Αζήλα 23-9-2011 Δγθ. 6/11 Αξηζ. Πξση 4077 ΤΜΖΜΑ ΓΗΟΗΚΖΤΗΚΟ ΤΖΛ. 2106411526 ΦΑΞ 2106411523 Προς ηοσς κ. κ. Διεσθύνονηες ηις Ειζαγγελίες Εθεηών και δι ασηών προς ηοσς κ. κ. Διεσθύνονηες ηις Ειζαγγελίες Πρωηοδικών ηοσ Κράηοσς Η) Παλζνκνινγνχκελε είλαη ε δηαπίζησζε φηη κηα απφ ηηο θχξηεο αηηίεο (καδί κε ηελ δηαθζνξά ζηνλ δεκφζην ηνκέα), ηεο δεηλήο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ζηελ νπνία έρεη πεξηέιζεη ε ρψξα, είλαη ε εθηεηακέλε θνξνδηαθπγή θαη ε κε θαηαβνιή απφ ηνπο ππφρξενπο ησλ βεβαησκέλσλ ζην δεκφζην νθεηιψλ ηνπο. Αηέξκνλεο είλαη νη ζπδεηήζεηο πνπ έγηλαλ ζην παξειζφλ θαη ζπλερίδνπλ λα γίλνληαη, ζηελ πξνζπάζεηα αλάιπζεο θαη εμήγεζεο ηνπ θαηλνκέλνπ. Ο γεληθφο αθνξηζκφο φηη ν Έιιελαο δελ απέθηεζε πνηέ θνξνινγηθή ζπλείδεζε, γηαηί ε πνιηηεία δελ ηνλ έπεηζε (ή κήπσο ν ίδηνο δελ ήζειε πνηέ λα πεηζζεί;) φηη ηα θνξνινγηθά έζνδα δηαηίζεληαη κε δηαθάλεηα θαη θαζαξφηεηα γηα ηελ νξγάλσζε ησλ δνκψλ ηνπ θξάηνπο θαη ηελ εθαξκνγή κηαο δίθαηεο θνηλσληθήο πνιηηηθήο, έρεη θάπνηα αμία, ζην βαζκφ πνπ κε απηφλ δελ επηρεηξείηαη ε ηαχηηζε ηεο εμήγεζεο κε ηελ δηθαηνινγία. Ζ ζπληεηαγκέλε πνιηηεία αξθεηά ελσξίο ζπκπεξηέιαβε ζην νπινζηάζηφ ηεο δηαηάμεηο πνπ πεξηιάκβαλαλ πνηληθέο θπξψζεηο γηα ηελ θνξνδηαθπγή. Απφ ηνλ αξρηθφ Ν 1641/1919 κέρξη ηνλ λπλ ηζρχνληα Ν. 2523/1997, κεζνιάβεζε ε ςήθηζε θαη ε ηζρχο πιήζνπο θνξνινγηθψλ λφκσλ πνπ επίζεο πεξηέιαβαλ πνηληθέο θπξψζεηο γηα ηνπο θνξνθπγάδεο, ελψ ε κε θαηαβνιή ησλ βεβαησκέλσλ ζην δεκφζην ρξεψλ, πξνβιέθζεθε σο αμηφπνηλε πξάμε ζρεηηθά πξφζθαηα κε ην άξζξν 25 παξ. 1 ηνπ Ν 1882/1990. Οη πνιιέο θαη ζπρλά απνζπαζκαηηθέο λνκνζεηηθέο παξεκβάζεηο
2 (είλαη ραξαθηεξηζηηθφ φηη ηνλ ηειεπηαίν κφιηο ρξφλν δεκνζηεχζεθαλ επί ηνπ ζέκαηνο νη λφκνη 3842/2010, 3888/2010 θαη 3943/2011), ζπλέηεηλαλ ζηελ δεκηνπξγία ελφο ζνινχ θαη δπζεξκήλεπηνπ ηνπίνπ, πνπ δεκηνπξγεί δπζθνιίεο εμνηθείσζεο, αθφκε θαη ζε εθείλνπο πνπ θαινχληαη λα ην εθαξκφζνπλ. Υπφ ηελ παξνχζα ρξνληθή ζπγθπξία θαη ηελ ρσξίο πξνεγνχκελν νηθνλνκηθή δπζπξαγία ηεο ρψξαο, επηβάιιεηαη εληαηηθνπνίεζε ηεο πξνζπάζεηαο θαηαζηνιήο ηνπ λνζεξνχ απηνχ θαηλνκέλνπ, ελφςεη κάιηζηα ηνπ φηη ε πξνζπάζεηα απηή δελ απνηειεί ζπκκφξθσζε ζε απιή ππεξεζηαθή ππνρξέσζε, αιιά αδήξηηε αλάγθε πνπ ππαγνξεχεηαη απφ ηελ δηακνξθσζείζα θαηάζηαζε, πνιχ δε πεξηζζφηεξν φηαλ ζηνλ πξφζθαην Ν3943/2011 ζπκπεξηιήθζεθαλ δηαηάμεηο πνπ επηβάιινπλ ηελ θαηά πξνηεξαηφηεηα εθδίθαζε ησλ πεξηζζφηεξσλ θαη ζνβαξφηεξσλ (θαθνπξγεκαηηθήο πθήο) πξάμεσλ θνξνδηαθπγήο (βι. άξζξν 21 παξ. 2 εδάθην α ηνπ Ν 2523/1997, φπσο απηφ ηξνπνπνηήζεθε κε ην άξζξν 3 παξ.2 εδάθην ζ ηνπ Ν 3943/2011 ). ΗΗ) Σηα πιαίζηα ηεο αζθνχκελεο απφ εκάο, δπλάκεη ηεο ππ αξηζκ. 