ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 11.8.2017 C(2017) 5562 final ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 11.8.2017 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την απαλλαγή από τις απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων που ισχύουν για ορισμένα καλυμμένα ομόλογα (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) EL EL
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΑΞΗΣ 1.1. Γενικό πλαίσιο Το άρθρο 129 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 («ο κανονισμός») παρέχει προτιμησιακή μεταχείριση για καλυμμένα ομόλογα που εξασφαλίζονται με μερίδια με εξοφλητική προτεραιότητα που έχουν εκδοθεί από γαλλικά Fonds Communs de Titrisation ή ανάλογες οντότητες τιτλοποίησης, που τιτλοποιούν ανοίγματα σχετικά με ακίνητα κατοικίας (στοιχείο δ)) ή εμπορικά ακίνητα (στοιχείο στ)), εφόσον πληρούνται ορισμένοι όροι: (a) (b) (c) πληρούν τις προϋποθέσεις για την 1η βαθμίδα πιστωτικής ποιότητας βάσει των κανόνων περί πιστωτικού κινδύνου στον κανονισμό το ποσό τους δεν υπερβαίνει το 10 % του ονομαστικού ποσού των ανεξόφλητων καλυμμένων ομολόγων που εκδίδονται είναι εξασφαλισμένα με στεγαστικά/εμπορικά ενυπόθηκα δάνεια που είναι επιλέξιμα δυνάμει του άρθρο 129 του κανονισμού. Ωστόσο, το άρθρο 496 παράγραφος 1 του κανονισμού αίρει τον δεύτερο όρο (όριο 10 %) μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2017 με την προϋπόθεση ότι: (a) (b) τα τιτλοποιημένα ανοίγματα ακινήτων προέρχονται από μέλος του ίδιου ενοποιημένου ομίλου του οποίου ο εκδότης των καλυμμένων ομολόγων είναι μέλος και μέλος του ίδιου ομίλου κατέχει το σύνολο του τμήματος πρωτεύουσας ζημίας που καλύπτουν τα μερίδια με εξοφλητική προτεραιότητα. Η παρέκκλιση αυτή συνήθως αναφέρεται ως «απαλλαγή MBS» (απαλλαγή από τιτλοποίηση ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων). Χρησιμοποιείται για να συμπεριληφθούν, στο χαρτοφυλάκιο εξασφαλίσεων, μερίδια με εξοφλητική προτεραιότητα τιτλοποιημένων ανοιγμάτων στεγαστικών (RMB) ή εμπορικών ακινήτων (CMB). Επιπλέον, σε τουλάχιστον ένα κράτος μέλος (Δανία), έχει χρησιμοποιηθεί για ενδοομιλικές δομές καλυμμένων ομολόγων, δηλαδή καλυμμένα ομόλογα που εκδίδονται από οντότητα του ομίλου και μεταφέρονται στο χαρτοφυλάκιο εξασφαλίσεων του προγράμματος καλυμμένων ομολόγων που εκδόθηκε από άλλη οντότητα εντός του ιδίου ομίλου σε τελικούς επενδυτές («δομές ομαδοποίησης καλυμμένων ομολόγων»). 1.2. Νομικό και οικονομικό υπόβαθρο της παρούσας κατ εξουσιοδότηση πράξης Το άρθρο 503 παράγραφος 4 του κανονισμού ορίζει ότι η Επιτροπή επανεξετάζει την εν λόγω απαλλαγή προκειμένου να διαπιστωθεί αν εξακολουθεί να είναι κατάλληλη. Στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή μπορεί να εκδώσει κατ εξουσιοδότηση πράξεις για να την καταστήσει μόνιμη. Επί του παρόντος υπάρχουν μόνο τέσσερα εθνικά πλαίσια καλυμμένων ομολόγων που επιτρέπουν τη συμπερίληψη RMBS και/ή CMBS στο χαρτοφυλάκιο εξασφαλίσεων (Γαλλία, Ιρλανδία, Ιταλία και Λουξεμβούργο). Τα διαθέσιμα δεδομένα της αγοράς δείχνουν ότι πολύ λίγα προγράμματα ανεξόφλητων καλυμμένων ομολόγων περιλαμβάνουν μερίδια RMBS/CMBS στ χαρτοφυλάκιο εξασφαλίσεων. Όσον αφορά τις δομές ομαδοποίησης καλυμμένων ομολόγων, η απαλλαγή που προβλέπει το άρθρο 496 του κανονισμού χορηγήθηκε μόνο από τις δανικές αρχές στη Nykredit Group, μία EL 2 EL
