Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής & Αγρ. Περιβάλλοντος Εργαστήριο Γεωργίας & Εφαρμ. Φυσιολογίας Φυτών Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες Έμφαση στη Θεσσαλία Νίκος Γ. Δαναλάτος Καθ. Γεωργίας και Οικολογίας Φυτών Καρδίτσα,, 15 12 12 20072007
Συμμετοχή των Α.Π.Ε. στην EU-25 Οστόχοςγιατο2010: ΑΠΕ 12% δεν επιτεύχθηκε
Κάλυψη από ΑΠΕ = 5% Αιολική 750 MW (83% των ΑΠΕ ή 4,15% του συνόλου) Μικρά Υ/Η 89 MW (13%( 13%των ΑΠΕ ή 0,65% του συνόλου) Απόβλητα 28 MW ( 4%των ΑΠΕ ή 0,2% του συνόλου) Φωτοβολταϊκά <1 MW 0%των ΑΠΕ ή 0% της ενέργειας Βιοκαύσιμα 0%των ΑΠΕ ή 0% της ενέργειας Βιομάζα για θερμ.. 0%των ΑΠΕ ή 0% της ενέργειας Δε συμπεριλαμβάνονται τα θερμικά ηλιακά συστήματα (2,5 εκατ. τ.μ. εγκατεστημένων συλλεκτών) και η βιομάζα για θερμικές χρήσεις. Με βάση τα παραπάνω: Η Ελλάδα είναι ακόμα στο σημείο 0 από άποψη βιομάζας Γιατί;
βιωσιμότητα χρήσης βιομάζας από καλλιέργειες κόστος ενέργειας είδος βιοκαυσίμου - χαρακτηριστικά περιβαλλοντικές συνθήκες τοπικές συνθήκες γεωργίας στρεμματικές αποδόσεις κόστος παραγωγής κίνητρο αλλαγής καλλιέργειας
βιωσιμότητα χρήσης βιομάζας από καλλιέργειες κόστος ενέργειας είδος βιοκαυσίμου - χαρακτηριστικά περιβαλλοντικές συνθήκες τοπικές συνθήκες γεωργίας στρεμματικές αποδόσεις κόστος παραγωγής κίνητρο αλλαγής καλλιέργειας
ραγδαία αύξηση καυσίμων και μείωση των τιμών αγρ. προϊόντων Πριν μερικά χρόνια τιμή πετρελαίου = 214 /t Θερμογόνος δύναμη = 42 GJ/t τιμή ενέργειας = 5,1 /GJ Π Κ Βαμβάκι: : (400kg kg*1 /kg -120 ) ) / (0,7( 0,7*0,75*17,0) = 31,4 /GJ Σιτάρι: : (400( kg*0,132 /kg+-45 ) / (0,( 0,6*0,85*16,0) = 6,5 /GJ Πυρηνόξυλο: : 38 /t / 21.42 GJ /t = 1,8 /GJ Συμπέρασμα: Δεν συμφέρει ακόμα η αντικατάσταση γεωργικών εκτάσεων αλλά μάλλον η χρήση αποβλήτων υπό τις παρούσες συνθήκες
ραγδαία αύξηση καυσίμων και μείωση των τιμών αγρ. προϊόντων 2006 νέα ΚΑΠ τιμή πετρελαίου = 587 /t Θερμογόνος δύναμη = 42 GJ /t τιμή ενέργειας = 14,0 /GJ Π Κ Βαμβάκι: : (400 kg*1 /kg -120 ) ) / (0,7( 0,7*0,75*17,0) = 31,4 /GJ Σιτάρι: : (400( kg*0,147 /kg+50-45 ) /(0, 0,6*0,85*16,0)= 7,8 /GJ Πυρηνόξυλο: 64 /t / 21.42 GJ /t = 3,0 /GJ Συμπέρασμα: Σε μερικές περιπτώσεις συμφέρει η αντικατάσταση γεωργικών εκτάσεων μαζί με τη χρήση αποβλήτων υπό τις παρούσες συνθήκες
ραγδαία αύξηση καυσίμων και μείωση των τιμών αγρ. προϊόντων Σήμερα τιμή πετρελαίου = 850 /t Θερμογόνος δύναμη = 42 GJ /t τιμή ενέργειας = 20,0 /GJ Π Κ Βαμβάκι:(400 :(400kg*0, 0,38 /kg +140-120 120 ) ) / (0,7( 0,7*0,75*17,0)= 19,2 /GJ Σιτάρι: : (400kg *0,25* /kg +35-45 ) / (0,( 0,6*0,85*16,0) = 7,8 /GJ Αγριαγκινάρα: : (1500*0,06 /kg 20 ) ) / (1500*0,85*19,0) = 2,9 /GJ Πυρηνόξυλο: 58 /t / 21.42 GJ /t = 2,74 /GJ Συμπέρασμα: Σε πολλές περιπτώσεις συμφέρει η αντικατάσταση γεωργικών εκτάσεων μαζί με τη χρήση αποβλήτων υπό τις παρούσες συνθήκες
Ερώτημα: Υπάρχουν βιώσιμες ενεργειακές καλλιέργειες στην Ελλάδα ΣΗΜΕΡΑ; Απάντηση: Ναι. Σε μερικές περιπτώσεις χάσαμε χρόνο γιατί μπορούσαν να είχαν μπει ήδη σε εφαρμογή. Ενώ υπάρχουν τα θετικά ερευνητικά αποτελέσματα, καθυστέρησε ο σχεδιασμός αντικατάστασης των παραδοσιακών καλλιεργειών.
