EL EL EL
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 21.4.2010 COM(2010)163 τελικό ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Φορολογία και ανάπτυξη Συνεργασία µε τις αναπτυσσόµενες χώρες για την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στο φορολογικό τοµέα SEC(2010)426 EL EL
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στις 28 Απριλίου 2009, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση για την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στο φορολογικό τοµέα 1, στην οποία παρουσιάζει συγκεκριµένες ενέργειες που µπορούν να αναληφθούν για την καλύτερη προώθηση των αρχών της χρηστής διακυβέρνησης στο φορολογικό τοµέα (αρχές διαφάνειας, ανταλλαγής πληροφοριών και θεµιτού φορολογικού ανταγωνισµού), τόσο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και έναντι τρίτων χωρών. Ο γενικός στόχος είναι η βελτίωση της φορολογικής συνεργασίας και η αντιµετώπιση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής στην ευρύτερη δυνατή γεωγραφική βάση. Ο στόχος αυτός συµβαδίζει και µε τις δηλώσεις του Monterrey 2 και της Ντόχα 3 στις οποίες η διαφυγή κεφαλαίων και οι παράνοµες χρηµατοοικονοµικές ροές προσδιορίζονται ρητά ως το κύριο εµπόδιο για την κινητοποίηση εγχώριων εσόδων για την ανάπτυξη. Σύµφωνα µε κυβερνητική επιτροπή της Νορβηγίας, οι ροές παράνοµων χρηµατικών ποσών από αναπτυσσόµενες χώρες ανήλθαν συνολικά σε 641 έως 979 δισεκατ. USD το 2006, δηλαδή σε ποσό τουλάχιστον επταπλάσιο από την επίσηµη αναπτυξιακή βοήθεια 4. Τούτο διευκολύνεται από φορολογικά συστήµατα ευάλωτα σε επιζήµιες φορολογικές πρακτικές και από µη συνεργάσιµες δικαστικές αρχές. Η αντιµετώπιση του προβλήµατος αυτού απαιτεί κοινές προσπάθειες τόσο από τις αναπτυσσόµενες όσο και από τις αναπτυγµένες χώρες για την εφαρµογή των αρχών της χρηστής διακυβέρνησης στο φορολογικό τοµέα, προωθώντας επίσης µε τον τρόπο αυτό τις αναπτυξιακές προοπτικές και τη µείωση της φτώχειας στις αναπτυσσόµενες χώρες και ενισχύοντας παράλληλα τα φορολογικά συστήµατα σε παγκόσµιο επίπεδο. Στις 18 Μαΐου 2009, λαµβάνοντας υπόψη και την ανακοίνωση της Επιτροπής για τη στήριξη των αναπτυσσοµένων χωρών για να αντιµετωπίσουν την κρίση 5, το Συµβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων κάλεσε την Επιτροπή να προτείνει συγκεκριµένη δράση της ΕΕ «όσον αφορά το διάλογο µε τις αναπτυσσόµενες χώρες και την παροχή βοήθειας προς αυτές για την προαγωγή της χρηστής διακυβέρνησης σε φορολογικά θέµατα, καθώς και πλέον αποτελεσµατικών εθνικών φορολογικών συστηµάτων για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων». Η δράση αυτή αποτελεί επίσης προτεραιότητα των G8 και G20. Η παρούσα ανακοίνωση έχει ως στόχο να βελτιώσει τις συνέργειες µεταξύ φορολογικών και αναπτυξιακών πολιτικών υποδεικνύοντας τρόπους µε τους οποίους η ΕΕ θα µπορούσε να συνδράµει τις αναπτυσσόµενες χώρες στην οικοδόµηση αποτελεσµατικών, αξιόπιστων και βιώσιµων φορολογικών συστηµάτων και διοικήσεων ούτως ώστε να ενισχυθεί η κινητοποίηση εγχώριων πόρων σε ένα µεταβαλλόµενο διεθνές περιβάλλον. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει εκφράσει την αµέριστη στήριξή του για το σκοπό αυτό. 1 2 3 4 5 COM(2009) 201. ιάσκεψη για τη χρηµατοδότηση της ανάπτυξης στο Monterrey, 2002. ιάσκεψη για τη χρηµατοδότηση της ανάπτυξης στη Ντόχα, 2008. Έκθεση κυβερνητικής επιτροπής της Νορβηγίας «Φορολογικοί παράδεισοι και ανάπτυξη», Ιούνιος 2009. COM(2009) 160 της 2.4.2009. EL 2 EL
1. ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΤΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΣΤΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΣΤΙΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ Σε πολλές αναπτυσσόµενες χώρες, η διηνεκής παροχή δηµόσιων υπηρεσιών που απαιτείται για την επίτευξη και διατήρηση των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας (ΑΣΧ) προϋποθέτει την αύξηση των εγχώριων εσόδων. Ο λόγος φόρου προς ΑΕγχΠ στις χώρες αυτές κυµαίνεται από 10% έως 20% έναντι 25 έως 40% στις αναπτυγµένες χώρες. Η αύξηση των εγχώριων εσόδων δεν εξασφαλίζει µόνο πρόσθετες δυνατότητες για στήριξη των δαπανών που αφορούν τους ΑΣΧ, αλλά επιτρέπει και στη χώρα να αναλάβει την ευθύνη των επιλογών της όσον αφορά τις πολιτικές. Όπως υπογραµµίζεται στη δήλωση της Ντόχα, η κινητοποίηση εγχώριων οικονοµικών πόρων για την ανάπτυξη αποτελεί καθοριστικό στοιχείο της παγκόσµιας σύµπραξης για την αειφόρο ανάπτυξη, ιδίως µε στόχο τη στήριξη των ΑΣΧ. Για τις αναπτυσσόµενες χώρες, η εν λόγω σύµπραξη σηµαίνει αυξηµένες προσπάθειες κινητοποίησης εγχώριων πόρων για τη χρηµατοδότηση