από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Δανίας που ειδικεύεται στη χορήγηση ενυπόθηκων δανείων και κορυφαίο εκδότη καλυμμένων ομολόγων στη Δανία. 2. ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ Για να επανεξετάσει την καταλληλότητα της παρέκκλισης που ορίζεται στο άρθρο 496 του κανονισμού, η Επιτροπή συμβουλεύτηκε την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών («ΕΑΤ»). Στην έκθεση του 2014 σχετικά με τα καλυμμένα ομόλογα, η ΕΑΤ συνέστησε να μην επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής της απαλλαγής λόγω ορισμένων ανησυχιών προληπτικής εποπτείας, ιδίως της πρόσθετης νομικής και λειτουργικής πολυπλοκότητας που προκύπτει από την διστρωματική δομή που παρέχεται από καλυμμένα ομόλογα και το τμήμα των μέσων τιτλοποίησης που τα στηρίζει, καθώς και από τις πιθανές αντικρουόμενες απαιτήσεις περί διαφάνειας και δέουσας επιμέλειας μεταξύ του προγράμματος καλυμμένων ομολόγων και των υποκείμενων μέσων τιτλοποίησης 1. Ταυτόχρονα, η ΕΑΤ διαπίστωσε ότι, σε ένα τουλάχιστον κράτος μέλος, οι ενδοομιλικές μεταφορές ασφαλειών, δηλαδή τα καλυμμένα ομόλογα που εκδίδονται από οντότητα του ομίλου και μεταβιβάζονται στο χαρτοφυλάκιο εξασφαλίσεων του προγράμματος καλυμμένων ομολόγων άλλης οντότητας εντός του ιδίου ομίλου, έχουν έως τώρα βάση το άρθρο 496 παράγραφος 1 στοιχείο α) και στοιχείο β) του κανονισμού. Ενώ η αξιολόγηση της χρήσης του άρθρου 496 παράγραφος 1 του κανονισμού για τους σκοπούς αυτούς ήταν εκτός του πεδίου εφαρμογής της έκθεσης της ΕΑΤ, η ΕΑΤ συνέστησε ωστόσο στην Επιτροπή να εξετάσει επίσης κατά πόσον θα μπορούσε να εισαχθεί ειδική διάταξη στο άρθρο 129 του κανονισμού καθιστώντας δυνατό να επιτραπούν ειδικές ενδοομιλικές μεταβιβάσεις συμμορφούμενων με τον κανονισμό καλυμμένων ομολόγων ως αποδεκτές εξασφαλίσεις. Η ΕΑΤ προσέθεσε ότι, από την σκοπιά της προληπτικής εποπτείας, δεν φαίνεται να υπεισέρχεται πρόσθετος κίνδυνος με μια τέτοια διάταξη, υπό την προϋπόθεση ότι η οντότητα είναι αρκούντως ενσωματωμένη στον όμιλο. Με βάση την έκθεση της ΕΑΤ, η Επιτροπή ζήτησε τη γνώμη της Ομάδας εμπειρογνωμόνων για θέματα τραπεζών, πληρωμών και ασφαλίσεων («EGBPI») και ρώτησε αν θεωρούσαν ότι οι απαλλαγές θα πρέπει να επεκταθούν σε μόνιμη βάση και, εάν ναι, αν θα πρέπει να επεκταθούν αμφότερες οι απαλλαγές, η μία σχετικά με τα RMBS/CMBS και η άλλη σχετικά με δομές ομαδοποίησης καλυμμένων ομολόγων, ή μόνο μία από αυτές. Τα κράτη μέλη συμμερίζονται γενικά τις απόψεις για την ΕΑΤ και, συνεπώς, αντιτίθενται στην επέκταση της απαλλαγής όσον αφορά τα RMBS/CMBS. Αρκετά δεν ήταν αντίθετα στην επέκταση της απαλλαγής όσον αφορά τις δομές ομαδοποίησης καλυμμένων ομολόγων, όπως χρησιμοποιούνται επί του παρόντος από τη δανική Nykredit Group, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις που διατυπώνονται από την ΕΑΤ ότι, δηλαδή, δεν υπεισέρχεται πρόσθετος κίνδυνος και, ως εκ τούτου, υποστήριξαν την επέκταση της χρήσης της απαλλαγής. Να σημειωθεί ότι μόνο εννέα κράτη μέλη υπέβαλαν παρατηρήσεις. Μετά την αρχική διαβούλευση, εκτιμήθηκε ότι η εντολή που ορίζεται στο άρθρο 503 παράγραφος 4 του κανονισμού μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για να καταστήσει την απαλλαγή μόνιμη, χωρίς να τροποποιηθεί το πεδίο εφαρμογής. Προς τούτο, θα ήταν αναγκαία μια νομοθετική πρόταση, η δε τροποποίηση δεν θα ήταν δυνατή πριν από τη λήξη ισχύος της παρέκκλισης. 1 ΕΑΤ (2014) «Έκθεση σχετικά με τα πλαίσια καλυμμένων ομολόγων και της κεφαλαιακής μεταχείρισης στην ΕΕ». Βλέπε ιδίως τη σύσταση EU COM 2 - C: Παρέκκλιση για RMBS/CMBS στο χαρτοφυλάκιο εξασφαλίσεων, σ. 128. EL 3 EL
