DOI: 10.20286/nmj-24021 1394/10/16 مقاله: دريافت تاريخ 1395/02/22 مقاله: پذيرش تاريخ کلیدی: واژگان قاعدگی از پیش سندرم بدنی فعالیت زنان همدان مامائی و پرستاری دانشکده علمی مجله 95 تابستان 2 شماره 24 دوره ورزش پزشکی علوم دانشگاه برای نشر حقوق تمامی است. محفوظ همدان مقدمه تندرستی و سامت ارتقای موجب فعال زندگی الگوی از یکی سامتی اخیر سالهای در و میشود عاوه زیرا میآید شمار به زنان زندگی اولویتهای و شغلی نقشهای خانواده در زنان عاطفی نقش بر از ]1[. است شده پررنگتر جامعه در آنان اجتماعی شرکت با رابطه در که زنان اختصاصی و مهم مسائل فعالیت میباشد دخیل ورزشی فعالیتهای در آنها يكي طرفی از ]2[. است زنان قاعدگی چرخه و ورزشی در باروري سنين در زنان اغلب كه مهمي بیماریهای از پیش سندرم هستند دستبهگریبان آن با قاعدگیشان میباشد (PMS) (Pre Menstrual Syndrome) قاعدگي از تغييرات از تركيبي دورهای دادن رخ از است عبارت كه شدت با رفتاري يا و روانشناختی فيزيكي آزاردهنده ارتباطات اختال به كه قاعدگي لوتئال مرحله در كافي منجر طبيعي فعالیتهای شدن مختل يا و فردي بين و خلقی جسمی دسته سه به آن عائم ]3[. میشود در قاعدگی از پیش سندرم شیوع و بدنی فعالیت سطح بررسی دانشجو دختران * 1 خورمیزی توکلی علیرضا سید 1 آذرنیوه السادات مرضیه خانم ایران. زابل زابل دانشگاه انسانی علوم دانشکده تربیتبدنی گروه مربی 1 پژوهشی مقاله دانشکده تربیتبدنی گروه مربی خورمیزی توکلی علیرضا سید ئول: مس نده نويس * tavakoliali26@ ایمیل: 98-9124951642+ تلفن: ایران. زابل زابل دانشگاه انسانی علوم uoz.ac.ir چکیده اما نمیرود شمار به زنان زندگی برای جدی تهدیدکنندۀ )PMS( قاعدگی از پیش سندرم مقدمه: از نماید. ایجاد آنها ذهنی سامت و باروری میزان زندگی کیفیت در را اساسی تغییرات میتواند بر موضوع این مطالعه جهت لذا میشود. محسوب PMS بر مؤثر عوامل ازجمله بدنی فعالیت طرفی بپردازیم. دانشجو دختران در قاعدگی از پیش سندرم شیوع و بدنی فعالیت سطح بررسی به تا شدیم آن انجام 1392 سال در زابل دانشگاه دختر دانشجوی 240 روی که توصیفی-تحلیلی مطالعه این در کار: روش ویژگیهای ثبت پرسشنامههای و شدند انتخاب هدفمند و چندمرحلهای بهصورت نمونه افراد شد استفاده با گردآوری از پس دادهها کردند. تکمیل را بک بدنی فعالیت و قاعدگی از پیش عائم فردی P = 0/05 معنیداری سطح با دو خی آزمون و توصیفی آمار بهوسیله و 16 نسخه SPSS نرمافزار از گرفت. قرار ارزیابی مورد این از که بودند مبتا قاعدگی از پیش سندرم به دانشجویان از %75/8 داد نشان نتایج یافتهها: )غیرفعال( بدنی فعالیت فاقد نفر 143 و )فعال( منظم بدنی فعالیت دارای دانشجویان از نفر 97 تعداد باهم معنیداری اختاف PMS عائم شدت ازنظر غیرفعال( و )فعال گروه دو این همچنین بودند..)P = 0/03( داشتند شدت بودن کمتر و موردمطالعه دانشجویان در PMS باالی شیوع به توجه با درنتیجه گیری: نتیجه این بیشتر بهرهمندی جهت تدابیری اتخاذ غیرفعال افراد به نسبت فعال دانشجویان در آن عائم میرسد. نظر به ضروری ورزش فواید از دانشجویان شامل: آنها شایعترین که میشود تقسیم رفتاری گریه عصبانیت افسردگی شکم نفخ اندامها ادم درد اين ايجاد علل مورد در 4[. ]2, میباشد خستگی و است بیانشده متعددي بيولوژيك تئوریهای سندرم افزایش پروژسترون و استروژن هورمون تعادل عدم که سروتونین کاهش پروالکتین افزایش ها پروستاگاندین. میباشند سندرم این علل مهمترین از روانی عوامل و ه ب ان زن ی زندگ رای ب دی ج دۀ تهدیدکنن PMS ع درواق کیفیت در را اساسی تغییرات میتواند اما نمیرود شمار نماید ایجاد آنها ذهنی سامت و باروری میزان زندگی درجاتی باروری سنین در زنان از درصد 80-90 حدود ]5[. بیماریهای از اختال این ]6[. میکنند تجربه را PMS از فرهنگی تفاوتهای دلیل به اما بوده زنان شایع همچنین و تشخیصی معیارهای و ابزارها و اجتماعی شیوع آوردن دست به هدف جمعیت و تعریف در تفاوت بهطورکلی ]1[. است دشوار نسبتا سندرم این واقعی از پیش سندرم شیوع )2011( همکاران و رمضانی
