EL 1 EL ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Βρυξέλλες, COM(2010) 450 τελικό

Transcript

1 EL EL EL

2 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2010) 450 τελικό ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Ένατη ανακοίνωση σχετικά µε την εφαρµογή των άρθρων 4 και 5 της οδηγίας 89/552/EOK «Τηλεόραση χωρίς σύνορα», όπως τροποποιήθηκε µε την οδηγία 97/36/EK, για τη χρονική περίοδο (Προώθηση των ευρωπαϊκών και ανεξάρτητων οπτικοακουστικών έργων) SEC(2010) 995 EL 1 EL

3 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Ένατη ανακοίνωση σχετικά µε την εφαρµογή των άρθρων 4 και 5 της οδηγίας 89/552/EOK «Τηλεόραση χωρίς σύνορα», όπως τροποποιήθηκε µε την οδηγία 97/36/EK, για τη χρονική περίοδο (Προώθηση των ευρωπαϊκών και ανεξάρτητων οπτικοακουστικών έργων) 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα ανακοίνωση καταρτίζεται κατ εφαρµογή του άρθρου 4 παράγραφος 3 της οδηγίας 89/552/EΟΚ του Συµβουλίου, της 3ης Οκτωβρίου 1989, για το συντονισµό ορισµένων νοµοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών µελών σχετικά µε την άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων («οδηγία για την τηλεόραση χωρίς σύνορα») 1, όπως τροποποιήθηκε µε την οδηγία 97/36/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 30ής Ιουνίου και µε την οδηγία 2007/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 11ης εκεµβρίου 2007 («υπηρεσίες οπτικοακουστικών µέσων») 3, (εφεξής καλούµενη «η οδηγία») 4. Μέσω της παρούσας ανακοίνωσης η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση, για ένατη φορά από τη θέσπιση της οδηγίας, σχετικά µε την εφαρµογή των άρθρων 4 και 5 κατά τη χρονική περίοδο Η ανακοίνωση βασίζεται στις στατιστικές δηλώσεις των κρατών µελών σχετικά µε την επίτευξη των ποσοστών που αναφέρονται στα εν λόγω άρθρα σε κάθε τηλεοπτικό πρόγραµµα που εµπίπτει στη δικαιοδοσία τους, και παρουσιάζει τη γνώµη της Επιτροπής για την εφαρµογή των εν λόγω διατάξεων, συµπεριλαµβανοµένων των κύριων συµπερασµάτων που πρέπει να συναχθούν από τις εκθέσεις των κρατών µελών. Ο σκοπός των διετών αυτών εκθέσεων είναι διττός. Πρώτον, σύµφωνα µε το άρθρο 4 παράγραφος 3 της οδηγίας, η Επιτροπή γνωστοποιεί τις στατιστικές δηλώσεις των κρατών µελών στα υπόλοιπα κράτη µέλη, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών. εύτερον, αποβλέπει στην επαλήθευση της ορθής εφαρµογής των µέτρων που θεσπίζουν τα κράτη µέλη για την προαγωγή ευρωπαϊκών έργων και ανεξάρτητων παραγωγών. Για την περίοδο που καλύπτει η έκθεση, η Επιτροπή διαβίβασε στα κράτη µέλη προκαθορισµένο κατάλογο σταθµών, ο οποίος είχε εξαχθεί από τη βάση δεδοµένων MAVISE 5 του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης του οπτικοακουστικού τοµέα. Στόχος ήταν να χρησιµοποιηθεί οµοιόµορφη βάση για να ενισχυθεί η συνέπεια και η συγκρισιµότητα ΕΕ L 298 της ΕΕ L 202 της ΕΕ L 332 της Οι ανωτέρω τρεις οδηγίες κωδικοποιήθηκαν ως οδηγία 2010/13/ΕΕ µετά την λήξη της περιόδου ενσωµάτωσης στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας 2007/65/ΕΚ. Από την κωδικοποίηση προέκυψε επαναρίθµιση των άρθρων. Τα άρθρα 16 και 17 αντικαθιστούν τώρα τα πρώην άρθρα 4 και 5 αν και η ουσία παραµένει αµετάβλητη. EL 2 EL

4 των στατιστικών στοιχείων που υποβάλλουν τα κράτη µέλη. Σύµφωνα µε τις διατάξεις της οδηγίας, από τον κατάλογο αφαιρέθηκαν οι τοπικοί σταθµοί επειδή έχουν εξαιρεθεί από το πεδίο εφαρµογής των άρθρων 4 και 5 (δυνάµει του άρθρου 9) καθώς και οι σταθµοί που δεν εκπέµπουν σε µία από τις γλώσσες της ΕΕ (αιτιολογική σκέψη 29 της οδηγίας 97/36/ΕΚ) και οι σταθµοί που εκπέµπουν αποκλειστικά σε περιοχές εκτός ΕΕ και το σήµα τους δεν λαµβάνεται εντός της ΕΕ (άρθρο 2 παράγραφος 6). Όπως ίσχυσε ήδη και στο πλαίσιο της προηγούµενης έκθεσης, όλοι οι σταθµοί που εµπίπτουν στην δικαιοδοσία συγκεκριµένου κράτους µέλους πρέπει να εξετασθούν