Αεροπορική πανδαισία
.. 2008 στην 114 ΠΜ Μεταξύ 12 και 14 Σεπτεµβρίου πραγµατοποιήθηκε στην Αεροπορική βάση της Τανάγρας η αεροπορική επίδειξη «Εορτή Π.Α. 2008» που για άλλη µια φορά απέδειξε στην πράξη το ενδιαφέρον του κοινού για το χώρο της Αεροπορίας. Παρά το γεγονός πως ο φετινός «Εορτή Π.Α. 2008» δεν κινήθηκε στους ρυθµούς της αντίστοιχης εκδήλωσης του 2005 και η διεξαγωγή του δεν έγινε ευρέως ως όφειλε- γνωστή, εντούτοις η συµµετοχή του κόσµου ήταν αρκετή για να πείσει τους αρµόδιους για τη συνέχιση παρόµοιων εκδηλώσεων. Του Πάνου Σπαγόπουλου Φωτογραφίες Γιάννης Ρηγόπουλος
από πτήσεις πάνω ή πλησίον του αντικειµενικού σκοπού, σε ύψος πο- H I K G H I J νολικής διάρκειας 4 ωρών. Εκτός των µέσων της ΠΑ πτήσεις επίδειξης πραγµατοποίησαν επίσης και ελικόπτερα ΑH-64A+ του Στρατού και S-70B Aegean Hawk του Πολεµικού Ναυτικού. Επιπρόσθετα των H επιδείξεων αεροσκαφών και ελικοπτέρων, υπήρξαν και άλµατα ακριβείας από αλεξιπτωτιστές των Ειδικών υνάµεων του Στρατού. Ειδι- I K κότερα για το τελευταίο η ρίψη πραγµατοποιήθηκε από αεροσκάφος C-130, πάνω από το χώρο της εκδήλωσης, Οι αλεξιπτωτιστές κάλυψαν τα πρώτα 2000 πόδια από το ύψος άφεσης πραγµατοποιώντας ελεύθερη πτώση, ενώ η ανάπτυξη των αλεξιπτώτων τους έγινε χαµηλότερα, στα 4000 πόδια. Οι επιχειρήσεις στρατιωτικής ελεύθερης πτώσης χαρακτηρίζονται λύ µεγαλύτερο από αυτό που εκτελούνται επιχειρήσεις µε αλεξίπτωτο στατικού ιµάντα, ακόµα και πάνω από τα 12.000 πόδια µε τη χρήση αναπνευστικών συσκευών οξυγόνου. Οι G διεισδύσεις αυτού του τύπου λαµβάνουν χώρα H κατά τη διάρκεια I J της νύχτας ώστε να µειωθεί η πιθανότητα παρατήρησης από τον εχθρό και διακρίνονται σε άλµατα Υψηλής Άφεσης µε Χαµηλό Άνοιγ- µα και άλµατα µε Υψηλής Άφεσης µε Υψηλό Άνοιγµα. Τα αλεξίπτωτα παραλληλόγραµµου θόλου επιτρέπουν στα µέλη των οµάδων ελεύθερης πτώσης να ενεργοποιούν τα αλεξίπτωτα τους στο επιθυµητό ύψος και ανάλογα το ύψος ανοίγµατος να επιτυγχάνουν διείσδυση 45 και πλέον χιλιοµέτρων χρονικής διάρκειας έως και 40 λε- Η γενικότερη διοργάνωση ήταν καλή, υπήρξε πρόνοια για χώρο στάθ- µευσης των αυτοκινήτων που βρισκόταν κοντά στον εκθεσιακό χώρο και γενικότερα αποφεύχθηκαν παράπονα και γκρίνιες που είχαν παρουσιαστεί στον Αρχάγγελο 2005. Ο αριθµός των θεατών βέβαια ήταν µικρότερος, παρόλα αυτά οι υπεύθυνοι της ΠΑ έκαναν καλή δουλειά, δηµιουργώντας τις συνθήκες εκείνες που επικρατούν σε ξένες αντίστοιχες αεροπορικές εκθέσεις. Η «Εορτή Π.