Eνημερωτική Hμερίδα για την Ανακύκλωση & τα Στερεά Απορρίμματα στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας Αριδαία -Έδεσσα- Γιαννιτσά, 11 12-15 Μαρτίου 2013 ΕΙΣΗΓΗΣΗ Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων στην Ελλάδα και στην. Τμήμα Περιβάλλοντος & Υδροοικονομίας Αργυράκης Στέφανος, Λαμπάδα Στυλιανή 1
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ιδιαίτερες ευχαριστίες στη φίλη, Φλεμετάκη Μαρία για την πολύτιμη βοήθειά της 2
Ιστορική Αναδρομή Η ιστορία των (στερεών) αποβλήτων είναι τόσο παλαιά όσο και η ιστορία της ανθρώπινης κοινωνίας. Η οργανωμένη διαχείριση αυτών όμως, είναι δείγμα πολιτισμού και ξεκίνησε στην Ελλάδα. Ενδεικτικά παραδείγματα: 1 ο ορόσημο στην ιστορία της διαχείρισης στερών αποβλήτων: 3.000 π.χ. Κνωσός - κατασκευή «χώρων ταφής απορριμμάτων» 1690 : Φιλαδέλφεια Rottenhouse Mill χαρτί από ανακυκλωμένες ίνες χαρτιού και ράκη 1885 : 1 η εγκατάσταση καύσης απορριμάτων στις ΗΠΑ 3
Η Διαχείριση Αποβλήτων Σήμερα Η Διαχείριση των Αποβλήτων σήμερα, αφορά και τις δυνατότητες ελαχιστοποίησης των παραγόμενων προϊόντων (πρόληψη) και αξιοποίησής των, μέσω επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης υλικών και ανάκτησης ενέργειας. Το οικονομικό μέγεθος της βιομηχανίας διαχείρισης αποβλήτων υποδεικνύει τη σημασία της. Είναι τέταρτη παγκοσμίως, μετά τις βιομηχανίες όπλων, χημικών και φαρμάκων. 4
Ορισμοί Εισαγωγικές Έννοιες Ορισμοί που συναντάμε στη ιαχείριση Αποβλήτων Απορριμμάτων ιαχείριση αποβλήτων: η συλλογή, μεταφορά, ανάκτηση και διάθεση αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της εποπτείας των εργασιών αυτών, καθώς και της επίβλεψης των χώρων απόρριψης και των ενεργειών στις οποίες προβαίνουν οι έμποροι ή οι μεσίτες. Ανακύκλωση : Οιαδήποτε εργασία ανάκτησης με την οποία τα απόβλητα μετατρέπονται εκ νέου σε προϊόντα, υλικά ή ουσίες που προορίζονται να εξυπηρετήσουν τον αρχικό τους σκοπό ή άλλους. ( εν περιλαμβάνει την ανάκτηση ενέργειας και την επανεπεξεργασία σε υλικά που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα ή σε εργασίες επίχωσης) Πρόληψη: τα μέτρα τα οποία λαμβάνονται πριν μία ουσία, υλικό ή προϊόν καταστούν απόβλητα, και τα οποία μειώνουν: - την ποσότητα των αποβλήτων, μέσω επαναχρησιμοποίησης ή παράτασης της διάρκειας ζωής των προϊόντων, - τις αρνητικές επιπτώσεις των παραγόμενων αποβλήτων στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, ή - την περιεκτικότητα των υλικών και προϊόντων σε επικίνδυνες ουσίες. 5
Η Διαχείριση Αποβλήτων Σήμερα Ο.Τ.Α. Α Βαθμού Η Προσωρινή αποθήκευση, η συλλογή και η μεταφορά αποτελούν το τμήμα που παρουσιάζει το υψηλότερο κόστος κατά την λειτουργία του ολοκληρωμένου κύκλου διαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων. Μέχρι σήμερα τα έσοδα των Ο.Τ.Α. από τα τέλη καθαριότητας είναι ανάλογα με τα τετραγωνικά του ακινήτου που φορολογείται. Το σύστημα δηλ. της τιμολόγησης δεν λαμβάνει υπόψη του τον όγκο των απορριμμάτων που παράγεται ούτε επίσης κίνητρα για τον περιορισμό του όγκου. Μια πολύ καλή πρακτική τιμολόγησης των υπηρεσιών καθαριότητας με μεγάλη επιτυχία σε Ευρωπαϊκούς και Βορειο Αμερικάνικους Ο.Τ.Α. είναι τα Pay as you Throw(PAYT) «Πληρώνω ανάλογα με το τι απορρίπτω». Το κόστος Συλλογής και Μεταφοράς στον τόπο διαχείρισης ή/και διάθεσης (Χ.Υ.Τ.Α. ή Ο.Ε.Δ.Α.) κυμαίνεται 50-70 /tn περίπου ανάλογα με το Δήμο. Το κόστος Διάθεσης (Χ.Υ.Τ.Α.) κυμαίνεται από 20-55 *Οι τιμές είναι εμπειρικές 6
Η Πυραμίδα Ιεράρχησης Στόχων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σύμφωνα με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ 7