αναπτυξιακών προτεραιοτήτων, ενώ οι δωρητές οφείλουν να τηρήσουν τη δέσµευσή τους να παράσχουν µακροπρόθεσµη και προβλέψιµη συνδροµή για διεθνώς συµφωνηθέντες στόχους µείωσης της φτώχειας. Η Επιτροπή αναλαµβάνει την επιµερισµένη αυτή ευθύνη παρέχοντας αυξανόµενο ποσοστό αναπτυξιακής βοήθειας µέσω της δηµοσιονοµικής στήριξης στην οποία περιλαµβάνονται καινοτόµα µέσα παροχής βοήθειας όπως οι συµβάσεις-ασχ που έχουν συναφθεί µε ορισµένες χώρες ΑΚΕ. Επιπλέον, η φορολογία είναι καθοριστική για τη συγκρότηση του κράτους και την ενίσχυση της ιδιότητας του πολίτη. Η χρηστή διακυβέρνηση σε φορολογικά θέµατα δεν µπορεί να εξαχθεί ή να επιβληθεί έξωθεν. Εναπόκειται στην υπεύθυνη κυβέρνηση να αποφασίσει για τις βασικές ανάγκες των πολιτών ή να διατρέξει τον κίνδυνο απώλειας της νοµιµότητας και της δηµόσιας στήριξης. Η ΕΕ είναι προσηλωµένη στην αρχή της αυτεξούσιας χάραξης αναπτυξιακών στρατηγικών και προγραµµάτων από τις χώρες εταίρους. Στηρίζοντας τις αναπτυσσόµενες χώρες στον τοµέα αυτό, η ΕΕ δεσµεύεται επίσης στην εφαρµογή των αρχών της κοινής ανάληψης ευθύνης που προβλέπονται στη δήλωση του Παρισιού για την αποτελεσµατικότητα της βοήθειας. Η καλύτερη φορολογική διακυβέρνηση στις αναπτυσσόµενες χώρες θα αυξήσει την προθυµία των φορολογουµένων της ΕΕ να στηρίξουν την αναπτυξιακή βοήθεια. 1.1. υσχέρειες που αντιµετωπίζουν οι αναπτυσσόµενες χώρες 1.1.1. Εγχώριοι παράγοντες Οι αναπτυσσόµενες χώρες, στην προσπάθειά τους να αυξήσουν τα εγχώρια φορολογικά έσοδα, συχνά βρίσκονται αντιµέτωπες µε διάφορα εµπόδια που συνδέονται µε: τη διάρθρωση και την ανταγωνιστικότητα της οικονοµίας τους (π.χ. µεγάλοι άτυποι τοµείς, κυριαρχία της γεωργίας επί της βιοµηχανίας και των υπηρεσιών), την πολιτική και µακροοικονοµική αστάθεια, την ανεπαρκή παροχή δηµοσίων υπηρεσιών, τη χαµηλής ποιότητας δηµοσιονοµική διαχείριση, τις συνέπειες της διαφθοράς, της κακής διακυβέρνησης και του ανεπαρκούς κράτους δικαίου, ακόµη και σε πλούσιες σε πόρους περιφέρειες και ιδίως σε χώρες των οποίων η κατάσταση είναι ευαίσθητη, EL 3 EL
τα χαρακτηριστικά του φορολογικού συστήµατος και της διαχείρισής του που εξηγούν ενδεχοµένως τον περιορισµένο βαθµό αποτελεσµατικότητας και δεκτικότητας όσον αφορά τις φορολογικές µεταρρυθµίσεις: 1.1.2. ιεθνείς παράγοντες περιορισµένη φορολογική βάση που συχνά οδηγεί σε άνιση κατανοµή των φορολογικών επιβαρύνσεων µεταξύ οικονοµικών παραγόντων και φορολογουµένων, ισορροπία µεταξύ άµεσης/έµµεσης φορολογίας που ενδέχεται να µην αντικατοπτρίζει πάντα ορθά τη διάρθρωση της οικονοµίας, ανεπαρκής σύνδεση µεταξύ φορολογικής πολιτικής και φορολογικής διοίκησης, ανικανότητα των φορολογικών διοικήσεων να διασφαλίσουν τη λειτουργία και την εποπτεία του φορολογικού συστήµατος, γεγονός που µπορεί να οδηγήσει σε περιορισµένη φορολογική συµµόρφωση και είσπραξη φόρων. Η αυξανόµενη ολοκλήρωση των διεθνών αγορών και η παγκοσµιοποίηση της οικονοµίας επηρεάζουν επίσης την αποτελεσµατικότητα των εθνικών φορολογικών συστηµάτων: η εφαρµογή των εθνικών φορολογικών κανόνων καθίσταται δυσχερής σε έναν κόσµο που χαρακτηρίζεται από την αυξηµένη γεωγραφική κινητικότητα των φορολογουµένων, τον όγκο των ροών συναλλαγών και κεφαλαίων και τη χρήση νέων τεχνολογιών, η µετάβαση από συστήµατα που βασίζονται κυρίως στα φορολογικά έσοδα σε πιο σύγχρονα και ευρύτερης µορφής συστήµατα δηµιουργεί προβλήµατα προσαρµογής, ορισµένες χώρες ενδέχεται να µπουν στον πειρασµό να ενθαρρύνουν άµεσες ξένες επενδύσεις µέσω φορολογικών κινήτρων και παρεκκλίσεων υψηλού κόστους που συχνά δεν επιτυγχάνουν να προσελκύσουν πραγµατικές και βιώσιµες επενδύσεις, η ύπαρξη µη συνεργάσιµων δικαστικών αρχών και επιζήµιων φορολογικών πρακτικών, τόσο στις αναπτυγµένες όσο και στις αναπτυσσόµενες χώρες, είναι επιβλαβής και για τις αναπτυσσόµενες χώρες όχι µόνο επειδή έχει αρνητικές συνέπειες για τα έσοδά τους αλλά και επειδή υπονοµεύει τη χρηστή διακυβέρνηση και την ανάπτυξη των θεσµών. 1.2. Στήριξη αποτελεσµατικών, αποδοτικών, δίκαιων και βιώσιµων φορολογικών συστηµάτων Τα αποδοτικά και δίκαια φορολογικά συστήµατα διαδραµατίζουν σηµαντικό ρόλο στην ανάπτυξη, τη µείωση της φτώχειας, τη χρηστή διακυβέρνηση και τη συγκρότηση του κράτους. EL 4 EL