ανεξάρτητα από το µερίδιο τηλεθέασης που έχουν. Συµπληρωµατικές λεπτοµερείς πληροφορίες περιέχονται στα ενηµερωτικά έγγραφα αναφοράς, που περιλαµβάνονται στο έγγραφο των υπηρεσιών της Επιτροπής το οποίο συνοδεύει την παρούσα ανακοίνωση. Για πρώτη φορά, εκπλήρωσαν την υποχρέωσή τους να υποβάλλουν εκθέσεις επί της εφαρµογής των άρθρων 4 και 5 κατά την περίοδο η Βουλγαρία και η Ρουµανία, που προσχώρησαν στην ΕΕ την 1η Ιανουαρίου 2007, και είχαν υποβάλει στατιστικά δεδοµένα σε εθελοντική βάση για την περίοδο Κατά συνέπεια, είναι η πρώτη φορά που η παρούσα ανακοίνωση περιλαµβάνει τις υποχρεωτικές εκθέσεις και των 27 κρατών µελών της ΕΕ. 2. ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 4 ΚΑΙ Γενικές παρατηρήσεις Τα άρθρα 4 και 5 στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού τοπίου Κατά την υπό εξέταση περίοδο, το ευρωπαϊκό οπτικοακουστικό τοπίο συνέχισε την ανοδική πορεία που είχε καταγραφεί κατά την περίοδο Ο αριθµός των ραδιοτηλεοπτικών φορέων και των σταθµών αυξάνεται κάθε χρόνο, ιδίως λόγω της µετάβασης στην ψηφιακή τεχνολογία που βοηθά να αναδειχθούν νέα βάθρα και πληθώρα εξειδικευµένων σταθµών για συγκεκριµένο κατά περίπτωση κοινό. Το φαινόµενο αυτό οδήγησε σε αυξηµένο κατακερµατισµό της ακροαµατικότητας, που είχε ήδη υπογραµµιστεί στην Όγδοη ανακοίνωση 6. Σύµφωνα µε τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης του οπτικοακουστικού τοµέα, οι σταθµοί στην ΕΕ των 27 αυξήθηκαν από το 2006 σε το 2008, που αντιστοιχεί σε ποσοστό αύξησης 17,8%. Οι σταθµοί εθνικής κάλυψης αυξήθηκαν από το 2006 σε το 2008, ήτοι ποσοστό αύξησης 37,36%. Κατά την ίδια χρονική περίοδο, η αύξηση του συνολικού αριθµού των σταθµών που καλύπτονται 7 από τις εκθέσεις των κρατών µελών υπερέβη την αύξηση που καταγράφηκε στην αγορά: ο αριθµός τους αυξήθηκε από σταθµούς το 2006 (ΕΕ των 27 8 ) σε το 2007 και το Κατά συνέπεια ο αριθµός του 2008 αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 51,6% σε σύγκριση µε το Για τον ορισµό των «καλυπτόµενων» σταθµών βλέπε δείκτη 1 στο παράρτηµα 1 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής: συνολικός αριθµός των εντοπισθέντων σταθµών µείον τον αριθµό των σταθµών που δεν λειτουργούν και τον αριθµό των εξαιρούµενων σταθµών (λόγω της φύσης των προγραµµάτων τους) ή αποκλειόµενων σταθµών (λόγω νοµικών εξαιρέσεων). Για σκοπούς συγκρισιµότητας, τα στοιχεία που κοινοποίησαν η Βουλγαρία και η Ρουµανία σε εθελοντική βάση το 2005 και το 2006 ελήφθησαν υπόψη για τον υπολογισµό του συνολικού αριθµού των σταθµών για αµφότερα τα έτη. EL 3 EL

5 Η εν λόγω διαφορά µεταξύ του ποσοστού αύξησης που καταγράφεται στην αγορά και του ποσοστού αύξησης των καλυπτόµενων σταθµών µπορεί να αποδοθεί στη χρήση προκαθορισµένου καταλόγου σταθµών, που αποτελεί πιο συνεπή βάση εργασίας σε σχέση µε εκείνη που χρησιµοποιόταν στις προηγούµενες περιόδους αναφοράς Μέθοδοι εφαρµογής και παρακολούθησης από τα κράτη µέλη Η µεθοδολογία παρακολούθησης δεν είναι εναρµονισµένη και διαφέρει ουσιαστικά από ένα κράτος µέλος στο άλλο. Όπως συνέβαινε ήδη και στο πλαίσιο των προηγούµενων εκθέσεων, στα περισσότερα κράτη µέλη οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς υποβάλλουν στοιχεία στις αρµόδιες αρχές. Σε ορισµένα κράτη µέλη, τα συλλεγόµενα στοιχεία αναλύονται από τις εθνικές αρχές ή από ιδιωτικές εταιρείες ερευνών. Σε µία περίπτωση, τα στοιχεία προέρχονται από την παρακολούθηση του ηµερήσιου προγράµµατος µέσω της βάσης δεδοµένων της αρµόδιας αρχής. Οι µέθοδοι µπορεί επίσης να διαφέρουν και ανάλογα µε τον τύπο του οικείου ραδιοτηλεοπτικού φορέα (δηµόσιοι ή εµπορικοί ραδιοτηλεοπτικοί φορείς). Η παρακολούθηση διενεργείται είτε δειγµατοληπτικά είτε µε βάση το σύνολο του χρόνου εκποµπής. Σε µία χώρα 9, η συλλογή στατιστικών δεδοµένων περιορίστηκε στους σταθµούς που εκπέµπουν µε επίγεια µέσα, επειδή η νοµοθεσία δεν επιτρέπει στις εθνικές αρχές να ζητήσουν στοιχεία από άλλη κατηγορία σταθµών. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το 2008 µια εθνική αρχή (στην Πορτογαλία) βελτίωσε την µέθοδο παρακολούθησης που εφαρµόζει εγκαταλείποντας την δειγµατοληψία και λαµβάνοντας υπόψη για την αξιολόγηση των επιδόσεων των σταθµών το σύνολο των εκποµπών καθόλη τη διάρκεια του έτους. Η χρήση προκαθορισµένου καταλόγου για την παρούσα έκθεση είχε ως αποτέλεσµα να απαιτηθούν διευκρινίσεις σε όλα σχεδόν τα κράτη µέλη, όταν ορισµένες εθνικές αρχές αφαίρεσαν από τον κατάλογο ορισµένους σταθµούς. Η κατάταξη των σταθµών σε διάφορες κατηγορίες έγινε σύµφωνα µε τις κατευθυντήριες γραµµές της Επιτροπής για την παρακολούθηση της εφαρµογής των άρθρων 4 και 5 της οδηγίας 10. Σε δύο συγκεκριµένες περιπτώσεις 11 η Επιτροπή επανέλαβε επίσηµα ότι η υποχρέωση υποβολής εκθέσεων βάσει του άρθρου 4 παράγραφος 3 της οδηγίας ισχύει για «κάθε τηλεοπτικό πρόγραµµα» που εµπίπτει στην δικαιοδοσία των οικείων κρατών µελών, εκτός των περιπτώσεων που αναφέρονται ρητά στο άρθρο 4 παράγραφος Βλέπε παράρτηµα 3 σ. 120 (Κύπρος). Το νοµικό καθεστώς προβλέπεται να αλλάξει εντός των προσεχών µηνών. Βλέπε Από το πεδίο εφαρµογής των άρθρων 4 και 5 εξαιρούνται µόνο τοπικοί (υποπεριφερειακοί) σταθµοί, καθώς και σταθµοί που εκπέµπουν σε µη ενωσιακές γλώσσες και εκείνοι που προορίζονται να εκπέµπουν εκτός ΕΕ και το σήµα των οποίων δεν µπορεί να ληφθεί εντός της ΕΕ. Η Επιτροπή απέστειλε επιστολές στη Γερµανία και την Πορτογαλία σχετικά µε την ανάγκη εφαρµογής των άρθρων 4 και 5 σε περιφερειακούς σταθµούς και κινηµατογραφικά κανάλια αντίστοιχα, δεδοµένου ότι οι εθνικές αρχές τους θεώρησαν ως εξαιρούµενους. Κατά την παραλαβή της επιστολής της Επιτροπής, η Πορτογαλία είχε ήδη υποβάλλει στοιχεία σχετικά µε τα κινηµατογραφικά κανάλια για το 2008 και η Γερµανία ανέλαβε την υποχρέωση να συλλέξει στοιχεία για τους περιφερειακούς σταθµούς για την επόµενη περίοδο αναφοράς. Μόνοι οι σταθµοί που εκπέµπουν αποκλειστικά ειδήσεις, αθλητικά γεγονότα, παιχνίδια, διαφηµίσεις, τηλεαγορές και υπηρεσίες τηλεκειµενογραφίας εξαιρούνται από την υποχρέωση εφαρµογής των άρθρων 4 και 5. EL 4 EL

6 Συνολικά, ο αριθµός των εθνικών εκθέσεων που περιέχουν στοιχεία για όλους τους καλυπτόµενους σταθµούς έχει ελαφρά µειωθεί: οι 12 από τις 25 εκθέσεις 13 περιέχουν στατιστικά στοιχεία σχετικά µε ευρωπαϊκά έργα για όλους τους σταθµούς που καλύπτονταν το 2007, και 11 για εκείνους που καλύπτονταν το , σε σύγκριση µε 14 εκθέσεις από τις 25 για την προηγούµενη περίοδο αναφοράς. Σηµαντικότερη είναι η αύξηση του αριθµού των σταθµών για τους οποίους δεν κοινοποιήθηκαν στοιχεία στα κράτη µέλη εκείνα που παρέλειψαν να υποβάλλουν όλα τα στοιχεία. Σύµφωνα µε την Όγδοη ανακοίνωση, δεν κοινοποιήθηκαν στοιχεία περί των ευρωπαϊκών έργων για 13 σταθµούς στην Τσεχική ηµοκρατία το 2005 και για 10 σταθµούς στην Ιταλία το Κατά την περίοδο αναφοράς, στοιχεία περί ευρωπαϊκών έργων απουσίαζαν για 97 σταθµούς στην Ιταλία το 2007 (83 το 2008), 47 στη Γερµανία το 2007 και το 2008 και 34 στη Γαλλία το 2007 (35 το 2008). Η τάση αυτή ίσως να οφείλεται στην εµφάνιση περισσότερων µικρών σταθµών στην αγορά, γεγονός που καθιστά δυσκολότερη τη συλλογή δεδοµένων, αλλά και στη χρήση προκαθορισµένου καταλόγου σταθµών. Είναι δυνατόν να εντοπιστούν και άλλα στοιχεία απόκλισης όσον αφορά την εφαρµογή, στα κράτη µέλη, των άρθρων 4 και 5 της οδηγίας. Όπως τονίστηκε ήδη στην Όγδοη ανακοίνωση, το ελάχιστο ποσοστό ανεξάρτητων έργων που πρέπει να επιτευχθεί βάσει του άρθρου 5 της οδηγίας µπορεί να σχετίζεται είτε µε τον χρόνο µετάδοσης του σταθµού είτε µε τον προϋπολογισµό του προγραµµατισµού τους 15. Η βάση υπολογισµού µπορεί επίσης να είναι διαφορετική ανάλογα µε τον τύπο του σταθµού 16. Επιπλέον, ορισµένα κράτη µέλη έχουν θεσπίσει λεπτοµερέστερους ή αυστηρότερους κανόνες (είτε για όλους τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς είτε µόνο για εκείνους που παρέχουν δηµόσια υπηρεσία) αξιοποιώντας τη δυνατότητα που καθορίζεται ρητά στο άρθρο 3 παράγραφος 1 της οδηγίας. Το περιθώριο ευελιξίας που παρέχει η οδηγία όσον αφορά την εφαρµογή της καθιστά δύσκολη τη µέτρηση των εθνικών στοιχείων κατά πλήρως συγκρίσιµο τρόπο. Ωστόσο, βάσει των ευρηµάτων που παρουσιάζονται στην παρούσα ανακοίνωση, η Επιτροπή µπορεί να καταλήξει σε αξιόπιστα συµπεράσµατα µε βάση τις εθνικές εκθέσεις όσον αφορά την εφαρµογή των άρθρων 4 και 5 σε επίπεδο ΕΕ Εργαλεία ανάλυσης και αξιολόγησης Βάσει του άρθρου 4 παράγραφος 3 της οδηγίας, η Επιτροπή εξασφαλίζει την εφαρµογή των άρθρων 4 και 5 σύµφωνα µε τις διατάξεις της Συνθήκης. Προκειµένου να βοηθήσει τα κράτη µέλη να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων, καταρτίστηκε έγγραφο που περιέχει κατευθυντήριες γραµµές 17. Στο εν Στην περίπτωση αυτή για την περίοδο ελήφθη υπόψη η ΕΕ των 25 έτσι ώστε τα στοιχεία να είναι δυνατόν να συγκριθούν µε τα στοιχεία της προηγούµενης περιόδου αναφοράς. Εν πάσει περιπτώσει τα στοιχεία είναι τα ίδια για την περίοδο για την ΕΕ των 27. Αυτό ισχύει για τις εξής χώρες: Εσθονία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεµβούργο, Μάλτα, Αυστρία, Πολωνία, Φινλανδία και Ηνωµένο Βασίλειο. Το ΗΒ υπέβαλε στοιχεία και για τους 396 σταθµούς που καλύπτονταν το 2007 και για όλους πλην δύο το Η Γαλλία και η Ιταλία έχουν ήδη ανακοινώσει κατά την προηγούµενη περίοδο αναφοράς ότι επέλεξαν την δεύτερη δυνατότητα. Βλέπε την Όγδοη ανακοίνωση. Αυτό ισχύει στη Γαλλία για τους επίγειους ψηφιακούς σταθµούς. Το ποσοστό υπολογίζεται µε βάση τον κύκλο εργασιών του προηγούµενου έτους που αντιπροσωπεύει υψηλότερη βάση αξιολόγησης σε σχέση µε εκείνη που καθορίζει η οδηγία. Στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που συνοδεύει την Όγδοη ανακοίνωση, η Επιτροπή είχε ήδη καλέσει τη Γαλλία να υποβάλλει τα στοιχεία της κατά τρόπο που να αντανακλά µε ακρίβεια τη συµµόρφωση των γαλλικών σταθµών µε το άρθρο 5 της οδηγίας. Βλ. ανωτέρω υποσηµείωση 11. EL 5 EL

7 λόγω έγγραφο ορίζονται µερικοί όροι και αποσαφηνίζονται ορισµένες έννοιες. Εξάλλου, έχει καθοριστεί σειρά δεικτών 18 ως αντικειµενικό πλαίσιο ανάλυσης για την αξιολόγηση των στατιστικών στοιχείων που υποβάλλουν τα κράτη µέλη Εφαρµογή του άρθρου 4 Η παρούσα ενότητα περιλαµβάνει ανάλυση της συµµόρφωσης µε την υποχρέωση, όπου είναι εφικτό και µε τα κατάλληλα µέσα, της µετάδοσης ευρωπαϊκών έργων στο µεγαλύτερο ποσοστό του χρόνου εκποµπής όπως ορίζεται στο άρθρο 4 της οδηγίας. Στην ΕΕ, ο µέσος όρος χρόνου µετάδοσης ευρωπαϊκών έργων σε όλα τα κανάλια που αναφέρθηκαν, στο σύνολο των κρατών µελών της ΕΕ των 27, ανήλθε σε 62,64% το 2007 και σε 63,21% το 2008, δηλαδή αύξηση 0,57 εκατοστιαίων µονάδων κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς 19. Αν και κατά την τελευταία περίοδο αναφοράς καταγράφηκε ανοδική τάση, το 2008 το ποσοστό του χρόνου µετάδοσης που είχε δεσµευτεί για ευρωπαϊκά έργα επέστρεψε στα επίπεδα του 2005, µε τιµή 63,21% κατά µέσον όρο. Η εξέλιξη στο µέσον της περιόδου ( ) εµφανίζεται σχετικά σταθερή, µε πολύ ελαφρά µείωση 0,12 εκατοστιαίων µονάδων από τον µέσο όρο του 2004 (63,52%) στον µέσο όρο του 2008 (63,40%). Όταν εξετασθούν οι τρεις διαφορετικές οµάδες των κρατών µελών 21, τα ευρήµατα έχουν ως εξής: το σύνολο των µέσων όρων που ανέφεραν τα 15 κράτη µέλη αντιπροσωπεύουν ανοδική τάση κατά την τετραετή περίοδο (64,19% το 2008 σε σύγκριση µε 63,10% το 2005, γεγονός που αντιστοιχεί σε αύξηση 1,09 εκατοστιαίων µονάδων), ενώ οι µέσοι όροι που καταγράφηκαν στην ΕΕ των 10 αντιστοιχούν σε µείωση 2,04 εκατοστιαίων µονάδων για την ίδια περίοδο (62,11% το 2008 έναντι 64,15% το 2005). Στα δύο κράτη µέλη που προσχώρησαν στην ΕΕ το 2007 (Βουλγαρία και Ρουµανία) εµφανίστηκε αύξηση του µέσου