Το θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης των στερεών αποβλήτων (ΣΑ) διέπεται κυρίως από: Την Οδηγία 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Νοεμβρίου 2008 γιατααπόβλητα. Η οδηγία θεσπίζει μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας εμποδίζοντας ή μειώνοντας τις αρνητικές επιπτώσεις της παραγωγής και της διαχείρισης αποβλήτων, και περιορίζοντας τον συνολικό αντίκτυπο της χρήσης των πόρων και βελτιώνοντας την αποδοτικότητά της. Το Ν. 2939/2001«Συσκευασίες και εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών άλλων προϊόντων Ίδρυση Εθνικού Οργανισμού Εναλλακτικής ιαχείρισης Συσκευασιών και άλλων Προϊόντων (ΕΟΕ ΣΑΠ) και άλλες διατάξεις», όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 3854/10. Το Ν. 4042/2012 «Ποινική προστασία του Περιβάλλοντος- Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων Περιβάλλοντος- Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ Ρύθμιση θεμάτων ΥΠΕΚΑ» Την ΚΥΑ 50910/2003 «Μέτρα και Όροι για τη ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων». Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων -(ΕΣ Α) & (ΠΕΣ Α)- 8
Οδηγία 2008/98/ΕΚ Σύμφωνα με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ, τα κράτη μέλη, οφείλουν να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίζουν ότι η διαχείριση των αποβλήτων πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία και χωρίς να βλάπτεται το περιβάλλον, και ιδίως: α) χωρίς να δημιουργείται κίνδυνος για το νερό, τον αέρα, το έδαφος, τα φυτά ή τα ζώα, β) χωρίς να προκαλείται όχληση από θόρυβο ή οσμές, και γ) χωρίς να επηρεάζεται δυσμενώς το τοπίο ή οι τοποθεσίες ιδιαίτερου ενδιαφέροντος. 9
Το θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης των στερεών αποβλήτων (ΣΑ) Στόχοι Α. Οδηγία για τα απόβλητα 2008/98/ΕΚ και Νόμος 4042/2012 Εδραίωση της ξεχωριστής συλλογής χαρτιού, γυαλιού, πλαστικού και μετάλλου τουλάχιστον μέχρι το 2015. (άρθρο 27) Ανακύκλωση 50% των ΑΣΑ ή μέρος αυτών μέχρι το 2020 (χαρτιού, γυαλιού, πλαστικού και μετάλλου τουλάχιστον) (άρθρο 27) 70% αύξηση επαναχρησιμοποίησης ανακύκλωσης των μη επικίνδυνων αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων (μέχρι το 2020 ) Εισαγωγή του όρου «βιοαπόβλητα» (βιοαποδομήσιμα απόβλητα κήπων & πάρκων, τα απορρίμματα τροφών και μαγειρείων από σπίτια, εστιατόρια κ.λπ) (άρθρο 31) Τίθεται έως το 2015, ποσοστό χωριστής συλλογής των βιολογικών αποβλήτων κατ ελάχιστον 5% του συνολικού βάρους των παραγόμενων βιολογικών αποβλήτων, και έως το 2020, ποσοστό χωριστής συλλογής κατ ελάχιστον 10%. (άρθρο 41) 10
Το θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης των στερεών αποβλήτων (ΣΑ) (Συμπεράσματα) Kαθίσταται σαφής η αναγκαιότητα άμεσης συμμόρφωσης με τις ανωτέρω νομοθετικές διατάξεις. Κάθε Δή μος θα πρέπει να διαμορφώσει έ ναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό ο οποίος θα πρέπει να: προβλέπει Προσαρμογή Τιμολογιακής Πολιτικής κατά βάρος και κατά όγκο οδηγεί στην εδραίωση συστημάτων Διαλογής στην Πηγή. εδραιώνει μια κοινωνία ανακύκλωσης, βάσει των νέων στόχων που θέτει η Οδηγία 2008/98 και του Νόμου 4042/2012 οδηγεί στην κάλυψη όλων των θεσμοθετημένων στόχων των αποβλήτων συσκευασίας και εκτροπής βιοαποδομήσιμων αποβλήτων όσο το δυνατόν γρηγορότερα με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος αλλά ταυτόχρονα και την αποφυγή προστίμων που αναμένεται να μετακυλήσουν στους Δήμους (35 ευρώ ανά τόνο το 2014 και επιπλέον 5 ευρώ ανά τόνο το έτος έως το ποσό των 60 ευρώ βάσει του Νόμου 4042/2012) 11
Το θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης των στερεών αποβλήτων (ΣΑ) Στόχοι Β. Στόχοι Εκτροπής Βιοαποδομήσιμων Αστικών Αποβλήτων (ΒΑΑ) από τους ΧΥΤΑ/Υ. Οι στόχοι που θέτει η ΚΥΑ 50910/2727/2003 είναι: Μέχρι την 16 Ιουλίου του 2010, τα ΒΑΑ που προορίζονταν για ΧΥΤΑ/Υ έπρεπε να μειωθούν στο 75% της συνολικής κατά βάρος ποσότητας των ΒΑΑ που είχαν παραχθεί το 1995. Μέχρι την 16 Ιουλίου του 2013, να μειωθούν στο 50% της συνολικής κατά βάρος ποσότητας. Μέχρι την 16 Ιουλίου του 2020, να μειωθούν στο 35% της συνολικής κατά βάρος ποσότητας. *Επισημαίνεται ότι τα ΒΑΑ θεωρούνται τα οργανικά υπολείμματα κουζίνας,τα πράσινα απόβλητα κήπων και το χαρτι 12