همکاران و آذرنیوه 69 مطالعه در و ]7[ کردند اعام %52/9 ایران در را قاعدگی بیش PMS شیوع تهران در )1375( همکاران و آقازاده و شاهپوریان مطالعه اساس بر همچنین ]8[ بود %60 از علوم دانشگاه دانشجوی 255 روی که )1384( همکاران PMS از دانشجویان درصد 78/4 شد انجام ایران پزشکی ]9[. میبردند رنج برای درمانی راه جستجوی در که زنانی تعداد ازاینرو مهمترین ]5[. است افزایش به رو هستند PMS شامل: قاعدگی از پیش سندرم شیوع بر مؤثر عوامل غذایی الگوهای کافئین و الکل و سیگار مصرف سن ورزشی عادات و ژنتیک ضدبارداری قرصهای مصرف قاعدگی از پیش سندروم ایجاد علت چون ]8[. میباشد متفاوت مختلف افراد در آنهم شدت و است چندعاملی افراد در پیشآگهی بهترین آوردن دست به برای است امروزه داشت. نظر در را متفاوت درمانهای باید مختلف مسکنهای نظیر دارویی غیر و دارویی روشهای از رواندرمانی بیمار به دادن اطمینان و توضیح ضدالتهاب ورزشهایی و پوست طریق از عصبی تحریک )سایکوتراپی( استفاده قاعدگی درد درمان برای یوگا و پیادهروی نظیر با مقایسه در ورزش اینکه به توجه با ]10[. میشود هرگونه فاقد و جانبی عوارض بدون دارویی درمانهای است. مناسبتر آن از استفاده میباشد خطری نمایانتر روزبهروز که ماشینی زندگی عوارض از یکی اما اگرچه ما است. بدنی فعالیتهای کاهش میشود و تبعات به اما نبردهایم کامل بهره فن اوری مزایای از شیوع و شدن مصرفگرا قبیل از آن منفی پیامدهای فقر گرفتارشدهایم. حرکتی فقر از ناشی بیماریهای چون جانفرسا بیماریهای از بسیاری عامل حرکتی کاهش و تنفسی عروقی- قلبی دستگاههای ضعف چاقی مستقیم بهطور را سامتی و میباشد ریه حیاتی ظرفیت انسان برای را وزندگی انداخته خطر به غیرمستقیم و در را مهمی بخش بدنی فعالیت لذا میسازد. ناخوشایند فقدان و میشود شامل سامتی با مرتبط برنامههای بیماریهای از بسیاری برای فاکتور ریسک آنیک ]11[. میباشد زندگی شیوه با مرتبط توسط قاعدگی از پیش سندرم عائم بر ورزش اثر آزمودنیها از متفاوتی انواع روی محققین از بسیاری مطالعات بهعنوانمثال است. قرارگرفته موردمطالعه هوازی ورزشی فعالیتهای که دادهاند نشان مختلف ورزشی فعالیتهای با مقایسه در شنا و پیادهروی مانند سندرم این روانی عائم کاهش در قدرتی و هوازی غیر برخی همچنین 12[. ]2, مؤثرند بسیار افسردگی خصوصا 4 از بیشتر فراوانی با ورزشی فعالیتهای انجام محققان مؤثر عصبانیت و افسردگی تنش کاهش در را هفته در بار بار 2-3 ورزشی فعالیتهای اگر که معتقدند و میدانند شود انجام ماه شش تا سه طوالنی مدت به هفته در روزانه یا ]13[ است مؤثر بسیار PMS عائم کاهش در مفید PMS عائم برای سریع پیادهروی دقیقه 40 تا 30 سطح افزایش با ایروبیک ورزش احتماال ]14[. بود خواهد روانی مشکات و افسردگی بهبود سبب بتااندورفین ]15[. میشود دانشگاه دختر دانشجویان روی که )2008( قنبری پژوهش داد نشان شد انجام غیرورزشی و ورزشی گروه دو در تهران مانند PMS عائم برخی روی بر منظم ورزشی فعالیت که و دارد تأثیر پوستی و عصبی تغییرات الکترولیتی تغییرات نظر به ]12[. میشود عنوانشده تغییرات بهبود موجب در اندورفینهای سطح افزایش باعث ورزش که میرسد میتواند که میشود کوتاهی مدت برای گردش حال و ]10[ کند عمل موقت غیراختصاصی درد ضد بهعنوان در ]13[. باشد مؤثر افسردگی عائم کاهش در همچنین کاهش سوئیس در )2005( همکاران و Schmitt مطالعه بلندمدت کوتاهمدت حافظههای کارکرد در معنیداری زمان در تصویری حافظه در اندک کاهش همچنین و است ممکن امر این که شد گزارش قاعدگی از پیش را مبتا زنان آموزشی و تحصیلی موفقیتهای نحوی به ]16[. بیاندازد مخاطره به توده شاخص داشتن PMS شیوع عوامل از یکی سویی از در که میباشد باال (Body Mass Index (BMI)) بدن دانشجویی نمونههای در آن بررسی به اندکی مطالعات غیرمستقیم یا مستقیم بهطورکلی و است پرداختهشده ]17[. میباشد مرتبط بدن هورمونی تعادل سازوکار با شیوع خطر که دادند نشان )2005( همکاران و Masho برابر 2 تقریبا چاق زنان در قاعدگی از پیش سندرم بافت که دریافتند محققان ]18[. است چاق غیر زنان و عصبی هورمونی تغییرات طریق از است ممکن چربی چندین و باشد ارتباط در PMS با رفتاری مکانیسمهای احتمال چاق و اضافهوزن دارای زنان روی بر مطالعه بیشتر زنان سایر به نسبت را PMS به آنها ابتای ایران در که است آن از حاکی آمارها ]5[. کردند برآورد این از و دارند قرار طبیعی وزن باالی زنان از %38/6 است حالی در این ]17[. هستند چاق %14/2 تعداد به وزن مهم تعیینکنندههای از یکی بدنی فعالیت که
