ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 19.12.2016 C(2016) 8434 final ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗ Το παρόν έγγραφο αποτελεί εσωτερικό έγγραφο της Επιτροπής που διατίθεται μόνο για ενημέρωση. Θέμα: Υπόθεση κρατικής ενίσχυσης αριθ. SA.46230 (2016/N) Ελλάδα - Τροποποίηση του χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων για την Ελλάδα (2014-2020) για την περίοδο 2017-2020 Κύριε, 1. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ (1) Στις 28 Ιουνίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2014-2020 (εφεξής «ΚΓΠΕ») 1. Βάσει των ΚΓΠΕ, οι ελληνικές αρχές κοινοποίησαν τον οικείο χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων, ο οποίος εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 7 Μαΐου 2014 για την περίοδο από την 1η Ιουλίου 2014 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 2 (εφεξής «χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων που εγκρίθηκε το 2014»). (2) Σύμφωνα με το τμήμα 5.6.2 των ΚΓΠΕ, τα κράτη μέλη μπορούν να κοινοποιήσουν τροποποιήσεις του οικείου χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων στο πλαίσιο της ενδιάμεσης επανεξέτασης το 2016. Οι τροποποιημένοι χάρτες περιφερειακών ενισχύσεων θα ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020. 1 2 ΕΕ C 209 της 23.7.2013, σ. 1 Απόφαση στην υπόθεση κρατικής ενίσχυσης SA.38450 Χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων για την Ελλάδα (2014-2020), ΕΕ C 233 της 18.7.2014, σ. 25. Κύριος Νίκος ΚΟΤΖΙΑΣ Υπουργός Εξωτερικών Βασιλίσσης Σοφίας 5 Grèce - 10671 Αθήνα Commission européenne, B-1049 Bruxelles Belgique Europese Commissie, B-1049 Brussel België Τηλέφωνο: +32 2 299. 11. 11
(3) Η Επιτροπή δημοσίευσε στις 25 Ιουνίου 2016 ανακοίνωση σχετικά με τροποποίηση του παραρτήματος Ι των ΚΓΠΕ (εφεξής η «ανακοίνωση») 3. Στην εν λόγω ανακοίνωση η Επιτροπή υπέβαλε επικαιροποιημένα στατιστικά στοιχεία που θα χρησιμοποιούνται ως βάση για την ενδιάμεση επανεξέταση του καταλόγου των περιφερειών που είναι επιλέξιμες για το καθεστώς περιφερειακής ενίσχυσης σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ (εφεξής περιοχές «α»). Το παράρτημα της ανακοίνωσης αυτής προσδιόρισε τις περιφέρειες NUTS 2 των οποίων το κατά κεφαλήν ΑΕΠ για την περίοδο 2012-2014 είχε μειωθεί στο 75 % ή λιγότερο του μέσου όρου της ΕΕ-28, και οι οποίες θα μπορούσαν επομένως να χαρακτηριστούν ως περιοχές «α» από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020. Το παράρτημα της ανακοίνωσης αυτής προσδιόρισε επίσης τις περιφέρειες NUTS 2 οι οποίες είναι περιοχές «α» στον εθνικό χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων, αλλά των οποίων το κατά κεφαλήν ΑΕΠ για την περίοδο 2012-2014 είχε μειωθεί στο 60 % ή λιγότερο του μέσου όρου της ΕΕ-28, και οι οποίες θα μπορούσαν επομένως να είναι επιλέξιμες για υψηλότερη ένταση της ενίσχυσης από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020. Η Επιτροπή κάλεσε τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να κοινοποιήσουν τις τροποποιήσεις του οικείου χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων το αργότερο έως την 1η Σεπτεμβρίου 2016. (4) Με ηλεκτρονική κοινοποίηση της 12ης Αυγούστου 2016, η Ελλάδα κοινοποίησε δεόντως πρόταση τροποποιήσεων του οικείου χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων στο πλαίσιο της ενδιάμεσης επανεξέτασης. Με επιστολή της 19ης Σεπτεμβρίου 2016, η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες, οι οποίες παρασχέθηκαν με επιστολή που πρωτοκολλήθηκε από την Επιτροπή στις 25 Οκτωβρίου 2016. 