Το θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης των στερεών αποβλήτων (ΣΑ) Στόχοι Γ. Στόχοι Ανακύκλωσης Συσκευασιών Οι στόχοι που θέτουν οι Ν. 2939/2001 και ΥΑ 9268/469/2007 είναι: Έως στις 31 Δεκεμβρίου 2011 έπρεπε να έχει επιτευχθεί για τα απόβλητα συσκευασίας: Αξιοποίηση ή αποτέφρωση με ανάκτηση ενέργειας τουλάχιστον το 60 % κατά βάρος. Ανακύκλωση να είναι μεταξύ 55% τουλάχιστον και 80% το πολύ κατά βάρος του συνόλου, με επίτευξη συγκεκριμένων ελάχιστων στόχων ανά υλικό. 13
ΦοΔΣΑ Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Οι ΦοΔΣΑ είναι οι αρμόδιοι φορείς της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης για την εξειδίκευση και υλοποίηση των στόχων και των δράσεων των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Στερεών αποβλήτων και ειδικότερα για την προσωρινή αποθήκευση, μεταφόρτωση, αξιοποίηση και διάθεση των στερεών αποβλήτων. (ΚΥΑ 2527/2009) Το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία, τις αρμοδιότητες και τη δομή των ΦοΔΣΑ αποτελείται από το Ν. 1650/1986 «Για την Προστασία του Περιβάλλοντος», το Ν. 3536/2007 «Ειδικές ρυθμίσεις θεμάτων μεταναστευτικής πολιτικής και λοιπών ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης.», το Ν. 3463/06 «Κύρωση Κώδικα Δήμων & Κοινοτήτων» και την ΚΥΑ 50910/2727/2003 «Μέτρα και Όροι για τη Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων. Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης» Ν. 3852/2010 (Πρόγραμμα Καλλικράτης). 14
ΦοΔΣΑ Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Ο Ν. 3852/ 2010 «Πρόγραμμα Καλλικράτης» και ειδικότερα το άρθρο 104 προβλέπει τη συγκρότηση ενός Φορέα ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο ΣΑ) σε κάθε περιφέρεια της χώρας. Ο Φο ΣΑ αυτός προβλέπεται να έχει τη μορφή ενιαίου συνδέσμου (ΝΠ ), στον οποίο θα συμμετέχουν υποχρεωτικά όλοι οι δήμοι της περιφέρειας. Οι σύνδεσμοι και οι ανώνυμες εταιρείες που έχουν ήδη συσταθεί ως φορείς διαχείρισης στερεών αποβλήτων (Φο ΣΑ), υποκαθίστανται απ αυτόν.οι μεν σύνδεσμοι συγχωνεύονται οι δε ανώνυμες εταιρείες λύονται. Το ίδιο επίσης ορίζει και ο ν.4071/2012 * υπεύθυνοι για τη συλλογή και μεταφορά είναι οι ήμοι 15
ΦοΔΣΑ Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Με την ΚΥΑ 2527/2009 αρθ. 4 για το «Επιχειρησιακό Σχέδιο», περιλαμβάνει «Ενέργειες Ευαισθητοποίησης Ενημέρωσης», το άρθρο 5 για την «Τιμολογική Πολιτική» στην παράγ. 4 προβλέπεται: Ότι στα λειτουργικά έξοδα, περιλαμβάνονται και οι δαπάνες για ενέργειες ενημέρωσης ευαισθητοποίησης των πολιτών. Επίσης οι Φο ΣΑ είναι αρμόδιοι για να πραγματοποιούν Ενέργειες ράσεις για εφαρμογή προγραμμάτων «ενημέρωσης και εκπαίδευσης πολιτών, στον τομέα της ανακύκλωσης». Επίσης μπορεί να είναι τελικοί δικαιούχοι σε χρηματοδοτικά ευρωπαϊκά προγράμματα (ΕΣΠΑ) 16
Ορισμοί Γενικές Έννοιες Απόβλητα: κάθε ουσία ή αντικείμενο το οποίο ο κάτοχός του απορρίπτει ή προτίθεται ή υποχρεούται να απορρίψει. Στερεά απόβλητα ή απορρίμματα: τα ανθρωπογενούς κυρίως προέλευσης, στερεά ή ημιστερεά υλικά, τα οποία στερούνται άμεσης αξίας και είναι ανεπιθύμητα για τον κάτοχό τους, ο οποίος επιθυμεί να τα απορρίψει ή υποχρεούται από τη Νομοθεσία. 17
Κατανομή Απορριμμάτων -Αποβλήτων κατά Δραστηριότητα 18
Κατανομή Απορριμάτων-Αποβλήτων ανά Κατηγορία 19
Ορισμοί Γενικές Έννοιες Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ) Στην Οδηγία 1999/31/ΕΚ, ως αστικά απόβλητα ορίζονται τα οικιακά απόβλητα καθώς και άλλα απόβλητα, τα οποία λόγω φύσης ή σύνθεσης είναι παρόμοια με τα οικιακά. 20
Ορισμοί Γενικές Έννοιες Η πιο δόκιμη κατηγοριοποίηση των ΑΣΑ, περιλαμβάνει τις εξής κατηγορίες (κλάσματα) υλικών: Ζυμώσιμα: Περιλαμβάνονται τα τροφικά υπολείμματα και τα απόβλητα κήπου. Χαρτί Μέταλλα: Συνηθίζεται ένας διαχωρισμός σε σιδηρούχα και μη σιδηρούχα μέταλλα (κυρίως λόγω της μαγνητικής ιδιότητας των πρώτων), με τα τελευταία να έχουν ως κυριότερο αντιπρόσωπο το αλουμίνιο. Γυαλί. Πλαστικό: π.χ. PVC, PE, PP, PS, PET, ABS, κ.λπ. Δέρμα Ξύλο Ύφασμα Λάστιχο (ΔEΞΥΛ): Χαρακτηρίζονται και ως λοιπά καύσιμα. Αδρανή: Εδώ περιλαμβάνονται χημικώς ανενεργά υλικά που καταλήγουν στα οικιακά απορρίμματα (π.χ. χώματα, πέτρες, κ.λπ.). Λοιπά: τα υλικά που δε μπορούν να ταξινομηθούν σε καμιά από τις άλλες κατηγορίες 21