βιωσιμότητα χρήσης βιομάζας από καλλιέργεια κόστος ενέργειας είδος βιοκαυσίμου - χαρακτηριστικά περιβαλλοντικές συνθήκες τοπικές συνθήκες γεωργίας στρεμματικές αποδόσεις κόστος παραγωγής κίνητρο αλλαγής καλλιέργειας
Συμμετοχή των Α.Π.Ε. στην EU-25
Biomass (bio-energy) production 97% ξύλοπελλέτες 78 εκ. τιπ (200 εκ. τ.) Βιομάζα στην EU-25 (πηγή: EUR 21350, 2005) 3% Καλλιέργειες 2.4 εκ. tιπ Βιο-αιθανόλη βιοντίζελ 0,5 % ( 0,4 εκατ. t.. ) 2,5 % ( 2 εκατ.t.. )
Το άγνωστο καύσιμο
Οικιακή Χρήση 180-250 / τόνο
Βιομηχανική Χρήση 120-180 180 / τόνο
βιωσιμότητα χρήσης βιομάζας από καλλιέργεια κόστος ενέργειας είδος βιοκαυσίμου - χαρακτηριστικά περιβαλλοντικές συνθήκες τοπικές συνθήκες γεωργίας στρεμματικές αποδόσεις κόστος παραγωγής κίνητρο αλλαγής καλλιέργειας
Περιβαλλοντικές συνθήκες Κλιματική αλλαγή Διάβρωση ερημοποίηση γαιών Εξάντληση υδροφόρων Νιτρορύπανση Ρύπανση υδροφορέων Υποβάθμιση γονιμότητας
βιωσιμότητα χρήσης βιομάζας από καλλιέργεια κόστος ενέργειας είδος βιοκαυσίμου - χαρακτηριστικά περιβαλλοντικές συνθήκες τοπικές συνθήκες γεωργίας στρεμματικές αποδόσεις κόστος παραγωγής κίνητρο αλλαγής καλλιέργειας
ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΗΣ Φυσικό Περιβάλλον Κλίμα Έδαφος Υδρολογία Ανάγλυφο Γεωλογία Έκταση Αγορά ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΡΗΣΗΣ Τύπος χρήσης Οικονομικό Περιβάλλον Άνθρωπος Εξοπλισμός Σύστημα Χρήσης Γης Ν. Δαναλάτος: Δαναλάτος: Βιώσιμες Ενεργειακές Καλλιέργειες στην Ελλάδα
Φυσικό Περιβάλλον ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΗΣ Κλίμα Έδαφος Υδρολογία Ανάγλυφο Γεωλογία Έκταση Αγορά Σύστημα Χρήσης Γης ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΡΗΣΗΣ Τύπος χρήσης Άνθρωπος Εξοπλισμός Οικονομικό Περιβάλλον απόδοση εισροές εισροές
Συστηματική αξιολόγηση ενεργειακών καλλιεργειών και εύρεση των πιο κατάλληλων τύπων χρήσης γης Ποσοτική εκτίμηση καταλληλότητας συγκεκριμένης Μονάδας Γης για συγκεκριμένη εναλλακτική Χρήση σε σύγκριση με την παραδοσιακή χρήση Μερική αντικατάσταση γεωργικών εκτάσεων με εναλλακτικές καλλιέργειες
Μονάδα Γης Εδαφολογικός χάρτης Κλίμα Έδαφος Γεωλογία Φυσιογραφία Υδρολογία Μέγεθος αγροκτήματος Εδαφολογικός χάρτης
Μονάδα Χρήσης Καλλιέργεια (παραδοσιακή εναλλακτική) Διαχείρηση Αρδευόμενη ξηρική Λοιπές καλλιεργητικές φροντίδες Εξοπλισμός
Μερική αντικατάσταση γεωργικών εκτάσεων με εναλλακτικές καλλιέργειες Ποσοτική εκτίμηση καταλληλότητας συγκεκριμένης μονάδας Γης για συγκεκριμένη εναλλακτική χρήση σε σύγκριση με την παραδοσιακή χρήση 15 εδάφη 10 φυτά 5 ποικιλίες 3 λιπάνσεις 3 αρδεύσεις 6750 συνδυασμοί GIS
Ποια φυτά νοούνται ως ενεργειακές καλλιέργειες? Είδος Αγγλικό όνομα Λατινικό όνομα Στρέμματα Ελαιοκράμβη Oil seed-rape seed Brassica sp. 8.000.000 Ευκάλυπτος Eucalypt Eucalyptus sp. 5.000.000 Ηλίανθος Sunflower Helianthus annuus 910.000 Ιτιά Willow Salix sp. 180.000 Σιτάρι μαλακό Winter wheat Triticum aestivum Σίκαλη Winter rye Secale cereale Τριτικάλε Iticale Triticale Κριθάρι Spring barley Hordeum vulgare 94.000 Ζαχαρότευτλο Sugar beet Beta vulgaris 62.500 Φάλαρις καλαμοειδής Reed Canary Grass Phalaris arundinacea 40.500 Λεύκα Poplar Populus sp. 5.500 Καννάβι Hemp Cannabis sativa 3.500 Μίσχανθος Miscanthus Miscanthus sp. 1.700 Κενάφ Kenaf Hibiscus cannabinus 650 Αγριαγγινάρα Cardoon Cynara cardunculus 550 Ζαχαροφόρο σόργο Sweet sorghum Sorghum bicolor 220 Σκλήθρο Alder Alnus sp. 150 Καλάμι Giant reed Arundo donax 30 Ηλίανθος κονδυλ/ζος Jerusalem artichoke Helianthus tuberosus 20 Χαμαίλινο False flax Camelina sativa 20 Ψευδακακκία Black locust Robinia pseudoacacia 20.