95 تابستان 2 شماره 24 دوره همدان مامائی و پرستاری دانشکده علمی مجله Downloaded from nmj.umsha.ac.ir at 8:31 +0430 on Friday August 17th 2018 [ DOI: 10.20286/nmj-24021 ] 70 کاهش بر بدنی فعالیت سزای به تأثیر و میرود شمار پژوهشهای در زنان در چاقی و اضافهوزن به ابتا تحقیقات درمجموع 20[. ]19, است گزارششده مختلف بدنی فعالیت و ورزش اثرگذار نقش از حاکی انجامشده سبک تأثیر همچنین و PMS از ناشی عائم کاهش بر میباشد. چاقی بهویژه بدن ترکیب بر فعال زندگی بدنی فعالیت سطح و PMS شیوع مورد در ازآنجاییکه تحقیق دانشجویان در عوامل این بررسی و دانشجویان پژوهشی طی تا شدیم آن بر لذا نشد مشاهده جامعی از پیش سندرم شیوع و بدنی فعالیت سطح بررسی به بپردازیم. دانشجو دختران در قاعدگی کار روش طراحی مقطعی بهصورت توصیفی-تحلیلی مطالعه این مختلف رشتههای دختر دانشجویان میان از گردید. سال نیم در تربیتبدنی( )بهجز زابل دانشگاه در موجود چندمرحلهای روش به نفر 240 1392-1393 تحصیلی اول و دانشکدهها تعداد که بدینصورت شدند. انتخاب مراجعه با سپس شد مشخص هرکدام دختر دانشجویان و مقطع در دانشجویان تعداد به بسته دانشکده هر به روش به طبقه هر افراد بین از مختلف تحصیلی سالهای بهصورت و انتخاب آزمودنیها دسترس در نمونههای گرفتند. قرار موردبررسی نمونه بهعنوان داوطلبانه مشارکت جهت تمایل شامل: مطالعه به ورود معیارهای تحصیل به اشتغال و منظم قاعدگی دوره مطالعه در بیماریهای به ابتا عدم همچنین و زابل دانشگاه در یا و ضدبارداری قرص از استفاده عدم تناسلی دستگاه غذایی رژیم هرگونه نداشتن هورمونی داروی مصرف الغری گیاهخواری خامخواری غذایی )رژیمهای روماتیسم آسم صرع میگرن افسردگی به ابتا چاقی( از متابولیکی بیماری هرگونه و غدد بیماریهای مفصلی شایانذکر بود. مطالعه این به ورود جهت الزم شرایط محرمانه و طرح انجام چگونگی درزمینه نمونه افراد است پژوهش این انجام از هدف همچنین و اطاعات بودن که کار از مرحله هر در شد گفته آنها به و شدند توجیه مطالعه از میتوانند نداشتند همکاری ادامه به تمایلی رضایتنامه فرم آنان تمامی از همچنین شوند. خارج روزانه عائم ثبت پرسشنامه سپس شد. گرفته آگاهانه شد داده قرار آزمودنیها اختیار در PMS تشخیص برای متوالی قاعدگی دو طی در تکمیل از پس پرسشنامهها و سندرم ارزیابی استاندارد چکلیست گردید. جمعآوری جسمی نشانه و عامت 30 شدت قاعدگی از پیش قرار موردبررسی پاسخگو افراد در را PMS خلقی و یکی نشانه هر برای میتوانستند آزمودنیها میدهد. )یک «خفیف» امتیاز( )صفر «ندارم» گزینه چهار از امتیاز( )سه «شدید» و امتیاز( )دو «متوسط» امتیاز( از پس کنند. انتخاب خود فعلی وضعیت اساس بر را پیش سندرم شکایات استاندارد چکلیست تکمیل ویرایش پنجمین از PMS تشخیص برای قاعدگی از )DSM-V( روانی اختاالت آماری و تشخیصی راهنمای 5 میبایست نمونهها منظور بدین ]21[. شد استفاده 4 از مورد 1 حداقل شامل PMS نشانههای از مورد عصبانیت( و افسردگی اضطراب )بیقراری اصلی نشانه دانشجویانی باشند. داشته را کل مورد 11 از مورد 4 و کرده کسب 30 از کمتر امتیاز PMS پرسشنامه در که امتیاز دارای دانشجویان خفیف PMS بهعنوان بودند امتیاز دارای افراد و متوسط PMS بهعنوان 31-60 شدند گرفته نظر در شدید PMS بهعنوان 60 از بیش سن سن ازجمله آزمودنیها فردی ویژگیهای ]22[. پرسشنامه این ابتدای در تأهل وضعیت و قاعدگی شروع آزمودنیها تمامی از همچنین گرفت. قرار پرسش مورد افراد قد اندازهگیری شد. اندازهگیری BMI و قد وزن پاشنهی که بهصورتی کفش بدون و نواری متر بهوسیله انجام بود دیوار به چسبیده سر پشت و شانه باسن پا خط یک از استفاده با دقیقتر اندازهگیری برای شد. تا میشد داده اتصال متر با سر فوقانی قسمت کش با وزن اندازهگیری گیرد. صورت دقیقتر اندازهگیری این به )آلمان( Beurer دیجیتال ترازوی از استفاده کفش بدون و لباس کمترین با آزمودنی وزن که صورت و گردید ثبت گرم 100 دقت با و کیلوگرم اساس بر برای شد. استفاده بدن توده شاخص محاسبه برای وزن نسبت بهصورت بدن توده شاخص آزمودنی هر متر( )برحسب قد مجذور تقسیمبر کیلوگرم( )برحسب شاخص بدن توده شاخص ارزیابی در گردید. محاسبه 24/9- الغر بهعنوان مترمربع بر کیلوگرم 18/5 از کمتر 29/9 از بیشتر و اضافهوزن دارای 25-29/9 طبیعی 18/5 فعالیت سطح تعیین برای ]17[. شد گرفته نظر در چاق بک عادتی بدنی فعالیت پرسشنامه از دانشجویان بدنی استفاده )Baek habitual physical activity questionnaire( ارزیابی براي بینالمللی استاندارد پرسشنامه یک که شد ازجمله علمی مراکز توسط و است بدنی فعالیت سطح ترجمهشده تهران دانشگاه و ایران پزشکی علوم دانشگاه