Α. 2008», συνδύασε τόσο τα στατικά εκθέµατα όσο και τις αεροπορικές επιδείξεις οι τελευταίες όµως µόνο από αεροσκάφη της ΠΑ. Στα στατικά εκθέµατα υπήρξε συµµετοχή από ξένες χώρες µε αρκετά ενδιαφέροντα εκθέµατα και αεροσκάφη που το κοινό που παρακολουθεί σχετικά δρώµενα είχε την ευκαιρία να δει για πρώτη φορά στην Ελλάδα όπως τα δύο Α-10 Thunderbolt II της Αµερικανικής Αεροπορίας. Οι αεροπορικές επιδείξεις από τα αεροσκάφη της ΠΑ πραγµατοποιήθηκαν το Σάββατο και την Κυριακή και περιελάµβαναν συνολικά τη συµµετοχή 76 συνολικά αεροσκαφών και ελικοπτέρων που πέταξαν πάνω από την αεροπορική βάση της Τανάγρας, εκτελώντας ένα πτητικό πρόγραµµα συ- πτών. Σε ότι αφορά το πτητικό κοµµάτι αυτό περιελάµβανε µια σειρά απλών σχηµατισµών αλλά και απεικονίσεις αεροπορικών επιχειρήσεων σε µικρογραφία και για τις ανάγκες της εκδήλωσης. Στους σχηµατισµούς ο πλέον τυπικός αντιπροσωπεύτηκε από τον «Ίκαρο Α», ένα µικτό σχηµατισµό σε µορφή βέλους, περιλαµβάνοντας κάθε τύπο µαχητικού, που σήµερα επιχειρεί µε την Πολεµική Αεροπορία. Του σχη- µατισµού, προηγείτο ένα RF-4, η έκδοση φωτοαναγνώρισης του Phantom. Εκατέρωθεν σε αυτό, σχηµατίζονταν δύο παλαίµαχα επιθετικά αεροσκάφη τύπου Α-7 Corsair. Και τα τρία, έφεραν την εµπνευσµένη από τα αντίστοιχα εµβλήµατα των Μοιρών τους επετειακή διακόσµηση, µε την οποία έχουν ήδη συµµετάσχει σε µεγάλες αεροπορικές εκδηλώσεις του εξωτερικού. Οι επετειακοί αυτοί χρωµατισµοί αφορούσαν το θέµα 348M Eyes για το RF-4E, Τίγρης για το A-7E της 335Μ και Όλυµπος για τα Α-7Ε της 336Μ. Το σχηµατισµό συµπληρώναν τα δύο νεότερα αποκτήµατα της Πολε- µικής Αεροπορίας, ένα µαχητικό F-16 Blk 52+ και ένα Μ2000-5, κα- Πίνακας συµετεχόντων αεροσκαφών Πολεµική Αεροπορία A-7 CORSAIR (ΤΙΓΡΗΣ), A-7 CORSAIR (ΟΛΥΜΠΟΣ), RF-4E PHANTOM (ΜΑΤΙΑ), C-47 DACOTA (ΠΑΡΑΛΛΑΓΗΣ), MIRAGE 2000-5, F-16C BLK 52+, F-4E PHANTOM PI 2000, EMB-145, P-3B ORION, C-130 AUP, C-27J SPARTAN, YS-11A, CANADAIR CL-415, GRUMMAN, PZL, AS-332 SUPER PUMA, AB-212, AB-205, T-41D, T-6 TEXAN II, T-2 BUCKEYE, F-86D (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΛΟΓΑ), F-84F, Τ-33, F-102, F-104, F-5A, MIRAGE F-1 (ΣΠΑΡΤΗ), MIRAGE F-1 (ΤΑΛΩΣ), MIRAGE F-1CG, PATRIOT, ΒΕ- ΛΟΣ, CROTALE Στρατός Ξηράς CH-47 CHINOOK, AH-64 APACHE Πολεµικό Ναυτικό S-70B AEGEAN HAWK, AB-212 Ελληνική Αστυνοµία EC-135 Λιµενικό Σώµα SOCATA TB-20 Πυροσβεστικό Σώµα BK 117 C1 Π. Α. ανίας F-16 FIGHTING FALCON Π. Α. Αυστρίας AB-212 Π. Α. Βελγίου F-16A FIGHTING FALCON MLU Π. Α. και Π. Ν. Γαλλίας MIRAGE 2000 D, FALCON 50M Π. Α. Γερµανίας TORNADO ECR, TORNADO REC Π. Α. Ουγγαρίας JAS 39D GRIPEN, AN 26 Π. Α. Ιταλίας EF-2000, MB-339 Π. Α. Πορτογαλίας ALPHA JET Π. Α. Ρουµανίας IAR-330 SOCAT Π. Α. Μεγάλης Βρετανίας TORNADO GR.4, HAWK, EF-2000 Π. Α. Ολλανδίας F-16 Π. Α. Η.