ΣΥΝ ΕΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΣΥΝ ΕΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ 7 Φεβρουαρίου 2014, Γενικό ιευθυντή Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο στο: asotirelis@mcit.gov.cy Με τηλεομοιότυπο στο: 22304759 Αξιότιμε κύριε, ΤΗΛ. 22879166, FAX: 22492032, Τ.Θ. 16048, 2085 ΛΕΥΚΩΣΙΑ - ΚΥΠΡΟΣ E mail: info@cysha.org.cy Website: http://www.cysha.org.cy Θέμα: Ρυθμιστικό Σχέδιο Ανάπτυξης (Master Plan) της Περιοχής Βασιλικού Ο Σύνδεσμός Ασφάλειας και Υγείας Κύπρου (ΣΑΥΚ) μετά από μελέτη του υπό αναφορά Σχεδίου έχει καταλήξει σε σχόλια, παρατηρήσεις και εισηγήσεις που καταγράφονται αναλυτικά στο Παράρτημα 1. Οι βασικές θέσεις και εισηγήσεις του Συνδέσμου είναι οι ακόλουθες: 1. Ο Σύνδεσμος, εκφράζει τον έντονο προβληματισμό του σε ότι αφορά τη συγκέντρωση τόσων πολλών εγκαταστάσεων ψηλού κινδύνου και στρατηγικής σημασίας σε μια μόνο μικρή περιοχή, η οποία έχει προκαθοριστεί από το Κράτος. 2. Στην έκθεση αναφέρεται ότι η περιοχή του Βασιλικού είναι η μόνη παραθαλάσσια περιοχή στην Κύπρο, που προσφέρεται για τις προτεινόμενες αναπτύξεις. Ο Σύνδεσμος εισηγείται να εξεταστεί το ενδεχόμενο της εν λόγω ανάπτυξης και σε άλλες περιοχές που θα προσφέρονται γι αυτό τον σκοπό. 3. Ο Σύνδεσμος έχει την άποψη ότι έπρεπε να είναι προαπαιτούμενος στόχος η διασπορά των κινδύνων σε τουλάχιστο ακόμη μια περιοχή. Το να τοποθετούνται όλες οι στρατηγικής σημασίας αλλά και ψηλού κινδύνου βιομηχανικές εγκαταστάσεις σε μια μικρή περιοχή δεν αποτελεί καλή πρακτική (βλέπε αναφορά της μελέτης στο Domino Effect, σελ: 6-3 παράγραφος 6.2.1). Την ίδια θέση εκφράζει και η Γενικός Ελεγκτής στην Ετήσια Έκθεση του 2012 για την ΑΗΚ. Το σχετικό απόσπασμα επισυνάπτεται ως Παράρτημα 2. 4. Το μεγαλύτερο ίσως επίπεδο κινδύνου, προέρχεται από τη γειτνίαση του σταθμού της ΑΗΚ με το προτεινόμενο σταθμό υγροποίησης φυσικού αερίου. Η μελέτη (master plan) επισημαίνει το σημαντικό αυτό πρόβλημα στη σελίδα 6-6 ως εξής: However, the design of LNG storage tank can substantially change the risk profile. The LNG loading or unloading facilities present similar hazards. The QRA data for both of these indicated that the 10-6 zone would be limited by the change in ground elevation to the east and north and would only encroach over part of the power plant.. 1

5. Εισήγηση του Συνδέσμου είναι όπως εξεταστεί το ενδεχόμενο οι νέες αναπτύξεις του φυσικού αερίου και υποπροϊόντων του, οι μονάδες εγκαταστάσεων υγρών καυσίμων και υγραερίου καθώς και οι νέοι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας εγκατασταθούν σε άλλη περιοχή. 6. Θα θέλαμε τέλος να υπενθυμίσουμε ότι σκοπός της κάθε δημόσιας διαβούλευσης είναι να ακουστούν οι απόψεις των άμεσα ενδιαφερόμενων αλλά και άλλων ειδικών και να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Ενόψει των πιο πάνω παρακαλούμε όπως διευθετηθεί συνάντηση μαζί σας για να συζητήσουμε τις πιο πάνω θέσεις και προβληματισμούς του Συνδέσμου. Είμαστε στη διάθεση σας για τυχόν διευκρινήσεις ή πρόσθετες πληροφορίες επί του θέματος. ιοικητικό Συμβούλιο Συνδέσμου Ασφάλειας και Υγείας Κύπρου 2

