ΝΕΑ ΚΑΠ ΚΑΙ ΝΕΟΙ ΑΓΡΟΤΕΣ Δρ. Αθανάσιος Σαρόπουλος
ΚΟΙΝΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ δαπανάται με τρεις διαφορετικούς τρόπους: Η εισοδηματική στήριξη των γεωργών και η στήριξη για την τήρηση βιώσιμων γεωργικών πρακτικών: καταβολή άμεσων ενισχύσεων, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται αυστηρά πρότυπα ασφάλειας των τροφίμων, προστασίας του περιβάλλοντος, υγείας και καλής μεταχείρισης των ζώων. Οι πληρωμές αυτές χρηματοδοτούνται πλήρως από την ΕΕ και ισοδυναμούν με το 70 % περίπου του προϋπολογισμού της ΚΑΠ.
ΚΟΙΝΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Τα μέτρα στήριξης της αγοράς: ενεργοποιούνται, για παράδειγμα, όταν κακές καιρικές συνθήκες αποσταθεροποιούν τις αγορές. Οι πληρωμές αυτές ισοδυναμούν με ποσοστό μικρότερο από το 10 % του προϋπολογισμού της ΚΑΠ. Τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης: μέτρα που έχουν ως σκοπό να βοηθήσουν τους γεωργούς να εκσυγχρονίσουν τις εκμεταλλεύσεις τους και να καταστούν πιο ανταγωνιστικοί, προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον, να συμβάλουν στη διαφοροποίηση των γεωργικών και μη γεωργικών δραστηριοτήτων και στη ζωτικότητα των αγροτικών κοινοτήτων. Οι πληρωμές αυτές χρηματοδοτούνται εν μέρει από τα κράτη μέλη, είναι συνήθως πολυετείς και ισοδυναμούν με το 20 % περίπου του προϋπολογισμού της ΚΑΠ.
ΕΝΕΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΟΣ Δεν χορηγούνται ενισχύσεις όταν οι γεωργικές εκτάσεις είναι κυρίως εκτάσεις διατηρούμενες σε κατάσταση κατάλληλη για βοσκή ή καλλιέργεια και στις εκτάσεις αυτές δεν ασκείται η ελάχιστη δραστηριότητα που έχει θεσπιστεί από τα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει υποχρεωτικά να καταρτίσουν έναν νέο κατάλογο επαγγελματικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που αποκλείονται από τη λήψη άμεσων ενισχύσεων (που καλύπτει οπωσδήποτε αεροδρόμια, σιδηροδρομικές υπηρεσίες, έργα υδροδότησης, κτηματομεσιτικές υπηρεσίες και μόνιμους χώρους άθλησης και αναψυχής).
ΕΝΕΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΟΣ Δεν είναι «ενεργοί» οι γεωργοί που εισέπραξαν περισσότερα από 5.000 ευρώ ως άμεσες ενισχύσεις για το προηγούμενο έτος και: α) το ετήσιο ποσό των άμεσων ενισχύσεων είναι μικρότερο από το 5% των συνολικών εσόδων που απέκτησαν από μη γεωργικές δραστηριότητες κατά το πλέον πρόσφατο οικονομικό έτος ή β) οι γεωργικές του/της δραστηριότητες είναι ασήμαντες ή γ) ο κύριος επιχειρηματικός ή εταιρικός του/της σκοπός δεν συνίσταται στην άσκηση γεωργικής δραστηριότητας.
ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ Δεν χορηγείται άμεση οικονομική ενίσχυση όταν: α) το συνολικό ποσό των άμεσων ενισχύσεων που ζητείται δεν υπερβαίνει το κατώτατο όριο των 100 400 ή β) όταν η επιλέξιμη έκταση της εκμετάλλευσης για την οποία ζητούνται άμεσες ενισχύσεις δεν υπερβαίνει τα 4 10 στρέμματα.