506/2011 απνθάζεσο ηνπ θ. Δηζαγγειέα ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, επνπηείαο επί ησλ ππνζέζεσλ νηθνλνκηθψλ εγθιεκάησλ, γηα ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε εθαξκνγή ησλ πεξί θνξνδηαθπγήο δηαηάμεσλ, θαηά ηελ επεμεξγαζία θαη ηνλ ρεηξηζκφ ησλ ζρεηηθψλ ππνζέζεσλ, παξέρνπκε ηηο εμήο νδεγίεο ζχκθσλα κε ην άξζξν 24 παξ. 4α ηνπ Ν. 1756/1988 : Α) Σηηο Δηζαγγειίεο Δθεηψλ επηβάιιεηαη λα νξηζηνχλ (αλ απηφ δελ έρεη γίλεη κέρξη ηψξα) ηδηαίηεξεο δηθάζηκνη ηνπ Τξηκεινχο Δθεηείνπ Καθνπξγεκάησλ, ζηηο νπνίεο ζα πξνζδηνξίδνληαη ππνζέζεηο θνξνινγηθψλ θαθνπξγεκάησλ ( καδί κε ηηο ππνζέζεηο πξνζσξηλά θξαηνχκελσλ θαηεγνξνχκελσλ), ελψ ζηηο Δηζαγγειίεο Δθεηψλ Αζελψλ, Πεηξαηψο θαη Θεζζαινλίθεο, νη ηδηαίηεξεο απηέο δηθάζηκνη, δελ κπνξεί λα είλαη ιηγφηεξεο ησλ ηξηψλ αλά κήλα. Ο νξηζκφο απηψλ πξνβιέπεηαη άιισζηε ξεηά απφ ηελ δηάηαμε ηεο παξαγξάθνπ 1 ηνπ άξζξνπ 375 ηνπ Κ.Π.Γ, φπσο απηφ ηξνπνπνηήζεθε θαη ζπκπιεξψζεθε κε ην άξζξν 20 ηνπ Ν 3904/2010. Σ απηέο επηβάιιεηαη λα πξνζδηνξίδνληαη νη ππνζέζεηο ησλ θνξνινγηθψλ θαθνπξγεκάησλ γηα ηηο νπνίεο ππάξρεη ζρεηηθή πξφβιεςε εθδίθαζήο ηνπο θαηά πξνηεξαηφηεηα. Δλλνείηαη φηη δελ αξθεί ε πνζνηηθή θαη κφλν
3 ζψξεπζε ηέηνηνπ είδνπο ππνζέζεσλ, ρσξίο θαλέλα νπζηαζηηθφ απνηέιεζκα. Γηα ηνλ ιφγν απηφ επηβάιιεηαη λα γίλεηαη αμηνιφγεζε ηεο πνηνηηθήο βαξχηεηαο θαη ησλ απνδεηθηηθψλ δπζρεξεηψλ θάζε κηαο, έηζη ψζηε ζηελ ίδηα δηθάζηκν λα πξνζδηνξίδνληαη ηφζεο ππνζέζεηο, φζεο κεηά πηζαλφηεηαο πνπ αγγίδεη ηα φξηα ηεο βεβαηφηεηαο, αλακέλεηαη φηη κπνξνχλ λα εθδηθαζζνχλ. Απηνλφεην είλαη φηη εάλ νη θαηά ηα αλσηέξσ ηδηαίηεξεο δηθάζηκνη δελ επαξθνχλ, νη ππνζέζεηο πνπ απνκέλνπλ ζα πξνζδηνξίδνληαη θαηά ηξφπν ζχκκεηξν ζηηο ππφινηπεο δηθαζίκνπο. Β) Τν ίδην επηβάιιεηαη λα γίλεη θαη ζηηο Δηζαγγειίεο Πξσηνδηθψλ ηεο ρψξαο κε ηνλ νξηζκφ εηδηθψλ δηθαζίκσλ ζηα Μνλνκειή θαη Τξηκειή Πιεκκειεηνδηθεία, ησλ νπνίσλ ε θαζ χιε αξκνδηφηεηα γηα ηελ εθδίθαζε ππνζέζεσλ θνξνδηαθπγήο ζηεξίδεηαη ζηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 21 παξ. 5 ηνπ Ν 2523/1997, φπσο απηφ ηξνπνπνηήζεθε κε ην άξζξν 3 παξ. 2 ηνπ Ν 3943/2011, ζε ζπλδπαζκφ κε ην άξζξν 114 Κ.Π.Γ, φπσο απηφ ηξνπνπνηήζεθε κε ην άξζξν 10 παξ. 4 ηνπ Ν 3904/2010. Τα πην πάλσ δηθαζηήξηα ζηηο ηδηαίηεξεο απηέο δηθαζίκνπο, πξέπεη λα δηθάδνπλ απνθιεηζηηθά θαη κφλν ππνζέζεηο θνξνινγηθψλ πιεκκειεκάησλ, θαηά ην πξφηππν ησλ ππνζέζεσλ ηνπ Α.