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 στην επιστολή του ΣΑΥΚ ημερ. 6.02.14 ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΣΧΕ ΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ 1. Σχόλια επί της Μελέτης 1.1 Το έγγραφο, το οποίο καταχωρήθηκε στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Ενέργειας, Βιομηχανίας και Τουρισμού θα έπρεπε να είναι μεταφρασμένο και στα Ελληνικά. 1.2 Η Μελέτη είχε εκ προοιμίου σημαντικούς περιορισμούς, που αναγκαστικά τη ζημιώνουν σε ότι αφορά την χρησιμότητά της. Συγκεκριμένα, ζητήθηκε από τους μελετητές η επικαιροποίηση παλαιότερου Σχεδίου για την περιοχή, που συντάχθηκε με πολύ διαφορετικά δεδομένα, αντί η εξ υπαρχής ετοιμασία μελέτης χωρίς περιορισμούς. Οι μελετητές είχαν να αντιμετωπίσουν ικανοποιήσουν ουσιαστικά τις προαποφασισμένες άδειες οικοδομής για μεγάλες αναπτύξεις, όπως για παράδειγμα δύο νέων ηλεκτροπαραγωγικών σταθμών και τη μεταφορά των εγκαταστάσεων πετρελαιοειδών της Λάρνακας. 1.3 Η Μελέτη θα μπορούσε να πραγματευτεί και την υπαλλακτική πρόταση της πλωτής εξέδρας για το σταθμό υγροποίησης. Η συμπερίληψη μια τέτοιας πρότασης στη Μελέτη κρίνεται σημαντική γιατί έτσι θα μπορούσαν να εντοπιστούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα όλων των εναλλακτικών προτάσεων. 1.4 Η Μελέτη θεώρει δεδομένο ότι ο βρετανικός σταθμός αναμετάδοσης BEMRS θα διαλυθεί και η γη θα αποδοθεί για βιομηχανική χρήση. Αν αυτό δεν επιβεβαιωθεί, οι άλλες δυο επιλογές για τις εγκαταστάσεις του LPG κρίνεται ότι παρουσιάζουν μειονεκτήματα αποστάσεων ασφάλειας και ασφαλούς εκφόρτωσης. 1.5 Στο Κεφάλαιο 6.1 της Μελέτης επισημαίνεται η μεγάλη συγκέντρωση στρατηγικής σημασίας εγκαταστάσεων. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι: «The concentration of the Cyprus energy sector and strategic country reserves within the area covered by the Vasilikos Master Plan will result in the facility taking on a strategic national importance, and it will be necessary to provide appropriate levels of security». Αυτή και μόνο η αναφορά είναι αρκετή για να προβληματίσει το κατά πόσο η συγκέντρωση τους σε μια μόνο μικρή περιοχή είναι σωστή πρακτική. Επίσης, στην Παράγραφο 6.2.1 αναφέρεται: Most of the industries proposed for the Vasilikos Master Plan area fall under the higher risk category (upper tier) of the Seveso Directives. Επιπρόσθετα, στη σελίδα 6-7 αναφέρει ότι ο χώρος είναι περιορισμένος (space restricted). 1.6 Σύμφωνα με τη Μελέτη, σελ. 6-3, Παράγραφος 6.2.1, λόγω της συσσώρευσης και πυκνότητας των εγκαταστάσεων στην περιοχή, σε περίπτωση ατυχήματος το «Domino Effect» θα ενεργοποιηθεί με όλες τις καταστροφικές συνέπειες, που δε χρειάζεται να αναλυθούν περισσότερο στο Σημείωμα αυτό. 3

