ΚΛΑΔΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Ιούνιος 2011 Πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια ιδιωτική εκπαίδευση Ιούνιος 2012
Τίτλος σειράς: Κλαδικές Στοχεύσεις Τίτλος έκδοσης: Πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια ιδιωτική εκπαίδευση Copyright 2012, ΣΤΟΧΑΣΙΣ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Α.Ε. Αλεξανδρουπόλεως 25, Αθήνα 11527 Τηλ.: 210 747 5830-38, 210 747 5200, 210 747 5218 Fax: 210 747 5839 info@stochasis.com www.stochasis.com Απαγορεύεται η με κάθε μηχανικό, ηλεκτρονικό ή άλλο μέσο αντιγραφή, αναπαραγωγή ή ανατύπωση του παρόντος, η μετάφραση, διασκευή ή τροποποίηση αυτού, η θέση σε κυκλοφορία του πρωτοτύπου ή αντιτύπων του και γενικά η με οποιαδήποτε τρόπο δημοσίευσή του, εν όλω ή εν μέρει, χωρίς την άδεια των δημιουργών του (Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας). 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΥΝΟΨΗ.. 5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ. 7 1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙEΣ 8 1.1 Ορισμός του κλάδου... 9 1.2 Βασικά στοιχεία πρωτοβάθμιαςδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.. 10 1.3 Βασικά χαρακτηριστικά.. 11 2. ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ... 12 2.1 Κρατικός έλεγχος στην ιδιωτική εκπαίδευση 13 2.2 Νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας. 14 3. ΖΗΤΗΣΗ.. 15 3.1. Προσδιοριστικοί παράγοντες ζήτησης 16 3.2 Προβολές πληθυσμού (2015-2060)... 17 3.3 Δαπάνες νοικοκυριών για την εκπαίδευση βάση εισοδήματος. 18 3.4 Μαθητικός πληθυσμός πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.. 19 4. ΠΡΟΣΦΟΡΑ.... 21 4.1 Εξέλιξη αριθμού ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων 23 4.2 Σχολικές μονάδες και διδακτικό προσωπικό 24 4.3 Δείκτες. 26 4.4 Κατανομή ανά περιφέρεια: πρωτοβάθμια δευτεροβάθμια εκπαίδευση 27 4.5 Τα μεγαλύτερα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια.. 29 4.6 Τα μεγαλύτερα ξένα εκπαιδευτήρια.. 31 4.7 Χρηματοοικονομικοί δείκτες του κλάδου 32 5. ΑΓΟΡΑ.. 38 5.1 Μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας ιδιωτικής εκπαίδευσης.. 39 5.2 Μαθητές ιδιωτικών σχολείων ανά περιφέρεια.. 40 5.3 Εξέλιξη κύκλου εργασιών των μεγαλύτερων ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων. 41 5.4 Μέγεθος της εγχώριας αγοράς... 42 5.5 Οι πέντε δυνάμεις του Porter.. 44 6. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ... 47 6.1 Γενικά χαρακτηριστικά.. 48 6.2 Ιδιωτικές δαπάνες για εκπαίδευση. 50 6.3 Κατηγοριοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων α βάθμιας και β βάθμιας εκπαίδευσης. 51 6.4 Κόστος εκπαίδευσης.. 52 6.5 Μαθητικός πληθυσμός στις χώρες της ΕΕ-27.. 53 6.6 Ιδιωτική εκπαίδευση στις ΗΠΑ 54 7. ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ... 55 7.1 SWOT ανάλυση..... 56 7.2 Προοπτικές Συμπεράσματα.. 57 3
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 58 Χρηματοοικονομικοί δείκτες των κυριοτέρων εταιριών του κλάδου. 58 Α. Δείκτες κεφαλαιακής διάρθρωσης και χρημ/κής μόχλευσης. 59 Β. Δείκτες ρευστότητας... 69 Γ. Δείκτες δραστηριότητας... 73 Δ. Δείκτες απόδοσης.. 81 Τύποι χρηματοοικονομικών δεικτών. 89 ΠΗΓΕΣ & ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.. 90 4
ΣΥΝΟΨΗ Μέγεθος αγοράς Η αγορά πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας ιδιωτικής εκπαίδευσης ανήλθε σε 328 εκ. για το έτος 2011, σημειώνοντας μείωση 5,5% σε σχέση με το 2010, με το μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής να διαμορφώνεται θετικός (2,7%), τη χρονική περίοδο 2007-2011. Εκτιμάται ότι, ο κλάδος θα παρουσιάσει μείωση το 2012, η οποία θα διαμορφωθεί σε επίπεδα της τάξης του 5% και θα περιοριστεί το 2013 σε 2% - 4%. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων του κλάδου, από το 2014 θα υπάρξουν τάσεις σταθεροποίησης της αγοράς. Ζήτηση Οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση των υπηρεσιών του κλάδου είναι: οι οικονομικές συνθήκες οι συνθήκες στη δημόσια παιδεία η φήμη των εκπαιδευτηρίων. Προσφορά Στην Ελλάδα λειτουργούν 1.029 μονάδες ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (7,0% των συνολικών εκπαιδευτηρίων), εκ των οποίων το 80% περίπου είναι νηπιαγωγεία και δημοτικά. Τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια απορροφούν το 6,6% του συνόλου των μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Το 60% περίπου των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης συγκεντρώνεται στην Αττική και στη Δυτική Μακεδονία. 5
ΣΥΝΟΨΗ Ανταγωνισμός Ευρωπαϊκή Ένωση Ο ανταγωνισμός στον κλάδο είναι έντονος, δεδομένου ότι τα εκπαιδευτήρια επιδιώκουν την αύξηση του μεριδίου τους σε μια αγορά, όπου ο αριθμός των μαθητών δεν εμφανίζει σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να εστιάζεται στο ύψος των διδάκτρων και στην παροχή επιπλέον εκπαιδευτικών, αθλητικών, κλπ υπηρεσιών. Η ένταση του ανταγωνισμού αυξάνεται στις περιοχές όπου βρίσκονται συγκεντρωμένα πολλά ιδιωτικά σχολεία που εξυπηρετούν τις οικονομικά εύρωστες περιοχές. Η «φήμη» ορισμένων εκπαιδευτηρίων παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιλογή των γονέων. Στην ΕΕ, πάνω από το 90% των μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης φοιτούν σε δημόσια σχολεία ή σε ιδιωτικά τα οποία ανήκουν σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς (πχ Εκκλησία), με εξαίρεση την Ελλάδα και το Ην. Βασίλειο. Το ετήσιο κόστος εκπαίδευσης ανά μαθητή για όλες της βαθμίδες διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα. Ο μέσος όρος διαμορφώνεται περίπου σε 5.750. 6
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα μελέτη εκπονήθηκε από τη ΣΤΟΧΑΣΙΣ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων ΑΕ, με σκοπό να αποτυπώσει την υφιστάμενη κατάσταση της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Ιδιωτικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα και να εξετάσει τις προοπτικές της, δίνοντας έμφαση και σε στοιχεία της διεθνούς αγοράς. Αναλυτικότερα, παραθέτονται στοιχεία για την αγορά Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Ιδιωτικής Εκπαίδευσης, που αφορούν στα γενικά χαρακτηριστικά τους, στη ζήτηση, στην προσφορά και στο μέγεθος τους. Στη συνέχεια, η μελέτη δίνει έμφαση σε δεδομένα της διεθνούς αγοράς. Τέλος, ακολουθούν τα συμπεράσματα, οι προοπτικές και το παράρτημα με επιλεγμένους χρηματοοικονομικούς δείκτες των κυριοτέρων επιχειρήσεων. Η μελέτη στηρίχθηκε σε στοιχεία που προέκυψαν από πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές πληροφόρησης. Ευχαριστούμε τα στελέχη των επιχειρήσεων που συνέβαλαν ουσιαστικά στη διαμόρφωση της καλύτερης «εικόνας» της αγοράς, μέσω των στοιχείων που μας έδωσαν, αλλά και των απόψεων που εξέφρασαν. 7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 8
1.1 Ορισμός κλάδου Οι βαθμίδες της εκπαίδευσης κατηγοριοποιούνται* ως εξής: ISCED 0 Προσχολική εκπαίδευση Νηπιαγωγείο (5 ετών) ISCED 1 ISCED 2 Πρωτοβάθμια Κατώτερη δευτεροβάθμια ή γυμνασιακή Δημοτικό σχολείο (6-12 ετών) Γυμνάσιο (12-15 ετών) Εξεταζόμενες βαθμίδες ISCED 3 Ανώτερη δευτεροβάθμια ή λυκειακή Γενικό - επαγγελματικό Λύκειο, Επαγγελματικές σχολές (12-18 ετών) ISCED 4 Μεταδευτεροβάθμια ή μη τριτοβάθμια ISCED 5* Α στάδιο τριτοβάθμιας ISCED 6*** Β στάδιο τριτοβάθμιας Στην Ελλάδα, υποχρεωτική εκπαίδευση θεωρούνται το νηπιαγωγείο, το δημοτικό σχολείο και το γυμνάσιο. Το Λύκειο και η τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι προαιρετικά. * Αφορά στη διεθνή ταξινόμηση της UNESCO για την εκπαίδευση 9