Ν 86/1967. Γ) Σηηο Δηζαγγειίεο Δθεηψλ θαη Πξσηνδηθψλ, επηβάιιεηαη λα νξηζηνχλ ηδηαίηεξεο δηθάζηκνη ζηηο νπνίεο πξέπεη λα πξνζδηνξίδνληαη απνθιεηζηηθά θαη κφλν εθέζεηο θαηά θαηαδηθαζηηθψλ (γηα πιεκκειήκαηα θνξνδηαθπγήο) απνθάζεσλ ηνπ Τξηκεινχο θαη Μνλνκεινχο Πιεκκειεηνδηθείνπ αληίζηνηρα. Γ) Οη πξνυπνζέζεηο ππφ ηηο νπνίεο είλαη δπλαηή ή άζθεζε πνηληθήο δίσμεο γηα ηα εγθιήκαηα θνξνδηαθπγήο ηνπ Ν 2523/1997, θαζψο θαη ηα δεηήκαηα ελάξμεσο ηνπ ρξφλνπ παξαγξαθήο επί ησλ εγθιεκάησλ απηψλ,ξπζκίδνληαη ιεπηνκεξψο απφ ηηο δηαηάμεηο ησλ παξαγξάθσλ 2 θαη 10 ηνπ άξζξνπ 21 ηνπ ηδίνπ λφκνπ, φπσο απηέο ηζρχνπλ κεηά ηελ ηξνπνπνίεζή ηνπο κε ηηο δηαηάμεηο ησλ άξζξσλ 3 παξ. 2 εδάθην ζ ηνπ Ν 3943/2011 θαη 2 παξ. 8 ηνπ Ν 2954/2001. Σεκεηψλεηαη φηη ζχκθσλα κε ην δεχηεξν εδάθην ηεο παξαγξάθνπ 10 ηνπ άξζξνπ 21 ηνπ Ν 2523/1997, ε παξαγξαθή ησλ αδηθεκάησλ ηνπ λφκνπ ηνχηνπ αξρίδεη απφ ηελ ηειεζηδηθία ηεο απφθαζεο επί ηεο πξνζθπγήο
4 πνπ αζθήζεθε ή ζε πεξίπησζε κε άζθεζεο πξνζθπγήο απφ ηελ νξηζηηθνπνίεζε ηεο θνξνινγηθήο εγγξαθήο, ιφγσ παξφδνπ ηεο πξνζεζκίαο πξνο άζθεζή ηεο. Γηα ηα εγθιήκαηα ηνπ άξζξνπ 19 ηνπ απηνχ σο άλσ λφκνπ, θαζψο θαη γηα ηα εγθιήκαηα πνπ πξνβιέπνληαλ απφ ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 31 παξ.1 εδάθηα δ θαη ε ηνπ Ν 1591/1986 (πνπ δελ έρνπλ αθφκε παξαγξαθεί), ηζρχεη ε δηάηαμε ηνπ εδαθίνπ β ηεο παξαγξάθνπ 10 ζχκθσλα κε ηελ νπνία ε παξαγξαθή αξρίδεη απφ ηελ εκεξνκελία ζεψξεζεο ηνπ νηθείνπ πνξίζκαηνο θνξνινγηθνχ ειέγρνπ απφ ηνλ πξντζηάκελν ηεο αξρήο πνπ δηελήξγεζε ηνλ έιεγρν απηφ. Δπηζεκαίλεηαη φηη απφ ηελ λνκνινγία γίλεηαη δεθηφ φηη ε δηάηαμε ηεο παξ. 8 ηνπ άξζξνπ 2 ηνπ Ν 2954/2001 κε ηελ νπνία πξνηέζεθε ην εδάθην β ζηελ παξ. 10 ηνπ άξζξνπ 21 ηνπ Ν 2523/1997, είλαη επκελέζηεξε απφ ηελ ηζρχζαζα κέρξη ηφηε δηάηαμε ηνπ άξζξνπ 21 παξ. 10 ηνπ λφκνπ ηνχηνπ θαη ζπλεπψο είλαη εθαξκνζηέα θαη επί ησλ πξάμεσλ πνπ ηειέζζεθαλ πξηλ απφ ηελ εκεξνκελία δεκνζίεπζεο ηνπ Ν. 2954/2001, δειαδή πξηλ απφ ηελ 2-11-2001 (βι. ελδεηθηηθά Α.Π 1683/2010, Α.Π 1552/2010, Α.Π 1282/2010, Α.Π 1223/2010, Α.Π 841/2010, Α.Π 835/2010,Α.Π 833/2010 Α.Π 610/2010, βι. φκσο θαη αληίζεηεο Α.Π 1287/2008, Α.Π 786/2008, 464/2007 ). Δ) Αλ θαη ζχκθσλα κε ηελ πξφβιεςε ηνπ λφκνπ ( άξζξν 21 παξ. 2 Ν 2523/1997 ), ε πνηληθή δίσμε γηα ηα εγθιήκαηα θνξνδηαθπγήο, αζθείηαη απηεπάγγειηα, ελ ηνχηνηο πξνβιέπεηαη απνθιεηζηηθφο ηξφπνο ελεκέξσζεο ηνπ νηθείνπ Δηζαγγειέα πεξί ηεο ηέιεζεο νπνηνπδήπνηε απφ ηα εγθιήκαηα απηά (βι. θαη Γλσκ. Ν.Σ.Κ 326/2004), είλαη δε απηφο ε ππνβνιή κελπηήξηαο αλαθνξάο απφ ηνλ πξντζηάκελν ηεο αξκφδηαο Γ.Ο.Υ, ή ηνλ πξντζηάκελν ηεο ππεξεζίαο πνπ δηελήξγεζε ηνλ έιεγρν (ζε πεξίπησζε πνπ απηφο δηελεξγήζεθε απφ φξγαλα ηνπ Σψκαηνο Γίσμεο Οηθνλνκηθνχ Δγθιήκαηνο (Σ.Γ.Ο.Δ) ή ησλ Διεγθηηθψλ Κέληξσλ ηνπ Ν 2343/1995), ή απφ ηνλ πξντζηάκελν ηεο Γεληθήο Γηεχζπλζεο θνξνινγηθψλ ειέγρσλ ηεο Γεληθήο Γξακκαηείαο Φνξνινγηθψλ θαη Τεισλεηαθψλ ζεκάησλ ηνπ Υπνπξγείνπ Οηθνλνκηθψλ ( άξζξν 21 παξ. 2 ηνπ Ν 2523/1997). Παξφκνηνπ πεξηερνκέλνπ είλαη ε δηάηαμε ηνπ άξζξνπ 25 παξ. 1 ηνπ Ν 1882/1990, ζηελ νπνία κάιηζηα ε αλαθνξά ηνπ αξκνδίνπ πξντζηακέλνπ ηεο Γ.Ο.Υ ή ηνπ Τεισλείνπ γηα ηελ δίσμε ηεο πξάμεο ηεο κε θαηαβνιήο βεβαησκέλσλ ρξεψλ,