1.7 Στην Παράγραφο 5.1.1, με τίτλο «Vasilikos Power Station»αναφέρεται ότι «EAC currently foresees no need for new power capacity until 2020-21». Σημειώνεται ότι δύο άλλοι σταθμοί ισχύος 230MW και 300MW, αντίστοιχα, έχουν ήδη αδειοδοτηθεί στην περιοχή. 1.8 Στη σελίδα 6 9, Παράγραφος με τίτλο «Naval Base Area» αναφέρεται, μεταξύ άλλων, «For the power station, the additional risks of a hazardous facility on its western side would be additive to the LNG facility on the east». Στο σημείο αυτό, γίνεται ουσιαστικά ακόμα μια ορθή παραδοχή ότι ο σταθμός της ΑΗΚ, που φαίνεται θα είναι τελικά και ο μοναδικός σταθμός, είναι εκτεθειμένος σε κίνδυνο λόγω της γειτνίασης με τον προτεινόμενο σταθμό LNG. 1.9 Στη Μελέτη εντοπίστηκε, επίσης, ότι τα πλάτη των προτεινόμενων Ζωνών Απομόνωσης δεν τεκμηριώνονται. 1.10 Οι εισηγήσεις της Μελέτης για την αξιοποίηση των υποπροϊόντων του φυσικού αερίου και την κατασκευή εργοστασίων μεθανόλης, αμμωνίας και λιπασμάτων στον χώρο όπου θα βρίσκονται οι υπόλοιπες εγκαταστάσεις ψηλού κινδύνου, δεν θα πρέπει να υιοθετηθεί λόγω των τεράστιων περιβαλλοντικών επιπτώσεων αλλά και του ψηλού κινδύνου που θα υπάρξει στην ευρύτερη περιοχή από την τυχόν λειτουργία τους. Οι επιπτώσεις στην περιοχή από τα εργοστάσια αμμωνίας και λιπασμάτων που λειτούργησαν στο παρελθόν, ακόμη είναι μεγάλες και έχουν κόστος σύμφωνα και με την ίδια τη Μελέτη. 1.11 Πάνω από την καθορισμένη περιοχή χρησιμοποιείται αεροδιάδρομος, που δεν σχολιάζεται στη Μελέτη. Ο Σύνδεσμος έχει την άποψη ότι οι μικρές έστω πιθανότητες πτώσης αεροπλάνου επί των εγκαταστάσεων θα έχει καταστροφικές συνέπειες και άρα ο κίνδυνος χαρακτηρίζεται ως μη αποδεκτός. 1.12 Η Μελέτη δεν κάνει καμιά αναφορά στις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, που θα έχουν οι προτεινόμενες αναπτύξεις στις περιοχές που γειτνιάζουν με την υπό μελέτη περιοχή. ηλαδή στις θαλάσσιες ακτές και γενικά το θαλάσσιο περιβάλλον, στις τουριστικές, οικιστικές και αγροτικές περιοχές. Όμως, ορθά γίνεται αναφορά στις επιπτώσεις που θα έχει το χωριό Μαρί. Η Μελέτη προσδιορίζει τις αρνητικές κοινωνικές συνέπειες για το χωριό Μαρί (βλέπε παράγραφο 6.3.1). Αυτές οι επιπτώσεις είναι το αποτέλεσμα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (βλέπε παράγραφο 6.3.2). Η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, λόγω των ρύπων και ο θόρυβος που θα εκπέμπονται από τις εγκαταστάσεις και τα πλοία, κατονομάζονται ως οι κύριες αιτίες. Όμως, οι ρύποι και η περιβαλλοντικές συνέπειες που είναι ήδη μεγάλες, θα καταστήσουν την περιοχή εξαιρετικά βεβαρυμμένη και όπως γίνεται αναφορά και στην έκθεση της Γενικής Ελέγκτριας, δημιουργούν κίνδυνους για πρόστιμα. 