است و در مطالعات مختلفی در کشورمان نیز بهکاررفته است. این پرسشنامه شامل 16 سؤال بود که به روش نمرهگذاری لیکرت میزان فعالیت بدنی را میسنجید ]23[. براي تعین پایایی درونی پرسشنامه از آزمون آلفاي کرون باخ استفاده شد و = 0/79 r به دست آمد. یافتهها با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 16 و بهوسیله آمار توصیفی و آزمون خی دو مورد ارزیابی قرار گرفت و سطح معنیداری = 0/05 P در نظر گرفته شد. یافته ها درمجموع از 240 دانشجوی دختر موردمطالعه 182 نفر آنها )75/8 درصد( طبق تعریف ماکهای سندرم پیش از قاعدگی را داشتند. میانگین سنی دانشجویان ± 2/34 21/45 سال بود. 173 نفر )72/1 درصد( از دانشجویان مجرد و 67 نفر )27/9 درصد( متأهل بودند. سایر ویژگیهای فردی آزمودنیها در جدول شماره 1 آورده شده است. الزم به ذکر است تمامی شاخصهای اندازهگیری شده بین آزمودنیهای موردمطالعه در آغاز پژوهش همگن بوده و تفاوت معنیداری باهم نداشتند. جدول 1: ویژگیهای فردی آزمودنیها متغییرها سن )انحراف استاندارد ± میانگین( آذرنیوه و همکاران در جدول شماره 2 فراوانی شیوع PMS در BMI های متفاوت آورده شده است. همانطور که مشاهده مینمایید بیشترین فراوانی ابتا به PMS در گروه وزنی طبیعی )%51/6( وجود داشت و کمترین در گروه وزنی چاق )%12/7( بود. البته با توجه به اینکه بیشترین تعداد آزمودنیها دارای BMI نرمال بودند این نتیجه دور از انتظار نیست. اما نکته قابلتوجه این بود که افراد با BMI نامطلوب )دارای اضافهوزن و چاق( درصد قابلتوجهی )%29/2( از مبتایان به سندرم پیشقاعدگی را شامل میشدند که این نشاندهنده شیوع باالتر PMS در افراد با BMI باالی 25 نسبت به دانشجویان الغر بود. همچنین 97 نفر )40/4 درصد( از دانشجویان دارای فعالیت بدنی منظم )فعال( و 143 نفر )59/6 درصد( از دانشجویان فاقد فعالیت بدنی )غیرفعال( به PMS مبتا بودند. از این میان 24 نفر از دانشجویان فعال و 45 نفر از دانشجویان غیرفعال به PMS خفیف و 34 نفر از دختران فعال و 79 نفر از دختران غیرفعال به PMS متوسط و شدید مبتا بودند که نشان میدهد این دو گروه ازنظر شدت عائم اختاف معنیداری داشتند )0/03 = P( )جدول 3(. مقادیر 21/45 ± 2/34 13/34 ± 1/54 159/86 ± 9/26 59/67 ± 8/93 )72/1(173 )27/9( 67 )40/4( 97 )59/6( 143 سن شروع قاعدگی )انحراف استاندارد ± میانگین( قد )انحراف استاندارد ± میانگین( وزن )انحراف استاندارد ± میانگین( وضعیت تأهل )فراوانی/درصد( مجرد متأهل فعالیت بدنی منظم )فراوانی/درصد( دارد )فعال( ندارد )غیرفعال( جدول 2: مقادیر PMS در سطوح مختلف BMI غیر مبتالبه PMS کل مبتالبه PMS BMI فراوانی درصد فراوانی درصد فراوانی درصد 17/5 42 19/2 35 12/1 7 کمتر از 18/5 )الغر( 55 132 51/6 94 65/5 38 18/5-24/9 )طبیعی( 16/7 40 16/5 30 17/2 10 25-29/9 )اضافهوزن( 10/8 26 12/7 23 5/2 3 بیشتر از 29/9 )چاق( 71
مجله علمی دانشکده پرستاری و مامائی همدان دوره 24 شماره 2 تابستان 95 Downloaded from nmj.umsha.ac.ir at 8:31 +0430 on Friday August 17th 2018 [ DOI: 10.20286/nmj-24021 ] جدول 3: مقایسه سطح فعالیت بدنی درشدت های مختلف PMS فعال متغیر فعالیت بدنی آزمون آماری غیرفعال فراوانی درصد فراوانی درصد P v غیر مبتالبه Χ 2 =7/85 32/8 19 67/2 39 PMS و Df=2 و =0/03 PMS خفیف 65/2 45 34/8 24 PMS متوسط 68/5 63 31/5 29 PMS شدید 76/2 16 23/8 5 59/6 143 40/4 97 کل سطح معنیداری = 0/05 P میباشد. بحث بر اساس نتایج این مطالعه از 240 دانشجوی دختر موردبررسی %75/8 آنها مبتابه سندرم پیش از قاعدگی بودند و تنها %24/2 فاقد PMS بودند که این نشاندهنده شیوع باالی این سندرم در بین این دانشجویان میباشد. این یافته با نتایج سایر مطالعات انجامشده در این زمینه همخوانی داشت ]5, 25[. 24, 22, نتایج حاضر از نتایج گزارششده توسط طایی و همکاران ]24[ )1388( )48/1 درصد( بیشتر و از یافتههای Seedhom و همکاران ]5[ )2013( )%80/2( اکابریان و همکاران ]22[ )1392( 86/8( درصد( و Bakr و ]25[ Ez-Elarab )2010( )%89( کمتر بود. نتایج بررسی Seedhom و همکاران )2013( بر روی 253 دانشجوی دختر حاکی از آن بود که 80/2 درصد از آزمودنیها درجات مختلفی از عائم PMS را تجربه کردند ]5[. بهطور مشابه یافتههای گزارششده توسط Bakr و )2010( Ez-Elarab نشان از شیوع %89 این سندرم در دانشجویان علوم پزشکی مصر داشت ]25[. در تائید این ادعا در مطالعه اکابریان و همکاران )1392( که روی دانشجویان دختر دانشگاههای بوشهر انجام شد 86/8 درصد از این دانشجویان مبتابه PMS بودند ]22[. در مطالعه طایی و همکاران )1388( که به بررسی همهگیرشناسی PMS در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مشهد پرداختند شیوع این سندرم 48/1 درصد گزارش شد ]24[. البته یافتههای مطالعات سایر کشورها نیز نشان میدهد که این سندرم بهطورکلی از شیوع باالیی برخوردار است. چنانکه دیرکوند مقدم و همکاران )1392( با بررسی 17 مطالعه انجامشده درباره میزان شیوع سندرم پیش از قاعدگی طی یک مطالعه متاآنالیز و مرور سیستماتیک شیوع کلی PMS را %48 گزارش دادند و فراوانی این سندرم را در قاره اروپا %40 آفریقا %85 آسیا %46 و آمریکای جنوبی %60 گزارش کردند ]8[. مطالعات مختلف شیوع متفاوتی از PMS را در کشورهای مختلف بیان میکند بهگونهای که این میزان در ایران %98 ]26[ و در سوئیس %10 گزارششده است ]8[. نتایج مطالعه حاضر ازنظر شدت عائم PMS نشان داد که بهطورکلی %37/9 دانشجویان PMS خفیف PMS %50/6 متوسط و %11/5 PMS شدید داشتند. در مطالعات مختلف مقادیر متفاوتی بیانشده است برای مثال در مطالعهای روی دختران دانشجوی بوشهری 53/7 درصد PMS خفیف 31/2 درصد PMS متوسط و 1/7 درصد PMS شدید داشتند ]22[. اما در پژوهشی دیگر فراهانی و همکاران )1390( فراوانی این سندرم را بر اساس شدت عائم: خفیف متوسط و شدید به ترتیب %52/2 %38/8 و %5/8 گزارش دادند ]17[. بااینکه نتایج مطالعات فوق تائید کنندۀ شیوع باال و نسبتا مشابه سندرم پیش از قاعدگی میباشد ولی درعینحال ازنظر شدت عائم و نشانههای PMS متفاوت هستند. با توجه به تأثیر سن ]15[ فعالیت بدنی و تغذیه بر شیوع سندرم پیش از قاعدگی و تفاوت در جامعه و ابزار پژوهش میتوان بخشی از دالیل تفاوت در نتایج گزارششده را توجیه نمود ]8[. از طرفی یافتههای مطالعات انجامشده حاکی از شیوع باالی سندرم پیش از قاعدگی در زنان مجرد نسبت به زنان متأهل میباشد ]27[ و ازآنجاییکه درصد باالیی )72/1 درصد( از دانشجویان موردبررسی را دختران مجرد تشکیل دادند شیوع باالی PMS در بین آزمودنیهای 72
همکاران و آذرنیوه 73 به ابتا چنانکه میباشد. تفسیر قابل حدی تا حاضر برای میتواند بلوغ سنین در قاعدگی از پیش سندرم زمانها سایر از سختتر و بحرانی بسیار جوان دختران از کافی اطاعات نداشتن میتواند امر این علت باشد. بهبود به کمک برای مؤثر راههای و بیماری این عائم ]13[. باشد آن PMS فراوانی میزان بررسی از پس مطالعه این در در PMS شیوع که دریافتیم متفاوت های BMI در نامطلوب BMI درواقع که 25 باالی BMI با دانشجویانی در که بود درصد 29/2 میباشد چاق( و )اضافهوزن درصدی 19/2 PMS شیوع که الغر افراد با مقایسه میتوان بهعبارتدیگر بود. قابلماحظه داشتند دختران BMI میزان چه هر که کرد استنباط چنین بیشتر آنها در PMS عائم شیوع میزان باشد بیشتر مسئلهای این و است 18/5 از کمتر BMI با دخترانی از چنانکه دارد. همخوانی گذشته تحقیقات با که است ارتباط که کردند عنوان )2013( همکاران و Seedhom وجود PMS عائم شیوع و BMI بین معنیداری و مثبت )1390( همکاران و فراهانی مشابه بهطور ]5[. دارد 25 از بیشتر بدنی توده شاخص با افراد که دریافتند میزان به 25 از کمتر BMI دارای افراد با مقایسه در ]17[. داشتند را PMS به ابتا شانس بیشتر برابر 2/43 دانشجویانی دریافتند نیز )1392( همکاران و جعفرنژاد و )اضافهوزن طبیعی از باالتر بدنی توده شاخص که سندرم مبتابه افراد از بیشتری درصد داشتند چاق( یک نتایج ]1[. میدادند تشکیل را قاعدگی از پیش Bertone-Johnson توسط که ساله 10 تعقیبی بررسی نشان شد منتشر 2010 سال در )2010( همکارانش و بهطور بودند چاق مطالعه ابتدای در که زنانی داد نسبت بیشتری PMS به ابتا احتمال معنیداری دالیل از داشتند. بودند الغر بررسی آغاز در که زنانی معنیدار و مثبت ارتباط وجود میتواند آن احتمالی ورم قبیل از PMS خلقی و جسمی عائم با BMI اسهال/یبوست شکمی گرفتگیهای کمردرد اندامها ]28[. باشد غذایی پراشتهایی و خلقی نوسانات از نیمی از کمتر که داد نشان همچنین مطالعه این درصد و بودند فعال موردبررسی درصد( )40/4 دختران طی بودند. غیرفعال )%59/6( دانشجویان از بیشتری غیرفعال و فعال گروه دو در PMS شیوع میزان بررسی غیرفعال گروه در PMS بروز شدت و میزان که دریافتیم و %59/8( مقابل در )%86/7 بود فعال گروه از بیشتر این P(. = )0/03 بود معنیدار آماری ازنظر تفاوت این )2006( ]29[ همکاران و فتوکیان یافتههای با نتایج اما داشت همخوانی )2008( ]12[ همکاران و قنبری و ]30[ Kroll و )1392( ]2[ همکاران و شفایی نتایج با تأثیر