Μέση σύσταση των ΑΣΑ στην Ελλάδα ΕΣ Α -Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων 22
Ορισμοί Γενικές Έννοιες Όσον αφορά : τα ειδικά μη επικίνδυνα απόβλητα Όλοι οι διαχειριστές (παραγωγοί, εισαγωγείς) είναι υποχρεωμένοι είτε να οργανώσουν είτε να συμμετέχουν σε Συστήματα Εναλλακτικής ιαχείρισης. Τα συστήματα, τα οποία μπορεί να είναι ατομικά ή συλλογικά, αξιολογούνται, εγκρίνονται και ελέγχονται από τον Ε.Ο.ΑΝ. (Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης) υπάρχουν 17 Εγκεκριμένα Συστήματα (Οκτώβριος 2012) εναλλακτικής διαχείρισης που καλύπτουν : τις συσκευασίες, τις φορητές στήλες (μπαταρίες), τους συσσωρευτές, τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, τα μεταχειρισμένα ελαστικά, τα απόβλητα λιπαντικών ελαίων, τα Οχήματα Τέλους Κύκλου Ζωής (αυτοκίνητα) και τα απόβλητα των εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων. 23
Kατηγορίες στις οποίες χωρίζονται τα απόβλητα και αναλυτικότερα τα στερεά. Ορολογία: Αστικά στερεά απόβλητα (ΑΣΑ), Οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους (ΟΤΚΖ), Μεταχειρισμένα ελαστικά αυτοκινήτων, Βιοδιασπώμενα (Οργανικά ή ζυμώσιμα), Μπαταρίες, Ογκώδη οικιακά αντικείμενα, Απόβλητα λιπαντικών και ελαίων (ΑΛΕ), Χρησιμοποιημένα ορυκτέλαια (ΧΟ), Απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ), Απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), κ.λ.π. 24
Παραγωγή αποβλήτων Συσκευασίας και ποσοστό Ανακύκλωσης 25
Κατανομή των μεθόδων διαχείρισης ΑΣΑ στην ΕΕ 26
Ολοκληρωμένη Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων (Η πολιτική διαχείρισης ως αναπόσπαστο τμήμα της βιώσιμης ανάπτυξης) 2 1 3 4 6 5 Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης που περιγραφεί τις ροές-διαδρομές των αποβλήτων μέχρι το στάδιο της τελικής διάθεσης (περιλαμβάνονται τα στάδια : Επαναχρησιμοποίησης και Ανακύκλωσης ) 27
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Στόχοι: να περιοριστεί ο όγκος των αποβλήτων ήοι επικίνδυνες ιδιότητες τους, να διευκολυνθεί η διακίνησή τους ή να βελτιωθεί η ανάκτηση χρήσιμων υλών. Επιπρόσθετοι στόχοι της επεξεργασίας είναι: η ανάκτηση ενέργειας (όπως πχ. από τα τηγανέλαια βιοντίζελ) και η μέγιστη εκμετάλλευση της διατιθέμενης χωρητικότητας του φυσικού περιβάλλοντος να απορροφήσει απόβλητα -Σημειώσεις- Μ.Φλεμετάκη -Χημ. Μηχανικός 28
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Μετατροπές Φυσικών Χαρακτηριστικών ο διαχωρισμός των ΑΣΑ σε επιμέρους συστατικά τους, η συμπίεση (μείωση του όγκου), και η μείωση του μεγέθους με μηχανικό κυρίως τεμαχισμό. 29
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Μετατροπές Φυσικών Χαρακτηριστικών Κύρια προϊόντα: Ομοειδή ανακυκλώσιμα υλικά (σιδηρούχα, αλουμινούχα, χαρτί, κ.λπ.) RDF: Refused Derived Fuel 30
Μαγνητικός διαχωρισμός ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 31
Συμπίεση - εματοποίηση ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 32
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Τεμαχισμός 33
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Μετατροπές Χημικών Χαρακτηριστικών Αφορούν τις αναφερόμενες ως θερμικές επεξεργασίες οι οποίες είναι : η καύση, η πυρόλυση, η αεριοποίηση, η τεχνική του πλάσματος. Οι μετατροπές αυτές συνεπάγονται αλλαγή κατάστασης, που συνοδεύεται από έκλυση ενέργειας. Κύριος στόχος είναι η μείωση του όγκου και η παραγωγή ενέργειας. Οι θερμικές επεξεργασίες αναφέρονται συχνά από τους μη ειδικούς και ως αποτέφρωση. 34
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Μετατροπές Χημικών Χαρακτηριστικών Καύση χημική αντίδραση οξυγόνου με οργανική ύλη, κατά την οποία παράγονται οξυγονωμένες ενώσεις και εκλύεται ενέργεια (εξώθερμη αντίδραση) 35