2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (5) Στην κοινοποίησή της, η Ελλάδα προτείνει την τροποποίηση του ελληνικού χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων 2014-2020 σύμφωνα με τις διατάξεις των ΚΓΠΕ και της ανακοίνωσης. (6) Ειδικότερα, η Ελλάδα προτείνει να συμπεριληφθούν οι ακόλουθες περιφέρειες NUTS 2 ως περιοχές «α» με τυποποιημένο ανώτατο όριο έντασης της ενίσχυσης 25 % για μεγάλες επιχειρήσεις, για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020: EL43 Κρήτη EL53 Δυτική Μακεδονία EL62 Ιόνια Νησιά EL64 Στερεά Ελλάδα. (7) Σύμφωνα με τον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων που εγκρίθηκε το 2014, οι περιφέρειες αυτές είχαν χαρακτηριστεί ως προκαθορισμένες περιοχές του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) (πρώην περιοχές «α»). 3 Ανακοίνωση της Επιτροπής (2016/C 231/01) για την τροποποίηση του παραρτήματος I των κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τις ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2014-2020 (ενδιάμεση επανεξέταση των χαρτών περιφερειακών ενισχύσεων), ΕΕ C 231 της 25.6.2016, σ. 1 2
(8) Επίσης, η Ελλάδα προτείνει την αύξηση του καθιερωμένου ανώτατου ορίου έντασης της ενίσχυσης σε 35 % για μεγάλες επιχειρήσεις για τις ακόλουθες περιφέρειες NUTS 2 για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, δεδομένου ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους είναι σήμερα κάτω από το 60 % του μέσου όρου της ΕΕ-28: EL41 Βόρειο Αιγαίο EL51 Ανατολική Μακεδονία, Θράκη EL52 Κεντρική Μακεδονία EL54 Ήπειρος EL61 Θεσσαλία EL63 Δυτική Ελλάδα EL65 Πελοπόννησος. (9) Σύμφωνα με τον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων που εγκρίθηκε το 2014, οι περιφέρειες αυτές είχαν χαρακτηριστεί ως περιοχές «α» με ένταση ενίσχυσης 25 % για μεγάλες επιχειρήσεις, δεδομένου ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους ήταν μεταξύ 60 % και 75 % του μέσου όρου της ΕΕ-27. (10) Τέλος, όσον αφορά τις υπόλοιπες δύο περιφέρειες NUTS 2 (EL30 Αττική και EL42 Νότιο Αιγαίο), η Ελλάδα προτείνει την αύξηση του καθιερωμένου ανώτατου ορίου έντασης της ενίσχυσης για μεγάλες επιχειρήσεις σε 20 % από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 για τις ακόλουθες τέσσερις περιφέρειες NUTS 3, δεδομένου ότι θα συνορεύουν με περιοχές «α» με ανώτατο όριο έντασης της ενίσχυσης 35 % για μεγάλες επιχειρήσεις κατά την ίδια περίοδο: EL30 Αττική: EL306 Δυτική Αττική, EL 307 Πειραιάς, Νήσοι, EL42 Νότιο Αιγαίο: EL 421 Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κως, Ρόδος, EL422 Άνδρος, Θήρα, Κέα, Μήλος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Σύρος, Τήνος. (11) Η Ελλάδα δεν προτείνει άλλες τροποποιήσεις του οικείου χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων, όπως εγκρίθηκε με την απόφαση της Επιτροπής της 7ης Μαΐου 2014. 3. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ (12) Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ των ακόλουθων περιφερειών NUTS 2 για την περίοδο 2012-2014 έχει μειωθεί κάτω από το 75,00 % του μέσου όρου της ΕΕ-28: EL43 Κρήτη (62,00 %), EL53 Δυτική Μακεδονία (69,00 %), EL62 Ιόνια Νησιά (66,67 %), EL64 Στερεά Ελλάδα (64,67 %). 3
(13) Αυτός είναι ο λόγος που αυτές οι περιοχές αναφέρονται στο παράρτημα Ι της ανακοίνωσης ως περιοχές που θα μπορούσαν να είναι επιλέξιμες για περιφερειακές ενισχύσεις σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 με ένταση ενίσχυσης 25 % για μεγάλες επιχειρήσεις. (14) Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν επίσης ότι το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ των ακόλουθων περιφερειών NUTS 2 για την περίοδο 2012-2014 έχει μειωθεί κάτω από το 60,00 % του μέσου όρου της ΕΕ-28: EL41 Βόρειο Αιγαίο (57,33 %), EL51 Ανατολική Μακεδονία, Θράκη (51,67 %), EL52 Κεντρική Μακεδονία (57,33 %), EL54 Ήπειρος (51,67 %), EL61 Θεσσαλία (55,33 %), EL63 Δυτική Ελλάδα (55,00 %), EL65 Πελοπόννησος (59,67 %). (15) Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι περιφέρειες αυτές απαριθμούνται στο παράρτημα I της ανακοίνωσης ως περιοχές που θα μπορούσαν να είναι επιλέξιμες για ένταση ενίσχυσης 35 % για μεγάλες επιχειρήσεις, για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020. (16) Οι υπόλοιπες δύο περιφέρειες NUTS 2 EL30 Αττική και EL42 Νότιο Αιγαίο εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται εξ ολοκλήρου ως μη προκαθορισμένες περιοχές επιλέξιμες για περιφερειακές ενισχύσεις βάσει της παρέκκλισης του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζονται στην παράγραφο 163 και στην παράγραφο 165 στοιχείο α) των ΚΓΠΕ. Οι δύο αυτές περιφέρειες NUTS 2 ήταν επιλέξιμες για μέγιστη ένταση ενίσχυσης 10 % για μεγάλες επιχειρήσεις. (17) Σύμφωνα με την παράγραφο 176 των ΚΓΠΕ, εάν μια περιοχή «γ» γειτνιάζει με περιοχή «α», η μέγιστη ένταση ενίσχυσης στις περιφέρειες NUTS 3 εντός αυτής της περιοχής «γ» που γειτνιάζουν με την περιοχή «α» μπορεί να αυξηθεί όσο χρειάζεται προκειμένου να περιοριστεί η διαφορά στην ένταση της ενίσχυσης μεταξύ των δύο περιοχών σε 15 ποσοστιαίες μονάδες. Επίσης για την εκτίμηση του εν λόγω κριτηρίου, η Επιτροπή χρησιμοποιεί την ονοματολογία NUTS2013 4 που ισχύει κατά τον χρόνο της επανεξέτασης σύμφωνα με την υποσημείωση 79 5 των ΚΓΠΕ. (18) Οι ακόλουθες περιφέρειες NUTS 3 συνορεύουν με τις ακόλουθες περιφέρειες NUTS 2 με ένταση ενίσχυσης 35 % για μεγάλες επιχειρήσεις: EL41 Βόρειο Αιγαίο και EL65 Πελοπόννησος: EL306 Δυτική Αττική (συνορεύουν με EL65) EL307 Πειραιάς, Νήσοι (συνορεύουν με EL65) EL 421 Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κως, Ρόδος (συνορεύουν με EL41) 4 5 http://ec.europa.eu/eurostat/documents/3859598/6948381/ks-gq-14-006-en-n.pdf Ορισμός με βάση την ονοματολογία NUTS που ισχύει κατά τον χρόνο της επανεξέτασης. 4
EL422 Άνδρος, Θήρα, Κέα, Μήλος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Σύρος, Τήνος (συνορεύουν με EL41) (19) Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτές οι περιφέρειες NUTS 3 μπορούν να είναι επιλέξιμες για ένταση ενίσχυσης 20 % για μεγάλες επιχειρήσεις, για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020. (20) Οι περιφέρειες NUTS 3 των περιφερειών EL301 Βόρειος Τομέας Αθηνών, EL302 Δυτικός Τομέας Αθηνών, EL303 Κεντρικός Τομέας Αθηνών, EL 304 Νότιος Τομέας Αθηνών και EL305 Ανατολική Αττική είτε συνορεύουν με άλλες περιφέρειες NUTS 3 εντός της περιφέρειας NUTS 2 της Αττικής, είτε συνορεύουν με την περιφέρεια EL64 Στερεά Ελλάδα η οποία έχει ένταση ενίσχυσης 25 %. Επομένως αυτές οι περιφέρειες NUTS 3 παραμένουν επιλέξιμες για μέγιστη ένταση ενίσχυσης 10 % για μεγάλες επιχειρήσεις. (21) Σύμφωνα με την παράγραφο 177 των ΚΓΠΕ, οι μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης που ισχύουν για μεγάλες επιχειρήσεις δύνανται να αυξηθούν κατά έως και 20 ποσοστιαίες μονάδες για μικρές επιχειρήσεις ή έως και 10 ποσοστιαίες μονάδες για μεσαίες επιχειρήσεις. (22) Η Επιτροπή σημειώνει ότι όλες οι άλλες προϋποθέσεις που ορίζονται στην απόφαση της 7ης Μαΐου 2014 σχετικά με τον ελληνικό χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων παραμένουν αμετάβλητες. 4. ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ (23) Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι τροποποιήσεις του ελληνικού χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, όπως κοινοποιήθηκαν από την Ελλάδα, είναι σύμφωνες με τις ΚΓΠΕ. Ο αναθεωρημένος κατάλογος των περιφερειών που είναι επιλέξιμες για περιφερειακές ενισχύσεις δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχεία α) και γ) από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 και οι μέγιστες εντάσεις ενισχύσεων παρουσιάζονται στο παράρτημα. (24) Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι οι ανώτατες εντάσεις ενίσχυσης που καθορίζονται στον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων ισχύουν μόνο για επενδύσεις που πραγματοποιούνται σε τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των ΚΓΠΕ, όπως ορίζεται στην παράγραφο 10 των ΚΓΠΕ. Ειδικότερα, τα ανώτατα όρια εφαρμόζονται στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων μόνο στον βαθμό που αυτό προβλέπεται στις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας 6, ή σε τυχόν κατευθυντήριες γραμμές που τις αντικαθιστούν. 