Π.Α. A-10 Π. Α. Σλοβενίας PC-6 38 NO ªµƒπ - ªµƒπ 2008 ANAXAITI H/INTERCEPTION
Ένα F-16C Block 50 και ένα Mirage 2000 κατά τη διάρκεια επίδειξης κλειστής εµπλοκής, σε ένα από τα σενάρια µάχης πάνω από την 114 ΠΜ Στην ένθετη φωτογραφία το Mirage 2000 µε πλήρη στοιχεία στη συνέχεια του ελιγµού... 2008
.. 2008 Με την ολοκλήρωση του ελιγµού το Mirage έχει βρεθεί σε παραµέτρους «Guns» για βολή δηλαδή µε το πυροβόλο, η οποία θα µπορούσε να εξελιχθεί και σε Fox 2, για βολή µε βλήµα IR Το A-7E της 336Μ «Όλυµπος» µε το χαρακτηριστικό επετειακό χρωµατισµό ταδεικνύοντας την αποτελεσµατική αξιοποίηση του συνόλου των µέσων της Πολεµικής Αεροπορίας. Στη συνέχεια επιδείχθηκε ένα σενάριο εντολής scramble για δύο άγνωστα ίχνη που επιχειρούσαν προσβολή του αεροδροµίου. Το κέντρο επιχειρήσεων ανέλαβε να αναµεταδώσει την εντολή αναχαίτισης των εισβολέων στέλνοντας δύο Mirage 2000 σε λίγα λεπτά στον αέρα, για να προσοµοιωθεί στη συνέχεια µία κλειστή εµπλοκή µεταξύ των τεσσάρων αεροσκαφών πάνω από το αεροδρόµιο. [ Τα σενάρια Μια άλλη ιδιαίτερα απαιτητική αποστολή της Πολεµικής Αεροπορίας, που επιδείχθηκε ήταν ο µικτός επιθετικός σχηµατισµός COMAO, (Combined Air Operations). εκαπέντε µαχητικά αεροσκάφη διαφόρων τύπων τροχοδρόµησαν και απογειώθηκαν για να συναντηθούν µαζί µε 10 ακόµη αεροσκάφη, που είχαν απογειωθεί από τις µητρικές τους Μονάδες. Όλα µαζί πραγµατοποίησαν µια ρεαλιστική εικονική προσβολή του αεροδροµίου της Τανάγρας. Αρχικά ο σχηµατισµός αυτός των 25 αεροσκαφών έκανε µια διέλευση πάνω από το διάδροµο, δίνοντας την ευκαιρία στο κοινό να τον απολαύσει σε πλήρη ανάπτυξη, όπως ακριβώς πετάει κατά την διαδροµή του προς τον στόχο. Η διέλευση έγινε πάνω από τον διάδροµο στα 150 µέτρα. Ταχύτητα διαδροµής 420 µίλια, δηλαδή 760 χιλιόµετρα την ώρα. Κατά την προσβολή προηγούνταν δύο F-16 Blk50 σε ρόλο Επιθετικής Σάρωσης (Fighter Sweep). Αποστολή τους να αντιµετωπίσουν κάθε εναέρια απειλή που πιθανόν θα βρεθεί µπροστά στο σχηµατισµό, για να τον παρεµποδίσει. Έτσι θα ανοίξουν τον δρόµο στα βοµβαρδιστικά για να εκτελέσουν ανεπηρέαστα τη δικιά