Τα συστήµατα αυτά οδηγούν συνήθως σε µεγαλύτερα και σταθερότερα έσοδα, σε πιο βιώσιµες επενδύσεις και σε βελτιωµένη ανταγωνιστικότητα των οικονοµιών. Ειδικότερα, η σύνδεση µεταξύ της φορολογικής µεταρρύθµισης και της βελτίωσης του επιχειρηµατικού περιβάλλοντος διαδραµατίζει καθοριστικό ρόλο καθώς διευκολύνει το έργο των επιχειρήσεων στους τοµείς των επενδύσεων, του εµπορίου και της δηµιουργίας θέσεων απασχόλησης. Επιπλέον, σε χώρες που αντιµετωπίζουν δυσκολίες ως προς την ικανότητα, κρίνεται ιδιαίτερα σηµαντικός ο σχεδιασµός φορολογικών συστηµάτων που µπορούν να λειτουργήσουν εύκολα µε περιορισµένους πόρους. Τα αποδοτικά και δίκαια φορολογικά συστήµατα είναι επίσης ουσιαστικής σηµασίας για την προώθηση της δηµοκρατίας και της κρατικής νοµιµότητας δεδοµένου ότι οι φορολογούµενοι τείνουν να θεωρούν τις κυβερνήσεις τους υπεύθυνες για τη χρησιµοποίηση των φόρων. Τα εν λόγω συστήµατα συµβάλλουν στην σύναψη ενός ισχυρού φορολογικού και κοινωνικού συµβολαίου µεταξύ των πολιτών και των κυβερνήσεών τους σε όλα τα επίπεδα, γεγονός που ενθαρρύνει τη φορολογική συµµόρφωση, οδηγεί σε βελτιωµένη δηµοκρατική και οικονοµική διακυβέρνηση, σε µεγαλύτερα έσοδα µέσω µεγαλύτερης οικονοµικής ανάπτυξης και σε ευρύτερες φορολογικές βάσεις ενώ επίσης επιτρέπει την καταπολέµηση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής καθώς και την καταπολέµηση της νοµιµοποίησης εσόδων από παράνοµες δραστηριότητες, της διαφθοράς και της χρηµατοδότησης της τροµοκρατίας. 1.2.1. Συµβολή στις φορολογικές µεταρρυθµίσεις και στην ενίσχυση των φορολογικών διοικήσεων Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι οι ίδιες οι αναπτυσσόµενες χώρες φέρουν την πρωταρχική ευθύνη για τη βελτίωση των φορολογικών τους συστηµάτων και πολιτικών, σε συνάρτηση µε την οικονοµική και πολιτική τους κατάσταση και τις επιλογές τους. Κατά το σχεδιασµό των φορολογικών συστηµάτων και την ενίσχυση των φορολογικών διοικήσεων χρειάζεται να αντιµετωπιστούν ορισµένες προκλήσεις οι οποίες συνίστανται στα εξής: να βρεθεί το κατάλληλο επίπεδο άµεσων και έµµεσων φόρων και να προσδιοριστεί η ισορροπία µεταξύ τους, να καθοριστεί το πεδίο εφαρµογής της φορολογικής βάσης και η κατανοµή των φορολογικών επιβαρύνσεων λαµβάνοντας υπόψη τη διάρθρωση της οικονοµίας, το δυναµικό δηµιουργίας βιώσιµων εσόδων και τις κοινωνικές ανάγκες της χώρας, να ενσωµατωθεί η άτυπη οικονοµία, να πραγµατοποιηθούν παραγωγικές επενδύσεις και να διευκολυνθεί η δηµιουργία θέσεων απασχόλησης, ιδίως στις πολύ µικρές και στις µικρές επιχειρήσεις, να θεσπιστεί σταθερό νοµικό πλαίσιο, διαφανή φορολογικά συστήµατα και λογοδοτούσες φορολογικές διοικήσεις καθώς και να διασφαλιστούν απλουστευµένες διαδικασίες και χαµηλό κόστος συµµόρφωσης, να δοθούν στις φορολογικές διοικήσεις τα µέσα που χρειάζονται για την αποτελεσµατική επεξεργασία των φορολογικών στοιχείων και για την εξασφάλιση της φορολογικής συµµόρφωσης όλων των οικονοµικών παραγόντων, εθνικών και διεθνών. EL 5 EL
1.2.2. Προώθηση της λογοδοσίας και της διαχείρισης των δηµόσιων οικονοµικών στο εθνικό επίπεδο Η ενίσχυση της ίδιας ευθύνης και της λογοδοσίας σε εθνικό επίπεδο αποτελεί βασική προτεραιότητα του πλαισίου αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ, δεδοµένης της σηµασίας που αποδίδεται στη χρησιµοποίηση των εθνικών συστηµάτων για την παροχή της βοήθειας, συµπεριλαµβανοµένης της χρησιµοποίησης της δηµοσιονοµικής στήριξης. Τούτο συνεπάγεται την προώθηση της εφαρµογής των κανόνων για υγιή και διαφανή δηµόσια οικονοµικά, ακόµη και για ροές εσόδων προερχοµένων από σχέδια για ορυκτούς πόρους 6. Είναι σηµαντικό να εξακολουθήσει να προωθείται µεγαλύτερη διαφάνεια στην προετοιµασία του προϋπολογισµού, µεταξύ άλλων για τις επιχορηγήσεις υπό µορφή φοροαπαλλαγών, καθώς και η διαβίβαση στα εθνικά κοινοβούλια εκθέσεων και ελέγχων για την εκτέλεση του προϋπολογισµού. Χρειάζεται µεγαλύτερη προσοχή στην ενίσχυση της τεχνικής εµπειρογνωµοσύνης των κοινοβουλίων ούτως ώστε να είναι σε θέση να αξιολογούν την κατάρτιση και την εποπτεία των εθνικών προϋπολογισµών και να έχουν σηµαντική συµβολή στο έργο αυτό, µεταξύ άλλων για τα εθνικά έσοδα από εξόρυξη πόρων και για τα φορολογικά θέµατα. Οι ικανότητες των τοπικών αρχών να εισπράττουν φόρους και να λογοδοτούν στους πολίτες για τις τοπικές δηµόσιες δαπάνες πρέπει να ενισχυθούν. Σηµαντικό ρόλο διαδραµατίζουν µη κρατικοί φορείς όπως τα πανεπιστήµια, οι οµάδες προβληµατισµού, οι ΜΚΟ και τα µέσα ενηµέρωσης καθώς και οι φορολογούµενοι, δεδοµένου ότι χρησιµεύουν ως πλαίσιο για δηµόσιες ενηµερωµένες συζητήσεις και συµβάλλουν στο δηµόσιο έλεγχο της φορολογικής διακυβέρνησης. 