1.2 Βασικά στοιχεία πρωτοβάθμιας-δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Στοιχεία 2010-2011 Μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης 801.101 Μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 691.556 Ποσοστά μαθητών ιδιωτικών σχολείων 6,6% Σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης 11.444 Σχολικές μονάδες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 3.345 Ποσοστό ιδιωτικών σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Διδακτικό προσωπικό πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης 79.281 Διδακτικό προσωπικό δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 86.795 Διδακτικό προσωπικό ιδιωτικών σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ποσοστό διδακτικού προσωπικού ιδιωτικών σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Ελλάδος: www.oiele.gr Σύνδεσμος Ιδρυτών Ελληνικών Ιδιωτικών Εκπαιδευτήριων: www.privateschools.gr 7,0% 8.874 5,3% Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ 10
1.3 Βασικά χαρακτηριστικά Στην Ελλάδα, στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, καθώς και στην προσχολική εκπαίδευση δραστηριοποιούνται τόσο δημόσια σχολεία, τα οποία χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό, όσο και ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, όπου τα δίδακτρα καταβάλλονται από τους γονείς. Τα περισσότερα ιδιωτικά σχολεία στην Ελλάδα λειτουργούν ως ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες είναι οικογενειακές. Αντίθετα, τα αντίστοιχα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια του εξωτερικού ανήκουν σε κοινωφελή ιδρύματα ή στην εκκλησία και επιδοτούνται σε μεγάλο βαθμό από το κράτος. Το μεγαλύτερο ποσοστό του συνόλου του μαθητικού πληθυσμού πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας τυπικής εκπαίδευσης (93%-94%) φοιτά σε δημόσια σχολεία. Σχεδόν το 70% των ιδιωτικών σχολείων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης βρίσκεται συγκεντρωμένο στην Αττική και στην Κεντρική Μακεδονία. Η ανάπτυξη των ιδιωτικών εκπαιδευτήριων τα τελευταία χρόνια οφείλεται κυρίως στις αδυναμίες του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος και στην ένταξη των νηπιαγωγείων στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης υποχρεούνται να ακολουθούν συγκεκριμένα προγράμματα σπουδών, τα οποία ορίζονται από το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων και είναι κοινά ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για δημόσια ή ιδιωτικά. Ωστόσο, τα προγράμματα σπουδών των ιδιωτικών σχολείων συνήθως εμπλουτίζονται με επιπλέον βιβλία, μαθήματα, ξένες γλώσσες, αθλητικές δραστηριότητες, κλπ. 11
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ 12
2.1 Κρατικός έλεγχος στην ιδιωτική εκπαίδευση Βάσει του Συντάγματος, η εκπαίδευση θεωρείται «βασική αποστολή του Κράτους». Οι προϋποθέσεις και οι όροι χορήγησης άδειας για την ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων ορίζονται από το Νόμο. Το ελληνικό κράτος ασκεί έντονη παρέμβαση τόσο στην ίδρυση, όσο και στη λειτουργία των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων. Τα ιδιωτικά σχολεία υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων (ΥΠΔΒΜΘ) και οφείλουν να ακολουθούν το ίδιο πρόγραμμα με τα δημόσια σχολεία. Ωστόσο, υπάρχουν εξαιρέσεις για ειδικές περιπτώσεις εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Οι προϋποθέσεις ίδρυσης ιδιωτικών σχολείων αφορούν τρείς κατηγορίες κριτηρίων : α. Χαρακτηριστικά των ιδιοκτητών β. Εγκαταστάσεις και υποδομές γ. Εκπαιδευτικό περιεχόμενο Στην Ελλάδα, λειτουργούν και ξένα ιδιωτικά σχολεία. Τα σχολεία αυτά ιδρύονται από αλλοδαπούς ή από κάποια δημόσια αρχή ξένων κρατών και χωρίζονται σε τρείς κατηγορίες ανάλογα το πρόγραμμα σπουδών που ακολουθούν: α. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα αλλοδαπής χώρας: απευθύνονται σε αλλοδαπούς, κάτοικους Ελλάδος. β. Ελληνικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα: απευθύνονται σε ημεδαπούς. γ. Μεικτό εκπαιδευτικό πρόγραμμα: απευθύνονται σε ημεδαπούς και αλλοδαπούς. 13
2.2 Νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας Τα ιδιωτικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης διέπονται από τις διατάξεις του Ν.682/77 «Περί ιδιωτικών σχολείων γενικής εκπαιδεύσεως και σχολικών οικοτροφείων». Ο συγκεκριμένος νόμος προβλέπει : τους όρους ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών σχολείων τα προσόντα των ιδρυτών (επαγγελματικά και ακαδημαϊκά) τις προϋποθέσεις που πρέπει να τηρούν οι χώροι στέγασης τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις των μαθητών την απόκτηση τίτλου σπουδών την υπηρεσιακή κατάσταση του εκπαιδευτικού προσωπικού Οι Ν.2986/02 και Ν.3848/10 ορίζουν το καθεστώς των εργασιακών σχέσεων στα ιδιωτικά σχολεία. Η κρατική παρέμβαση όσον αφορά στην υπηρεσιακή κατάσταση των εκπαιδευτικών προβλέπει: τις προσλήψεις ή/και απολύσεις του εκπαιδευτικού προσωπικού τα ωράρια εργασίας τις προαγωγές Τους τελευταίους μήνες γίνεται διαμάχη με αφορμή το Ν.4024/2011 (Ενιαίο Μισθολόγιο), οι διατάξεις του οποίου αφορούν στην εξέλιξη και στο ύψος των αποδοχών των εκπαιδευτικών. Ενώ το ενιαίο μισθολόγιο αφορά σε δημοσίους υπαλλήλους, υπάρχει διαφωνία μεταξύ συνδέσμων του κλάδου για την εφαρμογή του και στο μισθολόγιο ιδιωτικών εκπαιδευτικών. Σημειώνεται ότι, εξακολουθείτε να υπάρχει ασάφεια όσον αφορά στο κατά πόσο οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί υπάγονται στο Ενιαίο Μισθολόγιο. 14
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΖΗΤΗΣΗ 15
3.1 Προσδιοριστικοί παράγοντες ζήτησης Οικονομικές συνθήκες Η ύφεση, η αύξηση της ανεργίας, καθώς και η αύξηση της φορολογίας έχουν οδηγήσει σε μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και της ιδιωτικής κατανάλωσης, γεγονός που επηρεάζει κατ επέκταση την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια ιδιωτική εκπαίδευση. Το ύψος των διδάκτρων αποτελεί επίσης κύριο παράγοντα που καθορίζουν τη ζήτηση. Δημόσια παιδεία Κοινωνικοί παράγοντες Η ζήτηση για ιδιωτική εκπαίδευση έχει άμεση σχέση με τις συνθήκες λειτουργίας και τις ελλείψεις της δημόσιας. Αρκετοί γονείς αναζητούν πιο σύγχρονες υποδομές, στενή παρακολούθηση των μαθητών, καλύτερη οργάνωση, ποικιλία εξωσχολικών δραστηριοτήτων, εμπλουτισμένο διδακτικό πρόγραμμα, μη-απώλεια διδακτικών ωρών λόγω απεργιών, μεγαλύτερη ασφάλεια και ευνοϊκά ωράρια για εργαζόμενους γονείς, μεταφορά των μαθητών, κλπ. Ορισμένες οικογένειες θεωρούν την ιδιωτική εκπαίδευση ζήτημα κοινωνικού «status». Τα ιδιωτικά σχολεία ικανοποιούν την ανάγκη για κοινωνική προβολή. Επιπλέον, αρκετοί γονείς θεωρούν πως τα υψηλά ποσοστά μεταναστών στα δημόσια σχολεία ύποβαθμίζουν τη μαθησιακή διαδικασία, σε σύγκριση με τα ιδιωτικά σχολεία όπου τα ποσοστά παιδιών μεταναστών είναι μικρά. Ειδικοί παράγοντες Τα ξένα ιδιωτικά σχολεία εξυπηρετούν συγκεκριμένες ομάδες πολιτών που διαμένουν στην χώρα και επιθυμούν να στέλνουν τα παιδιά τους. 16
3.2 Προβολές πληθυσμού (2015-2060) Προβλέπεται αύξηση του πληθυσμού ηλικίας από 0-14 ετών μέχρι το 2025 και στη συνέχεια σταδιακή μείωσή του μέχρι το 2060, όπου εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα επίπεδα του 2015. Προβολές πληθυσμού ηλικιακής ομάδας 0-14 ετών 620.000 600.000 580.000 591.091 596.365 560.000 540.000 520.000 500.000 535.664 554.070 523.428 513.328 520.183 536.475 543.659 533.194 480.000 460.000 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 2055 2060 Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ 17
3.3 Δαπάνες νοικοκυριών για την εκπαίδευση βάση εισοδήματος Προσδιοριστικός παράγοντας το εισόδημα για τις δαπάνες πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Μ.Ο. που περιλαμβάνει και νοικοκυριά χωρίς παιδιά). Κατηγορία δαπανών Προσχολική και πρωτοβάθμια εκπαίδευση* Δευτεροβάθμια εκπαίδευση* Νοικοκυριά αστικών περιοχών με μηνιαίο συνολικό εισόδημα μέχρι 750 751-1100 1101-1450 1451-1800 1801-2200 2201-2800 2801-3500 3501και άνω 0,14 1,95 2,07 4,73 11,70 16,94 20,83 43,05 2,61 4,62 11,00 22,10 21,24 37,79 37,55 96,63 Κατηγορία δαπανών Προσχολική και πρωτοβάθμια εκπαίδευση* Δευτεροβάθμια εκπαίδευση* Νοικοκυριά αγροτικών περιοχών με μηνιαίο συνολικό εισόδημα μέχρι 750 751-1100 1101-1450 1451-1800 1801-2200 2201-2800 2801-3500 3501 και άνω 0,00 0,55 3,46 2,44 6,23 9,74 10,64 15,85 0,00 2,67 13,01 6,95 12,53 14,78 22,41 24,13 * Αξία σε ευρώ Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία 2008) 18