1.13 Η Μελέτη, ενώ δεν παραλείπει να κάνει αναφορά σε κάποια οικονομικά θετικά σημεία, παραλείπει παντελώς να σχολιάσει το πολύ σημαντικό θέμα της οικονομικής διάστασης των μέτρων ελέγχου των κινδύνων για την Ασφάλεια & Υγεία, την Προστασία και το Περιβάλλον, που το κοινωνικό σύνολο θα επιφορτιστεί. 2. ιαφωνία για τη συγκέντρωση πολλών εγκαταστάσεων σε κοινό χώρο Εκτός από τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις του Τσιμεντοποιείου Βασιλικού, του μεγαλύτερου ηλεκτροπαραγωγικού σταθμού της Κύπρου, μεγάλων ντεπόζιτων αποθήκευσης πετρελαιοειδών 4

και θαλάσσιες εγκαταστάσεις φορτοεκφόρτωσης, οι προτεινόμενες αναπτύξεις περιλαμβάνουν, τουλάχιστο και τις ακόλουθες εγκαταστάσεις: Τον σταθμό υγροποίησης του LNG με τις παρεμφερείς του εγκαταστάσεις τόσο στην ακτή όσο και μέσα στη θάλασσα, δυο νέα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τις εγκαταστάσεις υγραερίου LΡG που θα μεταφερθούν από τη Λάρνακα, εγκαταστάσεις ανεμογεννητριών, επέκταση του εργοστασίου της ΑΗΚ, σταθμό μετατροπής ηλεκτρικής ενέργειας (HVDC Converter station). Επίσης, η μελέτη κάνει μια σημαντική διαπίστωση, (σελ. 7-2, Παράγραφος 7.3.1) αναφερόμενη στην μεγάλη πυκνότητα των εγκαταστάσεων της VTTV, δηλαδή ότι ξεπερνά τα 50.000 κυβικά μέτρα ανά εκτάριο (είναι 58.000 κ.μ.). Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, ο Σύνδεσμος διαφωνεί με την τοποθέτηση πολλών εγκαταστάσεων ψηλού κινδύνου και στρατηγικής σημασίας σε μια μόνο περιοχή. Η διαφωνία αυτή, επίσης, στηρίζεται και στα ακόλουθα σημεία: 2.1 Ανεξάρτητα των ψηλών προδιαγραφών ασφάλειας και προστασίας, που προγραμματίζεται να εφαρμοσθούν στις προτεινόμενες αναπτύξεις αλλά και των όποιων προδιαγραφών διαθέτουν οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις, σε καμία περίπτωση δε μπορεί και δεν πρέπει να παραγνωριστεί ο ανθρώπινος παράγοντας. Τα ανθρώπινα λάθη και παραλείψεις είναι και προβλεπτά και αναμενόμενα να συμβούν. Τα συμπεράσματα των διερευνήσεων μεγάλων ατυχημάτων ανά το παγκόσμιο ακόμα και στις πλέον τεχνολογικά ανεπτυγμένες χώρες στον τομέα της ενέργειας όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, αποδεικνύουν ότι τα ανθρώπινα λάθη και παραλείψεις καθώς και οι λανθασμένοι σχεδιασμοί είχαν κατά κανόνα, προκαλέσει τα καταστροφικά αυτά ατυχήματα. 2.2 Η χώρα μας βρίσκεται υπό κατοχή και με άλυτο το πολιτικό της πρόβλημα. Η περιοχή θα είναι ευάλωτη σε περίπτωση εχθροπραξιών με καταστροφικές συνέπειες. 2.3 Τα ακραία φυσικά φαινόμενα, αν και δεν είναι σύνηθες στον τόπο μας εντούτοις ποτέ δεν πρέπει να αποκλείονται και να λαμβάνονται υπόψη γιατί μπορούν να προκαλέσουν τεράστια και ανεπανόρθωτη καταστροφή. 