµής που συµµετέχει στην αγωγή του ήχου (π.χ. πτερύγιο ωτός, έξω ακουστικός πόρος, τυµπανικός υµένας ή µέσο ους συµπεριλαµβανοµένων των οσταρίων). 50 Η νευροαισθητηριακή κώφωση οφείλεται σε βλάβη του έσω ωτός ή της εγκεφαλικής συζυγίας VIII (αιθουσοκοχλιακό νεύρο).

Δοκιµασία Weber Οι δοκιµασίες Weber και Rinne χρησιµοποιούνται για την διάκριση της νευροαισθητηριακής κώφωσης από την κώφωση αγωγής. Κατά τη δοκιµασία Weber η βάση από ένα διαπασών τοποθετείται στην κορυφή της κεφαλής του ασθενή σε ίση απόσταση από τα δύο ώτα. Ο ασθενής στην συνέχεια ερωτάται σε ποιο από τα δύο αυτιά ακούει τον ήχο πιο δυνατά. Φυσιολογικά, πρέπει ο ήχος και στα δύο αυτιά να έχει την ίδια ένταση. 51

52 Σε ετερόπλευρη κώφωση αγωγής, κατά τη δοκιµασία Weber ο ήχος θα ακούγεται καλύτερα προς την πλευρά της βλάβης γιατί απουσιάζει ο ήχος του περιβάλλοντος. Σε ετερόπλευρη νευροαισθητηριακή κώφωση, κατά τη δοκιµασία Weber ο ήχος θα ακούγεται στο υγιές αυτί.

ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΑΙΘΟΥΣΑΙΑ ΣΥΣΚΕΥΗ 53

ΕΛΛΕΙΠΤΙΚΟ ΚΥΣΤΙΔΙΟ: περιέχει την Ακουστική Κηλίδα η οποία έχει επιθήλιο από τριχωτά κύτταρα που νευρώνονται από το αιθουσαίο νεύρο ΣΦΑΙΡΙΚΟ ΚΥΣΤΙΔΙΟ: περιέχει την Ακουστική Κηλίδα η οποία έχει επιθήλιο από τριχωτά κύτταρα που νευρώνονται από το αιθουσαίο νεύρο Οι ακουστικές κηλίδες (σημείο του εσωτερικού τοιχώματος του σφαιρικού και ελλειπτικού κυστιδίου που περιέχει νευροεπιθηλιακά κύτταρα στα οποία καταλήγει το αιθουσαίο νεύρο) προειδοποιούν για τη θέση της κεφαλής στο χώρο, στην επιτάχυνση και στην επιβράδυνση Ενδολεμφικός Πόρος

ΥΜΕΝΩΔΕΙΣ ΗΜΙΚΥΚΛΙΟΙ ΣΩΛΗΝΕΣ Στη λήκυθο κάθε ημικύκλιου σωλήνα βρίσκεται η ακουστική ακρολοφία, οι κινήσεις της έσω λέμφου μέσα στη λήκυθο του αντίστοιχου σωλήνα ενεργοποιούν τα τριχωτά κύτταρα και μεταφέρεται το ερέθισμα στο αιθουσαίο νεύρο.

Αιθουσαία συσκευή Θέση σώματος σε σχέση με τη βαρύτητα Καθορισμός του προσανατολισμού του σώματος κατά τη κίνηση Αντανακλαστικά υπεύθυνα για την διατήρηση της ισορροπίας του σώματος κατά την κίνηση Οδοί προς τον φλοιό του εγκεφάλου: αντίληψη της βαρύτητας και της κίνησης 56

Ημικύκλιοι σωλήνες: Ανιχνεύουν τη γωνιακή επιτάγχυνση 57 Τα τριχοφόρα κύτταρα διεγείρονται ΜΟΝΟ κατά την επιτάχυνση ή την επιβράδυνση της στροφής της κεφαλής και όχι κατά τη διάρκεια σταθερής κίνησης Γιατί οταν η ταχύτητα είναι σταθερή μετακινείται και το υγρό των πόρων.

Λειτουργία ημικύκλιων σωλήνων Ανίχνευση γωνιώδους επιτάχυνσης Οι ημικύκλιοι σωλήνες εκπέμπουν σήμα μιας πολικότητας όταν η κεφαλή στρέφεται προς μια κατεύθυνση και αντίθετης πολικότητας όταν η κεφαλή σταματά να στρέφεται Εξοικείωση υποδοχέα Περιστροφή έσω λέμφου (1-2 δευτερόλεπτα) Επάνοδος του κυπέλλιου στη θέση του (15-20 δευτερόλεπτα) 58 Προβλεπτική λειτουργία των ημικύκλιωνσωλήνων κατά τη διατήρηση της ισορροπίας (επιτέλεση γρήγορων και πολύπλοκων κινήσεων)

Λειτουργία ελλειπτικού και σφαιρικού κυστιδίου Λειτουργούν για την διατήρηση της ισορροπίας όταν η κεφαλή είναι σε κατακόρυφη θέση (στατική θέση) Ανίχνευση γραμμικής επιτάχυνσης (στην γρήγορη εκκίνηση μετακίνηση του σώματος προς τα εμπρός αποφυγή πτώσης προς τα πίσω λόγω γραμμικής επιτάχυνσης) Δεν ανιχνεύουν την γραμμική κίνηση (σταθερή ταχύτητα) Οι πληροφορίες από την αιθουσαία συσκευή μεταδίδονται στο στέλεχος με τον αιθουσαίο κλάδο του ακουστικού νεύρου (8η εγκεφαλική συζυγία). 59

Συνδέσεις αιθουσαίων πυρήνων(προσαγωγές) Ημικύκλιοι σωλήνες άνω και μέσος αιθουσαίος πυρήνας Σφαιρικό και ελλειπτικό κυστίδιο πλάγιος, μέσος και έσω αιθουσαίος πυρήνας Τα νευρικά κύτταρα στους αιθουσαίους πυρήνες δείχνουν εκλεκτικότητα ως προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις της κεφαλής και κωδικοποιούν τόσο γωνιακή όσο και γραμμική κίνηση Συνδέσεις με: Παρεγκεφαλίδα, Νωτιαίος μυελός, Οπτικό σύστημα 60

Συνδέσεις αιθουσαίων πυρήνων (απαγωγές) Ίνες από τους αιθουσαίους πυρήνες προς τον ΝΜ επηρεάζουν τον μυϊκό τόνο και την στάση του σώματος 61

Οι πληροφορίες από την αιθουσαία συσκευή χρησιμοποιούνται : 62 στη δημιουργία συνειδητής αντίληψης της θέσης και επιτάχυνσης του σώματος, στην αντίληψη του περιβάλλοντος χώρου στη μνήμη πληροφοριών σχετικά με το χώρο

63