1.2.3. Ενίσχυση της διαφάνειας και της φορολογικής συνεργασίας σε διεθνές επίπεδο Σε µια όλο και πιο παγκοσµιοποιηµένη οικονοµία, τα εθνικά φορολογικά συστήµατα αντιµετωπίζουν αυξηµένες δυσκολίες να λειτουργήσουν αποτελεσµατικά χωρίς διεθνή συνεργασία καθώς η έλλειψή της δύναται να οδηγήσει σε εντάσεις για τις φορολογικές αρµοδιότητες οι οποίες µπορούν να αντιµετωπιστούν µε συµφωνίες για την εφαρµογή διεθνών αρχών. Ορισµένες αναπτυσσόµενες χώρες ισχυρίζονται ότι η ικανότητά τους να κινητοποιούν εγχώριους οικονοµικούς πόρους επηρεάζεται από τη διεθνή φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή, ιδίως λόγω µεταφοράς στοιχείων του ενεργητικού και κερδών σε ελκυστικές ή/και µη συνεργάσιµες φορολογικές δικαιοδοσίες και διαµέσου αυτών. εδοµένου ότι οι πολυεθνικές εταιρείες δεν υποχρεούνται να γνωστοποιούν ανά χώρα τα οικονοµικά τους στοιχεία, οι επιχειρήσεις δύνανται να επιδιώξουν τον περιορισµό των φορολογικών τους οφειλών στις αναπτυσσόµενες χώρες ιδίως µέσω πρακτικών καθορισµού τιµών µεταβίβασης. Οι χώρες της G20 συµφώνησαν να εργαστούν για την εφαρµογή σε διεθνές επίπεδο των κανόνων διαφάνειας σε χρηµατοοικονοµικά και φορολογικά θέµατα και ζήτησαν επανειληµµένα από τους οργανισµούς τυποποίησης να εκπονήσουν ενιαίο σύνολο παγκόσµιων λογιστικών κανόνων υψηλής ποιότητας. Η ΕΕ επιδιώκει να εξασφαλίσει από όλες τις χώρες, και ιδίως από τις χώρες εταίρους της, τη συµφωνία τους επί των βασικών αρχών συνεργασίας σε θέµατα χρηστής 6 Η πρωτοβουλία για τις πρώτες ύλες - COM(2008) 699 της 4.11.2008. EL 6 EL
φορολογικής διακυβέρνησης (διαφάνεια του φορολογικού συστήµατος, ανταλλαγή πληροφοριών και θεµιτός φορολογικός ανταγωνισµός) που εφαρµόζονται ήδη από τα κράτη µέλη της 7. Αυτό θα είχε ως συνέπεια την ενίσχυση της ικανότητας των κρατών µελών της ΕΕ και των χωρών εταίρων τους να αντιµετωπίσουν την διεθνή φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή, µε βάση συµπληρωµατικές διεθνείς πρωτοβουλίες. Εµπνεόµενη από την πολιτική της ΕΕ για αποτελεσµατική πολυµερή προσέγγιση, η Επιτροπή υπογραµµίζει τη σηµασία της εκπόνησης παγκόσµιων αρχών και προτύπων για τη διαφάνεια και την ανταλλαγή πληροφοριών και της επακόλουθης συµµόρφωσης προς τις εν λόγω αρχές και πρότυπα. Ο ιδανικός τρόπος θα ήταν η σύναψη παγκόσµιων συµβάσεων µε δεσµευτικές υποχρεώσεις για όλα τα υπογράφοντα µέρη. Επί του παρόντος πρέπει να αναληφθούν προσπάθειες για την αποτελεσµατική χρησιµοποίηση των υφιστάµενων πλαισίων περιφερειακής συνεργασίας που έχουν θεσπιστεί για παράδειγµα µε τις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ), τις περιφέρειες της Λατινικής Αµερικής και τις περιφέρειες που υπάγονται στην ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας, ούτως ώστε οι βέλτιστες πρακτικές χρηστής φορολογικής διακυβέρνησης να εισαχθούν και να χρησιµοποιούνται ευρέως στο κατάλληλο περιφερειακό επίπεδο. Η Επιτροπή θα ενισχύσει επίσης τη διαφάνεια εκδίδοντας ανακοίνωση για την κοινωνική εταιρική ευθύνη, στο πλαίσιο της οποίας θα εξετάσει πώς µπορεί να θεσπιστεί σύστηµα υποχρεωτικής κοινοποίησης πληροφοριών για τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο των ετήσιων λογαριασµών. Πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στις αναπτυσσόµενες χώρες να συµµετέχουν πιο αποτελεσµατικά στις διεθνείς δοµές και διαδικασίες φορολογικής συνεργασίας. Με τον τρόπο αυτό θα έχουν τη δυνατότητα να διαπραγµατευθούν σχετικές συµφωνίες που θα καλύπτουν και την ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών στο πλέον κατάλληλο και αποτελεσµατικό πολυµερές, περιφερειακό ή και διµερές επίπεδο. 2. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ Κατά τα τελευταία έτη η πρόοδος των αναπτυσσοµένων χωρών στην ενίσχυση των φορολογικών τους συστηµάτων και στην αύξηση των εγχώριων εσόδων τους ήταν αρκετά περιορισµένη. Η Επιτροπή πιστεύει ότι η κοινότητα των δωρητών µπορεί να κάνει περισσότερα και να αξιοποιήσει αποτελεσµατικότερα τα υπάρχοντα κονδύλια και µέσα υιοθετώντας µια πιο συνεκτική προσέγγιση στον τοµέα αυτό. Η Επιτροπή τονίζει ιδιαίτερα τη σηµασία της βοήθειας, συµπεριλαµβανοµένης της τεχνικής συνεργασίας, στον σχεδιασµό των φορολογικών συστηµάτων των αναπτυσσοµένων χωρών και στην εφαρµογή των αρχών της χρηστής διακυβέρνησης στο φορολογικό τοµέα. Για παράδειγµα, το 2009 η Επιτροπή προέβη σε εκταµίευση 117 εκατ. EUR για εφαρµοζόµενες δραστηριότητες και σε συµπληρωµατική ανάληψη 49 εκατ. EUR για νέα σχέδια, προκειµένου να ενισχύσει τη διαχείριση των δηµόσιων οικονοµικών, περιλαµβανοµένης της φορολογικής πολιτικής και της 7 COM(2009) 160 και 201 και συµπεράσµατα ECOFIN της 14 ης Μαΐου 2008. EL 7 EL