2.4 Η Κύπρος βρίσκεται σε περιοχή ψηλής σεισμογένειας. Οι σχετικές μελέτες πρέπει να λαμβάνουν πολύ σοβαρά υπόψη το ενδεχόμενο αυτό και μάλιστα να θέτουν επίπεδα ασφάλειας πολύ ψηλότερα από αυτά των συνηθισμένων κτιρίων. 2.5 Σε ότι αφορά τις εκπομπές επιβλαβών αερίων (π.χ. Οξείδιο του Αζώτου, που θα εκπέμπεται από τις εγκαταστάσεις σταθμού υγροποίησης) δεν γίνεται καμιά εκτίμηση αφού δεν υπάρχουν διαθέσιμα σχετικά δεδομένα και στοιχεία. 2.6 Οι ασφαλιστικές καλύψεις, τουλάχιστον σε ότι αφορά στο σταθμό της ΑΗΚ και το σταθμό υγροποίησης φυσικού αερίου, λόγω ακριβώς των πιο πάνω σύμφωνα με κορυφαίους αντασφαλιστές που έχουν τεράστια εμπειρία σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, θα είναι αισθητά ψηλότερου κόστους σε σύγκριση με τη περίπτωση μη γειτνίασης των δύο εγκαταστάσεων. 2.7 Οι περιοχές που θα γειτνιάζουν με την περιοχή ανάπτυξης ψηλού κινδύνου βιομηχανιών είναι φυσιολογικό ότι πέρα από την ποιότητα ζωής, θα επηρεαστούν και οικονομικά σε 5

3. Εισηγήσεις Ενόψει των πιο πάνω ο Σύνδεσμος θέτει προς μελέτη και συζήτηση τις πιο κάτω εισηγήσεις: 3.1 Οι οποιεσδήποτε μελέτες που έγιναν και τα μέτρα που προτείνονται, χωρίς να τίθενται υπό αμφισβήτηση, συστήνεται όπως αξιολογηθούν άμεσα από τουλάχιστο ακόμα δύο ανεξάρτητες ομάδες εμπειρογνωμόνων γενικής αποδοχής. 3.2 Η Μελέτη προτείνει την εισαγωγή και εγκαθίδρυση ενός πολύ καλού θεσμού: την Επιτροπή Προστασίας και Ασφάλειας Βασιλικού. Ο Σύνδεσμος πιστεύει ότι στην Επιτροπή πρέπει να συμμετέχουν και μη κυβερνητικοί φορείς και οργανισμοί. 3.3 Το χρονοδιάγραμμα των αναπτύξεων είναι πολύ μεγάλο και επεκτείνεται μέχρι το έτος 2030. Αυτό ο χρονικός ορίζοντας δίνει το συμπέρασμα ότι υπάρχει επαρκής χρόνος για μια νέα μελέτη για εξεύρεση από τώρα δεύτερης περιοχής, προτού είναι αργά από απόψεως αναπτύξεων, ώστε να αποφευχθεί το σύνηθες λάθος που γίνεται κατ εξακολούθηση στη χώρα μας: δηλαδή οικιστικές και/ή τουριστικές περιοχές να διαμαρτύρονται από τα προβλήματα οχληρίας, που τους δημιουργούν βιομηχανικές ή κτηνοτροφικές περιοχές και ζώνες. εν θα είναι έκπληξη για παράδειγμα να υπάρξουν έντονες διαμαρτυρίες από τους κατοίκους και τους ιδιοκτήτες γης και οικιστικών τουριστικών μονάδων στην ευρύτερη περιοχή (Ακτή Κυβερνήτη, Ζυγίου, Μαρωνίου, κλπ). 3.4 Αν μια δεύτερη περιοχή επιλεγόταν για τέτοιες βιομηχανικές αναπτύξεις και φύλαξη στρατηγικών αποθεμάτων, τότε η πυκνότητα των εγκαταστάσεων και των αποθεμάτων αλλά και το επίπεδο των κινδύνων θα ήταν σαφώς βελτιωμένα. Άρα ευκολότερη και οικονομικότερη η διαχείριση των κινδύνων. Εμείς προτείνουμε όπως όλες οι εγκαταστάσεις φυσικού αερίου και υποπροϊόντων του, το υγραέριο καθώς και οι νέοι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας εγκατασταθούν σε άλλη περιοχή. Τέλος θεωρούμε χρήσιμο να παραθέσουμε τις πιο κάτω αναφορές από τον Economist: α) Σε πρόσφατο