όρου των ευρωπαϊκών έργων σε σύγκριση µε την προηγούµενη περίοδο: 61,40% το 2008 έναντι 59,40% το 2005 (2 εκατοστιαίες µονάδες). Παρόλη την πρόσφατη προσχώρησή στους στην ΕΕ, οι επιδόσεις τους είναι αξιέπαινες και επιβεβαιώνουν ότι η πλήρης ενσωµάτωσή τους στο καθεστώς της οδηγίας πραγµατοποιήθηκε χωρίς προβλήµατα όσον αφορά την προώθηση των ευρωπαϊκών έργων. Συνεπώς, καθόλη την περίοδο , τα συνολικά αριθµητικά στοιχεία παρέµειναν σχετικά σταθερά και πολύ πάνω από το όριο των 50% που απαιτείται µε βάση το άρθρο 4. Σε επίπεδο κράτους µέλους, κατά την περίοδο αναφοράς ο µέσος όρος του µεριδίου του χρόνου µετάδοσης που είχε δεσµευτεί για ευρωπαϊκά έργα κυµάνθηκε από 27,90% (Κύπρος) έως 85,00% (Πολωνία) το 2007 και από 30,00% (Κύπρος) έως 83,11% (Πολωνία) το Από πλευράς αύξησης του µέσου µεριδίου του χρόνου µετάδοσης κατά την ίδια περίοδο, η τάση ήταν θετική σε 14 κράτη µέλη, αρνητική σε 11 και παρέµεινε σταθερή σε δύο. Μεσοπρόθεσµα, η σύγκριση των αποτελεσµάτων του 2008 µε εκείνα του 2005 έδειξε αύξηση Βλ. παράρτηµα 1 του εγγράφου των υπηρεσιών της Επιτροπής. Τα στοιχεία που παρέχονται σε επίπεδο ΕΕ προκύπτουν από τον µαθηµατικό µέσο όρο όλων των εθνικών µέσων όρων ο οποίος και υπολογίζεται βάσει των στατιστικών στοιχείων που κοινοποιούν τα κράτη µέλη. εν έχουν σταθµιστεί, επειδή δεν διατίθενται για όλους τους σταθµούς όλες οι παράµετροι που απαιτούνται για την σωστή στάθµιση. Το έτος 2004 είναι το πρώτο έτος κατά το οποίο τα στοιχεία (για την ΕΕ των 25) µπορούν να συγκριθούν µε εκείνα της περιόδου Για λόγους συµβατότητας, ο µέσος όρος που δίδεται για το 2008 υπολογίζεται για την ΕΕ των 25 (χωρίς την Βουλγαρία και τη Ρουµανία). ΕΕ των 15 (αρχικά κράτη µέλη), ΕΕ των 10 (κράτη µέλη που προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004) και τα πλέον πρόσφατα κράτη µέλη (Βουλγαρία και Ρουµανία) τα οποία προσχώρησαν στην ΕΕ το EL 6 EL

8 σε 16 κράτη µέλη, αν και σχετικά µέτρια στις περισσότερες περιπτώσεις (ίση ή µικρότερη µε 5% σε 11 κράτη µέλη). Ταυτόχρονα, σε 11 κράτη µέλη καταγράφηκε αύξηση (λιγότερη του 10% σε 8 κράτη µέλη). Οι τάσεις του χρόνου µετάδοσης ευρωπαϊκών έργων κατά την τετραετή περίοδο ( ) περιλαµβάνονται σε γραφικές παραστάσεις που καταρτίστηκαν για κάθε κράτος µέλος 22. Τα ποσοστά συµµόρφωσης για όλους τους σταθµούς που καλύπτονται σε επίπεδο κράτους µέλους κυµαίνονται από 12,5% (Κύπρος) έως 100% (Εσθονία) για αµφότερα τα 2007 και Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, τα ποσοστά συµµόρφωσης αυξήθηκαν σε 12 κράτη µέλη, παρέµειναν σταθερά σε εννέα και µειώθηκαν σε έξι. Αξίζει να σηµειωθεί ότι τα ποσοστά συµµόρφωσης δεν αντικατοπτρίζουν απλώς την επιτυχία ή µη των σταθµών να πετύχουν τις αναλογίες ευρωπαϊκών έργων που προβλέπονται στο άρθρο 4, αλλά και το επίπεδο των κοινοποιηθέντων / µη κοινοποιηθέντων στοιχείων 23. Τρία κράτη µέλη 24 συνάντησαν δυσκολίες για να πετύχουν την απαιτούµενη αναλογία ευρωπαϊκών έργων καθόλη την περίοδο αναφοράς, αν και στις τρεις περιπτώσεις τα χειρότερα αποτελέσµατα καταγράφηκαν το 2007, και στη συνέχεια σηµειώθηκαν κάποιες βελτιώσεις το 2008, παρόλο που στις δύο περιπτώσεις οι βελτιώσεις ήταν πολύ µικρές. ύο 25 από αυτά δεν είχαν ήδη κατορθώσει να πετύχουν το απαιτούµενο ποσοστό ευρωπαϊκών έργων κατά το ένα από τα δυο έτη της προηγούµενης περιόδου αναφοράς. Η Επιτροπή ενθαρρύνει τα οικεία κράτη µέλη να στηρίξουν τις προσπάθειες των σταθµών υπό τη δικαιοδοσία τους για να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους και να πετύχουν διαρκή ανοδική πορεία κατά τα επόµενα έτη. Τα αποτελέσµατα αυτά δείχνουν ότι οι συνολικές επιδόσεις έχουν παραµείνει σχετικά σταθερές κατά την διάρκεια της περιόδου αναφοράς, σε σύγκριση µε την προηγούµενη, γεγονός που αντικατοπτρίζει την γενικά ορθή εφαρµογή του άρθρου 4 ανά την ΕΕ. Αληθεύει ότι παρατηρήθηκε τάση µείωσης στην ΕΕ των 10 