Μετατροπές Χημικών Χαρακτηριστικών ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Αεριοποίηση η καύση με ποσότητα οξυγόνου μικρότερη της στοιχειομετρικής (μερική καύση), κατά την οποία παράγεται καύσιμο αέριο που περιέχει CO, H2 και υδρογονάνθρακες (κυρίως μεθάνιο). 36
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Μετατροπές Βιολογικών Χαρακτηριστικών Οι κύριες βιολογικές μετατροπές είναι : η αερόβια βιοαποδόμηση (ή κομποστοποίηση ή χουμοποίηση) και η αναερόβια βιοαποδόμηση ή χώνευση * + βιολογική ξήρανση ΑΣΑ ->SRF 37
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Μετατροπές Βιολογικών Χαρακτηριστικών Κύρια προϊόντα από την αερόβια βιοαποδόμηση : Compost (λιπασματοποίηση) από την αναερόβια βιοαποδόμηση: Μεθάνιο (+CO 2 = 99% του συνολικού παραγομένου αερίου, δηλ. βιοαέριο) 38
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Μετατροπές Βιολογικών Χαρακτηριστικών compost 39
ιαλογή στην πηγή ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Διαλογή στην πηγή Η διαλογή στην πηγή (ΔσΠ) αποτελεί (εναλλακτική ή/ και) συμπληρωματική λύση στα συστήματα διαχείρισης των στερεών αποβλήτων απορριμμάτων. Για την εφαρμογή ενός προγράμματος ΔσΠ, απαιτείται η συνεργασία νοικοκυριών και ενός φορέα για τη διαλογή, αποκομιδή και μεταφορά των ανακτώμενων υλικών στους εμπόρους ή τον τελικό χρήστη για περαιτέρω επεξεργασία και επαναχρησιμοποίησή τους. 40
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Συστήματα Διαλλογής στην Πηγή (ΔσΠ) Τα συστήματα σπ θα πρέπει να βασίζονται στους εξής 2 άξονες: Στη στοχευμένη ιαλογή στην Πηγή του οργανικού κλάσματος. Η σπ θα οδηγήσει σε παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας, και θα πρέπει να εδραιωθεί καταρχάς σε περιοχές όπου υπάρχει σημαντικός αριθμός εστιατορίων, ξενοδοχείων κλπ, και αφετέρου στο σύνολο των πολιτών του ήμου. Έτσι διευκολύνεται και η αξιοποίηση των υπόλοιπων αποβλήτων, αφού με τη σπ διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα ΑΣΑ τα οργανικά που χαρακτηρίζονται από υψηλή υγρασία. Στην εδραίωση και επέκταση συστημάτων σπ αποβλήτων συσκευασιών και άλλων υλικών (πχ έντυπου χαρτιού) σε ποσοστό τουλάχιστον 60% (βάσει της κείμενης νομοθεσίας) 41
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ανάκτηση υλικών Ανακύκλωση Πως μπορεί να πετύχει ένα πρόγραμμα ανακύκλωσης; Ποια υλικά ανακυκλώνονται (στην Ελλάδα), βλέπουμε πόσο σημαντική είναι η ανακύκλωση : Περιβαλλοντική συνείδηση των πολιτών Συνεχή ενημερωτικά προγράμματα Κάδοι ανακύκλωσης Απορριμματοφόρα Κ.Δ.Α.Υ Διάθεση προϊόντων που ανακτώνται 42
Ανάκτηση υλικών Ανακύκλωση ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ανάκτηση υλικών Ανακύκλωση 43
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ανάκτηση υλικών Ανακύκλωση Διάγραμμα Ροής σε ΚΔΑΥ και ΕΜΑΚ ΕΜΑΚ : Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης 44
Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (Κ.Δ.Α.Υ.) Εγκαταστάσεις όπου με συνδυασμό μεθόδων μηχανικής - χειρωνακτικής διαλογής, διαχωρίζονται ομάδες υλικών τα οποία προέρχονται από διαλογή στην πηγή (ανακυκλώσιμα). Τα υλικά υφίστανται ποιοτική αναβάθμιση και δεματοποίηση ανά υλικό. Έτσι μπορούν να επιτευχθούν οι απαιτήσεις ποιότητας για την απορρόφησή τους από την αγορά και εξασφαλίζονται υψηλότερες τιμές πώλησης. Ροή στα Κ ΑΥ 45
Διαλογή - Χειροδιαλογή ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 46
Μηχανική Διαλογή ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 47
Σενάρια επεξεργασίας Α.Σ.Α. (1) Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα ανάλογα με τον τρόπο διαλογής + - ΑΠΘ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ Υ ΡΑΥΛΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων (Σημειώσεις) 48
Σενάρια επεξεργασίας Α.Σ.Α. (2) Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα ανάλογα με τον τρόπο διαλογής - - + ΑΠΘ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ Υ ΡΑΥΛΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων (Σημειώσεις) 49
