ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 23.3.2012 COM(2012) 120 final 2012/0056 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ με την οποία απαιτείται από τα κράτη μέλη να επικυρώσουν ή να προσχωρήσουν στη Διεθνή Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ για την ασφαλή και περιβαλλοντικά ορθή ανακύκλωση των πλοίων, 2009, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Η ανάπτυξη και εξακολούθηση ακατάλληλων και μη ασφαλών πρακτικών διάλυσης πλοίων εμπνέει σοβαρές ανησυχίες. Στο τέλος του χρόνου ζωής τους, τα περισσότερα από τα μεγάλα εμπορικά ποντοπόρα πλοία εξακολουθούν να διαλύονται σε ακατάλληλες εγκαταστάσεις που βρίσκονται στην Ασία (Ινδία, Πακιστάν και Μπαγκλαντές), συνήθως μέσω της μεθόδου της «προσάραξης» και με σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία. Η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί, δεδομένου ότι μεγάλος αριθμός πλοίων αναμένεται να σταλεί για διάλυση τα προσεχή έτη, ως αποτέλεσμα της πλεονάζουσας χωρητικότητας του παγκόσμιου στόλου, που εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί για τουλάχιστον 5 έως 10 έτη. Επιπλέον, η επερχόμενη κορύφωση στην ανακύκλωση των πλοίων γύρω από τις ημερομηνίες σταδιακής απομάκρυνσης των πετρελαιοφόρων μονού κύτους (2015) αναμένεται να ευνοήσει κυρίως τις πιο υποβαθμισμένες εγκαταστάσεις. Η ισχύουσα νομοθεσία 1 σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο έχει αποδειχθεί αναποτελεσματική ως προς το να θέσει τέρμα σε αυτές τις πρακτικές ανακύκλωσης των πλοίων. Η σημερινή εκτεταμένη μη συμμόρφωση συνδέεται με: την έλλειψη διαθέσιμης δυναμικότητας ανακύκλωσης εντός του ΟΟΣΑ, ιδίως για τα μεγαλύτερα εμπορικά πλοία, τον σκληρό και αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των κατώτερης ποιότητας εγκαταστάσεων και άλλων εγκαταστάσεων με υψηλότερες τεχνικές προδιαγραφές που είναι σε θέση να καταλαμβάνουν θέσεις στην αγορά μόνο για ειδικούς τύπους πλοίων, όπως είναι τα μικρά πλοία και κυβερνητικά σκάφη, συμπεριλαμβανομένων των πολεμικών πλοίων ή του στόλου δεσμευμένων πλοιοκτητών, το γεγονός ότι η ισχύουσα νομοθεσία δεν είναι προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες των πλοίων και τη διεθνή ναυτιλία. Προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση, τα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης της Βασιλείας κάλεσαν, το 2004, τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΔΝΟ/ΙΜΟ) να αναπτύξει υποχρεωτικές απαιτήσεις για την ανακύκλωση των πλοίων 2. Η Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ για την ασφαλή και ορθή ανακύκλωση των πλοίων (στη συνέχεια αναφέρεται ως Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ), εγκρίθηκε τον Μάιο του 2009 από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό. Θα πρέπει να επικυρωθεί από επαρκή αριθμό τόσο των μεγάλων κρατών σημαίας όσο και των κρατών ανακύκλωσης, προκειμένου να τεθεί σε ισχύ και να αρχίσει να παράγει αποτελέσματα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη συνέκριναν τα επίπεδα των ελέγχων και επιβολής που προβλέπονται από τις συμβάσεις του Χονγκ Κονγκ και της Βασιλείας, στο σύνολό τους. 1 2 Κανονισμός (EK) αριθ. 1013/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2006, για τις μεταφορές αποβλήτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και η σύμβαση της Βασιλείας σχετικά με τον έλεγχο των διασυνοριακών μεταφορών επικίνδυνων αποβλήτων και τη διάθεσή τους σε διεθνές επίπεδο Απόφαση VII/26, για την περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση της διάλυσης των πλοίων που εγκρίθηκε κατά την 7η Διάσκεψη των Μερών της Σύμβασης της Βασιλείας. EL 2 EL