κατά την περίοδο , η οποία µπορεί να εξηγηθεί εν µέρει από τον µεγάλο αριθµό εξειδικευµένων σταθµών που λειτούργησαν τελευταία, µε χαµηλή τηλεθέαση, και οι οποίοι ίσως να χρειάζονται περίοδο προσαρµογής πριν πετύχουν την απαιτούµενη αναλογία ευρωπαϊκών έργων. Εντούτοις, τα κράτη µέλη καλούνται να παρακολουθούν στενά τα επιτεύγµατα όλων των σταθµών υπό την δικαιοδοσία τους και να ενθαρρύνουν όλους να πετύχουν την αναλογία ευρωπαϊκών έργων που καθορίζεται στο άρθρο Εφαρµογή του άρθρου 5 Στο δεύτερο µέρος της παρούσας ανακοίνωσης παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα που επιτεύχθηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά την τήρηση της αναλογίας ευρωπαϊκών έργων ανεξάρτητων παραγωγών (ανεξάρτητες παραγωγές) όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 της οδηγίας. Στην ΕΕ, ο µέσος όρος χρόνου µετάδοσης ανεξάρτητων παραγωγών σε όλους τους σταθµούς για τους οποίους υποβλήθηκαν στοιχεία σε όλα τα κράτη µέλη ανήλθε σε 35,26% το 2007 και Βλέπε γραφικές παραστάσεις στο σηµείο 2 του υπηρεσιακού εγγράφου εργασίας: Εφαρµογή των άρθρων 4 και 5: λεπτοµερής ανάλυση. Βλ. παράρτηµα 1 είκτης 3 υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας. Κύπρος (27,9% χρόνος µετάδοσης για ευρωπαϊκά έργα το 2007, 30% το 2008), Σουηδία (45,1% χρόνος µετάδοσης για ευρωπαϊκά έργα το 2007, 45,5% το 2008) και Σλοβενία (34,1% χρόνος µετάδοσης για ευρωπαϊκά έργα το 2007, 44,6% το 2008). Η Σλοβενία το 2005 και η Σουηδία το EL 7 EL

9 σε 34,90% το 2008, δηλαδή µείωση 0,36 εκατοστιαίων µονάδων κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς. Η εν λόγω ελαφρά µείωση ακολουθεί την ανοδική τάση που καταγράφηκε από το 2003 και µετά. Όταν ληφθεί υπόψη η τετραετία , οι µέσοι όροι που επιτεύχθηκαν το 2008 αντιπροσωπεύουν µείωση 0,83 εκατοστιαίων µονάδων σε σχέση µε εκείνους του Κατά συνέπεια, τα κράτη µέλη πρέπει να ενθαρρύνουν τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς υπό την δικαιοδοσία τους να αυξήσουν το χρόνο µετάδοσης ανεξάρτητων παραγωγών ώστε να πετύχουν τουλάχιστον το επίπεδο που είχε επιτευχθεί κατά την προηγούµενη περίοδο αναφοράς. Κατά την περίοδο , σε 13 κράτη µέλη καταγράφηκαν θετικές εξελίξεις και σε 14 κράτη µέλη αρνητικές εξελίξεις. Κατά την περίοδο αναφοράς, όλα τα κράτη µέλη πέτυχαν το όριο του 10% για τις ανεξάρτητες παραγωγές. Κατά την προηγούµενη περίοδο 27 ένα κράτος µέλος δεν είχε πετύχει το εν λόγω όριο. Κατά την τετραετή περίοδο από το 2005 έως το 2008, σε οκτώ κράτη µέλη καταγράφηκαν αυξήσεις από 1,40% (Ηνωµένο Βασίλειο) έως 32,20% (Κύπρος). Συνολικά, σε 19 κράτη µέλη σηµειώθηκε µείωση σε σύγκριση µε το 2005, από 0,20 εκατοστιαίες µονάδες (Πορτογαλία) έως 16,80 εκατοστιαίες µονάδες (Σουηδία). Σε σύγκριση µε τα στοιχεία του 2005, το ποσοστό ανεξάρτητων παραγωγών που καταγράφηκε το 2008 αντιστοιχούσε σε µείωση 4,36 εκατοστιαίων µονάδων για την ΕΕ των 15, αύξηση 4,56 εκατοστιαίων µονάδων για την ΕΕ των 10 και µείωση 1,35 εκατοστιαίων µονάδων για τα δύο πιο πρόσφατα κράτη µέλη. Ο καταγεγραµµένος µέσος όρος για την ΕΕ των 10 το 2008 (35,10%) δεν απέχει πολύ από το επίπεδο που επιτεύχθηκε στην ΕΕ των 15 κατά το ίδιο έτος (36,02%). Το ποσοστό συµµόρφωσης της ΕΕ κατά µέσον όρο για σταθµούς σε όλα τα κράτη µέλη ήταν 70,39% το 2007 και 72,35% το Κατά την τετραετή περίοδο από το 2005 έως το 2008, το ποσοστό συµµόρφωσης για την ΕΕ των µειώθηκε κατά 1,06 εκατοστιαίες µονάδες. Σε σύγκριση µε τα αποτελέσµατα του 2004, η µείωση ήταν 7,06 εκατοστιαίες µονάδες. Οι εν λόγω µειώσεις είναι δυνατόν να αποδοθούν εν µέρει στην αύξηση του αριθµού των καλυπτόµενων σταθµών κατά την περίοδο αναφοράς και στον όγκο των κοινοποιηθέντων στοιχείων σχετικά µε τις µεταδόσεις ανεξάρτητων παραγωγών 29. Το µέσο ποσοστό συµµόρφωσης για κάθε κράτος µέλος κυµαινόταν από 35,13% (Βουλγαρία) έως 100% σε τέσσερα κράτη µέλη (Εσθονία, Λιθουανία, Λουξεµβούργο και Μάλτα) το 2007 και από 35,12% (Ιταλία) έως 100% σε τρία κράτη µέλη (Εσθονία, Λιθουανία και Μάλτα) το Κατά την διάρκεια της περιόδου αναφοράς, τα µέσα ποσοστά συµµόρφωσης αυξήθηκαν σε δέκα κράτη µέλη, παρέµειναν αµετάβλητα σε οκτώ κράτη µέλη και µειώθηκαν σε εννέα κράτη µέλη. Η ΕΕ των 10, µε µέσο ποσοστό συµµόρφωσης 78,67% το 2007 και 83,30% το 2008, εµφάνισε υψηλότερο ποσοστό από την ΕΕ των 15 µε 68,92% και 69,24% αντίστοιχα το 2007 και το 2008, γεγονός που επιβεβαιώνει την επιτυχή εφαρµογή του άρθρου 5 στα κράτη µέλη της ΕΕ των Για λόγους συµβατότητας, οι µέσοι όροι για το 2005 και το 2006 περιλαµβάνουν τα στοιχεία που υπέβαλαν σε εθελοντική βάση η Βουλγαρία και η Ρουµανία, που προσχώρησαν στην ΕΕ στις Στην Κύπρο καταγράφηκε µέσος όρος ανεξάρτητων παραγωγών 9,7% το 2005 και 6,5% το 2006, ενώ κατά την περίοδο αναφοράς οι µέσοι όροι ήταν 39,6% το 2007 και 41,9% το Χρησιµοποιήθηκε ως βάση η ΕΕ των 25 προκειµένου να είναι δυνατή η σύγκριση µε την περίοδο Για τον υπόψη δείκτη, οι σταθµοί για τους οποίους δεν κοινοποιούνται στοιχεία θεωρούνται ως µη συµµορφούµενοι βλέπε παράρτηµα 1: είκτες επιδόσεων είκτης 5. EL 8 EL

10 Ο µέσος όρος της ΕΕ για το µερίδιο που είχε δεσµευτεί για πρόσφατα ευρωπαϊκά έργα ανεξάρτητων παραγωγών (πρόσφατα έργα 30 ) ήταν 62,99% το 2007 και 63,88% το 2008 όλων των ευρωπαϊκών έργων ανεξάρτητων παραγωγών, και αυτό αντιστοιχεί σε ελαφρά αύξηση (0,89 εκατοστιαίες µονάδες) κατά την περίοδο αναφοράς. Ωστόσο, σε σύγκριση µε τον µέσο όρο του (68,75%), ο µέσος όρος του 2008 αντιστοιχεί σε µείωση 4,87 εκατοστιαίων µονάδων. Κατά το µέσον της περιόδου, από τα στοιχεία προκύπτει τάση συνεχούς µείωσης µε µέσον όρο 64,88% το 2008 στην ΕΕ των 25 32, που αντιστοιχεί σε µείωση 4,21 εκατοστιαίων µονάδων σε σχέση µε την τιµή του 2004 (69,09%). Η εν λόγω τάση µείωσης πρέπει να συγκριθεί µε την αύξηση των 4,97 εκατοστιαίων µονάδων κατά την περίοδο που καλύφθηκε στην Όγδοη ανακοίνωση. Όταν λαµβάνεται υπόψη η περίοδος , ο µέσος όρος πρόσφατων έργων που καταγράφεται στην οµάδα της ΕΕ των 10 το 2008 (65,39%) αντιπροσωπεύει µείωση 6,90 εκατοστιαίων µονάδων σε σχέση µε τις τιµές του 2005 (72,29%). Η οµάδα της ΕΕ των 15 πέτυχε µικρότερο µέσο όρο σε σχέση µε την οµάδα της ΕΕ των 10, για αµφότερα το 2008 (64,53%) και το 2005 (66,23%), αλλά η µείωση που καταγράφηκε από το 2005 έως το 2008 (1,69 εκατοστιαίες µονάδες) ήταν επίσης µικρότερη σε σχέση µε εκείνη της ΕΕ των 10. Κατά συνέπεια, µε βάση τα αποτελέσµατα που επιτεύχθηκαν από την ΕΕ των 10 επανεπιβεβαιώνεται η επιτυχής εφαρµογή του άρθρου 5 στις εν λόγω χώρες, αν και πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες να διορθωθεί η εµφανής τάση µείωσης, και το ίδιο ισχύει και για την ΕΕ των 15. Στα δύο πλέον πρόσφατα κράτη µέλη καταγράφηκαν πολύ καλές επιδόσεις (µέσος όρος 56,7% το 2007 και 51,35% το 2008) κατά την υπό εξέταση περίοδο, γεγονός που επιβεβαιώνει την απρόσκοπτη ένταξη τους στο καθεστώς του άρθρου 5. Τα αποτελέσµατα δείχνουν την άνετη συµµόρφωση µε τις απαιτήσεις του άρθρου 5 σε επίπεδο ΕΕ από πλευράς µετάδοσης ανεξάρτητων παραγωγών, συµπεριλαµβανοµένου και επαρκούς ποσοστού πρόσφατων έργων, αν και παρατηρήθηκε τάση µείωσης σε σχέση µε το επίπεδο που είχε επιτευχθεί το Κατά συνέπεια, τα κράτη µέλη καλούνται να παρακολουθήσουν την εφαρµογή του άρθρου 5 από τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς που εµπίπτουν στη δικαιοδοσία τους και ενθαρρύνουν τις θετικές εξελίξεις όσον αφορά τον προγραµµατισµό ευρωπαϊκών ανεξάρτητων παραγωγών και πρόσφατα έργα. 3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Σύµφωνα µε τα στατιστικά στοιχεία που υπέβαλαν τα κράτη µέλη, ο προγραµµατισµός ευρωπαϊκών έργων σε επίπεδο ΕΕ σηµείωσε πολύ ελαφρά άνοδο κατά την τρέχουσα περίοδο αναφοράς. Κατά την περίοδο η ανάπτυξη ήταν σταθερή, αν και καταγράφηκαν