Κ.Α.Π. 2014-2020 Κατάργηση των ιστορικών αναφορών Για να επιτευχθεί δικαιότερη κατανομή της στήριξης, το σύστημα άμεσων ενισχύσεων της ΚΑΠ δεν θα χορηγεί πλέον κονδύλια ανά κράτος μέλος και ανά γεωργό στο κράτος μέλος με βάση ιστορικές αναφορές. Αυτό συνεπάγεται μια σαφή και πραγματική σύγκλιση των ενισχύσεων τόσο μεταξύ των κρατών μελών όσο και στο εσωτερικό τους. Τα σημερινά δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης καταργούνται την 31Δεκεμβρίου 2014
Κ.Α.Π. 2014-2020 Ελληνικό Εθνικό Ανώτατο Όριο Άμεσων Ενισχύσεων (Εκατομμύρια, σε σταθερές τιμές 2011) 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Μεταβολή % 2020 / 2013 2.217 2.063 2.039 2.015 1.991 1.969 1.947 1.947-12,18 Καθεστώς Βασικής Ενίσχυσης: έως 70% Ενίσχυση για γεωργικές πρακτικές επωφελείς για το κλίμα & το περιβάλλον (Πρασίνισμα): 30% Αναδιανεμητική ενίσχυση για τα πρώτα 30 εκτάρια: έως 30% Ενίσχυση για περιοχές με φυσικούς περιορισμούς: έως 5% Ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας: έως 2% Συνδεδεμένη στήριξη: έως 10% Εθνικό απόθεμα: 2% Πηγή: Dir. Gen. for Internal Policies, Policy Dep. B: Structural and cohesion policies, IP/B/AGRI/NT/2013_4 July 2013
ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Τα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης θα χορηγηθούν στους γεωργούς οι οποίοι θα υποβάλουν αίτηση χορήγησης δικαιωμάτων ενίσχυσης στο πλαίσιο του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης έως τις 15 Μαΐου 2015. Ο αριθμός των δικαιωμάτων ενίσχυσης που θα χορηγηθούν ανά γεωργό ισούται με τον αριθμό των επιλέξιμων στρεμμάτων που θα δηλώσει ο γεωργός για το 2015 (δε θα υπάρχουν πλέον ειδικά δικαιώματα), αλλά θα υπάρξει σύνδεση με τους δικαιούχους του συστήματος άμεσων ενισχύσεων του 2013, ώστε να αποφευχθεί η κερδοσκοπία.
ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Δε θα χορηγηθούν δικαιώματα βασικής ενίσχυσης σε όσους δε είχαν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης ή δεν εισέπραξαν άμεσες ενισχύσεις το 2013, ακόμη κι αν διαθέτουν επιλέξιμα εκτάρια το 2015. Σε αυτή την περίπτωση θα υποβάλλεται αίτηση για χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα. Εξαιρούνται όσοι: α)βάσει του καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης, δεν ενεργοποίησαν τυχόν δικαίωμα αλλά παρήγαγαν αποκλειστικά φρούτα, λαχανικά ή/και καλλιεργούν αποκλειστικά αμπελώνες, β) βάσει του καθεστώτος ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης, δεν ζήτησαν τυχόν στήριξη και διέθεταν μόνο γεωργική γη η οποία στις 30 Ιουνίου 2003 δεν ήταν σε καλές γεωργικές συνθήκες όπως προβλέπεται στο άρθρο 124 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009.
ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Εξαιρούνται όσοι: γ) ουδέποτε είχαν ή μίσθωναν δικαιώματα ενίσχυσης σύμφωνα με τον κανονισμό ( ΕΚ) αριθ. 73/2009 ή τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1782/2003 και οι οποίοι υποβάλλουν επαληθεύσιμα αποδεικτικά στοιχεία σύμφωνα με τα οποία, κατά την 15-5- 2013, επιδόθηκαν στην εκτροφή ζώων ή παρήγαγαν ή καλλιέργησαν γεωργικά προϊόντα, συμπεριλαμβα νομένης της συγκομιδής, της άμελξης, της αναπαραγωγής ζώων και της εκτροφής ζώων για γεωργική εκμετάλλευση.
ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Δυνατότητες επιλογής για τον καθορισμό του αριθμού των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης: Ο μικρότερος αριθμός σε εκτάρια μεταξύ 2013 και 2015. Περιορισμός στο 135 % ή 145 % του συνολικού αριθμού εκταρίων που δηλώθηκαν το 2009. Συντελεστής μείωσης στα επιλέξιμα εκτάρια που αποτελούνται από μόνιμους βοσκότοπους που βρίσκονται σε περιοχές με δύσκολες καιρικές συνθήκες, ιδίως λόγω υψομέτρου τους και άλλων φυσικών περιορισμών, όπως η χαμηλή ποιότητα του εδάφους, η κλίση του και η παροχή ύδατος. Αφαίρεση εκτάσεων αμπελώνων και θερμοκηπίων του 2013.
ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Περιφερειοποίηση: Εφαρμογή του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης σε περιφερειακό επίπεδο. Τα κράτη μέλη προσδιορίζουν τις περιφέρειες με αντικειμενικά και αμερόληπτα κριτήρια, όπως τα γεωπονικά και κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά τους και το περιφερειακό γεωργικό δυναμικό (βοσκότοποι καλλιεργήσιμες εκτάσεις) ή τη θεσμική ή διοικητική δομή τους και υποδιαιρούν τα εθνικά ανώτατα όρια μεταξύ των περιφερειών με αντικειμενικά και αμερόληπτα κριτήρια.
ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Εσωτερική σύγκλιση: Τα κράτη μέλη μπορούν να διασφαλίσουν ότι θα υπάρξει σταδιακή αύξηση για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις που λαμβάνουν λιγότερο από το 90% του περιφερειακού / εθνικού μέσου όρου - με την πρόσθετη εγγύηση ότι η ελάχιστη ενίσχυση για κάθε αγρότη θα φθάσει τουλάχιστον το 60% του εθνικού/ περιφερειακού μέσου όρου μέχρι το 2019. Τα ποσά που διατίθενται σε γεωργούς που λαμβάνουν περισσότερα από τον περιφερειακό/εθνικό μέσο όρο θα προσαρμοστούν αναλόγως, ενώ παράλληλα τα κράτη μέλη θα μπορούν να μειώσουν οποιεσδήποτε "απώλειες" στο 30%.
ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Η αρχική μοναδιαία αξία των δικαιωμάτων ενίσχυσης υπολογίζεται με βάση το ποσό ενίσχυσης του 2014 (ανάλογα προσαρμοσμένο στο εθνικό ανώτατο όριο της βασικής ενίσχυσης για το 2015) και τον αριθμό των δικαιωμάτων (εκτάρια) του 2015. Η μετάβαση από την αρχική μοναδιαία αξία των δικαιωμάτων ενίσχυσης στην τελική μοναδιαία αξία τους το 2019 πραγματοποι είται με ίσα βήματα αρχής γενομένης από το 2015. Το 2015, τα κράτη μέλη θα ενημερώσουν τους γεωργούς για την αξία των οικείων δικαιωμάτων ενίσχυσης όπως υπολογίζονται για κάθε έτος της περιόδου που καλύπτει ο κανονισμός.
ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Σύμφωνα με το άρθρο 24(8) του Καν. (ΕΕ) 1307/2013, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, που πληρούν τις προϋποθέσεις της πρώτης κατανομής δικαιωμάτων ενίσχυσης, σε περίπτωση πώλησης ή μίσθωσης της εκμετάλλευσής τους ή μέρους αυτής το 2015, μπορούν με συμβόλαιο υπογεγραμμένο πριν από την ημερομηνία υποβολής αιτήσεων του 2015, να μεταβιβάσουν και το δικαίωμα λήψης δικαιωμάτων ενίσχυσης σε ένα ή περισσότερους γεωργούς υπό τον όρο ότι οι αποδέκτες πληρούν τα κριτήρια του ενεργού αγρότη. Η μεταβίβαση του δικαιώματος λήψης ενίσχυσης γίνεται μόνο σε περιπτώσεις μεταβιβάσεων με γη ή ζωικό κεφάλαιο. Η μεταβίβαση του δικαιώματος λήψης ενίσχυσης μπορεί να γίνει και με συμπληρωματική πράξη σε ήδη υπάρχον συμβόλαιο.
ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΑΣΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ Με αγρονομικά κριτήρια η χώρα μπορεί να διαιρεθεί σε περιφέρεια βοσκοτόπων και περιφέρεια καλλιεργειών, η οποία μπορεί περαιτέρω να διαιρεθεί σε περιφέρεια δενδρωδών και αρόσιμων εκτάσεων. Ο διαχωρισμός βοσκοτόπων και καλλιεργειών είναι σωστός και απαραίτητος γιατί υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ της αξίας της γης, της έντασης εργασίας, του κόστους διαχείρισης και της αξίας της παραγωγής σε βοσκοτόπους και καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Ο διαχωρισμός των καλλιεργημένων εκτάσεων σε περιφέρεια δενδρώνων και περιφέρεια αρόσιμων εκτάσεων έχει το μειονέκτημα ότι στην περίπτωση αλλαγής χρήσης μεταξύ των κατηγοριών αυτών, θα υπάρχει και αλλαγή περιφέρειας, αλλά δεν επιτρέπεται μεταφορά κονδυλίων μεταξύ των περιφερειών. Αυτό δεν ισχύει σε μεγάλο βαθμό για τους βοσκότοπους που είναι δημόσιες εκτάσεις κατά 95%.
ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΑΣΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ Πηγή: Γ. Κολυβάς, ΠΑΣΕΓΕΣ, Η ΚΑΠ μετά το 2014: Σενάρια Σύγκλισης Ενισχύσεων
ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΑΣΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ Περιφέρειες Εκτάσεις (ha) Επιδότηση 2019 ( ) Μοναδιαία Αξία Δικαιώματος 2019 Πεδινές Καλλιέργειες 966.307,06 17,82% 529.201.242,81 33,55% 547,65 Ορεινές Καλλιέργειες 1.856.165,66 34,23% 746.450.212,63 47,33% 402,15 Πεδινοί Βοσκότοποι 148.531,62 2,74% 21.764.993,21 1,38% 146,53 Ορεινοί Βοσκότοποι 2.451.281,98 45,21% 279.796.921,33 17,74% 114,14 5.422.286,32 1.577.213.369,97 Περιφέρειες Εκτάσεις (ha) Επιδότηση 2019 ( ) Μοναδιαία Αξία Δικαιώματος 2019 Πεδινές Καλλιέργειες 966.307,06 17,82% 502.479.671,20 31,86% 520,00 Ορεινές Καλλιέργειες 1.856.165,66 34,23% 742.466.264,00 47,07% 400,00 Πεδινοί Βοσκότοποι 148.531,62 2,74% 25.993.033,50 1,65% 175,00 Ορεινοί Βοσκότοποι 2.451.281,98 45,21% 306.410.247,50 19,43% 125,00 5.422.286,32 1.577.349.216,20 Πηγή: Γ. Κολυβάς, ΠΑΣΕΓΕΣ, Η ΚΑΠ μετά το 2014: Σενάρια Σύγκλισης Ενισχύσεων
ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΑΣΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ Ανεξάρτητα του σεναρίου επιλογής: Θα αυξηθεί η αξία του δικαιώματος ενίσχυσης στις αυτοδιοικητικές Περιφέρειες (και Περιφερειακές Ενότητες) που η σημερινή του αξία είναι σημαντικά μικρότερη της μέσης τιμής (αντίστροφα θα μειωθεί για αυτοδιοικητικές Περιφέρειες και Περιφερειακές Ενότητες με υψηλή μέση τιμή). Θα αυξηθεί η αξία δικαιώματος παραγωγού που η σημερινή του αξία είναι σημαντικά μικρότερη της μέσης τιμής (αντίστροφα θα μειωθεί για παραγωγούς με υψηλή σημερινή μέση τιμή). Θα γίνει μετακίνηση χρημάτων μεταξύ των παραγωγών (από ότι προκύπτει οι κερδισμένοι θα είναι περισσότεροι των χαμένων).
ΒΑΣΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ - ΒΟΣΚΟΤΟΠΟΙ Ορισμός βοσκότοπου: ως «μόνιμος βοσκότοπος και μόνιμος λειμώνας», (που αναφέρο νται από κοινού ως «μόνιμος βοσκότοπος») νοείται η γη που χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη αγρωστωδών ή άλλων ποω δών κτηνοτροφικών φυτών με φυσικό τρόπο (αυτοφυή) ή με καλλιέργεια (σπαρμένα) και δεν έχει περιληφθεί στην αμειψι σπορά επί πέντε έτη ή περισσότερο μπορεί να περιλαμβάνει άλλα είδη, όπως θάμνους και/ή δένδρα που προσφέρονται για βοσκή, υπό τον όρο ότι επικρατούν τα αγρωστώδη και λοιπά ποώδη κτηνοτροφικά φυτά, καθώς και, εφόσον ληφθεί σχετική απόφαση των κρατών μελών, γη που προσφέρεται για βοσκή και εντάσσεται σε καθιερωμένες τοπικές πρακτικές όπου τα αγρωστώδη και λοιπά ποώδη κτηνοτροφικά φυτά παραδοσιακά δεν επικρατούν στις εκτάσεις βοσκής.
ΒΑΣΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ - ΒΟΣΚΟΤΟΠΟΙ Ορισμός βοσκότοπου: Χάριν ασφαλείας δικαίου, ανατίθεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ εξουσιοδότηση πράξεις που καθορίζουν τα κριτήρια προσδιορισμού της επικράτησης αγρωστωδών και λοιπών ποωδών κτηνοτροφικών φυτών και τα κριτήρια προσδιο ρισμού των καθιερωμένων τοπικών πρακτικών.
«ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ» (ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ) 1. Διατήρηση μόνιμων χορτολιβαδικών εκτάσεων, 2. Διαφοροποίηση της γεωργικής παραγωγής (κάθε αγρότης πρέπει να πραγματοποιεί τουλάχιστον 2 καλλιέργειες όταν οι αρόσιμες εκτάσεις του υπερβαίνουν τα 100 στρέμματα και τουλάχιστον 3 καλλιέργειες όταν οι αρόσιμες εκτάσεις του υπερβαίνουν τα 300 στρέμματα. Η κύρια καλλιέργεια πρέπει να καλύπτει το 75% το πολύ των αρόσιμων εκτάσεων και οι δύο κύριες καλλιέργειες το 95% το πολύ των αρόσιμων εκτάσεων). Εξαιρούνται όσες εκτάσεις χρησιμοποιούνται τουλάχιστον κατά 75% για παραγωγή χορτονομών (σπαρμένων ή αυτοφυών), είναι ακαλλιέργητες ή έχουν καλλιεργηθεί με καλλιέργειες κάτω από το νερό για σημαντικό τμήμα του έτους και είναι μικρότερες των 300 στρεμμάτων.
«ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ» 3. Διατήρηση μιας "περιοχής οικολογικής εστίασης" ίσης τουλάχιστον με το 5% των αρόσιμων εκτάσεων της εκμετάλλευσης, για εκμεταλλεύσεις με αρόσιμες εκτάσεις μεγαλύτερες των 150 στρεμμάτων Το κράτος μέλος επιλέγει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω: περιθώρια των αγρών, φράκτες, δέντρα, εκτάσεις σε αγρανάπαυση, αναβαθμίδες, χαρακτηριστικά τοπίου, ζώνες ανάσχεσης, εκτάσεις δασοφύτευσης, εκτάσεις με πρεμνοφυή δάση μικρού περίτροπου χρόνου, εκτάσεις με καλλιέργεια που έχει ικανότητες δέσμευσης του αζώτου. Το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί στο 7% μετά το 2017.
«ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ» Οικολογική ισοδυναμία: Δεν είναι υποχρεωμένοι να τηρούν τις υποχρεώσεις της «οικολογικής ενίσχυσης» όσοι ήδη εφαρμόζουν γεωργικές πρακτικές επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον και συγκεκριμένα στις ακόλουθες περιπτώσεις: Βιολογική γεωργία Γεωργοπεριβαλλοντικά μέτρα Παραδοσιακοί ελαιώνες. Η εφαρμογή της «οικολογικής ενίσχυσης» θα θέσει εκτός παραγωγής το 5 % (7 % από το 2017) των γεωργικών εκμεταλλεύσεων > 150 στρεμμάτων μειώνοντας το διατροφικό παραγωγικό της Ελλάδας. Είναι σημαντική, τουλάχιστον, η ουσιαστική εφαρμογή πρακτικών μείωσης της διάβρωσης στις επικλινές εκτάσεις (αγροδασοπονία, αναβαθμίδες) και διατήρησης της βιοποικιλότητας.