3.4 Μαθητικός πληθυσμός πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ΜΑΘΗΤΕΣ 2008/2009 2009/2010 % Δ2009/2010- % Δ2011/2010- % Δ2012/2011-2010/2011 2011/2012 2008/2009 2009/2010 2010/2009 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΑ 156.629 157.908 0,8 165.321 4,7 164.790-0,3 Δημόσια 147.141 146.250-0,6 153.205 4,8 153.198-0,005 Ιδιωτικά 9.488 11.658 22,9 12.116 3,9 11.592-4,3 % Ιδιωτικής 6,1 7,4-7,3-7,0 - ΔΗΜΟΤΙΚΑ 635.804 633.406-0,4 635.780 0,4 633.590-0,3 Δημόσια 589.198 587.383-0,3 590.941 0,6 590.378-0,1 Ιδιωτικά 46.606 46.023-1,3 44.839-2,6 43.212-3,6 % Ιδιωτικής 7,3 7,3-7,1-6,8% - ΓΥΜΝΑΣΙΑ 340.580 335.602-1,5 330.800-1,4 M.Δ. M.Δ. Δημόσια 321.590 317.455-1,3 313.473-1,3 M.Δ. M.Δ. Ιδιωτικά 18.990 18.147-4,4 17.327-4,5 M.Δ. M.Δ. % Ιδιωτικής 5,6 5,4-5,2 - M.Δ. M.Δ. ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ 240.384 248.927 3,6 245.947-1,2 M.Δ. M.Δ. Δημόσια 224.119 232.043 3,5 229.929-0,9 M.Δ. M.Δ. Ιδιωτικά 16.265 16.884 3,8 16.018-5,1 M.Δ. M.Δ. % Ιδιωτικής 6,8 6,8-6,5 - M.Δ. M.Δ. ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 1.373.397 1.375.843 0,2 1.377.848 0,1 M.Δ. M.Δ. Δημόσια 1.282.048 1.283.131 0,1 1.287.548 0,3 M.Δ. M.Δ. Ιδιωτικά 91.349 92.712 1,5 90.300-2,6 M.Δ. M.Δ. % Ιδιωτικής 6,7 6,7-6,6 - M.Δ. M.Δ. Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία Ιούνιος 2012) 19
3.4 Μαθητικός πληθυσμός πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Οι μαθητές που φοιτούν σε ιδιωτικά εκπαιδευτήρια αποτελούν το 6,6% του συνόλου των μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Κατανομή μαθητών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (2010-2011) 56.955 (7,2%) Κατανομή μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (2010-2011) 33.345 (5,9%) Δημόσια Ιδιωτική 744.146 (92,8%) 543.402 (94,1%) Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ 20
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΠΡΟΣΦΟΡΑ 21
Μεθοδολογία Στην παρουσίαση των εταιρειών που ακολουθεί (κεφ. 4.6), έχουν επιλεγεί οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας ιδιωτικής εκπαίδευσης, με κύκλο εργασιών άνω των 2εκ. για το έτος 2011. Στη χρηματοοικονομική ανάλυση των μεγαλύτερων εταιριών του κλάδου, για το έτος 2011, δεν περιλαμβάνεται η εταιρία ΑΥΓΟΥΛΕΑ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ Α.Ε., διότι δεν έχει δημοσιεύσει ισολογισμό έως την ημερομηνία ολοκλήρωσης της μελέτης. Στο Παράρτημα της μελέτης αναφέρονται αναλυτικά οι χρηματοοικονομικοί δείκτες για καθεμία από τις εταιρείες που παρουσιάζονται (κεφ. 4.6) και αναλύονται κλαδικά (κεφ. 4.8) στο παρόν κεφάλαιο. Σημειώνεται ότι, στην παρουσίαση των εταιρειών που ακολουθεί (κεφ. 4.6), οι βαθμίδες αναγράφονται με τις παρακάτω συντομογραφίες: ΠΣ: Παιδικός σταθμός Ν: Νηπιαγωγείο Δ: Δημοτικό Γ: Γυμνάσιο Λ: Λύκειο ΙΒ: International Baccalaureate (Διεθνές Απολυτήριο) 22
4.1 Εξέλιξη αριθμού ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων Ραγδαία η αύξηση του αριθμού των ιδιωτικών νηπιαγωγείων από το 2008 και έπειτα, σε σχέση με τις υπόλοιπες βαθμίδες εκπαίδευσης. 500 450 400 Εξέλιξη αριθμού μονάδων ιδιωτικών σχολείων 403 449 474 350 300 250 200 150 100 50 0 386 389 384 383 380 378 373 369 142 116 113 110 113 116 118 118 104 98 89 100 102 115 120 108 108 107 106 85 87 90 92 94 104 95 103 105 103 105 366 268 362 369 355 Νηπιαγωγεία Δημοτικά Γυμνάσια Λύκεια Από το Σεπτέμβριο 2008, βάσει Νόμου, η φοίτηση στο νηπιαγωγείο καθίσταται υποχρεωτική. Δικαίωμα εγγραφής στην πρώτη δημοτικού έχουν πλέον μόνο τα παιδιά που έχουν φοιτήσει σε νηπιαγωγεία αδειοδοτημένα από το Υπουργείο Παιδείας. Λόγω της έλλειψης υποδομών στα δημόσια σχολεία, δικαιολογείται και η μεγάλη αύξηση των νηπιαγωγείων στον ιδιωτικό τομέα. Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ 23
4.2 Σχολικές μονάδες και διδακτικό προσωπικό ΣΧΟΛΕΙΑ 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12 ΜΟΝΑΔΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΜΟΝΑΔΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΜΟΝΑΔΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΜΟΝΑΔΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΑ 5.965 13.097 6.103 13.488 6.067 13.496 5.921 13.411 Δημόσια 5.697 12.591 5.700 12.819 5.618 12.753 5.447 12.708 Ιδιωτικά 268 509 403 669 449 743 474 703 % Ιδιωτικής 4,5 3,9 6,6 5 7,4 5,5 8,0 5,2 ΔΗΜΟΤΙΚΑ 5.519 62.502 5.460 64.268 5.377 65.785 4.775 63.592 Δημόσια 5.193 58.617 5.098 60.276 5.008 61.765 4.420 59.782 Ιδιωτικά 366 3.885 362 3.992 369 4.020 355 3.810 % Ιδιωτικής 6,6 6,2 6,6 6,2 6,9 6,1 7,4 6,0 ΓΥΜΝΑΣΙΑ 1.967 41.174 1.980 41.865 1.970 40.788 M.Δ. M.Δ. Δημόσια 1.859 39.034 1.873 39.529 1.864 38.553 M.Δ. M.Δ. Ιδιωτικά 108 2.140 107 2.336 106 2.235 M.Δ. M.Δ. % Ιδιωτικής 5,5 5,2 5,4 5,5 5,4 5,5 M.Δ. M.Δ. ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ 1.384 26.548 1.368 27.548 1.375 26.568 M.Δ. M.Δ. Δημόσια 1.279 24.852 1.265 25.616 1.270 24.692 M.Δ. M.Δ. Ιδιωτικά 105 1.696 103 1.932 105 1.876 M.Δ. M.Δ. % Ιδιωτικής 7,6 6,4 7,5 7 7,6 7,1 M.Δ. M.Δ. ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 14.835 143.321 14.911 147.169 14.789 146.637 M.Δ. M.Δ. Δημόσια 14.028 135.094 13.936 138.240 13.760 137.763 M.Δ. M.Δ. Ιδιωτικά 847 8.230 975 8.929 1.029 8.874 M.Δ. M.Δ. % Ιδιωτικής 5,70% 5,70% 6,50% 6,10% 7,00% 6,10% M.Δ. M.Δ. Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία Ιούνιος 2012) 24
4.2 Σχολικές μονάδες και διδακτικό προσωπικό To 45% του συνόλου των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης απασχολείται στα δημοτικά σχολεία. 7.000 6.000 5.000 4.000 Αριθμός σχολικών μονάδων 2010-2011 449 369 70.000 60.000 50.000 40.000 Κατανομή εκπαιδευτικών 2010-2011 4.020 2.235 3.000 2.000 1.000 0 105 1.270 ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ 106 1.864 ΓΥΜΝΑΣΙΑ 5.008 ΔΗΜΟΤΙΚΑ 5.618 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΑ Ιδιωτικά Δημόσια 30.000 20.000 10.000 0 1.876 24.692 ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ 38.553 ΓΥΜΝΑΣΙΑ 61.765 ΔΗΜΟΤΙΚΑ 743 12.753 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΑ Αναλογία εκπαιδευτικών ανά σχολική μονάδα (2010-2011) Δείκτης Ιδιωτικά Δημόσια Γενικά Λύκεια 17,9 19,4 Γυμνάσια 21,1 20,7 Δημοτικά 10,9 12,3 Νηπιαγωγεία 1,7 2,3 Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ 25
4.3 Δείκτες Βάσει των ενοτήτων 3.4 και 4.2, προκύπτει ότι τα δημόσια σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης διαθέτουν περισσότερους μαθητές, αλλά και περισσότερο προσωπικό από τα ιδιωτικά. Στα ιδιωτικά προκύπτει ότι κάθε εκπαιδευτικός είναι υπεύθυνος για έναν επιπλέον μαθητή. Το γεγονός αυτό οφείλεται εν πολλοίς στο ότι, υπάρχουν πολλά μικρού μεγέθους σχολεία στην επαρχία. Δείκτης Ιδιωτικά Δημόσια Μαθητές ανά σχολική μονάδα Εκπαιδευτικοί ανά σχολική μονάδα 87,8 93,6 8,6 10,0 Μαθητές ανά εκπαιδευτικό 10,2 9,3 Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ 26
4.4 Κατανομή ανά περιφέρεια: πρωτοβάθμια δευτεροβάθμια εκπαίδευση Τα περισσότερα ιδιωτικά νηπιαγωγεία δραστηριοποιούνται στην Αττική και στην Κεν. Μακεδονία. Το υψηλό ποσοστό ιδιωτικών δημοτικών στην περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης, οφείλεται στα μειονοτικά σχολεία της περιοχής. Κατανομή ιδιωτικών νηπιαγωγείων ανά περιφέρεια (2010/11) 3% 5% 2% ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ & ΘΡΑΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Κατανομή ιδιωτικών δημοτικών ανά περιφέρεια (2010/11) 1% 1% 15% ΘΕΣΣΑΛΙΑ 2% ΗΠΕΙΡΟΣ 31% 8% ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ 45% 6% 4% 6% 3% 1% ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΑΤΤΙΚΗ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 2% 2% 1% 1% 3% 6% 52% ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ ΚΡΗΤΗ 27