5 ραξαθηεξίδεηαη σο «αίηεζε». Γηα ηελ λνκηθή θχζε ηεο κελπηήξηαο απηήο αλαθνξάο, έρνπλ ππνζηεξηρζεί αληίζεηεο απφςεηο. Σχκθσλα κε ηελ πξψηε, ε αλαθνξά απηή δελ έρεη ηνλ ραξαθηήξα αηηήζεσο δηψμεσο ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Κ.Π.Γ θαη ζπλεπψο γηα ην λνκφηππν ηεο ππνβνιήο ηεο δελ απαηηείηαη λα ζπληαρζεί έθζεζε θαηά ηα άξζξα 148 θαη επνκ. ηνπ Κ.Π.Γ (Α.Π 833/2010, Α.Π 835/2010, Α.Π 1645/2009 ), ελψ ζχκθσλα κε ηελ δεχηεξε, θέξεη πξάγκαηη ηνλ ραξαθηήξα αηηήζεσο ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ Κ.Π.Γ (Α.Π 778/2010) θαη ζπλεπψο γηα ηνλ λνκφηππν ηεο ππνβνιήο ηεο απαηηείηαη ε ζχληαμε έθζεζεο, ε έιιεηςε ηε νπνίαο θαζηζηά ηελ αζθεζείζα πνηληθή δίσμε απαξάδεθηε θαη ηελ απφθαζε αλαηξεηέα γηα ππέξβαζε εμνπζίαο. Δπεηδή ε ζρεηηθή λνκνινγία επί ηνπ ζέκαηνο ηειεί ππφ δηακφξθσζε, ρξήζηκν ζα ήηαλ, θαηά ηελ εθηίκεζή καο, νη Δηζαγγειείο Πξσηνδηθψλ λα ζπζηήζνπλ ζηα πξφζσπα πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 21 παξ. 2 ηνπ Ν 2523/1997, λα απνθεχγνπλ ηελ πξαθηηθή ηεο ηαρπδξνκηθήο απνζηνιήο ησλ πεξί σλ ν ιφγνο αλαθνξψλ, αιιά λα ηηο θαηαζέηνπλ φπσο επηβάιινπλ ηα άξζξα 41 θαη 147 θαη επνκ. ηνπ Κ.Π.Γ, πξνθεηκέλνπ λα απνθεπρζνχλ αλεπηζχκεηεο θαηαζηάζεηο ζην κέιινλ. ΣΤ) Δπεηδή ζην πεδίν ηεο νηθνλνκηθήο εγθιεκαηηθφηεηαο θαη ηδία ζηελ θνξνινγηθή λνκνζεζία, δεκηνπξγνχληαη ζνβαξά εξκελεπηηθά δεηήκαηα εμαηηίαο ησλ αιιεπάιιεισλ αιιαγψλ ζηελ λνκνζεζία, επηβάιιεηαη ηα δεηήκαηα απηά (ηδίσο εθείλα ηνπ δηαρξνληθνχ δηθαίνπ), λα δηεπθξηλίδνληαη ήδε απφ ην ζηάδην ηεο πξνδηθαζίαο κε ηηο θαηάιιειεο γηα θάζε πεξίπησζε αλαθξηηηθέο πξάμεηο. Μεηά ην πέξαο ηεο πξνδηθαζίαο θαη εθφζνλ ν ρεηξηδφκελνο ηελ δηθνγξαθία νδεγείηαη ζε παξαπεκπηηθή θξίζε, επηβάιιεηαη λα ζπληάζζεη ν ίδηνο ην ζρέδην θαηεγνξεηεξίνπ θαζ φια ηα ζηνηρεία ηνπ (πξαγκαηηθφ θαη λνκηθφ κέξνο) παξαζέηνληαο θαη ηηο δηαηάμεηο πνπ πξνβιέπνπλ θαη ηηκσξνχλ ηελ πξάμε, λα ζέηεη δε ην ζρέδην εληφο ηεο δηθνγξαθίαο έηζη ψζηε λα είλαη ζε θάζε ζηηγκή δπλαηφο ν έιεγρνο ηεο ζπκκφξθσζεο ζηελ ππνρξέσζή ηνπ απηή. Δηδηθφηεξα επί ησλ εγθιεκάησλ έθδνζεο ή απνδνρήο πιαζηψλ ή εηθνληθψλ θνξνινγηθψλ ζηνηρείσλ θ.ι.π, πξνθεηκέλνπ ην θιεηήξην ζέζπηζκα (πνπ ζπληάζζεηαη βάζεη ηνπ ζρεδίνπ θαηεγνξεηεξίνπ) λα είλαη νξηζκέλν, πξέπεη λα εμαηνκηθεχνληαη ζ απηφ κε ζαθήλεηα ηα θεξφκελα σο πιαζηά, εηθνληθά ή λνζεπκέλα θνξνινγηθά ζηνηρεία
