ΎΨΟΣ ΥΨΟΜΕΤΡΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΤΗΣΗΣ 1. ΟΡΙΣΜΟΣ Υπάρχουν διάφοροι τρόποι που υποδεικνύουν την κατακόρυφη θέση του αεροσκάφους ή/και των εμπόδιων, το καθένα έχει διαφορετική έννοια και χρησιμοποιείται σε συγκεκριμένες καταστάσεις: Ύψος (Height) Υψόμετρο (Altitude) Επίπεδο Πτήσης (Flight Level) 2. ΜΟΝΑΔΕΣ Σε γενικές γραμμές, οι κατακόρυφες θέσεις εκφράζονται σε πόδια (ft). Σε ορισμένα μέρη του κόσμου, όπως στη Ρωσική Ομοσπονδία και την Κίνα οι κάθετες θέσεις εκφράζονται σε μέτρα (m). Το ft (feet = πόδια) μερικές φορές συμβολίζεται με το σύμβολο (για παράδειγμα 1000 = 1000ft = 1000 feet Ανάλογα τον εξοπλισμό του αεροσκάφους, το βαρομετρικό υψόμετρο διακρίνεται ανάλογα με την μονάδα μέτρησης: Σε Hecto Pascal (milibars) και Σε ίντσες Υδραργύρου (inches of Mercury in Hg) Βαρομετρικό υψόμετρο σε milibar Ύψος υψόμετρο επίπεδο πτήσης Έκδοση 1 3 Ιουλ. 15 Σελίδα 1
Βαρομετρικό Υψόμετρο σε milibars hecto Pascal (hpa) Βαρομετρικό Υψόμετρο σε ίντσες Υδραργύρου (inches of Mercury in Hg) Βαρομετρικό Υψόμετρο και με τις 2 μονάδες μέτρησης Τα περισσότερα όργανα σε hpa δεν εμφανίζουν δεκαδικά ψηφία. Σε αυτή την περίπτωση επιλέξτε την πλησιέστερη τιμή. Αν δεν μπορείτε να επιλέξετε 1013.25 hpa τότε επιλέξτε 1013 hpa. Μερικά Βαρομετρικά Υψόμετρα εμφανίζουν τη μονάδα Millibar (mb) αντί του hpa. Αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα αφού 1 mb = 1 hpa. 3. ΎΨ ΟΣ ΥΨΟΜ ΕΤΡΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΤΗΣ ΗΣ 3.1. ΎΨΟΣ Κ ΑΙ QFE Το ύψος είναι η κατακόρυφη απόσταση του αεροσκάφους πάνω από οποιαδήποτε επιφάνεια (κτίρια, βουνά, λίμνες, κ.λπ.) Ύψος υψόμετρο επίπεδο πτήσης Έκδοση 1 3 Ιουλ. 15 Σελίδα 2
Το QFE είναι η ατμοσφαιρική πίεση σε ένα συγκεκριμένο σημείο, όπως το κατώφλι του διαδρόμου. Όταν αυτό οριστεί το βαρομετρικό υψόμετρο εμφανίζει το ύψος πάνω από αυτό το σημείο. Το ύψος εκφράζεται σε πόδια AGL (πάνω από την επιφάνεια του εδάφους) Το ράδιο-υψόμετρο δείχνει το πραγματικό ύψος του αεροσκάφους σε σχέση με τη μορφολογία του εδάφους κάτω από αυτό, με τιμές από το 0 (μηδέν) μέχρι τα 2500ft. Παραδείγματα αναλογικού και ψηφιακού ράδιο-υψομέτρου Θέτοντας την QFE ενός αεροδρομίου, το βαρομετρικό υψόμετρο θα δείχνει καθ όλη τη διάρκεια το ύψος πάνω από αυτό το αεροδρόμιο. Στο αεροδρόμιο το βαρομετρικό υψόμετρο θα δείχνει 0ft (μηδέν). Η QFE είναι η ατμοσφαιρική πίεση που μετράται στο αεροδρόμιο. Όσο υψηλότερο είναι το ύψος του αεροδρομίου, τόσο χαμηλότερη είναι η QFE. Ύψος υψόμετρο επίπεδο πτήσης Έκδοση 1 3 Ιουλ. 15 Σελίδα 3