4.4 Κατανομή ανά περιφέρεια: πρωτοβάθμια δευτεροβάθμια εκπαίδευση Υψηλή συγκέντρωση ιδιωτικών γυμνάσιων και λυκείων παρατηρείται στην περιοχή της Αττικής. Κατανομή ιδιωτικών γυμνασίων ανά περιφέρεια (2010/11) 3% 3% 5% 16% ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ & ΘΡΑΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ Κατανομή ιδιωτικών γενικών λυκείων ανά περιφέρεια (2010/11) 2% 2% 5% 16% 56% 3% 2% 1% 4% 1% 6% ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΑΤΤΙΚΗ 53% 7% 5% 7% 1% 1% 1% ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ ΚΡΗΤΗ 28
4.5 Τα μεγαλύτερα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2011 ( εκ.) ΒΑΘΜΙΔΕΣ ΙΔΡΥΣΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ CAMPUS E.Π.Ε. 8,8 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ 1933 Εδρεύει στα Σπάτα MEYER BRIDGES EDUCATIONAL TRUST Α.Ε. 9,0 Ν, Δ, Γ, Λ 1992 Εδρεύει στo Κορωπί ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 2,4 Ν, Δ 1973 Εδρεύει στην Πυλαία Θεσσαλονίκης ΑΡΓΥΡΗ - ΛΑΙΜΟΥ, Μ., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 1,9 ΠΣ, Ν, Δ 2001 Εδρεύει στα Γλυκά Νερά ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. 2,9 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ 1980 Εδρεύει στη Θεσσαλονίκη ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ Α.Ε. 2,5 Ν, Δ, Γ, Λ 2000 Εδρεύει στην Κόρινθο ΑΡΣΑΚΕΙΑ-ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ Μ.Δ. Ν, Δ, Γ, Λ 1836 Εδρεύει σε Ψυχικό, Εκάλη, Πάτρα, Θεσ/κη, Ιωάννινα και Τίρανα ΑΥΓΟΥΛΕΑ - ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ, Σ., Α.Ε. 8,8 (2010) ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ 1949 Εδρεύει στο Περιστέρι ΔΟΥΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 16,2 Ν, Δ, Γ, Λ, ΙΒ 1917 Εδρεύει στο Μαρούσι ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΕΙΤΟΝΑ Α.Ε. 16,4 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ, ΙΒ 1993 Εδρεύει σε Βάρη και Γλυφάδα ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ Α.Ε. 2,8 Ν, Δ, Γ, Λ 2001 Εδρεύει στη Ρόδο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ε.Π.Ε. 2,8 ΠΣ, Ν, Δ 1970 Εδρεύει στη Θεσσαλονίκη ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Ν. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ Α.Ε. 2,8 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ 1995 Εδρεύει στη Λάρισα ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ ΣΧΟΛΗ Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ Α.Ε. ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ-ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΨΥΧΙΚΟΥ) 7,3 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ, ΙΒ 1891 Εδρεύει στην Παλλήνη Μ.Δ. Δ, Γ, Λ, ΙΒ 1925 Εδρεύει σε Παλλήνη και Ψυχικό ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Α.Ε. 16,5 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ 1961 Εδρεύει στην Παλλήνη ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Π. ΒΟΣΣΟΥ Α.Ε. 8,7 Ν, Δ, Γ, Λ 1960 Εδρεύει στην Παλλήνη 29
4.5 Τα μεγαλύτερα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2011 ( εκ.) ΒΑΘΜΙΔΕΣ ΙΔΡΥΣΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΖΩΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ ΣΧΟΛΗ 2,3 Ν, Δ, Γ, Λ 1967 Εδρεύει στον Άλιμο ΖΩΗ, Γ., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 2,4 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ 1988 Εδρεύει στην Ιλιούπολη ΙΟΝΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε.Ε. 6,9 Ν, Δ, Γ, Λ, ΙΒ 1908 Εδρεύει σε Φιλοθέη και Μαρούσι ΚΑΙΣΑΡΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 5,1 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ 1960 Εδρεύει στη Βάρη Αττικής ΚΑΡΑΓΛΑΝΗ, Ο., - Δ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Μ. Ν. ΡΑΠΤΟΥ Α.Ε. 6,0 Ν, Δ, Γ, Λ 2001 Εδρεύει στις Αφίδνες 2,2 Ν, Δ, Γ, Λ 1957 Εδρεύει στη Λάρισα ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΡΟΔΟΥ Α.Ε. 3,4 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ 2002 Εδρεύει στη Ρόδο ΚΟΡΑΗΣ Α.Ε. 2,6 Ν, Δ, Γ, Λ 1997 Εδρεύει στη Ν. Σμύρνη ΚΩΣΤΕΑ - ΓΕΙΤΟΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 11,0 Ν, Δ, Γ, Λ, ΙΒ 1973 Εδρεύει στην Παλλήνη ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ Α.Ε. 7,4 Δ, Γ, Λ 1838 Εδρεύει στα Πατήσια Αττικής ΜΑΛΛΙΑΡΑΣ, Γ., Α.Ε. "ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ" 4,9 Ν, Δ, Γ, Λ 1957 Εδρεύει στον Άλιμο ΜΑΝΤΟΥΛΙΔΗ, Ε., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 9,1 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ 1978 Εδρεύει στη Θεσσαλονίκη ΜΩΡΑΙΤΗ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 14,6 Ν, Δ, Γ, Λ, ΙΒ 1936 Εδρεύει στο Παλαιό Ψυχικό ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟΝ Ν. Γ. ΚΟΠΙΔΑΚΗΣ Α.Ε. 3,0 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ 1963 Εδρεύει στο Ηράκλειο Κρήτης. ΠΛΑΤΩΝ, Ο, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 7,5 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ, ΙΒ 1969 Εδρεύει στα Γλυκά Νερά. ΦΡΥΓΑΝΙΩΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 2,5 ΠΣ, Ν, Δ, Γ, Λ 1971 Εδρεύει στην Πεύκα Θεσσαλονίκης, ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Α.Ε. 10,4 Δ, Γ, Λ 1971 Εδρεύει στη Ν. Σμύρνη ΩΘΗΣΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΥΚΕΙΟ Α.Ε. 2,8 Γ, Λ 2001 Εδρεύει στο Μαρούσι 30
4.6 Τα μεγαλύτερα ξένα εκπαιδευτήρια ΞΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ ΧΩΡΑΣ ΞΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΞΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΙ ΞΕΝΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ST-CATHERINE S BRITISH EMBASSY SCHOOL HELLENIC AMERICAN EDUCATION FOUNDATION (HAEF) ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ AMERICAN COMMUNITY SCHOOLS OF ATHENS AMERICAN COLLEGE THESSALONIKI ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ BYRON COLLEGE ST-JOSEPH ΕΛΛΗΝΟΓΑΛΛΙΚΟ ΕΛΛΗΝΟΓΑΛΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ CAMPION SCHOOL ST-PAUL ΕΛΛΗΝΟΓΑΛΛΙΚΟ ΙΤΑΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ ST-LAWRENCE COLLEGE PINEWOOD SCHOOLS OF THESSALONIKI INTERNATIONAL SCHOOL ATHENS JEANNE D ARC ΕΛΛΗΝΟΓΑΛΛΙΚΟ ΟΥΡΣΟΥΛΙΝΕΣ ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ 31
4.7 Χρηματοοικονομικοί δείκτες του κλάδου ΔΕΙΚΤΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΧΛΕΥΣΗΣ & ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ Επιδεινώνεται διαχρονικά η κεφαλαιακή διάρθρωση των επιχειρήσεων του κλάδου. 4,0 3,5 3,0 3,17 3,30 3,46 2,5 2,0 1,5 1,0 1,65 1,75 1,95 0,5 0,0 2009 2010 2011 Ξένα/Ίδια Κεφάλαια Χρηματοοικονομική Μόχλευση 32
4.7 Χρηματοοικονομικοί δείκτες του κλάδου ΔΕΙΚΤΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΧΛΕΥΣΗΣ & ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ Η περιορισμένη κάλυψη των χρηματοοικονομικών δαπανών από τη λειτουργική κερδοφορία, ιδιαίτερα το 2011, καθιστά τις επιχειρήσεις περισσότερο «ευπρόσβλητες» στις μεταβολές του σημερινού οικονομικού περιβάλλοντος. 60% 50% 50,82% 52,26% 54,50% 3,5 3,0 3,06 40% 2,5 30% 2,0 1,5 1,78 1,79 20% 10% 8,63% 9,65% 7,83% 1,0 0,5 0% 2009 2010 2011 0,0 2009 2010 2011 Συνολική Δανειακή Επιβάρυνση ΕΒΙΤDA (%) Κάλυψη Χρηματοοικονομικών Δαπανών 33
4.7 Χρηματοοικονομικοί δείκτες του κλάδου ΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Η εξέλιξη του δείκτη ταμειακής ρευστότητας δείχνει τη σχετική δυσκολία των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων να ανταποκριθούν στην εξόφληση τρεχουσών και ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων. 1,2 1,13 1,06 1,11 1,0 0,8 0,6 0,4 0,44 0,38 0,33 0,2 0,0 2009 2010 2011 Γενική Ρευστότητα Ταμειακή Ρευστότητα 34
4.7 Χρηματοοικονομικοί δείκτες του κλάδου ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Επιδείνωση παρουσιάζει το συναλλακτικό κύκλωμα το 2011, λόγω της επιμήκυνσης της περιόδου είσπραξης απαιτήσεων. 120 100 100 80 84 83 +17 ημέρες 60 40-63 ημέρες -61 ημέρες -76 ημέρες 20 21 22 24 0 2009 2010 2011 Μέση Περίοδος Είσπραξης Απαιτήσεων (Ημέρες) Μέση Περίοδος Εξόφλησης Προμηθευτών (Ημέρες) 35