Για την αντιμετώπιση των ζητημάτων προληπτικής εποπτείας που σχετίζονται με το τρέχον πεδίο εφαρμογής της απαλλαγής, χωρίς να υπονομευθούν αδικαιολόγητα τα νόμιμα επιχειρηματικά μοντέλα που βασίζονται στην απαλλαγή, υπό τη σημερινή της μορφή, ζητήθηκε και πάλι η γνώμη της EGBPI σχετικά με δύο συμπληρωματικές και συνδεόμενες πράξεις: Την έκδοση κατ εξουσιοδότηση πράξης με την οποία η απαλλαγή καθίσταται μόνιμη και την πρόταση τροποποίησης του άρθρου 496 παράγραφος 1 του κανονισμού στο μελλοντικό πλαίσιο καλυμμένων ομολόγων, η οποία ανακοινώθηκε από την Επιτροπή κατά την ενδιάμεση αξιολόγηση της Ένωσης των Κεφαλαιαγορών. Οι τροπολογίες αποσκοπούν στο να εξασφαλίσουν τη μελλοντική χρήση των δομών ομαδοποίησης καλυμμένων ομολόγων και θα καταργήσουν την χρήση RMBS/CMBS ως περιουσιακών στοιχείων κάλυψης υπεράνω του τρέχοντος ορίου που ορίζεται στο άρθρο 129 παράγραφος 1 στοιχείο δ) σημείο ii) και στοιχείο (στ) σημείο ii) του κανονισμού, σύμφωνα με τη σύσταση της ΕΑΤ και τις απόψεις που εξέφρασαν τα κράτη μέλη στην αρχική διαβούλευση. Κατά τη συνεδρίαση της EGBPI, της 9ης Ιουνίου 2017, τα κράτη μέλη εν γένει υποστήριξαν την προτεινόμενη λύση ως τρόπο τόσο για την αντιμετώπιση των ζητημάτων προληπτικής εποπτείας όσον αφορά τη χρήση της απαλλαγής σχετικά με την χρήση RMBS/CMBS ως περιουσιακών στοιχείων κάλυψης όσο και για την εξεύρεση άμεσης λύσης για τα πιστωτικά ιδρύματα που εξαρτώνται από την τρέχουσα απαλλαγή όσον αφορά τις δομές ομαδοποίησης καλυμμένων ομολόγων. Ωστόσο, πολλά κράτη μέλη τόνισαν την ανάγκη να εξευρεθεί μια μόνιμη λύση που αποκλείει τη χρήση της απαλλαγής όσον αφορά τα RMBS/CMBS όταν εξετάζεται το ζήτημα στο πλαίσιο της μελλοντικής εναρμόνισης των καλυμμένων ομολόγων. Ως διαβεβαίωση προς τα κράτη μέλη που εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με την μόνιμη επέκταση για όλα τα στοιχεία της απαλλαγής, οι αιτιολογικές σκέψεις αναφέρουν σαφώς ότι η απαλλαγή μπορεί να επανεκτιμηθεί κατά την εξέταση ενός μελλοντικού πλαισίου καλυμμένων ομολόγων. 3. ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΑΞΗΣ Δεδομένου ότι ο μοναδικός σκοπός της κατ εξουσιοδότηση πράξης είναι η κατάργηση της ημερομηνίας λήξης της απαλλαγής, η κατ εξουσιοδότηση πράξη έχει διατηρηθεί απλή με τη διαγραφή μόνον της ημερομηνίας προκειμένου να καταστεί μόνιμη η απαλλαγή. 4. ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Ως ημερομηνία εφαρμογής της κατ εξουσιοδότηση πράξης ορίζεται η 1η Ιανουαρίου 2018, ώστε να εξασφαλιστεί η συνέχεια στη χρήση της απαλλαγής. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η αναγκαία ημερομηνία εφαρμογής, είναι σκόπιμο να ξεκινήσει η διυπηρεσιακή διαβούλευση, ώστε να καταστεί δυνατή η έγκριση από το Σώμα των Επιτρόπων τον Ιούλιο. Μετά την έγκριση, η κατ εξουσιοδότηση πράξη θα υπόκειται σε έλεγχο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. EL 4 EL
ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 11.8.2017 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την απαλλαγή από τις απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων που ισχύουν για ορισμένα καλυμμένα ομόλογα (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013, της 26ης Ιουνίου 2013, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων 2, και ιδίως το άρθρο 503 παράγραφος 4, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Το άρθρο 496 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 επιτρέπει στις αρμόδιες αρχές να παραιτηθούν, για ορισμένα καλυμμένα ομόλογα και έως τις 31 Δεκεμβρίου 2017, από το κατώτατο όριο του 10 % που αναφέρεται στο άρθρο 129 παράγραφος 1 στοιχείο δ) σημείο ii) του εν λόγω κανονισμού και στο άρθρο 129 παράγραφος 1 στοιχείο στ) σημείο ii) του εν λόγω κανονισμού. (2) Το άρθρο 503 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 υποχρεώνει την Επιτροπή να επανεξετάσει την καταλληλότητα αυτής της δυνατότητας για τις αρμόδιες αρχές και να αποφασίσει κατά πόσον η δυνατότητα αυτή θα πρέπει να γίνει μόνιμη. Η Επιτροπή ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών να παράσχει τεχνική γνωμοδότηση επί του θέματος αυτού. Το αίτημα αυτό οδήγησε στην «Έκθεση σχετικά με τα πλαίσια καλυμμένων ομολόγων και την κεφαλαιακή μεταχείριση στην ΕΕ». Η Επιτροπή χρησιμοποίησε την έκθεση αυτή για την περαιτέρω αξιολόγηση των εποπτικών και κανονιστικών ρυθμίσεων που εφαρμόζονται στα καλυμμένα ομόλογα και στη συνέχεια παρουσίασε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 503 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013. (3) Από την έκθεση αυτή προέκυψε ότι μόνον ένας περιορισμένος αριθμός εθνικών πλαισίων καλυμμένων ομολόγων επιτρέπουν την συμπερίληψη τίτλων εξασφαλισμένων με υποθήκη σε κατοικίες ή εμπορικά ακίνητα ή ενδοομιλικών δομών ομαδοποίησης καλυμμένων ομολόγων. Εντούτοις, δεδομένου ότι ορισμένα ιδρύματα βασίζονται στα επιχειρηματικά μοντέλα τους στη χρήση της απαλλαγής που χορηγείται από τις αρμόδιες αρχές, είναι σκόπιμο, για λόγους ασφάλειας δικαίου, να παρέχεται στις αρμόδιες αρχές η δυνατότητα επέκτασης της απαλλαγής που αναφέρεται στο άρθρο 496 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, μετά την ημερομηνία που αναφέρεται στην εν λόγω διάταξη. Το άρθρο 496 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 θα πρέπει, συνεπώς, να τροποποιηθεί ώστε να καταργηθεί η ημερομηνία που αναφέρεται στην εν λόγω διάταξη, με την προϋπόθεση ωστόσο ότι η δυνατότητα των αρμόδιων αρχών να χορηγήσουν απαλλαγή ίσως 2 ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 1. EL 5 EL
χρειαστεί να αξιολογηθεί εκ νέου στο πλαίσιο ενός μελλοντικού πλαισίου καλυμμένων ομολόγων. (4) Για λόγους ασφάλειας δικαίου, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί μόνιμη παρέκκλιση από την ημερομηνία που έπεται της εκπνοής της τρέχουσας παρέκκλισης, (5) ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ: Άρθρο 1 Στο άρθρο 496 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, η εισαγωγική πρόταση αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Οι αρμόδιες αρχές μπορούν να παραιτηθούν, εν όλω ή εν μέρει, από το όριο του 10 % για τα μερίδια με εξοφλητική προτεραιότητα των γαλλικών Fonds Communs de Créances ή οντοτήτων τιτλοποίησης ισοδύναμων με τα γαλλικά Fonds Communs de Créances, όπως ορίζονται στο άρθρο 129 παράγραφος 1 στοιχεία δ) και στ), εφόσον πληρούνται αμφότερες οι ακόλουθες προϋποθέσεις:». Άρθρο 2 Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2018. Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος. Βρυξέλλες, 11.8.2017 Για την Επιτροπή Πρόεδρος Jean-Claude JUNCKER EL 6 EL