Σενάρια επεξεργασίας Α.Σ.Α. (3) Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα ανάλογα με τον τρόπο διαλογής + - + ΑΠΘ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ Υ ΡΑΥΛΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων (Σημειώσεις) 50
ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ηκυρίαρχη μέθοδος τελικής διάθεσης: Υγειονομική Ταφή: Η ταφή απορριμμάτων σε κατάλληλα επιλεγμένους χώρους (ΧΥΤΑ - Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) που πληρούν τις προδιαγραφές της σύγχρονης υγειονομικής ταφής: με στεγάνωση, κάλυψη, συλλογή και επεξεργασία στραγγιδίων και συλλογή και αξιοποίηση του βιοαερίου. Οι ΧΥΤΑ αποτελούν μέθοδο που εντάσσεται στη λογική της αποφυγής της ρύπανσης και όχι στη λογική της αξιοποίησης των απορριμμάτων. Ή εμπειρία έχει δείξει ότι, η συστηματική παρακολούθηση αποτελεί επιβεβλημένη ανάγκη για να αποτραπούν σενάρια όπως διαφυγή στραγγισμάτων, ρύπανση του υπόγειου υδροφορέα, ατυχήματα (εγκαταστάσεις βιοαερίου), μικρότερη διάρκεια ζωής του κυττάρου του Χ.Υ.Τ.Α. κλπ. Τόσο στην κατασκευή όσο και στη λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α.. Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο παρακολούθησης, είναι τόσο «πολυτέλεια» όσο και το ταμπλό των οργάνων του οδηγού σε ένα αυτοκίνητο. 51
ιαχείριση Απορριμάτων στην ΠΕΣ Α Ο Σχεδιασμός ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων και η κατασκευή έργων(χ.υ.τ.α.) στην πραγματοποιήθηκε βάση της απόφασης του Νομαρχιακού Συμβουλίου (Απόφαση Ν.Σ. 97/8.10.99) σύμφωνα με τον οποίο ο Νομός χωρίστηκε σε τρεις ιαχωριστικές Ενότητες ( Ε). Με αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας ( εκέμβριος 1999 και Απρίλιος 2003) ο Νομαρχιακός Σχεδιασμός εντάχθηκε σε ευρύτερο Περιφερειακό Σχέδιο (Π.Σ.) τροποποιήθηκε στη συνέχεια ως Περιφερειακός Σχεδιασμός ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣ Α) Κεντρικής Μακεδονίας (Κ.Μ.) που εγκρίθηκε με την τελευταία απόφαση υπ αρ. Πρωτ. 639 / 29-03-2006) και εξειδικεύει τις γενικές κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδιασμού ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΕΣ Α). 52
Οι Χ.Υ.Τ.Α. στις τρεις.ε. Π.Ε.Πέλλας 53
Χ.Υ.Τ.Α. ΣΤHΝ Π.Ε. ΠΕΛΛΑΣ Στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας λειτουργούν τρεις διαχειριστικές ενότητες: 1. ΧΥΤΑ 1ης Δ.Ε. στη θέση «Μαυρόλακκος» της τοπικής κοινότητας Χρυσής. Λειτουργεί από τον Αύγουστο του 2002 και εξυπηρετεί τους πρώην ήμους Αριδαίας και Εξαπλατάνου (νυν ήμου Αλμωπίας )με δυναμικότητα 11.000 τν/έτος και εξυπηρετούμενο πληθυσμό (ημιαστικό και αγροτικό) περίπου 30.000 κατοίκους. Φορέας λειτουργίας του έργου είναι ο Σύνδεσμος καθαριότητας Αλμωπίας, ο οποίος έχει εκχωρίσει τη λειτουργία σε ιδιώτη. Ολοκληρώνεται ο χρόνος λειτουργίας του πρώτου κυττάρου και επίκειται η κατασκευή του δεύτερου κυττάρου. Η δημοπράτηση της επέκτασης της Β Φάσης του Χ.Υ.Τ.Α. πραγματοποιήθηκε στις 20.11.2012. Αναμένεται η ανάδειξη αναδόχου κατασκευής του έργου. 2. ΧΥΤΑ 2ης Δ.Ε. στη θέση «Άσπρο Κεφάλι» της τοπικής κοινότητας Κλησσοχωρίου ήμου Έδεσσας. Λειτουργεί από τον Σεπτέμβριο του 2008 και εξυπηρετεί τους πρώην ήμους Έδεσσας, Βεγορίτιδας, Σκύδρας και Μενηίδος (νυν ήμος Έδεσσας και ήμος Σκύδρας). Η δυναμικότητα του ανέρχεται περίπου στους 24.000 τν/έτος και ο εξυπηρετούμενος πληθυσμός (αστικός-ημιαστικός -αγροτικός) είναι 50.500 κάτοικοι. Φορέας ιαχείρισης του έργου, είναι ο Σύνδεσμος ιαδημοτικής Συνεργασίας Ολοκληρωμένης ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων 2ης.Ε. Ν. Πέλλας, ο οποίος έχει εκχωρήσει τη λειτουργία σε ιδιώτη. 54
Χ.Υ.Τ.Α. 2ης.Ε. Νομού Πέλλας 55