4.7 Χρηματοοικονομικοί δείκτες του κλάδου ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Περιορισμένη είναι η εντατική χρησιμοποίηση των συνολικών επενδυμένων κεφαλαίων του κλάδου στη δημιουργία πωλήσεων, ενώ σε ικανοποιητικά επίπεδα διαμορφώνεται ο βαθμός χρησιμοποίησης των ιδίων κεφαλαίων τους, την εξεταζόμενη τριετία. 3,5 3,0 2,5 3,15 3,18 3,00 2,0 1,5 1,0 0,5 0,99 0,97 0,87 0,0 2009 2010 2011 Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Ενεργητικού Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Ιδίων Κεφαλαίων 36
4.7 Χρηματοοικονομικοί δείκτες του κλάδου ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Μειώνεται ο βαθμός ικανότητας στη χρησιμοποίηση των συνολικών απασχολουμένων κεφαλαίων και κυρίως, η αποτελεσματικότητα χρησιμοποίησης των ιδίων κεφαλαίων, το 2011 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η διατήρηση του μικτού περιθωρίου κέρδους την εξεταζόμενη τριετία σε σχετικά σταθερά επίπεδα, αποτυπώνει την προσπάθεια προσαρμογής των επιχειρήσεων στις εκάστοτε οικονομικές συνθήκες. 8% 7% 6% 5% 4% 3,64% 7,28% 20% 18% 16% 14% 12% 10% 18,00% 18,88% 17,39% 3% 2% 1% 0% 3,67% 3,24% 2,26% 2,21% 2009 2010 2011 8% 6% 4% 2% 0% 1,15% 2,29% 0,74% 2009 2010 2011 Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων Αποδοτικότητα Απασχολουμένων Κεφαλαίων Περιθώριο Μικτού Κέρδους Περιθώριο Καθαρού Κέρδους 37
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΓΟΡΑ 38
5.1 Μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας ιδιωτικής εκπαίδευσης Σχετικά σταθερός παρουσιάζεται ο συνολικός αριθμός των μαθητών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας ιδιωτικής εκπαίδευσης την τριετία 2008/09 2010/11. Σημαντική αύξηση παρατηρείται στους μαθητές του νηπιαγωγείου, ιδιαίτερα το 2009/10 2008/09. Εξέλιξη αριθμού μαθητών πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμιας ιδιωτικής εκπαίδευσης 50.000 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 46.606 46.023 44.839 18.990 18.147 17.327 16.265 16.884 16.018 11.658 12.116 9.488 2008/09 2009/10 2010/11 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ Η αύξηση του αριθμού των μαθητών των νηπιαγωγείων οφείλεται στη νέα Νομοθεσία, που από το Σεπτέμβριο 2008, καθιστά τη φοίτηση στο νηπιαγωγείο υποχρεωτική. Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ 39
5.2 Μαθητές ιδιωτικών σχολείων ανά περιφέρεια Τα εκπαιδευτήρια της Αττικής συγκεντρώνουν την πλειοψηφία του μαθητικού πληθυσμού της ιδιωτικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. ΚΡΗΤΗ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΑΤΤΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ & ΘΡΑΚΗ Κατανομή μαθητικού πληθυσμού ιδιωτικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (2010/11) Λύκεια Γυμνάσια Δημοτικά Νηπιαγωγεία 0 2.500 5.000 7.500 10.000 12.500 15.000 17.500 20.000 Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ 40
5.3 Μέγεθος της εγχώριας αγοράς Ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής (ΜΕΡΜ) του κλάδου την τελευταία πενταετία (2007-2011) διαμορφώθηκε σε 2,7%. 360 350 340 330 320 310 300 290 280 270 260 295 Μέγεθος αγοράς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας ιδιωτικής εκπαίδευσης (2009-2011) 7,5% 317 5,4% 334 3,9% 2007 2008 2009 2010 2011 347-5,5% 328 * Το 20% των σχολείων τυπικής εκπαίδευσης κατέχουν τα 2/3 της αγοράς σε αξία, ενώ τα 8 μεγαλύτερα σχολεία* βάσει κύκλου εργασιών το 1/2. ΑΡΣΑΚΕΙΑ ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΔΟΥΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΕΙΤΟΝΑ Α.Ε. ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Α.Ε. ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ- ΨΥΧΙΚΟΥ) ΚΩΣΤΕΑ - ΓΕΙΤΟΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. ΜΩΡΑΙΤΗ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Α.Ε. Πηγή: Εκτιμήσεις ΣΤΟΧΑΣΙΣ 41
5.4 Εξέλιξη κύκλου εργασιών των μεγαλύτερων ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2009-2011 ( ) ΕΤΑΙΡΙΕΣ 2009 2010 2011 CAMPUS E.Π.Ε. 11.951.365 11.672.294 8.793.154 MEYER BRIDGES EDUCATIONAL TRUST ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. 8.607.439 8.900.882 8.980.740 ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 2.245.785 2.478.120 2.388.390 ΑΡΓΥΡΗ - ΛΑΙΜΟΥ, Μ., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 1.755.329 2.014.740 1.913.373 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. - 5.167.257 2.906.672 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ Α.Ε. 3.390.272 3.156.052 2.518.142 ΑΥΓΟΥΛΕΑ - ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ, Σ., Α.Ε. 8.466.994 8.845.645 Μ.Δ. ΔΟΥΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 16.151.732 17.012.386 16.233.933 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΕΙΤΟΝΑ Α.Ε. 18.342.622 17.580.144 16.412.172 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ Α.Ε. 3.070.867 3.081.488 2.849.919 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ε.Π.Ε. 3.017.298 3.031.576 2.854.416 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Ν. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ Α.Ε. 2.591.512 2.689.086 2.780.827 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ ΣΧΟΛΗ Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ Α.Ε. 7.157.561 7.759.744 7.285.395 ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Α.Ε. 15.474.575 16.819.292 16.426.041 ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Π. ΒΟΣΣΟΥ Α.Ε. 8.454.798 9.103.738 8.662.154 Μ.Δ.: Μη διαθέσιμα στοιχεία 42
5.4 Εξέλιξη κύκλου εργασιών των μεγαλύτερων ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2009-2011 ( ) ΕΤΑΙΡΙΕΣ 2009 2010 2011 ΖΩΗ, Γ., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 2.544.561 2.676.655 2.378.049 ΙΟΝΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε.Ε. 7.550.190 7.891.719 6.919.286 ΚΑΙΣΑΡΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 5.800.223 5.562.346 5.105.457 ΚΑΡΑΓΛΑΝΗ, Ο., - Δ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 5.538.394 6.080.597 6.047.106 ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Μ. Ν. ΡΑΠΤΟΥ Α.Ε. 2.622.933 2.582.303 2.210.145 ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΡΟΔΟΥ Α.Ε. 4.043.681 4.082.464 3.377.769 ΚΟΡΑΗΣ Α.Ε. 2.096.478 2.394.215 2.594.014 ΚΩΣΤΕΑ - ΓΕΙΤΟΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 12.622.073 12.292.158 10.989.552 ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ Α.Ε. 7.165.869 7.493.930 7.353.537 ΜΑΛΛΙΑΡΑΣ, Γ., Α.Ε. "ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ" 4.312.987 4.697.588 4.867.248 ΜΑΝΤΟΥΛΙΔΗ, Ε., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 8.808.814 9.602.683 9.051.691 ΜΩΡΑΙΤΗ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 14.843.577 15.525.814 14.607.156 ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟΝ Ν. Γ. ΚΟΠΙΔΑΚΗΣ Α.Ε. 3.287.319 3.268.593 2.986.798 ΠΛΑΤΩΝ, Ο, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 7.770.577 7.814.179 7.524.031 ΦΡΥΓΑΝΙΩΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 2.472.485 2.514.145 2.488.100 ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Α.Ε. 9.806.499 10.492.818 10.448.308 ΩΘΗΣΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΥΚΕΙΟ Α.Ε. 2.849.144 2.993.183 2.828.114 43
5.5 Οι πέντε δυνάμεις του Porter ΕΙΣΟΔΟΣ ΝΕΩΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΑΓΟΡΑΣΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΠΟ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 44