δημοσίευμα αναφέρει πως οι εκτιμήσεις για τις ποσότητες αερίου και πετρελαίου έχουν «φουσκωθεί». Ο Economist γράφει ότι οι ισραηλινές Delek και Anver λένε πως στο τεμάχιο Αφροδίτη τα αποθέματα είναι μόνο 4,1 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια, «που μετά βίας επαρκούν για την κάλυψη των μακροπρόθεσμων τοπικών αναγκών». β) Από το συνέδριο του Economist, το Νοέμβριο του 2013 στη Λευκωσία: Για τις εξαγωγές από το Λεβιάθαν, ο Πρόεδρος της ΚΡΕΤΥΚ είπε ότι η επιλογή της πλωτής μονάδας κερδίζει έδαφος και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για όλη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, απευθύνοντας έκκληση σε όλους να αξιολογήσουν και αυτή την επιλογή σοβαρά. Η μελέτη για το Σχέδιο, θα μπορούσε να πραγματευτεί και την υπαλλακτική πρόταση της πλωτής εξέδρας. Ο Σύνδεσμος πιστεύει ότι μια τέτοια μελέτη είναι άκρως απαραίτητη ώστε να γνωρίζουμε όλοι τα υπέρ και τα κατά της κάθε πρότασης. 6

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 στην επιστολή του ΣΑΥΚ ημερ. 6.02.14 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΓΙΑ ΤΟ 2012 7. Συγκέντρωση μεγάλων βιομηχανικών μονάδων στην περιοχή Βασιλικού-Ασφάλεια Σταθμών Παραγωγής ηλεκτρισμού - ασφάλεια παροχής ηλεκτρισμού Το τραγικό συμβάν της 11 ης Ιουλίου και οι επιπτώσεις που είχε στην ΑΗΚ αλλά και στην οικονομία του τόπου και την κοινωνία γενικότερα, έχει αναδείξει, μεταξύ άλλων, το θέμα της συγκέντρωσης μεγάλων βιομηχανικών μονάδων στις οποίες και στηρίζεται η οικονομία του τόπου, στην περιοχή Βασιλικού. Σχετικά αναφέρεται ότι, η ΑΗΚ έχει σήμερα το μεγαλύτερο μέρος της εγκατεστημένης ισχύος της στον σταθμό Βασιλικού (52% περίπου) ο οποίος πριν το τραγικό συμβάν κάλυπτε περίπου το 60% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Σημειώνεται επιπρόσθετα ότι, η ΡΑΕΚ είχε εκδώσει σχετική άδεια προς την ΑΗΚ για κατασκευή και λειτουργία της 6 ης μονάδας της ΑΗΚ, ισχύος 220MW, επίσης στο σταθμό Βασιλικού. Στην Έκθεσή μας για το 2011 επισημάναμε ότι η ΡΑΕΚ με σχετική επιστολή ημερ. 27.1.2011 (πριν το συμβάν) γνωστοποίησε στην ΑΗΚ την απόφασή της για παράταση της Άδειας Κατασκευής Ν.419(Α)/Κ9-2006 της ΑΗΚ που αφορά τόσο την Μονάδα 5 όσο και την Μονάδα 6 στο Βασιλικό για ακόμη 2 χρόνια, δηλαδή μέχρι 23.2.2013. Επισημάναμε ακόμη ότι, σύμφωνα με έκθεση της Επιτελικής Μονάδας Παραγωγής ημερ. 22.3.2012 (μετά το «συμβάν») που υποβλήθηκε στο.