Μειονεκτήματα: Επειδή τα αεροδρόμια συνήθως βρίσκονται χαμηλότερα ή υψηλότερα από τα άλλα που βρίσκονται σε μια περιοχή, η QFE για κάθε αεροδρόμιο θα είναι διαφορετική, ακόμη και αν βρίσκονται μερικά μίλια μακριά το ένα από το άλλο. Κάθε φορά που κάποιος πιλότος πετάει πάνω από ένα άλλο αεροδρόμιο, θα πρέπει να αλλάξει τη ρύθμιση του βαρομετρικού υψομέτρου στην QFE του αεροδρομίου από όπου διέρχεται. Όχι ιδιαίτερα πρακτικό! Προσοχή, η QFE δε χρησιμοποιείται ποτέ για τον κατακόρυφο διαχωρισμό αεροσκαφών. 3.2. ΎΨΟ Μ ΕΤ ΡΟ, QNH Κ ΑΙ ELEVAT IO N Το υψόμετρο (Altitude ALT) είναι η κατακόρυφη απόσταση του αεροσκάφους πάνω από τη Μέση Στάθμη της Θάλασσας (Mean Sea Level MSL). Για τα αντικείμενα και τα εμπόδια που βρίσκονται στην επιφάνεια της γης ο όρος Elevation (ELEV) χρησιμοποιείται αντί του υψομέτρου. Το Υψόμετρο (Altitude) και το Elevation εκφράζονται σε πόδια Πάνω από τη Μέση Στάθμη της Θάλασσας (Above Mean Sea Level MSL). Θέτοντας το QNH (Τιμή Βαρομετρικής) του αεροδρομίου στο βαρομετρικό υψόμετρο (όργανο) του αεροσκάφους αυτό θα δείχνει το Υψόμετρο Ύψος υψόμετρο επίπεδο πτήσης Έκδοση 1 3 Ιουλ. 15 Σελίδα 4 Παράδειγμα οργάνου, Βαρομετρικού Υψομέτρου
Στο έδαφος, σε ένα αεροδρόμιο, το βαρομετρικό υψόμετρο θα δείχνει ότι και το υψόμετρο του αεροδρομίου (elevation), όταν θέσουμε στο όργανο το QNH του αεροδρομίου. Γενικά η χρήση του QNH χρησιμοποιείται παγκοσμίως στο Transition Altitude ή κάτω από αυτό ή κάτω από τα 3000ft AGL 3.3. ΕΠΙΠ Ε ΔΟ ΠΤΗΣΗΣ ΚΑ Ι Σ Τ Α ΝΤΑΡ ΒΑΡΟ Μ ΕΤ ΡΙ ΚΗ Π ΙΕΣΗ Το Επίπεδο πτήσης (Flight Level FL) είναι η κατακόρυφη απόσταση του αεροσκάφους πάνω από την ισοβαρή πίεση 1013.25 hpa (milibars) ή 29.92 σε Hg (ίντσες Υδραργύρου). Μια ισοβαρής επιφάνεια είναι μια αόρατη γραμμή που συνδέει όλα τα σημεία με την ίδια ατμοσφαιρική πίεση. Στην Αεροπορία, 1013.25 hpa (hector Pascal/milibars) / 29.92 σε Hg (ίντσες Υδραργύρου) αναφέρονται ως Στάνταρ Βαρομετρική Πίεση. Ύψος υψόμετρο επίπεδο πτήσης Έκδοση 1 3 Ιουλ. 15 Σελίδα 5
Το επίπεδο πτήσης αναγράφεται με δύο γράμματα ως FL με το υψόμετρο (σε στάνταρ QNH) σε πόδια, χωρίς τα δύο τελευταία ψηφία: Τα 10000 πόδια γράφονται / αναφέρονται ως Flight Level 100 = FL100 Τα 6500 πόδια γράφονται / αναφέρονται ως Flight Level 65 = FL65 Συνήθως η Στάνταρ Βαρομετρική Πίεση χρησιμοποιείται σε όλο τον κόσμο ή πάνω από το Transition Level (TL). 4. ΚΑΜΠΥΛΗ ΙΣΟΒΑΡΟ ΥΣ ΕΠΙΦ ΑΝΕΙΑΣ Σε συνάρτηση με τη θέση, διαφορετικά αεροδρόμια έχουν διαφορετικές τιμές QNH. Έτσι, η βαρομετρική πίεση 1013.25 hpa της ισοβαρούς επιφάνειας είναι μια πλασματική καμπύλη που μπορεί να είναι υψηλότερη ή χαμηλότερη από τη μέση πλασματική επιφάνεια της στάθμης της θάλασσας. Όταν πετάμε σε ένα συγκεκριμένο Επίπεδο πτήσης, όλα τα αεροσκάφη έχουν την ίδια αναφορά προκειμένου να διατηρηθεί ο διαχωρισμός μεταξύ τους με αυτή την ίδια αναφορά. Ύψος υψόμετρο επίπεδο πτήσης Έκδοση 1 3 Ιουλ. 15 Σελίδα 6