از بسیاری مطالعات نداشت. همخوانی )2010( شنا مانند هوازی ورزشهای بهخصوص ورزش مثبت حمایت PMS بهبود بر دوچرخهسواری و جاگینگ انواع مثبت اثرات به بررسیها این در کردهاند. از پیش سندرم خلقی و جسمی عائم بهبود در ورزش از برخی در اما 31[ 29, ]12, است اشارهشده قاعدگی رسیدند نتیجه این به PMS و ورزش مورد در بررسیها PMS از ورزشکار غیر افراد از بیشتر ورزشکار افراد که ندارد. همخوانی حاضر نتایج با که ]2[ میبرند رنج تأثیری هیچ ورزش که داد نشان )2010( Kroll همچنین مکانیسم با ورزش میرسد نظر به ]30[. ندارد PMS بر خلقی عائم بهبود باعث مغزی اندورفینهای بر تأثیر اندورفینهای کاهش طریق از استرسها اما میشود. عائم بروز به منجر آدرنال کورتیزول افزایش و مغزی از باید PMS درمان جهت و شده افراد در خلقی نمود. استفاده ورزش مثل استرس با مقابله روشهای کاهش و مغز اندورفینهای افزایش طریق از ورزش میگردد PMS عائم بهبود به منجر آدرنال کورتیزول طی کسبشده نتایج مرور از پس درمجموع ]32[. بین زیادی تفاوتهای کشور از خارج و داخل تحقیقات این از بخشی که میشود مشاهده گزارششده آمارهای ورزشی فعالیت نوع توسط است ممکن نتایج مغایرت و فردی تفاوتهای و سن موردبررسی آزمودنیهای باشد. توجیه قابل مختلف جوامع بین موجود فرهنگی شدت و میزان بر نظارت توانایی حاضر پژوهش در میتواند که نداشتیم را آنها تغذیه و دانشجویان ورزش با شد سعی و باشد حاضر مطالعه محدودیتهای از بپردازیم. مشکل این رفع به آزمودنیها زیاد تعداد نتیجهگیری باالی شیوع از نشان پژوهش یافتههای بهطورکلی دانشگاه دختر دانشجویان بین در قاعدگی از پیش سندرم فعالیت دارای دختران از نیمی از کمتر و داشت زابل دانشجویان شد مشخص همچنین بودند. منظم بدنی اختاف باهم PMS عائم شدت ازنظر غیرفعال و فعال فعال دانشجویان بین عائم شدت و داشتند معنیداری مسئله این که بود غیرفعال دختران از کمتر بهمراتب
مجله علمی دانشکده پرستاری و مامائی همدان دوره 24 شماره 2 تابستان 95 Downloaded from nmj.umsha.ac.ir at 8:31 +0430 on Friday August 17th 2018 [ DOI: 10.20286/nmj-24021 ] مؤید نقش و اثرگذاری فعالیت بدنی در کاهش عائم و مشکات PMS میباشد. از طرفی فواید ورزش درزمینه کاهش وزن و بهبود ترکیب بدنی بر هیچکس پوشیده نیست. بنابراین با توجه به اینکه پرداختن به ورزش ازجمله راهکارهای درمانی فاقد عوارض جانبی برای بهبود عائم PMS و کسب وزن مطلوب میباشد ضروری است تدابیری جهت آموزش و ترویج فرهنگ ورزش اتخاذ گردد تا دانشجویان بتوانند با افزایش ساعات ورزشی در حد مطلوب از فواید ورزش و فعالیت بدنی بهرهمند شوند. تضاد منافع در اين مطالعه تضاد منافع وجود ندارد. سپاسگزاری بدینوسیله نویسندگان مقاله بر خود الزم میدانند از دانشجویان شرکتکننده در این پژوهش که با ما همکاری نمودهاند و حمایتهای دانشگاه زابل صمیمانه قدردانی نمایند. این پژوهش برگرفته از طرح پژوهشی با شماره قرارداد 8/15830 پ مورخ 1393/2/21 که در دانشگاه زابل به تصویب رسیده است میباشد. References 1. Jafarnejad F, Shakeri Z, Najafi M, Federdi Salehi J. [Relationship between stress and the risk of premenstrual syndrome]. J Obstet Gynecol Infertil. 2014;16(76):8-11. 2. Shafaie F, Homaei H, Zoodfekr L. Comparison the frequency of menstrual disorders (amenorrhea, oligomenorrhea, dysmenorrhea and premenstrual syndrome) between athletes and non-athletes female students of Tabriz universities, Tabriz, Iran. Iran J Obstet Gynecol Infertil. 2013;16(51):Pe14-Pe21. 3. Naderi T, Hamzei Moghadam A, Bahrampur A. [The prevalence of migraine in patients with premenstrual syndrome]. J Med Sci Health Servic Yazd. 2002;9(3):39-43. 4. Delara M, Ghofranipour F, Azadfallah P, Tavafian SS, Kazemnejad A, Montazeri A. Health related quality of life among adolescents with premenstrual disorders: a cross sectional study. Health Qual Life Outcomes. 2012;10:1. DOI: 10.1186/1477-7525-10-1 PMID: 22208808 5. Seedhom A, Mohammed E, Mahfouz E. Life style factors associated with premenstrual syndrome among El-Minia University Students, Egypt. ISRN Public Health. 2013;2013: ID 617123. 6. Purmohsen M, Zonemat Kermani A, Taavoni S, Hosseini A. [The effects of co-administration of calcium and vitamin E on premenstrual syndrome].. Iran J Nurs. 2011;23(65):8-14. 