σ. της Αρχής στις 27.3.2012, με βάση το κριτήριο της ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού, η εγκατάσταση της 6 ης μονάδας στον Η/Σ Βασιλικού θεωρείται ως η χειρότερη επιλογή αφού το μεγαλύτερο μέρος της πλέον αποδοτικής εγκατεστημένης ισχύος του Συστήματος θα βρίσκεται εγκατεστημένο σε ένα μόνο σταθμό, και συγκεκριμένα στον Η/Σ Βασιλικού (64%) για αρκετά χρόνια μέχρι την επόμενη επένδυση με όλους τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται. Συναφώς αναφέρεται ότι, στην ίδια περιοχή προγραμματίζεται η δημιουργία τερματικού σταθμού υποδοχής και αποθήκευσης πετρελαιοειδών στο Βασιλικό καθώς επίσης, η δημιουργία τερματικού σταθμού για το φυσικό αέριο. Επιπρόσθετα αναφέρεται ότι η ΡΑΕΚ παραχώρησε ήδη στην ίδια περιοχή σε ιδιώτες, δύο άδειες κατασκευής συμβατικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού συνολικής ισχύος 454MW και μια άδεια κατασκευής αιολικού πάρκου ισχύος 12MW ενώ εξετάζεται σχετική αίτηση ιδιώτη για ακόμη μια άδεια κατασκευής συμβατικής μονάδας ισχύος 58,6MW. Όπως αναφέρεται και στην Έκθεσή μας για το 2011, κατά την άποψη μας, μετά και το συμβάν της 11 ης Ιουλίου, θα πρέπει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να προβληματιστούν για την συγκέντρωση μεγάλων βιομηχανικών εγκαταστάσεων στον ίδιο χώρο, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι η Κύπρος ως νησί με απομονωμένο ηλεκτρικό σύστημα στηρίζεται αποκλειστικά στην παραγωγική ισχύ του δικού της συστήματος, και να ληφθούν όλα εκείνα τα μέτρα για μείωση στο μεγαλύτερο δυνατόν βαθμό των κινδύνων που συνεπάγεται η συγκέντρωση αυτή. Για το σκοπό αυτό εισηγηθήκαμε όπως, η ΑΗΚ λαμβάνει σοβαρά υπόψη την επιλογή του χώρου για την οποιαδήποτε νέα επένδυση της, ώστε να υπάρχει διασπορά του κινδύνου και να προστατεύεται στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό η περιουσία της και οι εισοδηματικοί της πόροι από απρόβλεπτα γεγονότα. Όσον αφορά στο θέμα της ασφάλειας στην παροχή ηλεκτρισμού, αυτό αποτελεί καθήκον της ΡΑΕΚ η οποία, κατά την άποψή μας, προκειμένου για έκδοση σχετικών αδειών κατασκευής και λειτουργίας μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού, θα πρέπει να λαμβάνει επίσης σοβαρά υπόψη, το θέμα του κινδύνου που ενέχει η 7

συγκέντρωση πολλών μονάδων παραγωγής στην ίδια περιοχή, για προστασία του ενεργειακού εφοδιασμού. Σε επιστολή της Αρχής ημερ. 24.5.2012 προς την ΡΑΕΚ αναφέρεται ότι σύμφωνα με έκθεση της Επιχειρησιακής Μονάδας Παραγωγής η εγκατάσταση επόμενης μονάδας παραγωγής από την ΑΗΚ δεν είναι απαραίτητη πριν τις αρχές του 2016. Η Αρχή ζήτησε ωστόσο από την ΡΑΕΚ όπως ανανεώσει την Άδεια Κατασκευής της Μονάδας Αρ. 6 με ισχύ μέχρι την 23.2.2016 αίτημα το οποίο δεν εγκρίθηκε από την ΡΑΕΚ, με απόφασή της ημερ. 22.2.2013. Ο Πρόεδρος μάς ανέφερε ότι η ΑΗΚ δεσμεύεται να συνεχίσει τη συνεργασία της με τη ΡΑΕΚ, με στόχο τη βέλτιστη ανάπτυξη του συστήματος και πρόσθεσε ότι είναι αναγκαίο όπως ετοιμαστεί από την Πολιτεία ενιαίος χωροταξικός σχεδιασμός (Master Plan) για ολόκληρη την περιοχή Βασιλικού. Ανέφερε επίσης ότι τα θέματα ασφάλειας που εντοπίζει η Υπηρεσία μας θα συνεχίσουν να λαμβάνονται υπόψη στις αναπτυξιακές μελέτες που ετοιμάζει η ΑΗΚ. 8