διοίκησης, στις αναπτυσσόµενες χώρες 8. Τα κράτη µέλη της ΕΕ και άλλοι δωρητές παρέχουν σηµαντική υποστήριξη και στον εν λόγω τοµέα. Η προσέγγιση που παρουσιάζεται κατωτέρω αναµένεται να συµβάλει στην αύξηση της βοήθειας από την ΕΕ και τη διεθνή κοινότητα για τα φορολογικά συστήµατα των αναπτυσσοµένων χωρών. 2.1. Ενδυνάµωση και βελτίωση της αποτελεσµατικότητας της στήριξης που παρέχει η ΕΕ στα φορολογικά συστήµατα 2.1.1. Θέσπιση µιας συνολικότερης προσέγγισης της φορολογικής διοίκησης και των φορολογικών µεταρρυθµίσεων Βάσει µιας συνολικής προσέγγιση που λαµβάνει ιδίως υπόψη την οικονοµική κατάσταση, την πολιτική οικονοµία και το διεθνές περιβάλλον της χώρας, καθώς και τα πλαίσια της ευρύτερης διακυβέρνησης και της διαχείρισης των δηµόσιων οικονοµικών, η Επιτροπή προτείνει να βελτιωθούν τα σχετικά εργαλεία και µέσα συνδροµής και να χρησιµοποιηθούν κατά τον καλύτερο τρόπο στο κατάλληλο πλαίσιο: Το Ευρωπαϊκό Ταµείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) για τις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ): κατά την κατάρτιση εγγράφων στρατηγικής ανά περιφέρεια και ανά χώρα, πρέπει να δίδεται προσοχή στις αρχές της χρηστής διακυβέρνησης στον φορολογικό τοµέα, χρησιµοποιώντας ως βάση τις αναλαµβανόµενες δεσµεύσεις διακυβέρνησης από τις εν λόγω χώρες. Θα δοθεί µεγαλύτερη έµφαση στα εγχώρια έσοδα και στις αρχές χρηστής φορολογικής διακυβέρνησης σε φορολογικά θέµατα, ως µέρος των δεσµεύσεων και των χαρακτηριστικών διακυβέρνησης των χωρών. Οι επιλέξιµες για αναπτυξιακή βοήθεια χώρες οι οποίες µετά από αξιολόγηση βασισµένη στην εκπόνηση χαρακτηριστικών διακυβέρνησης, αναλαµβάνουν αναλυτικές δεσµεύσεις (σχέδιο δράσης για τη διακυβέρνηση) δύνανται να λάβουν συµπληρωµατική επιχορήγηση ανάλογα µε την ποιότητα των δεσµεύσεών τους. Με τον τρόπο αυτό θα καταστεί δυνατή η διεξαγωγή ενισχυµένου διαλόγου στον εν λόγω τοµέα, µεταξύ άλλων στο πλαίσιο της ενδιάµεσης και της τελικής αξιολόγησης, καθώς και του πολιτικού διαλόγου που προβλέπεται στο άρθρο 8. Λαµβάνοντας υπόψη τις προτάσεις της ανακοίνωσης του 2009 «Προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στο φορολογικό τοµέα», θεσπίστηκαν στο πλαίσιο της διαδικασίας αναθεώρησης της συµφωνίας Κοτονού σηµαντικές διατάξεις που αφορούν τη χρηστή φορολογική διακυβέρνηση και τις φορολογικές µεταρρυθµίσεις. Το Μέσο για την Αναπτυξιακή Συνεργασία (DCI), και το Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ΕΝPI): ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στην αποτελεσµατική ενσωµάτωση των εγχώριων εσόδων και των αρχών χρηστής φορολογικής διακυβέρνησης στον 8 Τα εν λόγω ποσά καλύπτουν τις ακόλουθες δραστηριότητες: φορολογική πολιτική και προγραµµατισµός, στήριξη των υπουργείων οικονοµικών, ενίσχυση δηµοσιονοµικής και διαχειριστικής λογοδοσίας, διαχείριση δηµόσιων δαπανών, βελτίωση των συστηµάτων δηµοσιονοµικής διαχείρισης, φορολογική πολιτική και διοίκηση, σύνταξη προϋπολογισµού, διακυβερνητικές φορολογικές σχέσεις, έλεγχος δηµόσιων οικονοµικών, δηµόσιο χρέος. EL 8 EL
προγραµµατισµό, την εκτέλεση και παρακολούθηση των εθνικών και περιφερειακών κονδυλίων σύµφωνα µε τις προτεραιότητες των εγγράφων στρατηγικής, καθώς και στο πλαίσιο των συναφών δοµών πολιτικού και στρατηγικού διαλόγου που έχουν αναπτυχθεί µε τις χώρες εταίρους. Στήριξη εθνικών εποπτικών οργάνων, κοινοβουλίων και µη κρατικών παραγόντων σε εθνικό επίπεδο µε στόχο την παραγωγή και διάδοση ποιοτικού έργου σχετικά µε τις φορολογικές απάτες και τις επιπτώσεις τους, διασφάλιση κρατικού ελέγχου στη διαχείριση των δηµόσιων οικονοµικών που θα καλύπτει και τις επιδόσεις στη φορολογική διακυβέρνηση, καθώς και συνδροµή στην χάραξη πολιτικής όπου αυτό είναι δυνατό και εφικτό. Η ενισχυµένη και διευρυµένη αυτή εστίαση σε φορολογικά θέµατα απαιτεί περαιτέρω ανάπτυξη εµπειρογνωµοσύνης σε επίπεδο ΕΕ και µεγαλύτερη συνοχή στη διάθεση και χρησιµοποίηση των πόρων. 2.1.2. Στήριξη πολυµερών και περιφερειακών πρωτοβουλιών Πρέπει να παρέχεται, κατά περίπτωση, στήριξη σε πολυµερείς και περιφερειακές πρωτοβουλίες στους τοµείς της φορολογικής διοίκηση και των φορολογικών µεταρρυθµίσεων. Η Επιτροπή χαιρετίζει περιφερειακά φόρουµ όπως το African Tax Administration Forum (Αφρικανικό Φόρουµ για τη Φορολογική ιοίκηση) και το Inter-American Centre of Tax Administrations ( ιαµερικανικό Κέντρο Φορολογικών ιοικήσεων), τα οποία αποσκοπούν στην προώθηση βελτιώσεων στις φορολογικές διοικήσεις µέσω της ανταλλαγής εµπειριών, της συγκριτικής ανάλυσης και αξιολόγησης από οµοτίµους βέλτιστων πρακτικών. Η Επιτροπή θα εξετάσει την οικονοµική ενίσχυση των εν λόγω πρωτοβουλιών, µεταξύ άλλων µέσω περιφερειακών ταµείων µεταξύ χωρών ΑΚΕ. Η Επιτροπή εκτιµά ότι πρέπει να ενισχυθεί η στήριξη των περιφερειακών τεχνικών κέντρων του ΝΤ για την παροχή στις αναπτυσσόµενες χώρες εστιασµένης και βασισµένης στη ζήτηση τεχνικής συνεργασίας σε θέµατα φορολογικής διοίκησης. Επιπλέον, εξετάζεται η ενίσχυση του Revenue for Development Trust Fund (Ειδικού Ταµείου Εσόδων για την Ανάπτυξη) του ΝΤ, εκ µέρους επίσης των κρατών µελών της ΕΕ, προκειµένου να επεκταθεί στις αναπτυσσόµενες χώρες η τεχνική συνεργασία στον τοµέα της διαχείρισης των εσόδων. Σε περιφέρειες πλούσιες σε πόρους, η Επιτροπή ιδίως µέσω του ΕΤΑ και τα κράτη µέλη πρέπει να παράσχουν αυξηµένη στήριξη στην πρωτοβουλία διαφάνειας των εξορυκτικών βιοµηχανιών (EITI) η οποία έχει καθοριστική σηµασία για την ενίσχυση της διακυβέρνησης βελτιώνοντας τη διαφάνεια και τη λογοδοσία µέσω της κοινοποίησης των κρατικών εσόδων και των πληρωµών των επιχειρήσεων που συνδέονται µε την εξόρυξη πόρων. 