τους αποστολή. Προσεγγίζοντας το αεροδρόµιο, εκτέλεσαν ταχεία άνοδο, παραµένοντας σε τέτοιο ύψος ώστε να βρίσκονται εκτός εµβέλειας των αντιαεροπορικών όπλων και συνέχισαν να περιπολούν για όλη τη χρονική διάρκεια της προσβολής, καλύπτοντας τους επιτιθέµενους. Την κυρίως επιθετική δύναµη του πακέτου προσβολής εδάφους αποτέλεσαν τέσσερα F-16 Blk 52+ της 340Μ, τέσσερα F-4E AUP της 338Μ και τέσσερα Α-7E της 336Μ. Αυτά, µε τη συνοδεία τεσσάρων Μ2000, προσέγγισαν το αεροδρόµιο σε πολύ χαµηλό ύψος, αποφεύγοντας την αποκάλυψή τους από τα ραντάρ. Φθάνοντας στο αεροδρόµιο εκτέλεσαν άνοδο, εκτελώντας τον ελιγµό pop-up έτσι ώστε να αποκτήσουν οπτική επαφή µε τους επιµέρους στόχους και να πραγ- Ελιγµοί υψηλής φόρτισης από ένα F-16C παρουσία έντονων στροβιλισµών µε εµπλοκή του µετακαυστήρα. Οι τελευταίοι µπορεί να προέλθουν είτε από την επίτευξη υψηλής γωνίας προσβολής είτε από την υψηλή φόρτιση σε g, όπως στη συγκριµένη περίπτωση και αφορούν την προοδευτική αποκόλληση µέρους του οριακού στρώµατος αέρα από τις αεροδυναµικές επιφάνειες του αεροσκάφους. Παρατηρείστε επίσης τη γωνία της ολοκινούµενης επιφάνειας προσβολής στη πτέρυγα (slat) έτσι ώστε να αυξηθεί η καµπυλότητά της µε αποτέλεσµα την αύξηση της άντωσης σε κλειστές στροφές. µατοποιήσουν άφεση των όπλων τους. Αυτό γιατί κάθε βοµβαρδιστικό είχε σχεδιαστεί να βοµβαρδίσει διαφορετικά σηµεία του αεροδρο- µίου. Κύριο σηµείο προσβολής αποτέλεσε ο διάδροµος προσγείωσης, προκειµένου το αεροδρόµιο να τεθεί εκτός ενεργείας, απαγορεύοντας µε αυτό τον τρόπο την απογείωση των αντιπάλων αεροσκαφών. Η εικονική άφεση των όπλων έγινε από τα 500 m, ενώ οι προσβολές πραγµατοποιήθηκαν από διαφορετικές κατευθύνσεις για τον αποπροσανατολισµό της αντιαεροπορικής αµύνης του αεροδροµίου. Μετά το βοµβαρδισµό, τα αεροπλάνα εκτέλεσαν βίαιους ελιγµούς µε πολλά G για να αποφύγουν την απειλή των αντιαεροπορικών. Η προσβολή του αεροδροµίου ολοκληρώθηκε από ένα αεροσκάφος τακτικής αναγνώρισης RF-4, σε ρόλο εκτίµησης πληγµάτων BDA (Battle Damage Assessment) που συνοδευόταν από ένα ζευγάρι F- 16. Φωτογράφισε το αεροδρόµιο χρησιµοποιώντας όλα τα συστήµατα παρατήρησης που διαθέτει. Από την ανάλυση των φωτογραφιών, θα