5.5 Οι πέντε δυνάμεις του Porter Είσοδος νέων ανταγωνιστών Περιορισμένη κρίνεται η δυνατότητα εισόδου νέων μονάδων λόγω: ύπαρξης εδραιωμένων εκπαιδευτηρίων με ισχυρή φήμη υψηλού κόστους αρχικής επένδυσης σε γη, υποδομές και τεχνολογικό εξοπλισμό μεγάλου αριθμού μαθητών για break even. Ανταγωνισμός Ο ανταγωνισμός στον κλάδο είναι έντονος, δεδομένου ότι τα εκπαιδευτήρια επιδιώκουν την αύξηση του μεριδίου τους σε μια αγορά, όπου ο αριθμός των μαθητών δεν εμφανίζει σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να εστιάζεται στο ύψος των διδάκτρων και στην παροχή επιπλέον εκπαιδευτικών, αθλητικών, κλπ υπηρεσιών. Η ένταση του ανταγωνισμού αυξάνεται στις περιοχές όπου βρίσκονται συγκεντρωμένα πολλά ιδιωτικά σχολεία που εξυπηρετούν τις οικονομικά εύρωστες περιοχές (π.χ. Βόρεια Προάστια, Παλλήνη, Ψυχικό). Η «φήμη» ορισμένων εκπαιδευτηρίων παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιλογή των γονέων. 45
5.5 Οι πέντε δυνάμεις του Porter Κίνδυνοι από υποκατάστατες υπηρεσίες Η μόνη ουσιαστική υποκατάστατη υπηρεσία είναι τα δημόσια σχολεία, στην περίπτωση που οι γονείς δε μπορούν να ανταπεξέλθουν στα κόστη των διδάκτρων, λόγω των τρεχουσών οικονομικών συνθηκών. Διαπραγματευτική δύναμη προμηθευτών Δεν υπάρχει ιδιαίτερη διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών (εκπαιδευτικό υλικό, τεχνολογικός εξοπλισμός) των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων, καθώς ο αριθμός τους είναι μεγάλος, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει μεγάλη προσφορά εκπαιδευτικού προσωπικού. Διαπραγματευτική δύναμη πελατών Η διαπραγματευτική δύναμη των πελατών (γονείς μαθητών) αυξάνεται σταδιακά, γεγονός που οφείλεται τόσο στην ύπαρξη μεγάλου αριθμού ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων, όσο και στην οικονομική κρίση. Η διαπραγμάτευση εστιάζεται σε διακανονισμούς πληρωμών και δευτερευόντως στο ύψος των διδάκτρων. 46
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ 47
6.1 Γενικά χαρακτηριστικά Στις περισσότερες χώρες, η υποχρεωτική εκπαίδευση ξεκινάει από τις ηλικίες των 5-6 ετών με το δημοτικό σχολείο. Ωστόσο, υπάρχουν χώρες, όπου είναι υποχρεωτικό και το νηπιαγωγείο (π.χ. Ελλάδα, Κύπρος, Ολλανδία, κλπ.). Τα χρόνια υποχρεωτικής εκπαίδευσης κυμαίνονται μεταξύ 9-10 και το γυμνάσιο συνήθως αποτελεί το τελευταίο στάδιο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης στις περισσότερες χώρες. Σε κάποιες χώρες όμως, η υποχρεωτική εκπαίδευση έχει διάρκεια 11, 12 και 13 χρόνια (Η.Β., Ολλανδία, Ουγγαρία, Μάλτα, Λουξεμβούργο). Στις περισσότερες χώρες της ΕΕ-27, η πλειοψηφία των μαθητών σπουδάζει σε δημόσια σχολεία. Στη Βουλγαρία, στην Ιρλανδία, στη Λετονία, στη Λιθουανία, στη Ρουμανία και στη Σλοβενία, πάνω από το 98% του μαθησιακού πληθυσμού φοιτά σε δημόσια σχολεία. Πάνω από το 90% των μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης φοιτούν σε δημόσια σχολεία ή σε ιδιωτικά, τα οποία επιδοτούνται από το κράτος. Στο Βέλγιο και στην Ολλανδία οι περισσότεροι μαθητές φοιτούν σε ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, τα οποία εξαρτούνται από το δημόσιο. Το 2,5% των μαθητών (κατά μέσο όρο) σπουδάζει σε ανεξάρτητα ιδιωτικά σχολεία. Η Κύπρος, η Μάλτα, η Πορτογαλία και το Λουξεμβούργο είναι οι χώρες όπου παρατηρούνται τα μεγαλύτερα ποσοστά με 10,1%, 8,9%, 8,7% και 7,4%, αντίστοιχα. 48
6.1 Γενικά χαρακτηριστικά Οι συνθήκες σχετικά με την ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών σχολείων σε πολλές χώρες της ΕΕ προβλέπονται είτε από το Σύνταγμα (π.χ. Ισπανία, Γαλλία), είτε από κάποιο ειδικό θεσμικό πλαίσιο (π.χ. Ελλάδα, Αυστρία, Πορτογαλία). Οι προϋποθέσεις ίδρυσης ιδιωτικών σχολείων κατηγοριοποιούνται σε 3 βασικά πλαίσια και τηρούνται ανάλογα με την χώρα και την μορφή ιδιωτικού εκπαιδευτηρίου: α. Χαρακτηριστικά των ιδιοκτητών β. Εγκαταστάσεις και υποδομές γ. Εκπαιδευτικό περιεχόμενο Η πληρωμή διδάκτρων διαφέρει από χώρα σε χώρα. Στις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει κρατική επιδότηση ιδιωτικών σχολείων, όπως στην Ελλάδα, η πληρωμή των διδάκτρων γίνεται εξολοκλήρου από τους γονείς. Στις χώρες όπου υπάρχει κάποιος βαθμός επιδότησης, τα σχολεία κατηγοριοποιούνται σε: α. δωρεάν φοίτησης και β. μερικής συμμετοχής. Σε όλες τις χώρες της ΕΕ, οι οικογένειες με παιδιά στο στάδιο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης (5-15 ετών) βοηθούνται οικονομικά. Η βοήθεια αυτή παρέχεται είτε με μορφή φοροαπαλλαγής, είτε με μορφή επιδόματος. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, η Ελλάδα εξαιρείται πλέον από τις υπόλοιπες χώρες, καθώς τα δίδακτρα εντάσσονται στα τεκμήρια διαβίωσης και επιβαρύνουν τις υποχρεώσεις των γονέων. 49
6.2 Ιδιωτικές δαπάνες για εκπαίδευση Στο Ην. Βασίλειο και την Κύπρο παρατηρείται το υψηλότερο ποσοστό δαπανών για ιδιωτική εκπαίδευση ως προς το ΑΕΠ. Φινλανδία Σουηδία Εσθονία Μάλτα Ιρλανδία Βέλγιο Ιταλία Πορτογαλία Αυστρία Λιθουανία Δανία Τσεχία Βουλγαρία 2008 2007 2006 Λετονία Γαλλία Σλοβενία Ισπανία Σλοβακία Γερμανία Πολωνία Ολλανδία Κύπρος Η.Β. Ουγγαρία Ρουμανία 0 0,5 1 1,5 2 0 0,5 1 1,5 2 Πηγή: Eurostat Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για το Λουξεμβούργο και την Ελλάδα. 50
6.3 Κατηγοριοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Όσον αφορά στα ιδιωτικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας τυπικής εκπαίδευσης, οι χώρες της ΕΕ- 27 κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το βαθμό επιδότησης που λαμβάνουν από το εκάστοτε κράτος. Ο διαχωρισμός γίνεται σε τρία επίπεδα: Χώρες όπου τα ιδιωτικά σχολεία δεν λαμβάνουν καμία κρατική επιδότηση Χώρες με διαφορετικές συμφωνίες ανάμεσα στο Κράτος και τα ιδιωτικά σχολεία Χώρες όπου τα ιδιωτικά σχολεία επιδοτούνται μερικώς η εξολοκλήρου από το κράτος Τα σχολεία είναι ανεξάρτητα και χρηματοδοτούνται από τους γονείς ή άλλους ιδιωτικούς φορείς. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν ασκείται κρατικός έλεγχος. Παραδείγματα χωρών: Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο. Ο βαθμός επιδότησης επηρεάζει το βαθμό κρατικού ελέγχου. Παραδείγματα χωρών: Γαλλία, Πορτογαλία, Ιταλία, κλπ. Υπάρχει μεγάλος βαθμός εξάρτησης των ιδιωτικών σχολείων από το κράτος. Παραδείγματα χωρών: Σουηδία, Δανία, Ισπανία, Γερμανία κλπ. 51
6.4 Κόστος εκπαίδευσης Στην Ευρώπη, το ετήσιο κόστος εκπαίδευσης ανά μαθητή για όλες της βαθμίδες διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα. Ο μέσος όρος διαμορφώνεται περίπου σε 5.750 Οι χώρες κατηγοριοποιούνται ως εξής: Χαμηλές δαπάνες ανά μαθητή Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται οι: Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Ρουμανία και Σλοβακία. Το κόστος κυμαίνεται μεταξύ 1.470 και 3.280. Μέσες δαπάνες ανά μαθητή Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται οι: Ισπανία, Γαλλία, Βέλγιο, Κύπρος, Ολλανδία, Σουηδία και Ιταλία. Το κόστος κυμαίνεται μεταξύ 7.000 και 8.000. Υψηλές δαπάνες ανά μαθητή Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται οι: Δανία και το Λουξεμβούργο. Το κόστος κυμαίνεται μεταξύ 8.000 και 14.000. Πηγή: Eurostat 52
6.5 Μαθητικός πληθυσμός στις χώρες της ΕΕ-27 Ο μαθητικός πληθυσμός των χωρών της ΕΕ-27 παρουσιάζει μείωση 9% στις ομάδες 5-9 ετών, το 2010/2000 και 14% στις ομάδες 10-14 ετών, αντίστοιχα. 31.000.000 30.000.000 29.955.185 29.000.000 28.000.000 27.826.976 27.000.000 26.000.000 25.000.000 26.219.919 25.640.424 24.000.000 23.000.000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Ηλικίες 5-9 ετών Ηλικίες 10-14 ετών Πηγή: Eurostat 53
6.6 Ιδιωτική εκπαίδευση στις ΗΠΑ Δραστηριοποιούνται περίπου 38,000 ιδιωτικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με περίπου 5 εκ. μαθητές. Η πλειοψηφία των ιδιωτικών σχολείων βρίσκονται στις: Καλιφόρνια (4.013), Πενσυλβανία (2.503), Νέα Υόρκη (2.130), Φλόριντα (1.938) και Ιλινόις (1.924), όπου συγκεντρώνεται σχεδόν το 40% του μαθητικού πληθυσμού ιδιωτικών σχολείων. To περίπου 10% των μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης φοιτά σε ιδιωτικά σχολεία. Το 75% των μαθητών ιδιωτικών σχολείων είναι Caucasian. Τα ιδιωτικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στις ΗΠΑ κατηγοριοποιούνται σε: σχολεία κάποιας θρησκευτικής ενότητας, μη-κερδοσκοπικά σχολεία, σχολεία με κερδοσκοπικούς σκοπούς. Ο μεγαλύτερος όμιλος ιδιωτικών σχολείων στις ΗΠΑ ανήκει στο Roman Catholic Archdiocese of Chicago. Οι δαπάνες ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων προέρχονται αποκλειστικά από ιδιωτικές πηγές (γονείς, εκκλησίες, επιχειρήσεις κλπ). Ωστόσο, κάποιες ενορίες καλύπτουν τα δίδακτρα των μελών τους. 54