ορισµένες διακυµάνσεις από το 2005 έως το 2007 (αυξητική τάση και µετά µείωση το 2007). Ωστόσο, το 2008 ο προγραµµατισµός ευρωπαϊκών έργων επανήλθε στα επίπεδα του 2005 (63,2% για την ΕΕ των 27). Αυτό αποδεικνύει σταθεροποίηση σε σχετικά υψηλό επίπεδο, άνω του απαιτούµενου ποσοστού που καθορίζεται στο άρθρο 4. Επιπλέον, το αποτέλεσµα αυτό πρέπει να ερµηνευθεί µε βάση τη συνεχή αύξηση των σταθµών στην αγορά, και την εµφάνιση µικρών εξειδικευµένων σταθµών που είναι πολύ πιθανόν να δυσκολεύονται να ικανοποιήσουν το απαιτούµενο ποσοστό ευρωπαϊκών έργων από την έναρξη της λειτουργίας τους. Η εν λόγω πτυχή υπογραµµίστηκε ήδη στην Όγδοη ανακοίνωση και πρέπει να ληφθεί ηλ. έργα που εκπέµπονται εντός πενταετίας από την παραγωγή τους. Για λόγους συµβατότητας ο υπολογισµός έγινε µε βάση την ΕΕ των 27. Χρησιµοποιείται ως βάση η ΕΕ των 25 για να καταστεί δυνατή η σύγκριση µε τα στοιχεία του EL 9 EL

11 υπόψη κατά την αξιολόγηση των συνολικών επιδόσεων όσον αφορά τον προγραµµατισµό ευρωπαϊκών έργων στην ΕΕ κατά την τρέχουσα περίοδο αναφοράς. Παρόλο που η συνολική κατάσταση είναι ικανοποιητική, υπάρχει ακόµη περιθώριο βελτίωσης. Πρώτον, τα τρία κράτη µέλη που δεν πέτυχαν τις απαιτούµενες αναλογίες ευρωπαϊκών έργων το 2007 και το 2008 πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους ώστε να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους και να ενισχύσουν την αύξηση (σε µια περίπτωση πολύ µικρή) η οποία καταγράφηκε ήδη το εδοµένου ότι τα δύο αυτά κράτη µέλη µε τις χαµηλές επιδόσεις ανήκουν στην ΕΕ των 10, η αύξηση των µέσων όρων ευρωπαϊκών έργων για αυτά θα είχε θετική επίπτωση στην καθοδική τάση που καταγράφηκε για την ΕΕ των 10 από το 2005 έως το 2008, η οποία πρέπει επίσης να διορθωθεί. Τέλος, αξίζει να προβληθεί το υψηλό επίπεδο προγραµµατισµού ευρωπαϊκών έργων που πέτυχαν τα δύο πλέον πρόσφατα κράτη µέλη κατά την περίοδο αναφοράς και η αύξηση που καταγράφηκε σε αυτά κατά την περίοδο Όσον αφορά την εφαρµογή του άρθρου 5 της οδηγίας, συνολικά παρατηρήθηκε κατά την περίοδο αναφοράς µια ελαφρά καθοδική τάση για τα ανεξάρτητα έργα. Σύµφωνα µε τις στατιστικές δηλώσεις που υπέβαλαν τα κράτη µέλη, µείωση καταγράφηκε κατά την τρέχουσα περίοδο αναφοράς καθώς και κατά την περίοδο Αν και δεν πρόκειται για σηµαντική µείωση (0,83 ποσοστιαίες µονάδες από το 2005 έως το 2008), αντιστρέφει την θετική τάση που είχε καταγραφεί κατά την προηγούµενη περίοδο. Όσον αφορά τις ανεξάρτητες παραγωγές, πρέπει να σηµειωθεί ότι οι χώρες της ΕΕ των 10 βελτίωσαν τις επιδόσεις τους. Υφίσταται µια κάπως πιο απότοµη καθοδική τάση όσον αφορά πρόσφατα έργα ανεξάρτητων παραγωγών κατά την περίοδο Τα κράτη µέλη καλούνται να ενθαρρύνουν τους σταθµούς υπό τη δικαιοδοσία τους να εντείνουν τις προσπάθειές τους προκειµένου να αυξηθεί ο προγραµµατισµός ανεξάρτητων παραγωγών και πρόσφατων έργων. Ωστόσο, τα επιτευχθέντα αποτελέσµατα κατά την περίοδο αναφοράς µαρτυρούν την ικανοποιητική εφαρµογή του άρθρου 5, µε επίπεδο υλοποίησης πολύ πάνω από τις αναλογίες που προβλέπει η σχετική διάταξη. Όπως αναφέρθηκε ήδη στην Όγδοη ανακοίνωση, τα αποτελέσµατα της ανάλυσης των εκθέσεων που υπέβαλαν τα κράτη µέλη 33 δείχνουν ότι οι απαιτήσεις των άρθρων 4 και 5 της οδηγίας επιτεύχθηκαν άνετα κατά την περίοδο , όπως φαίνεται και από τις ακόλουθες γραφικές παραστάσεις. 33 Βλ. παράρτηµα 2 του εγγράφου των υπηρεσιών της Επιτροπής: Εφαρµογή των άρθρων 4 και 5: λεπτοµερής ανάλυση. EL 10 EL

12 Εξέλιξη των κυρίων δεικτών για την περίοδο (ΕΕ των 27) ,2 68,8 65, , ,2 63, ,7 36,8 35,3 34, IND 2 = ποσοστό % ευρωπαϊκών έργων/συνολικός υπολογιζόµενος χρόνος µετάδοσης IND 4 = ποσοστό % ευρωπαϊκών έργων από ανεξάρτητους παραγωγούς/συνολικός υπολογιζόµενος χρόνος µετάδοσης IND 6 = ποσοστό % πρόσφατων ευρωπαϊκών έργων από ανεξάρτητους παραγωγούς/χρόνος µετάδοσης αφιερωµένος σε ανεξάρτητες παραγωγές EL 11 EL