6 σο πξνο φια ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπο, δειαδή λα πξνζδηνξίδνληαη απηά σο πξνο ηελ ρξνλνινγία έθδνζεο, ηα ζηνηρεία ησλ ζπκβαιιφκελσλ (εθδφηε θαη ιήπηε), ηελ ζπλαιιαγή (είδνο αγαζψλ, πνζφηεηα, κνλάδα κέηξεζεο, ηελ αμία θαη ην είδνο ππεξεζηψλ), πξνο άξζε δε νπνηαζδήπνηε ακθηζβήηεζεο, επηβάιιεηαη λα παξαηίζεηαη θαη ην άξζξν ηνπ εμσπνηληθνχ λφκνπ (Κ.Β.Σ) πνπ πξνβιέπεη ηελ έθδνζε θαη ηα απαξαίηεηα γηα ηελ εγθπξφηεηά ηνπ ζηνηρεία. Ε) Με ην άξζξν 3 παξ. 2 εδάθην ηγ ηνπ Ν 3943/2011 πξνζηέζεθε εδάθην α ζηελ παξάγξαθν 10 ηνπ άξζξνπ 21 ηνπ 2523/1997, ζχκθσλα κε ην νπνίν «ζηα αδηθήκαηα ηνπ παξφληνο λφκνπ, ρξφλνο ηέιεζεο είλαη ην ρξνληθφ δηάζηεκα απφ ηελ εκέξα θαηά ηελ νπνία γηα πξψηε θνξά φθεηιε λα ελεξγήζεη ν ππαίηηνο, κέρξη ηελ ζπκπιήξσζε ρξφλνπ αληίζηνηρνπ κε ην 1/3 ηεο θαηά πεξίπησζε πξνβιεπφκελεο πξνζεζκίαο παξαγξαθήο». Παξφκνηνπ πεξηερνκέλνπ δηάηαμε πεξηιακβάλεηαη ζην άξζξν 3 παξ. 1 εδάθην α ηνπ απηνχ σο άλσ λφκνπ 3943/2011, κε ην νπνίν πξνζηέζεθε ηειεπηαίν εδάθην ζην άξζξν 25 παξ. 1 ηνπ Ν 1882/1990 πνπ αλαθέξεηαη ζηελ κε θαηαβνιή ησλ βεβαησκέλσλ ζην δεκφζην ρξεψλ. Με ηηο λέεο απηέο δηαηάμεηο ν λνκνζέηεο πξνζδηφξηζε ηνλ ρξφλν ηέιεζεο ησλ εγθιεκάησλ ηνπ Ν 2523/1997 θαη ηνπ άξζξνπ 25 ηνπ Ν 1882/1990 σο ρξνληθφ πιαίζην, απνκαθξπλζείο ηφζν απφ ηελ ζεσξία ηεο ζπκπεξηθνξάο, φζν θαη απφ εθείλε ηνπ απνηειέζκαηνο. Καηά ηεο πξψηεο απφ ηηο πην πάλσ δηαηάμεηο, ζχκθσλα κε ηελ νπνία ηα εγθιήκαηα ηνπ Ν 2523/1997 πνπ ηεινχληαη εληφο ηνπ ρξνληθνχ πιαηζίνπ, φπσο απηφ πξνζδηνξίδεηαη απφ απηήλ, ζεσξνχληαη σο δηαξθή θαη ζπλεπψο σο απηφθσξα, πξνβάιινληαη ζεσξεηηθέο αληηξξήζεηο (βιεπ. ζρεηηθά Γ. Γεκήηξαηλα εγθιήκαηα θνξνδηαθπγήο ζει. 288 θαη επνκ.). Ζ ζπκβαηφηεηά ηεο κε ηηο δηαηάμεηο ησλ άξζξσλ 2 παξ. 1 θαη 7 παξ. 1 ηνπ Σπληάγκαηνο, ζα θξηζεί ζηελ πξάμε απφ ηα δηθαζηήξηα. Μέρξη ηελ παγίσζε ηεο ζρεηηθήο λνκνινγίαο, ε θαη επηηαγή ηεο δηάηαμεο απηήο εθαξκνγή ηεο απηφθσξεο δηαδηθαζίαο ζε πεξηπηψζεηο αθξαίαο θαη πξνθιεηηθήο θνξνδηαθπγήο, δελ κπνξεί εθ πξννηκίνπ λα απνθιεηζηεί, αθνχ ζε δηαθνξεηηθή πεξίπησζε δελ ζα δνζεί ζηα δηθαζηήξηα ε δπλαηφηεηα λα απνθαλζνχλ ζρεηηθά. Σε θάζε πάλησο πεξίπησζε, κεηά ηηο ηξνπνπνηήζεηο ηνπ Ν. 3943/2011, ζεσξνχληαη σο δηαξθή θαη ζπλεπψο απηφθσξα (ελφζσ δηαξθεί ε ηέιεζή ηνπο), ρσξίο επί ηνπ δεηήκαηνο
7 απηνχ λα κπνξνχλ λα ππάξμνπλ ζνβαξέο ζεσξεηηθέο αληηξξήζεηο, αθ ελφο κελ ην έγθιεκα ηεο δηαθξάηεζεο ηνπ Φ.Π.Α, ηνπ Φ.Κ.Δ θαη ησλ παξαθξαηνχκελσλ ή επηξξηπηφκελσλ θφξσλ, ηειψλ ή εηζθνξψλ, πνπ πξνβιέπεηαη απφ ηελ ηειεπηαία πεξίπησζε ηεο παξαγξάθνπ 1 ηνπ άξζξνπ 18 ηνπ Ν 2523/1997, φπσο ε παξάγξαθνο απηή ηζρχεη κεηά ηελ αληηθαηάζηαζή ηεο κε ηελ παξ. 2δ ηνπ άξζξνπ 2 ηνπ Ν 3943/2001( βι. Γεκήηξαηλα Δγθιήκαηα θνξνδηαθπγήο, ζειίδεο 97 θαη 299), αθ εηέξνπ δε ην έγθιεκα ηεο κε θαηαβνιήο ησλ βεβαησκέλσλ ζην δεκφζην ρξεψλ (άξζξν 25 παξ. 1 ηνπ Ν 1882/1990), ην νπνίν δηαξθεί ελφζσ ν νθεηιέηεο παξαιείπεη λα θαηαβάιιεη ηηο βεβαησκέλεο ζην δεκφζην ηακείν ιεμηπξφζεζκεο νθεηιέο ηνπ. Ζ ηειεπηαία απηή δηαπίζησζε δελ αλαηξείηαη απφ ην φηη κε ηελ ππ αξηζκ. 