Ποιες καλλιέργειες θα ήταν βιώσιμες στην Ελλάδα? Στερεό καύσιμο: Αγριαγκινάρα Μίσχανθος Καλάμι Ευκάλυπτος - κλπ δένδρα Ινώδες σόργο Υγρό καύσιμο: Ηλίανθος Σόργο Ελαιοκράμβη
Γιατί αγριαγκινάρα ;
1 Πρωταρχικό ερώτημα στη παραγωγή βιοκαυσίμου: Ενεργειακό ισοζύγιο ενεργειακών καλλιεργειών (National Geographic, Oct. 2007) Πελλέτα 30 αγριαγκινάρας 25 Ενεργειακό ισοδύναμο 20 15 10 Αιθανόλη από ζαχ/μο 5 Ντίζελ από κράμβη Αιθανόλη από καλαμπόκι 0
2 Μεγάλο κέρδος παραγωγού (περιοχή Βελεστίνου + επιδοτήσεις) 180 160 Ακαθ. κέρδος ( /στρ) 140 120 100 80 60 40 20 0 Σίτος Κράμβη Αγριαγκινάρα
3 Μεγαλύτερη απόδοση κεφαλαίου Σόργο Αγρ/ρα (Α) Αγρ/ρα (Ξ) Μίσχ/θος Ηλίανθος Κράμβη Καλ/πόκι Βαμβάκι Σίτος 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 (Ακαθ. Κέρδος + Επιδότηση) / Κόστος
4 Περισσότερα περιβαλλοντικά οφέλη φαινόμενο θερμοκηπίου μηδενισμός διάβρωσης εξοικονόμηση νερού μείωση της νιτρορύπανσης μηδενισμός αγροχημικών αύξηση εδαφ. γονιμότητας σιφώνιο βαρέων μετάλλων
Ισοζύγιο εισροών εκροών τυπικού αγροκτήματος με σκληρό σιτάρι σε έδαφος του Βελεστίνου (Calcixerollic Xerochrept σε /στρ) Εισροές: Εκροές: Απόδοση: : 0,320 t με 270 /t 86,00 Επιδότηση: : 35 /στρ 35,00 Σύνολο 121,00 Υλικά Λιπάσματα 14,60 Σπόρος 5,13 Φυτοφάρμακα 4,00 Εργασίες Λίπανση 0,80 Σπορά 3,00 Όργωμα (x22 +δισκοσβάρνα+ δισκοσβάρνα) 8,00 Ζιζανιοκτονία 1,50 Λοιπά 0,80 Συγκομιδή 9,00 Σύνολο εξόδων 46,83 Ακαθάριστο κέρδος 74,17
Ισοζύγιο εισροών εκροών τυπικού αγροκτήματος με ελαιοκράμβη σε έδαφος του Βελεστίνου (Calcixerollic Xerochrept σε /στρ) Εισροές: Εκροές: Απόδοση: : 0,250 t με 250 /t 62,50 Επιδότηση: : 35 /στρ + 4,5 /στρ 39,50 Σύνολο 102,00 Υλικά Λιπάσματα 14,60 Σπόρος 5,00 Φυτοφάρμακα 6,00 Εργασίες Λίπανση 0,80 Σπορά 3,00 Όργωμα (x22 +δισκοσβάρνα+ δισκοσβάρνα) 8,00 Ζιζανιοκτονία 2,50 Λοιπά 0,80 Συγκομιδή 9,00 Σύνολο εξόδων 49,70 Ακαθάριστο κέρδος 52,30
Παράδειγμα : Αντικατάσταση σκληρού σταριού με ελαιοκράμβη ΣΙΤΑΡΙ ΕΛΑΙΟΚΡΑΜΒΗ Απόδοση 86 62 Επιδότηση 35 40 Κόστος 47 50 --------------------------- ---------------------- Κέρδος 74 52 Στο συγκεκριμένο έδαφος η αντικατάσταση δεν είναι δυνατή με τιμή κραμβόσπορου < 0,36 /kg.