ΑΝΑΔΙΕΝΕΜΗΤΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ (ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ) Το κράτος μέλος μπορεί να διαθέσει ποσό μέχρι το 30% του εθνικού ανώτατου ορίου στα πρώτα 300 στρέμματα της κάθε εκμετάλλευσης. Το ακριβές ποσό θα προκύψει μετά από διαίρεση. Η Ελλάδα δε σκοπεύει να κάνει χρήση αυτής της ενίσχυσης γιατί θα μεταφέρει οικονομικούς πόρους από τους επαγγελματίες αγρότες στους ετεροεπαγγελματίες καλλιεργητές.
ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣ α) Ηλικία < 40 ετών κατά την υποβολή της αίτησης β) Μέχρι 5 έτη από την πρώτη εγκατάσταση στην εκμετάλλευση +25% της μέσης αξίας των δικαιωμάτων του και για ενεργοποιημένα δικαιώματα συνολικής έκτασης μέχρι 250 έως 900 στρέμματα (απόφαση κράτους μέλους) ή ετήσιο κατ αποκοπή ποσό ανά νέο γεωργό υπολογιζόμενο με τον πολλαπλασιασμό καθορισμένου αριθμού εκταρίων με αριθμητική τιμή που αντιστοιχεί στο 25 % της εθνικής μέσης ενίσχυσης ανά εκτάριο.
ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣ Σύμφωνα με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) εάν διατεθεί το 1,5 % του εθνικού φακέλου στην ενίσχυση των νέων αγροτών θα καλύψει έκταση περίπου 660.000 στρεμμάτων και εάν λάβουμε υπόψη το μέσο μέγεθος γεωργικής εκμετάλλευσης που στην Ελλάδα είναι περίπου 50 στρέμματα, τα χρήματα αυτά επαρκούν για 13.500 νέους αγρότες. Η ενίσχυση των νέων αγροτών από τις άμεσες ενισχύσεις είναι συμπληρωματική της ενίσχυσης από το γνωστό πρόγραμμα των Μέτρων Αγροτικής Ανάπτυξης που θα συνεχίσει να εφαρμόζεται (ενισχυμένο και εμπλουτισμένο) μέχρι το 2020.
ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥΣ (ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ) Οι περιοχές με φυσικούς περιορισμούς θα ορισθούν με βάση τα κριτήρια που περιγράφονται στο άρθρο 32 και στο Παράρτημα ΙΙΙ του Καν. (ΕΕ) 1305/2013 και θα μπορεί το κράτος-μέλος να επιλέγει τμήματα αυτών των περιοχών με αντικειμενικά και αμερόληπτα κριτήρια. Ορεινές περιοχές λόγω: α) της ύπαρξης πολύ δυσχερών κλιματικών συνθηκών, εξαιτίας του υψομέτρου, η επίδραση του οποίου μικραίνει σημαντικά την καλλιεργητική περίοδο β) της ύπαρξης, σε χαμηλότερο υψόμετρο, στο μεγαλύτερο τμήμα της εν λόγω περιοχής, πλαγιών με μεγάλη κλίση που καθιστούν αδύνατη τη χρήση μηχανημάτων
ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥΣ (ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ) Φυσικά ή ειδικά μειονεκτήματα τουλάχιστον στο 60% της έκτασης της περιοχής, όπως: Χαμηλή θερμοκρα σία, ξηρασία, υπερβολική υγρασία του εδάφους, περιορισμένη αποστράγγιση εδαφών, δυσμενής υφή και πετρώδες, ριζοφυϊα μικρού βάθους, έδαφος φτωχό σε χημικές ιδιότητες και απότομες πλαγιές. Δυνατότητα περιφερειοποίησης με βάση τα στοιχεία φυσικού περιορισμού και τις γεωπονικές συνθήκες. Η μοναδιαία τιμή υπολογίζεται με τη διαίρεση του επιλεγμένου ποσού από το ανώτατο εθνικό / περιφερειακό όριο (μέχρι 5 % του εθνικού φακέλου) με τα επιλέξιμα εκτάρια.
ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΣΤΗΡΙΞΗ (ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ) Μέχρι το 8% του εθνικού ανώτατου ορίου: Σιτηρά, ελαιούχοι σπόροι, λινάρι, κάνναβη, ρύζι, καρποί με κέλυφος, άμυλο πατάτας, γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, σπόροι, κρέας αιγοπροβάτων, βόειο κρέας, ελαιόλαδο, μεταξοσκώληκες, αποξηραμένη χορτονομή, λυκίσκος, ζαχαρότευτλα, ζαχαροκάλαμο και κιχώριο, οπωροκηπευτικά, δασύλλια περιοδικής υλοτόμησης Μέχρι το 2% του εθνικού ανώτατου ορίου: Πρωτεϊνούχες καλλιέργειες και όσπρια
ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΣΤΗΡΙΞΗ Για να αντιμετωπιστούν ενδεχόμενα αρνητικά αποτελέσματα της εσωτερικής σύγκλισης για συγκεκριμένους τομείς σε ορισμένες περιφέρειες καθώς και για όσους κτηνοτρόφους διέθεταν ειδικά δικαιώματα. Η συνδεδεμένη στήριξη μπορεί να χορηγηθεί μόνο στον βαθμό που απαιτείται για τη δημιουργία κινήτρου για τη διατήρηση των τρεχόντων επιπέδων παραγωγής στις περιοχές αυτές. Η συνδεδεμένη στήριξη λαμβάνει τη μορφή ετήσιας ενίσχυσης, χορηγείται εντός καθορισμένων ποσοτικών ορίων και βασίζεται σε καθορισμένες περιοχές και αποδόσεις ή σε σταθερό αριθμό ζώων.
ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΣΤΗΡΙΞΗ Σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ πιθανόν να δοθεί συνδεδεμένη στήριξη σε: 1. Κτηνοτρόφους με ειδικά δικαιώματα για περίπου 120.000 μονάδες μεγάλων ζώων (ΜΜΖ) με εκτιμώμενο συνολικό ποσό 24 εκατ. 2. Παραγωγούς οσπρίων ή κτηνοτροφικών ψυχανθών για μία έκταση 1.000.000 στρεμμάτων με ενίσχυση περίπου 15 / στρέμμα και εκτιμώμενο συνολικό ποσό 15 εκατ. 3. Η συνδεδεμένη στήριξη στη ζωική παραγωγή θα μπορούσε να διαμορφωθεί στα 80 εκατ.
ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΜΙΚΡΩΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΝ (ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ) Απλουστευμένο καθεστώς για εκμεταλλεύσεις ανεξαρτήτως μεγέθους που αντικαθιστά όλες τις παραπάνω ενισχύσεις εάν το επιθυμούν (πιθανόν να ενταχθούν περίπου 350.000, δηλ. οι μισές γεωργικές εκμεταλλεύσεις στην Ελλάδα). Στο καθεστώς μικρών εκμεταλλεύσεων δεν εφαρμόζεται το «πρασίνισμα» και η πολλαπλή συμμόρφωση έχει λιγότερο αυστηρές υποχρεώσεις χωρίς ελέγχους. Η ετήσια ενίσχυση κυμαίνεται από 500 μέχρι 1.250 ευρώ. Τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέξουν τη μέθοδο που προτιμούν μεταξύ διαφόρων μεθόδων υπολογισμού της ετήσιας ενίσχυσης, όπως εκείνη σύμφωνα με την οποία οι γεωργοί λαμβάνουν απλώς το ποσό που έτσι κι αλλιώς θα τους αναλογούσε. Αυτόματη ένταξη το 2015 και προαιρετική απένταξη (έως 15-10- 2015) στη συνέχεια.
ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ Στα πλαίσια της ορθής εκτέλεσης του προϋπολογισμού της Κ.Γ.Π. προβλέπεται η προσαρμογή της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης στην προϋπολογισθείσα με οριζόντια απομείωση των ενισχύσεων. Για οποιαδήποτε μελλοντική μείωση των ετήσιων άμεσων ενισχύσεων στο πλαίσιο της δημοσιονομικής πειθαρχίας (δηλαδή όταν οι εκτιμήσεις για τις ενισχύσεις είναι υψηλότερες από τον διαθέσιμο προϋπολογισμό για τον πρώτο πυλώνα) θα εφαρμόζεται ένα κατώτατο όριο 2.000 ευρώ. Με άλλα λόγια, η μείωση ΔΕΝ θα εφαρμόζεται στα πρώτα 2.000 ευρώ της άμεσης ενίσχυσης για κάθε γεωργό. Για το έτος 2014 αποφασίσθηκε η δημοσιονομική πειθαρχία να είναι της τάξης του 2,45 %.
Ευχαριστώ