Το συμπέρασμα το οποίο προέκυψε τον Απρίλιο του 2010 ήταν ότι «ως μια προκαταρκτική αξιολόγηση και σε ένα χρονικό ορίζοντα κύκλου ζωής, μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι η Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ δείχνει να προσφέρει ένα επίπεδο ελέγχου και επιβολής τουλάχιστον ισοδύναμο με εκείνο που παρέχεται από τη Σύμβαση της Βασιλείας για τα πλοία τα οποία είναι απόβλητα δυνάμει της Σύμβασης της Βασιλείας και για τα πλοία για τα οποία ισχύει η Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ, καθώς και για τα πλοία τα οποία αντιμετωπίζονται ανάλογα, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 4 της τελευταίας αυτής σύμβασης» 3. Τον Οκτώβριο του 2011, τα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης της Βασιλείας ενθάρρυναν την επικύρωση της Σύμβασης του Χονγκ Κονγκ,,ώστε να καταστεί δυνατή η έναρξη ισχύος της 4. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Επιτροπή εξέδωσε το 2007 Πράσινη Βίβλο για τη βελτίωση των πρακτικών διάλυσης των πλοίων, καθώς και ανακοίνωση στην οποία προτείνει μια στρατηγική της ΕΕ για τη διάλυση των πλοίων 5 το 2008. Η στρατηγική αυτή προτείνει μέτρα για τη βελτίωση των όρων διάλυσης των πλοίων, το συντομότερο δυνατόν, συμπεριλαμβανομένης της μεταβατικής περιόδου πριν από την έναρξη ισχύος της Σύμβασης του Χονγκ Κονγκ 6 : δηλαδή την προετοιμασία της θέσπισης μέτρων σχετικά με βασικά στοιχεία της σύμβασης, ενθαρρύνοντας την εθελοντική δράση της βιομηχανίας, παρέχοντας τεχνική βοήθεια και υποστήριξη προς τις αναπτυσσόμενες χώρες και προάγοντας την καλύτερη εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας. Στα συμπεράσματά του για τη στρατηγική της ΕΕ, το Συμβούλιο στήριξε τη Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ, επισημαίνοντας ότι συνιστά ένα μείζον επίτευγμα για τη διεθνή κοινότητα, εξασφαλίζει ένα συνολικό σύστημα ελέγχου και εφαρμογής «εξαρχής μέχρι τέλους» και παρότρυνε ενεργά τα κράτη μέλη της ΕΕ να προχωρήσουν επειγόντως στην κύρωση της Σύμβασης του Χονγκ Κονγκ, ώστε να διευκολυνθεί η, το συντομότερο δυνατόν, θέση της σε ισχύ και να δρομολογηθούν πραγματικές και ριζικές αλλαγές στην πράξη 7. 3 4 5 6 7 Η υποβολή από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη διατίθενται στο http://archive.basel.int/ships/oewg-vii12-comments/comments/eu.doc Απόφαση X/ AA για την περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση της διάλυσης των πλοίων που εγκρίθηκε κατά την 10η Διάσκεψη των Μερών της Σύμβασης της Βασιλείας. Ανακοίνωση COM (2008) 767 τελικό της 19 ης Νοεμβρίου 2008, όπου αναπτύσσεται «Μία στρατηγική της ΕΕ για τη βελτίωση των πρακτικών διάλυσης των πλοίων» και εκτίμηση των επιπτώσεών της στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής SEC(2008) 2846 Η Διεθνής Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ για την ασφαλή και περιβαλλοντικά ορθή ανακύκλωση των πλοίων Συμπεράσματα που ενέκρινε το Συμβούλιο στις 21 Οκτωβρίου 2009. EL 3 EL
2012/0056 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ με την οποία απαιτείται από τα κράτη μέλη να επικυρώσουν ή να προσχωρήσουν στη Διεθνή Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ για την ασφαλή και περιβαλλοντικά ορθή ανακύκλωση των πλοίων, 2009, προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 192 παράγραφος 1, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 6 στοιχείο α) σημείο (v) και το πρώτο εδάφιο του άρθρου 218 παράγραφος 8, Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Έχοντας υπόψη τη συναίνεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Τα πλοία που είναι απόβλητα αποτελούν αντικείμενο της Σύμβασης της Βασιλείας για την διασυνοριακή διακίνηση επικίνδυνων αποβλήτων και τη διάθεσή τους σε διεθνές επίπεδο. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα πλοία αυτά υπόκεινται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2006, για τις μεταφορές αποβλήτων 8. Ο εν λόγω κανονισμός εφαρμόζει τη Σύμβαση της Βασιλείας καθώς και τροποποίηση 9 της Σύμβασης που εγκρίθηκε το 1995, η οποία δεν έχει ακόμη τεθεί σε ισχύ, και η οποία θεσπίζει την απαγόρευση των εξαγωγών επικίνδυνων αποβλήτων από κράτη μέλη της Ένωσης σε χώρες που δεν είναι μέλη του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Δεδομένου ότι τα πλοία που περιέχουν επικίνδυνα υλικά, γενικά χαρακτηρίζονται ως επικίνδυνα απόβλητα και ως εκ τούτου απαγορεύεται να εξάγονται για ανακύκλωση σε εγκαταστάσεις σε χώρες μη μέλη του ΟΟΣΑ. (2) Έχουν αντιμετωπιστεί σημαντικές δυσκολίες σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο όταν γίνονται προσπάθειες εφαρμογής της υφιστάμενης νομοθεσίας για τα πλοία. (3) Η Διεθνής Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ για την ασφαλή και περιβαλλοντικά ορθή ανακύκλωση των πλοίων, 2009 (εφεξής «η Σύμβαση»), εγκρίθηκε στις 15 Μαΐου 2009 υπό την αιγίδα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ/ΙΜΟ) ως 8 9 ΕΕ L 190, της 12.7.2006, σ. 1. Τροποποίηση της Σύμβασης της Βασιλείας («τροποποίηση απαγόρευσης»), που εγκρίθηκε με την απόφαση ΙΙΙ / 1 των συμβαλλόμενων μερών της Σύμβασης της Βασιλείας. EL 4 EL
αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων της Διεθνούς Διάσκεψης για την ασφαλή και περιβαλλοντικά ορθή ανακύκλωση των πλοίων 10. (4) Η σύμβαση αποβλέπει στο να εξασφαλιστεί ότι τα πλοία, όταν αρχίσει η διάλυσή τους μετά την ολοκλήρωση του κύκλου ζωής τους, δεν δημιουργούν περιττούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία, την ασφάλεια και το περιβάλλον. Η σύμβαση αντιμετωπίζει στο σύνολό τους τα θέματα που αφορούν τη διάλυση των πλοίων, καθώς και προβληματισμούς σχετικά με τις εργασιακές και περιβαλλοντικές συνθήκες σε πολλούς από τους τόπους διάλυσης πλοίων ανά τον κόσμο. (5) Η περιβαλλοντικά κατάλληλη διαχείριση της διάλυσης των πλοίων αποτελεί μια προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση 11 και η έγκαιρη εφαρμογή της σύμβασης είναι μία από τις καίριες δράσεις που προτείνονται στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Μία στρατηγική της ΕΕ για τη βελτίωση των πρακτικών διάλυσης των πλοίων» 12. (6) Ωστόσο, μέχρι στιγμής κανένα από τα κράτη μέλη δεν έχει κυρώσει τη σύμβαση ή προσχωρήσει σε αυτήν και μόνο τρία κράτη μέλη έχουν υπογράψει. Η εκ μέρους των κρατών μελών της ΕΕ κύρωση της σύμβασης θα είχε θετικό αντίκτυπο διεθνώς και θα μπορούσε να επιταχύνει τη θέση της σε ισχύ. (7) Ορισμένες διατάξεις της σύμβασης εμπίπτουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ένωσης όσον αφορά την ανακύκλωση των πλοίων. (8) Η Ένωση δεν μπορεί να κυρώσει τη σύμβαση, δεδομένου ότι μόνο κράτη μπορούν να είναι συμβαλλόμενα μέρη της. (9) Το Συμβούλιο καλείται, συνεπώς, να απαιτήσει από τα κράτη μέλη να επικυρώσουν τη σύμβαση ή να προσχωρήσουν σε αυτήν προς το συμφέρον της Ένωσης, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: Άρθρο 1 Με την έναρξη ισχύος του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. XX του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (σχετικά με την ανακύκλωση των πλοίων) για την εφαρμογή της Διεθνούς Σύμβασης του Χονγκ Κονγκ για την ασφαλή και περιβαλλοντικά ορθή ανακύκλωση των πλοίων, («η Σύμβαση»), που εγκρίθηκε στις 15 Μαΐου 2009 υπό την αιγίδα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, τα κράτη μέλη καλούνται να επικυρώσουν τη Σύμβαση ή να προσχωρήσουν σε αυτήν για τα τμήματα που εμπίπτουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ένωσης. Άρθρο 2 Τα κράτη μέλη λαμβάνουν χωρίς καθυστέρηση τα αναγκαία μέτρα για να καταθέσουν στον Γενικό Γραμματέα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού τα έγγραφα επικύρωσης της 10 11 12 Τελική πράξη της Διάσκεψης (SR/CONF/45). Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 20ής Νοεμβρίου 2006. COM(2008) 767 τελικό. EL 5 EL
Σύμβασης ή προσχώρησης σε αυτή, και πάντως όχι αργότερα από τρία έτη από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας απόφασης. Η πορεία της επικύρωσης ή προσχώρησης θα εξεταστεί το αργότερο εντός πέντε ετών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας απόφασης. Άρθρο 3 Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη. Βρυξέλλες, Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος EL 6 EL