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 55
7.1 SWOT Ανάλυση ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ - Εγκαταστάσεις και υποδομές - Εκπαιδευτικό προσωπικό - Φήμη, status - Εμπλουτισμένα προγράμματα σπουδών (ξένες γλώσσες, Η/Υ, αθλητικές δραστηριότητες, κλπ) και εξωσχολικών δραστηριοτήτων - Ασφάλεια ΑΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ - Ύπαρξη αρκετών οικογενειακών επιχειρήσεων, σχετικά μικρού μεγέθους που δεν εφαρμόζουν σύγχρονες μεθόδους διοίκησης - Καθυστερήσεις εισπράξεων - Ανάγκες για κεφάλαια κίνησης ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ - Περαιτέρω αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών - Στρατηγικές συνεργασίες, συγχωνεύσεις ΑΠΕΙΛΕΣ - Οικονομική κρίση - Πληθυσμιακές μεταβολές - Περιορισμός τραπεζικών χρηματοδοτήσεων 56
7.2 Προοπτικές - Συμπεράσματα Παρά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία των τελευταίων ετών τα ιδιωτικά σχολεία δεν επλήγησαν όσο άλλοι κλάδοι, λόγω της σχετικά ανελαστικής ζήτησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι, το μερίδιό τους στο συνολικό αριθμό μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης παρέμεινε σταθερό. Επίσης, το 2010 και το 2011, ο κλάδος παρέμεινε κερδοφόρος. Οι βασικές συνέπειες που προκύπτουν από τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες, αφορούν κυρίως στη δυσκολία είσπραξης των διδάκτρων, ιδίως για τα μικρού μεγέθους εκπαιδευτήρια. Ο περιορισμός των δημοσίων δαπανών και οι επιπτώσεις στις παρεχόμενες υπηρεσίες, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη αίσθηση ανασφάλειας των γονέων, δημιουργούν προϋποθέσεις για την αύξηση της ζήτησης ιδιωτικών υπηρεσιών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Εκτιμάται ότι, ο κλάδος θα παρουσιάσει μείωση το 2012, η οποία θα διαμορφωθεί σε επίπεδα της τάξης του 5% περίπου και θα περιοριστεί το 2013 στο 2% - 4%. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων του κλάδου, από το 2014 θα υπάρξουν τάσεις σταθεροποίησης της αγοράς. Προβλέπεται επίσης ότι, δεδομένης της υπάρχουσας οικονομικής συγκυρίας, θα περιοριστεί ο αριθμός των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων την επόμενη τριετία και αρκετά θα συγχωνευθούν / εξαγοραστούν, με σκοπό να να αυξήσουν το μερίδιό τους στην αγορά και να επιτύχουν μεγαλύτερες οικονομίες κλίμακας. 57
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Χρηματοοικονομικοί δείκτες των κυριοτέρων εταιρειών του κλάδου Α. Δείκτες κεφαλαιακής διάρθρωσης και χρημ/κής μόχλευσης Β. Δείκτες ρευστότητας Γ. Δείκτες δραστηριότητας Δ. Δείκτες απόδοσης Τύποι χρημ/κών δεικτών 58
Α. Δείκτες κεφαλαιακής διάρθρωσης και χρημ/κής μόχλευσης Α1: Σχέση Ξένων προς Ίδια Κεφάλαια 2009 2010 2011 CAMPUS E.Π.Ε. -0,81-0,91-1,16 MEYER BRIDGES EDUCATIONAL TRUST ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. 6,58 7,53 7,30 ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 1,47 0,85 0,63 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. 0,58 0,65 0,77 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ Α.Ε. 3,87 10,85-77,83 ΑΥΓΟΥΛΕΑ - ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ, Σ., Α.Ε. 4,90 4,27 Μ.Δ. ΔΟΥΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 6,08 7,08 10,47 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΕΙΤΟΝΑ Α.Ε. 0,22 0,21 0,25 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ Α.Ε. 6,60 10,85 29,92 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ε.Π.Ε. 0,72 0,79 0,80 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Ν. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ Α.Ε. 1,63 0,84 0,86 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ ΣΧΟΛΗ Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ Α.Ε. 0,15 0,16 0,27 ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Α.Ε. -20,84 116,67 33,61 ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Π. ΒΟΣΣΟΥ Α.Ε. 0,22 0,24 0,33 ΖΩΗ, Γ., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 0,72 0,58 0,41 ΙΟΝΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε.Ε. 0,50 0,44 0,49 Μ.Δ.: Μη διαθέσιμα στοιχεία 59
Α. Δείκτες κεφαλαιακής διάρθρωσης και χρημ/κής μόχλευσης Α1: Σχέση Ξένων προς Ίδια Κεφάλαια 2009 2010 2011 ΚΑΙΣΑΡΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 1,16 0,73 0,35 ΚΑΡΑΓΛΑΝΗ, Ο., - Δ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 4,52 3,37 2,79 ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Μ. Ν. ΡΑΠΤΟΥ Α.Ε. 0,08 0,08 0,06 ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΡΟΔΟΥ Α.Ε. 5,66 40,58 1.698,54 ΚΟΡΑΗΣ Α.Ε. 4,52 5,45 12,19 ΚΩΣΤΕΑ - ΓΕΙΤΟΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 12,01 9,26 9,08 ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ Α.Ε. 0,58 0,37 0,40 ΜΑΛΛΙΑΡΑΣ, Γ., Α.Ε. "ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ" 2,23 2,42 1,23 ΜΑΝΤΟΥΛΙΔΗ, Ε., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 0,65 0,90 0,64 ΜΩΡΑΙΤΗ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 1,57 1,58 3,39 ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟΝ Ν. Γ. ΚΟΠΙΔΑΚΗΣ Α.Ε. 1,13 1,84 2,23 ΠΛΑΤΩΝ, Ο, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 0,18 0,15 0,15 ΦΡΥΓΑΝΙΩΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 1,35 1,06 0,58 ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Α.Ε. 10,29 8,39 3,41 ΩΘΗΣΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΥΚΕΙΟ Α.Ε. 2,17 2,08 1,79 60
Α. Δείκτες κεφαλαιακής διάρθρωσης και χρημ/κής μόχλευσης Α2: Συνολική Δανειακή Επιβάρυνση 2009 2010 2011 CAMPUS E.Π.Ε. 112,76% 144,30% 194,81% MEYER BRIDGES EDUCATIONAL TRUST ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. 71,64% 71,55% 70,96% ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 59,53% 45,93% 38,68% ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. 29,98% 34,69% 38,94% ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ Α.Ε. 79,45% 91,56% 100,76% ΑΥΓΟΥΛΕΑ - ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ, Σ., Α.Ε. 83,00% 80,93% Μ.Δ. ΔΟΥΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 85,67% 87,54% 90,90% ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΕΙΤΟΝΑ Α.Ε. 8,25% 8,05% 9,32% ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ Α.Ε. 73,86% 80,72% 85,19% ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ε.Π.Ε. 41,85% 44,20% 43,75% ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Ν. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ Α.Ε. 61,96% 45,18% 45,58% ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ ΣΧΟΛΗ Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ Α.Ε. 7,07% 7,75% 13,58% ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Α.Ε. 76,65% 72,78% 77,43% ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Π. ΒΟΣΣΟΥ Α.Ε. 18,14% 18,95% 24,85% ΖΩΗ, Γ., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 41,75% 36,51% 29,08% ΙΟΝΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε.Ε. 32,82% 30,05% 32,50% Μ.Δ.: Μη διαθέσιμα στοιχεία 61