2.1.3. Ενίσχυση της διαχείρισης των δηµόσιων οικονοµικών στο πλαίσιο της δηµοσιονοµικής στήριξης Η διάρθρωση των προγραµµάτων δηµοσιονοµικής στήριξης διευκολύνει το διάλογο για τις πολιτικές, τη µέτρηση των επιδόσεων και την ανάπτυξη ικανοτήτων αποσκοπώντας στη βελτίωση των συστηµάτων εσόδων και της είσπραξης αυτών. Οι διαδικασίες και τα µέσα που έχουν αναπτυχθεί για τη διαχείριση των δηµόσιων οικονοµικών ( Ο) µπορούν επίσης να EL 9 EL
χρησιµοποιηθούν για την κινητοποίηση εσόδων. Το πρόγραµµα δηµοσίων δαπανών και δηµοσιονοµικής ευθύνης (PEFA) το οποίο περιλαµβάνει δείκτες για τα έσοδα, αποτελεί µέσο για την επίτευξη του εν λόγω στόχου. Όσον αφορά τις χώρες ΑΚΕ, η αναθεώρηση της συµφωνίας Κοτονού επιτρέπει τον εξορθολογισµό της θεσµικής ανάπτυξης και την ενίσχυση της ανάπτυξης ικανοτήτων σε θέµατα φορολογικών µεταρρυθµίσεων και χρηστής φορολογικής διακυβέρνησης ενώ προβλέπει κίνητρα για τη µεταρρύθµιση της διαχείρισης των δηµόσιων οικονοµικών, περιλαµβανοµένου του τοµέα των εσόδων, ούτως ώστε οι εν λόγω χώρες να είναι επιλέξιµες για δηµοσιονοµική στήριξη. Η ΕΕ πρέπει να ενθαρρύνει τις κυβερνήσεις των χωρών εταίρων να αναπτύξουν µεταρρυθµιστικά προγράµµατα, µεταξύ άλλων σε περιφέρειες πλούσιες σε πόρους και στο πλαίσιο της στήριξης των τοπικών αρχών, τα οποία προσδιορίζουν σαφώς τους στόχους όσον αφορά τις µεταρρυθµίσεις της φορολογικής πολιτικής και της φορολογικής διοίκησης. Ένα διαρθρωµένο µεταρρυθµιστικό πρόγραµµα θα διευκολύνει τη µετάβαση από αποσπασµατικά σχέδια προς ένα καλύτερο συντονισµό των δωρητών. 2.1.4. Εµβάθυνση της περιφερειακής ολοκλήρωσης Η περιφερειακή ολοκλήρωση έχει καθοριστική σηµασία για τις αναπτυσσόµενες χώρες και αποτελεί κεντρικό χαρακτηριστικό του τοµέα συνεργασίας της ΕΕ. Η δηµιουργία τελωνειακών ενώσεων και η θέσπιση κοινών εξωτερικών δασµών σε πολλούς τοµείς καθώς και η υπογραφή συµφωνιών οικονοµικής εταιρικής σχέσης µε την ΕΕ έχουν ως συνέπεια σηµαντικά οικονοµικά οφέλη για τις χώρες εταίρους αλλά και νέες προκλήσεις, ιδίως την ανάγκη µετάβασης από ένα σύστηµα του οποίου οι πόροι προέρχονται κυρίως από κοινούς εξωτερικούς δασµούς σε άλλα συστήµατα φορολογίας. Οι περιφερειακές οργανώσεις θέσπισαν κριτήρια µακροοικονοµικής σύγκλισης που περιλαµβάνουν στόχους για τα φορολογικά έσοδα, εργάστηκαν για να καθορίσουν εναρµονισµένους συντελεστές ΦΠΑ και κώδικες επενδύσεων και εκπόνησαν κατευθυντήριες γραµµές για την ενίσχυση άλλων µορφών φορολογίας, βελτιώνοντας την αποτελεσµατικότητα των διασυνοριακών φορολογικών υπηρεσιών και λαµβάνοντας υπόψη το στοιχείο της διαφάνειας. Η Επιτροπή εκτιµά ότι πρέπει να παρασχεθεί µεγαλύτερη στήριξη προκειµένου να προχωρήσει η διαδικασία περιφερειακής ολοκλήρωσης στις περιφέρειες των χωρών εταίρων, ιδίως µέσω των κατάλληλων ενδεικτικών προγραµµάτων η εφαρµογή των οποίων γίνεται σε συνεργασία µε τους αρµόδιους περιφερειακούς οργανισµούς. 2.1.5. Βελτίωση του συντονισµού των δωρητών Η Επιτροπή αποσκοπεί στη βελτίωση του συντονισµού των δωρητών στο επίπεδο της ΕΕ και σε διεθνές επίπεδο. Στο επίπεδο της ΕΕ, ο κώδικας δεοντολογίας για τον καταµερισµό της εργασίας στην αναπτυξιακή πολιτική 9 παρουσιάζει τις κατευθυντήριες γραµµές για τον καταµερισµό της εργασίας. Οι αρχές αυτές, συµπεριλαµβανοµένης της έννοιας του κύριου χορηγού βοήθειας και των ρυθµίσεων για την κατ εξουσιοδότηση συνεργασία/εταιρική σχέση, πρέπει να εφαρµοστούν στον φορολογικό τοµέα. Η Επιτροπή και τα κράτη µέλη πρέπει να συντονίσουν τη 9 COM(2007) 72. EL 10 EL