Ισοζύγιο εισροών εκροών τυπικού αγροκτήματος με αγριαγκινάρα σε έδαφος του Βελεστίνου (Calcixerollic Xerochrept σε /στρ) Εισροές: Εκροές: Απόδοση: : 1,5 t με 60 /t 90,00 Επιδότηση: : 35 /στρ + 4,5 /στρ 39,50 Σύνολο 129,5 Υλικά Λιπάσματα 0,00 Σπόρος 1,00 Φυτοφάρμακα 0,00 Εργασίες Λίπανση 0,00 Σπορά 0,30 Όργωμα (x22 +δισκοσβάρνα+ δισκοσβάρνα) 0,80 Ζιζανιοκτονία 0,00 Λοιπά 0,00 Συγκομιδή 25,00 Σύνολο εξόδων 27,10 Ακαθάριστο κέρδος 102,40
Παράδειγμα : Αντικατάσταση σκληρού σταριού με αγριαγκινάρα Έδαφος Calcixerollic Xerochrept περιοχής Βελεστίνου ΣΙΤΑΡΙ ΑΓΡΙΑΓΚΙΝΑΡΑ Απόδοση 86 90 Επιδότηση 35 40 Κόστος 47 27 --------------------------- ---------------------- Κέρδος 74 102 Pelletizer: : 0,05 05 /kg (*40000 t/έτος = 2000000!!) Τελ. τιμή = 0,11 /kg => = 0,22 /κ.ι.π.θ. αντί για 0,82 / κ.π.θ. για 0,82
ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ απότηθεσσαλία
στη Θεσσαλία ΘΕΣΣΑΛΙΑ Λάρισα Καρδίτσα Τρίκαλα Μαγνησία Σύνολο Έκταση (στρ) 778000 177000 82000 250000 1287000 Σιτάρι Απόδοση 417 276 173 321 359 (kg/στρ) Έκταση (στρ) 680000 570000 150000 120000 1520000 Βαμβάκι Απόδοση 330 280 306 345 312 (kg/στρ) Υπόλοιπα ετήσια Έκταση (στρ) 183000 92000 236000 14000 525000
ΘΕΣΣΑΛΙΑ Λάρισα Καρδίτσα Τρίκαλα Μαγνησία Σύνολο Έκταση (στρ) 778000 177000 82000 250000 1287000 Σιτάρι Απόδοση 417 276 173 321 359 (kg/στρ) Έκταση (στρ) 680000 570000 150000 120000 1520000 Βαμβάκι Απόδοση 330 280 306 345 312 (kg/στρ) Υπόλοιπα ετήσια Έκταση (στρ) 183000 92000 236000 14000 525000
1287000 250000 82000 177000 778000 Έκταση (στρ) Σιτάρι 359 321 173 276 417 Απόδοση (kg/στρ) 97 87 47 75 113 Απόδοση (*0,27 /στρ) 1520000 120000 150000 570000 680000 Έκταση (στρ) Βαμβάκι 312 345 306 280 330 Απόδοση (kg/στρ) 525000 14000 236000 92000 183000 Έκταση (στρ) Υπόλοιπα ετήσια ΘΕΣΣΑΛΙΑ Σύνολο Μαγνησία Τρίκαλα Καρδίτσα Λάρισα
1287000 250000 82000 177000 778000 Έκταση (στρ) Σιτάρι 359 321 173 276 417 Απόδοση (kg/στρ) 50 50 50 50 50 Κόστος /στρ 97 87 47 75 113 Απόδοση (*0,27 /στρ) 1520000 120000 150000 570000 680000 Έκταση (στρ) Βαμβάκι 312 345 306 280 330 Απόδοση (kg/στρ) 525000 14000 236000 92000 183000 Έκταση (στρ) Υπόλοιπα ετήσια ΘΕΣΣΑΛΙΑ Σύνολο Μαγνησία Τρίκαλα Καρδίτσα Λάρισα
1287000 250000 82000 177000 778000 Έκταση (στρ) Σιτάρι 359 321 173 276 417 Απόδοση (kg/στρ) 50 50 50 50 50 Κόστος ( / στρ) 97 87 47 75 113 Απόδοση (*0,27 /στρ) 47 37-3 25 63 Κέρδος ( / στρ) 1520000 120000 150000 570000 680000 Έκταση (στρ) Βαμβάκι 312 345 306 280 330 Απόδοση (kg/στρ) 525000 14000 236000 92000 183000 Έκταση (στρ) Υπόλοιπα ετήσια ΘΕΣΣΑΛΙΑ Σύνολο Μαγνησία Τρίκαλα Καρδίτσα Λάρισα
60 73 57 47 67 Κέρδος (+ 55-120) /στρ 125 138 122 112 132 Απόδοση (*0,4 /kg) 1287000 250000 82000 177000 778000 Έκταση (στρ) Σιτάρι 359 321 173 276 417 Απόδοση (kg/στρ) 50 50 50 50 50 Κόστος ( / στρ) 97 87 47 75 113 Απόδοση (*0,27 /στρ) 47 37-3 25 63 Κέρδος ( / στρ) 1520000 120000 150000 570000 680000 Έκταση (στρ) Βαμβάκι 312 345 306 280 330 Απόδοση (kg/στρ) 525000 14000 236000 92000 183000 Έκταση (στρ) Υπόλοιπα Ετήσια ΘΕΣΣΑΛΙΑ Σύνολο Μαγνησία Τρίκαλα Καρδίτσα Λάρισα
Συστήματα γης 1. Άγονο επικλινές έδαφος στη λοφώδη Πλειστοκαινική επιφάνεια μεταξύ Λάρισας Φαρσάλων (έκτασης 400.000 στρ).
