ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Στο παρόν παρατίθενται μερικές χρήσιμες πληροφορίες για τον λαμβάνοντα την συνέντευξη, οι οποίες, όμως δεν είναι επαρκείς από μόνες τους! Αν ο λαμβάνων την συνέντευξη κάνει και την κατηγοριοποίηση, θα πρέπει να είναι εξοικειωμένος με το πρόγραμμα και με το υπόδειγμα, ώστε να έχει τις απαραίτητες γνώσεις. Παρακαλούμε πάντα να έχετε κατά νου ότι οι συνεντεύξεις χρειάζονται ξεκάθαρη επικέντρωση στην διαδικασία μετάβασης από το σχολείο/κατάρτιση στην απασχόληση! Το Υπόδειγμα Κατηγοριοποίησης των Φραγμών θα πρέπει να επισυνάπτεται στο παρόν έντυπο, καθόσον για την εφαρμογή θα πρέπει να βαδίζουν χέρι-χέρι. Το τμήμα των ερωτήσεων οδηγιών που επικεντρώνεται στους πόρους μπορεί να γίνει σε προαιρετική βάση ανάλογα με την κρίση του λαμβάνοντα την συνέντευξη. Ίσως να είναι θετικό οι συνεντεύξεις να μην επικεντρώνονται μόνο στους φραγμούς, αλλά επίσης και στους πόρους και θα είναι βοηθητικό οι πόροι να γίνονται γνωστοί γιατί μπορούν να βοηθήσουν στην υπέρβαση των φραγμών. ΕΙΣΑΓΩΓΗ The following questions form part of the EU-funded Leonardo da Vinci BITSE Project ( An examination of barriers which inhibit the transition from school to employment for persons with disabilities ). Οι λέξεις κλειδιά που πρέπει να γίνουν κατανοητές στο πλαίσιο του προγράμματος είναι οι ακόλουθες: Φραγμοί ( Barriers): Κάθε εμπόδιο/φραγμός οποιασδήποτε φύσης, που εμποδίζει/περιορίζει την μετάβαση προς την διαδικασία απασχόλησης (σχετικά με τα θέματα του σχεδίου και βιώνεται σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες) Μετάβαση ( Transition ): Μια πορεία μεταξύ σχολείου/εκπαίδευσης/κατάρτισης και του χώρου εργασίας, που περιλαμβάνει και τα δύο 1
Σχολείο ( School ): Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (περιλαμβάνεται και η εγκατάλειψη της εκπαίδευσης) Απασχόληση ( Employment ) : Εργασίες στην ανοικτή αγορά εργασίας, εργασίες στις οποίες όλοι οι άνθρωποι μπορούν να έχουν πρόσβαση, κανονική εργασία (όχι προστατευμένα εργαστήρια και άλλες σχετικές δομές) Αναπηρία ( Disability ): κάθε περιορισμός ή έλλειψη (που προέρχεται από σωματική, νοητική ή διανοητική μειονεξία) της ικανότητας για εκτέλεση μιας δραστηριότητας κατά τον τρόπο ή εντός των πλαισίων που θεωρούνται κανονικά για μια ανθρώπινη ύπαρξη (Ορισμός Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας) Οι ερωτήσεις στοχεύουν να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε τους φραγμούς, οι οποίοι περιορίζουν ή εμποδίζουν την πορεία μετάβασης από την Επαγγελματική Εκπαίδευση & Κατάρτιση προς την απασχόληση, όπως ορίζονται από εσάς ως ειδικοί στο πεδίο της διδασκαλίας, εκπαίδευσης, κατάρτισης, υποστήριξης Τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου θα αναλυθούν και τα σημαντικά θέματα που θα προκύψουν θα συζητηθούν σε μια συνάντηση επικεντρωμένης ομάδας, στην Αυστρία. Επιπλέον, τα αποτελέσματα θα αποτελέσουν τμήμα των συνολικών συμπερασμάτων του σχεδίου BITSE. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι οι απαντήσεις που θα δοθούν θα είναι ανώνυμες (σε θέματα που σχετίζονται με οποιαδήποτε μορφή επεξεργασίας των δεδομένων). Θα οδηγηθείτε και θα υποστηριχτείτε μέσω των ερωτήσεων από έναν ερευνητή και γι αυτό ενδέχεται να μην ερωτηθούν όλες οι ερωτήσεις με τον τρόπο που είναι γραμμένες εδώ. Ο μόνος σκοπός, ωστόσο, είναι η συλλογή πληροφοριών αναφορικά με το τι θεωρείτε φραγμούς που εμποδίζουν την μετάβαση από το σχολείο στην απασχόληση για τους ανθρώπους με αναπηρίες. Τμήμα 1: Ειδικός/ Εκπαιδευτής (Παράδειγμα) Ερωτήσεις Θεωρείτε ότι ο ορισμός μας για τους 'φραγμούς' (εμπόδια) είναι κατανοητός και ξεκάθαρος; Έχετε κάτι να προσθέσετε σε αυτό τον ορισμό; Γενικά: Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι πιθανότητες για ανθρώπους με αναπηρίες να: - βρουν μια δουλειά (που να τους ταιριάζει); - πιάσουν μια δουλειά (που να τους ταιριάζει); - διατηρήσουν τη δουλειά (που να τους ταιριάζει); 2
- αναπτύξουν μια σταδιοδρομία; Ποια, κατά τη γνώμη σας, είναι τα (πιθανά) εμπόδια 'εντός' σχολείου/ προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης/κατάρτισης τα οποία εμποδίζουν τη διαδικασία μετάβασης; Ποια, κατά τη γνώμη σας, είναι τα (πιθανά) εμπόδια μεταξύ σχολείου/ κατάρτισης και απασχόλησης τα οποία εμποδίζουν την διαδικασία μετάβασης; Ποια, κατά τη γνώμη σας, είναι τα (πιθανά) εμπόδια μέσα στην απασχόληση/ εργασία, τα οποία εμποδίζουν την διαδικασία μετάβασης; Ποιες είναι οι συνέπειες/αποτελέσματα/αντίκτυποι που βλέπετε; ***************************************************************** Τμήμα 2 ( προαιρετικό ): Τι ή ποιος βοηθά τους ανθρώπους με αναπηρίες, τις οικογένειές τους και το οικείο περιβάλλον να διαχειριστούν αυτά τα εμπόδια; Τι θα συμβουλεύατε τελικά στους: - Γονείς - Επαγγελματίες (άλλους εκπαιδευτικούς, συμβούλους απασχόλησης ) - Εταιρίες, (δυνητικούς) εργοδότες, Διευθυντές Ανθρώπινων Πόρων - Σχεδιαστές πολιτικής - Ανθρώπους με Αναπηρίες -. αναφορικά με την μείωση των εμποδίων που σχετίζονται με την μετάβαση από το σχολείο/κατάρτιση στην εργασία; Πληροφορίες για τον Ερευνητή Οι ερωτήσεις μπορούν να εφαρμοστούν είτε σε ατομική είτε σε ομαδική βάση. Δεν χρειάζεται να ερωτηθούν όλες οι ερωτήσεις στους συμμετέχοντες, όπως είναι γραμμένες. Αυτές είναι μόνο οδηγίες. Παρακαλούμε αισθανθείτε ελεύθεροι να τις αναδιατυπώσετε με όποια μορφή θεωρείτε κατάλληλη για τις συνθήκες και/ή τους ανθρώπους/ειδικούς που συμμετέχουν. Η συνέντευξη θα πρέπει να σχεδιαστεί να διαρκέσει περίπου 1-2 ώρες. 3
Ο κύριος στόχος ωστόσο είναι η συλλογή πληροφοριών σχετικά με το τι θεωρούν οι ειδικοί/εκπαιδευτές ως εμπόδια (φραγμούς) που εμποδίζουν την μετάβαση από το σχολείο στην απασχόληση για τους ανθρώπους με αναπηρίες. Παρακαλούμε να έχετε υπόψη σας ότι οι πληροφορίες που συλλέγετε πρόκειται να κατηγοριοποιηθούν στο πρότυπο Κατηγοριοποίηση των εμποδίων (φραγμών) που εμποδίζουν την μετάβαση από το σχολείο στην απασχόληση. Είναι πιθανό να βρείτε βοηθητικό κατά την διάρκεια της ομαδικής συνέντευξης να επικεντρωθείτε σε μερικές από τις ακόλουθες κατηγορίες: 1. στάση (attitude)/ εντύπωση (perception)/ πληροφόρηση (awareness) ( Τι νομίζουν/γνωρίζουν οι άνθρωποι πώς έχουν ενημερωθεί σχετικά με την αναπηρία ) 2. δομικό (structural)/ διοικητικό (administrative) ( Περιλαμβάνεται η δημιουργία πολιτικής, η νομοθεσία, διατάξεις, ορολογίες κλπ ) 3. περιβαλλοντικό (environmental) / φυσικό (physical) ( Πρόσβαση/έξοδος στο/από το σχολείο/την εκπαίδευση/την απασχόληση/την μεταφορά ) 4. εκπαίδευση (education)/ κατάρτιση (training)/ γνώση (knowledge) ( Περιλαμβάνεται και η άτυπη μάθηση: διαφημίσεις, μέσα ενημέρωσης, κ.