στήριξη των προτεραιοτήτων των κυβερνήσεων λαµβάνοντας υπόψη την απαιτούµενη ειδική εµπειρογνωµοσύνη και αποφεύγοντας τις επικαλύψεις. Ο αποτελεσµατικός καταµερισµός της εργασίας στο επίπεδο των δωρητών γενικά και µεταξύ των εταίρων της ΕΕ ειδικότερα, επιτρέπει την παροχή ορθά εστιασµένης συνδροµής σε θέµατα φορολογικής διακυβέρνησης µε παράλληλη τήρηση των αρχών αποτελεσµατικότητας της ενίσχυσης. Πρέπει να διασφαλιστεί περαιτέρω η στενή συνεργασία µε την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ) και η συνοχή µεταξύ των προτεραιοτήτων πολιτικής της ΕΕ στο φορολογικό τοµέα και των αντίστοιχων παρεµβάσεων της ΕΤΕ και άλλων διεθνών χρηµατοδοτικών οργανισµών ( ΧΟ) 10. Σε διεθνές επίπεδο, ο συντονισµός των δωρητών σε θέµατα φορολογικής βοήθειας πρέπει επίσης να βελτιωθεί περαιτέρω ιδίως µέσω του διεθνούς φορολογικού διαλόγου (ITD) στον οποίο συµµετέχουν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΝΤ, ο ΟΟΣΑ, ο ΟΗΕ και η Παγκόσµια Τράπεζα. 2.2. Προσπάθειες για ένα διαφανές, συνεργατικό και δίκαιο διεθνές φορολογικό περιβάλλον Η Επιτροπή έχει την πεποίθηση ότι η φοροδιαφυγή και η φοροαποφυγή δεν µπορούν να αντιµετωπιστούν αποτελεσµατικά χωρίς διεθνή φορολογική συνεργασία σε ένα περιβάλλον όπου αναπτυσσόµενες και αναπτυγµένες χώρες θα µπορούν να συµβάλουν σε διεθνείς πρωτοβουλίες και να επωφεληθούν από αυτές. 2.2.1. Ενίσχυση της συµµετοχής των αναπτυσσόµενων χωρών σε συναφή διεθνή φόρουµ Είναι απαραίτητο να υποστηριχθεί ο αγώνας των αναπτυσσόµενων χωρών για την καταπολέµηση των παράνοµων εκροών και η µεγαλύτερη συµµετοχή τους στο διάλογο και τη συνεργασία σε διεθνές επίπεδο για τα φορολογικά θέµατα, καθώς και στη διαδικασία καθορισµού προτύπων. Πρέπει επίσης να εξεταστεί η θέσπιση προτύπων διεθνούς συνεργασίας σε φορολογικά θέµατα στο πλαίσιο ενός φόρουµ στο οποίο θα εκπροσωπούνται τόσο οι αναπτυσσόµενες όσο και οι αναπτυγµένες χώρες. Για το σκοπό αυτό, η Επιτροπή υποστηρίζει την ενίσχυση του διεθνούς διαλόγου και της διεθνούς συνεργασίας σε φορολογικά θέµατα, ιδίως µέσω της ευρύτερης συµµετοχής των αναπτυσσόµενων χωρών στα παγκόσµια φόρουµ που οργανώνει ο ΟΟΣΑ για τη διαφάνεια και την ανταλλαγή πληροφοριών αφενός, και την ανάπτυξη αφετέρου. Επιπλέον, η Επιτροπή προωθεί την ενισχυµένη συνεργασία µεταξύ της Επιτροπής αναπτυξιακής βοήθειας και της επιτροπής φορολογικών θεµάτων του ΟΟΣΑ, και ενισχύει την επιτροπή εµπειρογνωµόνων των Ηνωµένων Εθνών για τη διεθνή συνεργασία σε φορολογικά θέµατα, τον διεθνή φορολογικό διάλογο και, ως ανεπίσηµη πλατφόρµα, το διεθνές φορολογικό σύµφωνο. 10 Οι ΧΟ πρέπει να επιδείξουν τη δέουσα επιµέλεια προκειµένου να αποφευχθεί η άµεση ή µέσω διαµεσολαβητών χρησιµοποίηση κονδυλίων της ΕΕ σε υπεράκτια χρηµατοοικονοµικά κέντρα, στους λεγόµενους φορολογικούς παραδείσους ή σε άλλες δικαιοδοσίες, µε σκοπό την αποφυγή καταβολής φόρων στις δικαιούχες χώρες και στα κράτη µέλη της ΕΕ ή σε συνάρτηση µε δραστηριότητες φορολογικής απάτης και φοροαποφυγής. EL 11 EL
Έχουν ήδη ληφθεί συγκεκριµένα µέτρα στο πλαίσιο της υπό εξέλιξη αναθεώρησης της συµφωνίας του Κοτονού προκειµένου να βοηθηθούν οι χώρες ΑΚΕ να συµµετάσχουν στις δοµές της διεθνούς φορολογικής συνεργασίας και να θέσουν σε εφαρµογή βέλτιστες πρακτικές στο φορολογικό τοµέα, συµπεριλαµβανοµένης της αρχής της διαφάνειας και της ανταλλαγής πληροφοριών. 2.2.2. Στήριξη της υιοθέτησης και εφαρµογής διεθνών προτύπων Η Επιτροπή εκτιµά ότι η δράση της ΕΕ πρέπει να εστιαστεί στην ενθάρρυνση και τη στήριξη των αναπτυσσόµενων χωρών ώστε να υιοθετούν και να εφαρµόζουν διεθνή πρότυπα στο φορολογικό τοµέα. Όσον αφορά τις αρχές της χρηστής διακυβέρνησης σε φορολογικά θέµατα: Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να εργάζεται για την υιοθέτηση των αρχών αυτών µέσω σχετικών συµφωνιών µεταξύ της ΕΕ και των εταίρων της, σύµφωνα µε τα συµπεράσµατα του ECOFIN της 14 ης Μαΐου 2008, Η Επιτροπή θα παράσχει βοήθεια για την υιοθέτηση και την εφαρµογή των εν λόγω αρχών σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, κάνοντας χρήση της τεχνικής συνεργασίας όπου χρειάζεται, µεταξύ άλλων µε: την ενίσχυση των ικανοτήτων για τη σύναψη και εφαρµογή συµφωνιών ανταλλαγής φορολογικών πληροφοριών (TIEA) και, ενδεχοµένως, συµβάσεων περί διπλής φορολογίας (DTC), µεταξύ άλλων µέσω πολυµερών µηχανισµών, την προσαρµογή του νοµικού πλαισίου και τη βελτίωση της ικανότητας φορολογικής διοίκησης κατά περίπτωση, την ανταλλαγή της κτηθείσας εµπειρίας σε θέµατα διεθνούς φορολογικής συνεργασίας µέσω των υφιστάµενων µέσων, π.