7. Ramezani Tehra F, Robab Allameh M. Prevalence of premenstrual syndrome and some of its relative factors in reproductive age. Horizon Med Sci. 2012;18(3):121-7. 8. A DM, K S, A D, Sattar K. Epidemiology of Premenstrual Syndrome (PMS)-A Systematic Review and Meta-Analysis Study. J Clin Diagn Res. 2014;8(2):106-9. DOI: 10.7860/JCDR/2014/8024.4021 PMID: 24701496 9. Shahpurian F, Mahmodi Z, Bastani F, Parsaii S, Hosseini F. [Premenstrual syndrome and Symptoms associated with in the students]. Nurs J. 2006;18(44):52-9. 10. Abbaspour Z, Rostami M, Najjar S. [The effect of exercise on primary dysmenorrhea]. J Res Health Sci. 2006;6(1):26-31. 11. Eftekhari F, Rajabi H, Shafizadeh M. [Effect of exercise classes this summer on some factors and motor fitness, body composition and physical self-concept in adolescent girls] J Mov Exercise Sci. 2008;1(9):15-28. 12. Ghanbari Z, Manshavi F, Jafarabadi M. The effect of three months regular aerobic exercise on premenstrual syndrome. J Fam Reprod Health. 2008;2(4):167-71. 13. Yeke Fallah L, Azimi H, Sadeghi T. [Effects of aerobic exercise on walking and physical symptoms, mental and emotional pain of premenstrual syndrome]. Iran J Nurs. 2013;25(80):46-55. 14. Nikbakht M, Ebadi G. [Compare the effect of exercise walking and running on the symptoms of premenstrual syndrome and high school girls in Ahwaz]. Sport Sci Res. 2008;5(14):55-70. 15. Nisar N, Zehra N, Haider G, Munir AA, Sohoo NA. Frequency, intensity and impact of premenstrual syndrome in medical students. J Coll Physicians Surg Pak. 2008;18(8):481-4. DOI: 08.2008/JCP- SP.48148484 PMID: 18798584 16. Schmitt JA, Jorissen BL, Dye L, Markus CR, Deutz NE, Riedel WJ. Memory function in women with premenstrual complaints and the effect of serotonergic stimulation by acute administration of an alpha-lactalbumin protein. J Psychopharmacol. 2005;19(4):375-84. DOI: 10.1177/0269881105053288 PMID: 15982992 17. Farahani Amiri L, Heydari T, Narenji F, Asghari Jafarabad M, Shirazi V. [Relationship between body mass index and female students with premenstrual syndrome]. Hayat. 2012;17(4):85-95. 18. Masho SW, Adera T, South-Paul J. Obesity as a risk factor for premenstrual syndrome. J Psychosom Obstet Gynaecol. 2005;26(1):33-9. PMID: 15962720 19. Hesarkoshki M, Molanovrozi A, Hamedinia M. [Prevalence of obesity and its associated factors among 50 to 30 year old city of Nishapur, with emphasis on physical activity]. Iran J Endocrinol. 2012;14(5):472-8. 20. Rodriguez Artalejo F, Lopez Garcia E, Gutierrez-Fisac JL, Banegas Banegas JR, Lafuente Urdinguio PJ, Dominguez Rojas V. Changes in the prevalence of overweight and obesity and their risk factors in Spain, 1987-1997. Prev Med. 2002;34(1):72-81. DOI: 10.1006/ pmed.2001.0962 PMID: 11749099 21. Hashemi Y, Talepasand S, Alavi K. [Psychometric Properties of Premenstrual Symptoms Screening Tool among Female Students of Semnan University]. Hayat. 2014;20(2):82-96. 22. Akaberian S, Bahreini M, Afrasiabi S, Motamed N, Hajilo M. [Investigate the relationship between PMS and personality type Bushehr university students] J Obstet Gynecol Infertil. 2014;16(65):9-16. 23. Moeini B, Jalilian F, Jalilian M, Barati M. Predicting factors associated with regular physical activity among college students applying basnef model. Sci J Hamadan Univ Med Sci. 2011;18(3):70-6. 24. Talaei A, Bordbar M, Nasiraei A, Pahlavani M, Dadgar S. Epidemiology of premenstrual syndrome (PMS) in students of Mashhad University of Medical Sciences. Iran J Obstet Gynecol Infertil. 2009;12(2):15-22. 