Συστήματα γης 2. Γόνιμο πεδινό έδαφος στην Αν. Θεσσαλική πεδιάδα (Βελεστίνο)
Συστήματα γης 3. Γόνιμο πεδινό έδαφος στη Δυτική Θεσσαλική πεδιάδα (Παλαμάς)
Συστήματα χρήσης γης ηλίανθος εδάφη 2, 3
Συστήματα χρήσης γης Σόργο εδάφη 2, 3
Συστήματα χρήσης γης Μίσχανθος εδάφη 2, 3
Συστήματα χρήσης γης Καλαμπόκι-εδάφη 2,3 Βαμβάκι -εδάφη 2,3 Ελαιοκράμβη -εδάφη 1,2,3 Σιτάρι -εδάφη 1,2,3
Τυπικές δαπάνες αγρού για σημαντικές συμβατικές και ενεργειακές καλλιέργειες σε γόνιμα επίπεδα εδάφη της Ανατολικής Θεσσαλικής πεδιάδας. Μέσες μέγιστες εισροές έχουν ληφθεί υπόψη για μέγιστες αποδόσεις. Σίτος Ξ Βαμβ. Α Αρ/τος Α Ελ/μβη Ξ Ηλίανθ Α Μίσχ. Α Αγριαγκινάρα Ξ Α Σόργο Α Υλικά Σπόρος 4,8 18,0 17 4,0 1,7 15,0 0,8 0,8 2,3 Λίπασμα 18 22 39 13,3 17,0 5,0 0,0 0,0 25,0 Φυτοφάρμακα 5,0 10,0 10,0 7,0 5,0 0,0 0,0 0,0 7,0 Καλ/κές φροντίδες Όργωμα 4,5 4,5 4,5 4,5 4,5 0,5 0,5 0,5 4,5 Κυλίνδρισμα 1,5 3,0 3,0 3,0 3,0 0,3 0,3 0,3 3,0 Δισκοσβάρνα 2,0 3,0 3,0 2,0 2,0 0,3 0,3 0,3 3,0 Σπορά 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 10,0 0,3 0,3 3,0 Λίπανση 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,0 0,0 0,0 0,8 Εφαρμ. Αγροχημικών 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 0,0 0,0 0,0 1,5 Κόστος άρδευσης 0,0 38,0 50,0 0,0 24,0 36,0 0,0 16,0 36,0 Συγκομιδή 8,0 20,0 12,0 8,0 10,0 40,0 25,0 40,0 40,0 ΣΥΝΟΛΟ 49,1 123,8 143,8 48,1 70,5 107,1 27,2 58,2 126,1
Τυπικές δαπάνες αγρού για σημαντικές συμβατικές και ενεργειακές ξηρικές καλλιέργειες σε μικρής γονιμότητας επικλινή εδάφη της Θεσσαλικής πεδιάδας. Έχουν ληφθεί υπόψη εισροές για μειωμένες αποδόσεις. Σίτος Ξ Βαμβάκι Α Καλ/πόκι Α Κράμβη Ξ Ηλίανθος Α Μίσχ/θος Α Αγρ/νάρα Ξ Σόργο Α Υλικά Σπόρος 4,8 4,0 0,8 Λίπασμα 12 8 0,0 Φυτοφάρμακα 4,0 7,0 0,0 Καλ/κές φροντίδες Όργωμα 0,0 0,0 0,5 Κυλινδρ/ καλλερ/της 3,5 3,5 0,3 Δισκοσβάρνα 2,0 2,0 0,3 Σπορά 3,0 3,0 0,3 Λίπανση 0,8 0,8 0,0 Εφαρμ. αγροχημικών 1,5 1,5 0,0 Κόστος άρδευσης 0,0 0,0 0,0 Συγκομιδή 8,0 8,0 20,0 ΣΥΝΟΛΟ 39,6 37,8 22,2
Τυπικές δαπάνες αγρού για σημαντικές συμβατικές και ενεργειακές καλλιέργειες σε γόνιμα επίπεδα εδάφη της Δυτικής Θεσσαλικής πεδιάδας. Μέσες μέγιστες εισροές έχουν ληφθεί υπόψη για μέγιστες αποδόσεις. Σίτος Ξ Βαμβ. Α Αρα/τος Α Κραμβη Ξ Ηλίανθ Α Μίσχ/θος Α Αγ/νάρα Ξ Αγ/νάρα Α Σόργο Α Υλικά Σπόρος 4,8 18,0 17 4,0 1,7 15,0 0,8 0,8 2,3 Λίπασμα 15,0 22,5 39 10,0 10,0 2,0 0,0 0,0 15,0 Φυτοφάρμακα 4,0 10,0 10,0 6,0 5,0 0,0 0,0 0,0 7,0 Καλ/κές φροντίδες Όργωμα 0,0 4,5 4,5 0,0 4,5 0,5 0,5 0,5 4,5 Κυλίνδ-καλ/της 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 0,3 0,3 0,3 3,0 Δισκοσβάρνα 2,0 3,0 3,0 2,0 2,0 0,3 0,3 0,3 3,0 Σπορά 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 10,0 0,3 0,3 3,0 Λίπανση 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,0 0,0 0,0 0,8 Εφαρμ. αγροχημικών 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 0,0 0,0 0,0 1,5 Κόστος άρδευσης 0,0 30,0 42,0 0,0 27,0 30,0 0,0 15,0 30,0 Συγκομιδή- Μεταφορά 8,0 20,0 12,0 8,0 10,0 50,0 32,0 50,0 50,0 ΣΥΝΟΛΟ 42,1 116,3 135,8 38,3 68,5 108,1 34,2 67,2 120,1