χ. της οδηγίας της ΕΕ για τη φορολόγηση των εισοδηµάτων από αποταµιεύσεις, µε σκοπό τη διερεύνηση της συνάφειας και της δυνατότητας υλοποίησης πολυµερών συµφωνιών και αυτόµατης ανταλλαγής πληροφοριών για τις αναπτυσσόµενες χώρες. Η Επιτροπή θα ενθαρρύνει την έρευνα για καινοτόµες προσεγγίσεις όσον αφορά την εφαρµογή από τις αναπτυσσόµενες χώρες των κατευθυντηρίων γραµµών του ΟΟΣΑ για τις τιµές µεταβίβασης, όπως η παροχή βοήθειας από άλλες χώρες στην εφαρµογή των κανόνων ή οι κοινοί φορολογικοί έλεγχοι από τις διοικήσεις των αναπτυσσόµενων χωρών. Η Επιτροπή εκτιµά επίσης ότι η ενίσχυση των ικανοτήτων αξιολόγησης των φορολογικών διοικήσεων των χωρών εταίρων είναι απαραίτητη όσον αφορά την εφαρµογή της αρχής του πλήρους ανταγωνισµού. Για να ενισχυθεί η διαφάνεια και να διευκολυνθεί η πρόσβαση στα σχετικά δεδοµένα των φορολογικών διοικήσεων των αναπτυσσόµενων χωρών, υπάρχει αυξανόµενο ενδιαφέρον για θέσπιση προτύπου που θα προβλέπει την υποβολή εκθέσεων ανά χώρα (country-by-country reporting (CBCR)) από τις πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε αναπτυσσόµενες χώρες. Η Επιτροπή υποστηρίζει την έγκαιρη ολοκλήρωση των εργασιών που υλοποιούνται από EL 12 EL
τον ΟΟΣΑ για την εκπόνηση κατευθυντηρίων γραµµών CBCR, οι οποίες στη συνέχεια θα αποτελέσουν αντικείµενο αναφοράς στις κατευθυντήριες γραµµές του ΟΟΣΑ για πολυεθνικές επιχειρήσεις και στις αρχές του ΟΟΣΑ για την εταιρική διακυβέρνηση. Εξάλλου, η Επιτροπή στηρίζει τις ερευνητικές εργασίες που διεξάγονται από τον οργανισµό διεθνών λογιστικών προτύπων για πιθανή ενσωµάτωση του CBCR σε ένα διεθνές πρότυπο χρηµατοοικονοµικής πληροφόρησης για τις εξορυκτικές βιοµηχανίες και ενθαρρύνει την περαιτέρω έρευνα για άλλες µεθόδους οι οποίες θα µπορούσαν να χρησιµοποιηθούν για να βοηθήσουν τις αρχές των αναπτυσσοµένων χωρών να αξιολογήσουν ορθά, µε χαµηλό κόστος, τις φορολογικές οφειλές των φορολογουµένων τους. 3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Η Επιτροπή προτείνει: Να παρασχεθεί µεγαλύτερη στήριξη για την κινητοποίηση των εγχώριων οικονοµικών εσόδων στις αναπτυσσόµενες χώρες, στο πλαίσιο των ευρύτερων προσπαθειών της για βελτίωση της χρηστής διακυβέρνησης και της διαχείρισης των δηµόσιων οικονοµικών στις εν λόγω χώρες, συγκεκριµένα: αυξάνοντας την αποτελεσµατικότητα της στήριξης των ικανοτήτων των αναπτυσσόµενων χωρών ώστε να αυξήσουν τα εγχώρια έσοδα σύµφωνα µε τις αρχές της χρηστής διακυβέρνησης στο φορολογικό τοµέα. Τούτο θα γίνει ιδίως µέσω µιας συνολικότερης προσέγγισης της στήριξης των φορολογικών µεταρρυθµίσεων και της φορολογικής διοίκησης, µε αυξηµένη στήριξη των βασιζόµενων στη ζήτηση περιφερειακών και διεθνών πρωτοβουλιών όσον αφορά την ανάπτυξη ικανοτήτων, περιλαµβανοµένου του EITI και των πρωτοβουλιών του ΝΤ, και µέσω του καλύτερου συντονισµού των δωρητών στο επίπεδο της ΕΕ και στο διεθνές επίπεδο, αξιοποιώντας καλύτερα τον σχετικό διάλογο και τα µέσα αξιολόγησης π.χ. τα σχετικά µε τη διακυβέρνηση κριτήρια, χαρακτηριστικά και σχέδια δράσης, προκειµένου να διασφαλιστεί η αποτελεσµατική παρακολούθηση των εγχώριων εσόδων και των δεσµεύσεων χρηστής διακυβέρνησης στο φορολογικό τοµέα, λαµβάνοντας περισσότερο υπόψη τα φορολογικά θέµατα κατά την αξιολόγηση της επιλεξιµότητας για δηµοσιονοµική στήριξη και κατά τη στήριξη των µεταρρυθµίσεων στη διαχείριση των δηµόσιων οικονοµικών, ενισχύοντας τις εποπτικές ικανότητες των αναπτυσσόµενων χωρών στην καταπολέµηση των παράνοµων οικονοµικών εκροών, παρέχοντας στήριξη και σε µη κρατικούς φορείς, στηρίζοντας περιφερειακούς οργανισµούς και χώρες που δραστηριοποιούνται στην περιφερειακή οικονοµική ολοκλήρωση και στην ελευθέρωση του εµπορίου, και ενισχύοντας την ικανότητά τους να βελτιώσουν την κινητοποίηση των εγχώριων φορολογικών εσόδων. EL 13 EL
Να προωθηθούν οι αρχές της χρηστής διακυβέρνησης σε φορολογικά θέµατα και να ενισχυθούν οι αναπτυσσόµενες χώρες στην καταπολέµηση της φοροδιαφυγής και άλλων επιζήµιων φορολογικών πρακτικών, ειδικότερα: ενθαρρύνοντας και στηρίζοντας τη στενότερη συνεργασία µεταξύ των αρµοδίων φορέων του ΟΟΣΑ και του ΟΗΕ κατά την εκπόνηση διεθνών προτύπων φορολογικής συνεργασίας, λαµβάνοντας υπόψη τις ειδικές ανάγκες και ικανότητες των αναπτυσσόµενων χωρών, ενσωµατώνοντας, κατά περίπτωση, ειδική αναφορά στην ενίσχυση των φορολογικών συστηµάτων και των αρχών χρηστής διακυβέρνησης στο φορολογικό τοµέα σε όλες τις συµφωνίες αναπτυξιακής συνεργασίας µε τρίτα µέρη, παρέχοντας τεχνική συνεργασία σε αναπτυσσόµενες χώρες που έχουν δεσµευτεί για την εφαρµογή των αρχών χρηστής διακυβέρνησης στο φορολογικό τοµέα, ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα να συνάψουν και να θέσουν σε εφαρµογή TIEA και, ενδεχοµένως, DTC, στηρίζοντας την υιοθέτηση και εφαρµογή από τις αναπτυσσόµενες χώρες των κατευθυντηρίων γραµµών του ΟΟΣΑ για τις τιµές µεταβίβασης, στηρίζοντας τις συνεχιζόµενες ερευνητικές εργασίες για υποχρέωση υποβολής εκθέσεων ανά χώρα στο πλαίσιο ενός προτύπου υποβολής εκθέσεων για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις, ιδίως στην εξορυκτική βιοµηχανία. EL 14 EL