25. Omu FE, Al-Marzouk R, Delles H, Oranye NO, Omu AE. Premenstrual dysphoric disorder: prevalence and effects on nursing students academic performance and clinical training in Kuwait. J Clin Nurs. 2011;20(19-20):2915-23. DOI: 10.1111/j.1365-2702.2011.03708.x PMID: 21362077 26. Bakhshani N, Hasanzadeh Z, Raghibi M. Prevalence of symptoms of premenstrual syndrome and premenstrual dysphoric disorder in adolescent students. J Med Sci. 2012;13(8):29-34. 27. Kiani Asiabar A, Heydari M, Mohamadi Tabar S, Kiani Asiabar M. [Prevalence of signs, symptoms and risk factors for premenstrual syndrome in women working]. Res Med. 2012;35(1):63-7. 28. Bertone-Johnson ER, Hankinson SE, Willett WC, Johnson SR, Manson JE. Adiposity and the development of premenstrual syndrome. J Womens Health (Larchmt). 2010;19(11):1955-62. DOI: 10.1089/ jwh.2010.2128 PMID: 20874240 29. Fotokian Z, Ghafari F. [The effect of regular aerobic exercise group and the severity of premenstrual syndrome]. J Babol Univ Med Sci. 2007;8(4):76-80. 30. Kroll A. Recreational physical activity and premenstrual syndrome in college-aged women. Amherst: University of Massachusetts 2010. 31. Dehghan Manshadi F, Emami M, Ghamkhar L, Shahrokhi Ebrahimi B, Ghanbari Z. [Effects of 3 months Aerobic Exercise on the symptoms of PMS] J Gorgan Univ Med Sci. 2009;7(2):89-98. 32. Karimian N, Rezaian M, Nasaji F, Valaii N, Gachkar L. [Effect of exercise on premenstrual syndrome]. J Zanjan Med Univ. 2006;13(53):8-15. 74
Scientific Journal of Hamadan Nursing & Midwifery Faculty Volume 24, No. 2, Summer 2016 DOI: 10.20286/nmj-24021 Received: 27.01.2016 Accepted: 24.02.2016 Keywords: Premenstrual Syndrome Motor Activity Female Exercise How to Cite this Article: Azarnive M, Tavakoli Khormizi A. Level of Physical Activity and Pre Menstrual Syndrome amongst Female University Students. Sci J Hamadan Nurs Midwifery Fac. 2016;24(2):68-75.DOI: 10.20286/nmj-24021 2016 Scientific Journal of Hamadan Nursing & Midwifery Faculty Original Article Level of Physical Activity and Pre Menstrual Syndrome amongst Female University Students Marziye Sadat Azarnive 1, Seyed Alireza Tavakoli Khormizi 1, * 1 Department of Physical Training, Faculty of Human Sciences, University of Zabol, Zabol, Iran * Corresponding author: Seyed Alireza Tavakoli Khormizi, Department of Physical Training, Faculty of Human Sciences, University of Zabol, Zabol, Iran. Tel: +98-9124951642, E-mail: tavakoliali26@uoz.ac.ir Abstract Introduction: Pre Menstrual Syndrome (PMS) is not exactly life threatening but it can seriously alter the quality of life of many women and affect their productivity and mental health. On the other hand, physical activity is one of the factors affecting PMS. In order to study this topic we decided to investigate levels of physical activity and Pre Menstrual Syndrome amongst female university students. Methods: This cross-sectional study was conducted on 240 students of Zabol University in 2013; the subjects were chosen in several stages and questionnaires of individual characteristics, premenstrual symptoms and Beck s physical activity were completed. After collecting the data using the SPSS version 16 software, descriptive statistics and chi-square test with a significance level of P = 0.05 was used. Results: The results showed that %75.8 of the students had premenstrual syndrome and of these, 97 students had regular physical activity (active) while 143 were inactive. Also, the two groups (active and inactive) had significant differences in the intensity of PMS symptoms (P = 0.05). Conclusions: Consequently, given the high prevalence of PMS in the subjects and fewer symptoms of active students compared to inactive subjects, further measures, that would encourage students to benefit from exercise, appear to be necessary.