Χ.Υ.Τ.Α. ΣΤHΝ Π.Ε. ΠΕΛΛΑΣ 3. ΧΥΤΑ 3ης.Ε. περιοχής «Ασβεσταριό» ημοτικής Κοινότητας Γιαννιτσών. Λειτουργεί από τις αρχές του 2011 και εξυπηρετεί τους πρώην ήμους : Γιαννιτσών, Κύρρου, Μεγ. Αλεξάνδρου. Κρύας Βρύσης,Πέλλας (δηλ.νυν ήμο Πέλλας και τους νυν ήμους: Αλεξάνδρειας και Παιονίας) Εκτιμώμενη δυναμικότητα περίπου 35.000 τόνους το έτος και εξυπηρετούμενο πληθυσμό (αστικός-ημιαστικόςαγροτικός), 133.000 κατοίκους. Φορέας λειτουργίας είναι ο Σύνδεσμος ιαδημοτικής Συνεργασίας Περιβαλλοντικής ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. 56
ΙΑΚΟΠΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΧΑ Α Στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας λειτούργησαν τα τελευταία 30 χρόνια συνολικά 95 καταγεγραμμένοι Χώροι Ανεξέλεγκτης ιάθεσης Απορριμάτων (Χ.Α..Α.) υψηλής, μέσης και χαμηλής επικινδυνότητας. Σήμερα δεν λειτουργεί κανένας Χ.Α..Α.. Έχει εφαρμοσθεί από το 2004 πρόγραμμα κλεισίματος και αποκατάστασης. (Έχουν αποκατασταθεί οι 87 δηλ. 95%) 57
ΙΑΚΟΠΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΧΑ Α Ειδικότερα : Αποκαταστάθηκαν συγκεκριμένα από πιστώσεις του Γ ΚΠΣ (Π.Ε.Π- Π.Κ.Μ)δεκαοχτώ (18) Χ.Α.Δ.Α. και του ΕΠΠΕΡΑΑ(ΕΣΠΑ) είκοσι-επτά (27) Χ.Α.Δ.Α., συνολικά 45 Χ.Α.Δ.Α. κυρίως μεσαίας επικινδυνότητας από τη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της. Παράλληλα, ολοκληρώθηκε η μελέτη από την για την Περιβαλλοντική αποκατάσταση και Ανάπλαση των υπολοίπων έξι (6) ΧΑΔΑ μεσαίας και υψηλής επικινδυνότητας, των οποίων η λειτουργία τερματίστηκε στο τέλος του έτους 2010, και επίκειται η δημοπράτηση του έργου. Η εκπόνηση της μελέτης και η υλοποίηση του έργου χρηματοδοτείται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα Μακεδονία -Θράκη 2007-2013 ΕΣΠΑ. Εκκρεμεί ακόμη, η περιβαλλοντική αποκατάσταση και ανάπλαση δύο(2) μεγάλων ΧΑΔΑ (του Δήμου Πέλλας-θέση Πενταπλάτανος και Δήμου Σκύδρας- θέση Ριζό ) που όμως πρόκειται να υλοποιηθεί από τους αντίστοιχους Δήμους και θα χρηματοδοτηθεί επίσης από το ίδιο πρόγραμμα (ΕΣΠΑ 2007-2013). Π.Ε. ΠΕΛΛΑΣ Πέλλας Λαμπάδα Σ. Αργυράκης Στυλιανή, Αργυράκης, Σ.Λαμπάδα Στέφανος 58
ΙΑΚΟΠΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΧΑ Α Περαιτέρω, αποκαταστάθηκαν εικοσιπέντε (25) Χ.Α.Δ.Α. χαμηλής και μεσαίας επικινδυνότητας μέσω του προγράμματος Θησέας, πέντε (5) μεσαίας και υψηλής επικινδυνότητας αποκαταστάθηκαν μέσω του προγράμματος ΕΠΠΕΡ του ΥΠΕΧΩΔΕ, έντεκα (11) χαμηλής και μεσαίας επικινδυνότητας αποκαταστάθηκαν από Ιδίους Πόρους των Καποδιστριακών Δήμων, ενώ ένας (1) υψηλής επικινδυνότητας στο Δήμο Έδεσσας- θέση Άσπρο Κεφάλι, αποκαταστάθηκε από το Ταμείο Συνοχής 59
ΧΑ Α Πενταπλατάνου ήμου Πέλλας (Προς Αποκατάσταση) 60
ΧΑ Α Πενταπλατάνου ήμου Πέλλας (Προς Αποκατάσταση) 61
ΙΑΚΟΠΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΧΑ Α Για τους Χ.Α..Α. υπενθυμίζεται ότι : Όταν οι ήμοι ή οι Φο ΣΑ (τα συνιστώμενα από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) νομικά πρόσωπα για τη διαχείριση αποβλήτων, σύμφωνα με το άρθρο 30 του ν.3536/2007 (Α 42)), χρησιμοποιούν Χώρους Ανεξέλεγκτης ιάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑ Α), επιβάλλεται, εις βάρος του οικείου ήμου ή των ανωτέρω νομικών προσώπων, χρηματικό πρόστιμο, το ύψος του οποίου προσδιορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 30 του ν. 1650/1986 (Α 160), όπως τροποποιήθηκε με το ν. 3010/2002 (Α 91) και το ν. 4014/2011 (Α 209). Οι ανωτέρω κυρώσεις επιβάλλονται ανεξάρτητα από την αστική ή ποινική ευθύνη του φορέα εκμετάλλευσης και ανεξάρτητα από τις διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται από άλλες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας. 62
ΕΡΓΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Σύμφωνα με τον Περιφερειακό Σχεδιασμό ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣ Α) Κεντρικής Μακεδονίας, η μέχρι το έτος 2010 θα έπρεπε να εφαρμόζει πρόγραμμα «ιαλογής στην Πηγή» το οποίο όμως εφαρμόζεται μερικώς, ενώ παράλληλα θα έπρεπε να έχει κατασκευασθεί (επίσης μέχρι το 2010) ένα Κ ΑΥ για όλη την Περιφερειακή Ενότητα το οποίο δεν έχει κατασκευασθεί. Μέχρι το έτος 2013 πρέπει να κατασκευασθεί επίσης, Μ.Ε.Α. - Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (που θα περιλαμβάνει : Μονάδα Μηχανικής ιαλογής και Μονάδα Κομποστοποίησης Ωρίμανσης) δυναμικότητας 30.000 τόνων ανά έτος στην 3η.Ε παράλληλα με την συνέχιση του προγράμματος «ιαλογής στην Πηγή» το οποίο ισχύει για όλη την Περιφερειακή Ενότητα 63
ΕΡΓΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Για το έτος 2020 προβλέπεται: α. Επέκταση της Μονάδας για την εξυπηρέτηση της 3ης Δ.Ε ελάχιστης δυναμικότητάς της στους 35.000 τόνους/έτος β. Συνέχιση του προγράμματος ΔσΠ για όλη την Πέλλα. Η προβλεπόμενη ΜΕΑ στην 3η Δ.Ε της, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των προβλεπόμενων έργων από τον εγκεκριμένο ΠΕΣΔΑ εφόσον περιλαμβάνεται στις Κεντρικές Μονάδες Επεξεργασίας της Περιφέρειας. *Σημείωση : Για την Μ.Ε.Α. υπάρχει : 1. Α.Ε.Π.Ο. (Άδεια Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων) 2. Προμελέτη του Έργου (προς θεώρηση στο Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης από το Συμβούλιο Δημοτικών και Κοινοτικών Έργων 64
ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΗΝ Π.Ε. ΠΕΛΛΑΣ- Ποσότητες Ανακύκλωσης στην 2010 2011 Συλλογή -σύνολο έτους(τόνοι) Ανάκτηση σύνολο έτους(τόνοι) Ανάκτηση συσκευασιών σύνολο έτους(τόνοι) 11.123 7.775 8.645 5.727 6.306 4.018 Υπόλειμμα (Μ.Ο. 12Μήνου) τόνοι 2.478 2.048 Από στοιχεία που μας εστάλησαν από την Ε.Ε.Α.Α. (Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης) τον εκέμβριο του 2012 65
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η ιαχείριση των Στερεών Αποβλήτων αποτελεί ένα τομέα με σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες για την Ελλάδα στο άμεσο μέλλον Αν και η οικονομική κρίση δρα ανασταλτικά σε νέες επενδύσεις, ο τομέας αναμένεται να έχει σημαντική ανάπτυξη τα επόμενα έτη λειτουργώντας ως βασικός μοχλός,κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης της χώρας Προϋπόθεση είναι, να αναληφθούν οι απαιτούμενες πολιτικές και θεσμικές πρωτοβουλίες που θα διευκολύνουν την ανάπτυξη του τομέα ιδιαίτερα για την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020 Τη χώρα θα ωφελήσει μακροχρόνια η επιτάχυνση ευρείας εφαρμογής των επενδύσεων στην ανακύκλωση (ο νέος στόχος της ΕΕ είναι 50% ως το 2020) καθώς και εργοστασίων λιπασματοποίησης, μηχανικής και βιολογικής επεξεργασίας και ενεργειακής αξιοποίησης των αποβλήτων Λείπουν οι καλές πρακτικές στη Χώρα μας που θα πείσουν τους κατοίκους. Η διαχείριση των απορριμάτων πρέπει να αποτελέσει ένα σημαντικό αντικείμενο περιβαλλοντικής παιδείας, η οποία δυστυχώς λείπει από τη Χώρα μας. Η μεγαλύτερη περιβαλοντική υποδομή που μπορεί να γίνει στη Χώρα μας είναι η απόκτηση περιβαλλοντικής ηθικής μέσω της παιδείας. Το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμάτων είναι ένα σύνθετο πολιτικό και κοινωνικοοικονομικό πρόβλημα. εν πρέπει να μετακυλίσουμε στις επόμενες γενιές την σημερινή μας ανεπάρκεια και τα λάθη. 66
Πηγές - Βιβλιογραφία Χρησιμοποιήθηκαν σημειώσεις από τους : Φλεμετάκη Μ. Χημικό Μηχανικό, M.Sc., Υποδιευθύντρια Μεταφορών επικίνδυνων Υλικών & θεμάτων Χ.Μ., ΔΕΔΙΣΑ : ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ, ΜΕΤΑΦΟΡΤΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΗΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ- ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ, ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΘΟΔΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, 2008 Δρ Αραβώση Κ. Επίκ Καθηγητή ΕΜΠ & Πρόεδρο ΕΕΔΣΑ : ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Νταράκα Ε. - Επίκουρο Καθηγητή Α.Π.Θ. : ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Λοϊζίδου Μ. Καθηγήτρια ΕΜΠ - ΒΙΩΣΙΜΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ: ΜΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Δρ. Α. Σκορδύλη ΥΠΕΚΑ : ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ 67