Ισοζύγιο εισροών εκροών (farm budget) τυπικού αγροκτήματος για σημαντικές συμβατικές και ενεργειακές καλλιέργειες σε γόνιμα επίπεδα εδάφη της Ανατολικής Θεσσαλικής πεδιάδας. Μέσες μέγιστες εισροές έχουν ληφθεί υπόψη για μέγιστες αποδόσεις. Σίτος Ξ Βαμβάκι Α Καλ/πόκι Α Κράμβη Ξ Ηλίανθος Α Μίσχ/θος Α Αγρ/άρα Ξ Αγρ/ρα Α Σόργο Α Απόδοση (kg/στρ) 350 400 1200 300 350 2500 1400 2200 2500 Τιμή προϊόντος /kg 0,27 0,35 0,27 0,25 0,25 0,05 0,06 0,06 0,05 Απόδοση ( /στρ) 95 140 324 75 88 125 84 132 125 Σύνολο Επιδοτήσεων 35 140 85 39,5 89,5 89,5 39,5 89,5 89,5 Σύνολο εισροών 1 130 280 409 115 177 215 124 222 215 Σύνολο εξόδων 1 49,1 123,8 143,8 48,1 70,5 107,1 27,2 58,2 126,1 Ακαθάρ κέρδος 1 80 156 170 66 107 107 96 163 88
Ισοζύγιο εισροών εκροών (farm budget) τυπικού αγροκτήματος 100 στρεμμάτων για σημαντικές συμβατικές και ενεργειακές ξηρικές καλλιέργειες σε μικρής γονιμότητας επικλινή εδάφη της Θεσσαλικής πεδιάδας. Έχουν ληφθεί υπόψη εισροές για μειωμένες αποδόσεις. Σίτος Ξ Κράμβη Ξ Αγρ/νάρα Ξ Απόδοση (kg/στρ) 200 150 1000 Τιμή προϊόντος /kg 0,27 0,25 0,06 Απόδοση ( /στρ) 54 37,5 60 Σύνολο Επιδοτήσεων 35 39,5 39,5 Σύνολο εισροών 1 89 77 99,5 Σύνολο εξόδων 1 38,1 42,1 22,2 Ακαθάρ κέρδος 1 51 35 77
Ισοζύγιο εισροών εκροών (farm budget) για σημαντικές συμβατικές και ενεργειακές καλλιέργειες σε γόνιμα επίπεδα εδάφη της Δυτικής Θεσσαλικής πεδιάδας. Μέσεςμέγιστεςεισροέςέχουνληφθείυπόψηγιαμέγιστεςαποδόσεις. Σίτος Ξ Βαμι Α Καλ/όκι Α Κράμβ Ξ Ηλίανθ Α Μίσχανθ Α Αγρ/νρα Ξ Αγρ/νρα Α Σόργο Α Απόδοση (kg/στρ) 500 350 1350 350 400 3000 1900 2700 3000 Τιμή προϊόντος /kg 0,27 0,35 0,27 0,25 0,25 0,05 0,06 0,06 0,05 Απόδοση ( /στρ) 135 123 365 88 100 150 114 162 150 Σύνολο Επιδοτήσεων 35 140 85 39,5 89,5 89,5 39,5 89,5 89,5 Σύνολο εισροών 1 170 263 450 127 189,5 239,5 153,5 251,5 239,5 Σύνολο εξόδων 1 42,1 116,3 135,8 38,3 68,5 108,1 34,2 67,2 120,1 Ακαθάρ κέρδος 1 128 147 315 89 121 129 120 185 119
Ανατολική Θεσσαλία (Βελεστίνο) Αρδευόμενες καλλιέργειες - Λάρισα Ακαθ. κέρδος ( /στρ) 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Βαμβάκι Καλαμπόκι Ηλίανθος Μίσχανθος Αγρ/κινάρα Τεύτλα Σόργο
Δυτική Θεσσαλία (Παλαμάς) Αρδευόμενες καλλιέργειες - Καρδίτσα 350 Ακαθ. κέρδος ( /στρ) 300 250 200 150 100 50 0 Βαμβάκι Καλαμπόκι Ηλίανθος Μίσχανθος Αγριαγκινάρα Σόργο
Ανατολική Θεσσαλία (Βελεστίνο) Ξηρικές καλλιέργειες - Λάρισα Ακαθ. κέρδος ( /στρ) 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Σίτος Κράμβη Αγριαγκινάρα