5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ (25) Κατά συνέπεια, η Επιτροπή αποφάσισε: 6 ΕΕ C 319 της 27.12.2006, σ. 1, όπως τροποποιήθηκε με την ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε στην ΕΕ C 390 της 24.11.2015, σ. 4. 5
- να εγκρίνει τις τροποποιήσεις του ελληνικού χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, όπως παρατίθενται στο παράρτημα, δεδομένου ότι πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2014-2020 και την ανακοίνωση για την τροποποίηση του παραρτήματος Ι των κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2014-2020. (26) Οποιοδήποτε ερώτημα σχετικά με την παρούσα επιστολή πρέπει να σταλεί με συστημένη επιστολή ή τηλεομοιοτυπία (φαξ) στην εξής διεύθυνση: European Commission Directorate-General for Competition State Aid Registry B-1049 Brussels Βέλγιο Αριθ. φαξ: +32 2 29 61242 Με τιμή, Για την Επιτροπή Margrethe VESTAGER Μέλος της Επιτροπής 6
Παράρτημα της απόφασης στην υπόθεση SA. 46230 (για την τροποποίηση της απόφασης στην υπόθεση SA. 38450) Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα 2014-2020 (ΕΕ C 209 της 23.07.2013, σ. 1) Ελλάδα Χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων με ισχύ από 1.1.2017 έως 31.12.2020 (Εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις...) Περιφέρειες NUTS2 Περιφέρειες NUTS 3 Μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης 1) (για μεγάλες επιχειρήσεις) 1.1.2017-31.12.2017 1.1.2018-31.12.2020 1. Περιφέρειες επιλέξιμες για ενίσχυση βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ EL41 Βόρειο Αιγαίο 35 % 35 % ΕL43 Κρήτη 25 % 25 % EL51 Ανατολική Μακεδονία, Θράκη 35 % 35 % EL52 Κεντρική Μακεδονία 35 % 35 % EL53 Δυτική Μακεδονία, 25 % 25 % EL54 Ήπειρος 35 % 35 % EL61 Θεσσαλία 35 % 35 % EL62 Ιόνια Νησιά 25 % 25 % EL63 Δυτική Ελλάδα 35 % 35 % EL64 Στερεά Ελλάδα 25 % 25 % EL65 Πελοπόννησος 35 % 35 % 2. Περιφέρειες επιλέξιμες για ενίσχυση βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ 2.α. Μη προκαθορισμένες περιοχές «γ» ΕL30 ΑΤΤΙΚΗ EL301 Βόρειος Τομέας Αθηνών 10 % 10 % EL302 Δυτικός Τομέας Αθηνών 10 % 10 % EL303 Κεντρικός Τομέας Αθηνών 10 % 10 % EL304 Νότιος Τομέας Αθηνών 10 % 10 % EL305 Ανατολική Αττική 10 % 10 % EL306 Δυτική Αττική 20 % 20% EL 307 Πειραιάς, Νήσοι 20% 20% ΕL42 ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ EL 421 Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κως, Ρόδος 20% 20% EL422 Άνδρος, Θήρα, Κέα, Μήλος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Σύρος, Τήνος 20% 20% 1 Για τα επενδυτικά σχέδια με επιλέξιμες δαπάνες κάτω των 50 εκατ. EUR, το όριο αυτό προσαυξάνεται κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες για τις μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις και κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες για τις μικρές επιχειρήσεις, όπως ορίζονται στη σύσταση της Επιτροπής της 6ης Μαΐου 2003 σχετικά με τον ορισμό των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων (ΕΕ L 124 της 20.5.2003, σ. 36). Για τα μεγάλα επενδυτικά σχέδια με επιλέξιμες δαπάνες που υπερβαίνουν τα 50 εκατ. EUR, το όριο αυτό υπόκειται σε αναπροσαρμογή σύμφωνα με την παράγραφο 20 στοιχείο γ) των κατευθυντήριων γραμμών για τις εθνικές περιφερειακές ενισχύσεις της περιόδου 2014-2020. 7