2/2011 απφθαζε ηεο πνηληθήο Οινκέιεηαο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, θξίζεθε φηη κεηά ηελ ηξνπνπνίεζε ηεο παξ. 7 ηνπ άξζξ. 25 κε ην άξζξ. 34 παξ. 2 ηνπ Ν. 3220/2004, σο πξνο ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ ρξφλνπ ηέιεζεο θαη ηελ παξαγξαθή ηνπ εγθιήκαηνο πνπ πξνβιέπεηαη απφ ηελ παξ. 1 ηνπ ηδίνπ άξζξνπ, εθαξκνζηέεο πιένλ είλαη νη δηαηάμεηο ηνπ Πνηληθνχ Κψδηθα, θαζφζνλ ε απφθαζε απηή εξκήλεπζε ηελ δηάηαμε ηνπ άξζξνπ 25 ηνπ Ν. 1882/90, φπσο απηή ίζρπε πξηλ απφ ηελ ηξνπνπνίεζή ηεο κε ην άξζξν 3 ηνπ Ν. 3943/2011, κε ην νπνίν πξνζδηνξίζηεθε απφ ην λνκνζέηε δηαθνξεηηθά ν ρξφλνο ηέιεζεο ηνπ εγθιήκαηνο ηεο κε θαηαβνιήο ησλ βεβαησκέλσλ ζην δεκφζην ρξεψλ, ζπλαθφινπζα δε θαη ε παξαγξαθή ηνπ. Σε ηδηαίηεξα πξνθιεηηθέο πεξηπηψζεηο δηαθξάηεζεο Φ.Π.Α θ.ι.π θαη κε θαηαβνιήο βεβαησκέλσλ ζην δεκφζην ρξεψλ (απφ νθεηιέηεο πνπ πξνηηκνχλ λα δηαηεξνχλ ζε πςειά επίπεδα ηηο ηξαπεδηθέο ηνπο θαηαζέζεηο, παξά λα εθπιεξψλνπλ ηηο πξνο ην δεκφζην ππνρξεψζεηο ηνπο, εκπαίδνληαο ηνπο ζπλεπείο θνξνινγνχκελνπο), ζηα πιαίζηα ηφζν ηεο γεληθήο φζν θαη ηεο εηδηθήο πξφιεςεο, ε εθαξκνγή ηεο απηφθσξεο δηαδηθαζίαο είλαη θαη λφκηκε θαη επηβεβιεκέλε. Όζα εθηίζεληαη ζηελ ππ αξηζκ. 4/20-9-2006 εγθχθιην παξαγγειία καο ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηεο απηφθσξεο δηαδηθαζίαο, θαζψο θαη ζηελ ππ αξηζκ. 1747/1995 Γλσκνδφηεζή καο (βι. απηήλ ζε Υπεξάζπηζε 1995 ζειίδα 1190) πνπ αλαθέξεηαη ζηελ δηαδηθαζία πξαθηηθήο πινπνίεζήο ηεο απφ ηνπο αξκφδηνπο πξνο ηνχην Δηζαγγειείο Πξσηνδηθψλ, ηζρχνπλ θαη επί ησλ απηφθσξσλ εγθιεκάησλ θνξνδηαθπγήο, ηδηαίηεξα δε εθείλσλ ηεο
8 δηαθξάηεζεο ηνπ Φ.Π.Α, Φ.Κ.Δ, παξαθξαηνχκελσλ ή επηξξηπηφκελσλ θφξσλ, ηειψλ ή εηζθνξψλ θαη ηεο κε θαηαβνιήο ησλ βεβαησκέλσλ ζην δεκφζην ρξεψλ, ε ηπρφλ δε αξλεηηθή θξίζε ησλ αξκνδίσλ Δηζαγγειέσλ Πξσηνδηθψλ σο πξνο ηελ αλαγθαηφηεηα εθαξκνγήο ηεο, πξέπεη λα ζηεξίδεηαη ζε θξηηήξηα αληηθεηκεληθά θαη λα αηηηνινγείηαη επαξθψο ( βι. θαη ηελ ππ αξηζκ.4/20-9-2006 εγθχθιην παξαγγειία καο, ζηελ νπνία θαη ζαο παξαπέκπνπκε θαηά ηα ινηπά). Ζ εθαξκνγή πάλησο ηεο δηαδηθαζίαο απηήο, δελ ελδείθλπηαη, θαηά ηελ γλψκε καο, φηαλ, πξνθεηκέλνπ πεξί ηνπ εγθιήκαηνο ηεο παξ. 1 ηνπ άξζξνπ 25 ηνπ Ν 1882/1990, ν ππαίηηνο είλαη νθεηιέηεο πνζψλ πνπ κφιηο ππεξβαίλνπλ ην ειάρηζην φξην πέξαλ ηνπ νπνίνπ ε πξάμε θαζίζηαηαη αμηφπνηλε (5.000 επξψ). Αληίζεηα, ε εθαξκνγή ηεο απηφθσξεο δηαδηθαζίαο είλαη απνιχησο επηβεβιεκέλε ζηηο πεξηπηψζεηο θαηά ηηο νπνίεο ην χςνο ηνπ δηαθξαηεζέληνο πνζνχ Φ.