Σχηµατισµός τριών Mirage 2000, µε το αεροσκάφος στο δεξιό µέρος του σχηµατισµού να ετοιµάζεται για break έτσι ώστε να πάρει πορεία για προσγείωση Από την επίδειξη ελεύθερης πτώσης ανδρών των ειδικών δυνάµεων εκτιµηθεί η επιτυχία της αποστολής ή η απαίτηση επαναπροσβολής του στόχου. Όλος ο σχηµατισµός επανασυγκροτήθηκε σε ασφαλές σηµείο, προκειµένου σε συνοχή και διατηρώντας την αµοιβαία υποστήριξη να επιστρέψει στη βάση του. Μια ακόµη ιδιαιτερότητα της φετινής εκδήλωσης αποτέλεσε, µε την ευκαιρία της πρόσφατης παραλαβής, η παρουσία του Αεροµεταφερό- µενου Συστήµατος Έγκαιρης Προειδοποίησης & Ελέγχου της 380 Μοίρας, EMB-145H γνωστότερο ως ΑΣΕΠΕ. Ως στόχος ιδιαίτερα υψηλής επιχειρησιακής αξίας, οι πτήσεις του σε περίοδο επιχειρήσεων απαιτούν την προστασία του από µαχητικά αεροσκάφη. Με διαδικασίες ταχείας απογείωσης, δύο Μ2000-5 της 331Μ, απογειώθηκαν για την υποστήριξή του, καθώς στις οθόνες των Ελεγκτών 42 NO ªµƒπ - ªµƒπ 2008 ANAXAITI H/INTERCEPTION
.. 2008 Αεράµυνας του ΑΣΕΠΕ, ζεύγος µαχητικών F-16 φαίνεται να κινείται απειλητικά εναντίον του. Μετά το τέλος της προσβολής στο αεροδρόµιο από το µικτό σχηµατισµό επιδείχθηκε σενάριο αεροµαχίας µεταξύ αεροσκαφών και χαµηλά ιτπάµενων ελικοπτέρων του Στρατού. Το σενάριο της προσβολής χαµηλά ελισσόµενων ελικοπτέρων από µαχητικά αεροσκάφη παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε κοινό. Το ρόλο εχθρικής απεικόνισης είχαν τα Apache της Αεροπορίας Στρατού, ενώ τις επιθέσεις σε αυτά πραγµατοποίησαν δύο ζεύγη µαχητικών. Τα M2000-5 της 331Μ και F -16 Blk 50 στη συνέχεια. Οι δυσκολίες τις αποστολής πηγάζουν από τη δυνατότητα των σύγχρονων ελικοπτέρων να κινούνται πολύ χαµηλά στο έδαφος, µε µικρές ταχύτητες ή και παραµένοντας ακίνητα. Ταυτόχρονα απειλούν τα µαχητικά µε τα όπλα τους. Για τους λόγους αυτούς τα µαχητικά αεροσκάφη αναγκάζονται σε βίαιους ελιγµούς σε χαµηλά ύψη, µε ελάχιστο χρόνο σκόπευσης και βίαιες απαγκιστρώσεις για την αποφυγή συντριβής τους στο έδαφος. Ακόµη µια ενδιαφέρουσα αποστολή που επιδείχθηκε ήταν αυτή της έρευνας και διάσωσης µάχης (CSAR) µε δύο Super Puma της 358 ΜΕ. Την όλη επιχείρηση κάλυψαν τέσσερα µαχητικά F-16. Αυτά φρόντισαν να αποµακρύνουν κάθε απειλή, ώστε τα Super Puma να εκτελέσουν την αποστολή τους µε ασφάλεια. Τα ελικόπτερα προσέγγισαν τον Σε ένα από τα σενάρια επίδειξης επιδείχθηκαν τακτικές προσβολής ελικοπτέρου από µαχητικό αεροσκάφος. Στη φωτογραφία AH-64+ ενώ προσπαθεί να αποφύγει ένα F-16 το οποίο έχει ξεκινήσει να εκτελεί στροφή για να βρεθεί σε παραµέτρους βολής Το ΕΜΒ-145H στην πρώτη του µετά την παραλαβή του από την ΠΑ- εναέρια επίδειξη στο κοινό ANAXAITI H/INTERCEPTION ªµƒπ - ªµƒπ 2008 43