Α. Δείκτες κεφαλαιακής διάρθρωσης και χρημ/κής μόχλευσης Α2: Συνολική Δανειακή Επιβάρυνση 2009 2010 2011 ΚΑΙΣΑΡΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 43,81% 34,61% 20,17% ΚΑΡΑΓΛΑΝΗ, Ο., - Δ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 81,31% 75,37% 71,67% ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Μ. Ν. ΡΑΠΤΟΥ Α.Ε. 7,26% 7,25% 5,24% ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΡΟΔΟΥ Α.Ε. 70,42% 85,35% 91,36% ΚΟΡΑΗΣ Α.Ε. 76,92% 76,82% 80,43% ΚΩΣΤΕΑ - ΓΕΙΤΟΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 41,12% 50,27% 53,80% ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ Α.Ε. 19,25% 12,82% 12,90% ΜΑΛΛΙΑΡΑΣ, Γ., Α.Ε. "ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ" 41,97% 38,46% 26,41% ΜΑΝΤΟΥΛΙΔΗ, Ε., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 35,06% 42,54% 35,03% ΜΩΡΑΙΤΗ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 61,03% 60,23% 77,22% ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟΝ Ν. Γ. ΚΟΠΙΔΑΚΗΣ Α.Ε. 52,97% 64,84% 69,05% ΠΛΑΤΩΝ, Ο, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 13,08% 11,36% 11,01% ΦΡΥΓΑΝΙΩΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 56,81% 51,46% 36,78% ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Α.Ε. 91,14% 89,35% 34,49% ΩΘΗΣΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΥΚΕΙΟ Α.Ε. 64,42% 63,53% 60,32% 62
Α. Δείκτες κεφαλαιακής διάρθρωσης και χρημ/κής μόχλευσης Α3: Χρηματοοικονομική Μόχλευση 2009 2010 2011 CAMPUS E.Π.Ε. -0,79-0,67-0,61 MEYER BRIDGES EDUCATIONAL TRUST ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. 9,23 9,79 10,40 ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 2,24 2,13 1,74 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. 1,97 1,91 1,91 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ Α.Ε. 4,36 6,71 29,24 ΑΥΓΟΥΛΕΑ - ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ, Σ., Α.Ε. 8,66 5,56 5,27 ΔΟΥΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 6,99 7,54 9,51 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΕΙΤΟΝΑ Α.Ε. 2,66 2,67 2,65 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ Α.Ε. 8,72 10,98 19,46 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ε.Π.Ε. 1,75 1,76 1,81 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Ν. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ Α.Ε. 2,63 2,17 1,87 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ ΣΧΟΛΗ Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ Α.Ε. 2,20 2,09 2,01 ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Α.Ε. -63,29-74,84 67,60 ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Π. ΒΟΣΣΟΥ Α.Ε. 1,21 1,24 1,31 ΖΩΗ, Γ., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 1,72 1,65 1,49 ΙΟΝΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε.Ε. 1,57 1,49 1,49 63
Α. Δείκτες κεφαλαιακής διάρθρωσης και χρημ/κής μόχλευσης Α3: Χρηματοοικονομική Μόχλευση 2009 2010 2011 ΚΑΙΣΑΡΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 2,79 2,34 1,91 ΚΑΡΑΓΛΑΝΗ, Ο., - Δ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 5,90 4,95 4,17 ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Μ. Ν. ΡΑΠΤΟΥ Α.Ε. 1,22 1,15 1,12 ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΡΟΔΟΥ Α.Ε. 7,39 13,55 96,98 ΚΟΡΑΗΣ Α.Ε. 5,16 6,43 9,84 ΚΩΣΤΕΑ - ΓΕΙΤΟΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 30,11 22,37 17,59 ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ Α.Ε. 2,91 2,94 2,98 ΜΑΛΛΙΑΡΑΣ, Γ., Α.Ε. "ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ" 5,00 5,87 5,29 ΜΑΝΤΟΥΛΙΔΗ, Ε., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 1,71 1,99 1,96 ΜΩΡΑΙΤΗ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 2,79 2,59 3,23 ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟΝ Ν. Γ. ΚΟΠΙΔΑΚΗΣ Α.Ε. 2,12 2,46 3,02 ΠΛΑΤΩΝ, Ο, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 1,30 1,35 1,34 ΦΡΥΓΑΝΙΩΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 2,44 2,21 1,79 ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Α.Ε. 10,50 10,33 9,64 ΩΘΗΣΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΥΚΕΙΟ Α.Ε. 3,39 3,32 3,11 64
Α. Δείκτες κεφαλαιακής διάρθρωσης και χρημ/κής μόχλευσης Α4: Κάλυψη Χρηματοοικονομικών Δαπανών 2009 2010 2011 CAMPUS E.Π.Ε. -62,90-42,49-60,59 MEYER BRIDGES EDUCATIONAL TRUST ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. -0,77 5,28 10,19 ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 229,57 442,05 375,71 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. 2,51 10,53 0,05 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ Α.Ε. -4,28-8,39-1,96 ΑΥΓΟΥΛΕΑ - ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ, Σ., Α.Ε. 12,10 21,53 Μ.Δ. ΔΟΥΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 0,01-0,02-0,06 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΕΙΤΟΝΑ Α.Ε. 651,33-35,19-366,17 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ Α.Ε. 2,17 0,09-0,32 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ε.Π.Ε. 6,06 6,59 4,61 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Ν. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ Α.Ε. 1,87 20,38 25,90 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ ΣΧΟΛΗ Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ Α.Ε. -18,91 8,58 9,65 ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Α.Ε. 0,26 2,53 1,97 ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Π. ΒΟΣΣΟΥ Α.Ε. Δ.Υ. Δ.Υ. 11,64 ΖΩΗ, Γ., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 4.177,60 1.116,13 1.085,16 ΙΟΝΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε.Ε. 2,04 1,54 2,03 Μ.Δ.: Μη διαθέσιμα στοιχεία 65
Α. Δείκτες κεφαλαιακής διάρθρωσης και χρημ/κής μόχλευσης Α4: Κάλυψη Χρηματοοικονομικών Δαπανών 2009 2010 2011 ΚΑΙΣΑΡΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 17,83 93,48 31,25 ΚΑΡΑΓΛΑΝΗ, Ο., - Δ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 1,62 4,14 2,53 ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Μ. Ν. ΡΑΠΤΟΥ Α.Ε. 4.366,72 1.630,13 353,79 ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΡΟΔΟΥ Α.Ε. 2,82 3,09 0,50 ΚΟΡΑΗΣ Α.Ε. 1,28-18,54-2,23 ΚΩΣΤΕΑ - ΓΕΙΤΟΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. -0,06 7,59 3,42 ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ Α.Ε. 439,11 60,02 15,96 ΜΑΛΛΙΑΡΑΣ, Γ., Α.Ε. "ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ" 27,49 32,49 10,55 ΜΑΝΤΟΥΛΙΔΗ, Ε., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 8,05 22,14 16,32 ΜΩΡΑΙΤΗ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 2,92 2,59 1,01 ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟΝ Ν. Γ. ΚΟΠΙΔΑΚΗΣ Α.Ε. -0,73 0,57-1,74 ΠΛΑΤΩΝ, Ο, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. -0,62 1,14 0,07 ΦΡΥΓΑΝΙΩΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 1,89 2,69 2,52 ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Α.Ε. Δ.Υ. Δ.Υ. Δ.Υ. ΩΘΗΣΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΥΚΕΙΟ Α.Ε. 84,27 283,26 84,27 66
Α. Δείκτες κεφαλαιακής διάρθρωσης και χρημ/κής μόχλευσης Α5: EBITDA (%) 2009 2010 2011 CAMPUS E.Π.Ε. -11,41% -6,86% -6,48% MEYER BRIDGES EDUCATIONAL TRUST ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. 9,20% 13,01% 16,18% ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε. 2,88% 7,92% 6,13% ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. 14,28% 18,99% 3,82% ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ Α.Ε. 8,73% 5,04% -3,60% ΑΥΓΟΥΛΕΑ - ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ, Σ., Α.Ε. 7,26% 8,74% Μ.Δ. ΔΟΥΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 5,20% 4,79% 4,80% ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΕΙΤΟΝΑ Α.Ε. 7,64% 5,92% 4,08% ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ Α.Ε. 19,26% 15,76% 7,95% ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ε.Π.Ε. 10,85% 10,92% 10,83% ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Ν. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ Α.Ε. 3,15% 10,91% 3,50% ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟ ΣΧΟΛΗ Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ Α.Ε. -0,06% 4,58% 5,80% ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Α.Ε. 6,37% 11,40% 9,76% ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Π. ΒΟΣΣΟΥ Α.Ε. 18,43% 19,60% 16,10% ΖΩΗ, Γ., ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Α.Ε. 24,77% 13,73% 14,35% ΙΟΝΙΟΣ ΣΧΟΛΗ Α.Ε.Ε. 11,37% 12,02% 8,88% Μ.Δ.: Μη διαθέσιμα στοιχεία 67