Δυτική Θεσσαλία (Παλαμάς) Ξηρικές καλλιέργειες - Καρδίτσα Ακαθ. κέρδος ( /στρ) 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Σίτος Κράμβη Αγριαγκινάρα
Πλειστοκαινική επιφάνεια (Νίκαια) Ξηρικές καλλιέργειες - Καρδίτσα Ακαθ. κέρδος ( /στρ) 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Σίτος Κράμβη Αγριαγκινάρα
Εκροές / Εισροές Σόργο Αγρ/ρα (Α) Αγρ/ρα (Ξ) Μίσχ/θος Ηλίανθος Κράμβη Καλ/πόκι Βαμβάκι Σίτος 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 (Ακαθ. Κέρδος + Επιδότηση) / Κόστος
Εκροές / Εισροές Σόργο Αγρ/ρα (Α) Αγρ/ρα (Ξ) Μίσχ/θος Ηλίανθος Κράμβη Καλ/πόκι Βαμβάκι Σίτος -0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 (Ακαθ. Κέρδος+- Επιδότηση) / Κόστος
Ενεργειακό ισοζύγιο ενεργειακών καλλιεργειών (National Geographic, Oct. 2007) 30 Πελλέτα αγριαγκινάρας 25 Ενεργειακό ισοδύναμο 20 15 10 Αιθανόλη από ζαχ/μο 5 Ντίζελ από κράμβη Αιθανόλη από καλαμπόκι 0
10 Νοεμβρίου 2006: Παραγωγή σε βιομηχανική βάση 26 Μαρτίου - 2007: Χρήση σε ημόσιο χώρο
Εργοστάσιο Αγγελούσης Α.Ε.
Ελληνικό φτηνό «πετρέλαιο» από Ελληνικά χέρια στην Ελληνική γη με δυνατότητες εξαγωγής Ευχαριστώ
Αγριαγκινάρα [1] Ελληνικό φυτό (ξηροθερμικές συνθήκες) πολυετές ζιζάνιο (διάρκεια ζωής 8 12 χρόνια) κύκλος: Οκτώβριος - Ιούνιος εκμεταλλεύεται τις βροχές χειμώνα και άνοιξης άριστες θερμοκρασίες ανάπτυξης: : 15-25 ο C αντοχή στο ψύχος:-10 ο C (ανάπτυξη( 4 φύλλων). Τα υπέργειο μέρος του φυτού κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού ξηραίνεται (σ υ γ κ ο μ ι δ ή), ενώ το υπόγειο τμήμα του εισέρχεται σε λήθαργο. Με τις πρώτες φθινοπωρινές βροχές αρχίζει ένας νέος κύκλος με την έκπτυξη των νέων φύλλων από τις ρίζες α ν α β λ ά σ τ η σ η..ὑπὸ ὑπὸ δὲ ξύλα κάγκανα κεῖται, ὣς τοῦ καλὰ ῥέεθρα πυρὶ φλέγετο, ζέε δ' ὕδωρ Ιλιάς φ,, 364
Αγριαγκινάρα [2] Φύλλα: μεγάλα, δερματώδη Ύψος: έως 3 μέτρα
Αγριαγκινάρα [3] Ανθοταξία - Ταξικαρπία
Αγριαγκινάρα [4] Ριζικό σύστημα Πολύ βαθύ Αξιοποίηση νερού Αξιοποίηση θρεπτικών
Αγριαγκινάρα [5] Σπόρος 150-300 kg /στρ (37-7575 kg λάδι / στρ) Μεγάλη θερμική αξία: : (19-20 ΜJ/ kg) με το σπόρο
Αγριαγκινάρα [6] Αξιοποίηση όλων των εδαφών Προστασία από διάβρωση Προστασία από νιτρορύπανση Αντικατάσταση λοφωδών εδαφών με μονοκαλλιέργεια σταριού
Χωρίς να ορίζουμε την οικονομική πίτα 80 / τόνο
Μακροχρόνια αποτελέσματα έδειξαν: 1600 Στη Θεσσαλία Βάρος kg/στρ. 1200 800 400 0 0 30 60 90 120 150 180 210 240 D0 D1 D2 Ημέρες απο 15-10-00 1300-1600 κιλά * 80 / τόνο = 104-128 / στρ αντί σιταριού >2500 κιλά * 80 / τόνο = 200 / στρ αντί του βαμβακιού (1 3 αρδεύσεις τον Μάιο)
Εγκατάσταση [1] 1. Προετοιμασία Εργασία από τρίτους (19 / στρ) Όργωμα (10 / στρέμμα) Σβάρνισμα (2-3 φορές x 3 / στρέμμα) Χρήση υπάρχοντος εξοπλισμού (8 /στρ)