ύο από τις ξένες παρουσίες στην Εορτή Π.Α. 2008. Επάνω ένα F- 16C MLU της Αεροπορίας της ανίας και κάτω ένα αντίστοιχο από την Ολλανδική Αεροπορία υπό διάσωση πιλότο µε µια απόσταση µεταξύ τους 300m. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης διάσωσης, διανεργούσαν συνεχείς ελιγ- µούς για να αποφύγουν τυχόν εχθρικό πυρ αλληλοκαλυπτόµενα. Το ένα ελικόπτερο πραγµατοποιούσε έρευνα για εντοπισµό και το άλλο το κάλυπτε. Μετά από µια εµπλοκή που σηµειώθηκε µε εχθρικά τµήµατα εδάφους και ανδρών της 31ης ΜΕΕ που επέβαιναν στο ένα ελικόπτερο έγινε κατορθωτή η διάσωση του χειριστή και η επιβίβασή του στο ελικόπτερο. Η φάση της αποχώρησης ξεκίνησε µε πρώτο το ελικόπτερο µε τον χειριστή και την οµάδα της 31 ΜΕΕ που επέβαιναν σε αυτό, στη συνέχεια το δεύτερο που κάλυπτε την επιχείρηση, ενώ ταυτόχρονα τα τέσσερα F-16 πραγµατοποιούσαν συνεχείς διελεύσεις ελισσόµενα για να προλάβουν κάθε περαιτέρω πιθανή εχθρική αντίδραση είτε από τον αέρα είτε από το έδαφος. Ακολούθησε επίδειξη αποστολής αποβίβασης οµάδας της 31 Μοίρας Ειδικών Επιχειρήσεων της Πολεµικής Αεροπορίας από το επετειακά βαµένο αεροσκάφος C-130. Πιο συγκεκριµένα προσοµοιώθηκε αποστολή σε εχθρικό περιβάλλον όπου έχει προηγηθεί προγεφύρωµα και δηµιουργία πρόχειρου διαδρόµου προσγείωσης. Μετά την ακινητοποίηση του αεροσκάφους, ακολούθησε άµεση έξοδος οπλισµένου οχήµατος των ειδικών επιχειρήσεων της Πολεµικής Αεροπορίας. Στο όχηµα επέβαινε οπλισµένη οµάδα ανδρών, έτοιµη να αναλάβει δράση στο πεδίο της µάχης. Με το άνοιγµα της θύρας αποβίβασης προσωπικού και οχηµάτων, οι άνδρες της οµάδας ειδικών επιχειρήσεων αποβιβάστηκαν για τη δηµιουργία προκάλυψης, µε στόχο τον έλεγχο των εχθρικών κινήσεων. Το προπέτασµα καπνού
.. 2008 επιτρέπει την ασφαλή αποβίβαση και αποµάκρυνση του οχήµατος. Επιγραµµατικά το πρόγραµµα εναερίων επιδείξεων κάλυψε σχεδόν όλες τις επιχειρησιακές δραστηριότητες της ΠΑ ικανοποιώντας µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον κόσµο που παραβρέθηκε στο αεροδρό- µιο της Τανάγρας, αναπληρώνοντας έτσι και το κενό που δηµιουργήθηκε σε σχέση µε τον Αρχάγγελο 2005, της απουσίας δηλαδή πτητικών επιδείξεων από ξένες αεροπορίες. A-10A από το 81ο FS της 52ης Πτέρυγας στο Spangdahlem στη Γερµανία Μερική άποψη από το χώρο στην πίστα όπου υπήρχε ο χώρος της στατικής έκθεσης. ιακρίνονται δύο Tornado, ένα της Luftwaffe και ένα της RAF λίγο µετά την άφιξή τους την Παρασκευή 13 Σεπτεµβρίου