Π.Α, Φ.Κ.Δ, θ.ι.π, ππεξβαίλεη (ζε εηήζηα βάζε) ην πνζφ ησλ 75.000 επξψ (άξζξν 18 παξ. 1 (ελ ηέιεη) εδάθην γ ηνπ Ν 2523/1997), πέξαλ ηνπ νπνίνπ ε πξάμε θαζίζηαηαη θαθνχξγεκα, ή ην χςνο ηνπ βεβαησκέλνπ ρξένπο πνπ δελ έρεη θαηαβιεζεί, ππεξβαίλεη ην πνζφ ησλ 150.000 επξψ (άξζξν 25 παξ.1 εδάθην δ ηνπ Ν 1882/1990, φπσο απηφ ηξνπνπνηήζεθε κε ην άξζξν θαη 3 παξ. 1 ηνπ 3943/2011). Σεκεηψλεηαη φηη ε εθαξκνγή ηεο δηαδηθαζίαο απηήο ζηηο πεξηπηψζεηο ηεο θαθνπξγεκαηηθήο θνξνδηαθπγήο, κεηαμχ ησλ άιισλ απνηξέπεη θαη ηελ απνηεικάησζε ησλ ππνζέζεσλ ζηα αλαθξηηηθά γξαθεία, ελφςεη ηνπ φηη ν αλαθξηηήο είλαη ππνρξεσκέλνο εληφο ησλ πξνβιεπφκελσλ απφ ην Σχληαγκα θαη ηνλ Κ.Π.Γ πξνζεζκηψλ, λα ιάβεη ηελ απνινγία ηνπ ππφ ζπλνδεία πξνζαρζέληνο ελψπηφλ ηνπ θαηεγνξνχκελνπ, αλαθξηηηθή πξάμε ε νπνία ζηηο πεξηζζφηεξεο ησλ πεξηπηψζεσλ, είλαη ε κνλαδηθή πνπ πξέπεη λα εθηειεζηεί, ζπλήζσο δε ζεκαηνδνηεί θαη ην ηππηθφ πέξαο ηεο αλάθξηζεο, ελφςεη ηνπ φηη νη θάθεινη ησλ κελπηήξησλ αλαθνξψλ πνπ ππνβάιινληαη απφ ηα δηθαζηηθά ηκήκαηα ησλ Γ.Ο.Υ ή ησλ αξκφδησλ ζχκθσλα κε ην λφκν Διεγθηηθψλ Υπεξεζηψλ ηνπ Υπνπξγείνπ Οηθνλνκηθψλ, είλαη θαηά ην κάιινλ ή ήηηνλ πιήξεηο θαη εθηφο ειάρηζησλ εμαηξέζεσλ, δελ ρξήδνπλ ζπκπιήξσζεο κε ηελ δηελέξγεηα πνιπηειψλ θαη ρξνλνβφξσλ αλαθξηηηθψλ πξάμεσλ.
9 ΗΗΗ) Πξνθεηκέλνπ λα έρνπκε δηαξθψο ζαθή εηθφλα ησλ εξγαζηψλ θάζε Δηζαγγειίαο ζηνλ ηνκέα ηεο δίσμεο ηεο θνξνδηαθπγήο, πέξαλ ησλ ηξηκεληαίσλ πηλάθσλ πνπ ππνβάιινληαη ζε εθηέιεζε ηεο ππ αξηζκ. πξση.3712/εγθπθ.5/16-9-2009 εγθπθιίνπ καο, παξαγγέιινπκε φπσο ην ηξίην δεθαήκεξν ησλ κελψλ Σεπηεκβξίνπ, Γεθεκβξίνπ, Μαξηίνπ θαη Ηνπλίνπ εθάζηνπ έηνπο, αξρήο γελνκέλεο απφ ηνπ κελφο Γεθεκβξίνπ ηξέρνληνο έηνπο, ππνβάιινληαη ζηελ Δηζαγγειία ηνπ Αξείνπ Πάγνπ : 1) Από ηοσς διεσθύνονηες ηις Ειζαγγελίες Εθεηών, πίλαθεο νη νπνίνη ζα ζπκπεξηιακβάλνπλ: α) ηηο ππνζέζεηο (αξηζκεηηθά) ησλ θνξνινγηθψλ θαθνπξγεκάησλ ησλ άξζξσλ 17, 18 θαη 19 ηνπ Ν 2523/1997, κε εηδηθή αλαθνξά ζε θάζε θαηεγνξία ρσξηζηά, πνπ ππνβιήζεθαλ ζηελ Δηζαγγειία Δθεηψλ θαηά ην άξζξν 308 Α ηνπ Κ.Π.Γ απφ ηηο Δηζαγγειίεο Πξσηνδηθψλ ηεο αξκνδηφηεηάο ηεο θαηά ην ακέζσο πξνεγνχκελν ηξίκελν. β) ηηο ππνζέζεηο (αξηζκεηηθά) ησλ αλσηέξσ θαηεγνξηψλ πνπ πξνζδηνξίζηεθαλ, θαζψο επίζεο θαη ηηο δηθαζίκνπο ( εγγχηεξε θαη απψηεξε ) ζηηο νπνίεο πξνζδηνξίζηεθαλ, ηέινο δε ηνλ αξηζκφ ησλ ππνζέζεσλ πνπ ηπρφλ παξέκεηλαλ απξνζδηφξηζηεο. γ) ηνλ αξηζκφ ησλ ππνζέζεσλ ηεο ίδηαο θαηεγνξίαο πνπ εθδηθάζηεθαλ θαηά ην πξνεγνχκελν ηξίκελν, ηνλ αξηζκφ ησλ εθδνζεηζψλ γη απηέο θαηαδηθαζηηθψλ απνθάζεσλ, θαζψο θαη ηνλ αξηζκφ ησλ αλαβιεηηθψλ (γηα νπνηνδήπνηε ιφγν) ηνηνχησλ (κε αλαθνξά ζηελ εγγχηεξε θαη απψηεξε (εμ αλαβνιήο ) δηθάζηκν. 