Εγκατάσταση [2] 2. Σπορά Χρόνος σποράς: Αποστάσεις: Φθινόπωρο (Σεπτέμβριος Οκτώβριος) Άνοιξη (Απρίλιος) 75 100 cm μεταξύ των γραμμών 35 50 cm επί της γραμμής Ποσότητα σπόρου: 160-180 180 g / στρέμμα Κόστος σπόρου: 50 / kg δηλ.. 1 / στρέμμα Χρήση υπάρχοντος εξοπλισμού : Πνευματικός σπορέας ακριβείας
Φροντίδες Δε χρειάζεται ζιζανιοκτονία (Ισχυρό ζιζάνιο - εισβολέας) Δε χρειάζεται καταπολέμηση εχθρών ασθενειών Ελάχιστη λίπανση μετά την τέταρτη χρονιά (0-6 μονάδες Ν) Δε χρειάζεται άρδευση (1000-1600 1600 kg ξ.ο././στρ) Με 2-3 αρδεύσεις τον Απρίλιο Μάιο 2000 - >2500 kg / στρ
Συγκομιδή Εποχή: Ιούλιος Σεπτέμβριος (υγρασία 12-15%) 15%) 1 ος ος Τρόπος
Συγκομιδή Εποχή: Ιούλιος Σεπτέμβριος (υγρασία 12-15%) 15%) 2 ος ος Τρόπος
Συγκομιδή Εποχή: Ιούλιος Σεπτέμβριος (υγρασία 12-15%) 15%) 3 ος ος Τρόπος
Συνολικό κόστος Κοπής Δεματοποίησης Φόρτωσης Μεταφοράς Εκφόρτωσης 20 / τόνο
Δασικά υπολείμματα CRES (2007): 65000 m 3 συμπαγούς ξύλου κυρίως από υπολείμματα πριστηρίων υπολείμματα παλετών και μικροποσότητες υπολειμμάτων παρκέτων (Ν. Τρικάλων 38000 m3). Στο γειτονικό νομό Φθιώτιδας η διαθεσιμότητα υπολειμμάτων από τα παραπάνω υλικά δεν υπερβαίνει τα 10000 m 3.
Υπολείμματα πολυετών καλλιεργειών (ΚΑΠΕ, 2007) κλαδοδέματα αμπελιών 50000 t κλαδοδέματα ελιάς 30000 t (Μαγνησία και Λάρισα) κλαδοδέματα λοιπών: Λάρισα > 20-30000 t - Μαγνησίας 5-20000 t, ενώ στους υπόλοιπους δύο νομούς είναι κάτω από 5000 t. Ελαιοπυρήνας: 44-58 /t. Κύρια προβλήματα του βιοκαυσίμου αυτού είναι η διακύμανση της περιεκτικότητας σε υγρασία (18-40%), τα προβλήματα κατά την τροφοδοσία και καύση του υλικού, αλλά κυρίως η μικρή του διαθεσιμότητα. Σε πανελλήνιο επίπεδο η συνολική παραγωγή ελαιοπυρήνα δεν ξεπερνά τους 250-300000 t (περί τους 100000 ΤΙΠ). Αλλά και η τιμή των 50 /t είναι αρκετά υψηλή σε σχέση με τις τιμές της βιομάζας που προέρχεται από ενεργειακές καλλιέργειες.
Βιωσιμότητα χρήσης βιομάζας από υπολείμματα Καλλιέργεια ΑΘΔ kwh/kg Καλλιέργεια ΑΘΔ kwh/kg Σιτάρι, άχυρο 4,96 Αμπέλι 5,07 Κριθάρι, άχυρο 4,85 Ελιά 5,01 Βρώμη, άχυρο 4,82 Ροδακινιά 5,37 Ρύζι, άχυρο 4,63 Αχλαδιά 4,99 Αραβόσιτος, στελέχη 5,10 Μηλιά 4,93 Βαμβάκι, 5,04 Βερικοκιά 5,35 Ηλίανθος, 3,93 Αμυγδαλιά 5,10
ρ ηρ ρ μ γεωργικών υπολειμμάτων ως καύσιμα Τύπος καυσίμου ΦΕΒ kg/m 3 H 2 O % Θερμική αξία MJ/kg Στάχτη % Άχυρο σίτου --- 8-20 16.9 --- Άχυρο μηδικής 298 8 18.4 6.0 Άχυρο κριθής 300 8-20 17.3 10.3 Άχυρο φασολιού 440 8-20 16.8 10.2 Καλαμπόκι ρόκα 304 8-20 18.9 1.5 Καλαμπόκι στέλεχος 391 8-20 18.3 6.4 Βαμβάκι υπόλειμμα 343 20 16.4 17.6 Βαμβάκι στέλεχος --- 25-45 15.8 --- Ελιά κουκούτσι 567 21.4 21.4 3.2 Ροδάκινο κουκούτσι 474 11 23.0 0.9 Καρύδι κέλυφος 336 7-10 21.1 1.1 Μίσχανθος 17 Λεύκα 18 Κάρβουνο 30-33 Λιγνίτης 25 Πετρέλαιο 42