ά. ) 5. πηγές (resources)/ ευκαιρίες (opportunities) ( πρόσβαση σε χρηματοδότηση/εργασιακή εμπειρία/πληροφόρηση ) 6. προσβασιμότητα (accessibility) ( γενικά/ισότητα ) 7. κατάσταση της οικονομίας (state of economy) ( Μέτρα λιτότητας/περικοπές στην χρηματοδότηση /υπηρεσίες/ απώλεια εργασίας ή έλλειψη εργασίας ) Παρακαλούμε προσπαθείτε να παραμείνετε επικεντρωμένοι στην διαδικασία μετάβασης από το σχολείο στην απασχόληση! Η πρώτη ομάδα των ερωτήσεων (Τμήμα 1) στοχεύει στα εμπόδια (και την κατηγοριοποίησή τους). Η δεύτερη ομάδα (Τμήμα 2- προαιρετικό) εστιάζεται σε προτάσεις/πηγές για το ξεπέρασμα αυτών των εμποδίων. Αυτή η ομάδα μπορεί να απαντηθεί σε εθελοντική/προαιρετική βάση. Αν αισθάνεστε ότι οι συνθήκες της συνέντευξης είναι κατάλληλες θα είμαστε χαρούμενοι αν θα μπορούσατε να ρωτήσετε επίσης τις ερωτήσεις σχετικά με τις πηγές. 4
Παρακαλούμε να κατηγοριοποιήσετε τις πληροφορίες που συλλέγονται σχετικά με τα εμπόδια (φραγμούς), σύμφωνα με το συνημμένο πρότυπο, κατατάσσοντάς τα και παρέχοντας τον αριθμό της κατηγορίας που φαίνεται παραπάνω. Δύο Παραδείγματα κατηγοριοποίησης: 1.) Απάντηση ενός συμμετέχοντα/ εκπαιδευτή: "Εξαιτίας της ύφεσης και της αυξανόμενης ανεργίας υπάρχουν λιγότερες ευκαιρίες για τους ανθρώπους με αναπηρίες να αποκτήσουν 'εργασιακή εμπειρία' και/ή 'πραγματική εργασία'. Αυτό μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ως εμπόδιο. Παρακαλούμε καταδείξτε την κατηγοριοποίηση στην παρένθεση -> (7) καθώς αυτό ξεκάθαρα ταιριάζει στην Κατηγορία 7 (κατάσταση της οικονομίας). 2.) Απάντηση ενός συμμετέχοντα: Κατάλληλα κέντρα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης βρίσκονται μόνο στις μεγάλες πόλεις. Έτσι δεν είναι εύκολη η πρόσβαση σε αυτά. Αυτό μπορεί επίσης να συγκαταλεχθεί στα εμπόδια. Η κατηγορία του θα μπορούσε να είναι η 2 ή η 5 ή η 6. Παρακαλούμε καταδείξτε την κατηγοριοποίηση στην παρένθεση-> (2) ή (5) ή (6) Αν δεν είστε σίγουρος/η σχετικά με την σωστή κατηγοριοποίηση παρακαλούμε καταδείξτε τις πιο πιθανές (όπως φαίνεται στο παραπάνω παράδειγμα) ή απλώς αφήστε τις απαντήσεις χωρίς κατηγοριοποίηση και θα γίνει αργότερα από τους εταίρους. Αν αποφασίσετε να ρωτήσετε επίσης για τις πηγές, παρακαλούμε κατατάξτε τις απαντήσεις που συλλέχθηκαν από τη δεύτερη ομάδα των ερωτήσεων (οι οποίες είναι μόνο δύο και επικεντρώνονται στις πηγές και στις προτάσεις-συμβουλές ). Παραδείγματα: - Θα έπρεπε επίσης να παρέχονται υπηρεσίες και σε αγροτικές περιοχές. - Θα έπρεπε να υπάρχουν περισσότερες υπηρεσίες μεταφοράς. - Παρακαλούμε επίσης να παρέχετε πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό και τη θέση των ανθρώπων που συμμετέχουν στη συνέντευξη, και /ή αν θέλετε μπορείτε επίσης να προσθέσετε μερικές ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις. Π.χ.: Πέντε εκπαιδευτές και δύο σύμβουλοι απασχόλησης πήραν μέρος στη συνέντευξη. Πραγματοποιήθηκε μια δύσκολη συζήτηση για τους ορισμούς. 5
Ορισμένοι δεν ήταν ευχαριστημένοι με τον ορισμό της αναπηρίας. Σας ευχαριστούμε για την πολύτιμη συνεισφορά και υποστήριξή σας στο πρόγραμμα BITSE!! 6