2) Από ηοσς διεσθύνονηες ηις Ειζαγγελίες Πρωηοδικών, πίλαθεο πνπ ζα πεξηιακβάλνπλ : α) ηνλ ζπλνιηθφ αξηζκφ( θαηά θαηεγνξία) ησλ ππνζέζεσλ θνξνδηαθπγήο ησλ άξζξσλ 17, 18 θαη 19 ηνπ Ν.2523/1997 θαη ηνπ άξζξνπ 25 ηνπ Ν 1892/1990 πνπ εηζήιζαλ ζηελ ππεξεζία ηνπο θαηά ην ακέζσο πξνεγνχκελν ηξίκελν. β) ηνλ αξηζκφ ησλ ππνζέζεσλ θνξνδηαθπγήο πνπ παξαπέκθζεθαλ ζηελ θχξηα αλάθξηζε, θαζψο επίζεο θαη ηνλ αξηζκφ ησλ αλαθξηηηθψλ δηθνγξαθηψλ επί ησλ απηψλ σο άλσ ππνζέζεσλ πνπ πεξαηψζεθαλ θαηά ην ίδην ρξνληθφ δηάζηεκα. γ) ηνλ αξηζκφ ησλ ππνζέζεσλ ησλ σο άλσ θαηεγνξηψλ πνπ εθθξεκνχλ ζηελ πξνδηθαζία. δ) ηνλ αξηζκφ ησλ ππνζέζεσλ πνπ παξαπέκθζεθαλ ζην αθξναηήξην, θαζψο επίζεο θαη ηνλ αξηζκφ απηψλ πνπ πξνζδηνξίζηεθαλ, κε αλαθνξά ζηελ εγγχηεξε θαη ηελ απψηεξε δηθάζηκν. ε)
10 αλαιπηηθά, δειαδή κε ηνλ νηθείν Α.Β.Μ θαη ηα νλνκαηεπψλπκα ησλ θαηεγνξνπκέλσλ, ηηο ππνζέζεηο πνπ αλαθέξνληαη ζηελ κε θαηαβνιή ησλ βεβαησκέλσλ ζην δεκφζην ρξεψλ ηνπ εδαθίνπ δ ηεο παξαγ.1 ηνπ άξζξνπ 25 ηνπ Ν 1882/1990 θαη ηεο δηαθξάηεζεο Φ.Π.Α., Φ.Κ.Δ. θιπ. ηνπ άξζξνπ 18 παξ. 1 (ελ ηέιεη) εδαθίνπ γ ηνπ Ν 2523/1997, ησλ ππνζέζεσλ δειαδή πνπ αθνξνχλ ζηελ κελ πξψηε πεξίπησζε νθεηιφκελν ρξεκαηηθφ πνζφ άλσ ησλ 150.000 επξψ, ζηελ δε δεχηεξε δηαθξαηεζέλ(ζε εηήζηα βάζε) πνζφ Φ.Π.Α., Φ.Κ.Δ. θιπ. κεγαιχηεξνπ ησλ 75.000 επξψ, κε αλαθνξά (ζε εηδηθή ζηήιε) εάλ γηα θάζε κηα απφ ηηο πεξηπηψζεηο απηέο αθνινπζήζεθε ε δηαδηθαζία ηνπ απηνθψξνπ ή φρη, ζη) ηνλ αξηζκφ ησλ ππνζέζεσλ θνξνδηαθπγήο πνπ εθδηθάζηεθαλ θαηά ην πξνεγνχκελν ηξίκελν, ηνλ αξηζκφ ησλ εθδνζεηζψλ γη απηέο θαηαδηθαζηηθψλ απνθάζεσλ θαζψο θαη ηνλ αξηζκφ ησλ αλαβιεηηθψλ (γηα νπνηνδήπνηε ιφγν) ηνηνχησλ, κε αλαθνξά ζηελ εγγχηεξε θαη απψηεξε (εμ αλαβνιήο) δηθάζηκν. IV) Ζ θ. Πξφεδξνο ηνπ Τξηκεινχο Σπκβνπιίνπ Δπηζεψξεζεο Γηθαζηεξίσλ Αληηπξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, πξνο ηελ νπνία θνηλνπνηείηαη ε παξνχζα, παξαθαιείηαη, εάλ ην θξίλεη ζθφπηκν, λα ελεκεξψζεη ζρεηηθψο ηνπο θ. θ. Δπηζεσξεηέο, ψζηε θαηά ηελ ελέξγεηα ηεο Δπηζεψξεζεο λα έρνπλ ππφςε ηνπο ηα αλσηέξσ. V) Οη απνδέθηεο ηεο παξνχζεο παξαθαινχληαη λα θνηλνπνηήζνπλ αληίγξαθά ηεο ζε φινπο αλεμαηξέησο ηνπο πθηζηακέλνπο ηνπο Δηζαγγειηθνχο Λεηηνπξγνχο, αιιά θαη ζηνπο πξντζηακέλνπο ησλ Γξακκαηεηψλ ησλ Δηζαγγειηψλ Δθεηψλ θαη Πξσηνδηθψλ. Ο Ανηειζαγγελέας ηοσ Αρείοσ Πάγοσ Νικόλαος Πανηελής
11 Κοινοποίηζη : 1) κ. Υποσργό Δικαιοζύνης Διαθάνειας και Ανθρώπινων Δικαιωμάηων 2) κ. Υποσργό Οικονομικών, γηα ηηο θαηά ηελ θξίζε ηνπ ελέξγεηεο ζε ζρέζε κε ηηο εκπιεθφκελεο κε ην ζέκα ππεξεζίεο ηνπ Υπνπξγείνπ Οηθνλνκηθψλ 3) κ. Πρόεδρο ηοσ Τριμελούς Σσμβοσλίοσ Επιθεώρηζης ηων Δικαζηηρίων 4) κ. Ειζαγγελέα Οικονομικού Εγκλήμαηος( ηοσ άρθροσ 17 Α ηοσ Ν 2523/1997)